O "początku nowego świata", czyli o wyborach 4 czerwca

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Radia TOK FM akt k podobno żadne pożegnanie nie jest boleśniejszy od pożegnania z władzą czy faktycznie boli i jak bardzo jest to dojmujące komuniści mieli się przekonać na własnej skórze ostatniej wiosny ósmej dekady dwudziestego wieku atmosfera niepokoju w establishmencie partyjne rządowym rośnie notuje Mieczysław Rakowski i dalej partia jest w defensywie nie ulega wątpliwości, że nie jest przygotowana do walki 4 5 lat sprawowania władzy bez opozycji rozpleniło PZPR Rozwiń » inną przyczyną jest brak wiary w jej przyszłość, a w gruncie rzeczy socjalizm w ich porażka już majaczy na horyzoncie, ale niewielu ją dostrzega Rakowski mimo tak trzeźwej oceny sytuacji także nie należy do profitów ba, kiedy w marcu razem z Kwaśniewskim murowanymi rozliczamy typuje wyniki wolnych wyborów do Senatu jest największym optymistą i 60 mandatów dla partii zapisuje na kartce w kratkę Urban odstawia tylko trochę niżej 5 6 Kwaśniewski licytuje w dół pół na półkach najbliżej prawdy jest Borowicz, który bluźniercze zakłada przegraną PZPR i wszystko na mocy kontraktu stulecia 30 0 stron maszynopisu efektów spotkań w Magdalence i obrad okrągłego stołu mapy drogowej przejścia od Mono partyjny dyktatury do demokracji parlamentarnej wolne wybory do Senatu, ale tylko częściowo wolne do Sejmu, bo komuniści wprawdzie musiał się władzą podzielić państwo zbankrutowało, a towarzysze z Moskwy już nie pomogą, ale chcą zachować pakiet kontrolny mają nadzieje, że tak można, że się da tylko uchylić drzwi do wolności i wpuścić reglamentowaną ilość świeżego powietrza, że fetor wówczas zależeć ile i że to społeczeństwo wystarczy, że wciąż da się tym oddychać, ale historia już mocno przyspiesza dynamiki zmian nie sposób będzie kontrolować rzeczy będą się działy same siebie paradoksalnie wiosną tamtego roku wiosną, która rozpocznie jesień ludów od Polaków ogarnia apatia i poczucie bezradności niema już rewolucyjnych nastrojów, choć jeszcze chwilę temu trwały strajki nikt na nic nie czeka brakuje nadziei stłamszony tak skutecznie w stanie wojennym wśród ludzi, którzy tam Stali tam, czyli lokalu wyborczym, do którego Tomasz Jastrun poszukuje wczoraj obejrzeć wyniki wyborów nikt nie krzyczał nie tańczył niż ratował ich triumfie były ciężkie milczenie stary świat właśnie ulegał dekonstrukcji anonse jeszcze nie powstał jest 4 czerwca 19 8 9 roku, gdy w z nami jest już prof. Andrzej Friszke Polska Akademia Nauk do wzięcia na dobrych narzędzi jest dziewiąta rocznica wyborów czerwcowych słynny Kisiela inne ten moment opisywał tak głosowałem w zasadzie tak jak zalecił w telewizji Lech Wałęsa 3 czerwca różniły się jednak z zaleceniami przewodniczącego jeśli chodzi o głosowanie na listę krajową to była lista 3 5, jeżeli dobrze pamiętam prominentnych działaczy PZPR tylko 2 zdobyło mandaty w chmurze Stronnictwo ludowe, a Bizeta z sali Stronnictwo demokratyczne tak się, a więc różniły się z zaleceniami przewodniczącego, jeżeli chodzi o głosowanie na listę krajową tu okazał się znacznie mniej liberalny od przewodniczącego Wałęsa zapowiedział, że skreśli z tej listy 1 kandydata ja skreśliłem 2 6, pozostawiając nazwisk i 9 kierowałem się przy tym znaną zasadą wojny atomowej już nie należy bombardować rządowe do schronu przeciwnika, bo musi zostać ktoś, kto podpisze kapitulacji ach, no faktycznie rzeczywiście z listy krajowej tylko 2 prominentów zdobyło mandaty na całą resztę trzeba było zmienić ordynację wyborczą w trakcie trwania wyborów przed drugą turą, która była osiemnastego ner czerwca, żeby tych działaczy SC PZPR ZSL ISD popychać do Radia Eska Lublin trwają także osobiste wspomnienia, bo ja byłem w komisji wyborczych wtedy i uczestniczyła wliczeniu tych głosów również głosów skreślając tych komisji na tarczy listę krajową i nadal uważam nadal uważam, że problem polegał na tym, że ci co przeszli do wzrostu kreski, które nie wyciągnęła część ludzi podkreślał, że ich za takiego się robiło na całej liście chętnych no ale część osób nie wyciągnęła i tak to było na końcu albo na początku to miał szansę przejść, z czym przez przypadek oraz zdobyli mandaty tak czasach potem listy krajów pakowano do Sejmu, żeby stało się zadość ustalenie nowego to był problem z tym, że konstytucja jest napisany do posłów czy Sejm tak oczywiście byłby byłby wakat no i jak nie ma tam już 3 0 prawda posłów jest poważna suma bez udziału w NATO pytanie czy taki sam się może ukonstytuować jego wszystkie postanowienia będą ważne punkty to chodziło jednak o to, żeby to niebo potem kwestionowane, więc sytuacja przymusowa aż dysk komfortowa, bo nie powinno się leczyć się zmieniać ordynacji w trakcie wyborów w jak doszło do tych wyborów pani profesorze ma to być wg zapowiedzi dziś, ale nie będziemy za bardzo długo PSP w paru punktach to znaczy po pierwsze, dramatyczna sytuacja ekonomiczna Polska pogrąża się absolutnym kryzysie i wszyscy wiedzieli również ci co rządzi dziś tak dalej być nie może i w zasadzie grozi bankructwo państwa w re załamanie komplet ne, że potrzebne jest coś jakiś ruch, który by spowodował, że zachód państwa, o której byliśmy z wierzycielami zdobędą z nami łaskawie rozmawiać dadzą dziś prolongaty nie być może uzyskam jakąś pomoc międzynarodową i w lesie to skłoniło komunistów do szukania kompromisu druga rzecz to jest zmiany w związku Radzieckim przyrządy Gorbaczowa, który szukał otwarciem świat skończenia zimnej wojny z budowania międzynarodowych porozumień ponad tym dotychczasowym podziałem na bloki z, a to oznaczało, że pojawił się klimat po raz pierwszy od czterdziestego piątego roku, kiedy Moskwa zachęcała do liberalizacji w Polsce ani odwrotnie tak jak do tej pory zawsze groziła najgorszymi konsekwencjami, jeżeli zaczniemy się liberalizować i to oczywiście też wykluczyć dało możliwość rozwiązania narastającego kryzysu w Polsce przemocą w AK prezes narasta uspołeczniony jest przez rok osiemdziesiąty ósmy zaczęło się to w wyniku prób wprowadzenia tzw. drugiego etapu reformy gospodarczej co zaskutkowało podwyżkami w cen na szóstym podwyżkami płac strajkami koniecznością, że tak, by ją hamowania narastającego niezadowolenia społecznego no, a jednak w pewnych miejscach nastąpiły strajki wreszcie może nie były takie wielkie strajki, ale zapowiadały mogą mogącą na deszcz burze Przybylskim strajk w maju 4 8 10 08 . roku i pod koniec sierpnia 8 10 08 . roku, gdzie jest już dawno w tych strajkach uczestniczył może nie tak wiele załóg może nie tak wielu robotników przeważnie młodzi robotnicy, ale jednak to zapowiadało, że następuje wzrost aktywności i oburzenia społecznego, które może za chwilę stworzyć poważne zagrożenie to te 3 elementy, że tak PiS gospodarczej lub rozwiązania wraz z małej ojczyzny i zmiana sytuacji międzynarodowej skłaniały ekipy Jaruzelskiego tego, żeby zacząć rozmowy z opozycją i zawrzeć jakiś kompromis przeszłość podkreślam grubą linią odpowiadać będzie jedynie za to co uczyniliśmy, by wydobyć Polskę z obecnego stanu załamania to mówił Tadeusz Mazowiecki 20 04 . z sierpnia 8 0 tego dziewiątego roku, czyli po 8 0 dniach od pierwszej tury wyborów do Sejmu dziesiątej kadencji w inny wcześniej tuż po drugiej turze pisano w tygodniku powszechnym tak w dzień 4 czerwca 8 10 09 . roku ma szansę stać się po członkiem najgłębszych i najtrwalszych reform, jaki kiedykolwiek przyszło świat komunistyczne więcej może okazać początkiem największej reformy ustrojowej podjętej kiedykolwiek przez Polaków no tak się właśnie stało w tle jest wszystko to się odbywało w czasie, kiedy coś trzeba to jeszcze raz powiedzieć istniał związek radziecki z liberalnym Gorbaczowem, ale Gorbaczow miałby swoją pozycję, która zresztą dziewięćdziesiątym pierwszym roku wystąpił przeciwko niemu będzie tzw. pkt Isinbajewa pucz Janajewa prawda i w gruncie rzeczy zakończy rządy Gorbaczowa, gdy po wszystkich granicach mieliśmy już tak powiem twarde reżimy komunistyczne naszym marzeniem wszystkich, bo akurat prawda o związku Radzieckim już mówiłem, ale mieliśmy w Czechosłowacji twardy reżim komunistyczny w NRD twardy reżim komunistyczny oczywiście nieco dalej w Rumunii wszystko to będzie, że tak powiem były partie i establishment komunistyczne wrogie takim rozwiązaniem, jakie Gorbaczow wnosił inne ważne są bardziej radziecką w Polsce na liście mieliśmy poza tym oczywiście armię radziecką w Polsce mieli się ponad 100 000 znaczne niemal dokładnie ile, ale to jest na pewno dobrze ponad 100 000 EUR mniej radzieckiej NRD za Odrą w związku z tym Polska, podejmując ten wielki eksperyment była można być okrąża nas wszystkich stron przez siły radzieckie i trzymało się to, że tak powiem tylko na tym, że Gorbaczow jest zwolennikiem liberalizacji, ale co parę miesięcy pojawiały się ciągle problemy, że ten Gorbaczow nie będzie za chwilę obalony w szóstym to wszystko była taka gra w drugie założenie, że rada gminy te wybory miały być silni konfrontacyjny tak określano i omal nie konfrontacyjnych wyborów miała przede wszystkim polegać na powstrzymaniu się do ataków zasad ustroju politycznego i od ataków na genezę PRL-u 3 inne od dyskusji na temat wrażliwe tak jak n p. wprowadzenie stanu wojennego czy opozycja w kampanii wyborczej, przygotowując się do tych wyborów nie powinnam krytykować się o ustroju władzy tego systemu przynajmniej robić to taki bardzo otwarty zdecydowany sposób postawiono na większościową ordynację wyborczą w, która w była gwoździem do trumny z obozu komunistycznego, ponieważ spowodowała taką wypieku nowości rywalizacji w tę no właśnie to jest z 1 strony to trzeba powiedzieć tak, owszem, takie zapisy były wyrywkowo próby przebicia porozumienia został już do wyboru mają być nie konfrontacyjny, czyli nie ma być takiej walki politycznej, a zatem tupanie da przykłady takich drastycznych tematów, których lepiej nie poruszać w praktyce takie porusza się nie dało inaczej w inny i w związku z tym te wybory oczywiście były konfrontacyjne z naszym bykom rację w tym sensie, że wiadomo było to reprezentuje obóz Solidarności to jest umacniało ten wizerunek z Lechem Wałęsą na plakacie wyborczym no, a dodajmy, że to był pomysł marketingowców francuskich, którzy stwierdzili że, że nie ma co o tym, tłumaczyć ludziom, że w tej gminie warto na Jana Kowalskiego, a w innej na Piotra Nowaka tylko trzeba stworzyć się taki obraz drużyny Wałęsy to znaczy w stoczni imienia Lenina zorganizowano sesję fotograficzną stał Wałęsa podchodził kandydat podawano sobie rękę trzask tak wygląda ten kandydat musiał podawać karteczkę ze swoim nazwiskiem okręgiem, w którym startuje, bo nikt jeszcze chyba nikt nie znało dla ludzi i potem zostaną wydrukowane plakaty, któremu ku sobie powiesić jedynym, który się nie załapał na sesję fotograficzną był Piotr Baumgart, który w Pile przegrał mandat nabiera jednak jeszcze ktoś nie załapała, ale to już mniejsza o to i teraz powiedzmy sobie tak, żeby słuchać co zobaczył jak przyjdzie sam środek kampanijnego obecnie jest jak ściana obrać ze ścian piwnic na niej wiszą wszyscy ci kandydaci prawda PS mecz z dniem 10 osób dajmy na to oka plakat 1 0 osób, ale tylko 1 plakat jest biało-czerwony z wałem są w związku z tym ten kto, kto chce iść do wyborów i chce głosować na opozycję wie, że reszta w ogóle nie obchodzi tych kandydatów tylko ten 1, który jest zwałami dotknięcie palcem choć, więc takie jest i to miało ogromny efekt, zwłaszcza ma tam, gdzie ludzie nie niekoniecznie znanych handlarzy i teraz można powiedzieć, dlaczego partia też przegrała Otóż o nim no to trzeba powiedzieć żonie wpadli rzeczywiście w takiej o widzenie konfrontacyjne wyborów poniekąd inni pilnowali swojej stronie sytuacji to znaczy nie pilnowali tego, żeby wmieście x czytam w okręgu x był 1 kandydat Solidarności 1 kandydat władzy, a wtedy byłoby dużo gorzej oni, że tak powiem otworzyli wolny rynek jeśli tak można powiedzieć na zgłaszanie się kandydatów po ich stronie i w rezultacie właśnie tak Bujak to próba opowiedziałem się obecny 6 plakatów może nie przesadzajmy, że 9 kandydatów na to miejsce ze strony władzy i 1 kandydat nasz w związku z tym w głosowaniu to ich głosy się rozproszyły ana szczycie skoncentrował w rezultacie w pierwszej turze wyborów do Sejmu po stronie PZPR Nene nie wybrano zdaje się kilkunastu posłów raptem po po naszej prawie wszystkich tam prawda 1 3 Sejmu, a po ich stronie kilkunastu kandydatów i dopiero ta druga tura mogła tak, by przesądzić o tym kto wejdzie ostatecznie do Sejmu także to również w takim sensie wizerunkowym była katastrofa z ich strony zupełna, ale oni w gruncie rzeczy liczyli na to, że Solidarność nie zdoła pozbierać, bo przecież okrągły stół zakończył się na początku czerwca, a na potrzeby 1 z 2 kwietnia, a na początku czerwca, by mierzyć były o miesiąc 2 miesiące temu przy czym nie istnieje Solidarność jako związek nie istnieje w zasadzie komitety obywatelskie we wszystkich miejscowościach istnieje jedyna Gazeta wyborcza, która właśnie zacznie się ukazywać w ciągu tych 2 miesięcy jako Gazeta opozycji nie istnieją Radia takie prywatne w jakim my w tej chwili jesteśmy istnieje tylko jedno radio publiczne, a tam Solidarność ma 15 minut już nie pamiętam Nigel także dostęp do telewizji był reglamentowany liść, a poza tym ta kampania telewizyjna grupa to Solidarność samemu oceniała, że nie była zbyt udana tak jest i no właśnie, ale teraz pytanie oni na to liczyli wcale nie było tak, bo wyliczenia, że my Solidarność nie da nic nie damy pozbierać damy rady objechać tej Polski tych wszystkich miejscowości Tamoil z natury rzeczy wygrają przegrają wielkich miastach wygrają w małych miasteczkach oni tak sobie to kalkulowali no no ale jedno jeszcze jedno zdanie się chcę dopowiedzieć, ale tu się okazało coś co jest jakby umyka nam z tego tematu, a co warto jest odpowiedź to znaczy stan wojenny 1 3 grudnia to co się stało po stanie wojennym nie spowodowało rozbicie mitu Solidarności oni chcieli zniszczyć ten limit tych ludzi mit Lecha Wałęsy mieć wielu działaczy lokalnych, którzy przeszli przez więzienia albo z internowania kliki smuty przetrwali nie skompromitowani nie nie skapitulowali i pozostali takimi lokalnymi autorytetami im nie stracili gotowości działania przyszło co do czego te 2 miesiące to ci ludzie się, jakby obudzili zrobili swoje zrobili swoje założyli tego dnia komitety obywatelskie w różnych miejscowościach stworzyli odpowiednią promocję tych tych kandydatów byli gotowi wejść do komisji wyborczych nagle ten potencjał ludzki z osiemdziesiątego pierwszego roku to się ujawnić w skali całej Polski wracając jeszcze do tej kampanii, a bez teatru oprócz tego, że ordynację ustawionymi pod siebie, choć myślano, że pod siebie teścia komunistów zwięzła zjadłam zwiadu takie myślenie o tym, że to będą wybory personalne dziś ludzie będą głosować na konkretnego kandydata nie będą decydować się na Solidarność albo na PZPR czy nie będzie to charakteru plebiscyt karnego Nemanja to fragmenty z różnych źródeł oceniający kampanię obozu rządzącego n p. polityka pisała tak zacznijmy od samego początku kampanii wyborczej natychmiast po zakończeniu obrad okrągłego stołu opozycja rozpoczyna świetnie pomyślaną i taktycznie dobrze przygotowaną kampanię wyborczą strona partyjna rządowa dopiero po 3 tygodniach zdobywa się na ogłoszenie swojego programu w imię rzekomej demokracji zgłaszanie kandydatów puszczał właściwie na żywioł to co pan profesor mówił przed chwilą gust się z niedawną kampanię propagandową jak to partia rządzi były opozycja nie odwrotnie w rezultacie jesteśmy świadkami żałosnego widowiska natomiast tajnych dokumentach biura politycznego sekretariatu KC zalecaną atutem partii stać się musi ofensywna 6, a nawet przebojowość wprowadzeniu kampanii na własny rachunek śmiało sięgać należy po ataku pozycyjnym nowatorskie formy oddziaływania na elektorat prezentowania swoich kandydatów kształtowania praw wyborczych nastrojów po prostu w śmiech pusty człowieka ogarnia, bo te atrakcyjne nowatorskie formy polegającej na tym, że spędzano akty w partyjny w zakładach pracy i urządzono tam pogadanki czy to co robiono przez ostatnie 40 kilka lat, bo oni, gdy system przez nie nauczył żadnych swoich działaczy działania w warunkach systemu demokratycznego na wolnym rynku gmina dokładała kolejną wojnę z rynku oraz wolnej konkurencji swobodnej dyskusji oni byli przyzwyczajeni do tego, żeby dot postępować jak do tej pory postępowanie i tu nagle staramy się być trochę bardziej liberalni, ale to przyszłość nie wychodziło, żeby móc prowadzić wolną dyskusję z przeciwnikiem w kulturalny mini mówiącym o tym, o czym nie wolno, ale jednak zdecydowanym na chociażby właśnie w mediach ma przejść już nigdy nie uczyli rozmawiali z dziennikarzami swoimi, którzy zadawali takie pytania, żeby mogli się pochwalić się do widzenia i nagle tutaj stanęli wobec wobec autentycznego konfliktu politycznego no i oczywiście prawdą jest, że Solidarność miał za sobą to mu poczucie wolności nowości zgrane twarze tych dygnitarzy prawda różnych większych mniejszych to wszystko działo przeciwko nim Ależ ten element, który mnie osobiście interesuje to Solidarność czy zaadaptowała techniki marketingu politycznego w osiemdziesiątym dziewiątym roku to oczywiście wszystko było nas kurkowej jeszcze bardzo amatorski po partyzancku robione, ale jednak tę świeży powie w powietrza marketingu politycznego do Solidarności dotarły coś co było praktykowane w Europie od lat pięćdziesiątych na dwudziestego wieku natomiast PZPR byłem kompletnie zamknięta i tam takich technik jeszcze nie uważano właśnie tacy jesteśmy radiem zboże może też przypomnieć, że znajdzie przy tej okazji był taki sekretarz Czarzasty, który odpowiedzialny za to kampanie no i on po prostu trzeba ostatnia rzecz publiczna, jaką zrobił wyleciał ze wszystkiego i w ogóle nie wiadomo czy liczony jest, więc co się z nim dalej działo i to pokazuje też żonie oczywiście mieli poczucie strasznej klęski i człowiek, który za to odpowiadał już nigdy wpolityce nie pojechał, a on o tym, zresztą też rozmawiamy świec z Michałem Sutowskim, a z krytyki politycznej w analizach Romney on był przekonany, że zwycięstwo PZPR będzie tak przygniatające, że trzeba będzie jakoś się uda Wodnej Zachodowi, że tym razem we Polska zjednoczona partia robotnicza nie sfałszowała tych danych browaru w prawie co oni jeszcze raz mówię oni liczyli na to, że Solidarność nie dotrze do tych małych ośrodków, a jeszcze zrobić 1 rzeczą, której trzeba powiedzieć to znaczy spróbowali przekupić kościół w przywołania zostały wtedy uchwalony jeszcze przez stary Sejm uchwały o stosunku państwa do kościoła dającą ogromne przywileje Kościołowi, w których doszło do tej pory korzysta te wszystkie zwolnienia podatkowego nadzwyczajne możliwości odzyskiwania terenów wbudowania radiostacji i t d . i t d . to jest ogromny pakiet przywilejów, które partia dała Kościołowi, licząc na to, że w zamian za to zachowa neutralność, a zatem n p . w mniejszych miejscowościach na niej nie nie weszli przez Solidarność tak wprost wsparł i to trzeba powiedzieć, że oczywiście, że kampania w terenie, zwłaszcza mniej, ale nie nie tylko w dużych miastach też to zawdzięcza sporo różnych księżom, którzy udostępniali sale na kościelnym parafialnym na spotkania przedwyborcze na zebraniach komitetów obywatelskich to mimo wszystko bardzo istotne to tutaj mam kolejne źródło tym razem Mann SB była czynna i zastępca naczelnika z PSL Krosna kap. Kryński 18 maja pisał tak osoby duchowne dawały wyraz osobistej akceptacji proponowanych kandydatów strona opozycyjna solidarnościowej oraz, udostępniając pomieszczenia przy kościelnej na przeprowadzanie spotkań przedwyborczych były też przypadki uczestnictwa przedstawicieli kleru w spotkaniach odbywających się w pomieszczeniach instytucji państwowych odnotowywano także inne formy pomocy udostępnienie przy kościelnych tablic ogłoszeniowych przedstawianie kandydatów Solidarności z ambon zachęcanie dzieci, by na lekcje religii przychodziły z rodzicami, których informowano wówczas o technice głosowania taki był Otto meldunek 18 maja z prawdą dziewiąte z prawdą i dach na ogół było tak na obu było co zresztą co zresztą miało swoje też potem negatywne różne skutki, dlatego że uczestnictwo kościoła w życiu politycznym narzędzia i później, zwłaszcza jak nastąpią podziały w obozie Solidarności to część kleru powinno jak to przeżyłam pomogli wygrać teraz powinniście robić to co my sobie życzymy i to Trump nie wszystko jest takim powiedział no takie działanie kontrowersyjne, ale jednak uważam, że per saldo to było bardzo ważne, bo kościół takim czynnikiem wtedy wtedy kościół jest wielkim sentymentem wspominał kościół tych ludzi kościoła w Kcyni kierowali, a więc i prymasa Glempa i arcybiskupa Dąbrowskiego i kardynała Macharskiego arcybiskupa Gocłowskiego i księdza Orszulika oni odegrali gigantyczną rolę w ślad w tym, żeby doszło do tego kompromisu okrągłego stołu, żeby on, że tak bym został zachowany i żeby to przejście przez dramatyczne odbyło się bez przemocy bez awantur bez wielkich konfliktów kościół był wielkim gwarantują tej debaty tylko tej transformacji ustrojowej sześćdziesiątego dziewiątego roku ogromnie żałuję, że dzisiaj, jakby o tym, zapomniał to teraz frekwencja zapytam panie profesorze jak to się stało, że 4 na 1 0 Polaków nie pofatygowało się do urny, mimo że powstawały takie rozmaite hasła, żeby się jednak zaraz znajdę, żeby się jednak zgłaszać, żeby iść, bo przecież od pół wieku możesz głosować człowieku ta anty prawną w Nord tu dotykamy czegoś co w zasadzie przez długie lata nie potrafiliśmy sobie tego dobrze wyjaśnić myślę, że doświadczenia ostatnich 2 lat na inne powinny odpowiadać pewną pewno jednak odpowiedź na to pytanie częściową pewnie, ale jednak istnieje niemała grupa w Polsce, która porusza się nie obchodzą sprawy publiczne względnie nie ma zaufania w ogóle do nikogo on nie chce używać swojemu wesprzeć żadnej orientacji w Polsce względnie jest skoncentrowana wyłącznie na interesach materialnych, a niewątpliwie tamten czas osiemdziesiąty dziewiąty rok temu czas głębokiego kryzysu i ludzie, którzy uważali, że w po prostu, że materiały sprawy są najważniejsza dla Nwaogu to są ludzie też, że nie potrafili rozpoznać, dlaczego jest taki kryzys i co się dzieje, jakie rząd tendencje tego wszystkiego to w jaki sposób obrażali się na to co się dzieje w warstwie czysto politycznej i odmawiali, bo rosną liczymy to obchodzi mnie okazało się, że taki, że tak i rodziną była ku 1 3 w sumie to teraz pan profesor powiedział to przypomniało mi to zupełnie inną kampanie bardzo zresztą osiemdziesiątego dziewiątego roku zbliżoną czasowo do druku 90 tego wtedy mówiono, że ten elektorat, który pan profesor powiedział czy niezainteresowana albo zainteresowany kwestiami materialnymi obojętni, chcąc udzielić wsparcia przez szlak politycznej przebudził się w swej masie i oddał głos na stan Tymiński ego ja myślę, że mamy teraz można, by wspierać opisać całą historię trzeciej Rzeczpospolitej jak ta grupa, którą można szacować na pędzie 2 0 30 % moim zdaniem elektoratu jako żona wędrowała przez te lata no to Beda znanego doprowadził musieliśmy zrobić dużo analiz, ale generalnie dokładnie tak jest ona zamku o nasze ujawniła, głosując na stan na Tymińskiego i Zarze, odrzucając obie strony to znaczy i tych dawnych PZPR łowców i wszystkich ludzi Solidarności i była skłonna, że tak pojemne głosować na cud domniemany, bo to dowód Tymiński przedłuży rok temu Osowa wynik nic nie wiedział oczywiście, że oprócz tego, że ma czarną teczkę, gdy tata podobno jakiś tajny materiały, ale grałem w Polsce nie mieszka on trafił, a w gusta obiecywał utopie połączenie socjalizmu z kapitalizmem Tuska oraz socjalizm będzie bezpieczeństwo socjalne jako takie minimum z kapitalizmem będą pełne półki tylko te nie w 1 czy w necie nikt ten elektorat tak dlatego nie próbował weryfikować enzym skupował każdą każdą obietnicę kompletnie nierealistyczna kompletnie nie pytał o realizm kierował się bardzo silnymi emocjami bardzo silnymi negatywnymi emocjami, bo tu mówimy o już w pierwszym etapie reform gospodarczych, który miał postawić Polskę na nogi powiedzmy sobie, bo to trzeba przypomnieć tych kilkuset procentowa inflacja w skali roku osiemdziesiątego dziewiątego znaczy to dzisiaj PiS o tym w ogóle nie wspomina nawet, że Polska była pogrążona w ruinie naprawdę kilkaset procent inflacji gigantyczne, że tak powiem długi, które były jeśli dobrze będą 30 40 proc cen wielkości polskiego już po eksportu szło na spłatę długów rozwalone zakłady z rujnowane maszyny te są wewnętrzne należą do zwycięstwa to był bankrut sięgające w zakładach przemysłowych 40 % parku maszynowego, który się nadawał do zmiany, więc to wszystko tak PMI był kraj w ruinie naprawdę ikon jeszcze dołączyć wiedzieli, że bez gigantycznych inwestycji czy lepsza od wymiany parku maszynowego parku samochodowego parku to nasze wytyczne kolejowego da, żeby przewozić towary i tak na bez tego się nie da po prostu dźwignąć gospodarki to wymagało, że tak ogromnych kosztów jednocześnie, ale życie nikt nie chce ponosić kosztów no, więc jak się zaczęły reformy do tej grupy, które te koszty ponosiły one miały skłonność do silnego buntu czy te koszty można było zmniejszyć one mogły być mniej bolesne to jest inna rozmowa z ekonomistami czy rozżalony tak, by były rzeczywiście bezboleśnie udało się przejść się takiej wielkiej dziury w UE mamy wybory 4 czerwca 8 10 09 . roku byłem 5 czerwca 8 10 09 . roku jak mówi młodzież, a z terenu i gigantyczny bóle głowy rządzących, ale też trochę Solidarności, która była przytłoczona i sukcesami, które odniesiono, ale zacznijmy od Zachodu i Zachodu pozoranci przeraził, zwłaszcza tej gigantycznej porażki PZ po różnych wyznań, więc dojeżdżał prezydent Bush, żeby namawiać gen. Jaruzelskiego, żeby raczył wystartować w wyborach na prezydenta jest w wyborach na czas zgłosić akces do głosowania przed zgromadzeniem Narodowym no ale mamy ten piątek czerwca, a no i co w Rakowskiego wpisuje się czy tego dzienniki po prostu nie do wiary w po naszej stronie była obawa o ciebie mówię naszej stronie od mówienia bez przyczyny być symbolem związanym z mniej na to wszystko moi koledzy znajomi noc to mówię byłem w komisji wyborczych czy zamiast Solidarności nie gobeliny, więc nie będę udawał, że jestem całkiem neutralny, więc po naszej stronie była obawa, że mogą już tak powiem oni, czyli PZPR owcy nie przyjąć tej klęski i przewrócić ten stół w i zareagować jakimiś gwałtownymi nerwowymi ruchami mieli ten pretekst w postaci tego, że nie wybrano 30 posłów do Sejmu w dna konstytucja przewidywała, że ma być określona liczba posłów to jest 1 2 tym samym właściwie byli zaniepokojeni zachód, zwłaszcza Amerykanie zresztą to mamy źródła, bo mamy opublikowano książkę z raportami ambasadora amerykańskiego z Warszawy do Waszyngtonu Ion sprawozdanie z kim rozmawia i co sam myśli o tym co się dzieje w związku z tym to było duże zaniepokojenie, ale na szczęście i trzeba to podkreślić po stronie władzy nie istnieją w tym momencie żaden plan alternatywny i oni się po prostu z tą porażką godzi w zgodzili no i byli skłonni nic tak powiem do do miękkich negocjacji w tym miękkie negocjacje przybrały kształt właśnie uzupełniają ordynacji wyborczej do opuszczenia na te brakujące miejsca kandydatów niekoniecznie takich jak i oni by sobie wymarzyć, bo to często byli ludzie związani kiedyś ze strukturami poziomymi w partii pracy między prawda przeciwnicy stanu wojennego czy zachód tam poza przyjaźnią ani z ludźmi Solidarności jest szereg takich osób, które wtedy weszły do Sejmu w i jednolity tekst ten trend ten dopełnia rozkład tego Sejmu, ale 1 rzecz była dodatkową klęską partii znaczy dosyć jasno powiedzieć na liście krajowej, o którym mówiliśmy, że skreślono w całości tam byli wszyscy przywódcy partii Chin i Rewers Rakowickiej no premier Rakowski i z takim Kiszczak i minister Ciosek i mnóstwo i Jerzy Urban to już nie pamiętam, żebym kandydowała należeli do Lublina jest on kandydował z Warszawy Śródmieścia, a słusznie tak lasów i jeszcze w dodatku fochów czuła w bardzo oburzony, ponieważ głos z zagranicy zliczane były do Warszawy Śródmieścia i potem we wspomnieniach pisał, że inne mniej o tyle porażka z PZPR należy obarczać się kampanii Solidarności, bo na budowach zagranicznych tych w tej propagandy Solidarności nie było, ale jest w no ale to oznaczało, że w sejmie nie będzie przy wódce w państwa dotychczasowego oni po prostu nie zostali wybrani do Sejmu, a z Sejmem w nowej sytuacji po okrągłym stole stało się centrum władzy to nie tak jak kiedyś, że gdzieś władza była w kat c, a teraz Sejm miał być centrum władzy w związku z tym autentyczny problem powoływania rządu ustanowienia ustaw i t d. który nagle okazało się, że właśnie po stronie PZPR nie ma tych największych głów one one, że naród powiedział von no dokładnie może brzydko tak powiedzieć, ale no, ale tak powiedział i i to miało kluczowe znaczenie psychologiczne jak powiedział dla całej sytuacji później to znaczy Solidarność z takimi przywódcami noszenia broni sła w Geremek Jacek Kuroń nawet jak Jan Maria Rokita wtedy no po prostu błyszczała w tym Sejmie, na które oczy były zwrócone całego społeczeństwa to być liderzy nie tylko nowe twarze, a ludzie sprawni LOK chętni z dobrymi pomysłami, a po stronie władzy nie było takich osób, które można tak, by im przeciwstawić to na poziomie właśnie takie debaty swobodne, a pan, że nie byli liczni tak to nazwijmy to były też taki ciekawy paradoksalnie moment ME ponieważ, o ile do wyborów czerwcowych inne na porozumieniach na dochowanie porozumień okrągłostołowych zależało przede wszystkim strony solidarnościowej in o tyle nagle po 4 czerwca okazało się, że pacta sunt servanda przede wszystkim hut strony rządzącej, ponieważ tam oczywiście uczynni pisany w porozumieniu punkt o tym, że będzie dla strony rządowej prezydentura mówiono od razu gen. Jaruzelskim, a potem Hamlet zachował tak chciał zagrać Kiszczaka sąd inny zresztą wiedział przed czymś ucieka, ponieważ procedura głosowania nad nim była dość upokarzająca NLP upodobnią mało na zawał nie zszedł z gruntem stwór 1 głosem klęczy przed 1 głosem przeszedł Enej właśnie komunistą zaczął zależy na tym, żeby dochować porozumień okrągłostołowych, bo one jednak zapewniały im pakiet kontrolny mówiono podzielimy się władzą, ale utrzymamy pakiet kontrolny prezydentura służby i w ogóle tak no na tym będziemy cały czas sprawować pieczę, a tymczasem okazało się, że historia tak przyspieszyła, że właściwie ten scenariusz okrągłostołowy był już 5 czerwca nieaktualne PiS Zyta i ja bym powiedział zgodzą się z tym, iż to co mówiliśmy przed chwilą to znaczy, że tam liderów tego PZPR nie było pokazało właśnie żonie nie są w stanie już sporo z tego pakietu kontrolnego no owszem, Jaruzelski został prezydentem i powiedzmy sobie, że jak bardzo chciał to mógłby nam wrócić późno, ale nie chcę, ale nie chciał zachował się, że tak, by lojalnie rozegrano już działa duży rozmiar jego tak jest i nawet tak PMPG zmuszałoby to boleć poddał się decyzji pra w do jedno 2 proc do Wałęsy, który doprowadził przy pomocy Jarosława Kaczyńskiego zresztą trzeba mu oddać do rozbicia ich własnej koalicji i 2 i prawda wyjścia z PSL -u i SD z tej trwającej od końca lat czterdziestych koalicji to jest powiedziane tak dziś już zalaną Żydzi przystawkami przystawkami satelitami i nagle się, że tak po MO i zerwali na jej 1 000 00 0 to zaakceptował tę i powiedziałem jeszcze 1 rzecz, bo to oczywiście jest dzisiaj w propagandzie pisowskiej bardzo mocno akcentowane, że właśnie, że to, że Jaruzelski został prezydentem to znosi w ogóle wagę tej tej zmiany jest absolutna bzdura on został prezydentem, owszem, tym 1 głosem, ale też tak jak patrzy na to naprzód Waszyngton zaś przez ten sam fakt był takim gwarantem, że ich strona nie nie wybuchnie nie nie będziesz tak powiem gwałtownym przeciwnikiem tego wszystkiego, że jesteś takim elementem stabilizującym wobec Moskwy, którego zna ceni IZ i nie stworzy duży tak bym dywersji w Polsce czym się zawsze obawiano przez Mazowieckie, z którym rozmawiałem wiele razy i ostro Trump mówił publicznie poniesie bali nie PZPR tak naprawdę oni się bali partii generałów tych, którzy zrobili stan wojenny, a zarządem patrząc na PZPR z obrzydzenia Geremka mazowieckiego czy Kuronia NATO PZPR to jedno uczyć wszyscy działacze sekretarzy i t d. ale drugie są ci faceci, którzy mają twarde narzędzia w rękach Kiszczak i jego ekipa re mi ten sinic i w wojsku Nissan Jaruzelski nie żyć odpowiada przez kilkadziesiąt lat za nominacje awans w armii to ma wielu wdzięcznych, ale oczywiście to były całkowicie w ich rękach siły zbrojne powiedzmy sobie i budowanie państwa demokratycznego nie mogą się zacząć od wojny z nimi, bo w tej wojnie nie wymieniała z planem brzmiałaby ta no oczywiście Solidarność była rozproszona tłumu ludzi, a oni mieli wszystkie narzędzia obrony porozumiewania się posługiwania się bronią samą broń środki podsłuchu, jakby z nimi wejść w wojnę to była Polska tak po wpadła w tworzeniu bazy i krwawą konfrontację nikt by nie chciał i nikt tego nie chciał ani po naszej stronie ani po stronie tych rozumnych ludzi, którzy byli po stronie PZPR, bo ja nie odbieram poczucia, że to byli ludzie rozumni nie chcieli to katastrofa w Polsce byli gotowi z rakiem się cofać re ustąpił, lecz no jak się okazało zaakceptowali reguły gry Demokratycznej prawda i kiedy kilka lat potem prawda wygrają wybory to nic złego się w Polsce nie stanie nikomu nie odbiorą wolności nikogo nie zamkną do więzienia i zaakceptowali wolny kraj, a też było niesamowite, że niesamowite, że Kwaśniewski Rakowski jak zastanawiali się, kiedy my, a ta lewa strona sceny politycznej będzie miała szansę odzyskać władzę w Polsce czy zdobyć władzę w Polsce to stawiali taki czas na okres 10 15 lat Atu się okazało, że już w dziewięćdziesiątym trzecim roku to prawda, ale to jest skutek będzie do 2 rzeczy po pierwsze, bolesności reform gospodarczych, do których stosuje Dave, a my mówimy krótko mówimy, ale mówi musimy dla słabych te reformy były bardzo bolesne dla setek tysięcy ludzi w Polsce zresztą sam reżyser nie dla przykładu 1 stycznia dziesiątego roku, a lutym były już pierwsze strajki no oczywiście naboru, bo groziło zamknięcie zakładu spadek płac bezrobocie zaczęło to był bardzo bolesne operacje, a druga rzecz, która spowodowała zwycięstwo obozu byłej PZPR, bo tu już nie było PZPR tylko obóz SLD no to po prostu awantura wewnątrz obozu Solidarności wojna na duże, czyli konflikt prawda, który postawił z 1 strony noty przywódców związku jak prawda Geremek Mazowiecki inni, a po drugie, ile wykroczeń i Jarosława Kaczyńskiego, który zresztą o tym opowiada lżejsze, ale historia bardzo ciekawi zachęcam do lektury, bo tam mówi drogą skupił wokół siebie, żeby uderzyć w autorytety i pociąg Tur w natomiast, jeżeli mówimy o gospodarce dla siebie musimy wejść, bo to jest w gruncie rzeczy pra w w moim przekonaniu jest brak genezę również tego co się dzieje dzisiaj i z telewizji publicznej oglądamy sam oglądałem dziś jest inne skoczyłem ci ciśnienie o do granic możliwości otwartym czar wcale nie no tak, ale też sporo po twierdzenie, że to po prostu ruina gospodarcza nie ten osiemdziesiąty dziewiąty rok spowodował po prostu proste, gdyż zaczęły rujnować wyprzedaż majątku Narodowego prawda wpuszczenie na zabój raport audytora sugerować przeżywa dziś w Galicji wierzymy, że właściwie do osiemdziesiątego dziewiątego roku byliśmy krajem mlekiem miodem płynąca od wyroku potem te wrogie terytorium RP rozmnożyły, że montaż to jest kłamstwo totalne i ludzie, którzy to kłamstwo totalne lansują po prostu wciąż lub radcami nie wolno w ten sposób ludziom robić wody z mózgu trzeba przypomnieć jak wyglądał stan gospodarki w momencie wchodzenia plan Balcerowicza, jakie były ciężkie koszty na rzec gaszenia inflacji w Polsce wszyscy dziś są zadowoleni, że mamy portfele z pieniędzmi większymi mniejszymi, ale dzisiaj mamy pieniądze za miesiąc będziemy mieli te same pieniądze nie nie żyjemy w inflacji 50 % inflacja no ale to dopiero w dziewięćdziesiątym roku na czym ona była kilkaset procent w osiemdziesiątym dziewiątym, żeby zdusić inflację trzeba przede wszystkim zabrać ludziom pieniądze no niestety inaczej nie ma sposobu Tęczy inny sposób po drugie nie należy, że tak powiem zamknąć dopłaty do deficytowych przedsiębiorstw około 30 % budżetu PRL w osiemdziesiątym dziewiątym roku szło na dopłaty do przedsiębiorstw, które przynosiły straty zawsze straty trzeba było dotować przedsiębiorstwa dotować ceny żywności dotować wszystko inne i w związku z tym tak gospodarować się nie da na dłuższą metę raczej jeżeliby niepodjęcie tych wielkich reform gospodarczych bardzo bolesnych i być może w niektórych miejscach jest umożliwianie mówią, że każdy zakład, który upadł musiał upaść, ale generalnie musiało upaść dużo zakładu i generalnie trzeba było zmienić strukturę cen i trzeba zmienić strukturę cen energii mnóstwa rzeczy, które były bolesne społecznie no ale no oczywiście tylko część ludzi jest świadoma tego, że to właśnie takie operacje kosztują, ale i, a część niejawną, mówi że tak nie tylko chodzi mój własny portfel i no i dzisiaj w tym w tym ludziom, którzy już po tamtym czasie niewiele pamiętają wmawia się wierutne kłamstwa i robią to ludzie, którzy mają one tytuły naukowe ja nie wiem, że oni się nie wstydzą tego w nie wszyscy mają poczucie wstydu w rowie, bo widzę przeciwności, a to bardzo pożyteczne uczucie grać mówił Marks wstyd jest odkryciem rewolucyjnym jak się człowiek wstydzi to masz szansę się doskonalić teście na koniec zapytam pana prof. Zoll profesor czuł 4 czerwca 8 10 09 . roku co pan profesor czuł w tamtych czasach jak niewiele pamiętam nie miała wtedy 8 lat to polityka mnie interesowała jeszcze itp ja byłem wtedy pod Radomiem dokładnie nerwowości w komisji wyborczej tutaj zwerbowany w Warszawie, żeby wyjechać na wieś pod Radomiem w okręgu, gdzie ubiegał się mandaty Julian Józef Lipski i pamiętam oczywiście, że to co się zdarzyło jak byśmy te głosy liczyli w nocy prawda i wiedzieli, jakie są proporcje uczucie z szokowania radości, że coś niebywałego świadomość gwałtownej zmiany, której takiej skali się nie spodziewaliśmy z dnia i po prostu no to jest może najszczęśliwszy dzień w moim życiu ten 4 czerwca Żydach popatrzcie na czasy jak dorastają w PRL -u w dyktaturze 1 partii pracy przypomnę 1 3 grudnia jakże przypomnę też ciężkie zawody nadziei to beznadzieja lat osiemdziesiątych NATO to był po prostu coś niesłychanego początek nowego życia po prostu ten 4 czerwca jest oczywiście to nie znaczy, że dużo, bo Olesna spraw nie było potem prawda i irytujących, ale jednak to był wolny kraj od tego momentu czy też przestał się bać milicjanta mają taki odruch, że jak milicjanta widziałem przydział na drugą stronę, którzy go bałem się zatrzyma legitymują to jak się zdarza w stanie wojennym nagle przestali używać milicjantów choć, żeby odruch taki zamiar zlikwidować no to za 2 lata kluczową rolę jej pies Pawłowa gitara to długo prawda na widok z milicyjnych do wozu to zesztywniały, więc to dosyć długo, ale nie, ale to był początek, kiedy na odbudowanie niepodległej wolnej Polski i praworządnej Polski, kiedy słyszę nie bał, kiedy ktoś jest już wtedy zaczęły zresztą nie dotrzymali tych zasad przy okrągłym stole ustalono wcześniej próbowali manipulować prawem i policją, żeby naszych kandydatów nie wiem ścigać karać od tej pory Polska była brokerem praworządnym to ma kolosalne znaczenie naprawdę Penta kraj niepraworządny, kiedy można się było bać represji za coś co jest naturalne to co się mówi co się myśli Otóż pisze list do osoby niewłaściwej przesuwać może za to UB Polska po 4 czerwca stała się krajem ludzi wolnych, choć oczywiście z Żor stanie tego bagażu musiało trochę potrwać wolność też jest bardzo ciężka do 2 do udźwignięcia innym pamiętam takie porównanie, że jak życie Wyszkoni ser w domu niewoli to szli przez pustynię 40 lat te 4 0 lat było potrzebne do tego, żeby się w jak to ująć oczyścić, żeby dorosło nowe pokolenie, które nie będzie skażony tą nie wolno im, że dopiero później tych 40 latach doszli do ziemi obiecanej był w tym jakiś zamysł Boży z to prawda, ale z drugiej strony jak powiedział, że w to też nie jest także jak nowe pokolenie, które nic nie widział z tamtego czasu żony z góry lepsi dodał z kolei u nas wiele rzeczy, o których my tutaj mówiliśmy dzisiaj one były też budzą poczucie odpowiedzialności to znaczy każde poczynania polityczne, a nawet wypowiedź Palin ma swoje konsekwencje musimy uważać co robimy to nie jest tak, że możemy wszystko robić nie ma żadnych konsekwencji za wszystko trzecia kiedyś będzie zapłacić w sądzie ostatecznych, bo z Luwru, którzy do nas procent, ale być może nie ci co zawinili będą płacić tylko ich dzieci na najczęściej tak jest prof. Andrzej Friszke Polska Akademia Nauk bardzo dziękuję bardzo pisarza za wizytę, ale przed dwudziestą trzecią, a ja jeszcze tych z państwa, którzy mają ochotę na jeszcze więcej historii zaprasza na debaty histeria w ogrodzie, które odbywają się w warszawskim teatrze powszechnym ubiegłotygodniową można odsłuchać na stronie TOK FM i aplikacji w zakładce TOK powszechny to rozmowa z prof. Wojciechem Pixel scenę o przyczynach rozbiorów czy winni byli agresywni sąsiedzi czy raczej tak tak my sami go rozebraliśmy swoje państwo, zanim definitywnie zrobić to inni bardzo dziękuję panie profesorze raz jeszcze państwo zapraszam na informacji Radia TOK FM po informacjach oczywiście wracamy będziemy opowiadać o polskich graczach Zwiń «

O "początku nowego świata", czyli o wyborach 4 czerwca

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: WIECZÓR - KAROLINA LEWICKA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 12:00

Najnowsze Podcasty

Zakaz pornografii

Zrównoważony rozwój w mniejszych firmach - jak to robić w warsztacie samochodowym, a jak w sklepie spożywczym?

Muzeum Narodowe w Gdańsku odzyskuje straty wojenne. "Niektórzy nie wiedzą, że mają w domach własność Muzeum"

50. urodziny malucha. Za co pokochały go miliony Polaków?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL