Nudna książka w rękach młodego człowieka to kamień u szyi. Rozmowa z prof. Grzegorzem Leszczyńskim.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

państwo mają gorsze jest prof. Grzegorz Leszczyński wydział polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego dzień dobry panie profesorze dzień dobry państwu dzień dobry stan Polska sekcja i Beach, czyli Stowarzyszenie przyjaciół książki dla młodych ogłosiła konkurs na książkę roku 20 13 polskiej sekcji i mimo że to pokłosie za chwilkę z ponownie się jak pan ocenia konkursem książkowo co znaczy jak porównać do autora, a z autorem Bear czy da się tak jak na igrzyskach Rozwiń » olimpijskich wymierzyć co do sekundy czas po przykro mi miejscu pan niestety za panią, która wygrała 3 punkciki za słabo panie redaktorze ja mam 9 0 minut tarasy z hotelami w akcjach na wykładzie akademickim żartuje sobie oczywiście jest takie stare piękne porzekadło, które mówi o tym, że nagrody niewiele świadczy o nagrodzonych za to dają świadectwo, nagradzając tych dzieci tak naprawdę mówią o gustach sił byłoby stać jurorów oczywiście to jest niesłychanie trudne dni nie podobna jest by, zwłaszcza w literaturze dziecięcej, która ma przecież ogromne ogromną rozpiętość problemowa na niej podobne postawić książki do bardzo małych dzieci takich jeszcze nie czytających obok książki dla szesnastolatków, które potem uznałbym wielowątkową złożoną problemowa powieści jednak coś z tym fantem trzeba zrobić jakoś trzeba te najważniejsze naj naj dojrzalszą rzeczy wypromować potrzeba promocji wynika ze sprawą absolutnie oczywiste choćby do księgarni cóż tam widzimy w tej księgarni tsunami książek jak czegoś jest bardzo dużo, bo naprawdę książek jest niesłychanie dużo wydajniejsze po prostu po prostu mrozie Otóż w tym gminom w taki przeciętny zwyczajny czytelnik użytkownik biblioteki przeciętny rodzic nauczyciel bibliotekarz naprawdę ma kłopoty jak przez to wszystko przebrnąć i nagrody są takimi drogowskazami dobrze, że są różne, że swą różne gremia jurorskie są różne zespoły oceniające nawet nikt się tak naprawdę te nagrody zazwyczaj służą właśnie temu, żeby wypromować rzeczy najciekawsze, chociaż jest ich też taka nagroda, która się nazywa nagrodą imienia Astrid Lindgren niedawno została ogłoszona piąta jubileuszowa edycja tej nagrody ma ona z kolei jest w zorientowana na rzeczy, które jeszcze nie ukazały drukiem, czyli na mówiąc wprost w Chinach jak dawniej się mówiło manuskrypty nauczyli wydruki komputerowe anonimowe prawda mówi pan wypromować rzeczy, które są dobre pewnie lepiej czy najlepiej rzeczy, które są dobre promuje literacka nagroda Nobla tylko czasem tak była ostatnio chyba częściej niż rzadziej, kiedy zostanie ogłoszony laureat literackiej nagrody Nobla to wydawcy w Polsce da się po głowie mówią o k to do tak też była oczywiście w trudnych do literacka nagroda Nobla tak jak każda nagroda rządzi się swoimi prawami, ale też ma pewnego rodzaju opcje, którym jurorzy ulegają ale gdy tak naprawdę to oczywiście rozumiem, że kryje się w pańskim pytaniu coś niesłychanie istotnego mianowicie to, że często nagrody właśnie świadczy o gustach jurorów często też bywa także książki nagradzane w ogóle nie są książkami z tytanem pracy ich poziom jest tak wyśrubowany ich pewne ambicje artystyczne są tak wysublimowane, że właśnie książki to nie trafiają do przeciętnych odbiorców tak było kiedyś n p . ze znakomitą powieść dla młodzieży Zdzisława Morawskiego zaś opleciona 1 z najlepszych polskich powieści 20 01 . wieku dla młodzieży ona się w ogóle poza tym, że została nagrodzona obsypana nagrodami co się w ogóle nie został czytelnicze zauważona no rzeczywiście łapie kie nietrudno no i ich żyli musi to wyważyć to znaczy, ponieważ bez rozmawiamy o książkach dla dzieci młodzieży ani o nagrodzie Nobla tak naprawdę nasze drugie kontekstowo pojawiła i dodajmy pospiesznie zniknęła w tym roku etno Jazz nad biednym Serb jednak takich wyraźnych punktów oceny książki jest jej na dostosowanie do oczekiwań możliwości percepcyjnych dziecięcego czy nastoletniego odbiorcy co stanie się czytelny brzydko powiem segment książki dla dzieci młodzieży różni się od segmentu książki dla dorosłych jest ze względu na poziom był to, że swołocz mniejsze zakłamanie to złe słowo Halder na tle innych narzędzi odbioru to czy innymi słowy pewnie taką tezę stawia, że dzieci i młodzież trudniej jest oszukać sprzedać niejaki zwykłych Home House albo bełkot pod płaszczykiem głębokich filozoficznych przemyśleń albo mówiąc każdy z zachwycają się od Paryża do Moskwy proszę tutaj arcydzieła my medali srebrny medalista świata w kajakarstwie, mówi że Dakaru za każdym razem w łazience czyta tę książkę tak no i wystarczy nam dorosłym to, żebyśmy już kupić to albo, bo akurat są przecenione jest AAA dzieci chyba młodzież nie tak łatwo okładką, bo tylko wyczują chyba trochę wsiądziemy dotknął pan niesłychanie istotnego problemu młody czytelnik dzisiaj, zwłaszcza TEN -T w tzw. trudnym wieku, czyli to jest dawny obiekt tuż przed gimnazjalnym i gimnazjalnych licealiści zwykle wracają do książek jeśli mają mocne podstawy wyniesione z domu ze szkoły w dobre doświadczenia rektorowi to zazwyczaj wracają w w większości natomiast ci, którzy uciekają rzeczywiście podejmują jednoznaczne decyzje nasza wycieczka do czytania, bo do śmietnika i ty to co rzeczywiście zagraża czytelnictwo to wcale nie jest nie wiem telewizja komputer albo gdy dziesiątki, w jakich innych pokus tylko zła książka po prostu najzwyczajniej w świecie zła książka, bo to jest panie redaktorze tak bobry lisy nastolatka takiego chłopca z taką dziewczynę mają po 12 13 1 6 lat siadają przed komputerem i tam jest po prostu nie będzie niepoliczalne ilości gier atrakcji i t d. nie podoba się jednak przeskakuje się na drugą nie podobają się druga noc zatrzymuje się na pięćdziesiątym szóstym tym samym w przypadku telewizji wybrała się i 1 program przeskakujemy na pięćdziesiątej siódmej nie podoba się 5 7 mamy 50 0 siedemdziesiąty czwarty niema żadnego problemu wciąż jest trochę inaczej co mają zacząć czytać czytać książki wymaga pewnego wysiłku trzeba się wyłączyć pokonywać trud Dead Heat da, gdyż inflacji czy Truty, jakby do takiego po prostu dobra fizycznego odczytywania ktoś jest Satoshi spać co prawda i t d. tak dalej nic nie można robić jak się czyta książkę nie można rozmawiać przez telefon z koleżanką prawda i czytać powieść można oglądać film, ale nie można nie można czytać powieść i teraz mogę cię coś musi za to mieć za to za tym wysiłek jeśli ma rude jałowość bierność czy tak jak pan wspomniał oszukani słono to oczywiście, że nie będzie tego czy Sopot 3 5 dobrze 15 tego rodzaju chybionych doświadczeniach, na którą owych powie sobie nic nie ma nic głupszego, czyli do mniejszego w życiu niż czytanie książek i rzeczywiście tutaj decyzje są 1 0 1 kobiety nie ma takich Stanów pośrednich także książka jest mieniem dobra, ale nudna Top hand może przeczytać książki dobre, ale nudy, chociaż to jest oczywiście jakiś oksymoron bezsprzeczne wewnętrznie brak jest jak jest ważna dla mnie NATO przestaje się przy niej nudzić, ale załóżmy, że zdarza, że coś pana nie nie pociąga ale, ale czuje pan, że ona coś poważnego nie daje także to jest ich chce pan ją przeczytać jakich względów i nikt w przypadku modelu czeka tego oczywiście nie ma tam jest po prostu do śmietnika i prawdziwy rzeczywiście prawdziwy problem współczesności testem problem, że książek dla dzieci dla młodzieży po prostu za dużo się wydaje jak czegoś jest dużo to nie wszystko jest dobre pierwsze Koreańczycy stwierdzili, że i mniej rodzice dzieci tym więcej wydaje się książek dla dzieci wydawałoby się w zespole to, że to jest paradoks Ależ to to wynika z pewnej tak powiedzieć topografii społecznej, jeżeli jest mało dzieci też dużo dorosłych wokół tych dzieci prawda utrzymamy rodziny patchworkowe, więc nie tylko dwoje czworo dziadków, ale jeszcze dziadkowie z drugiej mamusi tam z trzeciego tatusia prawda i t d . tak dalej jest ich dorosłych dookoła dziecka jest po prostu naprawdę dużo teraz się do to dziecko ma już tam niewielka książki komputer zabawki najrozmaitsze innych ryzyk hulajnogę elektryczną i Bóg wie co tam jeszcze no cóż przyniesie bardzo jest dziadkiem albo wujek Stefek to książka dla dziecka w związku z tym w tym tych książek kupuje się, że wczoraj już z Ewą takich koreański wujek stawek książek kupuje się dużo w związku z tym wydaje się też duża najdroższe taka sterta po prostu by tak pędzić Plech prawda od to tak naprawdę one zagrażają czytelnictwo, gdyż wyobrazili sobie tego co dawno wyspy taką wyspę szaleńców Bożych prawda k Norwida, której wyspie byłoby naprawdę wybranych Śląskiego takie, które jak się zacznie czytać to po prostu same proszą o to, żeby ich żeby, żeby nie wypuści ich zrąb to co byśmy mieli pokolenie czyta czy po prostu nie mielibyśmy taką sytuację, jaka była na początku dwudziestego wieku, kiedy co jest czynny jest Stanisław Karpowicz mówił o tym, że trzeba przestrzegać młodzież przed zbytnim zaangażowaniem lekturę młodzież nie powinny za dużo czytać, bo nieczęsto rozpala zanadto umysł i od wciąga od innych ważnych dla młodego wieku czynności n p. uprawianie sportu na stole w tę można o zmianę ZS SR złota lat z rakiem prawda ten mu przestrzegano przed młodzież przed nadmiernym czytaniem i dzisiaj mamy odwrotny kłopot, ale to m. in. ten nasz dzisiejszy kłopot wiąże się nie mówi, że to jest jedyny powód, ale myślę, że to jest 1 z takich ważnych powodów ten kłopot właśnie wynika z tego, że mamy bardzo bardzo dużo słabych książek to, o czym pan redaktor powiedział oczywistą, że nie wystarczy dobra dobry tytuł, który jest od Paryża do Moskwy rozchwytywane nie wystarczy świetna kampania reklamowa nie wystarczą rozmaitego rodzaju zabiegi reanimacyjne, żeby książka rzeczywiście żyła ona musi być po prostu znakomite proszę zauważyć przez 2 5 lat, odkąd badany jest badani są czytelniczego, ale nastolatkowie w wieku gimnazjalnym my dzieci z dworca zoo nie schodzi z generałem w rankingach z 5 tys z pierwszej dziesiątki najbardziej poczytnych tytułów to co to znaczy ćwierć wieku to znaczy, że dzieci dzisiejszych rodziców plażą, żeby odwrotnie dzisiejsi rodzice, gdy mieli tam kilkanaście lat prawda, gdy w dni nie wypuszczali z rąk tej samej książki, która jest wiążąca dla dzisiejszych Czytelników od dzisiaj co się dziwić się gorące te gorące po prostu od dzieci z Bullerbyn dla dzieci z dworca zoo no można, by powiedzieć paradoksalnie Talbot szczęśliwego dzieciństwa do do takiego piekła młodości trochę prof. Grzegorz Leszczyński z wydziału polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego jest państwo moi goście informacja jedenasty 20 po informacjach wracamy prof. Grzegorz Leszczyński z wydziału polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego z państwa i moim gościem pani Dominika pyta czy to nie szkoła zabija czytelnictwo zmuszać dzieci do czytania nudnych lektur, jakby to mit powiedzieć jakich któregoś razu na spotkaniu z nauczycielami uzyskałem odpowiedź, dlaczego tak się dzieje Otóż dzieje się tak, dlatego że ci, którzy dzisiaj układają zesta w lektur kiedyś sami byli w PRL-u wszystko to nudne lektury zmęczeni i teraz mogą sobie wreszcie pofolgować ich wstyd prawda upuścić trochę żółci tak naprawdę to jest oczywiście ogromny problem miasta dworuje żartuje na różne sposoby to jest ogromny problem, bo powstaje pytanie następujące kogo chcemy mieć na końcu tego nazwijmy to brzydko łańcucha edukacyjnego to kogoś, kto kogo chcemy, żeby w wyszedł świadczy chcemy, żeby to był młody człowiek, który ma opanowany pewien wachlarz motywów do posłów pewne pewne pewien zasób wiedzy czy też chcemy młodego człowieka, który n p. jest przyzwyczajony do tego żeby, żeby sobie od czasu do czasu przez jakąś książkę nowych często to te dni niekoniecznie to są wykluczające się inne elementy, ale tak naprawdę od od jakiegoś czasu na odmienienie długiego obowiązuje ten ten pierwszy wzorzec Adaś krótko mówiąc chodzi o to, żeby każdy połknął pigułek, a ci się zrazić do książek ten model, jaki z tego więcej życzeń przeczytacie nie stracić już tak naprawdę nikogo nie obchodzi kiedyś prowadziłem jeszcze poprzednim, gdy na ring w poprzednim dzisiejszej perspektywy złym w cudzysłowie okaże się prowadzi rozmowy z profesorem trybu szefem zespołu układającego podstawy programowej zestawy lektur i zapytałem, dlaczego lektury są nudne na co uzyskamy odpowiedź następująco zniknie, mówi że rozwiązywanie zadań z geografii czy chemii ma być ciekawe nikt nie, mówi że geografia gospodarcza świata ma być ciekawa trzeba to rozwiązać zapamiętać to co do zapamiętania na tym się kończy edukację no, więc jeśli tak traktujemy to uda to rzeczywiście tak naprawdę tak jest, ale proszę zobaczyć jak wyglądają lekcje WF -u lekcje WF-u wyglądają targi są na to zorientowane, żeby ten młody człowiek, który nie klient robi fikołki albo gra w piłkę, kiedy skończy szkołę też robił fikołki grał w piłkę pływam na basenie lubił jeździć na rowerze i t d. nie budujemy jakieś piguły z informacjami, kto w, którym roku ile skoczył wzwyż, o ile w dal oraz kto kiedy był mistrzem świata w podnoszeniu ciężarów i wydają się, że to, że był ma pani rację w tym w tym w tym sformułowaniu, że szkoła zabija tak szkoła zabija, dlatego że szkoła jest zorientowana na pigułek, którą każdy musi połknąć lektury szkolne powinny być sektorami, które zachęcą zachęcają do lektury one być być naprawdę gorąco dotyczyć problemów z rodzin dla gmin panie dyrektorze my jak byłem młodym chłopcem to rzeczywiście z zapartym tchem czytałem powieść MOL nara chłopcy z placu broni też że, gdy od 50 lat nie jestem na mecz wiem, że jest w jakimś sensie był też zamiar przeznaczyć je, ale od 50 lat nie jestem młodym chłopcem, więc myślę sobie, że dzisiejsze pokolenie, które od pół wieku młodsza ode mnie, a właściwie dodaj dzieję, że dla klas pierwszych gimnazjum, ale zima gimnazjum, ale też związanego ze starego rządu Dziady część druga czy żacy Romeoi Julia Hobbit serce nieśmiertelne łowcy Wilków Odyseja dym i Konopnickiej ze krwi lub w biały Kieł bajki robotów księga strachów kurczenie się, ale pan redaktor Lis łaska wczytać to co zostało zniwelowane, a ich od osób zostało wprowadzone ucznia w 2 pytają nauczycieli, dlaczego musimy czytać zemstę oczywiście zemsta jest w siódmej klasy w rozmowie z Częstochowy, więc właśnie w tych chudych latach tytuł jest sam z siebie informacyjny, ale ja oczywiście nie mam nic wszystko ze śniegiem szczyt G 8 kibicowi, ale mam coś przeciwko takiemu właśnie myśleniu tak naprawdę jest to jednak w znacznie szerszy problem, bo okazuje się, że nawet najciekawsze utwory wprowadzane do zestawu lektur topnieją swojej atrakcyjności ich staje się po prostu po prostu no jakoś tam jakoś tam powiązane z presją szkoda trochę o znowu przeskoczył do do tego segmentu dla dorosłych czy niekoniecznie dzieci młodzieży, ale bardzo interesujące jest to zjawisko zaobserwowałem przy okazji takiej książki, która okazała się w stanach Zjednoczonych 3 3 przed bociana Polski niedawno Need przyznała się bił je odziedziczyli je Elegia dla widoków wspomnienia o rodzinie kulturze w stanie krytycznym rzecz Wałęsa i wiele osób się tą książką zachwyca Jason żona raczej z takim usprawiedliwieniem dla obecnego stanu kapitalizmu w stanach Zjednoczonych natomiast ta książka jest na liście bestsellerów od z wielu tygodni w stanach Zjednoczonych to pytanie brzmi, dlaczego taka popularność musi być dobra skóry taka popularna, ale odpowiedź można znaleźć ich indziej tak się już jest zadawane przez wykładowców uniwersytetów szkół o profilu republikańskim jako lektura wakacyjna tak czy jako lektura obowiązkowa czy jako 1 książka, z którą zmierzymy się w przyszłym semestrze wraz z zadawania nie jest zagrożona jest sprzedawana czytana może kupowana co napędza 3 czy mam taką rolę samospełniającej się przepowiednie, a mamy są osoby jest się w przypływie w przypadku oczywiście literatury dla młodych odbiorców sytuacja jest identyczna wystarczy, że utwór pojawił się w jakichkolwiek zesta w Wach z lektury owych no i natychmiast skupowane przez biblioteki w Polsce mamy około 20 000 bibliotek nocnych 20 000 egzemplarzy, gdyby tylko 1 trafił do biblioteki każdej prawda no to jest to jest to jest bardzo wysokie na dzisiejszy standard to niemal kosmicznym akurat nożyc jest coś co z to tym Stowarzyszenie przyjaciół książki dla młodych stąd też się rozwija to jest to jest organizacja, która powstała w Niemczech, gdzie wiele man w latach pięćdziesiątych sformułowała taką myśl, że porozumienie między narodami mogłoby dokonać poprzez książkę dla dzieci to była bardzo piękna idea w dużej w dużej mierze ona została zwrócił się zrealizowana powstało i decyzji 14 na Button był swojak Vitrum światowa rada książek dla młodych czy kwiatowe kuratorium książek dla młodych początkowo działało to pod auspicjami UNESCO inne to właściwie największa na świecie organizacja związana z książką dziecięcą obejmuje na prawdę o znaczną większość państ w świata ze wszystkich kontynentów absolutnie wszystkich kontynentów Polska sekcja oczywiście także istnieje także funkcjonuje to bardzo prężnie funkcjonuje ich ta idea połączenia czy porozumienia narodów poprzez książkę dziecięcą dno bessy w tamtych latach jest uświadomić w latach tuż powojennych prawda była rzeczywiście na takim ziarnem rzuconym na znakomitą gleby patron to jest tak panie redaktorze możemy się wszystko kłócić co tylko pan chciał, ale jak zapytam co pan czytał w dzieciństwie to tak okazuje się, że nasze korzenie są tożsame, bo obaj staliśmy Tomka Sawyera n p. prawda, bo nie wiem właśnie poprzez placu broni albo w innych krajach żużlowych o proszę bardzo możemy być możemy być dla mamy dzisiaj wspólne ich wspólne korzenie prawda i to była właśnie ta idea mnóstwo nas dzieli się ze słusznym ideowo politycznie ekonomicznie jakichkolwiek prac rasowo GL coś nas łączy coś z tym stąd w tym wspólnym terenem no i Helmut jest ta światowa rada książek dla młodych czyli by co roku nagradza największych pisarzy z najsłynniejszych najbardziej utalentowanych pisarzy grafików to jest tzw. mały Nobel, którego raz dostał Polski twórca to nie pisarz w całym Zbigniew Rychlicki, czyli cykl grafik znakomity Polski grafik stóp nie jest jest to bardzo ważne, aby rzeczywiście wysoka spychana, a przecież konkurencja natomiast są przez narodowe sekcje i by promowała książkę z Chin to się nazywa lista honorowa imienia Hansa Christiana Andersena to jest to co są promowane książki własnego kraju do obecności poza granicami prawda żyliśmy pojawia się taka książka z Polski natomiast gdy zalecana do tłumaczeń zachęcana do tego, żeby ją właśnie przetłumaczyć, by szczepić na inne na inne rynki Polska sekcja i by od bardzo wielu lat ma również swoją nagrodę, która nazywa się książką roku to jest nagroda prawie, że tak stara warszawska premiera literacka, choć rzeczywiście nie ma takiego zasięgu ani takiego nagłośnienia medialnego i co roku są nagradzane najlepsze książki literackiej i ich najem jest najbardziej wyróżniający się najznakomitsi graficy też zgodnie z tym co jest samym samej centrali, gdy prawda czy grafik i pisarz oddzielnie oddzielnie za 1 tys nagroda graficzne druga to jest nagroda literacka nagrody literackiej w zeszłym roku otrzymali Katarzyna Frydrych i Marcin Szczygielski Katarzyna Pydych za pionowe poległo pionowe Poole i Marcin Szczygielski za serce wtedy czy to pan Ależ oczywiście jest ten fakt, że zsyła pionowe pole to jest po prostu przez znakomita lektura to, za które dla takich powiedzmy sobie 1 0 dwunastolatków historia uczy w niej historie książka składa się z takich obrazów z takich autoportretów chętnie dziecięcych tytułową jak nowe pole to jest pasmo nieużytek padnie nieużytków pas nieużytków, które oddziela nowo powstałe osiedle nazwijmy to ono zamożne od wizyty dawnych zabudowań, które no tak zamożnych te nowe oczywiście nie są my mamy 2 środowiska dzieci bardzo typowe dla polskiego współczesnego krajobrazu 2 środowiska dzieci przedzielonych tym tym tytułowy młodsza nowym polem dzieci spotykają się wspólnie na zabawę i szkole to są cudowne portrety Katarzyna rynek jest czymś absolutnie mistrzynią portretu psychologicznych to są kapitalne portrety głębokie finezyjne subtelnej każdy z tych dzieci ma jakiś na takie każdy człowiek prawda nosi w sobie jakiś mały czy wielki Nene na jego małe lata dramat, który musi się uporać świetna powiedział prawdę, gdyż ich dalsze ta książka składająca się z szeregu opowieści jedyne naprawdę znakomita dojrzała literacko przemyślana cudowna ma serce Nafty Marcina Szczygielskiego można powiedzieć, że Marcin Szczygielski te Strachy we współczesnej literaturze dla nastolatków przepraszam za odbycie określenie samograj to jest pisarz, który za każdym razem jak teraz wyda nową powieść uzyskuje jakieś oczyma jakieś nagrody wyróżnienia i muszę powiedzieć, że to jest dla mnie jedno z wielkich zaskoczeń jest ich nagrodził, której wspomniałem przed przerwą, czyli wynagrodzi imienia Astrid Lindgren w solanki startują utwory, a podpisane pseudonimami, czyja żyli nie zda nazwisk twórców Brzuzy wyobrazić, że we wszystkich edycjach dotychczasowych edycjach tych testów 3 kolejnych, żebyśmy tak o 3 kolejnych edycjach tej nagrody pierwsze miejsce grand prix otrzymał Marcin Szczygielski i to wiąże się z Czech de wszystkim z tym, że to jest pisarz niesłychanie czytelniczego wrażliwy na młodego odbiorcy i w testach Pisa, który potrafi zmieniać się dosłownie kameleon dysk 1 książka poprzednie podobne do drugiej nie sposób go rozpoznać Westerwelle wtedy to jest w taka trochę z przymrużeniem oka zapisana anty utopia oto mamy nie zdradzę żadnych tajemnic fabularnych, żeby nie przeciętni panu redaktorowi ani państwu radości czytania oto mamy statek kosmiczny, w którym leci chłopak i prowadzić dialogi z jak to mówi swoją partnerką matką partnerką jest wtyczka wtyczka to jest jak byśmy powiedzieli nam wejście tych technik końcówka wejście do komputera, ale jestem momentami przezabawna momentami wręcz przerażające opowieści ramię ociera się taką konwencję fantastyki grozy, bo do urn metafory izoluje się do jest taka przypowieść o SIO przyszłości świata i współczesności świata jak to bywa w tego rodzaju powieściach przeszłość łączy się z przyszłością współczesności takim pomostem między tym co było w aż w antycznej my starożytnych Egipcie z tym co będziesz co nam tak naprawdę w przyszłości zagraża, gdy czytelnicze świetna cech literacko perfekcyjne wzrost może być to się czyta i takie książki powinny być tak naprawdę naprawdę takie powinny być powieści dla młodych odbiorców dawniej nie ma miejsca na żadne żadne potknięcia nie ma miejsca na żadne wpadki każda musi o tym, pamiętać uświadomić sobie my dorośli, którzy dajemy młodym ludziom książki wydajemy pośredniczymy jako rodzice dziadkowie bibliotekarze nauczyciele ktokolwiek na 1 nudna książka w rękach młodego człowieka to jest po prostu kamień już jej wrócić do naszej rozmowy po informacjach radio TOK FM informacje o 11 40 już za 3 minuty prof. Grzegorz Leszczyński z wydziału polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego z państwa mają grać w prof. Grzegorz Leszczyński z wydziału polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego jest państwo mają goście się choremu literaturze dla dzieci i młodzieży na 3 słuchaczy pyta pan Szymon pyta o to czy o tym, o nagrodach dla najlepszej książki dla pedagoga kibic dzieci młodzieży czy decyduje żyli i dziecięce czy złożone z ludzi dorosłych rozumiem, że zapewni to pytanie można jakoś Dorota głębiej w pociągnąć ich zastosowanie się właśnie czy to jest także dzieci czytają to co im dorośli wybiorą myśląc, że to dla nich to dobry właściwe wartościowe czy też z był kiedyś była kiedyś taka nagroda, której niestety już nie żywota okazał się nie za długi, a wręcz nieśmiertelność w nazywała się Dominik był duży domki Mao Zedong wyłożyli dziecięce, które przyznawało małego Donga i żywi dorosły, który składał się z krytyków literackich nazwijmy to specjalistów prawda ich teksty, które przyznawało dużego Donga za dostrzeżone przez siebie walory literackie pytanie złożyli się znakomite i dziś świetnie postawione od razu odpowiadam, że źli zawsze składa się z dorosłych na czyta czy prawda z dorosłych krytyków literackich specjalistów od zwycięstwa uniwersyteckich, którzy związani są z książką dla dziecka natomiast pytanie tak jak mój jest niesłychanie ważne, dlatego że to, że to jest pytanie, u którego źródeł należy wielokrotnie podnoszony niepokój, a mianowicie 3 krytyk literacki ułożyć specjalista od literatury, czyli juror w konkursie literackim związek zorientowanym na książkę dziecięcą zajmuje własną perspektywę oceniającą czy też cudzą, kiedy jesteśmy jurorami w dorosłym konkursie literackim w dorosłym życiu filmowym prawda w teatralnym na to nie mamy właśnie żadnego problemu tak muzyczne słuchamy muzyki ona do nas przemawia do dorosłych odbiorców też oczywiście do rzeczoznawców, ale i do odbiorców tak oglądamy film czytamy powieść wszystko jedno jesteśmy w teatrze nie ma znaczenia to coś co oceniamy przemawia do naszych dorosłych odbiorców to jest sprawa bardziej złożona to rzeczywiście not w jakimś tam sensie trzeba przyjąć nową perspektywę, ale to nie jest za perspektywa odbioru na nie trzeba nagle stać się dzieckiem, które ma 5 lat, bo byłoby mi n p . trudno wywalić z ze swojego życia 5 7 lat i zapomnieć o tym co przez te lata przeżyłem, żeby ostało się i na tę teorię, że taka dziewicza piątka prawda o tym czy sprawa tak naprawdę wiąże się z pewnymi kompetencjami, które się nabywa wraz z oczywiście wiedzą psychologiczną pedagogiczną obserwacjami uczestniczeniem w różnego rodzaju spotkaniach dziecięcy mini gremiami rozmowach z dziećmi, ale przede wszystkim słynna najzwyczajniej w świecie takim zwykłym czysto ludzkim studiowaniem prawda różne rzeczy oprócz tego naturalnie dochodzą wszystkie te kompetencje, które mają w ocenie jurorzy wszystkich konkursów, czyli po prostu kompetencje literaturoznawcze w tym wypadku, a czytając literaturę dla dzieci młodzieży czy ona jest na tyle nie jest satysfakcjonująca czy zaspokajające, że już nie czuje pan potrzeby sięgania po poza nie czuje potrzeby sięgania poza absolutnie to jest wobec tych, którzy nie mają dziś w inny i ich dzielna 2 4 godzinach może powiedzieć panu panie redaktorze to są uwielbiam czytać ja mam dość obłych to zostaną przede wszystkim wspomnienia dzienniki pamiętniki ich życie, gdyż jest z książki życiem pisane prawda, że najchętniej takie, by tak czy złe będzie nuda takich treści nic nie dzieje wreszcie nie musiało śledzić zdarzy na dres zupełnie serio, bo w tym odkryty w pańskim pytaniu, bo jeszcze ich jeszcze inna kwestia mecze to była kwestia podwójnego odbioru dziś bardzo wiele mówi się o podwójnym odbiorze literatury dziecięcej w tym do zimy to przecież to nie jest dobre określenie tym drugim dnie, a teraz na różne sposoby w książce dziecięcej ukryte widać to drugie dno znakomicie Philipp Lahm ja pierwszy raz tak namacalnie doświadczalnie dostrzegłem tak, gdy poszedłem na szereg ran ne poszedłem na tegoż regaty w bardzo ważna informacja w sobotę do kina po zajęciach ze studentami zaocznymi około godziny trzynastej wszystko to jest bardzo ważne, ponieważ nie wiedziałem o tym, ale o tej porze chodzą do kina zazwyczaj tatusiowie z własnymi dziećmi mamusi widocznie rząd zupy pomidorowej gotuję, a ojcowie zabierają dzieci, żeby tam prawda z zajęć i czas ich ceny wtedy datę wydania tej widowni słychać było co chwila, bo taki jest wysoki dziecięcy dysk tyczka śmiechu albo taki basowe ma gdzieś mi się tatusiowie w towarze pokazywało jak film to taki typowy prawda z ówczesnym przykład my masowej czy wysokonakładowych produkcji zorientowanej na dziecięcego dorosłego odbiorcy, gdyż są to właśnie ten film ma w sobie treści adresowane zarówno do dziecięcego i do dorosłego widza w przypadku literatury jest tak samo i to nie tylko w przypadku takich arcydzieł jak Niemcy Kubuś Puchatek, którego można odczytywać jako pewną metaforę psujące się przypowieść o przemijaniu, bo tak naprawdę to jest opowieść o wychodzeniu z dzieciństwa czy mały Książe trwogę sam siebie to fiasko filozoficzną prawda ostatnio spowiadać z osób z ostatnią ukończoną książką Saint-Exupéry ego, którą w, których w, której wyłożył za swoje życiowe credo prawda, ale nawet takie wydawałoby się o drobne bez winy to powszechnie znane opowieści, gdy patrzymy na nich właśnie jest dziecięce zarosły perspektywę odkrywam zupełnie nowe przestrzenie od choćby jak historia o w królewnie Śnieżce to jest oczywiście, gdy patrzymy na nią oczami dziecka no to jest przypowieść, kto to jest historia młodej dziewczynie, która to prawda przechodzi ten proces negocjacyjny, a na rywalkach, które złą czarownicą złą królową tak tak ale gdy patrzymy na to zdejmujemy z siebie ten dziecięcy są perspektywy zaczynamy patrzeć na tę opowieść z perspektywy czeka dorosłego zacząłem dostrzegać zupełnie inne treści to jest opowieść zatem już nie o młodej pięknej królewnie tylko o starzejącej się kobiecie, która patrzy w lustro, a to lustro mówiło kiedyś jesteś najpiękniejsza kobieta akceptowała swój wizerunek, a teraz to samo lustro mówi jak w tej piosence z lat międzywojennych tak ujrzałem dzisiaj pierwszy siwy włos na twojej skroni Otóż Stalin lustro mówi już czas mija wraz to jest dość trudna historia trzeba umieć patrzeć z podniesionym z podniesioną przyłbicą prawda diesle, gdy we własne odbicie trzeba umieć zaakceptować własne przemijanie jest wielka sztuka i baśnie podpowiadają także mamy 2 rozwiązania może być złą królową, która chce zniszczyć młodość w o planowaną przez złe moce przez demony, które zwolniła, ale można być nie wiem matką chrzestną prawda ziela Arką która, która jest pomocna i które z kolei oczywiście też stara, ale jest pełna dobra miłości dys swoistego piękna, które wiąże się duchowego piękna, które wiążą się ze starością jest nawet w tej wydawałoby się powszechnie znanych opowieściach te są przecież w treści, które mogą zainteresować dorosłego człowieka albo królowa śniegu to albo któraś z nich naładowana erotyką tam jest tyle seksu z kapie z seksem po prostu no to jest w ogóle Helena następny problem, którym pan mówi tutaj nie nie wiem, która jest godzina teraz, kiedy następnym świat 1 panie redaktorze to jest godnie ten po dwudziesty drugie być może spotkaliśmy się porozmawiali z tobą EWD nie tylko u Andersena jest mnóstwo erotyki, które wtedy nie tylko w królowej śniegu w małej syrence prawda i t d. ale w tych klasycznych starych dawnych bali się też jest pełno pełne erotyki na te lekka opowieść n p. tych mieszkających w Lewinie oddano to to jest opowieść, którą znamy dziecięcej wersji, ale w pierwotnej nie będę zawiera szczegółów ujawniały w tej pierwotnej wersji tam po prostu na teren ten den królewicz tylko ją pocałowała ją zgwałcił, a do nie była nie był królewicz go król problem polega na tym, że w baśniach król ma żonę ona się obudził, ale nie od razu 9 miesięcy później urodziła bliźnięta no dobrze niech wszyscy my w każdym razie jeśli decydujesz się tej płyty tata Tamizy nudno swoistego rodzaju rzeczy na nie mówiąc o historii, którą mam nadzieję, że pan pamięta z dzieciństwa przerażającej podszytej erotyzmem historia czerwonym Kapturku Otóż jak choćby z Borowa z jedynką no tak, bo to w ogóle da się ludowe mają to do siebie, że krążą w różnych wersjach, ale w ich zarówno umów tekst architekt klastrów tych najbardziej znanych rozpowszechnionych wersjach europejskich nie, które docierają do dziecięcych pokoi to przecież jest także Renata najpierw ten wiek temu chlapnął skonsumować konsumpcja z babcią nastąpiła na później przychodzi czerwony Kapturek i dalej następuje konsumpcja młodej dziewczyny, a potem męczy bada redaktor pamięta przychodzi myśliwy wchodzi do tej Izby i cóż widzi ten myśliwy najpier w Otóż widzi, że w 1 miejscu stoją leżą ubrania babci, a w drugim miejscu na łóżku śpi, więc znaczy, że Wilk połknął babcie bez ubrania tak też jak babcia była tylko zespoły Kana to tu ubrania leżały oddzielnie do września, choć szczegóły w każdym razie rzeczywiście tych tych tekstów, ale też tych wątków erotycznych jest bardzo wiele tak także inne tego rodzaju podtekstów prawda wiele elementów grozy tam jest bardzo duże, które dziś niesłusznie są zresztą uregulowane, bo się boimy, że dziecko się przestraszy, a powinna się czasem przestraszyć jest coś takiego czy saren kilka Igor pisał słodki strach, który to jest po prostu nie mniej ni więcej tylko emocją lekturą nie można włączyć obrad Sejmu po prostu dziecku, żeby nastraszyć zje pan to byłaby trauma do końca życia myślę, że z tego, że usłyszymy miałeś Polska nie podniosły się, że tych braci Grimm dowodzi, ale wie pan zabrać jak z nim wbrew pozorom bracia Grimm są niesłychanie poukładani prawda to jest jednak świat dobra zwycięskiego świat, w którym toczy się możemy się spierać prawda kategorie tego dobro też widzieć tak do końca dobra ale gdy jak Belgia Dead współczesnych mato do siebie, że własne czworo lub ich rozdzielać to jest świat poukładany zresztą ten tt odwaga dziecięce lektury baśni lektury czy słuchanie baśni prawda musi być ogromna skoro przez całe życie wszyscy i pan redaktor jaj nasi słuchacze wszyscy wracamy do przede wszystkim do baśni prawda one bowiem tworzą taką mapę kontury ową świata po 1 stronie jest dobro po drugie, że stronie zło z 1 stres piękno, które nie jest tylko fizycznym piękne, bo baśniach da powłoka cielesna to 5 plus zewnętrzne oznaki bogactwa piękna i bogactwa oczywiście wewnętrznego nie z 1 strony jest to wewnętrzne piękno z drugiej strony brzydota jest ta cudowna zasada prawda BiT, która rządzi światem baśni jest zasada dobra zwycięskiego prawda od zła jest zawsze ukarane dobre zawsze nagrodzony testom co czasem dać jakiś tam do państwa do Radia taksówką z panem taksówkarzem rozmawia, żeby dane o zachowaniach kierowców na drodze i taksówkarz w pewnym momencie ktoś dadzą przejmie się zachowywał w czasie jazdy mówi wie pan, bo ja mam taką zasadę, że wierzę, że dobro zawsze docieka wraca jestem coś takiego odda się o tym, właśnie mówiąc zło, które czynisz wraca do ciebie i dobro, które czyni też do ciebie wraca też zauważyć, bo szef nie ma sąd te strony w Balladynie Słowackiego Balladyna sama skazuje się na śmierć prawda tytuł w da się też nie ma sądu nie ma kogoś osądzać tych bohaterów złą królową ona sama tak naprawdę jest w, czyniąc zło sprowadza na siebie śmierć cierpienie bardzo dziękuję za wizytę we wzorze jak pięknie dziękuję panu panie redaktorze państwo prof. Grzegorz Leszczyński z wydziału polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego był państwo i moim gościem ciekawi mnie wielkiemu lektury państwo zapamiętali z dzieciństwa, która była taką która, która pozostała 1, który państwo wracają, że mają państwo ochotę się podzielić to proszę pisać na adres czarek małpa to krok KSM czarek bogaty klub KSM informacji już za kilka minut o godzinie dwunastej po informacjach Mikołaj Lizut i jego goście dzisiejszy program przygotował Bartłomiej pograniczne, a nad jakością czuwał Krzysztof Zwiń «

Nudna książka w rękach młodego człowieka to kamień u szyi. Rozmowa z prof. Grzegorzem Leszczyńskim.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 14:00

Najnowsze Podcasty

Sztuka staje się memem i dzieli los celebrytów – prof. Maria Poprzęcka o współczesnych przygodach ikonicznych dzieł

"Sondaże potrzebne są nie po to, żeby się dowiedzieć, tyko potwierdzić to co myślimy"

"Nie chodzi o papieża, a o Polskę i źródła patriotyzmu" A tak naprawdę, chodzi o wybory

"Nie było sera, ale było serce." Czemu Polacy poszli na terapię?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL