Nikt nie straszy tak, jak King

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

to on ten kwadrans filozofa, a Tomasz Stawiński dzień dobry z opublikowanego niedawno corocznego raportu biblioteki narodowej o czytelnictwie w Polsce wyłania się bardzo interesujący krajobraz i nie chodzi jednak tym razem o to, że się w Polsce czyta mało, bo to wiadomo, ale o to co się czyta, kiedy już się czyta Otóż ze wspomnianego raportu wynika, że najkorzystniejszym pisarza w Polsce w roku 20 1 7 był tu chwila Sas pensum dla osób, które nie znają tych wyników z Rozwiń » tych ranking ciekaw jestem czy to państwo zaskakuje, zanim jednak powiem samym kingu najpier w oddajmy sprawiedliwość pozostałym autorami autorkom z podium jest to bowiem zastawienie naprawdę osobliwe sami państwo przyznać jedno na drugim miejscu tuż za Kingiem n p. uplasował się Henryk Sienkiewicz, a na trzecim Paula Hawkins autorka bestsellera bestsellerowych powieści Jacka czy nas pociągu i zapisane w wodzie, a na czwartym uwaga Adam Mickiewicz, a na piątym Dan Braun, czyli autor kodu Leonarda da Vinci to Niewiem zupełnie jak to skomentować mówiąc szczerze poza może konstatacją, że za listę specyficzna są czytelnicze upodobania w naszym kraju, jaki ten kwadrans filozofa, a Kinga zacząłem czytać się na początku lat dziewięćdziesiątych ukazywały się już wtedy nakładem kultowego wydawnictwa Phantom Press i wydawnictwa Amber, a rozmaite horrory autorstwa głównie Gaja Smitha czy Grahama Mastertona te książki były publikowane na w takich z takimi bardzo specyficznymi okładkami dla dwunastolatka, którym wtedy byłem w fascynującym i przyznaje ozdobionymi niepokojącymi rysunkami jakichś przerażających bestii ociekających krwią jeszcze rządzących przerażające kły Allena ostatnich stronach tych okładek mnóstwo było takich entuzjastycznych opinii właśnie od tych powieściach, które na no właśnie, które miały te okładki Neya jeszcze wtedy nie miała pojęcia kim tak naprawdę jest Steven King, ale właśnie zetknąłem się z tym nazwiskiem w tych opiniach o opinię jak powiadam entuzjastyczne i opowieściach i o autorach naj w szczególności autorach tam nieustająco pisano, że są oni jakimiś nowymi festiwalami Kinga ami albo, że Stevena Kinga już dawno zdetronizowali pozbawili palmę pierwszeństwa jeśli chodzi o literackich horror myślałem wtedy, że ten King musi być z pewnością kimś absolutnie niezwykłym skoro tak ciągle się pojawia na wszystkich książek kasz jako punkt odniesienia, ale o tym, że to faktycznie jest niezwykły pisarz przekonałem się dość szybko, kiedy ta kupiła mi przeczytałem 1 tchem od razu mówię pierwsze wydanie olśnienia, które funkcjonowały jeszcze wtedy p t. jasności w dół w wydaniu web pierwszym polskim, które zrealizowało wydawnictwo Iskry ta sama oficyna Iskry właśnie wydała wcześniej także heli pierwszą powieść Kinga o wiano specyficzną legendą, która wzięła się stąd, że manuskrypt tej powieści wyrzucony przez Kinga do śmieci wydobyła z kosza jego się jego żona zabita i nakazała mu wysłanie go do wydawcy King tak zrobił wydawcy rzeczy się spodobała otrzymał wtedy pierwszą poważną zaliczka, kiedy książka się ukazała odniosła od razu ogromny sukces, który został przypieczętowany błyskawiczną ekranizacją zrealizowano przez Briana de palma od tego momentu King klepiąc przez całe życie dotychczasowe bieda pracujący po nocach w maglu i wysyłająca opowiadania drugorzędnych czasopism dla mężczyzn mógł całkowicie poświęcić się pisaniu to jest taka niesamowita kariera kariera Stevena Kinga to był człowiek rzeczywiście, który wyrósł na prowincji amerykańskich skrajnym ubóstwie natomiast stał się nowości najbogatszym pisarzom na świecie no ale wracajmy do rynku wydawniczego w Polsce w latach dziewięćdziesiątych, bo wciąż tam jesteśmy Otóż wydawnictwo Amber rozpoczęło wydawanie wtedy z serii pod nazwą Amber King na początku wydano miasteczko Salem później Mizery później inne znakomite książki tak jak to Kristin czwarta po północy oczy smoka mroczna połowa czym napisany wspólnie z PiS Adam Sztaba talizman my wówczas Steven King na dobre na naszym rynku wydawniczym zaistniał po to, by jak się okazuje 2 0 lat później zostać tutaj na poczet mniejszym pisarzem cóż wtedy w latach dziewięćdziesiątych nie spodziewałbym się, że to właśnie King nie okaże się najkorzystniejszym autorem, bo mam takie wrażenie to jest oczywiście nie poparte wynikami badań żadnych, że tak na dobrą sprawę to ci inni autorzy sprzedawali się wówczas znacznie lepiej niż King, ale jak widać to się zmieniło to on ten kwadrans filozofa Tyma w każdym razie co mnie w Lesznie nie ma absolutnie zachwyciła i co w ogóle przez długi czas przyciągało mnie do literatury tworzonej przez Kinga był przede wszystkim psychologiczny realizm i świetnie skonstruowane postacie świetnie nakreślone charaktery solidna obyczajowe tło napisane to wszystko językiem wartkim i sprężystym no i właśnie w tym całym kontekście zaczynały się w pewnym momencie w tych powieściach Kinga rozwijać motywy nadprzyrodzone i chyba właśnie temu m. in . King zawdzięcza swój sukces mamy do niego dotrzeć mienia z tak przekonująco obyczajową prozą, że w momencie, kiedy pojawiają się jakieś duchy albo demony dzieje się to niejako bezwiednie w sposób równie realistyczne cała reszta czytamy innymi słowy o ludziach, którzy są tak opisani, że mamy poczucie, że to są postacie z krwi i kości, która właściwie znamy jak dobrych przyjaciół albo znajomych i nagle w jej życiu zaczynają się pojawiać jakieś dziwaczne elementy nadnaturalne, ale tez wszystko tak napisane, że mam się wydaje, że może oczywiście nie ma żadnego skoku i jest po prostu kontinuum w tej rzeczywistości faktycznie pojawiają się demony, jakie straszne rzeczy na ich chyba właśnie dlatego także to powieści tak bardzo nas przerażają, bo wie, że ma chyba we wszystko co tam jest wpisane ne, bo nawet najdziwniejsze my nawet najbardziej niezwykłe wydarzenia wydają się równie prawdopodobne co jakiś banalne codzienne czynności jednak ten realizm psychologiczny Kinga, który mówił sięga jeszcze dalej, a mianowicie te rozmaite rekwizyty wątki nadnaturalne metafizyczne zło tak często w tych książkach obecne wszystko to mianowicie służy za doskonałą metodą forum rozwoju tych niecodziennych sytuacji, które w wbijają nas z naszych przyzwyczajeń i powodują, że różne poukrywane w nas głęboko emocje zazwyczaj ciemne wychodzą maja i rozpoczynają swoje przerażające harce nie za darmo King skądinąd uważany jest za autora, który horror wydobył z takich Chrzanowski niższy i uczynił go gatunkiem czytanym oglądanym masowo Otóż zrobił to właśnie w taki sposób, przemieszczając akcje z jakichś starych gotyckich zamczyska mieszczących się na odludziu wprost do tych dekoracji, w których na co dzień funkcjonują jego Czytelnicy małych miasteczek supermarketów, a nawet lat bat noblisty pralni, bo w pralni też akcje jego książek dzieją nawet jeśli Czytelnicy Kinga w latach siedemdziesiątych osiemdziesiątych mieli poczucie, że żyją w świecie względnie stabilnym politycznie, a zwracam uwagę, że to właśnie pod koniec lat osiemdziesiątych Francji Fukuyama opublikował swoje słynne dzieło koniec historii, które dziś bywa używane w charakterze klasycznego przykładu głębokiej naiwności zachodnich liberalnych intelektualistów, którzy sądzili, że ich wizja doskonałego ustroju stanie się zarazem ostatnim uwieńczenie długich politycznych poszukiwań ludzkości nawet zatem jeśli Czytelnicy Kinga mieli poczucie, że żyją w świecie pod względem politycznym stabilnym i to zarazem społeczeństwie amerykańskim mnóstwo było przemocy lęku niepokoju różnego rodzaju seryjni mordercy nastolatkowie, otwierając ogień do swoich szkolnych rówieśników ludzie, którzy pod wpływem jakichś ciemnych sił kompletnie tracą nad sobą panowanie wszystko to figury żywcem wyjęta z prozy Kinga który, tworząc z pozoru odległe od realizmu fabuły tak naprawdę doskonale wyczuwał lęki obawy wielu pokoleń Amerykanów w tym myślę też tkwi faktyczna wielkość tego pisarza nie jakiś szczególnie finezyjne i pod względem literackim w razie, bo też taką King nigdy właściwie nie dysponował, ale właśnie tej niebywałej zdolności do wychwytywania najdrobniejszych niepokojów, które zazwyczaj tłumimy spychana gdzieś pod powierzchnią świadomości wychwytywania, a potem rozwijania ich do skali, w której stają się już prawdziwymi koszmarami, o których czytając, więc z 1 strony, że są przecież tylko produktem wyobraźni pewnego spadku wiecznego gościa z Ameryki, ale z drugiej strony przerażają nas do szpiku kości, zupełnie jakby nas bezpośrednio dotyczyła właśnie ta umiejętność opisywania takich sytuacji, w których człowiek z pozoru sympatyczny porządny dobry porządny właśnie to jest chyba najlepsze słowo traci kompletnie na punkty odniesienia dla swoich zasad moralnych i zaczyna zachowywać się tak jakby o sobie sam sądził, że nigdy się nie zachował się, że w każdy z nas jest pewnego rodzaju lęk przed tym, że postawieni w jakiś specyficzny ekstremalnych sytuacjach moglibyśmy ujawnić takie cechy, których nie tylko innych, ale ich samych sobie się boimy parking potrafi fantastycznie opisać i chyba dlatego też tak bardzo fascynujące są to jego książki przynajmniej niektóre to on ten kwadrans filozofa, a niektóre, bo w ostatnich latach moim zdaniem mniej więcej ostatnich 2 0 latach od czasu poważnego wypadku, jakiemu uległ w 19 9 0 roku na pewno proza Kinga trochę straciła najgłębiej przenikliwości i jakości kolejne książki ukazują się oczywiście zgodną podziwu regularnością, ale daleko im do jego największych powieści Lśnienie kamizelek cmentarza zwierząt bastionu zbioru czwarta po północy czy wreszcie oczywiście słynnego to, którego znakomitą nową ekranizację, a dokładniej pierwszą jej część mogliśmy niedawno oglądać w kinach, niemniej jednak w King wciąż trzyma wysoki poziom każda książka jest solidnie skonstruowana jest dobre rzemiosło, a jego ogromna popularność właśnie teraz w Polsce Anno Domini 20 1 8 jest poza wszystkim bardzo ciekawym zjawiskiem socjologicznym zapewne można, by zbudować tutaj wiele teorii i popatrzeć na to od rozmaitych stron jednak my jednak mnie wydaje się, że King odwołuje się przede wszystkim do jakiegoś właśnie podskórnego poczucia zagrożenia, bo subtelnej świadomości, że wprawdzie z zewnątrz wszystko wygląda na regularne i bezpieczne, ale dziś pod spodem czają się jakaś mroczna siła nic w tym dziwnego, że to jakoś do nas przemawia żyjemy w czasach lęków wszak zarówno uzasadnionego, jaki podczas samego nas przez przedstawicieli rynku i władzy politycznej, którzy starają się w ten sposób nakłonić nas do korzystania z dna do tego, żebyśmy zachowywali się w sposób dla nich korzystne, a z drugiej strony literatura, zwłaszcza taka, która tego rodzaju emocje potrafi nazwać wprost i pokazywać rozmaite ścieżki radzenia sobie z nimi poprzez to pokazywanie właśnie jest bezcennym narzędziem autorefleksji autoterapii zakończy, więc wezwaniem konfrontujemy się z naszymi najgłębszym lękami na kartach powieści Kinga wszak nikt chyba nie potrafi nas straszyć nas równie skutecznie, a czasami przyjemniej jest się trochę przestraszyć bardzo dziękuje Tomasz Staniszewski do usłyszenia Zwiń «

Nikt nie straszy tak, jak King

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: KWADRANS FILOZOFA

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 01:00

Najnowsze Podcasty

"Złe. Kobiety w służbie III Rzeszy"

"Odchodzą ludzie, którzy stanowią punkty odniesienia w polskiej historii intelektualnej, jednym z nim był prof. Śpiewak"

Navalny, czyli nieważny portret ważnej postaci

Wspomnienie prof. Pawła Śpiewaka

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL