W studio dr Łukasz Pawłowski "Kultura Liberalna", socjolog, publicysta, dobry wieczór, dobry wieczór, także tłumacz i autor wstępu do książki Marka Lili "Koniec liberalizmu, jaki znamy. Requiem dla polityki tożsamości". To jest książka, która się właśnie niedawno ukazała nakładem Kultury Liberalnej. Zapowiadając naszą rozmowę powiedziałem, że to jest książka niewielkich rozmiarów, ale ogromnego ciężaru intelektualnego, gatunkowego, tak myślę. Znakomita rzecz, będąca rozwinięciem takiego głośnego eseju, który Lila napisał zaraz po wygranej Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich.
W którym to eseju bardzo kontrowersyjnym skądinąd powiem tylko słuchaczami słuchaczką, że rozmawialiśmy o tym, Sojusz z prof. Małgorzata Jacyno tutaj jakiś czas temu ne w tym, że eseju dla mniej ni więcej tylko o taką diagnozę postawił, że w ogromnym stopniu za wygraną tramwaj w ogóle za kryzys tego dyskursu D-max demokratyczna liberalnego w stanach Zjednoczonych odpowiada z dnia taka koncentracja nadmierna na polityce tożsamości rozwija to w tej książce także pisze co polityka tożsamością owa tak chyba nadmiernie nadmierna koncentracja obsesyjna wręcz na różnorodna na różnicach na tożsamości na złego zrobiła amerykańskiej polityce, ale ja najpier w tylko chciałbym jeszcze powiedzieć, że znakomicie tę książkę przetłumaczyła coś naprawdę świetna translator ska praca gratuluję dziękuję, a teraz powiedzmy o tym dlaczego Donald Tramp wg Marka wizji wygrał wybory w swoim dobrze to może zaczniemy od tego, że są wśród winnic w prasie czy w mediach wśród publicystów można było znaleźć takie wyjaśnienia, że n p . za triumf trampa odpowiedzialny jest systemem rektorskim, bo przecież Hillary Clinton dostała więcej głosów i to grubo wygrała, jeżeli chodzi o te głosy oddane na nią kilka milionów prawie 3 w związku z tym na to jest system wypaczył wynik na 1 tu można było ocenić wino żyć w system taki się pojawia uzasadnienie w pojawiały się uzasadnienia mówiący, że to oczywiście wpływ Rosjan to z bardzo często słyszymy mówisz o tym od dziś jest to jest tak to nie jest kurs w grze i oczywiście nie jest wykluczone, że Rosjanie odgrywali tu pewną rolę to potwierdzają agencje wywiadowcze w stanach Zjednoczonych nie mówisz o tym nie dzień nie mamy ciągle odpowiedzi na pytanie jak dalece koordynowane były te działania czy w ogóle pomiędzy kampanią trampa Rosjanami to wszystko są odpowiedzi napytania rejestr algorytmy i Cambridge analitycy Rogal ładnie to jest kolejne wyjaśnienia jeszcze jedno wyjaśnienie mówi o tym, że to była także reakcja taka nie nie wiem czy to dobre słowa ale w jakim sensie chyba tak rasistowska na prezydenturę Obamy to znaczy, że ten triumf tego pierwszego czarnoskórego prezydenta wywołał taką reakcję zwrotną, szczególnie że kontrkandydatką i to kolejne wyjaśnienia była kobieta w związku z tym dla wielu konserwatywnych Amerykanów byłoby to nie do zaakceptowania nie może tam jest innymi słowy albo to jakieś zewnętrzne siły albo jacyś źli ludzie tego prawa jest taki cały szereg tego rodzaju wyjaśnień można podać albo my jeszcze można mu opowiadać o całym szeregu innych takich czynników, które się, który się poszukuje natomiast Lila i to warto podkreślić mówi nie nie patrzmy na żywność Eko spójrzmy sami na siebie, bo on sam siebie wyraźnie w tej książce definiuje jako rozgoryczona oczywiście nawet skórzanego liberała, który jest zły na to że, że taką klęskę liberałowie ponieśli na jej szuka tych przyczyn i w takiej w takim wymiarze czysto politycznym naiwności pewnej Demokratów i szuka ich jeszcze głębiej, czyli z takich przemianach i kulturowych i w ofercie politycznej, jaką Demokraci, czyli liberałowie tak jak to w stanach te pojęcia są stosowane zamiennie my mają dla swoich wyborców i teraz pierwszy błąd taki czysto praktyczny, jaki popełniają Demokraci mówi Lila to jest bardzo koncentrują się na wyborach prezydenckich to jest rzeczywiście jak spojrzymy na najnowszą historię to nie jest tak źle dla Demokratów no bo mieliśmy 2 kadencje Obamy 2 kadencje Billa Clintona no i rzeczywiście, ale społeczeństwo amerykańskie tego liberalizmu coraz bardziej nie lubi mimo tych wygranych dokładnie oraz dokładnie tak, a jeżeli spojrzymy sobie pod powierzchnię, czyli poza biały dom wyjdziemy no to okaże się, że już na poziomie legislatorzy stanowych Gubernatorstwa sądów na poziomie staną to wszystko 3 czy innego rodzaju instytucji to wygląda znacznie znacznie gorzej i tam Demokratów praktycznie nie ma w wielu w wielu miejscach są skoncentrowani są w takich Stanach jak oczywiście nowy Jork Kalifornia są bardzo liczne stany w związku z tym dają dużo głosów, kiedy podliczymy dużą liczbę głosów, ale na wielkim obszarze Stanów zjednoczonych i nie ma, żeby to zobaczyć to dobrze sobie porównać takie mapki pokazujące, gdzie wygrał n p . Donald Tramp, zaznaczając te fragmenty stany Zjednoczone znacząco ponownej tam, gdzie Hillary Clinton na niebiesko, ale nie zaznaczając, gdzie ile mieszka ludzi oto widzimy, że to jest właściwie całe stany Zjednoczone są czerwone TENIS to jest pierwszy to jest pierwszy problem mówi Lilla, że nas nie ma w tych miejscach, gdzie są podejmowane realne decyzje polityczne, bo czym innym lokalnym właśnie on tam dokładnie coś takiego pisarza na szczeblu, że inną sprawą jest powiedzmy to, że na poziomie konstytucyjnym można mieć jakiś gwarantowane prawa, a inną zupełnie kwestią jest realne egzekwowanie tych prac n p . z poszczególnych Stanach tam, gdzie nie istnieją jakieś lokalne instytucje zasiedlone dajmy na to przez Republikanów, którzy uniemożliwia zwolnienie z Republikanów czy radykalnych konserwatystów, którzy uniemożliwiają realizację tych praw tak n p. jest z prawem do przerywania ciąży w jakim stanie można z dnia może być to prawo teoretycznie może być dozwolone na poziomie zda z całego kraju, bo tak taka decyzja Sądu Najwyższego później próbowano ją podważyć, ale ona oczywiście jest mocno, ale w praktyce bywa to trudne, bo można różne przepisy uważać, które w jakiś sposób to nam utrudnia albo, jeżeli chodzi o dostęp do do lokali wyborczych do głosowania różnie również można wprowadzać różnego rodzaju rozwiązania n p. ten słynny German Dream, czyli manipulowania granicami okręgów, jeżeli ktoś ma większość legislatorzy stanowej to tutaj może może wiele uzyskać, jeżeli Demokraci nie mają tu przegrywają w i kończy się na tym, że zmienia się granice okręgów jest Demokraci przegrywają jeszcze bardziej fair, bo one są niekorzystne na jej w ten sposób się to, gdyby utrwala my oczywiście tutaj nie jest tak, że Republikanie po prostu korzystają z błędów Demokratów ani ME aktywnie pracują na to, żeby wygrywać często właśnie w taki sposób nie do końca powiedzmy zgodne z uczciwymi regułami gry, ale mówi Lila błąd tkwi przede wszystkim po stronie partii Demokratycznej jest w ogóle coś ciekawego i to jest taka perspektywa, która wydaje mi się jak w ogóle ten sposób refleksji którymi dla uprawia też wiele wniosków, które on wyprowadza przydałoby się to wszystko jakoś myślę przemyśleć na polskim liberałom i polskim Demokratom sądzę, że to, by się przydało natomiast w ogóle ta bazowała tylko bardzo bowiem ta perspektywa, w której poszukuje się przyczyny własnych klęski także wewnątrz własnego obozu, w jakich strategiach, które się podejmowało być może błędnych próbuje się dokonać jakiś rewizji sposobu myślenia to jest niezwykła rzadkość już za sam ten odruch, żeby dokonać takiej autorefleksji nie należy się wizji tutaj należą się duże brawa od analiz loty taka na wykład owczy Ninę Uniwersytetu Tristan i współpracowniczka Hillary Clinton, kiedy ta była szefową sekretarzem stanu napisała w taki w swoim podsumowaniu tej książeczki, bo ona rzeczywiście z niewielkich rozmiarów książką napisała Lila zdenerwuje wielu ludzi, ale w słusznej sprawie i tak się chyba rzeczywiście stało, ale dopowiedzmy może wreszcie 1 czy wreszcie teraz powiedzmy sobie coś co jest tym zasadniczym błędem nadaje powiedział, że ta koncentracja na polityce tożsamość i te pierwsze zastrzeżenie, bo ja już kiedyś o tym, wspomniałem dziś w mediach społecznościowych i do dość dostałem odpowiedź zwrotną, ale przecież polityka tożsamości to to co uprawia PiS teraz, bo odwołuje się do tożsamości narodowej z no i to jest inne rozumienie to chyba trzeba wyjaśnić tutaj chodzi o politykę tożsamości przede wszystkim takich tożsamości wewnątrz tego amerykańskiego społeczeństwa, czyli tożsamości etnicznej tożsamości rasowych tożsamości religijnych tożsamości seksualnych i tych i w związku z tym to nie jest tożsamość narodowa, która mówi my wszyscy Amerykanie i Ameryka przede wszystkim, czyli to co robi tam n p . tylko tu chodzi o odwoływania się do tych tożsamości poniżej, że tak powiem jeśli tak można to ująć poniżej poziomu Narodowego, czyli te różnego rodzaju grupy tworzące amerykańskie społeczeństwo wydać tylko na moment słowo jakakolwiek słuchałem takiej rozmowy sama Harrisa autora m. in. takich wydanej też po polsku książki koniec wiary 1 z nowych ateistów w ogóle bardzo ciekawej postaci z Markiem GLO Harris ma taki pokaz na, z którym rozmawia z różnymi intelektualistami intelektualistami niektóre rozmowy są naprawdę Super ciekawej trwają zawsze 1 , 5 godziny albo 2 godziny, więc można tego słuchać słuchać Otóż w tej rozmowie Mark Lilla coś takiego powiedział, że jego zdaniem ten taki silny powrót do retoryki nacjonalistycznej i zwrot w stronę takich właśnie twardych prawicowych tożsamościowych dyskursów w jakim sensie może być pochodną także tego, o czym teraz mówimy to znaczy tego lewicowego w tej lewicowej czy liberalnej w sensie merytorycznym polityki tożsamościowej, bo skoro właśnie teraz my te mniejszościowe grupy tak silnie akcentowały nie swoje odmienne ości tak mocno dyskurs liberalnej lewicowej koncentrował się na kwestii tożsamościowych to prawica tędy to podchwyciła też zaczęła akcentować swoją twardą tożsamość, więc to w jakim sensie się ze sobą wszystko wie, że tak i teraz powstaje to co to jest mniej niewykluczone, że ta tożsamość jest szersza nowo, jeżeli mówimy my Amerykanie my prawdziwi Amerykanie czy jakkolwiek chcemy to dla nas ważna to rzeczywiście po co się może podłączyć wiele wiele grup nie teraz zaś, jeżeli tak diagnozujemy sytuację, że liczba załogi od odnoszą się do gmin dzielą swój elektorat na takie malutkie kawałeczki do każdego z nich kierują odrębną odrębny przedmiot mówią Adla was powiedzmy społeczności LG BP pił mamy taką ofertę, a dla rdzennych Amerykanów taką dla czarnoskórych oznaką i żeby podkreślić, że rzeczywiście troszkę partia demokratyczna tak funkcjonuje to Lila zwraca uwagę na stronę internetową partii Demokratycznej, gdzie ta w dole mamy takie różne zakładki właśnie do każdej z grupy jest trochę dopasowana ta strona jest kilkanaście już nie pamiętam dokładnie ile, ale kilkanaście wersji strony 1 partii zamiast takiej go po odejścia od nich czują z tego teraz to jest w Klużu zakupem argumenty linia, mówi że wobec tego rozdrobnienia amerykańskiego społeczeństwa wobec także zmian dynamicznych, które w tym społeczeństwie następują także, jeżeli chodzi jego skład etniczny, bo przecież to nie jest już także w to jest tylko włącznie białe społeczeństwo to nie jest tylko tak, że to jest tylko chrześcijańskie społeczeństwa, a już na pewno nie tylko protestanckie społeczeństwo i t d . i t d. trzeba znaleźć coś co zamiast do jeszcze bardziej je dzielić zacznie łączyć co pozwoli tym ludziom znaleźć się pod 1 parasolem i to musi być coś więcej niż nienawiść do trampa czy obawa przed Trumpem, bo gram tutaj nie jest problemem dot wracamy do jeszcze tylko do tego co od czego zaczęliśmy Tramp jest przejawem problem znaczy to, że Tramp wygrał i on sam pozbycie się go w zagłosowali także, że straci władzę to nie rozwiązuje problemu Demokratów, bo ciągle na tym poziomie niższym będą nie do reprezentowani i ciągle jest to zagrożenie, że ktoś taki jak Tramp w podobny do niego wróci w pewnym momencie, więc trzeba szukać przyczyn trzeba szukać źródeł tego problemu i teraz rozwiązaniem, jakie proponuje Lila jest odwołanie się do pojęcia obywatelstwa to znaczy, że jest on się w taki jest w Chinach co łączy i dodaje można sobie podać rozmaite przykłady nie wiem no i wewnętrznym czarnego kierowcę, którego zatrzymuje Biała policja nieregularna czy nad wyraz często, ponieważ tak jest sprofilowane system albo sami policjanci mają takie takie podejście przeszukują wóz albo wyjątkowo często zatrzymywane na Napoleona na ulicy taki człowiek i przeszukiwany co łączy go i jego doświadczenia dajmy na to z zamożnym krajem w nowym Jorku, a to są potencjalnie minie wyborcy partii Demokratycznej i ten czarnoskóry idee intendent i jak sprawić, żeby 1 drugi zrozumieli, że mający wspólnego, że są elementem jakiejś większej całości innej tutaj mówimy w Lille, jeżeli chcemy u nowego nowojorskiego geja wywołać współczucie zrozumienie dla sytuacji osób czarnoskórych dajmy NATO na południu nie możemy mówić, że to jest odrębna specyficzna grupa mająca specyficzną historię specyfiki i w związku z tym taka, której przysługują specyficzne przywileje nie to jest cool współobywateli to jest człowiek, który należy do tej samej wspólnoty jak ty i dlatego masz mu pomóc i dlatego rząd jest ciemno na czarno tutaj to jest bardzo ciekawy wątek w tym pojęciu obywatelstwa, które on rozumie w gruncie rzeczy w sposób bardzo klasyczny też akcentuje ten wymiar wspólnoty wspólnoty opartej na pewnym rodzaju trosce to znaczy my jako współ obywatele obywatele 1 państwa członkowie tej 1 wspólnoty zarazem troszczymy się wszyscy 8 jedno właśnie, dlatego że ta uczestniczymy w jakimś dobru wspólnym, które razem kształtujemy, więc ten element, jakby takiego w taki taki wspólnotowości opartej na pewnego rodzaju wzajemnej trosce jest tutaj niezwykle istotne i to się traci jego zdaniem właśnie w tych dyskusjach, które akcentują różnice, a mało się interesują tym co uniwersalne no on podaje taki przykład, bo oczywiście tutaj nawiązuję też do tradycji partii Demokratycznej i wielkich sukcesów jak prezydentura Franklina Delano Roosevelta i nowy ład z wówczas sprowadzane, czyli reformy gospodarcze czy prezydent tura w PRL Dona Johnsona i program wielkiego społeczeństwa czy program ustawy wprowadzającej 3, starając się wprowadzić równość praw dla lecznic czarnoskórych Amerykanów tak dalej i t d . są wielkie sukcesy i powołuje tutaj czuję taki obraz symbolem współpracy Franklina Delano Roosevelta i związków zawodowych mówili lat były 2 dłonie wymieniające uścisk jest teraz, by twierdzić Lila bardzo często symbolem Demokratów jest pryzmat, których rozszczep 1 wiązkę światła na tak wielkie straty i poszczególne części składowe na to wiele różnych kolorów powinno być odwrotnie znaczy powinni Demokraci szukać tego co łączy, a nie tego co dzieli ich dawać jakieś takie poczucie wspólnotowości w tym świecie takim coraz bardziej takim rozwiązaniu chodzi o to może słowo powiedzmy jeszcze o źródłach tej polityki polityki tożsamościowej no bo źródła gdzieś tkwią w głęboką w latach sześćdziesiątych w duchu praw obywatelskich emancypacji czarnoskórych i emancypacji kobiet jako takich 2 grup, które Lila podaje jako grupy dyskryminowane, które właśnie postanowił w pewnym momencie upomnieć się o równe prawa no i teraz powiada w momencie, kiedy już bardzo wiele zostało na tej drodze osiągnięta to wewnątrz samych tych grup zaczęły się tworzyć kolejne podziały i teraz w ruchu feministycznym pojawiły się nie pojawił się podział związany n p. właśnie z kolorem skóry Rakowiec to znaczy czarnoskóre feministki zaczęły postrzegać 3 białe feministki jako osoby, które właśnie ze względu na to, że nie są mają inny kolor skóry i są innym, a w innej pozycji społecznej nowe nie są w stanie tak naprawdę zobaczyć swojego własnego uprzywilejowania później wewnątrz grupy czarnoskórych kobiet z feministek pojawiła się podgrupa czarnoskórych feministek lesbijek n p . i t d . i t d. tych grup takich mniejszościowych jest coraz więcej zdaniem winni i one coraz silniej okupują się w tych swoich zbudowanych z różnic w ogrodzenie tak, bo boi przynajmniej w tej optyce, którą proponuje Lila ten pierwotny ruchu na rzecz praw obywatelskich, którym los symbolem jest oczywiście Martin Luther King prowadził też swoją walkę właśnie w sposób taki, jaki Mila tutaj na sugeruje czyli, odwołując się do obywatelstwa mówiąc z białym Amerykanom i my też jesteśmy ludźmi też tu mieszkamy jesteśmy waszymi współobywateli ami nie było nie było tutaj mówienia o tym, że my jesteśmy inni tylko my jesteśmy tacy jak i takich samych praw się domagamy natomiast później inny nie dość, że te podziały, o których wspomniałem się rzeczywiście postępują coraz bardziej to następuje taki, że to co jest chyba z punktu widzenia nic mi najbardziej destrukcyjne to jest takie uznanie, że ze względu na specyfikę świadczenia danej grupy często bardzo nielicznej ze względu na raz na nas seksualność na religijność inną niż nie mogą zrozumieć tego doświadczenia to jest reguły w związku z tym nie mam pola do dyskusji ja mogę albo zaakceptować twoje widzenie rzeczywistości jako członka tejże grupy albo z sobą walczyć jeśli jesteście w białym heteroseksualistów nigdy nie zrozumiesz czarnoskóry czarnoskórego geja i odwrotnie jak i po prostu nie ma tutaj żadnego punktu, w którym moglibyśmy się spotkać de facto taka jest konsekwencją muszą zaprezentować swoje żądania przez 3 żądania tego tego te tryby przedstawiciele tej drugiej grupy Enei nie mam prawa z nimi dyskutować nie mogę ich podważać no bo siłą rzeczy nigdy nie będą mi one w pełni dostępne tylko z tym, jeżeli tak twierdzi, że jest to się dyskryminowane czy, jeżeli do doskwiera ci w i jakaś lista problemów z NATO ja nie mogę podważać zasadności swoich twierdzeń, bo ten wzrost swojego uprzywilejowania Jelena szczególnie, jeżeli jest się już członkiem tej grupy uprzywilejowanej nowość, czyli właśnie Bier Bier białych Amerykanów czy białych zamożnych Amerykanów ten, kto i zamyka się pole do dyskusji trzeba iść na kolejnych koncesji trzeba przyznawać kolejne prawa, a coraz mniej nas, nawet jeżeli mielibyśmy głosować na tę samą partię coraz mniej nas ze sobą łączy no i w związku z tym nie ma takiej ogólnej wizji, że takiego spojrzenia na to jak miałyby te stany Zjednoczone partii Demokratycznej wyglądać jak ten kraj miałby funkcjonować i co tych różnych ludzi miałoby w nim razem trzymać, bo partia konserwatywna Toma graczy Indianie nie twierdzimy tutaj, że ona rzeczywiście realizuje obietnice, ale na poziomie obietnic mówi się od tradycyjnych wartościach mówi się oczywiście w oprawie do noszenia broni mówi się od tradycyjnych tradycyjnej rodzinie o religijności i t d . i t d. na ile oni rzeczywiście praktykuje ją to co głoszą też zupełnie inna sprawa, ale do UE, ale dają takie poczucie stabilności wspólnoty pewnego zakorzenienia i pewnego punktu oparcia, w którego Demokraci i swojemu elektoratowi jako całości twierdzi Lilla nie dają na jej to przede wszystkim należałoby zmienić netu pojawi się cały szereg zarzutów pod adresem linii mniej lub bardziej uzasadnionych, gdy w taki słynny publicysta magazynu wbija lancę ich danych Cisy Coase, a świetnie pisze, więc też polecam jego teksty twierdzi, że właściwie tutaj Lila nam, że występuje jako obrony o miejsce ciemnoskóry PayU twierdzi, że Lila występujemy właściwie broni rasizmu do naczyń broni tego uprzywilejowanej pozycji uprzywilejowanej pozycji i białych Amerykanów, bo nie pozwala czarnoskórym mówić jako czarnoskórzy ze swojej perspektywy tylko każe im w uznać, że teraz są już równi, ale i teraz walczą ramię ramię z Belgią i Demokratami o prawda o zwycięstwo wyborcze podczas gdy tak naprawdę na tę nierówność nadal są gigantyczne nam nie zakładam, że Lila tutaj, by odpowiedział tyle, że jeżeli chce się osiągać i jak to powtarza wielokrotnie w tej książce, jeżeli chcesz coś osiągnąć dla tych grup, a powinno się to robić oczywiście na mniej na szczęście nie jest lepiej widzi te niesprawiedliwości także w amerykańskim społeczeństwie to musisz mieć polityczną władz, żeby mieć polityczną władzę to trzeba wygrać wybory, żeby wygrać wybory musisz mieć elektorat, żeby mieć elektorat trzeba na niego stworzyć jakąś atrakcyjną wizję i powiedzieć, dlaczego mają na ciebie zagłosować na lince wyciągnęli z tych ludzi z domu, bo czym innym jest fakt, że czarnoskórzy gracze nie głosują na partię republikańską i to raczej w NATO, że im zapewnić, ale i to jest 1 rzecz, ale krok drugi to jest jak sprawić, żeby wyszli z domu i zagłosowali na partię demokratyczną i tutaj już i tutaj już pojawia się problem, a przecież Hillary Clinton do wielu grup, do których powinna trafić i która powinna zmobilizować na mnie nie trafiał, a w tym do kobiet nie udało się i ich ich zmobilizować, więc nie można powiedzieć, że tutaj wina tkwi tylko w czynnikach zewnętrznych demagogii trampa, a jego wykorzystaniu mediów i t d . i t d. trzeba szukać przyczyn w sobie i trzeba i tutaj, kiedy wspomniała, iż o tym, że to może można, by przenieść na grunt Polski to jest 1 z tych lekcji moim zdaniem tak tak trzeba trzeba zaproponować jakąś śmiałą odważniej sią wizję, która jest dla ludzi atrakcyjną i w wazonach pojęcie obrządku politycznego, ale następnego takiego nazwijmy to paradygmatu politycznego z pewnym zasadniczym kierunkiem takim zestawem dnia nowym pewnych wartościach wokół, których ten dyskurs polityczny się organizuje, który jakoś odpowiadają na sytuację nazwijmy to ekonomiczną społeczną w danym momencie i ten obrządek polityczne no to jest właśnie polityka która, która jest pewnym okresie realizowana w momencie, kiedy zaczynają się te 2 przestrzenie rozjeżdżać to znaczy, że wartości właśnie idealista z rzeczywistością no to następuje koniec porządku to koniec obrządku politycznego i nie ma do niego powrotu trofea mówi w pewnym momencie Lidla nostalgia jest czymś co skazuje nas z góry na przegraną jedynym jedyne co może się pojawić jako z dnia obrad tak polityczne alternatywne to jest coś takiego co zostanie wymyślone niejako na nowo co będzie właśnie adekwatną odpowiedzią na sytuację, w której się dane społeczeństwo znajduje znaj do czegoś takiego nawołuje Demokratów do takiego myślenia takiego nowego obrządku mogli też łączą tu jest to napięcie między tym czy polityk powinien odpowiadać na bieżącą sytuację czy polityk powinien być idealistą takim twardymi po prostu walczyć o swoje idee nie zważając na to, jakie są nastroje społeczne, a na jego tu trzeba znaleźć gdzieś jakiś punkt styczności to znaczy, jeżeli następuje wyczerpanie się tego porządku, w którym mówiło się to widać, że trzeba zacząć mówić do ludzi inaczej, jeżeli chcesz wygrać wybory, a tylko, wygrywając wybory jeszcze raz przypomnę jak można wprowadzać realną zmianę i te swoje wartości realizować w przeciwnym razie to jest wołanie nie na pustyni i w związku z MON wyróżnia 2 w dwudziestym wieku takie główny urząd polityczny to jest obrządek Rozwadowski, czyli ten taki bardziej nastawiony na wspólną pracę jako społeczeństwo opór wspólną opiekę nad tymi członkami społeczeństwa, którzy sobie nie radzą też wspólny wysiłek nie przypominam, że to są czasy drugiej wojny światowej, a na pot, a początek tego w tego okresu to jest okres wielkiego kryzysu w, a drugim jest porządek porządek Krajanowski, który powstaje w latach czy wykluwa się właściwie już w latach sześćdziesiątych a kiedy widzimy rzeź załamuje się ta wizja Stanów zjednoczonych jako harmonijnego społeczeństwa pojawiają się konflikty społeczne pojawiają się kryzys gospodarczy i pojawia się cały szereg innych 1 5 i analiz na arenie międzynarodowej i zewnątrz i następuje odwrócenie tego myślenia pojawiają się takie zasady indywidualizmem UE nacisku na wspólnoty, owszem, ale tylko te małe lokalne kościoły społeczności lokalne i nacisku na to, że zamiast redystrybucji bogactwa należy przede wszystkim wytwarzać najlepiej wytwarza się je wtedy, kiedy oczywiście państwa czy żona rządu jest ograniczona pojawi się taki cały zesta w przekonali, który sformułuje właśnie taką wizję tego jak ma wyglądać dobre społeczeństwo i czy ma być ta Ameryka, która jak z regat jest lśniącym Escha licytują na siłę, czyli takim kuszącym lśniące miejsce miastem na wzgórzu ideałem pewnym rany to jest paradoks zbitego indywidualizmu właśnie zawsze dodaje, że coś się oni, że w dniu swojej jest tutaj jeszcze pytanie od Mateusza Lufta, który zerwał się jakoś pewnie aktem żelaznej swojej woli z tego sympatycznego transu futbolowego, w którym był pogrążony, wpatrując się w telewizor zgoła bez jakiegokolwiek poruszenia mimiczne go nawet nie wiem czy trwa jeszcze mecz trwał tak trwanie już się skończył właśnie się skończyło Ano to dlatego Mateusz napisał w Ghanie na prąd też, bo przecież w trakcie meczu, by absolutnie to było niemożliwe Otóż Mateusz tutaj przytomnie zauważa czy też formułuje taką wątpliwości jak do tego co mówimy ma się globalizacja, która buduje porządki zupełnie w poprzek takich Solidarności, o których o, których willa mówi i o których pewnie trochę marzy też tak trudno bym to jest ta, że oczywiście, jeżeli i liberał ma problem z narodem z nacjonalizmem siłą rzeczy no bo punktem odniesienia czy punktem jest człowiek jako taki to znaczy liberalni, mówi że prawa i wolności przysługują Polakom Amerykanom czy Francuzom tylko ludziom z racji bycia człowiekiem cenne nacjonalizm trzecia w ogóle porządnych Narodowy niekoniecznie się w to wpisuje, ale to jest też problem liberałów, bo w tej narracji liberalnej człowiek jest zakorzeniony i to jest główny zarzut sformułowany czy 1 z wielu, ale bardzo poważny zarzut formułowany pod adresem ideologii liberalnej czy liberalizmu, mówiąc że on sobie człowieka takiego wymyślił, bo jak już nie ma z niemal człowieka, który jest znikąd i po prostu jest jak i jako taki tylko zawsze ci ludzie są zakorzenieni w jaki społecznościach lokalnych Majki przywiązania dziś należą czują się nie wiem ojcami czym się katolikami czują się czarnymi Amerykanami tak dalej tak dalej wciąż są zakorzenieni i liberalizm to ignoruje, a w związku z tym przegrywa i teraz jest jakiś argument z żywnością i teraz pojawia się taki i takie pojęcia pojawiają się także przecież w obiegu czy można pogodzić z nacjonalizmem czy taki nacjonalizm są w rozumieniu Anna w rozumieniu powiedzmy anglosaskim tutaj nie ma negatywnych konotacji idzie tylko przywiązanie czy obecność w jakimś narodzie są wartościami liberalnymi najwydajniejsze, że dla byłych zatem obstawał i powiedziałby, że no choćby śmiech dzieli narody skazywać na śmierć i mówić, że to już jest pieśnią przeszłości tonę to są poczucie narodowej tożsamości nadal jest dla wielu ludzi bardzo ważne i nic innego mimo wszystko mimo tej całej globalnej awiacji mimo tych różnego rodzaju nowych powiązań i nic innego PiS tego poczucia nie za za zastępuje w związku z tym zamiast się obrażać na narody trzeba myśleć o tym jak tę emocję zaprząc do do walki politycznej także swoje wartości, więc wydaje mi się, że przy to była jakaś siła odpowiedział, więc krótko mówiąc takie taka odpowiedź, że pogłoski o śmierci narodów są są daleko przesadzone i w związku z tym mimo wszelkich zmian technologicznych one nadal odgrywa rolę zamiast się nam na narodową wyrażać i poczucie narodowej przynależności trzeba je wziąć pod uwagę w kalkulacjach politycznych bardzo dziękuję dr Łukasz Pawłowski socjolog kultura liberalna autor przekładu i przedmowy do książki Marka linii koniec liberalizmu, jaki znamy Requiem dla polityki tożsamości dziękuję bardzo dziękuję wywiad z willą też można znaleźć na stronie kultury liberalnej, jeżeli ktoś przed zakupem książki chciałby przeczytać to to serdecznie polecam, a ja książkę też polecam, bo naprawdę jest to znakomita rzecz 1 z takim bardziej ożywczej intelektualnie na oczy najbardziej ożywczej intelektualnie książek, jakie w ostatnim czasie czytałem tych dotyczących polityki nieaktualnej bardzo polecam też przydałoby się, żeby polscy politycy po książkę przeczytali moim zdaniem, zwłaszcza ci z kręgu szeroko rozumianego lewicowo-liberalne go z obozu no to jest cała duża dyskusja, bo pojawia się pytanie czy to ma zastosowanie do Polski, która jest krajem homogeniczne, w którym mniejszości choćby seksualne są ciągle bardzo dyskryminowane jak tutaj mówić o tym, że zbyt duży nacisk kładziony na na politykę tożsamości, ale na to też jest odpowiedź, ale to pewnie już na marne i każdy z nich to nawet z nie obchodzi, że to ma proste przełożenie tylko Samanta postawa, żeby się zastanowić nad tymi, jakie popełniło się błędy toby się przyda autora z A 2, żeby jednak zwrócić uwagę na to że, że wyborcy nasi są różni i musimy szukać jakiejś wspólnej płaszczyzny żeby, żeby do nich trafić w Timesie, że żal, że to także jest istotne nie wystarczy tylko budować tej tożsamości czy poparcia dla niechęci do politycznego przeciwnika w stanach Zjednoczonych do trampa w przypadku Polski do PiS musi to być coś coś innego noc jeszcze raz go w Polsce dziękuję bardzo teraz informacje za moment, a po informacjach Rafał Woś po
Zwiń «