W pierwszej kolejności należy podkreślić, że ten wyrok jest precedensowy, ponieważ Trybunał powiedział, że kult, bo o śmierci osoby i osoby zmarłej wchodzi w zakres właśnie art. 8, czyli prawa do poszanowania życia rodzinnego i prywatnego Trybunał uznał, że Polska naruszyła przez sposób, że właśnie przeprowadzenie ekshumacji naruszyła Europejską konwencję praw człowieka wg Europejskiego Trybunału praw człowieka w DM w takich sytuacjach, w których dochodzi do przeprowadzenia ekshumacji czy też podejmowana jest taka decyzja o prawo UE powinno gwarantować poszanowanie też praw bliskich tych osób poprzez zapewnienie im odpowiedniego udziału w tej procedurze czy jakiś procedur konsultacyjnych tak dalej informacyjnych w tym zakresie, ale też możliwość zaskarżenia w UE takiej decyzji o ekshumacji polskie prawo i Polski kodeks postępowania karnego takich regulacji nie przewiduje w związku, z czym dla Europejskiego Trybunału praw człowieka nasze prawo nie spełnia testu jakości i pewności prawa UE w tym zakresie nie, gwarantując rodzinom ofiar w tym wypadku w UE odpowiednio odpowiednich ich pra w sąd cywilny odrzucił wniosek o wydanie nakazu sądowego stwierdzając, że prokurator miał obowiązek zgodnie z prawem krajowym nakazać przeprowadzenie sekcji zwłok w każdym przypadku podejrzanej śmierci jeśli zwłoki zostały już pochowane nakazanie ekshumacji czy ja rozumiem, że tutaj naruszenia prawa krajowego nie było natomiast to on to prawo krajowe wchodzi w fazie z kont nikt tak koledzy Europejską konwencją praw człowieka należy pamiętać przy pomnikach wrócić do tego jak cała sytuacja wyglądała i co też, że skarżąca w podnosiło w skardze do Europejskiego Trybunału praw człowieka w pierwszej kolejności mieliśmy też tacy do czynienia z decyzją prokuratora stąd część ofiar z części rodzin ofiar katastrofy smoleńskiej słynie z KE nie zgadzała w związku z tym te rodziny próbowały w jaki sposób podważać kwestionować Tomek decyzję prokuratorską w nawet właśnie zainicjowało takie postępowanie zażaleniowe próbujące argumentować, że właśnie może takie zażalenie powinno przysługiwać zgodnie z konstytucją zgodnie z konwencją w UE i takie zażalenia został były rozpatrywane przez sąd to była 1 droga w ramach sądu karnego na podstawie kodeksu postępowania karnego plus była to droga, której pan redaktor tutaj wspomniał w godzinę też, że próbował w związku z tym, że nie miał środka, więc poszukiwało różnych dróg jak można tą decyzję zakwestionować w UE jak można wstrzymać decyzję o akcyzie ekshumacji, ale też próbowały pójść do sądu cywilnego, mówiąc że w razie dokonania ekshumacji dojdzie do naruszania ich dóbr osobistych i żeby tam się przeciwstawić to sąd powinien zastosować zabezpieczenie, żeby do tego nie doszło i zarówno ta droga cywilna jak i karna nie doprowadził do zakwestionowania decyzji nie nie doprowadziły do zmiany decyzji prokuratorskich też należy podkreślić, że Sąd Okręgowy, który badał te zażalenia w ramach procedury karnej zadał pytanie prawne do Trybunału Konstytucyjnego czy brak takiego środka w postaci zażalenia jest zgodne lub też niezgodne z konstytucją, więc cele natomiast na gruncie krajowym tych decyzji nie udało się żaden sposób zakwestionować w związku z tym skarżący zdecydował się niż taką skargę do Europejskiego Trybunału praw człowieka i ten element bez środka odwoławczego o UE i braku takich regulacji w Polskim kodeksie postępowania karnego w UE to jest główny element też tego z boku i duża część dokumentacji Trybunału właśnie odnosi się do tej kwestii zebra QE braku zażalenia i Trybunału musimy pamiętać, żeby wykonać ten wyrok i żeby tak naprawdę on nie zamyka drogi jeszcze ponieważ, żeby Polska jak bym im w przyszłości też nie było takich sytuacji powinna zmienić kodeks postępowania karnego w UE w tym zakresie incydenty to z tego względu jest bardzo ważny też jeszcze na co należy zwrócić uwagę, że Trybunał na pewno miał świadomość, że ta sprawa ma taki wymiar pensum oprócz tego wymiaru prawnego w ma też bardzo dużo duży taki ładunek emocjonalny i ludzki tak no bo mówimy tutaj o sytuacji w ogromnej tragedii, w której znalazły się zarówno skarżący jak inne osoby, które musiały, jakby skonfrontować się z tą tragedią nawet w tym co roku Trybunał też zwrócił uwagę na to, że to była bezprecedensowa tragedia dla całego kraju w UE i w związku z tym, ale mnie ten element z boku też zostało podkreślone i tony co warto zwrócić się też, że on uwagę duże Trybunał przeprowadził bardzo długi taki test właśnie ważenia słów wartości z 1 strony to jest wartość w postaci prawa do życia i obowiązku państwa przeprowadzenia w śledztwa w sytuacji, w której doszło do śmierci tak dużej grupy osób i Trybunał wskazał, jakim warunkom śledztwo powinno podlegać natomiast z drugiej strony zauważył, że mamy te 2 wartości z 1 strony prawo do życia z drugiej strony prawo do poszanowania właśnie życia rodzinnego bliskich i że ten test pomiędzy tymi wartościami powinien być przeprowadzony i ten test, który Trybunał przeprowadził doprowadził do tego, że uznał, że w tej sprawie doszło do naruszenia życia prywatnego staż pracy Trybunału w takich sprawach jak ta, jakkolwiek zajmuje się bezsensowność tych działań prokuratorskich akurat w tym konkretnym przypadku, czyli sensownością całej tej procedury czytasz to jest tak, że to jest w zasadzie stoję analizę są sądowej wyłączone, a patrzy się jedynie na literę prawa do zgodności z dnia dodaje Wisz chodzi o wiek bez sensownej decyzji prokuratorskich to nie było przedmiotem postępowania znaczek, by Trybunał w w tym bloku skupił się głównie na zabezpieczeniach prokurator na zabezpieczenie proceduralnych Trybunał nie jest też się od tego, żeby mówić co prokurator miał zrobić w tej sytuacji natomiast, ale i natomiast powiedział, że nie może być także decyzja prokuratorska może być swobodna i arbitralne 12 i to jakby w tym w oku się znalazł, bo chodzi tutaj jak rozumiem o to, że w zasadzie te osoby ze swoją tragedią życiową rodzinną zostały wplecione w jakąś wielką można powiedzieć państwową rozgrywkach akurat, że mówimy o ekshumacjach to już państwową wcześniej można było powiedzieć z rozgrywce politycznej, więc siłą rzeczy Trybunał nawet jeśli nie wprost jakoś do tego musiała odnieść tak jak mówię Trybunał powiedział, że decyzja prokuratora w tym zakresie nie może być arbitralna i nie może być dowolna on jakby żaden sposób to też jest rola Trybunału strasburskiego, żeby powiedzieć prokurator miał podjąć taką ani na decyzje, więc przed Trybunał przede wszystkim formułuje pewne wytyczne standard, jaki jest każda decyzja prokuratorska powinna powinna odpowiadać oczywiście my też się Trybunał za wiatr zawarł takie wytyczne jak właśnie to śledztwo, które jest prowadzone w innych, że powinno charakteryzować się z 1 strony takim odpowiednim sposobem prowadzenia, czyli żona powinno być leży ono powinno być, ale takie w rozsądny sposób prowadzone i oczywiście prokuratura musi mieć odpowiednie środki, że prowadzi śledztwo wyjaśniające przyczyny określonej katastrofy natomiast właśnie one nie mogą ingerować flety prawa stron postępowania czy też w UE czy też, że innych ofiar co ważne to oczywiście argumentacja rządu, która jest przytoczona w wyroku wskazywała weszła w tym kierunku mówiącym że, gdyby PSL, gdyby istniała możliwość zażalenia takiej decyzji to tak naprawdę można jak by strony postępowania czy też godzinę mogłyby zniweczyć śledztwo, które jest prowadzone przez prokuraturę natomiast jak UPA, ale Trybunał nie nie uznał tego argumentu za wiarygodne, ponieważ stwierdził wszystko jest wiele decyzji prokuratora w toku postępowania przygotowawczego, które mogą być zaskarżane, jakby nadal zapewniają efektywność prowadzonego prowadzonego postępowania natomiast warto wskazać, że Trybunał skoncentrował się potem główny podstawowy zarzut, który się pod uwagę to było właśnie prawo do poszanowania życia rodzinnego, czyli bardzo ważny prawo, które przynależy każdej osobie, a wyrok ten jest o tyle precedensowe, że wcześniej nie było żadnego z roku, który w US w skład tego prawa wpisywał Teresie kult po osobie zmarłej Niemce to jest też ważne w tym zakresie, ale też ciekawa o, tyle że mnie nie wzrosną czy pani też zauważyła, że skarga została wniesiona w kwietniu 2017 roku no to jak na Trybunał to dobra, choć rachunki przyznam, że ja takiej szybkiej bezprawnie pamiętam zdjęcie i zastanawiam z tych, których ja prowadziłam byłam zaangażowana do takiej sprawy nie pamiętam tak jak to, więc wydaje się, że to 1 z najszybszych i najszybciej rozpoznanych spraw zniesiona w kwietniu 2017 za komunikowane rządowi polskiemu czy przedstawiona do odpowiedzi rządu we wrześniu 2017, czyli po 5 miesiącach co naprawdę zdarza się wyjawia w Sądzie Rejonowym Warszawa-Śródmieście z kilku bardzo szybko, a z jego okna i cały rok do 22 września była sprawa zakomunikowana, a wyrok dwudziestego, czyli niecały rok po zakomunikowaniu sprawy czy to postępowanie takie skromne im sporne pomiędzy stronami trwało rok to jest naprawdę ekspresie stale pustki właśnie sądzi pani, że to wynika jakoś z rozwagi sprawę z czytaj w obcych obcy Trybunał bierze pod uwagę na trybunach oczywiście bierze pod uwagę wagę sprawy i sądzę, że to miało tutaj ogromne znaczenie, że na 1 zlotym pani radzę, więc musimy pamiętać o tym, że Trybunał też raz na kilka miesięcy przygotowuje takie zestawienie najciekawszych spra w najważniejszych spraw z Mes danego kraju, podsumowując jak dane państwo prezentuje się w tej procedurze strasburskie i ta sprawa była 1 z najważniejszych spraw 1 z 6 najważniejszych spraw, które były w 20172018, więc sądzę, że Trybunał miał się pod uwagę wagę tę sprawę my też wartość naruszonych dóbr tak czy w niej raczej po prostu pamięć po osobie zmarłej fakt, że to osoby dotknęła wielka tragedia, a to postępowanie, które dalej sprowadzone też doprowadziło do kolejnej do kolejnego na swoich motorach porzucili rzadki przypadek taka historia tak oczywiście znałem też nie był fakt, że nie było takiego wypadku w Strasburgu taka skakanie trafiła świadczy, że ona jest też oczywiście wyjątkowa lub też się dlatego pewnie tak krytyczna refleksja nad zapisami kodeksu postępowania karnego została wymuszona dopiero w momencie, kiedy zdarzyła się taka sytuacja też musimy pamiętać o tym, Rzecznik Praw Obywatelskich po też podnosił, że taka na gruncie prawa krajowego taka procedura jak procedura zażalenia, a powinna zostać przewidziana incydent, a więc to jest wyjątkowa sytuacja idealna Jonas sprowokowała na pewno też, że Trybunał za granicą jest powrót na wyjątkową odpowiedź i ten wyrok naprawdę innych zaś, że wasz tych wartości IT prawo do przeprowadzenia się, że tajnego śledztwa i prawa rodziny ofiar, które nie zgadzały się na przeprowadzenie na przeprowadzenie ekshumacji i sądzę, że ten wyrok jest za bardzo też napisane z taką duże wyczulenie my tak naprawdę, że te to sprawa oprócz tego aspektu prawnego ma też akcje aspekt taki ludzki emocjonalny po obu stronach dziękuję bardzo Katarzyna Wiśniewska z Helsińskiej fundacji praw człowieka basenu w studiu 1355 za chwilę