Zresztą w taki sposób, żebyście wszyscy, którzy nie macie czasu na to, żeby śledzić na bieżąco w ciągu całego tygodnia mogli w ciągu mniej więcej 60 minut zapoznać się w myśl, czyja wiem czy dogłębnie od tak sam raz sprawdzian to nie są same nagłówki, ale też to nie jest także każdemu tematowi poświęcam tutaj osobną godzinę w każdym razie myślę, że jest to taka forma, która pozwala wszystkim, którzy są zainteresowani tym co się dzieje na świecie nadrobić zaległości, bo o pokaz jest raz w tygodniu nie jest codziennie, więc siłą rzeczy ma taką taki charakter podsumowujący troszeczkę podsumowujemy to co działo się w poprzednich 7 dniach jak te wydarzenia przygotowuje tych wydarzeń 10 masowo dziesiątego pierwsze miejsce subiektywnie sobie ustawia moc najmniej ważnego do najbardziej ważnego, ale to najmniej ważne czasami są bardziej ciekawe wręcz ciekawostką w cotygodniowym podsumowaniu roku wódka jest Ekonomiczno polityczny Rafała Hirscha zawsze w poniedziałek po 19 w rynku na TOK FM w naszej aplikacji mobilnej takiego wydarzenia zaczynamy tym razem na dziesiątym miejscu w tym tygodniu informacja o tym, że Narodowy Bank Polski dokupił złota i gdyby ktoś mnie zapytał i co z tego wynika to jestem prawie pewien, że w sumie to nic z tego nie wynika, ale jest to ciekawe samo w sobie budzi emocje sporo ludzi uważa, że złoto to jest coś co warto inwestować na i jak się dowiadują, że nasz bank centralny postanowił po wielu wielu wielu latach przerwy znów kupić trochę złota no to najczęściej się cieszą to jest pierwszy zakup złota przez Narodowy Bank Polski od 1998 roku, czyli przed zrobiliśmy coś, czego nie robiliśmy 20 lat to już samo w sobie brzmi ciekawie i informacja pojawiła się najpierw ssania są tańsze który, powołując się na bank ma układ gier, który monitoruje globalny rynek złota informował, że generalnie banki centralne na świecie w tym roku kupiły już 264 tony złota moim w tym raporcie były wymieniane te banki, które kupiły najwięcej i wśród tych wymienionych banków sam oczywiście jest jak zwykle Rosja jej inne banki nie krajów można powiedzieć niedemokratycznych i pojawiła się tam też Polska, która wg MAK Meyer kupiła złoto właśnie pierwszy raz od dziewięćdziesiątego ósmego roku 2 tony w lipcu i ponad 7 ton złota w sierpniu o moich danych opublikowanych przez Narodowy Bank Polski też można znaleźć potwierdzenie, ponieważ w raporcie o rezerwach walutowych za sierpień widać, że w tych rezerwa wartość złota nagle dość wyraźna wzrosła na koniec lipca wynosiła 4 miliardy 100  000 000 USD, a teraz już 4 miliardy 360  000 000 więcej niż 260  000 000 wartość tego złota, które mamy zwiększyła się 260  000 000 nie wynika to z tego, że cena uncji złota na rynku poszła w górę, bo akurat w sierpniu złoto nie troszeczkę taniało o krok ten bank ma Kłaj, którego wszystko wyliczył zauważa, że to jest w ogóle pierwszy zakup złota w wykonaniu banku centralnego z państwa, które należy do Unii Europejskiej w 2001 . wieku widać jak i jak rzadkie to jest wydarzenie w tej chwili w krajach tzw. cywilizacji zachodniej właściwie 3 kraje te cały czas mają dość duże zasoby złota, ale to jest pozostałość jeszcze po poprzednich systemach walutowych, kiedy złoto było podstawą wszelkiego rodzaju rozliczeń to złoto i zostało ani go nie pozbywają się go trzymają je cały czas, ale nie dokupują kolejnych kilogramów czy też ton złota tego się już raczej nie robi robią to raczej jeśli już to banki i krajów azjatyckich Rosji Kazachstanu wtedy w tego typu miejscach tam, gdzie tak właściwie dopiero tworzy się bogactwo danego kraju i buduje się do rezerwy właściwie z bardzo niskich poziomów Rosja jest wyjątkiem, ale jeśli chodzi o to inne gospodarki tam, gdzie się buduje teraz w dość niskich poziomów tama dość często sięga się po złoto moli oczywiście powstaje pytanie, dlaczego Narodowy Bank Polski nagle zaczął kupować złoto i odpowiedzi oficjalnej na to pytanie oczywiście nie ma ja też jasne 1 odpowiedzi na to pytanie nie mam natomiast gdyby się tak zastanawiać nad tak właściwie można dojść do wniosku, że po pierwsze, kiedy bank centralny buduje my kolejną pozycję w w swoich rezerwach walutowych na złoto to jest element rezer w walutowych no to tak właściwie ma do wyboru albo inwestycje w amerykańskiego dolara, czyli domyślnie w obligacje amerykańskie, a Jeślinie chce kupować obligacji amerykańskich to może kupić złoto, bo to złoto też kupuje amerykańskie dolary przejść na rynkach światowych złoto kupuje się za dolary, więc tak właściwie są to alternatywa albo oprocentowany dług amerykański albo nieoprocentowane złoto z tego punktu widzenia obligacje są zdecydowanie lepsze, bo przynoszą, jaki dochód z ulg w postaci odsetek, ale z drugiej strony wiadomo też, że banki centralne potrafią zarabiać na obligacjach na złocie w ten sposób, że wynajmują te aktywa komuś na krótki okres i też z tego tytułu pobierają jakieś dodatkowe dochody trudno powiedzieć ja powiem szczerze nie mam dostępu do tego typu informacji jak wyglądają stawki za wypożyczanie tego typu aktywów być może co się zmieniło ostatnio na rynku i złoto pod tym względem wygląda nieco bardziej atrakcyjnie niż amerykańskie dolary albo amerykańskie obligacje wiadomo, że obligacje amerykańskie ostatnio poszły troszeczkę w dół, ale ich cena tanieje rentowność za to rośnie, chociaż wydaje mi się, że takie bieżące zmiany na rynku papierów wartościowych amerykańskich akurat dla takiego inwestora jak Mb to nie powinny mieć większego znaczenia, bo wiadomo, że bank centralny i tak nie nie spekuluje tymi obligacjami tylko 3 maja aż do wykupu być może po prostu chodzi o to, że generalnie ostatnie wartości rezerw walutowych i jako całości polskiej radości wyraźnie szła w górę i w związku z tym bank postanowił podciągnąć sobie nieco udział złota w całości rezer w jeśli całość rezerw idzie do góry na to do kupna troszeczkę złota, żeby udział złota w rezerwach nam nie malał no bo jeśli całości rezerw idzie w górę, a złoto stoi w miejscu nad siłą rzeczy na przestrzeni czasu udział tego złota był guz stawał się coraz mniejsze prawda w całości rezerw w mojej warto zwrócić uwagę to akurat przeliczyłem, że tak naprawdę to, że kupiliśmy trochę tego złota na 9 ton łącznie w ciągu 2 miesięcy to nie jest jakaś zasadnicza zmiana jeśli chodzi o nasze rezerwy walutowe, ponieważ nie są w ciągu 2 miesięcy w ciągu lipca i sierpnia wartość całych polskich rezer w walutowych zwiększyła się o 4 miliardy 300  000 000 USD i w tych 4 miliardów 300  000 000 USD rezerwy takie tzw. foreksowe, czyli rezerwy walutowe uplasowane na rynku walutowym albo na rynku obligacji zwiększyły się o 4 miliardy 100, a po części ulokowana w złocie zwiększyła się o niecałe 220  000 000 USD, a więc nawet w momencie, w którym kupujemy złoto to jednak tych obligacji kupujemy na 5 × więcej przepraszam nie 5 × więcej prawie 20 × więcej cały czas co nie jest także ktoś całkowicie przestawił wajchę i teraz będziemy kupować złoto to raczej to zostawiłbym to na poziomie takiej drobnej ciekawostki, które faktycznie przykuwa wzrok, ale chyba nikt z niej nie wynika, że z punktu widzenia naszej polityki lokowania nasz na naszych rezer w albo generalnie jeszcze czegoś większego po prostu Narodowy Bank Polski dokupił trochę złota i tyle ciekawe samo w sobie, ale nie wiem czy coś bardziej długoterminowego z tego ma wynikać, kto umarł na miejscu dziewiątym, bo to było miejsce dziesiąte złoto na miejscu dziewiątym dalej pozostajemy tematycznie tematyce banków centralnych jesteśmy blisko polskim, chociaż chodzi generalnie od Czechów czeski bank centralny w ostatnim tygodniu podniósł stopy procentowe i to już jest szósta podwyżka w Czechach od sierpnia 2017 roku, czyli w sumie też nic nadzwyczajnego oni są w takim wyraźnym cyklu podnoszenia stóp procentowych natomiast ciekawe jest to, że pierwszy raz w historii po tej podwyżce Czesi mają taką samą stopę procentową jak Polacy Polska zawsze miała wyższe stopy niż Czesi i co się teraz pierwszy raz w historii zmieniła po tej podwyżce Czesi mają 1,5 %, a główna stopa procentowa banku centralnym Polacy Polska jak wiadomo też mam cały czas 1,5 % i to już od dobrych kilku lat nie pamiętam teraz od 2014 albo 2015 roku mamy stopy procentowe na tym niezmiennym poziomie najdłużej na świecie nie zmieniamy stóp procentowych prezes NBP Adam Glapiński za każdym razem powtarza, że to jest nasza wielka zaleta, bo to pokazuje, że jest nas stabilnie nie trzeba ani podnosić stóp procentowych ani obniżać faktycznie bardzo możliwe, że coś w tym jest trzeba by zapytać poszczególnych inwestorów czy oni to traktuję jako dodatkowy plus niekiedy podejmują decyzje, na którym rynku zainwestować, ale niewykluczone, że znaleźliby się tacy, którzy by to potwierdzili także dla nich to, że u nas cały czas jest to stopa procentowa nie na niezmienionym poziomie jest jakimś tam dodatkowym plusem ważny jest też korzystanie z minionej dość niski cały czas poziom co powinno pomagać polskiej gospodarce, bo wiadomo, że niskie stopy procentowe ułatwianiu branie kredytów np. inwestycyjnych i finansowanie różnego rodzaju inwestycji, które posuwają gospodarkę do przodu można, by się zapytać w takim razie dlaczego Czesi to stopy procentowe podnoszą i to już szósty raz z rzędu skoro skoro niskie stopy procentowe pomagają gospodarce wysokie stopy procentowe raczej raczej mogą szkodzić gospodarce w gospodarce hamując różnego rodzaju zapędy inwestycyjne Novum odpowiedź jest dość prosta z 1 strony mamy tę kwestię wzrostu gospodarczego, czyli niższe stopy procentowe tym lepiej, ale z drugiej strony mamy kwestię inflacji wzrostu ceny i my i metodą wypróbowaną od wielu dziesięcioleci na wyhamowanie inflacji rosnącej jest podnoszenie stóp procentowych właśnie, czyli jeśli mamy w gospodarce taką sytuację, że ta inflacja robi się coraz większa to, żeby ograniczyć to niedobre zjawisko, bo ma inflacja jeśli jest odpowiednio wysoka i trwa dość długo no to psuje różnego relacji różnego rodzaju relacji w biznesie i można też przez to wpaść w kryzys gospodarczy zresztą myślę, że większość Polaków o tym, pamięta, bo przerabialiśmy to pod koniec lat osiemdziesiątych na początku lat dziewięćdziesiątych w oczy, więc jak inflacja zaczyna podnosić głowę NATO niestety trzeba ją zdusić, podnosząc stopy procentowe co dzieje się często kosztem tempa wzrostu gospodarczego, ale w, dbając ani o niską inflację tak niestety trzeba robić taką sytuację mamy właśnie w tym momencie w Czechach, zanim tam inflacja wynosi 2 ,5 %u na w sumie nie jest jakoś specjalnie wysoka, ale ich cel inflacyjny wynosi 2 %, czyli bieżąca inflacja jest powyżej celu w związku z tym jeśli jest powyżej to oni powinni teraz wykonywać jakieś ruchy, żeby zbić ją przynajmniej do poziomu właśnie 2 % i właśnie to robią, tym bardziej że jest zagrożenie, że ta inflacja będzie iść w górę jeszcze bardziej Czesi cechą charakterystyczną czeskiej gospodarki jest to, że oni mają najniższą stopę bezrobocia na świecie jest poniżej 3 % stopa bezrobocia mają oni mają niższe bezrobocie niż w Niemczech nawet jeszcze bardziej poniżej poziomu niemieckiego oczywiście taka sytuacja na rynku pracy powoduje, że rząd coraz trudniej znaleźć nowych pracowników, a jak trudniej znaleźć trzeba im więcej płacić co powoduje tzw. presję płacową w przedsiębiorstwach nie, a presja płacowa powoduje, że łatwiej inflacji się pojawić w związku z tym oni w banku centralnym w Czechach obawiają się, że jeśli zostałyby wszystkie sprawy po staremu nie podnosili bez tych stóp procentowych to ta inflacja rosłaby jeszcze szybciej w związku z tym dlatego właśnie podnoszą stopy procentowe Czesi generalnie mają inflację wyższą niż Polska od kilku osób go od kilku lat no i dlatego ta różnica w polityce pieniężnej jest tak wyraźna wciągu ostatnich kilku lat my możemy sobie pozwolić na to, żeby trzymać stopy na niezmienionym poziomie, ponieważ u nas inflacja jest pod kontrolą jestem, że w okolicach 2 % albo poniżej 2 % w Czechach jest 2 ,5 % niby niewiele więcej, ale ta dynamika inflacji w Czechach wygląda troszeczkę groźniej no i nie mają, gdzie indziej sal, gdzie indziej cel ustawiony dla nich cel w Czechach dla inflacji to z 2 % w Polsce cele dla inflacji co z 2 ,5 % nasza inflacja jest wyraźnie poniżej celu, a w Czechach jest powyżej stąd bierze się gminy i stąd bierze się ta różnica, więc wydarzyła nam się taka kolejna ciekawostka w tym tygodniu, że Czesi nas dogonili pierwszy raz w historii Czesi dogonili Polska jeśli chodzi o wysokości stóp procentowych, chociaż ich na ósmym miejscu bardzo ciekawe dane, które Narodowy Bank Polski podał pod koniec ubiegłego tygodnia dotyczące tzw. bilansu płatniczego, który też taki dokument, w którym jest rozliczone i podliczamy wszystko to co dotyczy MF pływania pieniędzy z kraju i do pływania pieniędzy do kraju to jest często tematy polityczne krążą różnego rodzaju spekulacje na ten temat różnego rodzaju wymyślone bajki o tym ile pieniędzy z Polski wycieka albo ile pieniędzy do Polski wpływa tymczasem NBP raz na miesiąc taki raport wstępny publikuje, a potem po po minięciu kilku kolejnych miesięcy publikuje raport kwartalny, który już zdecydowanie bardziej dokładne i właśnie taki raport za drugi kwartał tego roku poznaliśmy je było to dość ciekawe, dlatego że dane w tym kwartalnym raporcie są zupełnie inne niż w tych miesięcznych raportach, które widzieliśmy za kwiecień maj czerwiec, czyli na 3 miesiące drugiego kwartału w miesięcznych raportów wynikałoby, że mieliśmy wtedy 161  000 000 EUR deficytu, czyli tyle pieniędzy, by nam uciekło z polskiej gospodarki jak można, by to podsumować natomiast w raporcie kwartalnym jest napisane, że mieliśmy jednak nadwyżka i to prawie 600  000 000 EUR, czyli bardzo bardzo fajna bardzo dużą nadwyżkę, która sięga nie prawie 2 % polskiego PKB czyli gdyby zatrzymać się na tym poziomie można powiedzieć, że od tej strony jest wszystko w porządku kapitał z Polski nie ucieka wręcz przeciwnie dopływa ido płynęło go w tym kwartale przeliczając na złote ponad 9 miliardów złotych, ale znów fajne jest też to rozbiciem na dodatkowe szczegóły, skąd się po 9 miliardów złotych wzięło największą nadwyżkę mamy z salda i usług, czyli handel usługami to jest coś ci co trudniej sobie wyobrazić niż taki zwykły handel towar, bo handel towarowe to wiadomo tiry przejeżdżają przez granicę z towarami prawda, iż handluje sprzedaje się coś za granicą eksportuje się z tego ma się pieniądze z tego tytułu jest napływ pieniądza do Polski jeśli chodzi o usługi do mamy w Polsce całą masę różnego rodzaju centrów usługowych prawda, które działają na rzecz różnego rodzaju firm zagranicznych czy też globalnych no i okazuje się, że ten segment gospodarki działa tak prężnie i dokładnie rząd generuje nam prawie 24 miliardy miliardy złotych w ciągu kwartału nadwyżki 24 miliardy są naprawdę ogromne pieniądze jeśli chodzi o taki zwykły handel towarowy eksport import to w tym to tutaj mieliśmy w drugim kwartale minimalny deficyt w wysokości 100  000 000 zlotych, a jeśli chodzi o usługi prawie 24 miliardy nadwyżki coś niesamowitego no poza tym sam do zmiany tej pieniężnych z Unią Europejską jest wyraźnie na plusie prawie 8 miliardów złotych w drugim kwartale, czyli dostaliśmy z Unii i 11 miliardów 600  000 000 zł z okazji różnego rodzaju programów unijnych i musieliśmy zapłacić 3 miliardy 700  000 000 zł składki unijnej 11800 min 3700 równa się 7900 takich saldo rozliczeń z Unią Europejską za drugim kwartał prawie 8 miliardów złotych no i do tego bardzo istotną pozycją w całym tym zestawieniu są tzw. dochody pierwotne, gdzie mieliśmy deficyt w wysokości prawie 21 miliardów złotych tutaj z kolei jest bardzo duży deficyt bardzo duża dziura i w tych prawie 21 miliardach ponad 17 miliardów złotych to są dywidendy, które spółki różnego rodzaju w Polsce wypłaciły swoim właścicielom dywidendy zysku oczywiście, które osiągnęły, które wypłaciły swoim właścicielom ci właściciele to są firmy zagraniczne albo osoby tzw. nierezydenci, czyli osoby z zagranicy nie, a i to są 3 główne chyba od części składowe naszego bilansu płatniczego, czyli z 1 strony robimy ogromne pieniądze na usługach z drugiej strony bardzo pomaga nam Unia Europejska potem dopływ kasy z Unii jest ogromny, a trzeci stronę nie mamy dość duże też wypływ z kraju dywidend, które należą się właścicielom, którzy zainwestowali w różnego rodzaju firmy w Polsce i teraz cierpią są z tego tytułu zyski, gdzie ty, gdy to wszystko do siebie dodamy i podsumujemy na to nie zostaje nam za drugi kwartał bardzo ładna nadwyżka w postaci 9 miliardów 100  000 000 zł, a przy okazji NBP też podało, że MF zadłużenie zagraniczne Polski w drugim kwartale spadło z 320 do 311 miliardów euro, czyli przeliczając na złoto to jest jakiś bilion 300 miliardów złotych, czyli to jest prawie 67 % polskiego PKB tylko tutaj proszę zauważyć, że chodzi o zadłużenie zagraniczne wszystkich podmiotów w Polsce nie chodzi tylko o dług publiczny rządu to są także długi polskich przedsiębiorst w jak najbardziej prywatnych one też czasami mają kredyt w euro prawdę albo jakiegoś innego rodzaju zadłużenie zagraniczne, więc jeśli podsumujemy zadłużenie Polski jego rządu polskich przedsiębiorst w polskiego sektora finansowego to zadłużenie zagraniczne to razem wychodzi z tego 311 miliardów euro czy 3 miesiące wcześniej było 320 miliardów, czyli zmalało o 9 miliardów euro, czyli tutaj też można powiedzieć, że chyba sytuacja jest pozytywna, bo ten dług maleje z ciała na miejscu siódmym teraz już zostawiamy banki centralne daleko i przechodzimy do 1 z moich ulubionych bohaterów 2018 roku, czyli Elon Musk, czyli właściciela firmy Tesla głównego akcjonariusza prezesa CEO Chapmana, jakby to nazwać ją tam pełni wiele różnych funkcji, ale nie wszystkie będzie pełnił dalej, ponieważ okazało się, że przestanie być przez mękę czyli jakby szefem rady nadzorczej w Polsce niema raczej niewinnie nie łączy się stanowiska prezesa zarządu z szefem rady nadzorczej w stanach Zjednoczonych to się zdarza Elon Musk będzie dalej prezesem dalej będzie tzw. bestią, o czym czy też dyrektorem generalnym tak to się chyba tłumaczy natomiast już nie będziecie Romana, czyli nie będzie to takim najważniejsze głównym szefem tej firmy, dlatego że tak zakłada ugoda, którą Elon Musk zawarł z amerykańskim odpowiednikiem komisji nadzoru finansowego, a ta ugoda wzięła się z pierwotnego oskarżenia, które ta komisja wytoczyła pod adresem Melo maska, a oskarżenie pojawiło się w czwartek dotyczyło zarzutu manipulacji kursem akcji Tesli przez Alana maska to manipulacja miała mi miałam, by mieć miejsce zdaniem komisji w sierpniu wtedy, kiedy na Twitterze Elon Musk napisał, że ma zamiar zdjąć ten wykupić wszystkie akcje Tesli z giełdy i zdjęcie u z rynku i napisał w tym tweecie, że będzie płacił za każdą akcję CEZ i 420 USD oczywiście giełda żywiołowo wtedy zareagowała na tego tweeta natomiast po paru tygodniach się okazało, że nic z tego żadnego skupu nie będzie i mniej co więcej przy czym to śledztwo komisji amerykańskiej wykazało że, że Musk, pisząc tego tweeta doskonale wiedział, że z myślano meczów wiedział, że nic, że nic nie jest ustalone nic nie jest zaklepane i że najprawdopodobniej nic takiego nie będzie miało miejsca można żeby, więc powiedzieć, że może sobie tak troszeczkę zażartował rzeczka się w złośliwi wtedy wobec tych grup inwestorów, którzy już wtedy prognozowali kłopoty przed Teslą i okazało się teraz, że ten żarcik jednak dość sporo kosztuje, ponieważ oskarżenie brzmiało dość dość poważnie o rynek o tym, oskarżeniu dowiedział się w czwartek w efekcie w piątek akcje Tesli poleciały w na giełdzie nowojorskiej w dół o 14 %, a w sobotę zawarto ugodę nie w ramach tej ugody mas zapłaci 20  000 000 chyba z tego co pani tam dolarów no i właśnie w inny przestanie pełnić funkcje przestanie pełnić funkcję tzw . Czermna, czyli można, by powiedzieć, że przestanie być najważniejszą osobą w Tesli albo przestanie być jedyną kluczową osobą UE w tym przedsiębiorstwie nie wiadomo jeszcze, kto będzie nowym Chapmana Tesli, ale wiadomo, że nie będzie to Musk mojej można, by powiedzieć, że stała się rzecz niewyobrażalna jeszcze kilka miesięcy temu, chociaż niektórzy na rynku już o tym, mówili, żeby się przydało taki ruch zrobić, że Elon Musk zaczynał właściwie szkodzić test Kia nie jej pomagać, ponieważ zrobił się zbyt kontrowersyjny i Koroną jego różnego rodzaju wypowiedzi czy też działania palenie marihuany w ramach nagrywania wywiadu rzeki w amerykańskim dziennikarzem i t d . i t d . to wszystko sprawiają, że wizerunek Elon Musk zmienia się na gorsze w stanach Zjednoczonych, a Tesla jest tak bardzo z nim powiązane, że istnieje poważne ryzyko, że jak ludzie przestaną lubić Elana maska to przestaną lubić Tesla i nie będą chcieli jeździć tymi samochodami dla niektórych może się to wydać kompletnie irracjonalne, ponieważ raczej my chyba nie kupujemy samochodu na jej danej marki, dlatego że lubimy albo podziwiamy założyciela danej firmy prawda nie jak ktoś kupuje kije albo peugeota to podejrzewam, że nie ma zielonego pojęcia, kto w ogóle jest prezesem KIO albo prezesem peugeota, a nawet Tesla jest akurat takim dość nowym wynalazkiem, że akurat Elon Musk jest postacią publicznie znaną w związku z tym ma wpływ na to co się dzieje poprzez swoje zachowanie ma wpływ na to co się dzieje z jego firmą, więc już wcześniej były na rynku takie rekomendacje tak właśnie można powiedzieć z różnego ze strony różnych banków inwestycyjnych, że być może warto rozbić rozważyć odsunięcie Zielona maska troszeczkę na margines dla dobra samej spółki tak samo jak w ubiegłym roku odsunięto na margines wcześniejszego prezesa i założyciela firmy Uber po to, żeby Ubera uratować, które się wtedy pogrążał w kolejne skandale z udziałem właśnie wcześniejszego prezesa Travisa Kalanicka WB, że tak zrobiono i Uber przetrwał inna i teraz okazuje się, że Elon Musk już nie będzie taki ważny jak był i najciekawsza puenta z tego wszystkiego, bo nagrywamy Dembowska stwór w poniedziałek jest teraz 1326 i przed wyjściem z domu sprawdzałem jak się w notowaniach przed sesyjnych zachowuje Tesla w nowym Jorku na posesję dopiero za 2 godziny ruszy natomiast notowania przed sesyjnych jest wzrost o 16 %, czyli raczej ucieszył z tego, że Elon Musk dostał karę już będzie tak do połowy odsunięto od zarządzania prawda, że nie będzie jednoosobowo zarządzał tą firmą tylko, że będzie tam ktoś inny obok niego na stanowisko tego Chapmana, więc okazuje się, że to, że pewnie i to był dobry ruch przynajmniej z rynek tak ocenia, że był to dobry ruch dla całego przedsiębiorstwa aha jeszcze Elon Musk w trakcie weekendu napisał też do załogi do pracowników od deski, tłumacząc właśnie te ruchy te decyzje, które zapadły napisał taki list i w tym liście napisał też, że Tesla jest bardzo blisko osiągnięcia rentowności co oczywiście złośliwi analitycy podchwycili przetłumaczyli, że skoro Elon Musk, mówi że Tesla jest bardzo blisko osiągnięcia rentowności to oznacza, że nadal jest nierentowna co oznacza potencjalne dalsze problemy dla dla Tesli no bo to jest firma, która ma jakiś tam ograniczony zasób gotówki nie dość duże, ale jednak ograniczone i chodzi o to, żeby osiągnąć rentowność, zanim się ta gotówka skończy pamiętam, że jeszcze na wiosnę były takie szacunki, że Tesla tych pieniędzy mamy mniej więcej do końca roku jak do końca roku nie zacznie zarabiać to w przyszłym roku będzie poważne problemy mam za rozpoczął się październik do końca roku zostało niewiele z drugiej strony Elon Musk, mówi że spółka jest już o krok od osiągnięcia rentowności, że już jest naprawdę bardzo blisko, więc pewnie ten wyścig z czasem w przypadku Tesli pod koniec 2018 roku będzie gościł dość pasjonujący, chociaż podejrzewam, że pracownicy tej firmy woleliby tego wyścigu uniknąć woleliby, żeby już spółka była rentowna, ale na razie jeszcze nie wszystko w każdy dzień był taki, że trudno na dłużej uciec od tematyki banków centralnych rozpoczęliśmy od tej tematyki ten podcast i teraz jeszcze raz wrócimy, ponieważ w środę mieliśmy posiedzenie najważniejszego banku centralnego na świecie amerykańskiego Fedu, który oczywiście zgodnie z przewidywaniami kolejny raz podniósł stopy procentowe w stanach Zjednoczonych ale gdyby ten temat tylko tego dotyczył tobym go nie poruszał OBOP uznało, że nie ma w tym nic ciekawego natomiast pojawiło się tym razem coś innego ciekawego niestety przy okazji swojej decyzji podaje też raz na jakiś czas prognozy swoje własne gospodarcze dotyczące przyszłości one wybiegają do przodu o dwa -trzy lata i tym razem opublikował prognozy, w których pierwszy raz znalazły się liczby dotyczące roku 2021 wcześniejsze prognozy dotyczyły roku 20181925 w związku z tym, że zaczyna nam się już powoli kończy 2018 to tym razem pierwszy raz pokazali co myślą o 2021 i okazało się, że o, że spora część członków amerykańskiej rezerwy Federalnej amerykańskiego banku centralnego uważa, że stopa procentowa Fedu w 2021 roku może być niżej niż 2020, czyli bank, który w tej chwili jest dość mocno zaawansowanym trendzie podnoszenia stóp procentowych widzi już na horyzoncie, że być może w 2021 jest tylko prognoza oczywiście nasienie musi sprawdzić, ale ta prognoza widzi, że być może w 2021 roku trzeba będzie zacząć stopy procentowe w stanach Zjednoczonych obniżać i oczywiście wszyscy zaczęli sobie zadawać pytanie, dlaczego co takiego może się stać co spowoduje, że Amerykanie znów zaczną obniżać stopy procentowe w 2021 roku i odpowiedź, która wszystkim przychodzi do głowy jest tylko 1 brzmi recesja Wda zatrzymana za zaczęto interpretować to prognoza jako kolejny boleśnie pierwszy, bo o tym, że stany Zjednoczone zbliżają się do recesji mówi się od kilku miesięcy, ale że jest to jakby kolejna poszlaka wskazująca, że faktycznie tak się może stać dość istotna poszlaka, ponieważ autorstwa członków największego najważniejszego banku centralnego na świecie generalnie ta różnica między 20202021 jest bardzo nieznaczna wręcz minimalna, ale jednak niektórzy dostrzegają, że może to być sygnał, że Amerykanie też powoli widzą to, że gospodarka amerykańska, która w tej chwili pędzi do przodu jest bardzo rozpędzona, ale wszyscy mówią, że jest rozpędzona, dlatego że Donald Tramp obciął obciął podatki w związku z tym jestem taki impuls fiskalny mocny w gospodarce amerykańskiej i jest coraz większy deficyt budżetowy, ale tempo wzrostu też jest wysokie natomiast dość sporo ekonomistów twierdzi, że ten impuls się wyczerpie za chwilę zniknie po prostu nie i wtedy amerykańska gospodarka zacznie dość szybko hamować zabierze to mniej więcej 2 lata i właśnie w 20202021 to jest moment, kiedy możemy zobaczyć w stanach Zjednoczonych recesję nie no, więc to co pokazał amerykański bank centralny w ostatnią środę no to nie jest bezpośrednia zapowiedź recesji, ale to jest takie dla wtajemniczonych gdzieś tam na końcu jakieś wykreśli kół może takie zagadkowe miejsce, które mogłoby sugerować, że faktycznie może dojść do recesji w stanach Zjednoczonych już za 3 lata z drugiej strony nie było to nigdzie nie byłoby to nic dziwnego, bo Amerykanie ostatnią recesję mieli w 2010200820092009 roku, czyli 2021 to będzie już 12 lat bez recesji no to można powiedzieć, że się należy chociażby z punktu widzenia zwykłego cyklu cyklu koniunkturalnego w przeszłości Amerykanie wpadali w takie łagodne krótkotrwałe recesje znacznie częściej niż raz na 2 dzień raz na 12 lat, więc nie powinno być to nic szokującego natomiast jej nowy klub z naszego punktu z z naszego punktu widzenia to jest istotna, bo jeśli Amerykanie wpadną w nawet jeśli ta recesja będzie krótka i łagodna, ale jeśli jednak wpadną w recesję mimo to reszta świata też to pewnie poczuję w przeszłości w przeszłości zwykle tak było, że inne gospodarki też wtedy rozwijają się zdecydowanie gorzej, więc jeśli ktoś próbuje sobie wyliczyć, kiedy w Polsce zepsuje się koniunktura ma to powinien brać pod uwagę właśnie to, że zdaniem Fedu 2020 pierwsze rok może być ten moment, w którym w, którym tamą ta sytuacja gospodarcza może się zasadniczo zmienić, a przy okazji pod koniec ubiegłego tygodnia cieszymy ukazał się taki sondaż, ale cykliczne przeprowadzone wśród amerykańskich ekonomistów i 23 z nich uważa, że recesja w stanach Zjednoczonych pojawi się przed końcem 2020 roku czy nawet szybciej 10 % zapytanych ekonomistów wskazuje 201956 % 2020, czyli łącznie 66 %, czyli 23, mówi że recesja w stanach może być przed końcem 2020 roku i prawie połowa z tych ekonomistów, którzy wieszczą recesję wskazuje jako przyczynę wojnę handlową, czyli obecną politykę Donalda trampa, która ich zdaniem może się w ten sposób właśnie zakończyć już, że zaszkodzi wszystkim po trochu, ale Stanom Zjednoczonym zaszkodzi najbardziej w związku z tym, że zostaną ograniczone możliwości handlowe, które pobudzają oczywiście gospodarka ikony zostaną ograniczone to wtedy gospodarka na tym ucierpi na tyle wyraźnie, że nawet wpadnie w recesję nie wiadomo czy długo czy krótką, ale jednak ta recesja jest coraz bardziej widoczna w zdaniem ekonomistów oczywiście gdzieś tam pod koniec 2020 na początku 2021 roku i na piątym miejscu, bo mamy znowu nadwyżkę w budżecie państwa w Polsce wracamy do Polski po sierpniu nadwyżka miliard 100  000 000 zł my pamiętamy, że po lipcu była był już deficyt w tym wcześniej przez parę miesięcy mieliśmy nadwyżki w lipcu się pokazał deficyt, a w sierpniu okazało się, że znów jest, że znów jest nadwyżka natomiast jeśli ktoś jest sprytny i liczy wynik budżetu państwa za ostatnie 12 miesięcy na to z łatwością sobie przeliczyłem, że za ostatnie 12 miesięcy to mamy cały czas prawie 30 miliardów złotych deficytu dlaczego, bo w grudniu 2017 roku w ciągu 1 miesiąca mieliśmy prawie 20 miliardów deficytu potem w kolejnych miesiącach te wyniki budżetowe wyglądają świetnie w kolejnych miesiącach 2017 roku też wyglądały całkiem nieźle tylko na koniec 2017 roku, kiedy wszyscy myślą raczej o świętach Bożego Narodzenia, a nie o tym jak wygląda budżet państwa wtedy akurat rząd sobie uzupełniło wydatki budżetowe tak bardzo, że zrobił 20 miliardów złotych deficytu w związku z tym, licząc zadbane, chociaż byli jeśli chodzi o wyniki budżetu, licząc od początku roku to one cały czas są bardzo ładne i mamy nadwyżkę to jednak jeśli uwzględnimy ostatnie 12 miesięcy, czyli 8 miesięcy tego roku plus grożą listopad październik wrzesień 2017 to ze względu na głównie na grudzień 2017 mamy dokładnie 28 miliardów 600  000 000 zlotych, czyli ten deficyt cały czas jednak w Polskim budżecie jest nie natomiast oczywiście warto przyglądać się w szczegółach co się w tym polskim budżecie dzieje, bo tam są różne ciekawe rzeczy różnego rodzaju przesunięcia na w lipcu mieliśmy deficyt no bo okazało się, że Ministerstwo Finansów znowu zaczęło przyspieszać zwroty podatku VAT mówiłem o tym, we wcześniejszych wydaniach podcastu i przez to wcześniej wcześniejsze zwroty generalnie wpływy z podatku VAT do budżetu były gorsze jest za lipiec i przez to pojawił się deficyt w lipcu w sierpniu wpływy z VAT-u do budżetu znowu wyglądają świetnie są od 20 % większe niż rok temu w lipcu były o 7 % mniejsza teraz są 20 % większa, więc można powiedzieć, że od 8 tak mniej więcej wszystko wyrówna ojej znów wracamy do do nadwyżki przy okazji udało się rozwiązać w ciągu ostatnich paru dni tę zagadkę, która towarzyszyła wynikom budżetowe za lipiec, kiedy do Ministerstwa Finansów podało, że koszt obsługi długu na z lipcu sięgnął prawie 12 miliardów złotych ekonomiści niektórzy ekonomiści wskazywali, że w lipcu były tylko odsetki do zapłacenia w wysokości niecałych 7 miliardów złotych w związku z tym coś się nie zgadzali była zagadka, o co chodzi, dlaczego te koszty obsługi długu są takie duże, ale Główny Urząd Statystyczny pod koniec ubiegłego tygodnia opublikował taki comiesięczny biuletyn statystyczny i w tym biuletynie jest bardzo wyraźnie napisane, że faktycznie w lipcu na obsługę długu poszło 11 miliardów 700  000 000, ale na odsetki tylko 6 miliardów 800  000 000, czyli brakuje prawie 5 miliardów złotych i w takiej tabel c dotyczącej szczegółów rozliczenie budżetu państwa pod publiczkę nazwaną nabycia netto finansowych aktywów innych niż środki pieniężne jeszcze raz powiem nabycia netto finansowych aktywów innych niż środki pieniężne w lipcu rząd na to wydał ponad 5 miliardów złotych i teraz pytanie co to jest finansowe aktywa inne niż środki pieniężne i inne rozmawiałem z różnymi ekonomistami na ten temat na Twitterze w ciągu ostatnich kilku dni i prawie wszyscy twierdzą, że te dodatkowe wydatki związane z obsługą długu i które są nabyciem aktywów są to tzw . z łap, dzięki którym rząd teraz płaci przyszło odsetki od długu, czyli można powiedzieć, że nie wykupuje obligacji całych na zapas, ale spłaca odsetki na zapas, dlatego że jak to zrobić troszkę wcześniej to odsetki nie ma rosną w takiej wielkości ekip narosły wtedy, kiedy powinno się je spłacać normalnie w związku z tym możemy jeśli płacimy szybciej dopłacimy do środka mniej znamy ten mechanizm z życia prawda jak często w różnych sytuacjach życiowych tak jest, że jak zapłacimy za coś szybciej to możemy zapłacić troszeczkę mniej i rząd z ewidentnie znalazł taki sposób niektórzy pewnie z mogło to nazwać inżynierią finansową, ale w każdym razie znalazł sposób, który jest całkowicie legalne z Chin warto też dodać na to, żeby nie zapłacić te odsetki troszeczkę wcześniej z tego co rozmawiałem z ludźmi, którzy wiedzą dokładnie jak to się robi na rynku finansowym to oni tłumaczyli, że po prostu jest do tego wykorzystywane jakiś trzeci podmiot dajmy na to jakiś duży bank Polski być może nawet bank, który należy do skarbu państwa i rząd płaci i temu bankowi kwotę w wysokości przyszłych odsetek, które trzeba będzie zapłacić od długu i jak przyjdzie moment rozliczania się z posiadaczami tych obligacji tych odsetek to wtedy jak gdyby już nie rząd płaci odsetki tylko ten bank zapłaci tym właścicielom to odsetki, czyli oni, jakby takim pośrednikiem taką trzecią stroną jest w tej transakcji i małe i tak najprawdopodobniej tak najprawdopodobniej nie wygląda ta ta cała operacja finansowa której, której efekt fiskalny jest taki, że faktycznie można sobie zapisać nieco większe koszty obsługi długu no bo jeśli jest to operacja, która dotyczy odsetek od obligacji no to faktycznie jest to obsługa długu, gdyby te odsetki płaci zgodnie z kalendarzem to powinno się płacić już za kilka miesięcy albo w przyszłym roku rząd zdecydował się to zrobić teraz, bo dostać po pierwsze ma odpowiednik w dni ma odpowiednie środki finansowe w tym momencie na to, a po drugie, ba pewnie może jakoś tam kwota jakością są kasy przy okazji zaoszczędzić w związku z tym, że robi to z odpowiednim wyprzedzeniem, więc muszę to, niech więc muszę to opłaca win i w ten sposób się to tajemnica dziwnie dużych wydatków na obsługę długu za lipiec wyjaśniła natomiast i tak kwestia odsetek i również kwestia zwrotów podatku VAT, które czasami rząd przyspiesza czasami mniej w związku z tym te wpływy z VAT-u też wyglądają jak troszeczkę zmanipulowane te 2 kwestie sprawiają, że tak właściwie to dane comiesięczne na temat budżetu państwa przestają mieć przestają nieść ze sobą jakoś się jakąś informację o tym jak wygląda bieżąca sytuacja w finansach publicznych, ponieważ nie wcześniej byliśmy przyzwyczajeni przez lata do tego, że prawda rząd co miesiąc podaje czy jest deficyt czy jest nadwyżka jak duży jest to deficyt i w związku z tym politycy ekonomiści oceniali go, że jest źle, bo jest za duży deficyt albo jest lepiej, bo deficycie zmniejsza i t d . i t d. była to informacja, z której można było wyciągać jakieś wnioski zarówno dotyczące gospodarki, jakie wnioski polityczne i dzisiejsza rzeczywistość pokazuje, że moim zdaniem te dane już jest kompletnie do tego nie nadają, ponieważ bardzo małe, ponieważ rząd ma takie instrumenty rynku, który może być dowolnie manipulować tymi miesięcznymi danymi oczywiście w dłuższym terminie nie da się tych danych zmanipulować i w dwunastomiesięcznym horyzoncie czasowym deficyt dalej wynosi 28 miliardów na 26 miliardów złotych prawda natomiast taka obserwacja z miesiąca na miesiąc chyba powoli traci sens, ponieważ okazuje się, że właśnie, że możemy zapłacić odsetki na zapas, że możemy troszeczkę szybciej oddać VAT, a potem troszkę później ten VAT można oddać to są wszystko takie ruchy, które mogą nam zaburzać rzeczywisty obraz gospodarki przez pryzmat finansów publicznych, a jak już bardzo chcemy oceniać gospodarkę przez pryzmat finansów publicznych no to chyba jednak lepiej do tego celu w tym momencie nadają się dane dotyczące wpływów podatkowych tylko ani samego wyniku budżetu państwa konieczne ten wynik ten wynik można sobie ustawić tak jak ktoś chce natomiast te dane dotyczące wpływów podatkowych są trudniejsze do manipulowania i on chyba mówią w tym momencie więcej prawdy jeśli chodzi o dane po sierpniu to też wpły w, bo doping podatkowe do budżetu wyglądały nieźle zupełnie dobrze od początku roku z osiedlami pół procent większe niż rok temu, ale mniej więcej w takim tempie rośnie nam, że gospodarka prawda wzrost PKB mamy w okolicach 5 % do tego 2 % inflacji to razem daje 7 % sprzedaż detaliczna sklepach też rośnie nam 789 % 1 dochody podatkowe rosną o 7 ,5 %, licząc od początku roku, więc tutaj od tej strony jak patrzymy to się wszystko zgadza natomiast jak się patrzy na to comiesięczne deficyty albo nadwyżki to się okazuje, że to może być jej efektu różnego rodzaju zabiegów mających coś tam na cel oczywiście, ale mających też charakter takich troszeczkę sztuczek finansowych odbywało na czwartym miejscu w PKW ciekawa decyzja Urzędu Regulacji Energetyki, która chyba przymknęła niezauważona, a jest moim zdaniem interesująca dotycząca tego w jaki sposób będzie Urząd Regulacji Energetyki i patrzył na taryfy dotyczące ciepła jeszcze nie chodzi o energię elektryczną na radnych na razie chodzi o ciepło w każdym razie URE postanowiło, że jak przychodzi do urzędu wytwórca ciepła Maca się elektrociepłownia jakaś firma i my chcemy, żeby urząd zatwierdził wyższe taryfy czyli, żeby zatwierdził podwyżkę cen ciepła to musi w tym wniosku przedstawić wszelkiego rodzaju wyliczenia, które mają udowodnić, że tama w, że ta podwyżka się należy, że koszty, które w tym przedsiębiorstwie wzrosły w ostatnim okresie wzrosły w sposób uzasadniony obiektywny i że w związku z tym w to nie jest wina tej firmy tylko taka sytuacja na rynku w związku z tym należy jej się, jakby z drugiej strony aktualizacja cen, czyli podwyższa cenę ciepła i to w jaki sposób firmy mają te wnioski wypełniać jest dość ściśle określone przez przepisy, które określa właśnie Urząd Regulacji Energetyki i ten urząd zgodził się na pewno mało zmiany w tych przepisach to zmiana polega na tym, że jeśli chodzi o koszty związane z emitowanie dwutlenku węgla koszty c od 2, które wynikają z tego, że są na giełdzie notowane prawa do emisji dwutlenku węgla prawda to jest coś co obciąża polską energetykę dość znacznie, że te koszty związane z tymi notowaniami tych pra w do emisji dwutlenku węgla będą liczone na podstawie średniej z notowań tych pra w za ostatnie 60 dni, a wcześniej było, że to ma być średnia za ostatnie 120 dni taka mała drobna zmiana nie średnio 100 dwudziesto sesyjna tylko średnio 60 sesyjne natomiast w związku z tym, że te prawa do emisji dwutlenku węgla w tym roku bardzo wyraźnie idą w górę to ta drobna z pozoru wyglądające bardzo niewinnie zmiana przekłada się na bardzo na bardzo znaczącą zmianę wysokości tych kosztów i Polic bo, bo w specjalnie wziąłem usiadł mi policzyłem ile wynosi średnia z ostatnich 60 sesji na rynku kontraktów na zezwolenia na emisję dwutlenku węgla ile wynosi średnio 60 sesji, a ile wynosi średnia ze 120 sesji czy też w 120 ostatnich dni, w których odbywały się to notowania no, więc jest średnia ze 120 dni to jest niecałe 17 EUR, a średnia z 60 dni to jest ponad 19 EUR to jest różnica wynosi prawie 13 % można, więc powiedzieć inaczej, że dzięki tej 1 drobnej zmianie w sposobie naliczania kosztów w przedsiębiorstwach produkujących ciepło w naszym kraju my dzięki tej 1 zmiany te przedsiębiorstwa będą mogły pokazać koszty w sposób uzasadniony będą mogły pokazać koszty, które będą w tym jedno przecinku 3 struktura kosztów aż o 13 % wyższa niż do tej pory co oczywiście będzie pomagało w zdobyciu zgody urzędu na nową taryfę, czyli na podwyżkę cen ciepła czyli, podsumowując mówią w sposób bardzo wprost dzięki tej 1 drobnej zmiany podwyżki cen ciepła są bardziej prawdopodobne w Polsce niż niż dotąd, ponieważ dna ten czynnik Kosztowy w postaci notowanie pra w do emisji dwutlenku węgla będzie mógł być podawany w na pozycji wyższej niż do tej pory im pewnie w związku z tym doczekamy się już wkrótce tego, że za ciepło trzeba będzie płacić nieco więcej tak jak mówiłem średnia za 60 sesji co jest ponad 19 EUR został 20 sesji niecałe 17 EUR natomiast generalnie jeśli chodzi o ten rynek to tama to prawa do emisji dwutlenku węgla cały czas są powyżej 20 EUR za tonę oczywiście powyżej 2100 EUR rekord to było 25 EUR na początku września troszeczkę spadło przestało rosnąć, ale dalej spadać nie chce utrzymuje się cały czas te notowania cały czas się utrzymują powyżej 20 EUR, więc ciepło tanieć we wsi w najbliższym czasie raczej nie będzie, a wzrosło prawdopodobieństwo, że ciepło na podróże chce on to, że ciepło może podrożeć płynnie pozwoli nam przejść do kolejnego tematu, który jest na trzecim miejscu, czyli to jest temat generalnie inflacji powiązane z tym co się dzieje na rynku ropy naftowej ropa naftowa na rynkach światowych przekroczyła barierę 80 USD za baryłkę i pojawiło się pierwsze prognozy ze strony profesjonalnych handlarzy ropą naftową na rynku hurtowym firmy Merkury jak trafi Góra te firmy pozwoliły sobie na opublikowanie prognozy zgodnie, z którą ropa naftowa może wkrótce kosztować ponad 100 USD za baryłkę w tej chwili jest powyżej 83 USD główna przyczyna to są oczywiście zawirowania wobec Iranu planowane przez stany Zjednoczone sankcji, które mają być nałożone na Iran, które spowodują, że jakaś część ropy zniknie z rynku ta ropa produkowana przez Iran właśnie w związku z tym popyt będzie zdecydowanie większe niż podaż, bo podaż zostanie sztucznie ograniczona przez to sankcje na jak popyt jest większy od podaży to cena strzela w górę i taki ma być mechanizm wzrostu notowań ropy naftowej, a 3 do poziomu 100 USD to nie jest już tak był tak bardzo dużo to jest jeszcze 17 USD w górę i czy to się jakoś przekłada na ceny paliw sprawdziłem ceny hurtowe w Orlenie jeśli chodzi o olej napędowy już w tym momencie w hurcie olej napędowy w Orlenie jest najdroższy od 2014 roku, więc można powiedzieć, że sytuacja na rynkach światowych powoli będzie się przekładać na to co będziemy widzieć na stacjach benzynowych oczywiście stacja benzynowa to jest takie miejsce, gdzie nam się kształtują tzw. oczekiwania inflacyjne, a mniej więcej każdy z nas pamięta po ile było paliwo jak to chowaliśmy ostatnim razem i czy podrożało potaniało przez ten ostatni tydzień czy 2 tygodnie w zależności od tego jak często, kto tankuje i Anna i może tak być, że zobaczymy, że to paliwo staje się wyraźnie droższe to nabierzemy takich oczekiwań, że inflacja wraca, ale że za chwilę zacznie wszystko drożeć, a takie oczekiwania no to jest właściwie połowa sukcesu w punktu widzenia kogoś, kto chce podnosić ceny na swoje towary i przyczyniać się dzięki temu swoją drogą do inflacji właśnie no bo konsument, który jest nastawiony na to, że za chwilę wszystko będzie droższa jak zobaczy wyższą cenę wszystko jedno, czego czekolady albo serka homogenizowanego w sklepie no to pomyśli sobie no tak tak paliwo podrożało od teraz wszystko drożeje no trudno i godzi się na to wyższą cenę prawda natomiast w sytuacji, w której nie mamy takich oczekiwań inflacyjnych i sytuacji, w której widzimy, że w sklepie jakiś towar jest droższy niż nam się wydawało, że powinien być na to musimy sobie coś co jest nie tak pójdą do sklepu obok zobaczy może tam będzie taniej prawda inaczej nie jesteśmy w stanie zaakceptować podwyżki cen natomiast jeśli jesteśmy nastawieni na to, że i tak za chwilę wszystko podrożeje na to godzimy się na to łatwiej im, a z drugiej strony producenci różnego rodzaju dóbr, kiedy widzą to nastawienie im też łatwiej jest pod podejmować decyzje o podniesieniu cen właśnie, bo taka decyzja z punktu widzenia producenta wcale nie jest łatwa, bo to jest wiąże się z ryzykiem, że się stracić klientów prawda to nie jest także każdy producent jak tylko mu pójdą koszty trochę w górę, dlatego że benzyna podrożała to natychmiast automatycznie przelicza przerzuca to wszystko na ceny swoich produktów i po prostu ma to z głowy, ponieważ klienci będą płacić więcej podziwem, bo to nie jest takie pewne, że klienci będą płacić więcej nie mogą się wypiąć i poszukać innego dostawcy na rynku, który jest konkurencyjny niewykluczone, że znajdą tańszego dostawcę prawda, więc swoje zawsze decyzja bardzo ryzykowna z punktu widzenia tego producenta, który zdecydował o nas decyduje się na podniesienie ceny swoich produktów i zdecydowanie łatwiej podjąć taką decyzję, kiedy taki wyrok sąd widzi, że to jest uzasadnione tak właściwie, a widzi to m. in. właśnie na stacji benzynowej to jest ta magiczna to to jest magiczne cechy stacji benzynowych, że tam nam się kształtują oczekiwania inflacyjne jak my jako paliwo pójdzie w górę to wszystkim nam się wydaje, że chwilę wszystko będzie drożeć jak wszystkim nam się wydaje, że za chwilę wszystko będzie drożeć to wtedy faktycznie może podrożeć, bo ci, którzy decydują o ocenach wtedy są bardziej skłonni do tego, żeby naprawdę te ceny podnosić, więc mamy ropę, której coraz droższa mamy prognozy o tym, że będzie jeszcze droższa, a oprócz tego mamy też inne czynniki, które powinny teoretycznie sprzyjać podnoszeniu cen, bo np. z ostatnich danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że płace gospodarczy wprawdzie nie rosną jakoś w sposób rekordowo szybkim i za ostatni miesiąc, ale n p . w sektorze budowlanym wzrost płac to się z ponad 10 % już dawno nie było takiego wzrostu cen płac w Polskiej budowlance jeśli chodzi o zagranicę tam też sytuacja wygląda coraz ciekawiej w Niemczech za ostatni miesiąc inflacja nagle podskoczyła do poziomu 2 i 3 % w Czechach już mówiłem wcześniej w tym podcaście tam z 2 ,5 % w Polsce wskaźnik inflacji na razie wygląda bardzo bezpiecznie nic nadzwyczajnego się z nim nie dzieje natomiast to co się dzieje z w otoczeniu polskiej gospodarki i to co się z tym w tych 3 dniach polskiej gospodarki co tam nam bulgocze w tym momencie każe obawiać się o to co się może wydarzyć wizji inflację w ciągu najbliższych miesięcy ona po prostu może być niższa, chociaż oczywiście jest 1 sposób na to, żeby inflację zdusić aż takich sposobów jest więcej jednak już mówiłem to jest podwyżka stóp procentowych n p . ale jest jeszcze 1 rzecz, która może hamować inflację w sposób jak gdyby naturalny i od tej rzeczy nie porozmawiamy teraz w derbach, bo na drugim miejscu mamy taki zesta w danych z polskiej gospodarki, który wskazuje, że zaczynamy coraz wyraźniej hamować i właśnie hamowanie gospodarki jest takim naturalnym czynnikiem, który może też hamować na inflację inflacja często podnosi głowę wtedy, kiedy popyt na rynku na różnego rodzaju towaru jest coraz większy tak duży on rośnie ten popyt rośnie tak szybko, że producenci nie nadążają z produkcją dóbr i w związku z tym ceny idą w górę natomiast kiedy ten popyt słabnie na rynku to ciśnienie się zmniejszano to był wtedy też traci moc to co wtedy też jest mniejsze prawdopodobieństwo, że ceny będą dalej iść w górę, niech więc z 1 strony wiele wskazuje na to, że inflacja będzie coraz wyższe w Polsce, ale być może do tego nie dojdzie jeśli w międzyczasie tzw . Polska gospodarka po prostu spowolni zaczniesz stygną dziś już nie będzie taka rozgrzana do czerwoności jak była w ciągu ostatnich kilku kwartałów, kiedy PKB rosło w tempie powyżej 5 % mieliśmy parę dni temu publikację tzw. wskaźnika wyprzedzającego koniunktury, w który za ten wskaźnik jest liczony przez biuro inwestycji cykli ekonomicznych związanych związane to biuro jest ze szkołą główną handlową z SGH w Warszawie i ten wskaźnik wyprzedzający dość wyraźnie spada kolejny miesiąc szczyt zaliczył na początku tego roku w niej coraz bardziej spada i w komentarzu do od tych danych jest napisane tak teraz balet stawał spowolnienie tempa wzrostu polskiej gospodarki wydaje się nieuniknione, choć na razie trudno przewidzieć jego skala i długość trwania w naszym najbliższym otoczeniu również wyraźne są sygnały zwiastujące pogorszenie się koniunktury co w znaczącym znacznym stopniu wpływa na sytuację w kraju i jeszcze 1 cytat z tego samego opracowania wzrost wydatków socjalnych chodzi oczywiście wydatki socjalne z polskiego budżetu wzrost wydatków socjalnych miał miejsce w warunkach bardzo dobrej koniunktury gospodarczej przy rosnących przychodach z podatków w warunkach dekoniunktury, gdy przychody z podatków gwałtownie się skurczą zadekretowane w ustawie budżetowej wydatki socjalne rozsadzała budżet, więc tutaj mamy też najpierw mamy tak taki sygnał, że gospodarka zaczyna nam dość wyraźnie zwalniać, a potem mamy sygnał i co z tego meczu co się stanie w polską gospodarką jak faktycznie bardzo mocno zwolnij my tutaj widać zagrożenie dla budżetu państwa no bo spowolniony, a gospodarka generuje zdecydowanie mniejsze wpływy podatkowe niż taka rozpędzona natomiast wydatki zadeklarowane różnego rodzaju mini ustaw są sztywne i tych wydatków nie da się zmniejszyć w związku z tym, że jakiś czas możemy mieć znów zdecydowanie większy deficyt budżetowy zamiast obecnej nadwyżki budżetowej w każdym razie ten raport ze strony biura inwestycji cykli ekonomicznych to był pierwszy sygnał, że może nie pierwszy, ale pierwszy z tych 2 w ostatnim tygodniu, który wskazywał, że coś niedobrego się dzieje w Polskiej gospodarce, a w poniedziałek samego rana dzisiaj mieliśmy comiesięczne dane dotyczące aktywności gospodarczej w przemyśle, czyli indeks pij my ten indeks spadł nam do poziomu 50 , 5 punktu to jest taki indeks, który jest zbudowany w ten sposób, że może przybierać wartości od zera do 100 powyżej 50 punktów mamy rozwój poniżej 50 punktów mamy recesję i wskaźnik dla Polski, który na początku tego roku był jeszcze co mówisz na początku roku one wręcz, że jeszcze 3 miesiące temu w czerwcu był powyżej 54 punktów, czyli był na poziomie bardzo bezpieczne wskazującym na bardzo fajne tempo wzrostu gospodarczego teraz spadł do poziomu 50 ,5, czyli jest praktycznie na granicy jeszcze 1 taki miesiąc będziemy poniżej będziemy mieli sygnał, że Polski przemysł, bo to dotyczy tylko przemysł nie całej gospodarki, że Polski przemysł jest w recesji spadek tego indeksu pij my wiąże się głównie z tym, że mamy spadek zamówień eksportowych najszybszy spadek zamówień eksportowych od 4 lat mamy wzrost zatrudnienia cały czas, ale ten wzrost zatrudnienia jest najwolniejszy od 10 miesięcy, bo jest mniej zamówień mniej zamówień to oznacza, że po prostu spada popyt, czyli coś, o czym wspominałem przed chwilą to jest bardzo wyraźny symptom, że gospodarka zaczyna hamować w sposób naturalny na rynku jest zdecydowanie mniej zleceń niż było jeszcze kilka miesięcy temu najprawdopodobniej to wszystko jest pochodna kwestii związanych właśnie z wojnami handlowymi z tym, że przez polityka Donalda trampa właściwie wszyscy przedsiębiorcy na świecie się trochę boją i nie wiedzą co będzie za rok my się boją nie wiedzą co będzie za rok no to wolą się wstrzymywać różnego rodzaju planami rozbudowy firm planami inwestycyjnymi w związku z tym potrzebują wszystkiego trochę mniej, a to jak się to wszystko zsumuje z różnych rynków to wszystko się przekłada na zmniejszanie się zamówień w firmach i polskie firmy właśnie zaczynają od cioci ta liczba tych zamówień jest zdecydowanie mniejsza i w związku z tym sytuacja robi się słaba zaskakująco słaba można powiedzieć dzisiaj na tył literze dziennikarz parkietu Grzegorz Siemionczyk, który co miesiąc robi takie sondaże w wśród ekonomistów o tym, czego oni oczekują od napisał, że to jest trzeci raz z rzędu spadek indeksu pij my, który jest poniżej wszelkich oczekiwań na rynku graczy nikt nie spodziewał się, że będzie tak słabo, a jest tak słabo, o czym w tej chwili jeszcze obiektywnie rzecz biorąc może aż tak słabo nie jest, ale ten kierunek widać zmian, że się zmienił dość dotkliwie i to w przeciągu ostatnich paru miesięcy, bo tak jak mówił w czerwcu jeszcze wszystko wyglądało Super w lipcu zaczęło się psuć morale po 1 miesiącu to niemożna być na alarm, bo każdemu może się trafić 1 słabszy miesiąc sprawdza potem był drugi słabszy miesiąc i wszyscy zaczęli się drapać w głowę, o co chodzi i teraz jest trzeci miesiąc, który jest jeszcze słabszy niż te 2 poprzednie no i w tym momencie na mówienie o spowolnieniu gospodarczym jest jak najbardziej uzasadnione i chyba w końcu to uzasadnia to to spowolnienie gospodarcze do nas przyszło zresztą cała masa różnych przedstawicieli rządu Ministerstwo Finansów od paru tygodni uprzedza, jakby nastawia społeczeństwo na to prawda, że to wzrost o 5 % mamy już za sobą, że teraz już nie będzie 5 praca będzie troszeczkę mniej agencja Moody w ostatnim tygodniu, oceniając polską gospodarkę też pozwoliła sobie taki na taki komentarz, że jej zdaniem Polska gospodarka w tempie pędzi w tej chwili w tempie absolutnie niesamowitym i że naturalne takie normalne tempo rozwoju dla polskiej gospodarki to jest wzrost PKB mniej więcej od 3 % rok do roku na pewno nie opięć tak jak było w ciągu ostatniego półrocza nie tak jak bermudy chciał nam powiedzieć, że to, żeby teraz będziemy rozwijać się woli to niby żadna katastrofa tylko jakby taki powrót do normalności to, że prosiliśmy o 5 % przez ostatni rok to było dość dziwne ani to, że teraz spowolni metrażu teraz spowolni my powinno nam się wydawać się i czymś zupełnie naturalnym i to właśnie w tym momencie zaczyna się dziać warto o tym, pamiętać tego nie przegapić, bo te bardzo dobre czasy w Polskiej gospodarce, kiedy nie było absolutnie żadnego problemu ze zbytem swoich towarów był wręcz czy inny problem ze znalezieniem ludzi, którzy wyprodukują na towary na to dane ten etap powoli się kończy w Polskiej gospodarce i teraz już aż tak szczegółowo w nadchodzących miesiącach kwartałach najprawdopodobniej nie będzie miał pecha na pierwszym miejscu wydarzenie najważniejsze chyba z punktu widzenia całej Europejskiej gospodarki wydarzenie z Włoch Włosi 2 partie, które rządzą we włoszech 2 partie uznawane jako populizm za populistyczne, czyli ruch 5 gwiazd tak jak lewica populistyczna liga Północna, czyli prawica populistyczna dogadał się w końcu w sprawie budżetu na 2019 rok oni rządzą od kilku miesięcy, ale do tej pory no i tam sobie poszukiwali w sposób dość demagogiczny prawda, ale wszyscy na to machać ręką na rynkach finansowych mówiąc dojdzie do tego, że będą musieli napisać budżet na to wtedy się uspokoją i napiszą budżet odpowiedzialny tak można powiedzieć z punktu widzenia przynajmniej Unii Europejskiej i dziś okazało, że rząd do tego nie doszło zieloni uchwalili budżet znaczy projekt budżetu na razie tylko, który przewiduje deficyt budżetowy w przyszłym roku na poziomie 24 % 2 i 4 to niby nie jest nic wielkiego w 2017 oni mieli 2 i 3 %, a w przeszłości mieli deficyt zdecydowanie większe można, by się, więc dziwić, o co chodzi nam wszystkim przedstawicielom Unii Europejskiej, którzy bardzo ostro wzięli się na żyjemy pod koniec ubiegłego tygodnia natomiast chodzi o to, że jeszcze pod koniec poprzedniej kadencji parlamentu poprzedni rząd włoski dogadał się z Brukselą w ten sposób, że będzie starał się na deficyt zmniejszać dług publiczny we włoszech na poziomie w okolicach 130 % PKB jest tak duży że, żeby nie narastał dalej, a mimo to trzeba jednak z tym deficytem starać się przynajmniej schodzić jej zdecydowanie w dół albo zrobić coś takiego, żeby wzrost gospodarczy to nominalny wzrost gospodarczy we włoszech wyglądał zdecydowanie lepiej niż do tej pory ostatnio Romney PKB we włoszech urosło o 1 i 2 % rok do roku to jest bardzo słabiutki wzrost gospodarczy w USA no i na to wszystko przychodzą politycy uznawani za demagogiczny w całej Europie i uchwalają budżet nie jest takim deficytem na jakiś wstępnie umówili Włosi z Brukselą parę miesięcy temu tylko zupełnie inny ze zdecydowanie większym deficytem i a im doniosłość tego faktu i to, że to jest takie ważne moim zdaniem polega na tym, że wszyscy w końcu będziemy mogli sprawdzić empirycznie na włoskim przykładzie jak to zadziała, ponieważ spory teoretyczne zwolenników różnych nurtów w ekonomii trwają od lat czy w takiej sytuacji, w której są Włosi żyli bardzo dużego zadłużenia i bardzo słabego wzrostu gospodarczego powinno się walczyć z tym zadłużeniem dodatkowo duszą z tą gospodarkę czy może powinno się machnąć ręką na to zadłużenie i próbować rozchód ścieżką gospodarkę za pomocą większych deficytów budżetowych dokładnie tak jak to zrobił Donald Trump w stanach Zjednoczonych w tym roku zdecydowanie zwiększą deficyt budżetowy i gospodarka amerykańska pędzi to samo mniej więcej zrobił rząd PiS-u w Polsce przecież po 2015 roku wprawdzie nie zwiększą deficytu, ponieważ zadbał też stronę podatkową i zadbał o takie zmiany jeśli chodzi o ściąganie podatku VAT, że tego VAT-u zdecydowanie więcej, ale nie bał się zwiększyć wydatków socjalnych prawda wprowadził 500 plus i różnego rodzaju inne zabiegi przeprowadził, które spowodowały, że Polski budżet w tej chwili ma zdecydowanie więcej wydatków socjalnych niż miał wcześniej i niespecjalnie to zaszkodziło polskiej gospodarce przynajmniej jak dotąd nie zaszkodziło to polskiej gospodarce mamy, więc 2 przykłady na świecie jedno przykład z Polski drugi przykład ze Stanów zjednoczonych, które przeciął tej teorii, że jak znacząco zwiększymy wydatki to będzie przez to tylko więcej kłopotów w gospodarce i to mówią też przedstawiciele nowego rządu we włoszech oni mówią nie bójcie się tego naszego większego deficytu, bo my dzięki temu większemu deficytowi zwiększy rozkręciły włoską gospodarkę w końcu ona od lat się nie może rozkręcić, więc my deficytem większym większymi wydatkami z budżetu oraz kręcimy włoską gospodarkę, a jak one już będzie rozkręcał na Moto wtedy ten ta relacja długu publicznego do PKB nie będzie się zwiększać, bo PKB będzie rosło szybciej dług będzie wprawdzie rósł też, ale PKB będzie rosło jeszcze szybciej i relacja długu do PKB wcale nie będzie się pogarszać w związku z tym jesteśmy kryci od tej strony prawda no i jeśli chodzi o sam budżet też może to w ten sposób wyglądać, że się rozkręci gospodarkę to wpływy podatkowe z rozpędzonej gospodarki będą większe i pokryją te zwiększone wydatki w związku z tym może wcale nie będzie z tym deficytem aż tak źle nie da się tego sprawdzić, zanim się tego nie zrobi prawda, więc zwolennicy różnych teorii mogą się kłócić do upadłego ze sobą o tym, oto jak to będzie wyglądać dzięki temu eksperymentowi z Włoch jeśli oczywiście przetrwa jeśli nie zablokuje tego budżetu prezydent Włoch, bo mówi się o tym, że on jeszcze może to zawetować jeśli idzie nie zawetuje tego budżetu Bruksela grożące różnego rodzaju karami mało, które można nałożyć na Włochów jeśli faktycznie zacznie to budżet, by się ten budżet być realizowany to w końcu będziemy mieli okazje praktycznie sprawdzić jak to działa w warunkach rzeczywistych czy faktycznie w takim kraju jak Włochy, bo to jest bardzo dobry kraj do przeprowadzenia tego typu eksperymentu, bo on spełniał wszystkie warunki to jest kraj pogrążony w stagnacji, który rośnie bardzo rachityczny od wielu lat tak właściwie do końca nie wyszedł z tego kryzysu, który był 10 lat temu, a z drugiej strony jest potężnie zadłużony, więc faktycznie w przypadku tego kraju zwiększanie deficytu jest zdecydowanie bardziej ryzykowne niż n p . w Polsce Polska jest 2 × mniej zadłużona niż Włosi, a więc Włochy są moim zdaniem idealnym takim polem doświadczalnym do przeprowadzania tego eksperymentu nie mam zielonego pojęcia, jaką się zakończy i aktora ze stron ma rację, ale mam nadzieję, że jeśli pozwolisz, by Włochom na prowadzenie ich polityki ani w końcu zagłosowali w wyborach za taką polityką prawda jak się na to Włochom pozwoli to być może dowiemy się w końcu, która strona ma rację czy faktycznie można wyciągnąć kraj z opresji gospodarczej poprzez większy deficyt i inie jest jej nie ściągnąć na ten kraj jakiejś katastrofy związanej z zadłużeniem czy jednak nie da się tego w ten sposób zrobić i pomimo dobrych chęci jednak głównym efektem będzie to, że kraj będzie jeszcze bardziej zadłużone straci zaufanie rynków finansowych i będzie szedł prostą drogą w stronę bankructwa, które będzie mieć silnik skutki nie tylko gospodarczy dla Włochów, ale też skutki polityczne dla całej strefy euro i wyjdzie z tego jakaś kompletna katastrofa w unii Europejskiej za parę lat od tej strony to też jest bardzo ważny eksperyment bardzo ważna decyzja włoskiego rządu dlatego wszyscy się blisko temu przyglądają dlatego moim zdaniem to była najważniejsza rzecz, która się za zadziałała i które się wydarzyła w światowej gospodarce w ciągu ostatnich 7 dni, a kolejny podcast kolejne podsumowanie tego co się dzieje wokół nas już za tydzień w tym podcaście to już wszystko dziękuję do usłyszenia cotygodniowym podsumowaniu roku podcast Ekonomiczno polityczny Rafała Hirscha kolejny odcinek za tydzień w poniedziałek po dziewiętnastej