REKLAMA

Czy dwie krople wody są "rozróżnialne"?

Godzina Filozofów
Data emisji:
2018-10-23 22:00
Prowadzący:
Czas trwania:
42:54 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
Druga godzina filozofów. W studio dr hab. Jan Chwedeńczuk fizyk Instytut fizyki teoretycznej Uniwersytet warszawski, dobry wieczór, dobry wieczór, a ja się nazwą Tomasz Stawiszyński i zasadniczo jesteśmy odróżnialni. Tak, niewątpliwie tak. Pytanie, co to znaczy. No właśnie, więc oczywiście każdy z państwa powierza mi to znaczy, że gołym okiem widzi różnicę. Tak i nie gołym zapewne też. Zapewne też. Bo potem jak, jakbyśmy się zrobili maluczcy to trzeba by wprowadzić jakąś taką technikę uzbrojonego właśnie. A myślisz, że jest szansa, że zrobimy się maluczcy? No ja myślę, że z każdym rokiem się kurczy. To prawda może będziemy zupełnie maluczcy za czas, ja bym chciał być malutki mówiąc szczerze.  Rozwiń »
Kiedyś chciałem być duże jest taka piosenka America, bo Burego, który nazwał Pekin PKiN miał właśnie malutki czy płyta się nazwa pękania, a tam jest piosenka pod prądem mjr Jan to właśnie śpiewa o tym, że jak był mały to bardzo chciał być dłużej wszyscy mówili, że powinien być właśnie duży, że to jest Super, a trasa jest już drużyna to właśnie chciałby być małym i to jest taki paradoks ludzkiego życia, ale mnie o tym, będziemy rozmawiali, choć troszeczkę o tym, też można się, więc wmyśl takiej definicji takie operacyjnej rozróżnia wolność to jest to co im często w stanie gołym okiem stwierdzić, że jest różna od dziś jesteśmy rozróżniania i tak koło to jest dobra definicja do pewnego momentu, bo w pewnym momencie in jak już operuje aż będziemy operować takimi bardziej, bo mam możemy mówić o nierozerwalności cząstek, więc obiektami bardziej mikroskopowe mi to pełnia rozluźniają się będzie tak to doprecyzować, bo to już raczej nie chodzi o to, że tam te cząstki się niczym nie różnią gołym okiem tylko jakiś taki bardziej fundamentalne pojęcia bardziej fundamentalną oto definicja podać, ale chodzi o to, że im dalej las tym więcej drzew w tym sensie, że im precyzyjniejsze przyglądamy się, że w rzeczywistości im precyzyjniej i bardziej wnikliwie głęboko badamy cząsteczki tym to wszystko się robi coraz bardziej do siebie podobne to znaczy, że różnorodność jest funkcją złożenie przez złożoności właśnie jedzie do zorganizowania tam im głębiej tym to wszystko jest nowość bardzo dobrze bardzo dobra intuicja, czyli bom Mel w prasie są, że zajdziemy jednak z trochę to skala pomniejsze małej przejdziemy od obiektów takich ponad metrowych jak Diana to nowsze od kropli wody tworzy radość, mówi że są jak krople wody takie z bliźniakami np. między 2 krople wody im tego samego rozmiaru i tak samo nie mógł forma one rzeczywiście są bardzo podobna, ale pytanie czy czczone są rozróżnione, a więc tutaj już widać, że w myśl tej operacyjnej definicji żona, że gołym okiem to ciężko prawda to już się na tym polega na 2 krople wody ciężko odróżnić, chociaż szkoda mu nawet 2 płatki śniegu opłaty zima i 1 znaczenie ma w terminalu no tak czy muszę być takim mikroskopem z kroplą wody na to to trzeba by na szkodzą gminie z zważyć tak tam jakby się od południa precyzyjną wagę toby zobaczył, że to one jednak są tam odrobina różnią się z masą chociażby na tory to aż woda taka normalna Lotos jest zanieczyszczona zawsze mógłby się rozróżnić po prostu wiedzą, że uwielbiasz mógłby stwierdzić, że w 1 jest domieszka czegoś ta ma drugi tego nie ma, a i w ten sposób Szczepan ponumerować będzie też kropla wody numery jadem, a oto skroplonym pod nr 2 Tesco to leci jakaś konsekwencja tego żal, że możesz rozróżnia na czym, gdybyś z, gdybym za rok niebagatelną niebagatelną, ale tak operacyjnie to bym tak to do tego patrzę że, gdybym umieścił te 2 krople w nie gram w 2 pojemnikach i to by zamknęło oczy, jakby miał tam zamieniał zamieniał w lewo wprawo temat Holendra w kupki jak gra w górach sezon tak, ale piłeczka jest pod 1 zawsze jak i jak się widzi tych ludzi grające dodaje to to wiadomo, gdzie jest apotem ona jak jak wykłada kasę na stół to haftowana dziś jest okienko nie daj panie Boże jeszcze jak np. się uda jakoś przypadkiem zgadnąć albo jakoś tam coś nie przyznają się odejść np. z wygraną i jakoś szło się zagęszcza od zawsze tak na poważnie to naprawdę nie rekomendujemy udziału w tym procederze, ale gra pojemniki z kroplami wody na Opole zalanego, że skoro one są rozróżniane to mógłby stwierdzić czy one zostały zamienione cienia oczywiście byłoby to oni tak jak dziś niełatwe, ale ich i ich rozróżniamy polega na tym, że taka konfiguracja, gdy 1 z nich Technopolis w Polanowie druga po prawej bądź na odwrót są inne fizycznie inna, gdyby to były identyczne naprawdę obiekty to czy umiesz wiesz jakoś fundamentalnie identyczna to pomogę powiedział, że ta konfiguracja ten fizyczny stan, że 1 z lewej druga z prawej bądź na odwrót są nierozróżnialne żaden sposób no to jest coś robić ciekawie to właśnie to jest taka bardziej fundamentalna definicja nie rozróżnia wolność znaczy opisujesz układ jakiś mikroskopowe językiem już domyśla mechaniki kwantowej i ten opis to w jaki sposób reprezentuje swój układ wiesz jakimiś tam zbiorem równań powinno się nie zmienić na skutek podmiany tzw. tych cząstek, które są nie rozróżniamy jeszcze nie nie stwierdziliśmy co to są rzeczą ski, dlaczego są nierozróżnialne, ale to jest definicja taka bardziej szczegółowa nie rozróżniono taka na poziomie matematycznym czy na poziomie matematycznym mógłbyś wykonywać takie zamiany cząstek per mutacje mówimy, czyli takie takie wymiany parami bądź trójkami i to twój układ powinien mieć tego, czyli innymi słowy, aby odpowiadało temu że, gdyby te 2 krople wody było naprawdę identyczna docierają umieszcza lewa prawa czy prawa lewa to niema żadnych fizycznie nie ma żadnej możliwości rozróżnienia tych 2 jasnych i wielkość my teraz tak jak podzieliśmy kropla wody, a priori można tylko plotka i rozróżnić stanie prosto, ale można jakiś tam drobny pyłek można w pytaniach czy jest taki moment bierzcie wóz schodzącym coraz bardziej dos z kart do do świata mikro w skale, obniżając przez taki moment, kiedy po to, obiekty nagle tracą to możliwość znaczy, że w żaden sposób nie jest w stanie odróżnić jakiejś tam mikroskopowe go, by tu 122 i rzeczywiście tak jest to znaczy co tak tak tzw. cząstki elementarne to mikroskopowe najmniejsze BTE, która 1 drugiego się niczym nie różnią ona nie mają żadnej Wierzba, bo na czym polega rozróżniamy szkopuł w wodę i z czego to się bierze z tego, że one de facto ma skomplikowaną taki podział skomplikowana struktura i osobowość i osobowość w związku z tym, przyglądając się dokładniej strukturze możesz je rozróżnić, że im zaczynasz dysponować obiektami, które w, jaki sposób można już nie mają też struktura czy mają tylko zbiór fundamentalnych takich parametrów nie wiem ładunek o każdy Elektron ma tak samo Junak tą samą masę jeszcze tam jakiś parametr mniejsza z tym związku z tym jedyną lekcją drugiego się niczym nie ruszy już mnie nie da się w na niego wieś nie da się Goi flamastrem podpisać nie da się go z domieszką chować Niemczyk dobrze odmieniamy stwórzmy taki czasownik no chyba bomba nie da się świecie nie ma takich sław jak nie znamy, ale nic nie wykluczam, że jest coś przypomniał mi się taki fragment znakomitej powieści Knuta Hamsuna głód, kiedy bohaterem jest taki pisarz i re początkujący, który głoduje w Norwegii zresztą i strasznie no bo nie ma pieniędzy po prostu jest w pewnym momencie zaczyna tak trochę odpływać z powodu tego doświadczenia w ogóle da to powieść jest niezwykła jej pisarz autor tej powieści jest problematyczna postacią mówi kocham słonia, ale powie świetna Otóż jest to taka scena, kiedy główny bohater wymyśla słowo w jakiś z słowom takie, którego nie ma w ogóle w języku, którym mówi i później spędza godzinę na tym, żeby do tego słowa wymyśla znaczeń ich w mam już słowo, ale teraz co ono ma znaczyć teraz jest to małe, że może to może tamto weto nie mamy takiego problemu, bo znaczenie miał już w głowie, ponieważ rosną nowe słowo bardzo wycieńczony Sosnowa, ale załóż, bo jakoś rozwiązać, ale wydaje mi się, że to, że jest, że możliwe stawki tak tak czy siak, jeżeli dysponuje 2 ekranami to ona już są tak fundamentalnymi bytami, że może, że nim, a na nim wiersz one są tym najczystszym reprezentantem tego bytu, którym solarium to on już niema żadnej domieszki właśnie nie ma żadnego zabrudzenia nie można go poskrobać w po boczku i napisać na nim to jest elektronu Maria to, bo on albo Depeche Mode albo Depeche Mode w związku z tym dochodzimy do takiego momentu, kiedy zaczynamy dysponować obiektami albo rzeczywiście tak jak korektom, które nie mają struktury albo już istnieją obiekty jak protony neutrony, które co prawda są zrobione stworzony z kwarków, czyli z jakich jeszcze mniejszych cząstek szalone jakiś konkretny sposób się zawsze układają tworzącym Proton i IT to byty w tym sensie są nierozróżnialne taki podział że, gdybyś zamienił 2 takie obiekty miejscami albo 3 wiersze dowolnie parami wymienia wiele to nic się nie zmieni to taki koncepcyjnie matematyczna operacja, ale on ma ona nam służy do zdefiniowania co to znaczy, że 1 cząstka danego typu jest nie rozróżniano od drugiej to mógłbym, więc to to jest 1 sposób patrzenia na NATO nie rozróżnia żywność na funta, bo to jest taka fundamentalna własność materii naprawdę na niemiecką materiale do światła, bo fotonu cząstki światła my też mają w tańcach, a drugi sposób patrzenia to jest taki już tu trochę zahaczyłem o to, że wszystkie te elektrony są przedstawicielami tego samego bytu Sokół to, że tak naprawdę 1 byt, czyli to takie to takie pole elektronów i tylko te elektrony to są takie pojawiające się wzbudzenia mówimy tego pola czy takie pojawiające się z przykładów mówiąc takim językiem w miarę im codzienną to są takie przykłady tego samego bytu pojedyncza realizacja tego samego bytu w tym sensie ona fundamentalnie soulu i te same, bo to jest bowiem, że tak jak wylosować ze zbioru tych samych kulek jedno w dal i umieścić w danym miejscu to teraz czy teraz impreza jest następująca to co chcemy tutaj państwu sprzedać to nie nie tylko, że tak jest, bo to pewnie jakoś można kupić taktem i stąd, że są rzeczywiście jakieś takie elementarne w miarę cząstki Automation to o nim nie da się nikt do nich właśnie dodać, że byli ponumerowane 3 i one są naprawdę tego samego typu nie ma można dokupić tak to tę historię jasna to co chcę tutaj argumentować czy to się przedstawić to jest to, że konsekwencje tego faktu to nie rozróżnia czynności cokołu obserwowane nawet w życiu codziennym niemożliwe my to jest dziękuję ci zaś entuzjastów fajnie, bo wiesz co naprawdę zaskakująca zaskakujące, że gdzieś tam poziomie, który kompletnie niewidoczny coś tam jest nie odróżnia ona i można zamieniać dowolnie, a zarazem mają być jakieś brzemienne skutki konsekwencje tu i teraz w życiu codziennym no właśnie starostwa jeszcze Apropos, jakby tych fundamentalnych sformułowań Otóż wyobraź sobie taki wyobraź sobie taki przykładowy układ, że masz nie wielki wszechświat, w którym Soła na jego krańcach umieszczone w 2 i Elektron to co prawda jest tak jak powiedziałam 3 czy 1 z nich jest z lewej, a drugi z prawej z prawego krańca wszechświata czy na odwrót to niema znaczenia, albowiem te 2 to 2 konfiguracje są nierozróżnialne, niemniej poniesione są tak daleko od siebie to ty mógłbyś powiedzieć, że w jakimś sensie zidentyfikować to Elektron odpowiedzieć, że to jest ona Elektron, który tam lata, gdyż ją zawsze był tam z lewej strony, a ten drugi jest tak daleko od niego żona mają zupełnie rozłączne historia bez nich może formalnie oczywiście to 2 konfiguracje sprzyjają umieszcza w lewo prawo czy prawo lewo trwale tron co identyczna Moto tak naprawdę to poniesione ma tak zupełnie rozłączne historie są na 2 krańcach świata to w tym sensie nawet jakoś mogą identyfikować mogę powiedzieć oto jestem lektorem, który zawsze siedział tam w tam daleko lata to jest ten, który zawsze siedział tam w tym sensie nadać im jakoś tożsamość czy innymi słowy to co chcę powiedzieć, że to nie rozróżnia wolność to powinno się przejawiać nie w sytuacji, gdy to obiekty są bardzo bardzo bardzo daleko tylko ono żywiona szczęściem ma mieć konsekwencje dla naszego życia nawet po to, powinna być sytuacja, kiedy te nie rozróżniano obiekty są blisko siebie i bo wtedy są blisko siebie to rzeczywiście zupełnie tracą tożsamość wtedy wieszak jak masz nie wiem gaz elektronów czy gaz z takich malutkich cząstek, a to już przez po chwili niepotrzebnie nie z tych żaden sposób będzie w stanie powiedzieć, która to jest, która z którą, skąd przyleciała po nie możesz ich pod nie może powiedzieć, że po to jest ta, która siedziała naturalne w tamtym krańców wszechświata, bo one wszystkie siedzą razem wszystkie się mieszają, a samo na nią patrzy nic nie mówi czy innymi słowy ta nie rozróżnia żywność powinna mieć wpływ ma takie stadne zachowania, a mówimy bardziej formalnie powinna mieć wpły w na statystykach tych cząstek statystyka, czyli ona jako nasze zachowują jakich jest dużo i i jakie one tam będą własności mogą wykazywać Witosa okazuje się dlatego nie mogę udowodnić, że ani nawet przez co ci już tylko prostego argumentu, ale musimy to po prostu przyjąć wiarę, że w całym świecie są 2 tiry Szostak to nie rozróżniamy 1 nazwano bozonami drugie hormonami i ta nazwa rozróżnia właśnie ten typ stabilnego zachowania teraz jak ja to wyjaśnię to może być to takie formalne co powiem, ale to już nam pozwoli potem stosować jak zrozumiemy, jakie są to typ stabilnego zachowania to zrozumiemy n p . skąd się bierze laser test niezwykła, że lasy od po państwa pewnie jeszcze do niedawna znali mieli w odtwarzaczach CD, ale jest używany powszechnie w przemyśle medycynie jak należy we wszystkim powszechnie używany jest nie tak świetlnych oczywiście to jest podstawowe zastosowanie lasera bez wątpienia, chociaż pamiętam jakąś naszą rozmowa, w której niestety zdruzgotana Łoś moja marzenia o posiadanie miecza świetlnego, bo argumentowała, że to jest słabo realne, żeby takie coś zbudować w każdym razie na morzu lasera byśmy to w niepamięć dziękuję dziękuję, że byłeś na tyle jak był odważny uczciwy, żeby odwołać to straszne słowa w Cieszynie odwołały się zmiany na towar no, dobrze więc teraz to co chcę powiedzieć, że są te cząstki nie rozróżniają one są dwojakiego typu i ich w zależności od tego do której one z tych grup należą to mają różne stadne zachowania i teraz, żeby to wyjaśnić to wyobraź sobie, że masz nie jakiś taki był zazwyczaj fizycy właśnie, żeby sobie zobrazować krzyczy układ osobno przed obraża, że mają pudełko, w którym jest zamknięty jeśli gaz z takich cząstek nie rozróżniam i teraz ten gaz te cząstki mogą latać w różne strony lewo prawo ogrodu tak i t d . z różnymi prędkościami co z tymi, a teraz każdej możliwej com konfiguracji, czyli w lewo czy wprawo z prędkością taką czy taką do góry czy do dołu będą sobie wyobraża, że to jest szczebel na drabinie czy mam taką bardzo wysoką drabinę i każdy szczebel lekkiej odpowiada konkretnemu więź parametrom fizycznym i 2 prędkości, którą strona, jaka jest wartość tej prędkości i t d. jeszcze to można, by dać na parametrach norm myśmy tylko o tym, że to co rozróżnia te cząstki rosołu prędkość, ale teraz dwojakiego typu są cząstki te, które nazywane fermionami, ale tak się zachowują właśnie stadnie, że na każdym szczeblu drabiny może być tylko 1 taka cząstka, w czym innym słowy nie możesz pakować 2 cząstek bardzo blisko siebie z tym samą prędkością i tą samą stronę lecą do coby się stało wtedy nic by się stało to swego wzruszenia nie da po prostu się nie to jest to fizycznie wzbronione to cząstki zaoferują nam naprzód przykładem są elektrony i 4 proc to one nauczona, a drugi typ cząstek, które nazwano bozonami ma taką cechę, że ona JST to mówię tak powszechnym językiem, ale ktoś do tego smażą one lubią siedzieć na tych samych stopniach i Batres z bardzo pięknie powiedziane czy bozony mają także, jeżeli posadzić 5 na 1 ze stopnia, czyli słowna dość 5 cząstką to samo prędkości w tym samym kierunku to kolejne będą włączą w ska kiwał na to samo na ten sam stopień tworzy się taka Gromada mu ona sama sobie siedzą nad tym poważnie tak czy widzi, że wchodzą jakieś interakcje czy właśnie widzi, że dobry dzień dobry tu, a pan państwo już pisać o dokładne coś bardzo dobra dobrze to Akbar Bóg są zachowania takie stadne właśnie jedno są takie aspołeczne powiedział Łęczna nadmiernie indywidualistyczny ale gdy zaraz się przekonać, że to dobrze, a inne są właśnie mają tendencję do grupowania się tak to powiedział my teraz, ponieważ elektrony są takie społeczna to wyobraź sobie teraz wyobraź sobie dziś Atom, gdzie masz jądro atomowe, wokół którego co tak tak, aby orbity ja teraz takim mówię trochę klasycznym językiem wokół po, których krążą elektrony to teraz to jak te elektrony są rozłożone na tych orbitach to ma fundamentalny wpły w na własność atomów na to, jakie one reakcje chemiczne zachodzą, a zatem NATO na wszystko co nas otacza jak wygląda materia jak wyglądają substancja złożona chemicznie i tak da, gdyby elektrony były są grupy bozonów, czyli lubił zachowania stadne to one nie rozkładały się na kolejnych orbitach tylko wszystkie, by spadły na jedno na 1 szczebelek i to dramatycznie, ale nie jest ona w stanie chodzić jak dramatycznie zmieniłoby własności materii w a dlaczego tak się nie dzieje, dlatego że one tak się nie dzieje, dlatego że one mają to fundamentalnie wzbronione, ale my fundamentalnie z pro można wykazać, że PiS, że mogą istnieć takie typy cząstek nie rozróżniamy ich które, którą automatycznie będą właśnie takie aspołeczne czy przez to, że elektrony są w niej odpowiedź brzmi, bo tak właściwie na tym poziomie tak znaczy to na tym poziomie tak na poziomie bardziej matematycznym można wykazać żadnych chętnych, że to nie zmieni coś układu ze względu na zamianę cząstek można zrealizować na 2 sposoby 1 sposób prowadzi do takiego stabilnego zachowania drugi do społecznej Janiny na tym poziomie oczywiście czyni to nie jest także odpowiedź jest, bo tak rozumiem komu nasze potrzeby nie znajdę musimy się zatrzymać Real poziom, czyli zauważają, że już de facto wykazaliśmy, że sama nie rozróżniano cząstek, która w tym przy przypadku elektronów prowadzi do tych zachowań aspołecznych, że ona ma fundamentalny wpły w na strukturę materii no to już samo w sobie jest wydaje mi się ciekawe że, że tak mikroskopowe najbardziej fundamentalna cecha tłumaczy się na noc na wszystko to faktu co nas otacza na wszystkie złożone na kształt wie, iż faktura twardość wszystkich tych obiektów, które nas otacza jasna to teraz teraz bym powiedział o morzu zachowań stadnych, bo one są również szczeka takiego się podziałem przykładem istotnego zachowania jest laser laser jako przykład stabilnego zachowania, toteż pięknie brzmi no, więc i ja postaram się państwo i tobie krótko wytłumaczyć w jaki sposób się to się konstruuje lasu to będzie taka bardzo popularny naukowa opowieści z pewnymi uproszczeniami Ola to nam wytłumaczy, dlaczego stabilność światła fotonów prowadzi do powstawania wiązek takich laserowych n p . we wskaźnikach Otóż wyobraźmy sobie to, żeby wyobraź sobie się robi laser tom to byśmy sobie taką długą rurkę powiedz marzenia wiem o długości 15 cm to nie jest tak bardzo długa rurka z boku jest szklana dobrze to, że czyta to jakby dookoła jest szklana na swoje powierzchnia rzadko na końcach są umieszczone 2 lusterka czy rozpusta rurka się co to jest w warunkach, a zaraz zaraz zobaczysz, bo to jest bardzo piękna z konstrukcji konstrukcja bardzo piękna konstrukcja liczona jest z boku szklana, żeby utrzymywać w środku jakiś tam gaz atomów to przeczytam lato, a latają sobie gaz byłby lata osoby, jaka substancja rozmowa z, a zboku wtedy ona starówka z 2 stron zamknięta do Mor CK i teraz co robisz świeci zboku czy tam, gdzie jest to szklana szklany boczek świecić na ten gaz w jakimś tam światłem żarówki czy czymś dość intensywnym i w ten sposób dostarcza się temu gazowi i energię bądź pochłania światło i jedno mówimy, że się wzbudza teraz coś koło tomów jest to, że one mogą zwracać to energia w taki sposób, że na powrót w świece mają odrobinę światła, jakby się uspokaja nauczyli wracają do takiego Nisko energetycznego stan ma teraz taki proces emisji ma to do siebie, że on emituje aż taką porcję światła w jakimś masowym kierunku czy może np. wylosować w bok i ta ten wiersz to porcja światła wyleci przez szklane bok szklany boczek albo może wywołać może się tak wylosować przypadkowo, że to ta cząstka światła poleci wzdłuż rurki, iż odbije od lusterka i zacznie krążyć między lusterka teraz jak lata Sobiecha taka porcja światła między lusterkami to ona może napotkać ja mówię naprawdę bardzo upraszczając, ale to jest sedno, jakby tego zjawiska może napotkać jakiś Atom, który właśnie się przygotowuję to dowód do wyemitowania młodzi światu teraz, ponieważ to porcja światła lubią się zachowywać stadnie to tak kolejna nie poleci już w bok czy jakimś dowolnie losowym miejscu tylko zostanie nam mówiono o przestoju, który tam krąży, żeby do nich dołączył chodźcie z nami, choć z polityki w ten sposób już masz 2 porcje wilki 2 fotony, które co takie same, bo latają jachty są liczone są na tym samym szczebel drabiny polatają z tą samą noc z prędkością światła i i w tym samym kierunku, bo wzdłuż wzrusza rurki i między lusterkami, ale teraz ten wiersz to akty się namnażają proste 2 to działa to 2 fotony mają jeszcze większa siła perswazji one namawiają kolejnych kolejne i w ten sposób w tych aktach, które nazywamy emisją wymuszoną, bo to kolejny wymuszają postaci tego wyemitowany w światło powstaje taka Kaskada gigantyczną takiego samego światła w małej to jest stała to co kiedyś żeśmy nocowali wąska wiązka czy powstaje ci wiązka wąska wąska ma tego samego koloru czy tu jakby wszystkie te elektrony są albo prawie wszystkie są przed środą na tym samym szczeblu drabiny kolor, używając tej naszej metafor w lasach i powstaje masa to, że to, że ta lusterka nie są idealne w związku z tym czasem coś przez nie przecieka to jest to co wycieka to właśnie to jest możliwe, że to fotony potem kroją np. jakieś powierzchnie wierszy mają taką moc niesamowitą no bo w tej, a może mnie czy można robić tymi mieczami przeznaczy nieco mniej niż w domku jak, tak więc go, że uderzyłem się intensywnie w czoło teraz nie nie wiem czy państwo posłużę no po prostu możesz bardzo to przez to, że ta wąska jest, że ta wiązka jest wąska i NATO możesz na mnie wiersz o niewielkiej obszarze zakamuflować bar dużo energii jeszcze, jeżeli dobierz odpowiedni kolor i tego lasera, a energia tego światła się wiąże z kolorem no to możesz możesz tak bardzo skupić energię tak niewiele wieś niewielkim obszarze, że jest to o wiele bardziej no i efektywna metoda oddziaływania z jakimś obiektem niższa niż w świeciu nad żarówką, która w sposób bardzo rozproszony zresztą swoją energię traci wszędzie na boki na tym polega tutaj siła lasera, a i wiersz jego dlatego ma takie ogromne zastosowanie, że to naprawdę wszystko mówi ten sam sposób wszystko jest spójna tak jak tak jak Niemcy z zdarzenia społeczną mas społeczeństwa które przyjął mnie, więc każdy sobie pomarańcze np. tak dochodzi do buntu no to on to bunt nosiła wtedy kiedy, kiedy spójną odpowiedź tak nas wszystkich, a jeżeli ta spójność to jest nim kluczowy parametr nie tylko w laserach i w brzozę to są 2 przykłady innych układów jedno 1 to jest w ogóle materia, a drugie to jest coś coś naprawdę jest teraz życiu codziennemu używane, gdzie to taka mikroskopu owa cecha przyrody wieś, którą sformułowaliśmy tak operacyjnie, czyli de facto matematycznie można, by to, więc zapisać jako nie zmieni coś jakiś tam wyrażeń matematycznych ze względu na podmianę wieczna odmiany identyczne cząstek to naprawdę jest matematyczna operacja, a na końcu i to zawsze mi jak zachwycona, że na końcu poddaje empiryczna Babiarz efektem krytyczna czy to jestem to co zawsze podkreślam że, że fizycy formułuje się prawa ogólne w tym przypadku prawa mechaniki kwantowej następnie dokonuje się jakiś matematycznych przekształcenie w tym przypadku zarówno za zaobserwował, że te cząstki można podmienić na takie bądź takie sposoby, więc stadne bądź stadne i ty wiesz robisz jakoś to matematyka w zamkniętym pokoju bez żadnego kontaktu z Emperią już apotem rzeczywistość zmienia, a koła przez, a potem rzeczywistość pokazuje że, a potem się okazuje na koniec już swoje przewidywania znowu pasują do rzeczy stoją tak to pewnie i to on jak piszemy o tym, że ma to bardzo konkretne konsekwencje po prostu w postać nie wiem rozwoju technologicznego wiersz, który po prostu przed przekształca świat w żyłach i zauważa tutaj non oraz 6 powtórz ma bardzo istotnym elementem tej układanki jest wykonanie matematycznych operacji, które wiersz wnioskowania matematycznego, czyli to on w no to sugeruje, że to matematyk wie, że tom znaczy to znaczy skąpią matematyka nie jest to ich tylko językiem fizyki, lecz ma jakiś bardziej fundamentalny związek z przyrodą jedni będą się upierać, że wie, że matematyka to jest jakiś tam byt fundamentalnej niż dla to jest tylko język opisu, ale tak czy siak i to ich metodologia koszmar fundamentalne znaczenie wymyślają im zarówno żadna szkoła zmieni świata, jaki dla przewidywania zjawisk empiryczne bodaj 3 tygodnie temu był tutaj czy 2 tygodnie temu był prof. Marek Kordos tutaj matematyk właśnie i on wyznawał tak bardzo powiedziałbym nominalnie styczną wersje w ramach antologii dziedzinę, którą uprawiam, bo uważam, że to wyłącznie jest więc, że są to jest zapis konwencjonalne, że matematyka jeśli dotyczy jakiejś rzeczywistości dowód tej matematycznej, która jest, jakby rodzajem, a co takiego wewnętrznego uniwersum, w którym prawo można grać jak trochę jak i wsiach natomiast jak konfrontowany coraz bardziej taką rolę Pitagoras Isco dla pańską wizją no bo jednak rzeczywiście ta proporcja, która co w rzeczywistości okoliczność że, że to się tak jak pięknie przepraszam wszystko koreluje jest tak tajemnicza i wskazuje na jakąś jakiś pokrewieństwo jakoś odpowiednio spomiędzy pomiędzy matematyką 3 czy liczbami czy oczy detalami, o których intelektu i do których te znaki odsyłają, a rzeczywistością właśnie no ale resort kort rozpacz żal, że to może pasuje, dlatego że my to tak wymyślamy, żeby pasował on przykuł też o być mocne nie miałem odeprzeć tego argumentu, bo to już jest na jakimś tam wysokim poziomie abstrakcji tak czy siak to co ja mogę powiedzieć na i w nocy z mojego doświadczenia doświadczenia każdego od nauki fizykę, a torze no i matematyka taka, jaką znamy to mi nos służy im marszu ma fundamentalne znaczenie dla przewidywania byłeś obserwacje empiryczne i toi to jednak jest coś więcej niż wydaje mi się tak ja jestem laikiem, ale dam się naprzód zapis nutowy to jest konwencja już naprawione, a czy samego zapisu nutowego nie można wywnioskować w jakim sensie wnioskowano np. powiedzieć z zapisu nutowego stąd wyprowadzić w ty w tym sensie wyprowadzić na wymyślić utwór muzyczny samego zapisu musisz tam dołożyć się jakieś takie w wierszu lament psychologiczna czy tego już dość, że coś co nam się podoba, a my już, więc w tym sensie jak być może się mylę, ale tak pisze wydaje, że zapis nutowy jest bardziej rzeczywiście konwencja o tymczasowy ma dwoje ja nie znam innej metody niż matematyczno przewidywania zdarzeń empirycznych fizycy, ale też w chemii, a tarot w tym nie posługuje się, że tarota no bo znaczy wolimy o tym nie mówić, a RRSO oblicza leśnych wydawało się, że kiedyś jakoś jak się widzieliśmy to co jakoś tak mignęła, że talia wieś, bo jak już nic z niej, że to wtedy będą hity od zgody, a gra się kończy AAA AAA AAA w taki dobrze no to jak bieg z rzutu za bardzo misternie, ale w jest to metoda znana jest zawodna, ale w Chinach DF DF, ale jest na podorędziu już nic o moje i a i tak to się mocno to opowieść to te konsekwencje nie rozróżnia czynności na sołtysów MON, ponieważ fundamentalny składnik naszego bytu w ogóle, czyli materii czy i energię promieniowania elektromagnetycznego matem cechy, że jest mi nie rozróżnia on 1 drugiego takiego samego właśnie tacy sami, a ściana między nami no właśnie ogłosił hit niegdysiejszy terenu nie działo w gminie zagadkowa sprawa w ogóle ten wers tom to tak szło, że tacy sami ściana między nami i nie mów mi nie w moc, a to nie pogodzi się co podmiot liryczny w mam namyśli, dlaczego nie mówić nie wiesz skoro i tak jest ściana to aż nowa się więc, jakby kończąc tę historię to możesz oddać nam, że zjawisko analogiczne do o podstawę do lasera obserwuje się również w taki Szmal ciężki ma nie tylko w świecie WIOŚ cząstki światła, które są bez masowe, ale również atomy, jeżeli dobrze dobierz tak jak Tomek np. atomy wodoru, które mają temu stadną cecha to możesz w taki sposób jest właśnie nakłonić może się u są dziś na tym 1 szczeblu drabiny do środy w taki sposób, że się bardzo bardzo bardzo chłodzi Basty, a to jak i Chodzież Chodzież Chodzież robi to bardzo ostrożny to ona zaczynają one wytrącają energia i zaczyna po tej drabinie, jeżeli wyobraź sobie, że coraz wyższy stopień to jest większa energia to ona tak stopniowo schodzą, gdyby były te społeczne oto nie mogą, by wszystkie zawisną na niższe stopy tylko musiały być kolejną siedzieć sobie, a tutaj tymczasem poniesiono mają temu z prospołecznych coś się to w pewnym momencie zaczyna się i ich dużo robić na samym dole w cięższym od środy z 1 w ogóle metafora więzienia albo trojga do Dobrzan, która właśnie o to chodzi ja od razu, że zaczynam już widzieć rozumie dzięki temu Browna mamy świetne i zaczną się, więc Chodzież Chodzież i podaż jest tam dużo to one coraz skuteczniej namawiają kolejna do Dody do opadania NATO na niższy szczebel i tworzy się to naprawdę takie właśnie podział jest takie zgrupowanie identyczne chatą w tym sensie identycznych jakoś sobie rozluźniona, ale żona rzeczywiście już mają to już zresztą samo energia i takie zjawisko no to, żeby schłodzić ten gaz to szło się więcej do mniej niż 1 milionowej stopnia powyżej zera z meczu z bardzo bardzo silny gaz, ale to jest wykonalne eksperymentalny pierwszy raz to zrobiono w roku dzień 1005. 2001 był za to na bali to zjawisko nazywa się kondensację Buzek Rammsteina i to jest taki już o tym, państwo na pewno słyszeli jeśli słuchają państwo naszych rozmów, bo to jest znakiem bujania auta no i co to jest taki, który i gaz Cho cząstek masywnych, który właśnie przypomina laser w tym sensie, że to co prawda jest taka wioska, która leci wiocha wiochą tylko to jest ona jest o jeszcze trzyma w takiej kuli szklanej w środku w próżni jest takim torze do tarota bardzo bliska awansu UKS Zielona Góra półkula Góraszka 2 takim odizolowania, bo zajmuje Einsteina w rolę w środowisku, żeby nic nie przyleciało i Niemcami w Tyliczu z tego z tej równowagi dość subtelnych i jak i ten gaz jakoś fundamentalnie wiesz on już fundamentalnie za zależą od tych kwantowych własności to nie rozróżnia ilości dlatego mówimy, że jeszcze sporo innych powodów jest to gaz kwantowych jak masz taki obiekt to możesz na nim wykonywać ponoszą jest tak więziony przez tak z publikowanym poza wszystkim oto mamy z UE są identyczne bardzo Nisko energetyczne tam nie ma tego chaosu latających cząstek w lewo wprawo na chwilkę się woda uzyskać na wałach to jest jakiś dom Biesiekierz sekunda to jest Super, ale to wystarczy w pełni przy współczesnej elektronice, żeby wykonać na tym obiekcie triumfalny taniec jakiś eksperyment WIOŚ te eksperymenty trwają krócej trwają milionowe tysięczne części sekundy potem niesamowite potem to można zrobić temu zdjęcie to też jest trywialna, ale można je można naprawdę przy pomocy takiej takiej aż tak kropelki bardzo zimnego gazu wykonywać naprawdę testy podstaw mechaniki kwantowej i nie robi się toczy warto zwrócić uwagę to nie jest jednak 1, a Tomczyk obecny i ma wynosić jedno miliardową metro czy naprawdę bardzo mikroskop jest grupa to pół 1 000 000 to Buffona ty tak kropelka co prawda zmalała ona jak odpowiednio o poświecić to ona widoczna gołym okiem czy masz obiekt, który jest praktycznie widoczne gołym okiem, a z drugiej strony podlegała tym prawdy mechanikom to jest taki obiekt, który w naturze nie występujemy o on no raczej nie ma to jest ludziom zajęło wiele wiele lat opanowanie tych technik ja się zawahał z tym raczej, bo Niemcy, gdzie w kosmologii nie postuluje, ale minister sportu, więc wolę przy mojej wiedzy i przy mojej specjalności nie kończy stołowych obiekt praktycznie ma krótko po bo praktycznie widzialny gołym okiem rządu grubości włosa ma rozmiar co jest w tych skałach kwantowych to jest to z dużą część rat, a możesz na nim wykonywać ten wiersz ten subtelny taniec i badać to najbardziej fundamentalne postulaty mechaniki kwantowej my to dzięki temu, że to czas pisania rozróżniano i to jest coś to jest coś bardzo dziękujemy tym dr hab. Jan Chwedeńczuk fizyk Instytut fizyki teoretycznej Uniwersytet warszawski był państwa gość
Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: GODZINA FILOZOFÓW

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA