Dr Przemysław Dulęba jest liderem projektu celtycka Polska panie doktorze, kiedy myślimy o cel dach to Polska pewnie byłaby ostatnim państwem, które wchodzą do głowy?

Tak, to prawda ich w powszechnej świadomości istnieje taki mit tak naprawdę, że tą cenną krajem najbardziej tym tą częścią Europy, która najbardziej kojarzona jest cel sami są zachodnie Kresy współczesnej Europy to znaczy Irlandia Szkocja Walia też Bretania francuska natomiast tak de facto rdzennie tej kultury tej cywilizacji tego mega etnos jak się czasami w nauce wyrażamy znajdą się na terenach na północ od Alp na obszarze południowe i południowych Niemiec na obszarze inni zza wschodniej Francji na terenie Austrii Szwajcarii, ale także na obszarze czarnych i z tego obszaru są jej Dorzecze 2 wielkich rzek europejskich Renu Dunaju Celtowie po lub na przełomie piątego i czwartego wieku przed Chrystusem przybyli na obszary ziem polskich na Śląskiej do Małopolski tam się dosyć dobrze zadomowili opanowali takie 4 wydzielające się enklawę i rzeczywiście mieli bardzo duży wpływ na to co się później działo co ostatnich 5 wiekach przed Narodzeniem Chrystusa na obszarze całej środkowej Europy też w bardzo, że bardzo się to podoba, że poważni naukowcy wciąż odwołują się do faktu dobrze religijnego w swoich badaniach tak tak dobrze jest ich, by nie widzę nie widzę żadnego problemu to jeśli chodzi o to jest dla mnie taka jedno w Leźnicy normalna w naukach wśród naukowców też na obszarze RP z takich krajów już całkowicie z SLD krystalizować niech tak np. wielka Brytania używa się za czas pojęcie misji Czyżby folklor jest, więc nie jest to mam 2 panie bliscy i wierzy, że rura to co objazd dla Libii for common IRA Tourer to TFI też tak natomiast, jakbym Vrdoljak to nowa jak na świat rozmawiać z historykiem muzułmaninem tak, ale tacy myślę, że się raczej kulturą celtycką nie nie zajmują jest ona jednak domeną badaczy europejskich bardzo rzadko amerykańskich rozumiem no dobrze to co z tymi zarzutami rozważają tacy byli bardzo takie francuskie pieski trochę celtyckie właśnie poziomie to oznacza, że na razie jednak żyznej gleby to zostajemy, a jak gleby i takie trochę kategorii niedobrej no to nie zostajemy nigdy nie tutaj bym akurat tak ich nie absolutnie nie porównywał wszystko co daje ten pazur francuskich, które czasem bardzo rzadko już jest to objawia się wahać współcześnie to jednak jednak właśnie Francuzi zawdzięczająca Tomoń i jest chodzi o taki charakter pojazdu, jeżeli można czymś takim mówić, że można tak spekulować w tym kierunku to Francuzi mają właśnie po centrach zresztą słynny poeta francuski Arturem, bo się też do tego odnosił się właśnie po Galiński przodkach ma największy taką dozę dzikości sobie tak walizka krew dla niego było bardzo istotna, choć ciągle jest, jakoby w dno w nie tylko my natomiast, jakby jeśli chodzi o o tym, takie na 1 z domów tak jest, że strategiczne rzeczy to rzeczywiście one miały istotne znaczenie, ale wynikało, jakby sfery czystej kalkulacji ci ludzie epoki starożytnej byli bardzo zdrowo rozsądkowi ale, ponieważ to populacja, która przekroczyła przez bramę Morawską to przejście między studentami, a Karpatami te przekroczą, a ten weterani i wkroczyła na obszar ziem Polski była naprawdę niewielka jak możemy domniemywać o połowę ilości znalezisk i porównując to w ogóle z innymi epokami zarówno z wcześniejszą z początkami epoki żelaza jak z już np. z okresem wpływów rzymskich dlatego bardzo racjonalnym było zebranie takiego terenu, który był optymalny, na którym taka niewielka społeczność, ale bardzo aktywna bardzo dobrze rozwinięta pod względem cywilizacyjnym mogła dobrze prosperować i jakby tutaj jeśli chodzi o takie odniesienia czasów współczesnych może bardzo popularna obecnie jest też geopolityka jeśli okaże się świadomości współczesnej inteligencji polskiej, że mogę się tak wyrazić, jeżeli jeszcze listy inteligencji ja już nie istnieje, ale można to byli, gdy z punktu widzenia geopolityki albo takie nawet swoiście rozumianej pierwotnego strategii docentowi rzeczywiście wybrali takie punkty węzłowe punkty komunikacyjne, które były istotne można było je bardzo dobrze kontrolować tego właśnie brama Morawska, przez którą przebiegał szlak Solny obszaru śródziemnomorskich na na północ aż na Wybrzeża Bałtyku, skąd pobierano słynny obóz w tym co później taką moc słabo rozwinięte w okresie wpływów rzymskich, ale to on Celtowie byli właśnie pierwszymi z ludów ze, który opanował ten teren i rzeczywiście go kontrolował swój świat jest bardzo dużo dramat począwszy od ich tutaj lokalnych znalezisk jest osuszane Wrocławia takie słynne stanowisko na terenie GM dzieje dzielnicy Partynice Wrocławia, gdzie norweskiego znaleziono Torresa kończącą wyścig jest taki powiedzmy wrocławski Służew już po można użyć takiej takich porównań albo służyli warszawskie Partynice AHU też się i tam znaleziono jeszcze w okresie przedwojennym bardzo duży skład bursztynu, gdzie aż 1,5 tony mało surowca do WBO w bryłach zdeponowano i w bardzo duże ilości tego surowca też znajdowane są na o PIT, czyli takiej ochoty sfingowane osadzie takim po mieście celtyckim na Morawach pewnie by w miejscu to znana nazwa współczesnej stare schronisko, ale również tacie naszych badań moich mego kolegi ser serdecznego Jacka są do ZUS w Katowicach na Górnym Śląsku w miejscowości Zaborowice bardzo blisko granic czeskiej granicy znaleźliśmy takie pozostało bardzo ciekawej osady kultury japońskiej mokrą kojarzy właśnie z Celtami tak to jest taki kryptonim, jakim archeolodzy się posługują jeśli chodzi o za osoby w kilku wytwory kultury materialnej związanej właśnie ze starożytnymi plemionami celtyckimi i tam właśnie w tym miejscu sam Borowi ca natrafiliśmy na pozostałości takiego domu, w którym był zdeponowane mam, ale fragmenty bryłek bursztynowych, jakby takie półprodukty również dla znajdowaliśmy paciorki, które były wytwarzane z tych 100 z tych bursztynów, które świadczyło o tym, że miejscowi ludzie właśnie trudnili się tymi jakoś pośredniczyli w tym handlu, więc poza tym z tego miejsca jest, że bardzo dużo znalezisk przedmiotów, które w zasadzie mają analogie w całej ówcześnie nieistniejącej barbarzyńskiej Europie, która sięgała od tych państ w Francja aż po raz po 7 ogród po Rumunii dziś jest współczesną, więc jakby to pokazuje, że ta tt w kwestii takiego strategii były dla nich naprawdę bardzo istotne takim drugim przykładem bardzo dobitnym jest lokalizacja takiej osadnictwa i w okolicach Wieliczki mają duży znajdowały się źródła słone no właśnie to jest bardzo fascynujący temat i jak do tych źródeł słonych i do do naszych polskich rodzimych patriotycznych Celtów powrócił po informacjach Radia TOK FM informacji już za sobą krótkie o godzinie dziesiątej 20, a w studio Radia TOK FM we Wrocławiu jest dr Przemysław Dulęba z Instytutu archeologii Uniwersytetu wrocławskiego lider projektu celtycka Polska informację za chwilę po informacjach wracamy umknął ich ponownie łączymy się ze studiem Radia TOK FM we Wrocławiu tam jest dr Przemysław Dulęba z Instytutu archeologii Uniwersytetu wrocławskiego lider projektu celtycka Polska panie doktorze wracamy do Celtów na ziemiach, które dzisiaj należą do kont na razie do Polaków z a gdy jest oczywiste, że rozmawialiśmy przed informacjami, czyli Wieliczka, bo sól wiedzieli już, o co chodzi solą tak w ogóle w starożytności Celtowie też słynęli jako słynni górnicy w kopalniach soli w ogóle ta cywilizacja oraz ognisko wała się wokół, że w wydobycie soli wokół no na terenach o współczesnej Austrii znajdują znajdzie się taki region hazard kamer Good, gdzie znajdują się stare słynne kopalnie m. in. bardzo znane dla wcześniejszego okresu początków epoki żelaza stanowisko w Halmstad, gdzie w odnaleźli archeolodzy już 19 wieku bardzo duże cmentarzysko i ono było źle usadowione u podnóża takiego masywu Górskiego, z którego wydobywano właśnie w UE, gdzie znajdował się kopalnie soli natomiast jeśli chodzi o tereny współczesnej polskiej okolice Wieliczki i prawdopodobnie teraz już bardzo trudno to udowodnić, ale są takie domniemania też dotyczyło to obszar współczesnego Podkarpacia nie jest znajdowały się z wielu źródłach słone, które wtedy w starożytności już eksploatowano i Celtowie w 2 dowiedzieli się o tym, dlatego też, że najprawdopodobniej to było przyczyną, że zajęli właśnie ten wolny obszar kopalnictwa solidna w rejonie Wieliczki to jest kwestia dopiero średniowiecza właśnie związek z tą słynną legendą świętej Kindze, więc salonach jest coś narzeczy, bo to właśnie w trzynastym wieku w polo Celtowie chyba przecinał kable Szanowni państwo, więc postaram się teraz sprawdzić czy inni Celtowie nie będą też kabli mogli naprawić państwo moim gościem jest dr Przemysław Dulęba z Instytutu archeologii Uniwersytetu wrocławskiego i rozmawiamy o projekcie m. in. celtycka Polska bo kiedy zastanawiamy się czy też sięgamy w przeszłość myślę, że myślę, że także interesujące jest to, że dzieje się to np. stulecie niepodległości myślimy o tym kto kogo te ziemie należały, kto to był czy to zawsze byli rodowici Polacy patrioci polscy Otóż okazuje się, że osadnictwo celtyckie na ziemiach polskich około 2 ,51000 lat temu miało miejsce były to południowe tereny gminy obszaru, który dzisiaj znamy jako Polska druga trzecia lub czwarta RP przez MON może to druga nie trzecia z Polic zdobyła czwartą w każdym czasie w także to Celtowie sobie mieszkali kontrolowali handel, jakim ktoś podpadł no to oczywiście od razu go w pozbywali się go można chyba tak to powiedzieć z jakiegoś powodu nie podobały im się od jakiegoś powodu nie podobały im się tereny północne czy cel to wydaje się, że Celtowie już chyba naprawić połączenie halo halo panie doktorze tak LO im jesteśmy znowu dobrze czy wracamy do tych solniczek celtyckich rynku tak tak jakby tutaj myślę, że to była kwestia dosyć istotna, ale też ich istotną sprawą było, że kontrolowaniu szlaków Wiślanego, które było najłatwiejszą drogą transportu tego na północ myślę, że był inny cel powinien z premedytacją nie wybrali tamtych terenów powiedzmy niżu środkowoeuropejskiego niżu polskiego, dlatego że są to tereny bardzo mu mało żyzna i tak naprawdę trudne do eksploatacji do rolniczej i jakby nic o niewielką świadomość bez swoich ograniczeń tutaj jeśli chodzi o demografię tak mi się wydaje, bo nie możemy tego porównywać z obszarami przed gali, gdzie to społeczeństwo celtyckie było bardzo dawna tam rozwinięte bardzo głęboko zakorzenionej potencjał demograficzny tamtego obszaru był ogromny, o czym musiał się z tym muszę się jej liczyć na przykładzie Juliusz Cezar i Republika rzymska w doborze lektur działało nowo, że przebywając Celtowie mówiono to to będziemy, bo to jest fajnie ale, żeby wiedzieć, gdzie jest pani to trzeba zobaczyć jest niefajnie, czyli rozmiarze musieliby zbadać z całym terytorium środkowa centralnej Europy czy to nie jest Środkowo wschodniej powiedzieć dobra to wysokie tak wysokiej i niewątpliwie tak było Celtowie wysyłali swoich szpiegów kupców emisariuszy negocjatorów politycznych jej świadectwa takiej obecności nawet w bardzo odległych miejscach chociażby znana na terenach powiedzmy Południowej Ukrainy współczesnej w okolicach Krymu aż 3 aż po Kaukaz takich pojedynczych przedmiotów celtyckich, które tam się znalazły drogą wymiany handlowej, ale też drogą różnego rodzaju danin podarunków albo czasami zwyczajnych zgód, które towarzyszyły podróżującym Celtom w ich mamy takie świadectwa więcej go w porze i w ogóle w PRL widać wielką te kontakty między obszarami południa północy, dlatego że 1 na stanowiskach związanych z Celtami też znajdujemy przedmioty wytworzone właśnie obszaru na obszarze północnym ostatnio przypadki je z 3 tygodnie temu pozostałym w trakcie badań powierzchniowych, które cały czas prowadzimy po zwierzęciu znalazłem fragment w chwili brązowej bardzo ciekawe, która przez archeologów określana jest mianem w chwili wybuchu olsztyńskiego i wykonywali wykonywana była właśnie na obrzeżach Olsztyna, ale też na obszarze Południowej Jutlandii w bardzo charakterystyczna tego obszaru, a tym znalezisku towarzyszyły bardzo typowe w tyle dla dla Celtów ozdoby części stroju, ale również rodzi się osobą celtycką monetę te właśnie, gdy wbijano przez plemię bojów, więc jak dotąd wszystko jest jak pokazuje, że te kontakty tej ludności było naprawdę bardzo bardzo dalekosiężne, a może panie doktorze było także po prostu inne tam, gdzie znaleźliście różnego rodzaju przedmioty, które kojarzone są z kulturą Celtów może chodziło o to, że to będziemy nie cel to wie ale, którzy handlowali z Celtami po prostu pojechali na Jutlandii je naładować i sobie kieszenie monetami oraz z willami wrócili do siebie część wypadła po drodze pan to ta znajduje mówiąc to byli Celtowie od zjazdu w taki styl niewątpliwe takie sytuacje się często zdarzają i gmina dla dam przykład 4 bardzo długo na PL naukowcy Polsce tutaj toczyli zażartą debatę czy Celtowie kupowali obszary Kujaw czy nie i nie jest niewątpliwe jest to dużo znalezisk celtyckich, ale ostańce celtyckiego nie ma argumentem za tym, że istnieje rzeczywiście tam totalna tym mowy o tym, obszarze, w którym te wspominamy jedno pod Wrocławiem mieszkali rzeczywiście Celtowie są pochówki bardzo typowe dla dla Celtów, ale też i model osadnictwa, ale po także jej typ gospodarki prowadzona na to stanowisko, które właśnie wspomniałem znaleźliśmy tak to jest są to badania inwazyjne wstępne dopiero to jest taka pierwsza robocza hipoteza, ale daje nam się, że znaleźliśmy tam też stanowisko metalurgiczne malej czarnej metalurgii kolorowej raczej dowód to tam pozostałości obiektów, które służyło do wytopu żelaza, ale także pozostałości już się odlewnictwa brązu, bo są tam pozostać takie fragmenty przedstawionych Gródek brązowych, które bardzo często znajduje się w takich miejscach i to wszystko w Nisku się na 1 bardzo wąsko wydzielonym obszarze i wydaje się, że to prawdopodobnie związane właśnie z tą działalnością tych celtyckich Kowali hutników, o których tak dużo mówi się one Holandia, których pozostałości są niestety nadal bardzo rzadko rejestrowane w czasie badania ekologicznych Celtowie tak z 1 strony właśnie osadnictwo i uprawa roli jak rozumiem stąd też, że żyzne ziemie ziemię tak, ale z drugiej strony jak już się znudzili to jakiś deal łupież to grabież czy napaści tak jakby to jest cecha charakterystyczna jest zgoda co niemal dla wszystkich społeczności świata barbarzyńskiego to byli ludzie wychowani zupełnie innej tradycji takiej tradycji starej archaicznej i indoeuropejskie już słynny badacz 3 językoznawca historyk Georges gimnazjum podzielił społeczeństwo do Europejskiej na 3 takie zasadnicze grupy 1 kasta kapłanów wojowników i rolników i jemu ten 3 zasadniczą grupą pedały Triady bóstw u Celtów to był SW sta auta Tesli i Taranis arabska tu Germanów był on położyć frajer i te społeczeństwa starej Europy archaiczny bardzo takie konserwatywne one jakby który trzymał się mocno, ale tego etosu wojowniczego i poza tym też podstawa ekonomiczna i była bardzo ważna dla utrzymania się kurczowo tego czasu wojowniczego, ponieważ ci ludzie byli cały czas na dorobku, a sąsiadowali z o bogatymi cywilizacja świata śródziemnomorskiego z obszarami pełnymi zboża oliwy wina z obszarami, gdzie funkcjonował bardzo bogate miasta, więc ten miraż południa cały czas wśród nich istniał dlatego nie niekiedy bardzo regularnie wyprawiali się na obszary południowe najeżdża tereny cywilizacji śródziemnomorskich grabiąc je, ale czasem też osiedlając się n p . takim najlepszym przykładem takiej wielkiej inwazji na na te tereny jest najazd na grę na Grecję około połowy trzeciego wieku przed Chrystusem, kiedy Celtowie na zniszczyli słynną ospali słynną świątynię w Delfach i by część z nich przedostała się została w zasadzie zaproszona przez lokalnych władców hellenistycznych na obszar Azji mniejszej, żeby być co w charakterze najemników, ale bardzo szybko także tej decyzji władz hali w styczniu pożałowali, bo ten idealny cel to on, który później nazwano go latami w tamtym rejonie się bardzo spodobało i postanowili założyć tam swoje lokalne państwo byli utrapieniem przez po prawie 200 następnych lat dla lokalnych dla lokalnych władców starożytności jest dla lokalnych humanistyczną grecki władców i ich to jesteś właśnie ciekawe przykłady można jak można się dostosować się do jak ci barbarzyńcy dostosowali się do ME tej lokalnej miejscowej cywilizacja tego, że nie przetrwali bardzo bardzo długo już co w czasach w czwartym wieku po Chrystusie Święty Hieronim pisał o tym, że ludzie, którzy mieszkają w okolicach Ankary, bo zasiedlić tereny współczesnej w okolicy Poczesnej w stolicy Turcji Ankary, który został on z ten środek opanowali oni mówili w takim samym języku jak mieszkańcy okolicy kolonii, więc bardzo długo to przetrwa to stylizacja wrócimy do naszej rozmowy po informacjach informacje o dziesiąty 40 już za kilka minut studio we Wrocławiu jest dr Przemysław Dulęba z Instytutu archeologii Uniwersytetu wrocławskiego ponownie łączymy się ze studiem Radia TOK FM we Wrocławiu tam jest dr Przemysław Dulęba z Instytutu archeologii Uniwersytetu wrocławskiego lider projektu celtycka Polska, czego dowiedzieliśmy się od salda na ziemiach polskich panie doktorze, czego nie wiedzieliśmy nie wiem 5 lat temu przede wszystkim wydaje mi się, że udało nam się zrekonstruować model w jaki je modele osadnictwa celtyckiej, jaki dominował na grę na obszarze ziem polskich i wiemy coraz więcej na czarno temat właśnie tej kwestii populacje, które już wspomniałem, że była to naprawdę niewielka niewielka grupa ludności i ta liczba znalezisk celtyckich nie jest tylko właśnie spowodowana tym, że one są trudne do dołu po weryfikacji, ale też tym właśnie, że to oni ta szczupłość populacyjne zdecydowała o tym, że żarty znalezisko do tej pory tak naprawdę niewiele w porównaniu do wolnych do okresów wcześniejszych n p . do momentu, kiedy funkcjonowała na obszarze ziem polskich kultura Łużycka, a oraz test dla okresu późniejszego okresu wpływów rzymskich, kiedy na terenach dzisiejszej współczesnej polskiej lokalizuje my bardzo liczne bardzo mocno mocno rozbudowane i syn silnej skonsolidowaną osadnictwo plemion germańskich dotyczy to one takiej kultury przeworskiej i kultury wielbarskiej, którą łączymy z konkretnymi ludami germańskimi, a więc, jakby to ta taj to jest główne spostrzeżenie, które udało udało nam się w wyniku kwerendy naukowej w wyniku badań w druku w wyniku badań terenowych po z RO Wilda udało nam się to jest zrekonstruować te 3 jego model osadnictwa w trosce o numerach złożonego wzdłuż cieków leży rzecznych wzdłuż dolin rzecznych i to mu osadnicy jest bardzo ekstensywna, której nie posługujemy się też mocno badaniami inwazyjnymi badaniami go fizycznymi, które pozwalają nam bardzo usprawnić je ma jakby sam proces poszukiwania konkretnych pozostałości po osadnictwie celtyckim i to powoduje, że jesteśmy w stanie nic, jakby zrekonstruować krajobraz, który funkcjonował wtedy w okręgu o okresie lata lińskim jakie kto to określają one archeolodzy również bardzo istotnym było ich osiągnięciem tych o naszych ostatnich studiów jest pokazanie takiej ich pilnują przede wszystkim takiej tych połączeń MTR ponadto regionalnych, które lokalna ludność jest obszarami i swojej celtycki macierzy i z obszarami wasze na północ i z obszarami świata śródziemnomorskiego utrzymywała to jest sprawa też bardzo istotna mój obecny projekt naukowy dotyczy przede wszystkim rekonstrukcji rekonstrukcji gospodarki, jaką prowadziła ETA ta społeczność i to jesteście kwestia, która dalej jak Boże jest, że wymaga wymagana do wyjaśnienia, bo danych dotyczących właściwej gospodarki nadal bardzo bardzo mało i takim też istotnym jest tymi odkryciami, z którymi ostatnio mamy do czynienia to są ślady najstarszej fazy osadnicze ich import z tego okresu znaliśmy wyłącznie groby pochówki i była taka dosyć dosyć niewygodne dla archeologów sytuacja to znaczy mamy 2 główne okresy, w których Celtowie funkcjonowali czy okres na ziemiach Polski to był okres często ateńskiej środkową Ratajski JAG określone w tej nomenklaturze i do tej pory było się sytuacja taka dosyć kuriozalne, zwłaszcza na obszarze Śląska, że mieliśmy z tego najstarszego okresu włącznie pochówki celtyckie re, a z tego okresu późniejszego tylko i wyłącznie osadnictwo pozostałości osad raz udało nam się natrafić na pierwszą osadę właśnie z tego najwcześniejszego okresu i one pokazują też bardzo ciekawą różnicę pokazują ewolucję, jaką przechodziła ta ludność na obszarze środkowej Europy od naszych rewolucja polegała, że w po dla rozwoju lokalnej cywilizacja przede wszystkim o takim jak mogę to kolokwialnie powiedzieć, że uprzemysłowienie i co znaczy co z Celtami też wiążemy jeśli chodzi o archeologii stricte to najstarsza z znaleziska poświadczające produkcję taką zaawansowaną warsztatową produkcje ceramiczną czy w postaci pieców garncarskich olbrzymie ilości tej ceramiki warsztatowej bardzo dobrej jakości wykonanej właśnie przy pomocy koła garncarskiego i jak w okresie wczesne lata chińskim mieście tej ceramiki jest stosunkowo niewiele jest ona jakby takim dodatkiem natomiast okresy środkom europejskim jest ona już bardzo mocno w widoczny na jest bardzo młody mocno była bardzo szeroko była użytkowana przez lokalną społeczność jest już całkiem sporo tych znalezisk i jest ona też bardzo zróżnicowana pod względem technologicznym jest taka ciekawostka związana właśnie z kulturą latynoską, którą wszyscy ekolodzy kojarzą to jest to wśród Celtów bardzo rozpowszechniona była na obszarze środkowej Europy ceramika grafitowe ze sproszkowanym grafitem trybu dodane do masy ceramicznej to naczynia są takie ma specyficzną staną się nową barwę one brudzą bardzo mocno ręce do tej pory można tymi fragmentami tej dacie można pisać normalnego ołówkiem, ale i na to miasto dodawanie grafitu było rzeczą bardzo taką istotną z punktu widzenia praktycznego, albowiem grafit powoduje wzmocnienie odporności temperaturę niż tych na naczyniach można było swobodnie go gotować poza tym Telegraf i też nas nie zmienia to wcześniej można było, ale jak było ono było na to mniej odporne, a tak uznał, że byłoby to ułatwi takie naczynie ulega spękany i haseł używa się gotuje takim otwartym ogniu w takim razie naczyniu ceramicznym to ono po jakimś czasie po prostu pękało mi nie wytrzymuje tych obciążeń naprężeń, a grafik powoduje to, że zwiększa odporność są do tej pory grafik jest użytkowany albo stłuczka grafitowe z użytkowaną przez w procesie odlewnicze my Obama co powoduje to, że uodparnia ten tygiel nalana temperaturę poza tym taki grafik też uodparnia na długi kwasy są też może być wykorzystywane różnego rodzaju technologiach, bo trzeba wiedzieć, że właśnie Celtowie zasłaniali się barbarzyńców tym, że byli takim naprawdę bardzo zręcznymi z rzemieślnikami i niejednokrotnie ludzie stylizacji śródziemnomorskich byli kopiowali niż niektóre niektóre osiągnięcia technologiczne więcej, bo to też było istotne i to też widać na obszarze ziem polskich i że te enklawy celtyckie dna w Śląsku Małopolsce, które możemy nazwać takimi swoistymi Kresami celtyckimi one dla prawdy w nich wielu aspektach odbiegały o tych terenów rdzennych celtyckich macierzystych tych obszarów wezmę nad dunajskiej na nas nad reńskich w, czyli lepsza ceramika, a jak n p . tak taka typowa osada wyglądała Nowaka w gminie nie wygląda bardzo spektakularnie, bo nie były to były to zabudowania drewniane najczęściej to były, iż chodzi o budowle mieszkalne, które ciężko zlokalizować obecnie np. do stanowiska, które są najczęściej na polach rolnych Ion są bardzo mocno Orany, ale były to pozostałości takich konstrukcji słupowych ze mój czas to model taki jest spore domy mniej więcej 10 na 20 m i wokół nich zogniskowanych były takie budowle Rzymian Kovacić częściowo zagłębione w podłoże, które miały charakter takich albo przejściowo mieszkalnych albo przede wszystkim produkcyjnych budynków, których zlokalizowane warsztaty n p . do wspomnianych sam Borowi ca, których prowadzimy badania są z kolegą z muzeum Śląskiego w Katowicach poznaliśmy przed warsztat tkacki takim jest zlokalizowany w takim 1 budynku i zazwyczaj tam znajdowało się kilka takich budynków zagłębionych w ziemię znajdowałem znajdujemy też relikty pozostałości etap, a także konstrukcje, które były najprawdopodobniej z pisarzami takimi na takich wysokich nogach, ale mają bardzo specyficzny kształt oraz też jakieś pozostałości różnych trudnych do weryfikowania Jan zagłębiony w ziemi, których kraje, które wykorzystywane jako swoiste piwniczki jako taki składy czasami zeznaje w obrębie takich osad znajduje się znajdą się piece garncarskie, które też były oraz w pobliżu tych budowli położone i pełni te osady to on Osojca, bo w bitwie ekspansywne to znaczy była to sieć takich farm Paul nie był to farmy, które jedno od drugiej, bo dolar zazwyczaj około 100150 m rzadziej dysponujemy dowodami na listę takiego bardziej zagęszczonego osadnictwa, czyli takie typowe wiejskie osadnictwo do rzadkości w tej strefie w ogóle w środku Europy należą takie większe większe osady żadnych fortyfikacji dlatego okresu nie w okresie późniejszym okresie późno na ateńskim, kiedy niestety już nie mamy nie mamy tutaj poświadczonego osadnictwa w takiej formie to było wcześniej pojawiają się takie bardzo duże rozbudowane osiedla potok miejskie albo one były związane już sobie z tym okresem skokowym, kiedy chce to po prostu się obawiać zagrożenia ze strony południa ze stop laicyzacji świata antycznego ze strony ze Wschodu ze strony hut rozwijającego się państwa baków na obszarze współczesnej Rumunii albo z północy ze stron napierają cypel germańskich rzeczywiście na obszarze 3 na obszarze Węgier chociażby czy Słowacji są takie są tylko one bardzo duże ośrodki pro to miejskie z takim zaczątkiem ich urbanistyki są są zlokalizowane na obszarze ziem Polski niestety ich nie ma, bo oni z Celtowie zasiedlali te tereny w momencie kiedy, jakbym ich szczytu takiej prosperity i w zasadzie nikogo się nie obiad nie obawiali wtedy nie czuję takiego zagrożenia dlatego te duże ośrodki takie produkcyjne handlowe duże centra te, gdzie znajdzie zlokalizowane były świątynie, gdzie zlokalizowane były jak miejsca targowe, gdzie zlokalizowane były duże, że w dzielnicy w zasadzie takie przemysłowe to niebyły w tym czasie certyfikowane jedno z takich centrów zachowało się niestety tylko częściowo miejscowości nowa selekcja w powiecie głubczyckim na Górnym Śląsku jest to ono w dziewiętnastym wieku i na początku dwudziestego został w dużej mierze zniszczone przez kamieniołom bazaltu, więc on tylko tak naprawdę fragment tego miejsca zbadany bardzo dziękuję panie doktorze dr Przemysław Dulęba z Instytutu archeologii Uniwersytetu wrocławskiego był państwem goście dr Dulęba jest liderem projektu celtycka Polska informacje już za kilka minut o godzinie jedenasty po informacjach wracamy do programu off