"Filozofia religii i kontrowersje" pod redakcją Jacka Hołówki i Bogdana Dziobkowskiego, wydana przez wydawnictwo naukowe PWN, dzisiaj spotkanie drugie i łączymy się ze studiem w Lublinie i studiem w Krakowie. W studio Radia TOK FM w Lublinie jest prof. Jacek Wojtysiak, filozof z Wydziału filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, dzień dobry panie profesorze, dzień dobry, witam serdecznie, a w studiu Radia TOK FM w Krakowie prof. Jan Woleński, filozof z Instytutu filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego, dzień dobry panie profesorze, dzień dobry, dzień dobry.
Rozwiń »
Dzisiaj temat trudny, myślę, czyli dowody na istnienie Boga i myślę sobie, że dzięki Bogu za wiarę, bo gdyby przeciętny wierzący musiał swoją wiarę w Boga opierać na dowodach, których przestaje w tej książce to bez profesury z filozofii chyba nie dałoby się w Boga uwierzyć prof. Jacek Wojtysiak, dlaczego wiara w istnienie Boga musi być tak skomplikowana czy może raczej dowody na istnienie Boga są tak skomplikowane, że bez wiary nie razbieriosz?
Od razu w jedno zastrzeżenie to, że ludzie wierzą w Boga dokonuje się na 4 drogach czy dowody na istnienie Boga tzw. dowody na istnienie Boga są tylko 1 z elementów pewnej szerszej całości na pewno odgrywa ogromną rolę coś co nazywamy doświadczeniem religijnym, o czym mówi inny rozdział tej książki, choć na pewno odgrywa rolę zaufanie do autorytetu religijnego do walki świadków w pewnej relacji szczególnej z Bogiem na pewno odgrywają rolę pewne argumenty praktyczne, w którym wierzący ludzie dostrzegają, że wiara w Boga muszę sam w niej życie czy daje pewną siłę do ich życia natomiast jeśli chodzi o same tzw. dowody na istnienie Boga one są częścią filozofii filozofia jest rzeczą no bardzo trudną skomplikowaną abstrakcyjną w i nie mamy zgodności między filozofami co do podstawowych kwestii dlatego te kwestie te sprawy zawsze będą dyskutowane tak jak inne kwestie filozoficzne czy to będą dowody na istnienie Boga czy kwestia Universal i ów przez osoby istnienia przedmiotów matematycznych to będą zawsze problemy filozoficzne bardzo trudnej będą dyskutowane od wieków i też przeciętny słuchacz powie, że to jest bardzo trudne do rozwiązania, więc to jest chyba powód, dlaczego ta kwestia jest trudna teraz zamiast jeść od razu powiem natomiast no bo ja staram się argumentować, że te przynajmniej niektóre z tych argumentów można przestawić sposób w miarę klarowny Ion odwołują się do pewnych podstawowych intuicji, które podziela moim zdaniem większość ludzi, żeby mówić o dowodach na istnienie Boga rozumiem, że partnerzy takiej dyskusji takiej debaty morza w podobny sposób pan, a najlepiej taki sam sposób definiować jest, że pan kwestię, by któryś z problemem, czyli czy, w czym są dowody czym jest istnienie i czym jest obok tak no na pewno przy czym jeśli chodzi o pierwszą kwestię Otóż kwestię samych dowodów NATO tutaj przyjmujemy chyba wspólnie, że nie jest to dowód tak jak jest rozumiane w matematyce co najmniej z 3 powodów, że przesłanki, których wychodzimy nie są niepodważalne po drugie, że to są argumenty, które nie zawsze mają charakter redukcyjny także uwzględniamy argumenty nie redukcyjnych naj po trzecie może wyrażamy się w języku zwykłym potocznym naturalnym co nie zawsze łatwo przełożyć na język formalny, który dziś można ściśle kontrolować, więc jeżeli polujemy pojęcie dochodu netto możemy takich dowodach dyskutować natomiast jeśli chodzi o ból pojęcie Boga no to tu wiele zależy od tego jakie wyjściowe pojęcie Boga przyjmujemy w na minimalne pojęcie Boga to jest byt absolutnie to jest taki, który jest niezależny czynie uwarunkowany jakimkolwiek innym bytem po drugie, który jest wieczny i po trzecie, które Skonieczny to znaczy nie może nie istnieje, czyli spór toczy się przed takim byt istnieje inne pojęcie bardziej jakość bliskie ludziom tak jak my Boga pojmujemy no tak definiujemy Boga jakoby, który spełnia 3 warunki jest wszechwiedzący wszechmocny i całkowicie dobre i spór oczyszcza się toczy jak te 2 pojęcia mają się do siebie ja uważam, że one są ze sobą powiązane no ale dalsza dyskusja polega na tym czy możemy mieć dobre racje do tego, żeby przyjmować, że taki byt istnieje prof. Jan Woleński panie profesorze czy to pojęcie dowodu jest dla pana jasne i ostre wyraźne czy w w rozmowie w debacie o dowodach na istnienie Boga podobnie obydwaj panowie zdefiniowali dowódczy dowody w no chyba jednak nie, dlatego że ja nie widział powodu, żeby w pobliżu wywołać pojęcie dowodu już pomijam do reguły nie destrukcyjne, bo to jest w ogóle kwestia sporna natomiast wszystkie znane mi tę argumentację na rzecz istnienia Boga mają wyraźną strukturę logiczną dalej nasz kot Tomasz ciastek inne dowody mają charakter psychologiczny głowę w 1 z tych figur logicznych, które w jego czasach były znane podobnie mają nawet na charakter podobny charakter ma rozumowanie np. Anzelma z Canterbury i t d . i t d . czy nawet ostatnio podawanie dochód Kurta k od lat, więc każde rozumowanie, który jest oparty na regułach produkcyjnych można sformalizować, jeżeli nie można to znaczy, że to jest jakiś dowód argumentację właściwie bliżej nieokreślonym w sensie biedną i 201, a mianowicie net matematyce to nie jest tak, że przesłanki są niepodważalne to wszystko zależy od tego jak się traktuje akcje marki jak wiadomo są możliwe rozmaite aksjomaty zacznie rozmaitych pojęć, więc jeżeli się w lutym tak obrazowo jak proponuje prof. Belki świat pojęcie dowodu na etos dyskusja staje się bardzo trudna, ponieważ Loew en ktoś, kto argumentuje na rzecz istnienia Boga zawsze po może powiedzieć, że jego argumentacja ma mieć siłę przekonywującym niekoniecznie odpowiadać wzorcowi logicznemu notabene większość tych, którzy autorów, którzy podawali dowody na istnienie Boga nic się dziwić, że te dowody majom domagać się w ugrupowaniu wiary religijnej, choć raczej liczono na to, że sceptycy agnostycy czy ateiści je uznają i zostaną w przekonaniu niektórzy to zresztą autorzy Rafał Tomasiak dość wyraźnie to stwierdzali, ale jeszcze 1 może taka uwaga metodologiczna wodne jest bardzo ważna Otóż często od ateistów agnostyków walczy żąda świat, bo oni udowodnili, że Bóg nie jest ich podróż generalnie jeśli rzecz biorąc nie dowodzi, iż mimo istnienia czegokolwiek no, chyba że się przyjmuje takie prawdą założeniach matematycznych, że nie istnieją obiekty sprzeczne 3 mniejsze obiekty, które 3 i istnienie byłoby sprzeczne z przyjętymi założeniami i t p . są oczywiście tacy ateiści, którzy uważali, że Bóg istnieje, bo np. niż oni mnie mówi nauka albo nawet nie może mówić, a istnieje tylko to co, choć co jest przedmiotem badań naukowych w związku z tym dla kogoś takiego jak Diana boja jestem kuleczek niewierzącym najważniejsze zadanie polega na pokazywaniu, że to dochody czy argumenty ad 3 na sieci istnienia Boga są niepoprawne albo formalnie niepoprawne tuż nad czym są tam pewne błędy logiczne albo materialnie niepoprawne to znaczy przesłanki nie są należycie uzasadnione albo też wodę, korzystając z bardzo takich silnych założeń których, czyli niekoniecznie mu go jeszcze trzeba akceptować naszych dowodów jest bardzo wiele one są różne to znaczy, że nawet ateiści, czyli zwolennicy istnienia Boga zapatrują się na to dowody w sposób różny do dowodów na istnienie albo nieistnienie Boga to wrócimy po informacjach Radia TOK FM informację o godzinie 1120 już za kilka minut studio w Krakowie prof. Jan Woleński filozof z Instytutu filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego studia w Lublinie prof. Jacek Wojtysiak filozof z wydziału filozofii katolickiego Uniwersytetu lubelskiego powracamy do dowodów na istnienie Boga w całą polemikę mogą państwo przeczytać w zbiorze filozofia religii kontrowersje na wydanej przez wydawnictwo naukowe PWN wiele interesujących rozdziałów, w którym 2 osoby prezentują argumenty za i przeci w nie wiedząc, kto jest po drugiej stronie, a potem, kiedy już wiedzą to mogą, jakby też komentować swoje swoje teksty my to w studio Radia TOK FM w Lublinie jest prof. Jacek Wojtysiak filozof z dział filozofii katolickiego Uniwersytetu lubelskiego studia w Krakowie prof. Jan Woleński filozof z Instytutu filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego przed informacjami inny prof. Jan Woleński mówił m. in . o o tym, czy osoba czy może o religijności osoby z PiS i zastanawiam się to pytanie do prof. Jacka Wojcieszak kara czy to czy ktoś jest osobą wierzącą czy nie wierzącą ma czy może mieć jakiś wpły w na my na to dowodzenie na dowody na istnienie Boga innymi słowy czy osoba, która w Boga wierzy może podjąć się szczerze uczciwie dowodzenia, z którego może mówić, że Bóg nie istnieje od odparł na to pytanie tylko pan tak to pozwoli się tylko krótkie dopowiedzenie do poprzedniej wypowiedzi prezesa zwoleńskiego ja się zgadzam z tymi zastrzeżeniami natomiast z 2 sprawami się nie zgadzam to znaczy po pierwsze nie zgadzam się z tym, że jest jedynie dowody czy argumenty edukacyjne podlegają logicznej analizie i uważam, że bardzo często w nauce filozofii wżyciu potocznym używamy argumentów nie edukacyjnych i też możemy je kontrolować np. rozumowanie do najlepszego wyjaśnienia, które dziś jest bardzo popularne i po drugie, owszem, sprawdzamy poprawność formalną argumentacji sprawdzamy poprawność materialną na ten filozofii ten drugi ta druga sprawa zawsze kwestią dyskusji sporów, ponieważ to nie jest jest tylko stwierdzenie przesłanki tych argumentów filozoficznych na nie polegają na stwierdzenie pewnych oczywistych faktów empirycznych tylko one mają charakter abstrakcyjny wysoce ogólny dlatego tu spory zawsze będą ja staram się po prostu pokazać, że mamy większe racje lepsze racje do przyjęcia pewnej przesłanki niż do ich odrzucenia i to już wystarczy mi do tego, żeby ta przesłanka akcent akceptować teraz pytanie czy człowiek wierzący może w w obiektywny sposób argument dyskutować będą kwestie te n p . tutaj jest po wymienianego przez prastarą Wolańskiego Świętego Tomasza z Akwinu duszenia zgadza się prof. Woleńskim, ponieważ Tomasz z Akwinu nie miał nie muszą nikogo przekonywać odbiorcami jego tekstu byli ludzie wierzący to my wiemy, że w średniowieczu znaleźć ludzi niewierzących nie było łatwo prawdę prawdopodobnie będzie bardzo nieliczni i Tomasz z Akwinu pisał swoją sumę no to studentów Teologicznej do tych, którzy już wierzą, więc nie interesowało go przekonywanie kogokolwiek raczej interesowało go o to, żeby pokazać, skąd my możemy wiedzieć, że Bóg istnieje prosta zastanawiał się na jakiej podstawie możemy niezależnie od naszej wiary przyjąć takie przekonanie i w torze można to zrobić niezależnie od od naszej wiary dotąd dowodzą myślicieli starożytni Arystoteles, który można powiedzieć, że sformował pierwszy wyraźny argument za istnieniem Boga nie był ateistą naczynie był wyznawcą żadnej religii monoteistycznych, ale rozumiem, że mówimy o sytuacji, w której komuś się z rozumowania czy dedukcji wychodzi, że Bóg istnieje, ale jest niewierzący, ale czy może to zagrać drugi sposób, czyli że ktoś wierzy, ale z redukcji wyjdzie może Boga nie ma no to by i dlatego ja powiedziałem, że wiara wymaga religijna co najmniej tych przynajmniej 1 z tych 4 czynników, które wymieniłem dowody są 1 z nich, ale nie muszą występować są ludzie, którzy wystąpią silne przeżycie religijne są już można połączyć te 2 elementy i ja uważam, że ja uważam, że można ligi uważam, że są sytuacje, które ktoś mówi z redukcji wychodzi mi, że Boga nie ma, bo nie istnieje, ale jednocześnie w niego wierzę w Lotto to dlatego mówię wiesz, że to dlatego mówię wiesz, że nie mówię wiem filozof wyścig ściśle rzecz biorąc stara się abstrahować no filozofia religii czy teologia naturalna dokonujemy pewnej abstrakcji rozpatrujemy pewnego idealnego racjonalnie myślącego człowieka, który rozważa tę kwestię, a i tak się składa, że część filozofów uważa, że przy wyniku takiej analizy abstrakcji od od wiary od przeżyć religijnych uważają, że prowadzą ich te przesłanki do wniosku że, że Bóg istnieje albo, że akceptowalności takie przez takiego wniosku jest bardziej uzasadnione niż jego odrzucenie i da się dzieje niezależnie od ich wiary religijnej natomiast no wiadomo, że psychologicznie jesteśmy uwikłani w różne czynniki i w konkretnych sytuacjach trudno jedno drugiego odróżnić to ta się zgadzam, ale byli filozofowie, którzy zmieniali Mortimer Adler n p . który amerykański filozof, który nie był człowiekiem wierzącym pod wpływem analizy argumentów którymi się miał do czynienia z Tomasza z Akwinu i Kartezjusza, poprawiając je sam doszedł, że jeżeli jednak Bóg istnieje to notabene pozostało nazywał się na oś ateistą bez konfesyjnej nie przyjął żadnej Jean religii, ale doszedł do wniosku, że Bóg istnieje także taka sytuacja jest możliwe pytanie do prof. Jana Wolińskiego w komentarzu do pana argumentacji w książce, której rozmawiamy z prof. Jacek Wojtysiak pisze, że im dłużej dyskutuje z prof. Janem Woleńskim, tym bardziej lista rozbieżności między nami się kurczy czy pan też miał takie wrażenie, że właściwie bardzo blisko wam miał jednak chyba nie ja wyceniam markę, choć optymizm reżysera Wojtysiak KUL jednak mijają się cieszymy się wrócić do pewnej kwestii bardzo proszę Otóż ja nie powiedziałem, że argumenty raczej nie tytuł akcyjne nie podlegają analizie logiczny proszę takich twierdzeń nie przypisywać ścian to czasami robiłem tylko żony nie są dowodami są niższe w ścisłym, ponieważ wniosek nie wynika logicznie z przesłanek i to jest wszystko to drugie co do tych przesłanek filozoficznych i tu zresztą są między nami bardzo duże różnice to jednak film czy moja strategia polega na tym się, by minimalizować przesłanki filozoficzne natomiast czy argumentacja prof. Wojciszke, jaka korzysta z antologią dziesiątego nie ukrywa, która jest albo to mistyczne albo bliska remisu, bo i Otóż tam i 3 i zgadzamy się rzeczywiście co do tego, że tam, gdzie od chodzi nie wygra czy wchodzą w grę z założenia filozoficzne IT oparty na bardzo określonej i co tu dużo mówić lokalnej filozofii, ale filozofia jest się jakaś lokalna minister w tym, że nie jest żaden specjalny zarząd no to trudno mówić, że to samo przesłanki nasz kadr oczywiste, że one są oczywiste dla każdego człowieka czy bardziej oczywiste dla dla ludzi niż ich delegacje i t d. moja mama jest przez takie, że już też, jeżeli weźmiemy jakąś doktrynę filozoficzną w związku, z którą pozostają dowody te histeryczne czarną i tacy stylistycznie 1 da na na rzecz istnienia Boga no to trzeba jasno jednak określić rolę tych przesłanek na przykładzie jeśli w tym, że się w artykułach tresera Wojtysiak też wyraźnie powiedziane Skorża neguje się istnienie umieścił uniwersalnego czy maksymalnego, który jest z grubsza rzecz biorąc utożsamiany z umysłem Bożym to toi owo jest niemożliwe no ale to jest pogląd filozoficznych jest bardzo daleki od uzasadnienia, aby łatwo można pokazać, że np. wiedza ludzka jest możliwa, chociaż dla nas nie jest rzeczą nieosiągalną nie są osiągalne dla nas maksymalnej zbiory zdań prawdziwych, który też bardzo często te Petera metalurgiczne rozważenia czasu są bardzo interesujące, ale właśnie ja staram się w swoich polemikach stylistami i nie używać zbyt wielu argumentów filozoficznych i to wydaje dziś jest 1 z warunków racjonalnej dyskusji obejrzeli się mu się zgodzić z założenia takie założenie, że istnieje jakiś czystej istnienie przeniesie mnie filozofii ja wiem Legnicy Tomasza z Chin i t d. netto to po to, właściwie ja muszę sobie zaprzeczyć natomiast kontrola poprawności argumentacji główny ciąg produkcyjny, który zupełnie co innego obrotu chciał pokazać, że np. ci to tu wiele osób pokazywało tę argumentację jakiś tam błąd formalny zawierają, ale może do tego jeszcze wrócimy to na razie tyle w ad to jeszcze panie profesorze czy torze osoba starająca się znaleźć odpowiedź na pytanie czy dowody na istnienie albo nieistnienie Boga red i religijność wiara lub nie wg pana ma znaczenie czy nie raczej oczywiście, że ma, dlatego że przekonania natury światopoglądowej mieszczą bardzo mocno angażujące od strony psychologicznej, więc jeżeli ja jestem czekiem niewierzącym to staram się tą swoją niewiarę jakoś zracjonalizować w tym sensie, że np. w jakimś sensie, że pokazuje, że argumentacja mojego adwersarza niż sama argumentacja mit przekonywującym i odwrotnie oczywiście, jeżeli ktoś jest wszelkim bieżącymi na dodatek jeszcze filozofem no to tyleż stara się swoją wiarę zracjonalizować, o ile akceptuje tzw. teologię racjonalną obok toalet toi toi toi to oni wszyscy prawda czyni ją tzw. fidei liści przeszedł, jakim tradycja gremia, jeżeli nic nikomu do tego inne mniej to prawda wystarcza innej korzyści jest taką wiarą trudno polemizować w sposób racjonalny, jeżeli ona znika ci życie jesteście niewierzący to posłem jakichś wyjątkowych przeżyć rok np. 3 wielu bardzo religijnych Żydów w czasie Holokaustu utraciło wiarę no bo uważaliśmy skoro Bóg dopuszcza takie rzeczy tylko trójki mają nie chce zajmować się tym argumentem, że nie jest poprawny ci niepoprawny, ale judaizm jest właśnie taki bardzo dualistyczny w związku, z czym odejście od wiary nie jest na pewno czy 3 dni nie zawsze jest zachować bardzo często nie jest odejściem z powodów racjonalnych, żeby jakiś nagły, choć oczywiście, że tak tak tak wysokie dzisiaj, gdy dyskutujemy dotyczy przede wszystkim filozofowi finansowo i do niej debatujemy zwykli ludzie rzadko i często się dziwią się w oplu można się takimi rzeczami zajmować, bo rzeczą oczywistą, że Bóg istnieje albo nie istnieje artysty jest sprawa już psychologiczny socjologiczny i wrócimy do naszej rozmowy po informacjach Radia TOK FM informacji o 1140 studio Radia TOK FM w Krakowie z prof. Jan Woleński studio Radia TOK FM w Lublinie prof. Jacek Wojtysiak informacje po informacjach wraca z moment filozofia religii kontrowersje dzisiaj dowody na istnienie Boga ne studio w Lublinie prof. Jacek Wojtysiak z wydziału filozofii katolickiego Uniwersytetu lubelskiego studia w Krakowie prof. Jan Woleński z Instytutu filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Jan Woleński chłodny w swojej w swoim rozdziale psy w tej książce w tym zbiorze podkreśla, że negatywne zdanie egzystencjalne nie da się udowodnić z powodów czysto logicznych ne, czyli od pana panie profesorze rozpocznę pytanie, jakie błędy widzi pan w rozumowaniu prof. Jacka Wojcieszak z użyciem podam 1 przykład w lesie to niech nie mówię nie tylko jest sprawa tresera, bo i Kiszczaka mianowicie, bo jest taki jak w uproszczeniu to poddaje jest taki argument, że jeżeli każdy, by każda rzecz ma swoją przyczynę to istnieje przyczyna wszystkich rzeczy albo nieco ogólniejsze znaczenie w wersji, jeżeli wszystko co istnieje ma rację swego istnieje Ano to istnieje tradycja dla istnienia wszystkiego da, więc da not RW wedle mojej argumentacji resztek piwo kaucja był już ogranicza się do kwestii tych przyczyn nowości mianowicie jedno, jeżeli zakładamy, że każda rzecz ma swoją przyczynę to znaczy, że przyczyna co jest czymś co istnieje pomiędzy skutkiem czego ich wcześniejszego, a swoim skutkiem imprezie Wojtysiak odpiera to także elita to jest to nie jest jak piwo kaucja, ponieważ przyczyna to jest to co wywołuje skutki to za kimś to powtarza niezależnie od tego jak to się dzieje należy wnieść to jest po prostu stwierdzenie to auto logiczne nabywamy zdefiniujemy przyczyny poprzez to, że ona co wywołuje pewne skutki, więc jeżeli z 1 strony przycina i tych nie ma własnej przyczyny czy też ta pierwsza przyczyna, a z drugiej strony w Gryfinie to przyczyny wewnątrz świata jako coś pośredniego między 1 skutkiem, a innym skutkiem no to oczywiście to jest inne pojęcie przyczyny i to samo jest zresztą rację dostatecznie tempie bardzo im ćwiczyć, ale to się da sformalizować kończy się wreszcie zaznaczyć mianowicie to nie wynika, że ta argumentacja jest niepoprawna i całkowicie, bo jeżeli się dodać dodatkowe przesłanki to oczywiście ta argumentacja staje się poprawna, ale te dodatkowe przesłanki są wysoce wątpliwe z różnych powodów innych taki błąd, który jest powszechnie tych rozumowanie to jest taki warsztat rozumuje się w ten sposób przy, jeżeli istnieją byty przychód przygodę to musi istnieć byt konieczny Otóż też koralowy pism z punktu widzenia elementarnej logiki moralnych, owszem, można przyjąć taki system logiczny bardzo mocny Leszka głosi, że jeżeli coś jest prawdziwe to jest prawdziwe koniecznie koniecznie, ale to już jest reguła niesłychanie mocna i nie przez wszystkie przyjmowane jako reguła czysto logiczna, gdyż to są przykłady właśnie takich ułomności tych dowodów, że szansą dość powszechnie przyjmowany, żeby trochę anegdotycznie rzecz ująć Bertrand trasy, dyskutując z ojcem kopię strony dominikaninem mniej to było kilkadziesiąt lat temu BBC po rzutach no ja nie chcę być arogancki, ale proszę szanownego ojca jeśli się argumentuje, że z tego, iż każdy mógł on być 2 przeciwne wynika to, że istnieje przyczyna wszystkich dzieci to tak, by powiedzieć, że jeżeli każdy człowiek ma matkę to istnieje Bartka wszystkich ludzi też przykład żartobliwie prowadzić przekonujące są przykłady matematyczne w kradzieży rok dla każdej liczby naturalnej istnieje w liczbach naturalny od nich większa to istnieje liczba naturalne większy większe od wszystkich lig naturalnych co jest oczywiście nieprawdą, ale ja odpowiadam, jeżeli się dodać dodatkowe przesłanki, toteż rozumowanie i dom, dlatego że dla każdego zdania można dodać taki układ przesłanek z lego to zdaniem wynika, ale to jeszcze nie świadczy, że argumentacja jest poprawna, bo księża leży właśnie Harry przesłankach prof. Jacek Wojtysiak dlaczego, bo ma być tą przyczyną, która nie ma przyczyny wydać od razu kwestia wyjaśnienia i Janie formułuje takie przesłanki każde ma swoją przyczynę tylko lekarz debet przygodnym na swoją przyczynę teściowa ściślej rzecz powiedzieć każdy fakt, który występuje mogę nie wystąpić posiada czynnik, który wyjaśnia jego wystąpienia tak ściśle ściśle można, by powiedzieć ci w ten sposób unikamy wielu problemów, o których pan profesor mówił po drugie, też nie mój nie definiuje przyczyny jako pośrednik między jakimś łańcuchu między jego przyczyną, a skutkiem dlatego w przejmuje on definicję, że pan profesor przywołał dane w każdym roku rozumowanie musimy przyjąć pewne definicja, że przyczyna to co wywołuje skutki, więc to są 2 takie zastrzeżenia i patrzeć jak w w tym w kwestiach w z tego, że istnieją byty przygodne weszliby komet konieczny argumentacja ta przebiega mniej więcej następująca, jeżeli istnieją byty przygodne i każdy bez przegranej lub układ Bytów przygodnych musi posiadać czynnik, który jak wyjaśniono, jeżeli weźmiemy taki układ wszystkich Bytów przygodnych fi ciągle utrzymujemy zasadę racji dostatecznej czy zasadę przyczynowości czy zasady wyjaśniania na to również ten układ powinien posiadać swoją przyczynę, ponieważ do niego należą wszystkie bety przygodne nie ma wyjścia tą przyczyną tym czynnikiem wyjaśniającym musi być byt konieczny i to jest schemat tego rozumowania, którego obronie, w którym jest po prostu schematem, który zaproponował Leibniza tutaj nic nowego nie wniesiono można to tylko w różny sposób wyrażać, a geniusz legniczan wybitnego, a i filozofa i uczonego i matematyka logika polega na tym, że MO Tety związki w sposób taki intuicyjnej prosty dostrzegł natomiast ja jeszcze jeśli można 1 rzecz tutaj dodam uważam, że rzeczywiście, jakbyśmy porównali nasze dyskusje sprzed kilkunastu lat i teraz to na pewno jest mniej rozbieżności ja na pewno ostrożnie formułuje swoje tezy i pan profesor też stwierdza, że przynajmniej niektóre argumenty są formalnie propos poprawne nowsze np. dowód ontologiczny natomiast do innych rzeczy w związanych z dowodem na wątpliwości, że to jest pierwsza sprawa też druga sprawa filozofia jest właśnie o to, żebyśmy wyszli ze swoich kryjówek światopoglądowych, w których mamy prawo do swoich wszedł przez subiektywnych czy prywatnych przekonań próbowali te nasze przekonania w konfrontacji dyskusji zobiektywizować po to jest filozofia potem są właśnie tego typu dyskusje i możemy dojść przynajmniej zrozumieć, dlaczego się różnimy, ale różnimy się, dlatego że inaczej to przesłanka rozumiemy albo inną definicję przyjmujemy albo intuicja o tym, że zasada racje racji dostatecznej 3 właśnie tego, że każdy przygodny fakt ma swoje wyjaśnienia ja uważam, że ją należy przyjąć pan profesor uważa, że nowy nie mamy wystarczających racji, żeby ją przyjąć i t d . ta dyskusja do tych właśnie wniosków prowadzi jeszcze 1 rzecz była mowa o tych czynnikach psychologicznych i rzeczywiście one tworzą kontekst takiej dyskusji, chociaż w dyskusji samej dyskusji filozoficznej pani Monika abstrahować, ale pamiętajmy, że ona ogromnie wpływają na mentalność filozofów i współczesnych ludzi moim zdaniem ludzie n p . w średniowieczu byli bardziej przekonani do przesłanki o tym, że istnieją w sposób przygodę lub w wszystko co ich otacza ma charakter przygodny, ponieważ nos spotykali się z ogromną zależnością od sił przyrody od różnych innych czynników i nie potrafili nad nimi panować i zauważyli, że tak samo jest innymi elementami świata z drugiej strony byli przekonani jakiś racjonalności świata dlatego uważali, że wszystko musi być wyjaśniona także także ten ogół faktów przygodnych musi mieć wyjaśnienie w takim razie odwoływali się do czytnika różnego od tych od tych faktów, czyli do czynnika nadprzyrodzonego, ale co może przydzielić innym klimacie w innym kontekście niż kulturowym pozwalały im to, że oni na temat tego czynnika nadprzyrodzonego dyskutowali myśleli, że w jego kontekście żyli jednak trenowaliśmy w tym, żeby o nim myśleć dziś jest całkiem inny kontekst kulturowy dzisiaj ludzie są od od dziecka właściwie karmieni naukami fizyka innymi, które interesują się obiektami fizycznymi i ten trening dotyczy inny przedmiot właśnie w tych wśród tych przedmiotów czują się dobrze intelektualnie świetnie idzie dyskutować na ich temat natomiast no, ponieważ nie są aż tak wytrenowani w myśleniu o nadprzyrodzoną ości z czasem bardzo trudno nawet kiedy dostaną argument, że taki byt istnieje albo przynajmniej może istnieć, a może racjonalne mówienie o nim w Bonn mają duże wątpliwości konieczna operują innymi kategoriami są w ćwiczeniu myślenia o innych przedmiotach dam się oto jest 1 z ważnych elementów, który od, których należy tutaj pamiętać ci, których nie należy wykluczać prof. Woleński zgadza się z tym z tą różnicą między średniowieczem dzisiejszymi czasy się, żeby trochę przesadzam, ale oczywiście inna kultura była inna i inny inna mentalność, ale ja bym tu nie przesadzał not było tak jak było natomiast na słynną bardziej interesować się jak jest jak jest jak jest dzisiaj widać tak wtedy ludzie szczerze wierzyli jak Teresa Bekisz jak mówi napatrzył się n p . na to co się działo w tym okresie jedno, która była jednak był jednak spory grosz się między wiarą, a praktyką, której był i mężczyzn i będziesz nam się w liście są tego nie ma wątpliwości oraz daje mu się, że Ciołkosz kulturowe jest znacznie poważniejsza czuje się jeszcze powiem, że tych służb w tej szkole zaś tyczy to wcale przecież nie było tak samo jeśli chodzi o o o rozmaite kwestie nad nim późna scholastyka krytyką i Tomasza z Akwinu i nie bardzo akceptowali jego i jego metafizykę czy też jego antologię Drums Kotus miał zupełnie inny pogląd na relacje pomiędzy istotami istnieniem czy chcą wreszcie jest bardzo ważnym faktem, że Schola styka była bardzo pluralistyczna ci dość pluralistyczna wbre w temu co się sądzi, że to była tematyka ideowa urawniłowka nieprawda przecież potężne podziały w chrześcijaństwie się dziś grają ci źródła 1 się na inny miał miejsce w części w średniowieczu, a korzenie drugiego ty właściwie były późnym średniowieczu bardzo dziękuję prof. Jan Woleński z Instytutu filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego był państwa ma gościa ze studia w Krakowie prof. Jacek Wojtysiak rozwój z wydziału filozofii katolickiego Uniwersytetu lubelskiego był z gości ze studia Radia TOK FM w Lublinie filozofia religii kontrowersje dzisiaj dowody na istnienie Boga kolejny kojąco naszego cyklu w poniedziałek cuda cuda ogłaszają będzie o cudach informację już za kilka minut o godzinie dwunastej po informacjach Mikołaj Lizut i jego program dzisiejszy przygotował Paweł Ziętara, a nad jakością szczególnie tego ostatniego połączenia czuwał Kamil zrób
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK
-
-
-
38:05 W studio: prof. Artur Nowak-Far
-
24:54 W studio: Wojtek Olszak
-
REKLAMA
POPULARNE
-
29.01.2018 11:00 OFF Czarek42:10 W studio: prof. Piotr Dyczek
-
-
-
30.01.2018 11:00 OFF Czarek42:01 W studio: prof. Magdalena Kamińska
-
12.10.2018 10:00 OFF Czarek38:27 W studio: prof. Paweł Strzelecki (matematyk)
-
-
02.02.2015 10:00 OFF Czarek42:33 W studio: prof. Krzysztof Meissner
-
22.02.2018 10:00 OFF Czarek35:23 W studio: prof. Ewa Kuryłowicz
-
22.01.2018 11:00 OFF Czarek40:09 W studio: dr hab. Stanisław Iwaniszewski
-
17.07.2017 11:00 OFF Czarek38:09 W studio: dr hab. Jan Rybicki
-
27.11.2020 10:00 OFF Czarek37:43 W studio: Diana Dąbrowska
-
19.01.2018 10:00 OFF Czarek35:08 W studio: prof. Bohdan Szklarski
-
20.02.2018 10:00 OFF Czarek35:45 W studio: prof. Stanisław Gawroński
-
26.01.2018 11:00 OFF Czarek43:00 W studio: Justyna Bajer
-
05.12.2017 11:00 OFF Czarek38:38 W studio: prof. Krzysztof Meissner
-
29.01.2018 10:00 OFF Czarek38:23 W studio: dr hab. Konrad Osajda
-
01.02.2018 11:00 OFF Czarek38:56 W studio: dr Piotr Podemski
-
-
31.05.2021 10:00 OFF Czarek39:19 W studio: Adam Twardoch , Mateusz Machalski
-
-
-
03.12.2020 11:00 OFF Czarek37:41 W studio: o. dr Paweł Krupa
-
-
25.06.2020 10:00 OFF Czarek37:10 W studio: prof. Bohdan Szklarski
-
28.06.2021 10:00 OFF Czarek35:36 W studio: dr hab. Grzegorz Pac
-
04.09.2017 10:00 OFF Czarek39:12 W studio: Kamila Łyczek
-
28.02.2018 10:00 OFF Czarek27:15 W studio: prof. Łukasz Niesiołowski-Spano
-
07.02.2022 10:00 OFF Czarek35:22 W studio: dr Łukasz Garbal
-
02.03.2018 11:00 OFF Czarek39:51 W studio: dr Tomasz Piekot
-
14.10.2020 11:00 OFF Czarek40:28 W studio: dr Jarosław Łachnik
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL