REKLAMA

Przypominamy rozmowę Wiktora Osiatyńskiego z prof. Zbigniewem Szawarskim

Zrozumieć Świat - najciekawsze rozmowy
Data emisji:
2018-11-25 22:00
Prowadzący:
Czas trwania:
49:52 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
Dobry wieczór państwu, Wiktor Osiatyński, witam w kolejnej audycji Zrozumieć świat. Naszym gościem jest dzisiaj pan prof. Zbigniew Szawarski, dobry wieczór,  dobry wieczór. Pan profesor był już naszym gościem 14 lipca 2014 roku. Mówiliśmy wtedy o aktualnych sprawach m. in. o klauzuli sumienia. Dzisiaj chciałbym z panem porozmawiać o sprawach ogólniejszych, został pan ponownie przewodniczącym komitetu bioetyki PAN, gratuluję. Dziękuję. Na pierwszym posiedzeniu tego nowo powołanego komitetu, który w pierwotnie powstał w 2015 roku, wygłosił pan referat dotyczący celów i zadań tego komitetu w najbliższej kadencji.  Rozwiń »
Ale chciałbym zacząć od takiej sprawy u nas jest komitet bioetyki pan natomiast w niektórych krajach istnieje Państwowa rada bioetyki jakaś różnica między tymi woła nas takie rady nie ma AKS -u różnica między takimi 2 ciałami zarówno jeśli chodzi o skład, jaki kompetencje czy oddziaływanie i czy źle, że w Polsce nie ma takiej rady to jest sprawa istotna, bo rzeczywiście w większości europejskich krajów, ale także ich poza Europą są komitety bioetycznych, które mają najwyższą rangę zwykle nazywają się Narodowy komitet bio etycznym albo tak jak jest w stanach Zjednoczonych prezydent 2 Żory błąd w tym, by efekt pensji co do ciała, które jak, gdyby decydują o rozstrzygnięciach sztucznych dotyczących najważniejszych problemów związanych z rozwojem biotechnologii medycznych czy też organizacją pewnych działań pewnych systemów dotyczących leczenia i opieki zdrowotnej w Polska jest 1 z nielicznych krajów w święcie chyba jedynym w Europie, który z takiego komitetów nie ma po prostu, dlatego że mam wrażenie nie ma dobrej woli, aby taki komitet powołać, bo zasadą działania takiego komitetu jest dążenie do kompromisowego w miarę kompromisowego znalezienia rozwiązania bardzo trudnej sprawy etycznie w sytuacji, kiedy społeczeństwo na off składa się z ludzi najróżniejszych poglądach najróżniejszych, o czym powiedział wyznaniach rynna najróżniejszych religiach najróżniejszych światów poglądach i wobec tego te wszystkie stanowiska powinny być jakoś reprezentowane w takim komitecie ja brałem udział w paru próbach powołania takiego komitetu i jak pamiętam wszystkie one na starcie rozbijały się, gdy przychodziło nam określić, kto i w jaki sposób będzie powoływał członków tego komitetu czy organizacja partyjna pean czy ja wiem kościoły, a jeśli kościoły to w jakiej proporcji inni czy może tylko instytucje naukowe czy ktoś instytucje społeczne instytucje społeczne krótko mówiąc w tym momencie nie potrafiliśmy się takim komitet polskiego nie potrafili państwowy komitet różniły się od komitetu bioetyki pan właśnie tym, że nie byliby to tylko naukowcy, że miałby większą miał już rozwiązanych lub są z pewnością musiałby mieć toczy się nazywam ich złej, prosząc o sens przedstawicieli obu przedstawicieli miały jak zeszłoroczny znawcą albo mógłby wpływać mógłby składać projekty ustaw trzecią ludności otrzymałby zwiększoną możesz doradzałbym władzom w sprawach najważniejszych sprawach podjęcia takiej czy innej polityki tak dalej z chorobą profesor powiedział, że tak wielkie problemy bio etyczny powstają, zwłaszcza w społeczeństwach zróżnicowanych światopoglądową etnicznie religijnie tak daleko może jest także w społeczeństwie, w którym istnieje przynajmniej mit jednorodności kulturowo etyczną religijnej to taki Narodowy komitet dla posiadaczy tego mitu czy posiadaczy tej byłby pewnym zagrożeniem byłby zagrożeniem, bo w rzeczy rozwijałaby się o to kto ma pakiet kontrolny w takim komitecie czy to ci, którzy znają prawdę moralną i wiedzą jak urządzić świat Goś ci, którzy mu poszukują takich czy innych rozwiązań prawnych bardzo kontrowersyjnych kwestii jeśli się przejść te słynne raporty, które w pierwszy komitet amerykański Narodowy komitet amerykański przygotowywał to one przede wszystkim dotyczyły definicji śmierci to była epoka pierwszych transplantacji musimy się umówić co do tego jak będzie można zagrać w Szombierkach dał im musimy się umówić się do tego w jaki sposób prowadzić badania i ewentualnie rekompensować uczestników badań klinicznych zieloną szkody poniesione w trakcie badań nikt go mówiąc pojawiło się wiele problemów, a genetyka wczorajszy dzień słynny raport w jakiś dotyczący dotyczący pierwszych eksperymentów prowadzonych zajęć w zakresie nauk genetycznych możliwość tworzenia hybryd genetycznych to wszystko musiało być jakoś unormowane i Stanów zjednoczonych, o których mówi się tradycyjnie tygiel tygiel różnych kultur tygiel różnych światopoglądów tygiel różnych tradycji kulturowych owe komitety reprezentowały możliwie najszersze spektrum ludzi z klasą, a jednak przy tym ogromnie szerokim spektrum udawało się osiągnąć kompromis co tak, a powiedział pan coś niesamowicie pechowo w ważnym, podając przykłady, że komitet amerykański zajmował się wpier w sprawą bardzo konkretną, chociaż ogólną ważną definicję życia potem zajmował się inną sprawą potem jeszcze inną litów widziałem właśnie istota tego czym jest bioetyka, ponieważ jedni twierdzą, że to suma ta etyka, czyli jakaś etyka ogólna teoretyczna Natasza rozumiem, że w ujęciu pana profesora i szef komitetu bioetyki pan, czyli przedsięwzięcie działań to chodzi o rozłożenie tych wielkich problemów etycznych na konkretne problemy i ja myśląc o tym mowy o raku para para, ale my palcami przysłał w bramach materiałów przygotowujących do posiedzenia komitetu i do naszej rozmowy taki tekst o tym czy Solidarity państwa w 2 Anders Kret i to jest listach sympozjum z Krakowa tam jest takie zdanie i sprawiedliwość jest czymś teoretycznym, ale niesprawiedliwość jest zawsze czymś praktycznym co 3 musimy się mierzyć z w każdym czasie w każdej chwili, więc podobnie jak to bioetyka zajmuje się czymś praktycznym konkretnym konkretnymi problemami, a niejedną prawdą ogólną to jeszcze inna należałoby uzyskać jakiś kompromis, a czy zawsze podkreślam te 2 poziomy czy 2 perspektywy istotne dla bio etyki, bo z 1 strony możemy uprawiać w teorię i zajmować się pewnymi istotnymi problemami z punktu widzenia teorii, ale na najwyższym poziomie abstrakcji możemy spierać się pojęcie sprawiedliwości właśnie część jego etycznym różne modele sprawiedliwości możemy dyskutować o pojęciu eutanazji na możliwie najbardziej abstrakcyjnym poziomie spierać się definicje czym jest eutanazja czy nie możemy wspierać zapłodnienie in vitro czy o aborcję 8 i te spory typowo filozoficzny spór zawsze kończyło się porównaniem protokół rozbieżności sądzimy tak wysoko Jimmy wysadzić się inaczej dziękujemy za miłą rozmowę i żegnamy się, ale nic się wydaje, że etyka jest również dyscypliną praktyczną i te wszystkie spory mają swój odpowiednik praktyczne cokolwiek ludzie sądzą np. eutanazji czy aborcji w życiu pojawiają się problemy, które tak czy inaczej trzeba rozumiał rozwiązać test praktyczny wymiar naszego życia moralnego no ten czas też niesprawiedliwość jest fakt możemy mieć odmienne poglądy filozoficzne w sprawie definicji sprawiedliwości pan może być zwolennikiem rusza nie mogą być namiętnym przeciwnikiem Borussia bądź na odwrót, ale jeśli przychodzi nam rozstrzygać kwestie praw jako żart lubię Rolls wbija słuchaczy bardzo się ważne, jeżeli Jonas filozof etyczny amerykański, który sformułował bardzo prostą zasadę, że ludzi można traktować w fasadzie w sposób nierówny tylko wtedy, kiedy efektem tego jest poprawienie zniknąć z danych staną na jej grupę ludzi najbardziej poszkodowanych najbardziej dyskryminowanych znajdujących się w najgorszej sytuacji, w której sprawca, ale równie dobrze można przeczytać scena armaty jest się na jego niezwykle ostrą krytykę Rosa, ale to wtedy uprawiamy ową filozofię akademicką czy bioetyka akademicką inni pokazujemy, kto jest intelektualnie bardziej wyrafinowane bardziej elegancki bardziej powiedziałbym w efektowny w swojej argumentacji, ale nie rozwiążemy problemów praktycznych mnie natomiast bardzo zależałoby na rozwiązywaniu problemów praktycznych zatem wydaje się, że niesprawiedliwości w naszym systemie zdrowia są faktem problem dostępu do takich czy innych świadczeń lekarskich jest faktem już trwa chwilę chce cofnąć się do tego ogólnego zdaniach toyotą prowadzoną wiedział czy do tego, by do pana podejścia pasowałby dokonane 20 lat temat złego usłyszałem w jakimś artykule przeczytałam przez kasę szans na prawnika filozofa prawa amerykańskiego rozróżnienie między zasadami, a reguła i on twierdzi, że zasady są pryncypia moralne, które mamy, które powinniśmy mieć, której jednak w pluralistycznym społeczeństwie między różnymi grupami ludzi mogą się różnić natomiast reguły jest to zbiór norm postępowania, który pozwala współczuć ludziom porozumieć się znaleźć kompromis się współżyć ludziom, którzy wyznają odmienne zasady pierwotne co może mieć różne pryncypia, ale dzięki regułom możemy wiedzieć, czego oczekiwać od innych, czego inni mogą oczekiwać od nas i możemy znaleźć kompromis, który od zasad może zawsze odbiegać i to różnice mię ta różnica między zasadami regułami Lem się ważna i myślę, że ma zastosowanie do tego co pan, mówi że reklama uchodziła komitet bioetyki pan wypracował reguły postępowania w dziedzinach, których ludzie mają różne zasady to jest bezbłędne jest, że tak powiem w rozpoznanie i określenie problemu rzeczywiście tak jest to dorosły to rozróżnienie, bo ono w rozmaicie formułowane śluz członkiem i banki formułowały je odróżniać moralność ideały musimy respektować minimum zasad współżycia społecznego to sprawia, że w społeczeństwo w ogóle funkcjonuje w miarę sprawnie w miarę solidarnie w miarę bezpiecznie, a ponad 100 każdy z nas może wyznawać takich czy inny system moralny taką czy inną religię i urzeczywistniać w praktyce swój własny ideał życia moralnego oczywiście, iż nie ingeruje on sprawy wolności zasady innych osób przy założeniu jakiś tolerancji wzajemnej niesie wydaje, że to jest jedyny sposób uporządkowania naszych wzajemnych relacji w systemach we współczesnych pluralistycznym i systemach demokratycznych, w których ludzie mają najróżniejsze poglądy i wywodzą się znają się najróżniejszych tradycji, czyli właściwie ta bioetyka tak jak pan był pojmuje i promuje, zwłaszcza w komitecie po pierwsze, dotyczy konkretnych kazusów konkretnych przypadków raczej niż abstrakcyjnych ogólnych norm czy wychodzi od konkretnych przypadków jest zwykle wychodzimy od konkretnych szukał przypadków od konkretnych problemów i to tych problemów tych zjawisk, które są niejako charakterystyczne dla naszego społeczeństwa, a przede wszystkim in vitro my nie wypowiada byśmy się o szczegółach na ten temat, ale my zajęliśmy wyraźne stanowisko, że nie widzimy nic złego w stosowaniu tej metody rozwiązywania problemów związanych z bezpłodnością czy niepłodnością jak mówią w latach mówi pan tak jesteśmy drugim dużą wagę zasadą taką meta zasadą bioetyki dla pana jest pokora PiS stąd logiczna, czyli uznanie własną wolność możliwe jest bowiem, że to inni mogą mieć rację ja mogę się milczy o przekonaniach jak pan pogodzić to co pan przed chwilą powiedział, że mamy stanowisko w sprawie in vitro z tą pokorą Lepistö miał wpływ na karierę muzyczną to jest trudna kwestia też bardzo trudna kwestia ja mogę mieć takie czy inne poglądy ja z natury rzeczy muszę wyznać to publicznie tym razem opowiadam się raczej po stronie niepewności moralnej niż pewności moralnej i prawdy moralnej ja wiem, że nie wiem ja wiem, że nie potrafi z całą pewnością powiedzieć co jest moralnie słuszne co jest moralnie niesłuszna mam bardzo mocne poglądy w pewnych sprawach, ale nie wykluczam, że mogę się mylić, że mogę zmienić moje chcieli go słucha pan innych miał wrzuca pan wszystko mnie nie odrzuca pan debaty tak dokładnie taki ja jestem otwarty na debatę ja jestem otwarty na dyskusję bowiem, że w trakcie w trakcie rozmowy w trakcie dyskusji w trakcie debaty w można zobaczyć pewne założenia, które milcząco albo bezwiednie przyjmuje się ku fundament własnych poglądów i czasami można owe założenia zakwestionować można rzeczywiście dostrzec, że ich wątpliwości w niepewności dlatego rozwaga debaty kanapki prawda rodzi się w dyskusji publicznej dyskusji debat na temat praw osób LG TB, czyli gejów lesbijek urzędujący wicemarszałek Sejmu powiedział publicznie, że nie dopuści do debaty na ten temat w sejmie to jest dialog owo tak ja wtedy powiedziałem mu się pana poglądy nie przeszkadzają właściwy balet to, że pan, mówi że pan nie dopuści do debaty to pana dyskwalifikuje jako marszałka wicemarszałka Sejmu, bo potem Sejm, żeby debatować rzeczywiście do Chin, lecz różnice i teraz tak mamy mamy konkretny kazus mamy pokorę epistemologii stąd mamy debatę i teraz jest trzecia zasada, że w ta dyskusja ta debata zakłada możliwość, a właściwie większości przypadków konieczność zawarcia kompromisu moralnego, ale i ich na kompromis moralny jako wartość Anioł jest wartość ta, ale jeśli wolno jeszcze wrócić na moment do filozofii to w dużym stylu popart kiedyś wyróżniają w 1 ze swoich prac to pojęcia esencja liczb in Nomine Alicji metodologiczne moim zdaniem to są bardzo ważne powiedział bardzo proszę wyjaśnić rozróżnienia esencja lista metodologiczny jest przekonany, że jest w stanie uchwycić istotę rzeczy, że jest w stanie zdefiniować raz na zawsze źródła płatność jest oczywiste mu bezpośredni chwyta scenerię bezpośrednio, bo one się odbijają postaci idei naciągany jaskiń, ale Alles, ale Płomień, który gdzieś tam jest bezpośrednio od 13 latach też kwestia Monty głębi myślenia doświadczenia, ale istota rzeczy jesteśmy uchwycić zdefiniować nominalnej 100 firm słowach mówi od definicji słów i zakłada, że pojęcia nasze pewne rzeczy zmieniają się ewoluują USA go na różnych etapach rozwoju, więc sobie 3 m niejako oraz definiujemy nasze pojęcia o nabierają zupełnie innego sensu pojęcie atomu np. przyszłą ogromną ewolucję od czasów demokrata po dzień dzisiejszy temat tomu, który miał się uczyłem w szkole są z pewnością nie jest z tym atomem, którym zajmuje się fizyka współczesna tak jest, że wszystkiemu pomyślmy pojęcie osoby ludzkiej zaś można je zdefiniować na równiejszy w sposób albo samego życia albo samego życia są rozmaite koncepcje rozmaite rozmaite podejścia rozmaite perspektywy inni jak w odrzucają to esencja mistyczne stanowisko pracy pańskie stanowisko prawdy absolutnej istoty rzeczy możliwe i możliwości jakiegoś bezpośredniego oglądu, bo zbyt różnimy się w poglądach, aby zakładać uniwersalność takich wiecznych wieczystych niezmiennych intuicji ogląda w identycznych jak mówią filozofowie czy innych torach Pm odkryć inne zakładam, że jednak rzeczywistość jest płynna i my powinniśmy niejako filozoficzne i estetyczny podążać za zmianami, jakie zachodzą w tych oczywiście, a jednocześnie przyjmować że, ponieważ nie znamy to znowu Popper prawdy absolutnej i że jesteśmy omylni, że dopuszczamy użytecznych praktycznych kompromis tak i Testa pana trzecia z zasadami etyki, a czemu na miejscach trudno, zwłaszcza w Puławach komu kompromisie, dlaczego tak dużo ludzi podkreśla wagę bezkompromisowości się wspaniale że, że właściwie nie ma koalicji różnych bo, bo ludzie są bezkompromisowi już zaczynają o kwestię trudna delikatne kwestie bezkompromisowość cnotą w naszej tradycji, ale bez kontroli i rzeczywiście tak można traktować bez kompromisu nie chodziło się na kompromisie z zaborcą albo wymienienie się również, że jeszcze mocniej jeszcze wcześniej ja jestem bezkompromisowy wtedy jeśli jestem wierny samemu sobie jestem wierny własnym poglądom sobie czy mogło sobie o Bogu on również Bogu to widzi różnicę bezkompromisowości 1 z dróg i jest różami pierwsza, jeżeli jestem wierny samemu sobie co innym za dużo nie będę się wtrąca jak inni żyją pomaga żyć wierny sobie, akceptując tolerując zimną inne nieco zachowania innych niekoniecznie mają nas, że jestem wierny Bogu to by ich potępiała w inny niekoniecznie jedno drugiego nie wyklucza wierność samemu sobie własnym ideałom morze ludzi skłaniać do zachowań bardzo fanatycznych, bo jako dobry muzułmanin dżihadu czytam iż, jakkolwiek wierny Bogu wdzięczna jestem wierny Bogu ja sobie sobie co mam pewien zbiór wartości ja przynajmniej, kiedy usłyszałem pana ustach wierność sobie pomyślałem to co nazywa się uczciwością wewnętrzną, lecz pewną zasadę reguły i jaj ich nieładnie tak natomiast nie narzucam ich koniecznej innym poraża wierny Bogu albo ideologię jakiejś oznacza, że chce, żeby ona była dominująca i innym narzucam szkoda tylko od bardzo łatwo wyjść z tego sporu zakładając, przyjmując po prostu musimy jakiś kompromis teraz zaś między ochroną trwa ostry prosty oczywisty wierność samemu sobie czasami oznacza, że to co uznaje za swoje wartości odnoszą do pewnych struktur metafizycznych Boga do pojęcia Boga, bo on stanowi fundament mojego męża mojej struktury wartości mojej tożsamości moralnej jak czuje na głos Boga odbicie Boga prawo Boga i t d. Mono przejawia się w mojej duszy ja staram się zgodnie z tym postępować inaczej wierzący bardzo często tak to robią czasami jeśli robią to zbyt gorliwie zbyt fanatycznie nie mają żadnych skrupułów, żeby uczynić czy straż nad czym nie jest trochę tak, że jeżeli ja jestem wierny sobie to ja jestem gotów pewnych sytuacjach ponieść ofiarę tak, a przy tej drugiej wierności ideologii Bogu religiach chce, żeby ktoś inny poniósł ofiarę jestem gotów poświęcić inne chcieli ofiara jest i mojemu ideału, który wyznaje no moja żona mówi dosyć tak ostro i brutalnie jesteś przeci w aborcji terenie lub też prosty Tomka, ale i nie robi wrażenie poddawać się aborcji, ale nie byli albo nie robi nawet im Mariana zarządzali agencja powinna karty, ale nie zabrania in za prąd ma poglądy moralne wtedy jeśli gotów jest postępować tak właśnie jak mówi ja nie wyrażą tę myśl, którą pani Ewa powiedziała nieco inaczej może bardziej filozoficznie z tego, że ja mam takie czy inne poglądy nie wynika, że ty masz mieć dokładnie takie poglądy jak ja mam i analogicznie z tego, że ty masz takie poglądy, jakie masz nie wynika, że ja powinienem mieć takie, ale teraz, żeby wszystkim Uriasz musimy po pierwsze, szanować swoje poglądy, ale nie narzucać i poszukać pewnych reguł, które będą najczęściej kompromisem legło w komplecie, a tak takie są cele, które przyświecają bio etyce w konkretny przykład dokładnie tak i o tym, myślą zawsze, kiedy rozmawiam problemy innych cieczy plany dotyczące działalności komitetu bio etycznego czy boja wiem, że my się różnimy w poglądach, ale pewne rzeczy w Polsce muszą być rozwiązywane pewne reguły gry pewne reguły współżycia muszą być w komorze do tych konkretnych przypadków powrócimy po chwili witam państwa ponownie rozmawiam z panem posłem Zbigniewem Szawarskim przewodniczącym po raz drugi komitetu bioetyki Polskiej Akademii Nauk rozmawialiśmy o ogólnych zasadach wartościach bioetyki o tym, czym ona jest i doszliśmy do wniosku, że najlepiej przejawia się ona w konkretnych sprawach konkretnych problemach profesorze wyróżnił 738 najistotniejszych pana zdaniem dzisiaj problemów bioetycznych którymi komitet ponieść się zająć, które powinny, jakby emanować z tego komitetu do społeczeństwa może moglibyśmy je pokrótce omówić pierwszy po śmierci umiera 2 turze jesteśmy istotami śmiertelnymi jest dla mnie oczywiste nie kwestionują tego, że są ludzie, którzy wierzą w razie mamy szansę na nieśmiertelność jeśli tak wierzą jeśli uważają, że ich ducha pójdzie po śmierci do nieba w porządku niech wierzą w ale to co jest na wspólne to fakt, że kiedyś każdy z nas musi umrzeć, bo jesteśmy istotami śmiertelnymi Otóż dla mnie sprawą ważną jak ja będę umierał jeśli ja chciałbym umrzeć dobrze obojętnie jak ja będę to definiował to zakładam, że inni ludzie też mają prawu, aby umierać do wsi, więc jeśli uda nam się określić czy jest coś takiego jak dobra śmierć i zła śmierć to konsekwentnie będziemy próbowali określić warunki dobrego umierania warunki to leczenia i opieki w sytuacji terminalnej w sytuacji, kiedy śmierć jest blisko i problemy praktyczne, jakie się rozumem, które są ważne w Polsce sprowadzają się do kwestii typu tzw. uporczywej terapii czy należy czynić wszystko możliwie jak najbardziej gorliwie jak najbardziej intensywnie, aby przedłużyć życie pacjenta od 23 tygodnie 23 miesiące może dam przykład umierającego małego przyjaciela, którego to 2 godziny poddano dramatycznej poniżającej jakiś reanimacji i zwierząt po tym, 2 godzinach w cierpieniach umarły każdy, kto wie godziny wcześniej było w szpitalu, gdzie cały zespół przybiegł wyrzucił bliskich, którzy widzieli się żegnali i postanowił jeszcze niewiara, że nie ma powodu niż reanimować czy to jest dobra rodziny dobra śmierć dobro umiera nie 3 to wiem, że jest złe a dlaczego ich dla wszystkich, bo tak samemu można coś takiego oni, że nie można tego przerwać tak samo jest, że władze, gdy pozbawia się ludzi cierpiących ludzi doświadczających ogromnego bólu i środków przeciwbólowych, argumentując to, że może złotych wpaść w narkomanię czy człowiek śmiertelnie umierają na SOR-ze, który ma przed sobą tydzień 24 tygodnie życia, który gaśnie odmawia mu się silnych środków przeciwbólowych po to, Seana Connery najniższe zdaje się w Europie zużycie morfina jest Super umierający sprawca to powtarzają wszyscy anestezjologii i po prostu ludzie w Polsce umiera w straszliwym bólu Targ i dlatego ja nie chcę się kłócić na poziomie teoretycznym o definicję eutanazji czy też zabójstwo z litości czy zabójstwo dla dobra pacjenta czy czy tzw. RM czy uśpienie pacjenta to jest eutanazja czy nie jest eutanazja karmy nos odejściem technicznie to się nazywa terminal na uśpienie gazomierz dla mnie, że ważne co należy zrobić w tym społeczeństwie, żeby ludzie mogli umierać skutecznością w szpitalach domach hospicjach i też działanie praktyczne i co więcej ja myślę, że też taki program, który pozwala na wspólne pracować nad praktycznymi rozwiązaniami ludzie ludziom, którzy mają najróżniejsze poglądy filozoficzne najróżniejsze poglądy moralne i religijne, bo każdemu z nas powinno zależeć obu, aby mógł umierać dobrze, ale z tym się wiąże tu mowa są w życiu śmierci, bo śmierci umieraniu, ale dotyczy to życia w 1 z wywiadów w artykule kluczykami wpadł w niespełna pół roku temu pan profesor powiedział, że życie nie zawsze jest najwyższą wartością nie zawsze jest traktowane jako najwyższą ja powiedziałem chyba życie nie jest najważniejszą wartością w życiu to rzeczywiście tak powiedziałam i nadal podtrzymuje ten pogląd, bo po prostu świat jak o sobie wyobrażony świat wartości to też świat, by użyć metafory w różnego rodzaju jak gdyby baloników, które unoszą się w powietrzu kolorowych baloników niech każdy balonik symbolizuje jakąś wartość, które unoszą się w powietrzu od czasu do czasu się zdarzają mu nie dochodzi do kolizji 1 z nich panienka z ustaleń w powietrzu drugi rzeczywiście w życiu dochodzi do różnego rodzaju zderzenie wartości nazywamy sytuacjami konfliktowymi sytuacjami konfliktu moralnymi moralnego tragicznego wyboru, kiedy musimy poświęcić 1 wartość na rzecz drugiej wartości i czasami musimy poświęcić życie Luca historia polskiego romantyzmu i Roma patriotyzmu romantycznego uczyła młodych polskich mężczyzn, ale także kobiety umieją działać zależnej poświęcać życie wylicza Iga Janik życie jest najwyższą jedyną wartością to jeszcze za zatrucia są naszą kulturę dotychczasową może trzeba, ale rzeczywiście życie z całą pewnością jest wartością, ale nie jest jedyną nie jest najwyższą i czasami w zderzeniu z innymi wartościami w życiu muszą ustąpić i wolności niepodległości uczciwości wobec samego siebie czy godności ja nigdy nie zapomnę rozmowy z Janem strzeleckim Jan okazję parę razy z nim rozmawiać powiedział mu w sprawach istotnych, kiedy on mi powiedział, że w czasie wojny w czasie powstania ani nie baliśmy się oni bali się załamania na torturach i najbardziej bali się tego, że mogą zdradzić zdrada oznaczała sprzeniewierzenie się mu Czopek właścicielka samemu sobie zdrada oznaczała także wydanie na śmierć towarzyszy walki z przyjaciół kolegów dlatego ten cyjanek potasu w zębach czy w ogóle gdzieś tam łatwo osiągalny był tak cenne, bo on przynosił pewność ja nie zawiódł, że ja nie zdradza, że ja nie załamie się NATO w 2 z kim jeszcze 7 lat kontrofensywa dotycząca tego ograniczenia życia czy do ochrony życia to jest, że można poświęcić inne życie po to, żeby móc chronić to samo albo inne życie dla mnie takim drastycznym przykładem często przychodzi do głowy przy radykalnych pomysłach likwidacji całkowitej aborcji z ograniczenia, zwłaszcza przy uszkodzeniu lub płodu albo też matki jest to, że w samolocie, kiedy uczą tego jak zakładać maskę i mówią, że matka ma wpierw założyć sobie, a później dziecko ponieważ, jeżeli jest z dzieckiem jest nie założy sobie to i to dziecko w Polsce nie nie poradzi sobie umrze matka usług w przypadku tak też prosto my w podobny argument stosuje się zresztą w przypadku ciąży w sytuacji, kiedy stwierdza się głębokie uszkodzenia genetyczne płodu i mówisz mu to w tej sytuacji przerwijmy tę ciążę, bo matka będzie mogła mieć uwinęli się w skokach kurort jedno drugie przestrzeń jest ciężko to, czego nigdy, by nie doszło, gdyby musiała urodzić wychować na głęboką głęboko upośledzone znowu reguła bardziej niż zasada i ważne, że zasada, która może być czasowo absolutnie pryncypialne dług całkowity zakaz ochrona życia tej regule ma być poddana jakimś sensie tych newsów w sam jak mówią Anglicy reguły praktyczne mówi pan bardzo poważnym problemie kontrowersyjnym moralnych implikacji genetyki badań genetycznych, bo drogi w tym tematem jest powszechna aspekty prokreacji to jest kwestia in vitro, a ja nie rozumiem oporu części społeczeństwa w Polsce hierarchów takiego brutalnego oporu przy grożą ci grozili pozbawieniem prawa do kół ja w ogóle tego nie rozumiem, skąd to za nieludzkie, że może to jest nieludzkie, że pomógł jej pomóc mieć lepszy zysk większy stosunek do tych innych hierarchów Chełmno niestety ja myślę, że w tym przypadku oni występują przede wszystkim jako ludzie polityki i realizują własne cele polityczne polityki czy kontroli np. nad prokreacji u innych nowych ludzi konto musi ona bardziej ogólnych kontroli dusz w play osiągnie Marka Grechuty sflaczały i dusz obojętnie, kto rządzi w sypialni ten rządzi społeczeństwem to rząd dusz sprawują rząd jak Hongkong jako feministka cieszyłbym się w tym, by tak było na nie na chodnikach jest dla nich nie stoi to jest rok gdyby, gdyby w, a ja już jak w naprawdę przestaje dyskutować na temat in vitro, bo nie mam cierpliwości można śledztwo w polityce staje się, że to jest kolejna sprawa, w której może nastąpić nieprzyjemny albo przewidywany konflikt pomiędzy władzami publicznymi państwowymi, a duchowymi społeczeństwie taka głos z konferencją na temat przemocy, ale mówi pan właśnie się, że moralne implikacje genetyki jest to wyjątkowo kontrowersyjny obszar w coś co stanowi tę wyjątkową kontrowersyjność moralnych implikacji Gene, a w powiedzieć o najbardziej skrajnych, ale i najbardziej kontrowersyjnych właśnie z zastosowania genetyki to co w żargonie moich kolegów zachodnich nazywa się on określa się mianem designer ABC dzieci na zamówienie dzieci, które jak z probówki planuje się tak w probówce one powstają z in vitro, ale od razu wybiera się właściwe gałęziach więcej genów odpowiednio się te geny ustanawia no i w efekcie ma się na zamówienie było kupcom właściwościach atletycznych wysoki blondyn niebieskie oczy wysokie IQ takie czy inne dyspozycje składa się z in vitro, ale to nie jest in vitro, żeby leczyć bezpłodność nie to jest po prostu małżowinie każdej in vitro jest dla pana profesora ja mam bardzo duże opory i a jestem skłonny śmiałków nie ma żadnego entuzjazmu do tego typu kształtowania nowego człowieka lotu tu Huxley im się z obozu przypomina od razu nowy wspaniały świat metoda Duklanowskiego Alfa beta gamma genetyka daje takie możliwości, ale geny, ale daje także inne możliwości, o których my nie mówimy w tej chwili tworzenie komórek narządów sprzedaż Deresz to jest to nawet formalnie złemu, jeżeli dałoby się stworzyć komuś noszą komórki macierzyste, ale tak to jest HOKEJ po to, zastępuje transplantacji w ogóle rynek narządów handel narządami, ale istnieje możliwość zabiegów genetycznych na komórkach i Szrama są szlaku na mankamentach szybkich w domu może mieć bardzo udaną daleko idące konsekwencje w zamian za człowieka ludzkiego tak ja byłem kiedyś na posiedzeniu, na którym 1 z bardzo wybitnych genetyków francuskich przedstawił możliwość w inżynierii genetycznej, która by pozwoliła wyeliminować raka w ogóle nowotwory i tam chodziło pewne zabiegi na pewnym typie genu nie pamiętam te 3465 dnia pełnej sekwencji kwasu gamma badanie Global dodaniem chromosomów dodatkowego dodatkowej kopii genu kod i prosty zabieg i dzięki temu my rodzili byśmy się bez tych dyspozycji genetycznych do nowotworu, ale nikt żaden komitet bio etyczny na świecie nie zaakceptuje takiej zmiany, bo w ten sposób zmodyfikowane ułożone dzieci, które miałyby to cechy rodziłyby dzieci też wyposażone w tle zmiany ta historia reszta, by była kmdr baszty wymagałaby powolnego nie wiemy, kto stworzy się 2 gatunki tak na początku tak, ale potem moglibyśmy wyeliminować pozostały na rzecz tej tego gatunku bez raka, ale z genami jest tak, że one pełnią różnego rodzaju funkcji jednocześnie więc, tworząc człowieka bez raka nie wiemy co przy okazji byśmy stworzyli do czego ten nowy człowiek bez raka wyznał niezdolny do zachorowania na nowotwory byłby zdolny stworzyć moglibyśmy stworzyć coś straszliwego on powie Niewiem, bo ma na inny temat związany słyszałam o tym, już dziś 15317 lat temu, że istnieje zagrożenie obok jakości tego co nazywa się bólem genetycznym, czyli zbioru i higieny Czerwonka weszliśmy tak jak tu chodzi o to, że dzięki nowoczesnej medycynie dzieci obciążone poważnymi wadami genetycznymi, które wcześniej nie dożywa wieku prokreacji w tej chwili dzięki telemedycynie dożywają co jest osiągnięciem medycznym, ale te błędy genetyczne czy wady zostają przekazane w następnym pokoleniu w związku z tym cała ta jakość, jakby materiału genetycznego człowieczeństwo ulega stopniowemu pogorszeniu w osłabieniu 3 to jest problem to jest ogromny problem etyczny i to nie jest problemem wymyślonym też problem rzeczywisty i obserwuje lub czy jest ktoś ma siłę moralną, żeby nie pozwolić rodzicom i medycynie dotrzymać i umocnić życia dziecka obciążonego Chachuła wadą ulga na cześć tu Lesbos w marcu prokurent jest problem domówić to jest niesamowicie trudny problem, bo i on ma różne wymiary jak 2 przykłady przytoczone tylko słynny przykład 22 ucho nie ma lesbijki zdecydowały się urodzić dziecko in vitro warunek musiał być głuchoniemy eksperyment powiódł się one urodziwy w imię i autonomii w imię własnej wolności ona chciała wymienić ogromna literatura na ten temat są ogromne dyskusje, bo w domu mają prawo jako grupa Marillion grupa etniczna ludzie głuchoniemi drogą kontynuowania swojego istnienia jako osoby głuchonieme i Sylwia nie chciałbym tego rozstrzygać, bo moja reakcja jest taka Boże mój pozbawiać człowieka szansy na słuchania MoCarta Bacha muzyki najpiękniejszej i to świadomie z premedytacją to, że wydają okrutne w alei wcześniej inna możliwość również i mówię to, bo rozmawiałem z człowiekiem, który robi takie rzeczy 1 z pionierów zapłodnienia in vitro w wielkiej Brytanii niż profesorem sejmowym słyszałem o tym, dom okazuje się, że niektórzy ludzie są bez kłótni, a mężczyźni mają problem płodności może ląduje na jakąś tam konkretną chorobę genetyczną lekarze potrafią znaleźć taki 1 jedyny plemnik w miarę żywotny, w którym na zdjęciu metodą mikro inną funkcję wszczepiony w jajeczko kobiet co jeśli dojdzie do udanego zapłodnienia późniejsze wszczepiać ścianki macicy urodzisz dziecko problemie stawki dziecko dziedziczy ową wadę genetyczną i co dziecko będzie bezpłatna tak jak ojciec trzeba będzie znowu sztucznie pomagać mu powierzono pomagać w prokreacji w stosunku rozmaite możliwości, jakie rodzi genetyka mamy nawet sobie nie zdajemy sprawy z potencjału, jaki w tej dziedzinie się w Wiśle wciąż łączy i to się kontrolować czy lądować przy regulacji, że komitet Narodowy komitet etyczny albo komitet bio etyczny pan może przynajmniej pokazywali drogę w odpowiedzi na miesiąc na zielono np. stanowczo opowiedzieliśmy się leżało diagnozą po implantacji giną w przypadku zarodków po to, żeby eliminować pewne uszkodzenia, że była szansa wszczepienia najnowszego najdroższego zarodka, ale jednocześnie niemal na tym samym oddechu powiedzieliśmy żadnej selekcji płci żadnej selekcji zarodków pod względem płci mają one są obciążone zarodki zdrowotne można byłoby pana zdaniem jeśli go tak to znaczy jeśli mamy i tuż obok mamy problem z strażnikami czystości moralnej, którzy podąża ten zarodek, bo to leży w NATO jest sieć nie należy się, ale teraz przymierza się cykl to idzie także ruszyć w przyrodzie potencjał branży 3 to z tego pojawi się człowiek jeśli zostanie spełnionych bardzo wiele warunków panie pośle, że mamy już mało czasu, bo tak płynie nią nieubłaganie, a zostały nam jeszcze 435 problemów, które pan wymienił je wymienię, a pan profesor wybierze 132, o których chciałby pan coś powiedzieć i sprawiedliwości pogranicza medycyny genetyka i zdrowie publiczne starzenie się społeczeństwa i demencji jako problem moralny etyka badań klinicznych i ostatni problem zaufania do ludzi nauki etyka eksperta mamy i pół minuty co z tego pan profesor zdejmuje się o 1 najważniejszą sprawą starości demencji opieki, bo w tej chwili cała nasza medycyna i całe myślenie o medycynie opiera się na paradygmacie diagnozy i leczenia chorób nowotworowych i tak jesteśmy zaprogramowani, że poza rondem myślenia działania rozpoznać zoperować naświetlić wyleczyć obciąć obciąć cześć cierpliwość taka i zapominamy o drugim bardzo istotnym elemencie opieki lekarskiej właśnie opiera się po jeśli nie uda nam się leczyć jeśli nie uda nam się pokonać choroby jeśli choroba ma charakter przewlekły jeśli pacjent właściwie już umie 0 i nie możemy mu pomóc aktywnie leczą się tu walczyć, pokonując chorobę to powinniśmy okazać umożliwia najlepszą piłkarkę wiąże z tym pierwszym koleżankę poproszona o śmierci umierania ta duchota nie tak i uważam, że sprawy opieki sprawy los ludzi pokrzywdzonych przez los żony, bo starzy pokrzywdzonego w demencji i pokrzywdzonych no bo dopadła taka czy inna choroba dopadła ich starość dopadła ich samotność są sami w domu umierają nic się nim nie zajmuje, a wtedy są pokrzywdzeni, bo starość jako krzywda to jakoś bym się z dnia mnie, że nie bronił nas rozdamy ich jako krzywda natomiast opuszczenie pozbawieniem można zamówić na pozbawienie nie jest takie słowa angielskie wątrobowe tej bardzo trudno je przetłumaczyć na Polski oraz bardzo wieloznaczne ono oznacza i bezradność bezbronność i słabość i kruchość, ale w gruncie rzeczy w każdym przypadku to jest jakiś potencjał do uznania ogromnej krzywdy poniżenia ogromne szkody z różnych powodów z powodu choroby z powodu opuszczenia z powodu zapomnienia depresji na depresję z chorobą ranny z powodu właśnie mów owej związanej z wiekiem niezdolności do sprawnego działania inni wspomina, że w tej dziedzinie miałem ciekawą ewolucję poglądów mianowicie uważałem, że w Starym ludziom kiedyś było łatwiej w normalnej wielopokoleniowe zdziwionego, ponieważ oni żyli oni mieli wnuki dzieci prawnuki wokół siebie my mieli poczucie jakiejś ciągłości użyteczności do czasu, kiedy zacząłem czytać o ogromnej liczbie przypadków nadużyć wobec ludzi starych przemocy wobec ludzi starych nazw aleja chińska, więc ja myślę, że to byłby dobry model, ale podobnie jak jest konwencja przeciwko przemocy wobec kobiet to jest 3 komitet bioetyki pan może powinien wysyłać komunikaty jak bliscy rodzina i w ogóle ludzie nie traktować tych starych to jest pro Arte normy moralne prawo obowiązuje już będziemy wspólnie działać w tym kierunku mam nadzieję, że to są pewnością jest wielki problem, bo inne stoimy na progu kryzysu demograficznego z roku 2050 szacuje się będzie ponad 3  000 000 ludzi żyjących powyżej osiemdziesiątego piątego roku życia większość tych osób będzie potrzebowało pomocy tego mamy 35 lat wita się do nas nie będzie mógł po torze, ale z czasem się tym zajmować teraz niestety musimy wykonać moim rozmówcą był pan prof. Zbigniew Szawarski Ewelina filozof bioetyk ciuchy państwo usłyszenia za tydzień kolejna aukcja zrozumieć świat dobra
Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: ZROZUMIEĆ ŚWIAT

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA