Jakub Janiszewski przy mikrofonie, ze mną w studiu Jarosław Kociszewski z Wirtualnej Polski, dzień dobry, dzień dobry, a przez Skype dr Łukasz Fyderek, Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego, dzień dobry, dzień dobry. W szwedzkim Erin trwa konferencja pokojowa na temat wojny w Jemenie. Zanim przejdziemy do tego, jak ta konferencja i co się tam odbywa i jakie są już pierwsze ustalenia, to może cofnijmy się jednak do samego początku konfliktu, czyli w zasadzie gdzieś do arabskiej wiosny?
Rozwiń »
Trzeba chyba wtedy zacząć te w konflikt w Jemenie możemy się cofać do prawdy dla 60 i wcześniej natomiast to bieżąca runda nieszczęść narastające aż do chwili dzisiejszy rzeczywiście możemy się cofnąć do arabskiej wiosny czy możemy się cofnąć tylko do roku 2015 de facto krasie podzielił nawet kilka wzywają wojujących ze sobą frakcji rząd, który do dzisiaj jest uznawany był rozwijany prezydentów przez społeczność międzynarodową rebeliantów Huti ich wsi z grubsza szyickich, którzy kontrolują stolicę dużą część kraju i również uważają się za legalny rząd.
Natomiast te wojny w Jemenie trwają od od dekad z takim kluczowym momentem narastania wszelkich możliwych nieszczęść jest interwencja Arabii Saudyjskiej i Emiratów arabskich wspieranych przez stany Zjednoczone i zachód po stronie tego legalnego rządu w tej chwili prezydenta Lecha Diego walczących z Huty mistrz znowu
To też nie są tacy rebelianci tam się wydaje wnioskodawcy po prostu talibowie często w lasach to, że to są ludzie, którzy np. potrafią rakietami balistycznymi zaatakować Rijad i również mają bardzo poważne siły zbrojne i potrafili spalić się bardzo nowoczesny okręt transportowy Emiratów czy zaatakować amerykański niszczyciel także jest to bardzo poważna wojna z bardzo poważną bronią bardzo poważnym zaangażowaniem sił zewnętrznych i to jest klub tego co teraz dzieje, czyli z 1 strony Arabia Saudyjska, która przeprowadziła kilkanaście tysięcy nalotów w ciągu ostatnich 3 lat w tym wiele samolotów tankowany bardzo często przez amerykańskie tankowce z drugiej strony Huti popierani przez Iran, a więc de facto wojna przez pośredników proxy war, wojna na wyniszczenie między Iranem, a Arabię Saudyjską, która rozgrywa się kosztem Jemeńczyków tak w skrócie bym ten konflikt określił.
Ale ja mam takie pytanie taką wątpliwość, kiedy się zwrotem prosiło itd znowu słyszymy o tym, jaki ten Iran jest straszny jak ten kraj, który sama tysiące wewnętrznych kłopotów jest słaby jest wykluczony bez całego szeregu międzynarodowych powiedziałbym systemów m. in. systemu bankowego co jest chyba taką mają największą karą za to rozmaite grzechy Iranu jak może jeszcze prowadzić taką sprytną i straszliwą polityka inspirować konflikty prowadzi wojnę użyłem słowa sprytnych to znaczy Iran prowadzi 2 takie wojny, bo w mieście jest serial czy Iranie zdalnych po uszy zaangażowanym, a jeszcze dodajmy też zaangażowanie w Iraku i teraz okazuje się, że Iran przeznaczono na te wojny mniej niż 2 % PKB mniej niż na zbrojenia przekazywał Iran za czasów szachową a bo Irańczycy robią to w sposób niesłychanie sprytnie przemyślany przez Gwardię rewolucyjną gen. Sulejman im macza w tym palce w związku z tym wbre w pozorom nie jest to aż tak dramatyczne obciążenie dla państwa jak by się wydawało do tego wszystkiego, ale Iran, który w końcu od dekad boryka się z rozmaitymi ograniczeniami i sankcjami umie sobie z nimi radzić w końcu też nie wszyscy się podporządkowują taki słynny trikiem irańskim była zmiana baner statków te banery zmieniały się szybciej niż niższe instytucje kontrolne były w stanie nadążyć związku z tym Irańczycy byli w stanie pływać i handlować także Irańczycy rozgrywający bardzo sprytnie natomiast wojna w Jemenie jest oczywiście obciążeniem dla gospodarki, a poza tym z uwagi na rozmaite inne obciążenia dla gospodarki i ograniczenia narastające niezadowolenie społeczne z bali się argumentem opozycyjni 3 kolejne argumenty wywołujący większe niezadowolenie społeczne ja myślę, że to jest większe ma większy nacisk w silniejszym argumentem w rozmowie w Teheranie jest to jak jest postrzegany przez Irańczyków niż realny koszt tej wojny dla gospodarki Iloną może Łukasz Fyderek tym razem to takie pytanie, które się nasuwa samo trochę, żeby posłuchać tego tła, który nakreślił też to mówię do Jarosława Czyżewskiego to właśnie wychodziłby na to, że nie ma mu szansę na to, żeby gdziekolwiek rozmowy pokojowe dzisiaj, jeżeli te rzeczywiście prosiła się skończyły czymkolwiek sensownym sezonowych ja tutaj z tym domem komend komentarza jeszcze w szyję da, że wojna przez pośredników w Jemenie jest bardzo specyficzna i innych to co rozumiem przez okrzyku może oznaczać ich różne rzeczy i w tym przypadku wojna przez pośredników w 3, czyli wojna przewoźników wiemy nie jest bardzo różna, ponieważ reż szczególnie z perspektywy irańskie, której przed chwilą była mowa w 3 wojna wiemy nie jest tanio, ale protestujący w Teheranie i na ulicach Iranu nie protestują tylko nie wiem nie protestują przeciwko wojnie w Syrii proteście przeciwko wspieraniu Hezbollahu niekiedy też zbyt kosztownym, ale przede wszystkim brak problemem politycznym dla gmin Irańczyków jest zaangażowanie, czyli wojna, czyli jest naprawdę kosztowna dla dla Iranu wojna tego, że zgadza się z panem redaktorem, że Iran jest mistrzem optymalizacji kosztów takich interwencji natomiast diament jest dla Iranu niezmiernie dogodny, dlatego że tam mają silnego partnera, który prowadził walkę właściwie z niewielkim tylko wsparciem, a mianowicie ruchu dziś też ugrupowanie Ansar Allah jak i 5 nam, że znaczna część tego ruchu, ale Iran, ale nie jest w stanie nawet choćby chciał wspierać tego tego ruchu en istotnym zastrzykami uzbrojenia z uwagi na blokadę Saudyjską PL istnieje jakaś tam skala kontrabandy ale, ale one prawdopodobnie niewielka, a także nie 3 transfery finansowe na wojnę w mniemaniu są stosunkowo nieduże 3 plus dodatkowo w Jemenie giną Irańczycy ani ludzie zwerbowani przez Iran 3 przy dużych ilościach, które przynajmniej nie mamy na ten temat danych to wszystko odróżnia nie mam, ale idziemy od Syrii i sprawia, że wojna nie ma nie jest dla nie jest krwawiącą, ale tylko dla 1 strony mianowicie dla UE strony saudyjski natomiast ciemne Irańczycy po prostu wspierają dyplomatycznie politycznie w do pewnego stopnia finansowo i organizacyjnie bądź know ho w technicznie, ale ruch Chudzik i nerek uzyskującym gigantyczne strategicznym korzyść w postaci destabilizacji swojego Regionalnego, ale rywala 3 i Arabii Saudyjskiej na in z 2 i odbywa się to one nadzwyczaj nie nadzwyczaj ufny w korzystnych kosztowo, że tak powiem już ze stosunku 3 warto podkreślić to, że istnieje internet żadne ograniczenia ruchu dziś jest ruchem, że jest gejem kontrolującym znaczną część gospodarki w dysponującym mógł być wysoko wykwalifikowaną kadrą dowódczą Kan kadrą inżynierską i inżynieryjną, która jak przy wsparciu przebił wsparcie duchowe Jańskiego, ale Gawron jest w stanie nawet opracować własne wzory uzbrojenia w ich jest stosować inną wydajną taktyka chęć walki przede wszystkim walki, ale walki Góra się co co chcą co prowadzi nas do tego pytania drugiego pana redaktora czy nie, ale jak osiągnąć porozumienia Acta z rezerwą glony jest możliwe w tej sytuacji górę oraz ich w ogóle możliwe tak, bo biznes to zobaczmy teraz ktoś się ktoś, kto siedzi w sieci przy stole mamy, więc ruchu ci, którzy mają za sobą, ale my tu na kogo drogę północną część idei nie ma no i stolice i spośród tej właśnie grupy historyczne roku to rekrutowały się elity rządzące Niemena natomiast po drugiej stronie mamy rząd weźmie prezydenta Aliego wspierany przez Arabię Saudyjską a, ale jeśli patrzymy na ich jest inna znana nam daje to każdy, kto wchodzi w skład tego rządu widzimy, że są tam reprezentanci głównie HR w południe Jemenu 4, że jest źle, a 1 z zasadniczych konfliktów politycznych nie ma nie jest to szok, ale jak przebiega podział geograficzny przy pamiętajmy, że Jemen został zjednoczył się dopiero w dziewięćdziesiątym roku nasz Giodo czwartym roku wybuchła wojna między północą, a południem, a więc dylematem w tym momencie dla zjednoczenia Jemenu jest stwierdzenie, jaki klub poparcie mniejsze poparcie może liczyć również jest konieczne jest rząd centralny rząd prezydenta jego wśród plemion północnej 4 biegi oraz brak w Konfederacji plemiennej w szczególności aż 3 rzeczy baki i prawdopodobnie w tym momencie taki na takiej takiego poparcia nie ma i to jest 1 z głównych problemów politycznych Arabii Saudyjskiej natomiast musimy zatrzymać, jeżeli chodzi o rodzinę i wrócimy po informacjach 14161425 Jakub Janiszewski przy mikrofonie za mną studia Jarosław Kociszewski wirtualnej Polski, a przez Skype dr Łukasz Fyderek Instytut bliskiego i dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego rozmawiamy o rozmowach pokojowych, które toczą się w Szwecji w Windows niedaleko Sztokholmu w rozmowach, które mają doprowadzić być może do jak rozumiem tak przemęczeni, bo nie chciał pożyczyć chciałby ONZ, który patronuje tym rozmowom zakończenia miały prowadzić do zakończenia konfliktu w Jemenie czy rzeczywiście mogą do niego doprowadzić to chyba są dość poważne wątpliwości, ale jeszcze Łukasz Fyderek i nie dokończył swoje wypowiedzi, więc mogę pomóc w halo bym bardzo dziękuję ja chciałem powiedziałem, że już te rozmowy, które się toczą aktualnie nie mają tak bardzo tak ambitnego celu jak doprowadzenie do pokoju 3, a ich celem krótkoterminowej przecież doprowadzenie do uniknięcia katastrofy humanitarnej kosztuje 4 GB nie istnieje poprzez otwarcie dostępu do portu chudej Kate jest to jest to jest proces będzie dyskutowane i HR jest on w chwili obecnej nie można przesądzać, że ten cel nie zostanie osiągnięty w Tychach, a rozmowy zaczęły się już pewnym sukcesem pozwolenia na Szkoci zwani 3 ,51000 jeńców wojennych w tym przy takich znaczące postaci, jaką jest brat prezydenta Jemenu brat brata się w myśl, że prezydent Jemenu właśnie nasze dalsze jego szczere, a więc już istnieją przesłanki ku optymizmowi rzeczywiście w rozmowy nie są bardzo ambitne, że już pierwszym sukcesem było to, że wbrew nazwie strony udało się zagnać do 1 pomieszczenia i to też na początku wcale nie było jasne wymiana jeńców znacząca jest krokiem we właściwym kierunku już nawet, grając bez szans w tych rozmowach wszystko to jest przełomem co prowadzi do tego, żeby ta wojna była normalnie Isia, o czym co brzmi koszmarnie dziwi, bo to nie znaczy, że nagle Birmańczycy przestaną się zabijać, ale tak jak mówiła dr dre chodzi o to, żeby milionom Irańczyków nie groziła śmierć z głodu, a w tej chwili wg szacunków ONZ-etu ponad 80 000 dzieci zmarło już na skutek tego konfliktu to jest to to są zupełnie porażający mówimy o kilkunastu milionach ludzi zagrożonych głodem i są tam 2 punkty kluczowe najważniejsze to właśnie podchody do, które toczą się walki, a przez, który w trafia na tereny Huty, choć 7080 % pomocy humanitarnej toczą się rozmowy nad otwarciem rozchód ich lotniska portu lotniczego w stanie, który również mogłyby być takim kanałem pomocy Saudyjczycy teraz zgodzili się na to, żeby 17 fachowców z pomocą humanitarną głównie z żywnością wpłynęło do do Jemenu w związku z tym coś dzieje, ale NATO miast w tonie oznacza, nawet jeżeli takie porozumienie zostanie zawarte to nie znaczy, że ta wojna się skończy ta BL, że w problemy humanitarne zostaną rozwiązane zostaną nieco złagodzone natomiast potrzebna jest potrzebna jest dla potrzeb jest zaangażowanie, a prawda społeczności międzynarodowej, żeby wysłać tam siły pokojowo żyły konwoje były chronione, żeby dojeżdżały z miejsca, gdzie trzeba, bo albo z tego, jeżeli nie teraz to może się okazać, że za rok czy za pół roku ludzie znowu będą głodować jest też szansa na wdrożenie na to, żeby troszeczkę Saudyjczycy wykonali krok wstecz, ponieważ ich wojna naprawdę dużo kosztuje i z 1 strony finansową ludzi mniej, bo Saudyjczycy walczą głównie z użyciem najemników na ważne, że to nieciekawie, bo aż tu nic z tego co powierzają Łukasz Fyderek można wnioskować, że w tym padło takie zdanie, że Iranowi udaje się destabilizować Arabię Saudyjską, ale Arabia Saudyjska nie wydaje się krajem, któremu grozi w tej chwili jakiś poważniejszy kryzys to raczej destabilizacja jest ze środka bzdety działania jak księcia następcy tronu są ryzykowne dla tego kraju nie wolno Rzymianie jest to wręcz zaryzykować inna historia on raczej umacnia swoją władzę, bo nie zapominajmy, że na bliskim Wschodzie brutalne zachowanie jest utożsamiane z siłą zdecydowaniem, a natomiast Saudyjczycy z powodu m. in. morderstwo szok z powodu wojny w Jemenie zaczynają mieć bardzo zły wizerunek gorszy wizerunek na świecie niż do tej pory w co pokazali, że znów można nie, żebym zatrzymanym bliskim Wschodzie się przydaje, ale na całym świecie śnieg nie jest dlatego w tej chwili może być pewna od szansą dla Jemenu żaby Saudyjczycy troszeczkę odpuści mi, że nie chodzi o to, że ta wojna nagle z nich o tym, mówić tylko, że syn będą Łukasz k jest szansa na uratowanie po prostu prawdopodobnie wielu istnień ludzkich wiemy nic to w sumie tylko o to chodzi Łukasz Fyderek tych jak wiara może dodało mnie te wyniki, gdy jest słowo wyjaśnienia odnośnie tego co nazywamy czasem przed recepcją zagrożenia w Rijadzie Otóż bez jej nie ma jest postrzegany zarówno w Rijadzie i w Teheranie go jako miękkie podbrzusze Arabii Saudyjskiej do tego dochodzi Walerego skojarzeń nie wydaje się, że brak jest niska była bardzo zdestabilizować NATO pamiętajmy też, że dno Huti ta wojna spowodowała, że to, że nowe rakiety jednak balistyczne drożeją na terenie Arabii Saudyjskiej, a też już bardzo do, ratując nawet do przedmieść Rijadu to jest jednak już bardzo konkretne zagrożenie wścieklizną pamiętajmy, że pierwszy gęsto zaludnionej jest Jemen sąsiaduje z słabo zaludnioną stanowisko prowincjała OSiR przy alergii jest ta percepcja to dowód, że to ta obawa przed tym nożem chudzi mogą zagrozić ziemi został bliskim swoje siły militarnie, szczególnie że będą wsparci przez Iran jest czymś bardzo realnym w F 1 z perspektywy stolicy od czasu do czasu aż nie wykonują wycieczek na teren saudyjskie w latach 23 w walce z nim do upilnowania jest górzysta bezludna, więc jest, więc mnie tutaj chodzić może mi się tym nie chwali nadmiernie ale, ale to to zagrożenie militarnym wymiarze jest zupełnie realne wsi nikt o to co się przekłada nawet na to konkretne punkty, których aktualnie dyskutowane, który jest nie jest w Szwecji choćby kwestia sportu lotniczego w oczy wiście łączyć z polską my dawnego rzecz kluczowa otworzyć port lotniczy w stanie ich nadmiar z perspektywy innych rządu niemieckiego i wystającym ze stojących za nim przede wszystkim Saudyjczyków główna obawa jest taka, że pomiędzy tymi paczkami z żywnością lekarstwami będzie przemycana aż o uzbrojenie, a nie jest bez łez i zmianą i to znacząco jeszcze mniej zaawansowane systemy kierowania rakietami no i to znacząco bezpośrednio dla bezpieczeństwa Arabii Saudyjskiej już stąd chociażby w postulat, żeby jak samoloty oczywiście latały do samych, ale z międzylądowaniem i kontrolą na terenie lotniska i jego osiadanie chociażby kontrolowanego przez przez przez siły daje rząd dusz niemieckiego także, że tutaj, jakby te etapy to o tyle jest to postrzegane nie jest to nie zagrożenie miejskie bardzo mocno wpływać nie tylko na to, jaką strategię przejmując Saudyjczycy, ale także na to co jest możliwe w tych negocjacjach, które toczą się aktualnie w Szwecji na torze, ale to właściwie nowy dom to powiedzmy co jest możliwe znaczy to jest coś z tym punktem wyjścia optymalnym sam jestem za rozwiązaniem optymalnym w w tych rozmowach, które teraz się tocząc, czego doświadczały narody Zjednoczone narody Zjednoczone przede wszystkim szczurom dostępu dla pomocy humanitarnej do ludzi, którzy tego potrzebują to znaczy żeby, jeżeli uda się zażegnać ryzyko zniszczenia aportów odejdzie, bo bitwa, która toczy się wokół miasta realnie stwarza zagrożenie, że urządzenia portowe zostaną zniszczone, że tak się stanie wtedy tak naprawdę społeczność międzynarodowa straci możliwość udzielania masowej pomocy, bo nie można porównywać transportów lotniczych z tym z transportem fachowcami z gustem trzeba znaleźć rozwiązanie, które spowoduje, że chudej da będzie otwarta dla pomocy humanitarnej i raz w ogóle nie tylko, że będzie i będzie otwarta dla pomocy humanitarnej tylko, że to jest warunek konieczny niewystarczający, bo to z tego, że będą full pomocy narastały ruchu odejdzie trzeba jeszcze za dystrybuować wniosku systemy to by było i jeżeli w Szwecji uda się w ciągu najbliższych dni, bo rozmowy mają trwać do trzynastego, jeżeli uda się w ciągu najbliższych dni wynegocjować rozwiązanie pozwalające na dystrybucję pomocy humanitarnej przez Davida będzie to ogromny postęp Łukasz Fyderek halo no najwyraźniej się nie słyszymy, że tak tak tak, żeby mieć dowodu może inny element dotyczący mecz też infrastrukturę pamiętajmy, że 1 z jeszcze zgadza się z tym, że tak rzeczywiście TEN-T to jest maksimum można, o czym można marzyć w przeciągu tych najbliższych negocjacji, gdy oprócz samej pomocy humanitarnej Żywnościowej i medycznej, a mecze 7 i wątek bardzo kluczowe, czyli w infrastrukturę wodną w zabezpieczenie przed atakami lotniczymi siły koalicji i odbudowa instalacji wodnych wodociągi stacje odsalania bowiem epidemia cholery, która wybuchła w Jemenie była spowodowana 2 czynnikami 1 nie dość linia drugim jest brak zaopatrzenia włodarz jest drugi kluczowy kluczowy element który, który w tym momencie znad przedmiotem negocjacji i zabezpieczenie zabezpieczenia ukrytego za zaopatrzenie wody jest kluczem do tego, żeby nie wybuchła aż o kolejne epidemie nie nie mnie nie pogorszyła się sytuacja Humanitarna nie ma czym właściwie to jest uniknięcie jakiejś takiej totalnej zgrozy to towar zgroza już jest w skrócie tata to co da się dzieje z koszmarnej zdjęcia wychudzonych umierających z głodu dzieci są prawdziwe natomiast chodzi o to, że Toyota Toyota katastrofa może być coraz gorsza ma czym jest w tej chwili szansa, żeby coś z tym zrobić zatrzymać to katastrofę humanitarną, która już jest już za późno na zapobieżenie natomiast no to jest ciasno na powstrzymanie się, więc nadzieję, że rzesze ubywa w dzień wolny czas na to jest czas tak dosłownie jedno słowo, jeżeli mówimy o rozwiązaniu politycznym daje nam tutaj kluczem jest decyzja Arabii Saudyjskiej czy zdecyduje się rozmawiać o jakość akceptować jako Polish formę układ wchodzi mit politycznego niehumanitarnego wszak czy nie ta decyzja jest głównie po stronie Rijadu i to to jest to jest jak kwestie, a raczej przy urnie nie tego co w oczy tym meczu rozmawiamy o 4333 dziękuję bardzo za to Łukasz Fyderek Instytut bliskiego i dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego przez Skype, a Jarosław Kociszewski wirtualnej Polski ze mną w studiu 1437 za chwilę
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE
-
-
07:54 W studio: dr Dominik Hejj
-
-
24:57 W studio: Marta Szpala
-
08:24 W studio: prof. Joanna Zajkowska
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
02.10.2023 17:20 Wywiad Polityczny26:11 W studio: Szymon Gutkowski
-
02.10.2023 17:00 Wywiad Polityczny13:28 W studio: dr Katarzyna Lubnauer
-
-
-
-
-
-
02.10.2023 18:59 Cotygodniowe podsumowanie roku01:30:29 TYLKO W INTERNECIE
-
02.10.2023 16:59 English Biz
-
07:20 Poranek Radia TOK FM12:37 W studio: Katarzyna Lubiniecka-Różyło
-
02.10.2023 22:00 Powrót do przeszłości52:43 W studio: dr Michał Przeperski
-
07:40 Poranek Radia TOK FM15:17 W studio: Piotr Zgorzelski
-
-
12:22 W studio: Marta Kożuchowska-Warywoda
-
-
-
02.10.2023 16:40 Jeszcze Więcej Sportu12:36 W studio: Adam Probosz
-
-
-
02.10.2023 19:10 TOK36004:00 W studio: Wawrzyniec Zakrzewski
-
-
-
-
02.10.2023 19:09 Audioprezentacja
-
-
02.10.2023 19:39 Digital Festival 202325:47 W studio: Aleksandra Karasińska
-
02.10.2023 19:19 Digital Festival 2023Sztuczna inteligencja ma służyć człowiekowi, ale musi podlegać regulacjom prawnym [AUDIOPREZENTACJA]24:47 W studio: Maciej Bisch
-
02.10.2023 18:40 TOK36005:13 W studio: dr n. med. Agnieszka Graczyk-Szuster
-
-
02.10.2023 18:30 TOK36006:43 W studio: dr Piotr Kładoczny
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL