Powracamy do filozofii religii, szanowni państwo. "Filozofia religii. Kontrowersje" - ta książka ukaże się na początku przyszłego roku, 1 stycznia 2019 roku, nakładem wydawnictwa naukowego PWN. I przed tym, zanim się ukarze, część tych spotkań, które na kartach książki państwo znajdą próbujemy na żywo, tym razem w programie OFF Czarek zaaranżować. Dzisiaj kolejne spotkanie. Przekonania religijne - czy są to przeświadczenia religijne, czy postawa religijna? Moi dzisiejsi goście w studiu Radia TOK FM w Krakowie ojciec prof. Józef Bremer, jezuita, filozof z Akademii Ignatianum w Krakowie oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego, dzień dobry, witam serdecznie, a w studio Radia TOK FM w Warszawie dr Bogdan Dziobkowski z Instytutu filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, doktor razem z prof. Jackiem Cholewką właśnie z tego tomu, dzień dobry panie doktorze.
Rozwiń »
No to kiedy mówimy o przekonaniach religijnych to właściwie, o czym mówimy o coś się spieramy dr Bogdan Rutkowski przekonania religijne to o takie przekonania jak Bóg istnieje Bóg stworzył świat po śmierci czeka mnie sąd ostateczny i współ ta kontrowersja która, która jest poruszana w rozdziale, o którym dzisiaj rozmawiamy dotyczy tego Och, jaki charakter mają te przekonania religijne, czyli co wie, że ktoś, kto wierzy w sąd ostateczny albo w co tak naprawdę wierzy ktoś, kto uważa, że Bóg stworzył świat, jaka jest treść i czy w ogóle te przekonania mają koszty
Ale my można, by rzec no, jeżeli ktoś coś wierzy to kto w co wierzy jak co każdy z nas wie, że coś innego nawet się mówiąca o wierze sąd ostateczny, więc jak o to co się spierać przede wszystkim co ja podkreślam w pewnym fragmencie swojego tekstu samo słowo wiara jest słowem wieloznacznym, gdy mówię, ale w wierze, że w tej chwili w Warszawie jest 1,51 000 000 osób to mam pełne przekonanie co, do którego nie mamy argumentów tak słowo wiara, mówi że rzeź racje którymi dysponuje są niewystarczające natomiast gdy mówimy o przekonaniach religijnych to to słowo wiara funkcjonuje zupełnie inny sposób tutaj nie chodzi o to kto jest moje stanowisko ojciec profesor w 2 bądź też wątek zdejmuje inne stanowisko natomiast moje stanowisko jest takie, że w wypadku przekonania religijne są wiara funkcjonuje zupełnie inaczej to nie jest takie nakierowanie na pełną treść co, do której mogą być bądź nie jakiś argument czy innymi słowy, jeżeli pan wierzy w to, że teraz w Warszawie z 1,51 000 000 osób możemy użyć jakichś narzędzi i tę pana wie wiarę zweryfikować podzielić faktycznie za to pana wiarą jest jakiś fakt mamy 1,51 000 000 i 3 osoby, więc no nieprecyzyjnie ale, ale zweryfikowaliśmy tę wiarę i ta wiara za to wiarą stoi jakiś stan rzeczy co więcej słowo wiara podkreśla, że to nie jest wiedza w tym kontekście prawda, że mówię, że są ciągle coś wierzą to znaczy, że tego nie wiem, ale mogłem wiedzieć na temat wypadku przekonałem przekonań religijnych to funkcjonuje zupełnie inaczej ojciec prof. Józef Bremer ojciec pisze także oczywiście, że nazwa przeświadczenia religijne no właśnie 1 w bazie jest postój jest, że Akademia Ignatianum jak kiedyś pracowałem na Uniwersytecie Jagiellońskim w chwili obecnej już leczenia pacjenta, żeby to była jasna Nobla skreślamy skreślamy ujął chwytliwe gadżet odespać, aby w, a broń Boże tylko po prostu je koryguje to co pan powiedział tutaj absolutnie nie damy na mecz, żeby zyskać skreślił je da się tak pan doktor słusznie została tuba Dei zdefiniował te przekonania religijne oraz dat, więc tnt, którą wymienił można powiedzieć jeszcze więcej to nie w tej chwili istotne to co je wydobyć cechuje przekonania religijne te stoją tak najogólniej to ujął to, że one dotyczą myślącego człowieka, że nie dotyczą -li tylko tej kwestii intelektualnej te kwestie rozumowe tej kwestii abstrakcyjnych praw rzadko przekonania religijne angażują to co nazywamy uczuciami odczuciami i jakimi wrażeniami intuicjami tańca flamenco i jeżeli weźmie taki tak złożonych kompleks to wtedy nam się to wszystko troszeczkę bardziej jak do tej skomplikuje, bo to przekonania religijne nie będzie ich tylko nauczka z prowadzonego wnioskowania czy jakiegoś powiedzmy argumentu, który jest argumentem jakiś tam obecnym ratingiem możemy podać jakąś zasadę weryfikacji tego, by tego przekonania prawdę jak pan doktor powiedział on oczyszczony wierzę ale gdyby n p . za zajrzał do rocznika Statystycznego i t d. prawda to byłby to bardzo naukowy sposób zweryfikować dzielił miał być wiedzą że, że to ta jego wiara byłaby z pewnością mogła rzeczywiście tak z zakładając, że te urocze jest zrobiony dach trzeba, że do Stróż tam rok i t d . tak tanie, ale z przekonania religijne to jest obecnie jakaś taka, że taka to jest tak taka postawa to jest coś tak w życiu takiego faktu jakimś paktem psychicznym byśmy nazwali graczy to nie jest ten fakt, który nie tylko możemy zmierzyć metodami ilościowymi, a takie fakty psychicznym to choćby nawet torze powiedzmy ja w tej chwili mam jakieś nastawienia w tej chwili coś czuję, że powinienem zrobić nie powinienem tego zrobić mam jakieś jakieś podstawy tego co najogólniej można powiedzieć funkcjonuje w ludzkiej naturze, a w 2 to słowo natura jest tutaj w pewnym sensie istotne, jeżeli my to słowo przyjmiemy, że coś takiego ludzka natura funkcjonowania prawda pan doktor tam próbował też być jakieś braki w formach tego to wtedy możemy powiedzieć, że to przekonanie jest, że lada chwila, że nie ma takiego czegoś jak matura to filozoficznie będzie ona musi mieć co jakiś inny argument raczej mówić o przekonaniach religijnych raczej jakaś ludzka forma życia ludzka natura ludzkie działanie to wszystko tworzy to co nazywamy jej albo z tego wynikają z przeświadczenia etnolog świadczeniami troszkę słabszy termin jak najlepszych najbardziej by się w tym kierunku wnioskowaniu religijnymi doznał, kiedy mówimy o faktach czy faktach i psychologicznych religijnych no to w poruszamy się po trochę takim listem terenie no bo nawet, że mówimy o faktach to teraz czy są fakty czy sięgamy po Wittgensteina tak jak dr Dąbkowski w swoim tekście sięga 3 sięgamy po czy w ogóle możemy jakoś spotkać lepszym w tym co czym są fakty o grzechach to kto to aż za prof. Józef browar Tomka dotknął tego istotnego punktu tutaj prawda to też jak to jak zdobyć fach w 2 Tyson w ogóle jakieś nagie fakty, do których moglibyśmy dotrzeć bez jakiś interpretacji, a ta, że już miał się interpretacją dopiero się oczywiście język to pojawią się metody interpretacji dobija się wiele innych rzeczy rzeczywiście jest także Jadwidze, aby docieramy do tego kolory te obawy co tak bardzo fajny pomarańczowe krzesło częściej wizja to krzesło tak jak ona jest takie nagie czy też jest to już przetworzone przez samych kategorii za akcje, że zdam wyzbył wie, że jestem właściwym tego dość Murzyn czy widzi jest także z ładem sprawdzać jakich wiele innych rzeczy prawda w taki właśnie czy da się w ogóle mówić o faktach dr Bogdan Rutkowski o faktach fizycznych na pewno tak natomiast stanowisko okresu, którego od tej broni w książce w swoim tekście stanowiskiem, że za przekonaniami religijnymi żadne fakty się nie kryją przekonania religijne w tym mojemu ujęciu, które rzeczywiście jak pan redaktor powiedział jakoś tam korzysta opiera się na na filozofii wygra stanie, ale w żadnym razie nie zagraża tej filozofii z przekonania religijne mojemu ujęciu to jest pewien element pewne postawy względem świata pewien element wkomponowany w taki nasz sposób bycia obcowania z innymi obiektami, które nas nas otaczają i ten sposób bycia bardzo specyficzne scharakteryzowane w moim tekście za pomocą takiej wygrać to nas tej kategorii dostrzeżenia aspektu charakteryzuje jako właśnie religia jest liczba pewną postawą nie jest to zbiór przekonań nie jest to wiedza religia to nie jest teoria to marksiści często wyśmiewali religia mówiąc nawet chłop w kołchozie bierze Boga nie ma tak traktować tę religię jako właśnie to jako zbiór opisów pewnych faktów, które znajdują się na zewnątrz świata jak tak tego nie widzę dla mnie religia w gruncie rzeczy to jest sposób, w który funkcjonujemy w tej naszej empiryczne złożonej z fizycznych otaczających nas faktów rzeczywistość taki właśnie bardzo specyficzny sposób bardzo specyficzny sposób widzenia tej rzeczywistości charakteryzowany przez to pojęcie rozszerzenia spektrum wróciły do naszej rozmowy po informacjach Radia TOK FM informacje o jedenastej 20 już za kilka minut w studio w Warszawie dr Bartosz Rutkowski z Instytutu filozofii Uniwersytetu Warszawskiego studio Radia TOK FM w Krakowie ojciec prof. Józef Bremer jezuita filozof z Akademii Ignatianum ne informacje za 4 minuty jedenasty 20 po informacjach wracamy do naszej rozmowy studia goście z kryzysu jest w Krakowie ojciec prof. Józef Bremer jezuita filozof z Akademii Ignatianum studio w Warszawie dr Bogdan Sobkowski Instytut filozofii Uniwersytetu Warszawskiego rozmawiamy o książce zatytułowanej filozofia religii kontrowersje wydane przez wydawnictwo naukowe PWN, a właściwie, która ukaże się 7 stycznia przyszłego roku redakcja naukowa prof. Jacek Hołówka i mój dzisiejszy gość dr Bogdan Czajkowski, który z racji tego też ma przewagę nad wszystkimi parami razem z profesora połówką, bo o niej, że jako jedni z nielicznych znajomo całość tych wszystkich tekstów wszystkie pytania wszystkie odpowiedzi wszystkie polemiki wszystkie komentarze tak znamy to bardzo dobrze, bo nad książką pracowaliśmy 1,5 roku to było bardzo złożone przedsięwzięcie namówić czy taką taką grupę tak wspaniałych autorów, więc statek typowo po kilka razy na na różnym etapie prac nad książką mieliśmy okazję przeczytać natomiast w naszej dzisiejszej rozmowie ojciec profesor nie jest znana gorszej pozycji, bo oczywiście znam tego Boga komentował start w dr Żukowski w swoim tekście pisze o dostrzeżeniu aspektu tak to rozszerzania spektrum jest bardzo ważną kategorią taką centralną kategorią, która ma charakteryzować się to, o czym jest religia kategoria ta pojawiła się filozofii późnego Wittgensteina i ma na amen pokazać, że poza takim empirycznym doświadczaniem jakiś faktów jak to mówił Wenger stanie barw kształtów i poza myśleniem wreszcie specyficzny rodzaj doświadczenia projekt, by słuchacze zechcieli na kartce narysować trójkąt i przyglądali się temu trójkąta owi to wymogi w pewnym momencie zaczął dostrzegać również inne rzeczy np. otwór albo górę albo strzałkę tak zobaczenia w trójkącie, czyli 3 ze złączonych ze sobą liniach otworu z dostrzeżeniem aspekt albo pana Boga pana Boga też wyroby są także z walki o chętnych, jeżeli patrzymy, jeżeli patrzymy na świat i w tym zbiorze empirycznych faktów dostrzegamy jakiś sens to na tym polega wg mnie religia TV ze słuchaniem muzyki słuchały pewne dźwięki tak ciąg fizycznych elektromagnetycznych fal, które bombardują nasze receptory ale, słuchając tych dźwięków jednocześnie w pewnym momencie możemy usłyszeć powaga powaga melodii jak pan redaktor słucha latającego Holendra Wagnera to słyszy pan podniosło iść grozę tajemniczość usłyszenia tych rzeczy w dźwiękach tych właśnie dostrzeżeniem aspektu zobaczenie w mieszaninie z faktów pewnego sensu jest pewnym doświadczeniem o charakterze religijnym w oczy z prof. Józef Bremer zgadza się ojciec w tym dostrzeżenie Maspeksu w Wigilię Steina NT pracy, gdyż zgadzało Waltera, bo prawda jak to się też wtedy, gdy stanie zajmuje on i będą oddalone w Krakowie Zbigniew Stańczak rury popularny w Krakowie WIG o stanie z bardzo ta także był w Krakowie przy życiu od prawie 2 lata w czasie pierwszej wojny światowej nie mamy nawet taką tablicę na wałach wiślanych montowano ładną, że tutaj gdzieś kiedyś gęściej wszedł na pokład statku Goplana jako wolontariusz armii cesarskiej, ale wracając do dołu do zagadnień 1 mamy dialog wie, że dobry, bo był rzeczywiście tak jak to pan doktor powiedział tutaj i jeżeli chodzi nie rozstrzyga się nad tą to po nie ma problemu, że pewna postawa wobec świata nasz sposób bycia prawda dostrzeżenia aspektu no to jest tak, bo rzeczywiście test peugeota ludzka forma życia, abyśmy to jeszcze inaczej też mogli tak nas od państw UE, ale w tym ludzkie formy życia, a mamy również ten element językowych każda mamy jakiś element element językowych, gdyż bank ściśle związane z tym się co nazywamy je właśnie przekonaniem nastawieniem uma argumentowanie nie tak dawno wszystko jest jakąś jakiś sposób z tym językiem związane lobby nazwijmy to, jeżeli wrócimy, bo tutaj pan doktor się powołuje na weekend Steina program wykładów wie, że wykładał religię i stąd argument jego powoduje też liczne słusznie tutaj jest porażenie, jeżeli w tym świecie do dostrzegam coś więcej jak dostrzegam patrzę na to tak jak mantra agenda 2 spogląda się specjalny sztab PiS no to prawda widzę, że tam jest to, że lider Lotosu wtedy się do odebrania filozoficznym czy świat ma sens i t d . że z tego wypływa tam postawami religia był wg Steina, gdy ja bym jeszcze inne kredyty i jedno aspektu naj naj naj naj naj najkrócej zdefiniować można tak jak pan doktor pan powiedział o tym, trójkącie model Dodge Steina sprawdzono Kowalski jako nauczyciele bardzo dobitnie niejako prawda to jest ten aspekt tego Kowalskiego nie itd można temu żadne aspekty mnożyć w stosunku do każdego jakoś tam przedmioty typowe no to tym do oczu mówimy, ale powiedzmy tutaj jest jeszcze 1 taki element, którego wigilia w ten oto, że ten element językowej prawda to rzeczywiście są zdania prawda dopiero przez wypowiadanie tych zdań się coś pokazuje najczęściej na zielono przykłady interpretuje też opowiadania ewangelie Cheney historyjką, że jest Tybetu i poezji poezję lubią poezję tak ma tutaj w Krakowie dostał wiersze dla klas od funkcji Kierat czytał mówi ja tych wierszy nie rozumiem, ale ich to mnie uszczęśliwia badaczy jest coś co powoduje, że piło się śpiewać pieśni podniesionej tandem jest to rzeczywiście uczciwego człowieka czyli, choć jakieś kategorie etyczne i tym w tym w podobnym w analogicznym rozumieniu ja rozumiem ani też miał przy świadczeniach religijnych miało przy świadczeniu religijnej nie wymagam czegoś więcej, a rząd takich przeświadczeniu potocznym językowych, które to potocznie skowyt wchodzą w to co pan doktor powiedział o postawach i formie życia i pokazywaniu się w sensie tak dalej w parze z sobą dr Bogdan Rutkowski ważne, żeby w trochę się pan z rozgrywających nie bardzo tak ta kontrowersja między mała licem profesorem może nie jest tak wyraźne jak jak w innych rozdziałach, bo są elementy są szansą są pewne rynki pewne partie tych naszych tekstów, które bardzo ze sobą współgrają, ale jednak jest prawie 1 ważne ważny wątek, gdzie także ta różnica zdań moim zdaniem jest jest istotna to znaczy, że ojciec profesor pisze o przeświadczenia za, zanim anemii to przeświadczenie jest jednak akceptacją pewnych treści tak niezależnie od tego czy mówią przy świadczeniach zdroworozsądkowe chciał przeświadczenia, które spotykamy w nauce czy też o przy świadczeniach religijnych polega to na tym, że jest pełna treść, do której mówiąc językiem ośrodek nie ma noski możemy przegrać możemy akceptować natomiast moim stanowisku bardzo istotnej to też opiera się w dużej mierze na tym co w naszym przykładzie przedstawiał w wykładach wieża moim stanowisku przez te przekonania religijne takie treści nie mają, gdy ktoś, mówi że wierzy w torze, że Bóg stworzył świat albo wierzy w to, że wie, że sąd zaś ostateczny bilans spotkań na sąd ostateczny to tam nie ma żadnej uchwytnej treść przecież to nie jest tak, że stworzenie świata polegało na tym, że jakiś Starzec start wypowiedział pewne słowa wyciągnął dłoń powstał świat no to są pewne obrazy to są pewne ilustracje, a to nie jest treść tych tych przekonań przekonania nie mają żadnej uchwytnej w aktualnej treści, ale są właśnie wyrazem pewnej postawy są wplecione w tę postawę natomiast my nie możemy traktować ich tak samo jak przeświadczenie zdroworozsądkowo czy przeświadczenie naukowych czym innym jest wiara w to, że stół składa się z atomów, a zupełnie inny charakter ma przekonanie, że Bóg stworzył świat, ale wspomniał pan Wagnera tak no, więc czym różni Śląska wiara w to, że nie wie bogowie ludzie i różne inne raz spierały się ze sobą pojawiały się ich wartości niepokoi dorasta wiara, że no dobrze może to się nie działo, ale może to widziało le, ale tak naprawdę wynikają z tego jakiś moralny nauki, które zostały za pomocą libretta i muzyki by, a także być może jest śpiewu gry aktorskiej przeniesione albo do świata wyimaginowanego, słuchając tak, aby do świata takiego bardziej inne, gdy dotyka 1, czyli oglądając operę na scenie naszym myśleniem pewne granice my tego nie widzimy te granice są niewidoczne są przezroczyste jesteśmy jak znowu można się posłużyć taką bardzo ładną metaforą Wittgensteina jak Mucha szklanym koła chce i różnica polega na tym, że czasami z naszymi przeświadczenia mi wiąże się pewna uchwytna Tracz jesteśmy w tych granicach sensownego myślenia, ale czasami te treści nie ma, bo staram się za pomocą myśli wyż nad tą drugą stronę takie z przekonaniami religijnymi no my, żywiąc jakieś takie przekonanie, że tak jak powiedziałam łączymy z nękaniem obrazek, ale nikt nawet osoby głęboko, wierząc we przecież tych obrazków nie biorą Nasser możemy sobie pomyśleć, gdy miesiąc za ciebie nie bierzemy na serio nie sądzimy, że Bóg jest starcem z brodą, który wyciągnął dłoń powiedział wypowiedział takie słowa i nagle nie powstała kula się z, a skąd wiemy, że nie sądziłem, że również pan mówiąc o sobie może tak powiedzieć, ale skąd pan wie, że ktoś, kto jest osobą religijną i mówi wierzę, że stworzenie świata właśnie ta się odbywały, a to napisał tak naprawdę nie mieści dlatego go bo gdy zaczynamy bliżej przyglądać się tego typu przekonaniom to nagle zaczyna się rozpadać proszę zwrócić uwagę przed co to znaczy, że ktoś jest przekonany, że jego dusza będzie istniała po śmierci, jaki obraz za tym się kryje, że co może z naszego ciała wyskakuje wyłania się coś co nie jest fizyczna jest podobno obraz jak wizja wielkiego wybuchu wizja wielkiego wybuchu czy to jest jak i słyszymy wielki wybuch albo, jeżeli jesteśmy fizykiem najlepiej profesorem fizyki to pewnie możemy to sobie jakoś opisać nawet w cyfrach formułach, a jeżeli jesteś my nie wiemy studentem albo zwykłym zjadaczem chleba i ktoś mówi wielki wybuch do tego dobrze widzimy wielki wybuch na podstawie tego co widzieliśmy, ale tak naprawdę nie jest ta wizja testach zaczną rozpadać tak, ale pana argument jest zatem co mówicie przeciwko temu, bo dziś wydaje się zatem i prosi o właśnie o to chodzi to znaczy nikt w fizyce nie wierzą w te wyobrażenia, które towarzyszą nam mówieniu o początku świata na gruncie fizyki tak naprawdę współczesna fizyka to jest bardzo skomplikowane abstrakcyjne aparat i teraz tym abstrakcją, bo to jest bardzo ciekawy temat, który pan poruszył rzeczywiście to jest pewna analogia tym abstrakcją, które formułują współcześni fizycy towarzyszą pewne obrazki niektórzy wierzą, że stół składa się z takich kolorowych kuleczek po kuleczek połączonych potyczkami no przecież żaden poważny fizyk nie będzie też takie jest tak to jest tylko pewnego Just to pewnego typu ilustracja dla dzieci na lekcjach fizyki w podstawówce w fizyce nie wierzą w to ilustracje te ilustracje są totalną fikcją przecież atomy nie są żółte białe zielone nie ma żadnych bar w w celach seriach w zupełnie realny powiem więcej jest tu nie ma żadnych barier stąd wyjedziemy będzie wręcz bezbarwny nawet nie będzie czarno-biały z fizyką w gruncie rzeczy podobnie też bardzo dobra uwaga towarzyszy towarzyszącą pewne wyobrażenia pewne obrazy, ale to obraz nie są treścią teorii fizycznych, czyli religia i fizyka jako bardzo bliskie siebie dziedziny na takim bardzo podstawowym poziomie, aby goście prof. Józef Bremer mgła Hel grubości 1 w jakimś twardym ruszyli z ochrony co zależy od tego zależy od stołu dobrze, że zawierało bardzo wygodny stół, by Władek kolory, by taką charakterystyczną tutaj jakby to powiedzieć muzea takie, jakie wzorki tak dalej on dla mnie ma kolor jak Łowicz kolorowy, ale odbija się zdały test auta panowie ja słyszałem argument, by dostać ogłosiła, że tam są jakieś atomy bez modowe podlega stąd wyjdę zgaśnie światło to nikt nie będzie tego nawet dalej zostanie kształty gór stołowych zostanie poza tym tutaj jest to ważne kontrowersja między gettem Aniu, tonem prawda, gdzie Goethe, gdy jeszcze lubił Goethego lub Newtona ryby, gdzie Goethe mówimy nie musimy ocaleć te fenomeny nie może być tak od tak prosto rezygnować z takiej zasady, że jak długość fali dobrze, ale równie mało prawda kolory istniał jakiś inny sposób tym się z tym wybierz się też zgodzić, jeżeli korzyść podłość Ali Alto jest wygodny dodatek do ostatniego zdania pana doktora no jasne, że religia nie jest, bo obrazkami prawda i t d. bo to, kto to Boże dzieci, by takie, choć i tak jest mówić jeszcze takich debat w uwagach różnie padok to także czas, by tutaj też pewnie będziemy dyskutować wg zielonych takich obrazków pokazujesz tomograf i ten cioci obrazki pana Boga prawda było ciocia to możemy sprawdzić pana Boga to nie możemy tak dalej system religia mówi Bieszczad wesprzeć, jeżeli jak dobrze rozumiem też jakaś presja działania jest, toteż zmienił teraz wieszczyli coś zmienić w swoim życiu coś działa i prawda czy to nie jest i tylko jak gdyby sprowadzone do tego że, aby jeść ryby, jeżeli do montażu dowodzi, iż ten obrazek to niema odniesienia tego ty referencji czy tego, czego tu postaci wiary nie to jest coś głębszego i tutaj, żebyśmy wrócili do ego Newmana, którego Panny pan doktor wspomniał, że ja tam się opieramy tej argumentacji Newmana nowa to dobry byle podwładny nie gestem czy domniemana prawda wygrać zresztą pensja się zgadzać nie mamy poniesienie jest rozwiązanie nie gadać miła Kolegium wiary w liście nie były tak, aby być twardym wierzącą osobą jak np. mniemanie o SIT jest różnica, ale jeżeli chodzi o np. pewne rozumienia takich pewnych zdań, które są ani może im wieczne ani apriorycznym tam na przykładzie gotyk ostatnim tekście o pewności to możemy wysnuć analogię między przekonaniem religijnym takimi prawda jak tutaj będą trasę pociągu będzie ona z takimi zdaniami zawias owej jak Wittgensteina żywe, na których uprawiano rzeczywiści w naszym takim potocznym rozumieniu, czyli postu dalej bym wrócił do tej kwestii, że jeżeli tutaj w tej dyskusji zgodzili się na pewno takie rzeczy jak powiedzmy natura działania i t d. no to wtedy mamy do przekonania religijne możemy o nich coś powie, jeżeli natomiast będziemy tak redukcję w styczniu poseł po co nie podejrzewam tak do końca o nawróceniu w pozwie, ale mniejsza motocykle 1 aż, o ile jak z Markiem anty jeżeli, jeżeli nasz potoczyć droga świata jest tylko pod tą teorią, aby udział pań i prawda to może być kiedyś Belinda wielkie jest coś więcej, a w tym siedzą te przekonania, bo to wtedy musimy coś z tym zrobić musimy to jakoś wybierz kategorię wprowadzić, żeby te man Kodak baby krócej niż bym to dobrze wrócimy prosimy zastanowimy się czy jest Bóg stworzył człowieka, który bez podobieństwo czy może to człowiek stworzył Boga na swój obraz podobieństwo z po informacjach informacje o jedenastej 40 oczy z prof. Józef Bremer dr Bogdan Sobkowski informacji w ich studio Radia TOK FM w Warszawie dr Bogdan Sobkowski Instytut filozofii Uniwersytetu Warszawskiego studia w Krakowie ojciec prof. Józef Bremer jezuita filozof Akademia Ignatianum w Krakowie rozmawiamy dzisiaj o przy świadczeniach religijnych przekonaniach religijnych i rozmiarze bardzo rozbieżne stanowiska po 3 niuansów, które staramy się dziś o problemie Ross z rozpracować rozpoczął dr Bogdana Miłkowskiego, bo pytanie brzmi czy chodzi o pewne obrazy, które wierzymy, które przy bliższej analizie rozpadają, bo za nimi nie ma faktów czyli czego my czy chodzi o brak powiedzmy aparatu dobowej jak ból wspomniałem wielki wybuch, ale myślę, że można podpowiedzieć wiem Niepokalanego poczęcia i pocięcie taki pewien PMT to pewna koncepcja, którą trudno zobrazować mowy o Niepokalanym poczęciu poczęcie pewnie łatwiejsza nam się wydaje, ale znowu, jeżeli ktoś nie jest ekspertem czyniłem ginekologiem z ze zdjęciami laserowymi komputerowymi tak dalej no to to też nie będzie w stanie testu w myśl ta wizja się zacznie rozpadać, bo to znowu ma w głowie pewnie ten rysunek plemnika jajeczka, które się łączną, a potem się dzielą tory tak jak Polacy i ich już taki też się zacznie rozpadać no i teraz, choć brak aparatu czy w ogóle o o brak i jakiegoś tymi obrazami czegoś w faktów, dlaczego zgodnie z prezentowanym przeze mnie stanowiskiem niema tam żadnych faktów to jakoś mówiliśmy wcześniej przekonania religijne są elementem czegoś bardzo złożonego i tutaj jej o tym, też wspominał ojciec profesor przed przerwą są elementem naszego obcowania z przedmiotami w świecie naszej praktyki naszego sposobu życia, ale w ten sposób życie są wplecione odgrywają w tym sposobie życia niezwykle ważną rolę, ale to rola jest bardzo specyficzna to nie jest taka sama rola jak przekonań na temat fizycznych faktów jak masz przekonania na temat tego, że jutro będzie ładna pogoda czy przekona nawet na temat tego wzrostu jest złożony z tych oto one są jeszcze czymś innym, ale są takim Quazi realistycznym wyrazem naszej postawy wyrazem tego, że w mieszaninie faktów nagle zaczęliśmy dostrzegać pewien sens, że te fakty zaczęły układać nam się z pewną melodię, że nie są tylko taką plątaniną pakt z USA z wzoru aktu, którą nic nie łączy to bardzo ładnie ją przedstawiał Marcin bubel, do którego też nawiązuje w swoim tekście, że pan redaktor pozwoli to bardzo się, że taki wspaniały fragment Mubarak, który moim zdaniem dobrze oddaje to mecz był bardzo eseju uwijali się z 1923 roku wpisał są chwile zamilkł i głębi, kiedy widzi się porządek świata jako obecność chwyta się wtedy w locie dźwięk, którego niewytłumaczalny minutowym zapisem są uporządkuje jest uporządkowany świat te chwile są nieśmiertelne te są najbardziej ulotne nie można zachować w nich żadnej treści nie można zachować w nich żadnej treści, ale ich siła przenika stworzenie i poznanie człowieka promienie tej siły wnikają w uporządkowany świat i juniorki nieustannie roztapia się go, więc nie ma tam żadnej treści, ale jest to coś co bardzo istotnie wpływa na nasz sposób życia po usłyszeniu melodii faktu w Oleśnie wyrażone, ale jest jednak czymś w parze z nowej soli zebrane w 2 Lech bowiem wygodne, bo właśnie tak taka drobna dygresja oczywiście Wittgensteina GK Lubin nie znał Bułgara, ale Witkiem tańczy do aut Daimlera jest znieść zachody Zmierzch Zachodu TDT znaną książkę taką w kilka cywilizacji tam jest w pewnym miejscu fragmenty właśnie o Bento wie o chasydyzm i t d. ubierze, więc tam jakiś sposób już mogli się tam, gdzie IZ kosz tak patrząc po prostu historycznie i by tego lektury wróci będziemy Niepokalanego poczęcia brano, bo tutaj jest takie tematy jak dopowiedzieć, który pan oczywiście dla człowieka ginekologa, który jest osobą neutralną religijnie mnie muzykalny religii, jakby Weber powiedział prawda dzięki takim dotąd to rzeczywiście zdobędzie prawda, ale narzeka religijnego te splecione tak pan doktor g dobrze to polega to słowo wplecione prałatowi mieszana słowo ten cały inny system przekonań ono nie jest gościnny dach tak wysupłać wyczuwać Beaty z jednostek gra w pole stanowi pewną całość i poza tym jest leczone któreś panu powiedział jego formą życia, czyli postument z jego działaniem biegun będzie postępował jakość wg tego co prawda, jeżeli będzie jakimś, jakby to powiedzieć bardzo mocno wierzącą to za koło da świadectwo i po prostu może nawet ruszyć w la czek bardzo mocne mocne, by postęp oczywiście tutaj też już to wchodzimy w kasie tak mocno może mocno religijny jak, więc nie będę wiedział, że to on, gdy to tytuł to tu to co u Wittgensteina widzem to co do przekonania religijne dla jakości są takim takim jakby to powiedzieć takim modelem wg siebie różnią te stworzone po będą działania i wg tego działania jedynie możemy określić czy ten człowiek ma jakieś przekonania religijne jak mówili jak on postępuje etycznie jak się zachowuje co robimy dla aut tutaj ten człon czy też powiedzmy, że ten obraz szczytów tam dom pan doktor zakładu metafory użył o tym od Ubera prawda, że to jest prawda coś takiego dziada jest nieuchwytny gotowy jest coś powie tego, że nie dała wyraz uznania, że w jej pokazach zwierzakiem, mówi że w taki, że do przekonania religijne są widoczne w działaniu lub tabletu powiedział w dekrecie, czyli od nich i wtedy ona muszą być zgodne z osobą, czyli nie wiem, że mamy osoby, które nie postępują niezgodnie n p . z jakimiś przekona przekonaniami typu, że Bóg dał prawo, które się zawiera 10 przykazaniach tak, by teraz, ale ktoś kłamie, a to oznacza teraz nie ma przekonań religijnych co to znaczy się do jedno i jeżeli dobrze pana mamy pana nawet pana pytanie rozumiem, że tutaj coś w tej chwili tak mi, jakby umknęło w złe, bo towar wiedział to torze prostuje bieg po upływie, jeżeli człowiek jest religijny tak jak go jak rozumiem przemija jestem panu to on wg tych to są dla niego treści, ale wg tych treści działa, by tych treści postępuje i na tym nie tylko na tym można po prostu wymierzyć w okresie ciąży oczywiście jest tych jest religijny czy nie dziesięcioro przykazań będą może być tak dobrze podeszliśmy do tego w sposób taki dość wybiórczo nie jest, gdy wyszła taki tekst moje myślenie stuprocentowo hebrajskich duże komentarza ten tekst są prawda i tak wkoło siebie autentyk z jego rozmowy z drugim jest dużo mówią w tym piśmie świętym są takie dziwne teksty pada tam jeszcze prorok wyleciało Tamki 40 dzieci czy tylko śmiali się nie kosztuje schłodzić błysku, a obroną się odwrócił wyleciały 2 niedźwiedzie rozszarpały wiedzieć prawda taka e-myta ten drugi psychiatra nie wiedzą co zrobić wybierz się mówi nie rozumiemy pewnych rzeczy nie możemy, gdybyśmy wyeliminowali z tego opisu no dobrze to te oto, kto nie wie, kto to ta prawda możemy najwyżej, gdyby taką kategorię niedożywienia wprowadzić, ale dalej jest to fragment większej całości i dalej wg tego fragmentu byliby ludzie całości postępuje inaczej głos tutaj, żeby nie było tej kwestii takie barwy drugoligowego wybiórczość i żebra zdarzają się pewne rzeczy biorę pewne jest zbiorem nut podaje czy innych może chodzić, bo to myślenie Hebrajskiej tam niedźwiedzie dzieci, ale dobrze jest drzewo figowe idzie Jezus mówi, a czerwienie lubi, więc już nigdy nie euro dziś o drzewo mówi, ale zaraz spokojnie nie nie ma w ogóle dyskusji ten los, ale jest też wtedy ogrodnik wie, o co chodzi tylko figowym ojciec ojciec zrozumiał wtedy ogrodnika w mieście, którego dopowiedział ba, jakby 2 to dobre intencje prawdę widzą, że została jeszcze przez, bo jest 1 debel przy sobie oprócz opowiadać będzie biedy jest także rzeczywiście prawda to drzewo jak w Indiach wracali z porad drzewo uschło prawda i zwracał na to, że uwagę mamy też drugi opowiadali, że prawda ta jest dość dobrze jeszcze o kobietach coś zrobili za rok Boże wziąć pod uwagę, czas więc sposób oboje te opowieści religijnej biblijny regionem bardzo lubianą właśnie te opowieści ewangeliczne mnie lubią tam listy Świętego Pawła owoc małżeństwa nie przypomni przypadają mu to tam zawarł tam jakaś instytucja się miała inne historie mecz był wtedy opowieści takie typowo ewangeliczne możemy mieć ze sobą zestawiać prawda możemy dokonywać tzw. podobnie z rodziną owych między tymi opowiadaniami możemy coś z tym zrobić mówi dlatego są 4 ewangelie niejedna, żeby się właśnie nie szukali tej pewności, bo to byłoby dobrze dopóki to 4 bank zredukuje wszystko do 1 i będziemy mieli oddawać się takie rozbieżności wraz z 1 drzewo uschło może nie było to samo drzewo praw jazdy tak, ale dość precyzyjną jak towar będzie okazja tylko bowiem także jest rzeczywiście wygra Steinmeier mówił opowieści biblijne, ale z drugiej strony mówił że, gdyby okazało się, że to jest fikcja to w żaden sposób to nie wpłynęło na nasze nasze na naszą religijność, bo chyba, że istotna sprawa, jeżeli chodzi o kontrowersje między mną, a ojcem profesorem sprowadza się do kolejności czy to jest tak, że ktoś najpierw żywi pewne przekonania religijne te przekonania religijne następnie kierują jego życiem to jest 1 z możliwych stanowisk tak, czyli jesteśmy przeciw komarom dziś jestem go nie rodzi się z tym nabył to w dzieciństwie to wygasa też o tym, pisze, że to w dzieciństwie tak pokazują nam to obrazki katechizm nabywane nabywamy pewien sposób życie, więc Albatros są przekonania religijne przekonania religijne są takim programem, który steruje naszym działaniem to jest 1 z możliwych z możliwych ujęć, a drugie ujęcie i ta jest ujęcie mnie bliższe jest odwrotna to znaczy nagle mamy problem ten sposób widzenia rzeczywistości dostrzeżenia w tej rzeczywistości właśnie tej melodii dostrzeżenia pewnego sensu i my następnie to dostęp do strzeżone w rzeczywistości sens staramy się jakoś wyrazić wyrażamy go za pomocą przekonania religijne za pomocą tych obrazów nie bierzemy dosłownie z taką takim rodzajem pewnej ekspresji tego pewnego zdania sprawy z tego jak funkcjonujemy w rzeczywistości, jaki jest nasz sposób życia pokazania, że to sposób życia jest taki Janiny różni się od od innych alternatywnych sposobów życia, więc czy to przekonania religijne sterują naszym praktyka praktyką jest jedno 1 ze stanowisk czy też to nasza praktyka jest takim generatorem dopiero od przekonań religijnych myślę sobie, że odpowiedź na to pytanie odpowiedź można poznać oczywiście, bo można sobie w samo to pytanie zadać udzieli odpowiedzi, a pewnie cierpieli my, kto zapozna się z tekstem moich gości z tekstami moich gości ci albo także z wszystkimi tekstami, które w książce filozofia religii kontrowersje znajdują się książka ukaże się na początku przyszłego roku 1 stycznia nakładem wydawnictwa naukowego PWN pod redakcją prof. Jacka Hołówki dr Bogdana Czajkowskiego, który dzisiaj moim gościem razem z ojcem prof. Józefem premierem jezuitą i filozofa z Akademii Ignatianum bardzo bardzo panu dziękuję dziękuję im wam dziękuję informacji już za kilka minut o godzinie dwunastej po informacjach Mikołaj Lizut jego program dzisiejszy przygotował Paweł Zientara nad jakością czuwał Kamil wróble
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK
-
01:05:46 W studio: Katarzyna Kwiatkowska , Marta Kożuchowska-Warywoda
-
24:25 W studio: dr Iga Bałos
-
40:36 W studio: Alicja Knast
-
23:47 W studio: dr Dominika Kozłowska
-
REKLAMA
POPULARNE
-
29.01.2018 11:00 OFF Czarek42:10 W studio: prof. Piotr Dyczek
-
-
-
30.01.2018 11:00 OFF Czarek42:01 W studio: prof. Magdalena Kamińska
-
12.10.2018 10:00 OFF Czarek38:27 W studio: prof. Paweł Strzelecki (matematyk)
-
-
02.02.2015 10:00 OFF Czarek42:33 W studio: prof. Krzysztof Meissner
-
22.02.2018 10:00 OFF Czarek35:23 W studio: prof. Ewa Kuryłowicz
-
22.01.2018 11:00 OFF Czarek40:09 W studio: dr hab. Stanisław Iwaniszewski
-
17.07.2017 11:00 OFF Czarek38:09 W studio: dr hab. Jan Rybicki
-
27.11.2020 10:00 OFF Czarek37:43 W studio: Diana Dąbrowska
-
19.01.2018 10:00 OFF Czarek35:08 W studio: prof. Bohdan Szklarski
-
20.02.2018 10:00 OFF Czarek35:45 W studio: prof. Stanisław Gawroński
-
26.01.2018 11:00 OFF Czarek43:00 W studio: Justyna Bajer
-
05.12.2017 11:00 OFF Czarek38:38 W studio: prof. Krzysztof Meissner
-
29.01.2018 10:00 OFF Czarek38:23 W studio: dr hab. Konrad Osajda
-
01.02.2018 11:00 OFF Czarek38:56 W studio: dr Piotr Podemski
-
-
31.05.2021 10:00 OFF Czarek39:19 W studio: Adam Twardoch , Mateusz Machalski
-
-
-
03.12.2020 11:00 OFF Czarek37:41 W studio: o. dr Paweł Krupa
-
-
25.06.2020 10:00 OFF Czarek37:10 W studio: prof. Bohdan Szklarski
-
28.06.2021 10:00 OFF Czarek35:36 W studio: dr hab. Grzegorz Pac
-
04.09.2017 10:00 OFF Czarek39:12 W studio: Kamila Łyczek
-
28.02.2018 10:00 OFF Czarek27:15 W studio: prof. Łukasz Niesiołowski-Spano
-
07.02.2022 10:00 OFF Czarek35:22 W studio: dr Łukasz Garbal
-
02.03.2018 11:00 OFF Czarek39:51 W studio: dr Tomasz Piekot
-
14.10.2020 11:00 OFF Czarek40:28 W studio: dr Jarosław Łachnik
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL