Skąd wiadomo, która jest godzina? (powtórka)

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Tomasz Stawiszyński przy mikrofonie trwa wieczór Radia TOK FM dr hab. Jan Chwedeńczuk fizyki Instytut fizyki Uniwersytetu to teoretyczne i fizyki Uniwersytetu Warszawskiego dobry wieczór jak dobry wieczór, skąd wiadomo, która jest godzina no to czas na zakup strefą ZOZ w sklepach, ale w telefonie tak nie mamy atomowego zegara niania w telefonie Need to różnie działa, ale on co zwyczajna nudna niania nie mamy gdzieś tam jest zegar atomowy jest wiele oczywiście, ale w telefonie Rozwiń » precyzja, której potrzebujemy jest dalece nie atomowa, czyli różnica między atomowym Ania atomowym zegarami z drużyn różnicą precyzji tra w efektywny tak, aczkolwiek oczywiście trudno jest też ta fundamentalna różnica w pomyśle inna rzecz jasna i to sobie mówimy, ale no to gra tu się rozgrywa o o dokładności, ale po co nam taka była właśnie bardzo dobrze w nie umawialiśmy się zadość to pytania nie uważaliśmy się trzeba wydać SEFF normalnie się umawia, ale jak już przesyłam listę tymi też przesyłać listę taką z mam się zapytać wpisujemy liga to odczytujemy rodak jest ich Otóż nowa twarz PiS argumentowali, że potrzebna jest na dokładność to on i wysoka precyzja zegara to to najlepiej się zastanowić jak działa od pies, którego mu pewnie używa się rosnąć już od rządu, a większość z nas używa, ale sobie nawet most im znakomite rozwiązać raz lepsze są właściwie, bo pamiętam, że lat temu 10, kiedy też używam GPS są to potrafiła wyprowadzić z pola przypominam sobie taką wyprawę niegdyś w Pizie jak mnie tam gdzieś wywiódł prosto wręcz jakiś taką popsuło taki ryneczek wypełniony ludźmi turystami stolikami bardzo to było drastyczna konsekwencja, bo o prawie został zunifikowany w tym samochodzie, ale tym razem już jego punkt korzystam z GPS -U z obecnie ma to naprawdę świetnie działa nie nie wszystkie, ale o to będzie jeszcze jest znacznie znacznie lepiej to będą silnym i pies docelowo od dochodu nie będzie to nazwał GPS Galileo będzie taki Europejski system Jan będzie, a priori osiągał precyzja tam centymetrów od położenia to śmieszne nie wolno zatem to już jest oczywiście ogromna precyzja mentol działa mniej więcej w największym skrócie także w twojej nadajnik tam w samochodzie czy w telefonie się komunikuje z satelitami i one określają jego położenia na podstawie tego, kiedy do nich przy przybył sygnał jest ona wiedzą, kiedy przybył oraz wiedząc, jaką prędkością z prędkością światła na tej podstawie one określają tak naprawdę każdy satelita może określić jak daleko byłaś albo nie wie, gdzie była oczko tak wie w jakim WIOŚ na takie bez twarzy, gdzie mogły być, ale masz 3 satelity to ona efektywnie to się nazwa triangulacji ona ona już wiersz wybierać 1 punkt na powierzchni ziemi to jest twoje położenie to nieustanny atak komunikacja z satelitą przebiega przebiegami to teraz właśnie oszacujemy to jest coś jest to co często robią mu fizycy chemicy, zanim zaczną tam już liczyć tak szczegółowo to próbują się zorientować, jakie są skalę wielkości, żeby w ogóle wiedzieć wiesz co jest grane co jest potrzebne to tak światło leci z prędkością 30 000 km / s gigantyczną falę skończono gigantyczną 300 000 km / s szybko szybko to załóżmy, że te satelity są w odległościach 300 km to tak trochę fantazjuje mając głowę, ale to tylko, żeby tak złapać rząd wielkości 300 km to tę odległość światło przeleci przez 1 sekund FF to teraz oczywiście musisz już widzi, że musisz łapać interwały i 1 to pytanie, jaką precyzją, bo to nie tylko musi zauważyć, że było 1, ale jeszcze dokładnie, że to była 1 to wyobraź sobie, że popełniasz na te 1 błąd o jedno 100 sekundy to co 3 km to w tych nos już jest kawałek odległa wizja 3 km, żeby się, więc zawiły to byłby raczej tak można wylądować w jakimś stawie albo wzywały takie przypadki albo na rynku w Pizie albo też bywał taki ślad bywa Polak BASF drastyczne, ale czy był bity i nie na szczęście jakoś udało dobru haracz, ale tłumy, ale wiesz jak z tłumem po włosku już dno jest to po włosku w większości przypadków, choć chyba jakiś niemiecki też to słyszałem tam nie wiem, ale byłam bardzo zdenerwowany wówczas mecz krzyczą, że Niemcy 10 LF wszyscy w ciszy nie przyszło mi to do głowy, ale może właśnie powinienem tak krzyczeć no i zawsze trzeba krzyczeć tak jak Niemcy biją rzeczywiście mamy zwyciężać czy tak znaczy to byśmy dostali 1 ± 11 i to jest ich za słabo w, czyli witał się już, jakby to jest oczywiście to argument taki na nie fundamentalnych o to, żeby jakiś takie praktyczne urządzenie działało, ale za rok będę próbował przekonać, że dla celów fundamentalnych to to jeszcze jest znacząco za mało teraz, zanim powiem jak to działa złodziej zabrał mnie te cele fundamentalne, jakie to są cele, a Nova nota mariaż n p . jak z jak precyzyjnie w może wyznaczyć czas to różne wielkości powiązane np. odległość może dzień jak znasz jak to znasz precyzyjne to w szczególności może wykryć drobne zaburzenia tak, jeżeli precyzyjnie zmierzyć długość stołu to mógłby się wykryć, że ktoś ci podmienił go na inne paliwo, by zobaczył, że są 1 mm od już alarm zdarzało się odmienia FSO z kopuły muszę powiedzieć, żebyśmy to zaczyna jakoś irytować bierzesz, gdzie się nie pojawia tam po prostu odmieniają w stałym dachem przy nieważne no, więc czy innymi słowy po precyzyjna znajomość takiej wielkości szczególnie tak fundamentalne jak upły w czasu i pozwala załodze zaobserwować za zaburzenia jakieś filmy potem możemy stworzyć jakiś model i wnioskować do Błonia Grawitacja czy coś tam, więc widzi, że można znając tak fundamentalną łóżeczek ciała upły w czasu dokładnie, mierząc możesz potem zahaczyć o szerokie z tak rozumiem, czyli to jest z Reas sumujemy niezwykle istotne dla różnego rodzaju takich pomiarów, których czas jest parametrami, w których co się wydarza w czasie na wszystko się wydarza w czasie, więc jest to istotne, żeby mieć bardzo dokładne tutaj pomiar dla gminy, a np. to już może, jakby zdradza to co nas w końcu chciałem powiedzieć coś powiem teraz mianowicie obecne zegary są tak precyzyjna, że one in toczą się powiedzieć, że teoria względności Einsteina ona przewiduje, że czas płynie inaczej w zależności od tego jak daleko bądź blisko jest też odmienny od masywnego obiekt na przód od środka kuli ziemskiej, czyli innymi słowy zależy od tego czy jest coś na parterze budynku czy na pierwszym piętrze to inaczej to wspólny czas płynie inaczej najbardziej jesteśmy teraz na pierwszym piętrze i oni tam na parterze mają troszeczkę inną moc grzejną da tak bardzo ciekawe my oczywiście fakt, gdzie szybciej bieg na Górze na Górze tak może też względu na rozumie to musimy powiedzieć to tylko z UE względem tego co ma Dolata szybciej tak najlepiej na na parterze generalnie pracować jeśli człowiek nie chce zmieniać to wszystkie 3 proc to nie jest tak, że tylko czas szybciej leci, a ty widzisz, że czas szybciej leci tylko to wszystkie procesy fizyczne z upoważniają, więc czynie orientuje się, więc w swoim układzie tym nie to, że wszystko spowalnia wiersz dniem zmiany w komórkach mózgu, więc ten to nie jest tak, że jak co zrobić szybko poleciał ciasto, lecz przestrzeń kosmiczną Giotto leci czas zaczną szybko płyn, a jeśli lecimy samolotem montaż łączna nośność oczywiście w szczególności GPS co mam takie pytanie, które jest pytaniem bardzo naiwnym oczywiście jak większość pytań, które tutaj zadaję, ale tak jakoś nie dochodzi po głowie po dziesiątej dokładności zegarów zaraz przejdziemy do tych innych rzeczy, o których umiesz mówić, ale mówisz o tym, że, że mamy zegary bardziej dokładne i mniej dokładne, ale skąd wiadomo, że ten zegar jest dokładne to znaczy co jest punktem odniesienia o znakomite czytania euro dziękuję bardzo ta jest bardzo dobry no właśnie to jest bardzo dobre pytania, bo skoro powiemy, że zegar atomowy wyznaczać sita standard ciasno przed pozwala ci określić przy pomocy zegara na znak jak masz coś prostszego jednostka długości tak, by wzorzec metra tak no to to wszystko liczy względem tego metra taka, gdzie tu jest od 2 tys pojęcie precyzji tak, ale też pytanie, skąd mamy ten wzorzec to znaczy, skąd wiemy, że w wzorzec rzeczywiście jest wzorcem, a to dobrze to musi zdefiniować inna niż ty musisz to moja swój zegarek np. ustawiam takich, które noszą na ręku ustawę zgodnie z zegarem, który mam w telefonie któregoś z internetową ta komunikowane w ten Zagar, kto ma w telefonie z kolei też jest ustawiany względem jakiegoś innego zegara względem, czego jest ustawiane w zegarach atomowych, którego względem ustawiane są wszystkie inne zegary, które służy za taki absolutny wzorzec na małym względem niczego to jest to jest kwestia umowy na końcu jest kwestią umowy tylko pytanie, więc pytanie jest co to znaczy precyzja zegara skoro on sam jest wzorcem no właśnie to odpowiedź jest następująca, że jeżeli mówię, że zegar może mierzyć, a obecne zegary mierzą wyznaczają sekunda z dokładnością do 16 miejsc po przecinku czy styl niewiarygodna, ale to jeszcze nam nie starcza na to to by tom jest zasadne zapytać co to znaczy skoro pan o 1 egzemplarzu zwierzątko 1 egzemplarz takiego zegara to, skąd wiem rząd dobrze, choć w UE, skąd wiem, że rząd się o tym akurat myli względem, czego właśnie o to należy odpowiedzieć następująco trzeba by skonstruować setki takich zegarów i puścić się i one zobaczyłby dziś, że to współczesna zegary atomowe, a czy ty już uprawnienia ani ja po mniej więcej od paru miliardach lat zaczynają się rozbierać wskazania o sekundę to jest ta precyzja obecnie po paru miliardach lat sekunda czy ona zaczynam no i zaczną im się rozpływać wskazania o sekunda po miliardach tak i to nie wystarczą nam to zdecydowanie nam nie wystarcza to znaczy nie wystarcza w jakim sensie znam za mało precyzyjne za mało precyzyjna za wzór zarówno ze względów technologicznych jak i tych pomiarów fundamentalnych no i teraz trwają może po prostu trudno was zadowolić trwa od może coś powiedzieć jest na razie radzi sobie z przesłanek takie wyśrubowane kryteria jakich nie wyśrubuje e-myto później co poniektórzy lądują na rynku plażowych AAA, więc wiele do kogo masz pretensje jedno to faktycznie to co wam to wszystko co powiedziała w takim razie, ale wracając do tego co o to zapytał się w to precyzja rzeczywiście należą tak rozumieć statystycznie, że trzeba zbudować wiele takich kopii i one zaczną się także, że rozpływać itd po jakimś czasie, o ile się rozpłynął to to jest wyznacznik precyzji tego przy założeniu, że wszystkie kopie są identyczne co też jest jak ustawia taki zegar jak no bo trzeba go zobaczyć robimy taki zegar atomowy i trzeba ustawić godzinę na nim i co robi jest jakiś atomowy zegarmistrz czy ktoś z Pekinu, ale to to nie jest dla mnie problem, bo jest to kwestia umówienia się, kiedy jest ten skład już czysto konwencjonalna kwestia, kiedy puszczam zegara i wiesz, ale wskazuje godzinę trzeba coś innego wskazuje to zegara to ma ono w szczególności będzie odmierzał upływ czasu dla niech, choć miotaczy jest na nim konkretna godzina po prostu przypuszcza jawią się nie bawiłem się tak urządzeń, zwłaszcza że można można, by to tak zrobieniem brzdąc potrzebna Jaś i czy do tych z fundamentalnych zastosowań potrzebne jest wskazanie, że 1716 w tam są nieco bardziej subtelna te kwestie rozumiem każdy może ta obecna zegary atomowe zaś powiem wreszcie jak to działa jeszcze jak to wygląda już jak to wygląda NATO to zależność to da się zminiaturyzowane do niewielkiego pudełeczka i takie są na tych satelitarną, ale na precyzyjniejsze zegary no to zajmują całe wielkie pomieszczenia na Born oto są w po prostu bardzo subtelna i fizyczne układy z laserami i tegoż najgorzej także to mini wygląda jak typowy obrazek z laboratorium stan taki stół, gdzie są różne tam lusterka i ich latają wiązki laserowe tak to wygląda, ale jest to na tyle precyzyjne, że wykona taki eksperyment, że umieszczono takie 2 zegary czy takie 2 układy fizyczne, które mierzą czas ponad sobą w 30 cm była między nimi różnica czy inna mniej znaczy niż jedno piętro i zaobserwowano różnica upływu czasu ze względu na NATO buntu to efekt data zgonu 30 cm to tam co jakiś bilion nowe części sekundy religii i to przez mierzona, czyli innymi słowy nota precyzja jest, by ją niska i widzę, że czemu to służy, bo znaczy to pozwala n p . w tym przypadku testować przewidywania teorii względności w takiej skali ludzkiej nie trzeba wywozić zegara na Marsa i żeby porównać wskazania zegara na ziemi tylko wiosną może to w pojedynczych pomieszczeń oczywiście Toszka jest bardzo niewielu wyszukanej drogie, ale jest dostępna jest jest, ale można sprawdzać jak czas płynie na Marsie tak będąc tutaj przy pomocy takich urządzeń, aby wysłać chciałaby wysłać formularz VAT w 2 oczywiście Donald w szczególności czas płynie inaczej na orbicie niż na powierzchni ziemi i Witold trzeba uwzględnić w działaniu czy Piasta już tego nie uwzględnił tego efektu bardzo subtelnego to to gdzie pies w ogóle wierzby, by się zupełnie do zsynchronizowania, ponieważ inaczej czas, by płynął to zegary na ziemi i i na orbicie, by się rozjeżdżały i być zupełnie tracili też precyzji także to pokazuje naj naj jak jednak już subtelnym poziomie jesteśmy w kwestii pomiaru czasu i nadal nam nie starcza jeśli można mówimy o tych zegara atomowych jeszcze ta część atomowa no właśnie zostaje do wyjaśnienia co tam jest atomowego w szczególności tych zamiarach no właśnie liczone są takie, że Niewiem Bk atomowe to się z mamą kojarzy wie, że może wybuchnąć wojna, jaka jest zrobiony za komórki macierzyste tam właśnie w Chechle FOT ZUK RMF FM w nigdy nie wiadomo, ale tak ci się sobie kojarzy się myślę, że czasami mam tak tak czuję, jakby to było możliwe, że już jest tuż tuż po prostu mój tata bzdury jestem za zrobione ulegną rozszczepieniem za chwilę albo fuzji i albo fuzji nowa zimnej ciemnej fuzji, a więc właśnie teraz to co pozostało de facto ma to jest wytłumaczyć jak to działa i ja proponuję, żebyśmy tak historyczne przy przeszli tą droga ci zaczęli od niej w najprostszy zegarek innymi przychodzi do głowy z monet no właśnie zegar słoneczny albo klepsydra zegar słoneczny to jest bardzo takim nie męczy on wykorzystuje co periodyk ufność ruchu obrotu ziemi tak wokół własnej osi słońce w z naszej perspektywy się porusza po pochodzie z koniem białej i tam część rusza czy to jest połączenie z 3, skąd Tomasz Szternel upły w czasu tak to wskazania on masz z ruchu ziemi to jest najprostszy po pomoc tak jest nieco bardziej może subtelny to jest właśnie klepsydra tak tak to się Bano złoto z Piastem zagra ta klepsydra i to to jeszcze pozwala krótsze interwały mierzyć tak, bo tam masz tylko on dobowy w słonecznym szkoda, bo zegar w nocy nie działa już wiadomo i ponad to jest bardzo ograniczony precyzją im przez to, że np. że ta igła czy ktoś nazywa wieś to co rzuca cień, ale jedno jest taki gruby, a to znaczy to daje nie cień takich jeszcze nie tak jak jak sekundowa wskazówka tylko to jest spora no, więc to od razu widzi, że tam na tej tarczy ciężko będzie rozróżnić doręczenie jest w położeniu w danym 3 o 2 sekundy później po prostu na takim dużym obiekcie rozmytym to nie widać tych subtelnych zmian, więc to to nie wystarcza, więc można potem zbudować taką klepsydra i to już jest po pierwsze w nocy działa, a po drugie, pozwala w miarę krótkie interwały mierzyć, ale to też oczywiście jest zdecydowanie za mało Nate pomysłem takim już czasów nowożytnych działającym przez setki lat używanym to był Zachar zegary mechaniczne palce czy liniowych urządzenia w ogóle tak piękne naprawdę niesamowite po i piękna piękna i to to jest naprawdę mistrzostwo takiej no pani inżynier i tak trafi prawdziwy prawdziwej artystycznej to marzenie i można powiedzieć precyzyjnej ręcznej zwykle na jej oczyszczenie tej skali, który my tutaj mówimy o dobro inna precyzja mam talent, ale naprawdę niektóre zegary są niesamowite mój zegarek się później parę sekund nad mechaniczne na dobę względem atomowego w przyznać z młynem stoi w telefonie komórkowym nagrał na piekarnik mamy zegar, który więź lepiej, choć raz bez porównania o PIT, ale te parę sekund jest uważany za bardzo przyzwoity wynik przytomna, a nawet jest dobrze się trochę później wieś czy może tak się spieszy no nie wiem już są różne szkoły jedni uważają, że lepiej mieć taki zegarek, którzy trochę później, a inni, który się spieszy, ale to właściwie chyba z takiej ery jeszcze właśnie PGE smartfon Novo telefon nowej wieży przekonanie wydają się, że dzisiaj to już po dniu zawsze obrywa się absolutnie wszystko już idzie tak intensywnie niż jest tak poukładane i zsynchronizowana właśnie z tymi wszystkimi zegarami ziarno w paczki niestety no dobrze no, więc pomysł zasadniczo jest taki to myślę, że byłoby również twój pierwszy pomysł, żeby zbudować tak właśnie, gdzie poprosił w lesie jest w lesie i musi zbudować zegar, jakby to do tych potrzeb załóżmy, że eliminujemy klepsydra wiadomo on no i że ten słoneczny też, że słoneczne nie miara no to Niewiem jak wzbudzał możesz zjeść pochmurno nie wiem z liści pomysłów, co kot jaki CN od tych z runa leśnego z mchu z ruchu i paproci rozbudowa taki zegar mechaniczny chleb i wstyd, a ja myślę, że trzeba kiwać Wlazło z porad, a wahadło jakość tak jakbym szła bowiem upływ czasu de facto mierzymy to jest tylko z lampek efekty także za patriotyczną zmiana będzie bardzo ciekawa jest to do czego piję i w ogóle to pokazuje ciekawą wieś to to jest takie formy dla mnie i trudne do ogarnięcia zapętlenia, bo my mierzymy czas i w ogóle definiujemy jednostki czasu poprzez zmianę w czasie i czy rozumiesz zmiana w czasie rak służy do zdefiniowania jednostki czasu nie przez bardzo ciekawa gotowości jest taka sytuacja jak barona Münchhausena, który się sam wyciągał za włosy z bagna i trochę hitu właśnie ja nie nie umiem rozstrzygnąć do mszy to jest jakiś fundamentalny problem, bo to na pewno zna, ale my coś wykrywamy w tej rzeczywistości, ale ta prawidłowość ta dama jest tam zewnętrzna jednak względem tej konwencji, której używamy do jej opisu czy właściwie nie no nie w ciastach znaczy myślę, że w definicji jednostki to nie jest problem ale, żeby chciał zdefiniować czym jest czas to co jest dość dobrze to już euro to to już jest problem, czyli zasadniczo jak powiedział, że ogólny schemat to jest czas mierzymy poprzez ruch ruch to jest zmiana w przestrzeni położenia czy widać, skąd giną tutaj to połączenie może już wam żadnej koncepcja czasoprzestrzeń czy tego co łączy czas przestrzenią to reszta to widać, że pojęcie czasu jakoś no jest fundamentalnie się łączy skażonej w takim w naszym rozumieniu z ze zmiennością w przestrzeń także z jakimś ruchem czy te dni nie może traktujemy czasem coś osobnego zewnętrznego względem tych przestrzennych wymiarów no to musimy nieuchronnie połączyć te pojęcia, że chcemy jednostki czasu definiować tak ruch właśnie patyka w lecie taki oscylujący jest ruchem czas z ruchem w czasie no i teraz, czyli konstrukcja bez wchodzenia w detale zegarów mechanicznych, bo to oczywiście się tak na tym nie znam, ale konstrukcja ogólny koncept jest następująca masz coś jakiś układ, który periodyk śni się zmienia wahadło ci ci za to i to czy zadaje w gruncie rzeczy jednostkę czasu my akurat większy ruch wahadła jest tak Dodge, a zazwyczaj do odbieramy, żeby to było Niemcy sekunda sekunda to czysto umowna to jakoś się wiąże pewnie z z biciem serca to jednak czy to, że to taka jest ta fundamentalna diagnostyka 60 uderzy nas na na minutę to przy dobrym takim wieś chętnie jak ktoś nie ma zbyt szybkiego no tak no to pokazuje o i to jest bardzo kolejny ważny punkt, że takie definiowanie jednostki czasu zależy od własności układ czy robi się to wszystko płynne czyli, żeby zdefiniować sekunda to komu trzeba zmierzyć tętno no wiesz no trzeba by pewnie może 1000 osobom mówi się, że średnia tak to jest sekunda tak tak samo jest zegarem i żebyście definiować sekunda jako okres obiegu jakiegoś tam wahadła no to to ta 1 to definicja widz będzie zależała od tego, jaką jest zrobione nie da się ukryć oczywiście można to zrobić no tak to robią nas gdzieś znakomicie precyzyjnie, ale to nadal zależy od tego wiersz czytam, jakie są rozkład masywnym wahadle, jaka jest temperatura gęstość powietrza na zewnątrz i t d . i t d . czy chciałbyś czy widzisz te wszystkie definicje i metody pomiaru cierpiał na to żona no zależą od układu i zależą od od jakości wykonania tak i zależą od tego czy nie masz ten ma zająć się nie z irytował no właśnie coś się zdarza czasem nie, ale słuchaj, bo mówimy o tym co oznacza atomową dość zegarach atomowych na czym polega ta technologia po prostu wiekiem są wykonane powiedział, że tych zegarkach Eliza garach tradycyjnych, a potem jeszcze i to pamiętasz może określać jest, abyśmy byli w Czechach kiedyśmy mieli lato 8 albo 9 i był taka taka smutna uroczystość p t. pierwsza komunia, gdzie tam prowadzi się dzieci po prostują mamusią bomb na jakich rzeczy, które zupełnie nie rozumieją kompletnie przyjmować i mu jeszcze często towarzyszy temu trauma pierwszej spowiedzi kiedyś Tadeusz Bartoś na co tak świetny tekst o tym, że wreszcie powinna się zakazać tej praktyki, że to narażanie jednak już ośmioletniego dziecka na poziomach nagle tutaj wyznawać jakieś grzechy przed obcym mężczyznom jest mimo wszystko rzekł bym okolicznością taką trauma togę no, więc że dobrze by było z tego zrezygnować popieram ten głos na każdym razie wtedy zegarek elektroniczny i najczęściej z melodii kami być może część osób urodzonych pod koniec lat siedemdziesiątych i na początku osiemdziesiątych jeszcze pamięta takie urządzenia te same wracają do mody w ogóle zauważam, że duże jest ludzi, którzy właśnie noszą takie zegarki ZIKiT chce zaś Eriki EFSF jest mysz pod kasjerkę na atak na kasjer czy gazu w najbardziej pożądanym takim zegarkiem z modelkami, bo jeszcze takie różne dziwne no my my tam były produkowane, ale był to pamiętam obiekt pożądania najwyższy po prostu poza piłeczką kauczuk Govou sem mówiąc to jest asumpt do osobnej audycji też upływie czasu jak dziś myślę o tym co jest w sklepach, a co było w latach osiemdziesiątych to naprawdę moim naprawdę obiektem pożądania była piłeczka kauczuk Nowak zegarek Casio miast dziś nagrodą Nobla dostał kiedyś głębokiego pląsów wewnętrznego pod wpływem tych wszystkich bodźców, które zewsząd pełno w każdym razie te zegarki były elektroniczne bata baterii kaw środku takich wyświetlaczy no to jak dojrzała nota to tam jest tam jest to mówi tam było z takim magicznym napis na tym, że w zegarku port spada, a pamiętam tak skład stokach i były podświetlenie i stopera zapewnia szef uważa mec Koper oczywiście jest takie były z kalkulatora okiem nie wiem czy polatać na rakietach ktoś taki ciężar pożyczki były, tak więc albo ktoś się nie da nam z abolicji nowa podaż, a poza tym one wypadały wie jest ich w ogóle nie w całości naciskać na argument to jest słyszy to jest kolejny etap, zanim dojdziemy do atomowych to są zegarki kwarcowe i ona już zaczynają mieć taki element uniwersalny to znaczy tam jest w materiał, do którego się z tej baterii i przykłada prąd ją zaczyna dbać, gdy i to drgania to często drgania potem jest odczytywana i wyświetla trafi do nas tego jest mierzony czy to jest to wahadełko rozumiem i to jest w miarę duży rozmiar fundamentalne czy zależne od takich fundamentalnych własności tego też tego kawałka materiału, a nie i od tego jak tam my więź mistrz zagra zegarmistrz zbudował to wiersz to jasne to wahadło i to ona rzeczywiście już mają niezłą precyzję i dla naszych wszelkich potrzeb to jest fantastyczna precyzja, ale jest to zdecydowanie nadal za mało żeby, żeby takie fundamentalne kwestie moc rozstrzygać NATO od zegara słonecznego przez klepsydra przez zegar mechaniczny doszliśmy do zegarka kwarc owego dnia i teraz mamy ten atomowy czy jeszcze jest coś pośrodku no zasadniczo się możemy się atomowym pełnić osoba między czterdziesty piąty i fizycy zaczynają się orientować, że można, by wykorzystać struktura tomu właśnie ZAZ powiem co dokładnie do tego żeby, żeby coś co się w nim dzieje w call wykorzystać jako takim Zachodem kończy coś co ci będzie zadawał ten patriotyczny ruch i stąd będziesz definiował jednostce czasu my to jest, żeby to mniej więcej wytłumaczyć to wróćmy taki obraz atomu, że masz jak układ słoneczny, że masz słońca i IT planety, które są środka domu elektronarzędzi to sorry takie naiwne, bo elektrony w taki kwantowej Toruniu poruszają się nie to nie są takie kulki, które się poruszać Koneser kosztem rozmyte i t d . ale mniej więcej to jest taki obraz żonę rzeczywiście żywioł mniej więcej na takich Orbita i tak orbity są kolejne po, których one mogą one mogą się przemieszczać z orbity narzędzia ale, żeby się przemieścić z orbity na orbitę tak samo jak w przypadku ziemi, żeby ją przenieść na inną orbitę to trzeba dostarczyć ci energia to energia w przypadku elektronów to przeskok kino to dostarcza się światłem czy trzeba poświecić np. trzeba poświecić i wtedy mówimy, że ten Elektron takim językiem PUK to kolejny rząd pochłania ten Photon i jej przeskakuje na wyższą czy dostanie, więc pstryk tak on nagle, by pochłaniała w Google porcję energii ze światła i że ta porcja jest dopasowana jest dopasowana do do tego Ion potrzebuje tej energii czy innym się, że jest w rezonansie to następuje wiersz ten przeskok i w szczególności można wykazać, że ten przeskok, bo to jest także ten przeskok może zajść w sytuacji również dosyć leciutko niedopasowane to się Witosa od strojenia od rezonansu, czyli też całe życie tak czuję bogów nocny dyżur w dochodach być może, ale nie wiem czy leciutko, ale właśnie odstawiony, tak więc możesz minimalnie niech celować w tył potrzebną energię i nadal istnieje szansa, bo to zawsze mechanice kwantowej mówimy o prawdopodobieństwo istnieje prawdopodobieństwo, że ten Elektron skoczy na ogół na dalszą Orbita tylko ona jest mniejsza najbardziej efektywny i ten był proces jest, kiedy dokładnie się więź dostroić do Dody potrzebne rzeczy dokładnie, kiedy kopnie ziemia tyle ile potrzeba, żeby ona przeszła na dalszą Orbita i teraz to co się robi i zauważ, że teraz, gdy to, o czym tu mówimy to już są fundamentalne własności materii i światła tutaj to nie zależy od tego czy im czy mechanik były wieszczy inżynier był w zasadzie go usuwać drzewa w samym pomyśle władz z biegiem lat z PKO BP BPH zastanawiająca schronienia tutaj wieś to też nie było ustalone mnie absolutnie to żeśmy się nie wiesz on bardzo zaskakujące skojarzenia no, więc ja powiedziałem trzeba też skacowany z no, więc teraz to ta przez SKOK-i to energia teraz zaczyna mówić o rzeczach takich mikroskopu owych i elementarnych, czyli w domyśle uniwersalne chcielibyśmy wierzyć, że wszystkie atomy wodoru potrzebują tej wieża to naprawdę są takiego samego typu cząstki, bo tam jest tylko elektrony protony Proton się skład z kwarków i tam już niema co za kombinować w nie ma czegoś zepsuć i i tak rzeczy samej jest poznaje po potwierdza to Empik Jaś to modele cząstek elementarnych są uniwersalne my to co robisz to był taki Atom i świeci się na niego światłem laserowym i świeci już i patrzysz czy nastąpił przeskok tak naprawdę się wielokrotnie to powtórzyć, żeby określić prawdopodobieństwo patrzy z jakim prawdopodobieństwem czy innymi słowy zbiera statystyka, jakim prawdopodobieństwem Elektron przeszedł z 1 orbity na drugą mówimy zostaną podstawowego na rozbudzone w takim języku mechaniki kwantowej, ale teraz, jeżeli są źle kod są rejony to to prawdopodobieństwo jest niewielkie, a potem wieś kręcić gałką i zaczyna zmieniać częstość energia tego lasera częstość de facto i to w momencie widzisz wiesz, że ten ten przeskok jest najbardziej efektywna, że jest wjazdu przy los stuprocentowe prawdopodobieństwo przerzutu co oznacza, że idealnie doszło w środę w rezonans czy to jest metoda pomiaru tej energii poprzez poprzez stwierdzenie, jaki jest prawdą z wiersz niezwykłe metody po prostu jakiś niezwykły w akcji to istocie zadaje, ponieważ energia i łączy się z częstością, bo teraz ten ton elektro może sobie oscylować między między tymi 2 drzwiami 2, gdy marketami jej to w precyzyjne wyznaczenie tej energii zadaje ci częstość, czyli zadaje ci ten okresowy ruch na tory wszystko to to ci służy do wyznaczenia do definicji sekundy jest to prosta jakież to profes bardzo prosta i pewnie, żeby to tak ładnie słuchaczom wytłumaczyć to to musieliby się zmienić w widzów czy trzeba to ona natomiast pokazać taki wariant, że myślę, że w likwidowanym już możecie państwo Wikipedii wpisać zegary atomowe i IT podstawy złapie cię teraz jeszcze dziś mamy chwilę czasu mamy jeszcze chwilę czasu nie wiem, jakby to było na zegarze atomowym, ale na tym takim zupełnie zwykłym co znaczy, choć kwarcowy właściwie to jeszcze Mameta teraz powiem może co ogranicza praw, bo tak jak to ci teraz sprzedają to wydaje się, że to daje nieskończoną precyzji pod adres widziałam, że tutaj jakiś handel się odbyć dzisiaj widziałem za sobą ja nie wiem dolarów za oboma dewiz w happy Kids All NL LF no dobrze rozgrzewał jest sprzedała się no to wydaje się, że w kosztorysie skoro to wszystko jest takie fundamentalne to to powinno być dbają już doskonale precyzyjna, bo to wszystko jest wieś ma fundamentalne na to co co sprawia, że jednak te zegary nie może dają bardzo dużą precyzję TOZ jest ona skończona, choć pierwsza to jest sławetny efekt Dopplera Niemczy pałęta się może z liceum, ale zapewne jak stoisz na ulice i słyszy, że się zbliża i karetka i odjeżdża to z żoną najpierw ma taki dach piszczące, a jak odbierze to coraz niższy będzie co sprawia co jest faktem wynika z tego, że ten nadajnik się względem się poruszali ty odbierasz różną częstość w zależności od ruchu to jest taki klasyczny efekt, ale ten efekt występuje również mechanicy w kompleksie wyobrazić to od tomy, na które świeci już to jest taki gaz jest to one mogą się poruszać i każdy z nich się porusza trochę z inną prędkością jak to w gazie ma w związku z tym każdy z nich będzie ci dawał nieco i Lulu różną częstość tak jak różna często dają ci różnie jeżdżące karetki w związku z tym fundamentalnym ograniczeniem 1 to jest ruch atomów w notesie bardzo niewielki, ale jakoś tam wpływa, więc to co się robi to się ochłodzi to atomy jony osiągają jakoś tam 1 milionową stopnia powyżej zera bezwzględnego praktycznie jest na razie się one zabiera się ciału chęć do ruchu one zamierają nieomal i zabierz ten fakt presja na rzecz druga jest taka, że ten gaz z czasem one się zderzają ze sobą zdarza się raz na innych rzadko, ale żona się ze sobą zdarzają i to też jako zaburza ich własności stąd się bierze to takie jak ich i to 1 sekunda przez miliardera stołek tak on ani teraz ludzie wpadli lat temu naście bodajże na pomysł zupełnie nowatorski, a żeby zegary atomowe budować nie na tym co się dzieje w elektrowniach między elektronami, bo one właśnie tu po tej własności są zaburzone zdarzeniami tylko na tym co się dzieje w samym jądrze atomu, abym to jądro jest ukryte w środku i ich zdaniem zdarzenia na nich nie powinny mieć wpływu, ale trwają tu usilne badania nad zbudowaniem zegara, który by działał właśnie na noty takich gwiazd jakiś tam właśnie takich zmianach Orbit tylko w samym jądrze atomowym to jest nieco bardziej subtelny pomysł, ale zarys koncepcji jest ten sam okazuje się, że jest nie tylko 1 pierwiastek na świecie, w którym to masz szansę działać no mianowicie mianowicie tor 229 zapewne się osobę co spodziewałeś zdrowie na wyspie sezon, z którymi przyszło nam historia jest dość niezwykła Otóż Amerykanie po drugiej wojnie światowej w ramach takiego atomowego planu Marshalla produkowali różne próbki radioaktywna i rozdawali po Europie różnych takich substancji m. in . tego toru wyprodukowali parę gramów podpora g i tak przy tej substancji pierwotnie było parę g na świecie i na tych paru g masy bul w zawiązało się konsorcjum europejskich grup, które próbowało wykorzystać te parę gramów substancji do zbudowania najdokładniejszy zegar i piękne to trwa teraz już są metody produkowania tego toru jakieś tam rozpadu stosownego my to jest więź Winner, a priori precyzja, którą dostarczają powinna dawać Rosję realizowanie o sekundę mniej więcej po prostu miliardach lat, czyli znacznie więcej niż cios istnienia wszechświata w i to jasno i potem woda jest precyzja, że to już jest precyzja i to otwiera drogę do ma nie tylko do tych z technologicznych zastosowania, ale też fundamentalne właśnie pomiarów im tak żyć no właśnie grawitacji czytamy, iż oddziaływanie elektromagnetyczne jak jest także będzie jakiś wielki przełom jak się uda to zrobić ci nagle wiesz, kiedy uzyskamy taką precyzją na to nowe ja rozumiem, że to od toru za regulowanie, który jest na poziomie miliarda lat no to co to co powoduje, że przez jednak to parę miliardów ten zegar działa bardzo dokładnie i czy to znaczy Minotaura oto polega na tym, że żona bardzo krótkim mogło też przekłada na to, że na bardzo krótkim odcinku czasu, na którą wykonujesz np. pojedyncze eksperyment to ten błąd jest na nie wiem czy dziewiętnastym miejscu po przecinku czy to o to chodzi o liście to, że to tam postu miliardach lat się o sekundę to jest tylko taki MO to dobrze pokazać się jasno wytłumaczyć jakaś precyzja, ale kluczowe jest to, żeby na krótkich odcinkach mieć Super krótkie błędy i jak nie będziemy mieli już tak do rozregulowania, którym mówimy tylko powstaną 2 zegary takie Super precyzyjna to co wtedy będzie no będzie lepiej lekiem Her ZLA to tak robić tak naprawdę pieszo komunikacją nie będzie to dobra zmiana można powiedzieć, że i tak kolejno Koehler jako odpad w PRL w toto taką dobrą zmianę to ja rozumiem no no to się szykuje się w razie państwo utrzymujemy się w takim razie do dobrej zmiany wszyscy właściwie no bo czemu miałem dobra zmiana jest dla każdego oczywiście złoto w obszarze atomowym w ślad tymczasem dziękuję bardzo dba również dr hab. Jan Chwedeńczuk fizyki Instytut fizyki teoretycznej Uniwersytet warszawski był państwa gościem naj państwo też, że dziękuje kończymy ten wieczór Radia TOK FM Mateusz Luft z wydawały ów program w niego prowadziłam Tomasz Stawiszyński z Ukrainą co trzecia i do usłyszenia Zwiń «

Skąd wiadomo, która jest godzina? (powtórka)

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIĘTA Z RADIEM TOK FM

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 23:00

Najnowsze Podcasty

Co łączy biebrzańskie i łotewskie bagna?

Czy edukacja międzykulturowa to przyszłość Europy? Doświadczenia i wnioski

Co czeka gospodarkę po wyborach? Debata osób kandydujących do parlamentu

Test: McLaren Artura

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL