Od razu warto zaznaczyć, że nie jest to broń Boże poradnik składania życzeń oraz czy jest taka próba refleksji na temat orzeczeń na temat okoliczności w jaki życzenia wypowiadamy in na temat tych, którzy te życzenia wypowiadają, czyli często nas samych i innych książce to warto zaznaczyć, że jest jeszcze taka równoległa opowieść ukryta w przedmiotach w w obiektach z kolekcji muzeum Etnograficznego w Krakowie.

Są to zdjęcia przede wszystkim, ale nie tylko byliśmy ciekawi jak powstawała ta publikacja i czy rzeczywiście punktem wyjścia do książki stały się przedmioty tak rzeczywiście książka powstała właściwie na zamówienie muzeum Etnograficznego w Krakowie jako część takiego większego przedsięwzięcia p t. życzenia miałem muzeum prowadzi co jakiś czas takie badania za albo korzysta z badań antropologicznych czy antropologii czy socjologicznych i chce się dowiedzieć jak wyglądają rozmaite aspekty naszego życia obyczajowego głównie gnie w i właśnie badano życzenia życzenia w najszerszym sensie tego słowa

To nie tylko w składanie życzenia, ale też, dlaczego Niewiem przy różnych okazjach okazjach formułujemy życzenia np. nie łapiemy się za guziki mówi mec, czego byśmy pragnęli pochylamy się nad tortem z Muchą jemy świeczki i t d. tak dalej nie i teraz jest pomysł muzeum był taki, żeby zaprosić też jakiegoś literata, który by spojrzał na całą sprawę tak jakby niezobowiązująco to znaczy napisał po prostu książka, która będzie inny esejem 333 zbiorem mini esejów o tym, czymś co się właściwie z tym fenomenem dzieje w naszym życiu jakoś się przejadł się objawia 

Nie miałem tutaj właściwie żadnych wymagań narzuconych jak pisze wskazówek tak fajnych pisze w posłowiu zamówiono książkę o życzeniach, ale muzeum nie miał żadnych życzeń swych praw tak tylko tylko danymi zupełnie wolną rękę natomiast od razu też zapoznanie z rozmaitymi obiektami będącymi w posiadaniu muzeum rzeczywiście głównie zdjęciami, ale też np. jest cała masa pięknie zeskanowanych do rozmaitych dokumentów obrazków listów w przeróżnych artefaktów mniej

I na początku myślałem sobie, że te rzeczy, że to, żeby punktem wyjścia do opowieści będą właśnie te rozmaite przedmioty grzywną wokół, których pewnie można, by zbudować historię po to, by zbadać, skąd one pochodzą pojechać może nawet te miejsca, ale potem pomyślałem sobie, że to będzie właściwie taka no to właśnie będzie taka antropologii czy etnograficzna robota a, a jednak przychodzą jako pisarz ukraiński i muszę zrobić coś na czym się bardziej znany niż na badaniach terenowych dlatego napisałem opowieść, która właściwie idzie obok tych przedmiotów, ale daje możliwość spotkania 3 jest ilustrowana tym co co z muzeum ma w swojej kolekcji, ale jest taką opowieścią własną o tym jak zbudowano na moich wspomnieniach opowiadającą o tym, też jak ja widzę rozmaite fenomeny, z czym się w życiu zetknąłem co mnie poruszyło często się od 2 do przekładów literackich i t d . na bardzo bardzo materialny świat zawarte w tych przedmiotach wprowadza nas świat bardzo niematerialne dobra tych praw osobistych swoich rozważań są takie refleksje, które rodziły się rzeczywiście w trakcie powstawania książki czy to są takie w jakiś impresje wspomnienia, które chodziły po głowie wcześniej akurat teraz miała taką okazję, żeby je przelać na papier i w ogóle no to temat życzeń dotyka właściwie całości naszego życia to nie jest nie da się powiedzieć, że to jest jakaś 1 sfera poprzedzi życzenia składamy nie tylko przy okazji świąt takich przyjezdnych informujemy też życzenia właściwie codziennie ciągle jeszcze też istnieją takie obyczaje, które z życzeniami są związane nie wiem otwiera się też Inter metal tam właściwie cała książka życzeń rozmaitych ludzie piszą o tym, czego by chcieli niczego by komuś życzyli czasem niestety życzą innym wcale nie najlepiej świadczy wszystkiego najlepszego tylko przeciwnicy, żeby już ktoś zniknął z tego pejzażu publicznego np. i to jest w tych sferach od, których nie da się podejść właściwie powiedziałbym od od 1 strony trzeba podejść trochę od wszystkich stron naraz to znaczy ja tej strony przedmiotowej, którą wyznaczają nie wiem kartki np. świąteczne, czyli 3 postaci kolędników, o których też tu jest mowa w tej książce, a z drugiej strony jest taka sfera no właśnie jak słusznie powiedziałeś nie nieuchwytnego spoza materialna no, które ja nie chcę powiedzieć, że ona jest ważniejsza niż tamto, bo 1 jest tak ściśle powiązana z ulgą, że właściwie one bez siebie jakoś nie istnieją musi się jakoś zmaterializować to co do siebie czujemy chcemy w takich szczególnych chwilach też sobie powiedzieć powiedzieć po prostu drugiemu, czego mu życzymy, bo w końcu coś się w tych życzeniach wyraża najprościej mówiąc wyraża się to, czego chcemy dla drugiego prawda jest taka piękna definicja miłości 1 z francuskich filozofów, że miłość to jest Wola promocji drugiego, a słowo promocja czy święta kojarzy się nam trochę jest czymś innym, ale tak naprawdę promocja to znaczyć co ono chce dla ciebie dobrze chcę żebyś, żeby było jak najlepiej chcę, żeby się rozwijała, żeby się rozwijał się ich życzenie to się wszystko Wyraź oczywiście my przyzwyczailiśmy się do tego, że życzenia się trochę zwroty niż zawały jeży się składa tych życzeń wiele mnie np. strasznie męczy taki obyczaj, że w okolicach świąt się nagle znowu pojawia kilkanaście zaproszeń na opłatki ja wiem, że to wszystko płynie jest dobra, które w ludziach jest sam muszę stwierdzić, że te instytucjonalne opłatki trochę mniej będziesz zawsze mnie męczyły jednak to jest jak bardzo intymne kiedy, kiedy my przełamujemy opłatek i chyba nie jest to co to jest to instytucjonalizacja odbiera temu trochę ten po tej intymności natomiast to nie jest źle, że ludzie w okolicach świąt nawet w miejscach pracy, gdzie są pewne konflikty napięcia rywalizacji się spotykają skoro dotknąć tego tematu to były dla mnie chyba 1 z najważniejszych elementów tej twojej tego pesymistycznego zbioru jest to, jakie trochę odpowiedzialności, jakie to życzenia pełnił funkcję, skąd jesteśmy przy tym tuż przed wieczorem wigilijnym tortu musi powiedzieć, że termy fragment, w którym obcuje z tą pewnego rodzaju piękno, ale też trudność, a to dobra przyszłych trudność, kiedy mamy nagle właśnie łamać opłatkiem nawet w gronie bliskich tak mam powiedzieć coś ciekawego oryginalnego nowego przecież spotykamy się co roku przy tym samym stole i nagle okazuje się, że jest boimy się czegoś, bo byłoby wręcz sztampowo powiedzie przewidywalnie, bo trudno jest nam wyrazić to co czujemy słowami no i jest wiele trudności powiedział mi często właśnie bliskość nie ułatwia sprawy to to każdy z nas wie, że jak się kocha to się wtedy najtrudniej gra też wbre w pozorom bardzo trudno jest wyraźnie dla nie, dlatego że człowiek nie nie czuję tego w sobie tylko właśnie, dlatego że słowa się wydają małe czy ci niepasujące jak i może właśnie dlatego wtedy ratują się takimi schematami i ratujemy się oczywiście tak jak tak uratujemy język jest tutaj naszym takim wsparciem w takich w takiej sytuacji, ale jest też wiele innych problemów powiedziałbym 3 przy świątecznych życzeniach czy przy wigilijnym stole mianowicie na przygodny jako dorośli mamy taką tak taką denerwujący umyśle maniery, żeby dzieciom uczyć dzieci młodzieży, składając życzenia, które właściwie są katalogi naszych życzeń wobec nich PGF zielarki wdzięczą się mówić życzę ci, że myli się był grzech że, gdyby nie, żeby była zawsze to jest to rowerzysta zachowaj, żebyśmy my, żebyśmy mieli siebie pociechy i t d. apotem we dziewczynka dorasta i mówimy no może, by sobie znalazłam życzyć, że już znalazła, a i t d . a może ona wcale tego nie chce, więc mówię o tym, dlatego, że rzeczywiście tu tutaj trzeba troszkę uważać z tym, żeby to nie był katalog naszych życzeń naszych oczekiwań tylko rzeczywiście, żeby to był przeja w tego, iż naprawdę chcemy dla kogoś dobrze, żeby znaleźć taki język i to nie jest łatwe no po prostu nie jest sam mam z tym ogromne problemy, którym byłby takim językiem otwierającym o książce życzeń rozmawiamy w gronie Wojciech Bonowicz Łukasz Wojtusik Marta Perchuć-Burzyńska za chwilę wracamy do naszej rozmowy teraz wczesnej informacji w radiu TOK FM skoro rozmawiamy w radiu TOK FM tuż przed wigilijnym spotkaniem przy stole my rozmawiamy w składzie Marta Perchuć-Burzyńska w Warszawie Wojciech Bonowicz w Warszawie i Łukasz Wojtusik w Krakowie Lotus rozmawiamy o książce Stolat książka życzeń opublikowanej przez muzeum Etnograficzne im Seweryna udzieli w Krakowie i tam się wątek pojawia to ja nie mogę zacząć inaczej tej części naszej audycji jako życzeń, które nieco innej formie pojawiają się również w i są związane z tym okresem bożonarodzeniową noworocznym nas jeszcze na zdrowie na ten nowy rok coś tam mieli pełną wsadzie i we dworze i szkło może bez kłopotów z pieniądza mi w Ostródzie SA ministrami Hej, to są takie życzenie się z szopki, która chodziła kilkadziesiąt lat temu w rejonie Sanoka natomiast te życzenia tego typu o tym, też mówić, ale chciałbym jeszcze wrócić do tego do tych życzeń przy stole, o których rozmawialiśmy przed przerwą na informacje boję się zastanawiałam czytając twoją książkę akurat w tym wypadku czy też czy to słowo Kulson potrzebna czynie czasami nie zmienię niełatwo jest podejść do kogoś go po prostu tak najzwyczajniej w świecie uściskać przytulić wieś, żeby ta forma działacze tego, że jednak trzeba coś wypowiedzieć taka formalizacja związana z pewną obrzędowość również samego zwyczaju, ale wprowadza pewne, bo to zresztą analizuje później gdzieś te odpryski tego pojawią się w innych obrzędowość związanych z weselem związane właśnie z szopką noworoczną, kiedy te życzenia są też pewną formą wykupu albo za życzenia się płaci też prawda jadły napitkiem więc, jakby za to pomyślność prognozowany wzrost w ogóle bardzo ciekawy temat tutaj chyba kluczowa sprawa słowa w kulturze z naszych, że jednak kultura nadaje słowu jakiś szczególny ciężar jeszcze ciągle nie być może za chwilę nie będzie, ale ciągle jeszcze żyjemy w kulturze, w której słowo ma ogromne znaczenie dlatego chyba w jest to wymaganie, żeby te życzenia były jednak napisany wypowiedziane oczywiście ja sam w mojej praktyce wolę powiedzieć bardzo krótko i przytulić tych tak myślę, że to jest coś co mi znajomy może defektu przytulić na odległość czasem się nie dawał w regionie oględne trzeba, że co sugerujecie, iż IIF i myślę, że przy wigilijnym stole to może być bardzo krótkie tu też nie należy oczekiwać, że to muszą być jakieś niesamowite opowieści w tych życzeniach właśnie, ale z drugiej strony jest w torze trzeba przemówić oznacza, że trzeba się też przełamać właśnie jestem pisze w pewnym momencie, że przełamanie opłatka jesteś kimś takim przełamaniem samego siebie to trzeba się spotkać trzeba zaiste, kryjówkę i że sobie po 31 w każdy z nas wierzy w każdej społeczności i zżyte i nie żyje tej w rodzinie, która jest ze sobą już długo niższe są są takie jakieś drobne pęknięcia może wigilia to jest taki czas, żeby te pęknięcia właśnie trochę zakładzie sterować albo wręcz wręcz usunąć i czasem słowu tu jest dobrym trans Emiter jednak oznacza ono wykryć choroby tworzy ten pierwszy krok ad, a drugim krokiem jest właśnie przytulenie trzecim jest wspólne wspólna wieczerza jest w tym fragmencie wieczerzy wigilijnej cytuje takie wspomnienie Józefa Tischnera z lat licealnych wiersz, o które nie lubią, więc nie dostać się w Saragossie nie dziwi właśnie w każdym razie jako nastolatek zapisał i to jest niezwykle ciekawe świadectwo i tak naprawdę unikalne ja szukałem podobnych w różnych pamiętnika nie znalazłem jako nastolatek zapisał bardzo uczciwie, że w czasie wigilii czuje się niekomfortowo w obecności rodziców, że właśnie nie wie co im powiedzieć nie wie, dlaczego nie to to jest ciekawy pomysł od razu widać, że zawsze to była filozoficzne głowa, bo jestem bardzo przenikliwe analiza i miłości, którą w tym czasie czuje i i która w nim, jakby dojrzewa i którą rodzice no tak obserwują z pewnym niepokojem i oczywiście go szpiegują i t d. tam jest bardzo 85 świetnie zarysowane taka sytuacja, w której myślę, że wielu nastolatków się znajduje ono moje dzieci jako nastolatkowie też jakoś rzeczywiście ten obyczaj składania życzeń zaczynają kwestionować, że to może to możemy złożyć jak by wspólnie i przejść dalej no widocznie też częścią dojrzewania może odrywania się program usamodzielniania jest też takie to jest taki gest zerwania pewnej tradycji może, toteż chodzi o to że, że wiesz co, że żelków czy wiecie dobrze, że ja mam takie wrażenie, jakby gdzieś są to zmyślą, o którym w swoim eseju właśnie że, że to wynika przekroczenia tych granic na wielu poziomach i też kontaktu na poziomie psychologicznym takiego bardzo intymnego i też tego, że istnieje taka potrzeba, że to jest taki moment związany w jaki sposób już powiedziałem z pewnymi przełamaniem się też wewnętrzny dobrze, że muszą paść jakieś ważne słowa, a my ich nie mamy, żeby mu mamy taką miałam taki taki przez strach przed patosem, który się nagle pojawili, a i w czasie wszystko ze sobą wieść niosła najczęściej są drzewa też o tym warto się prawda, że może te może w moje uczucia są zbyt wzniosłe, jakby nie wypowiedział Top byłoby byłoby to kłopotliwe, a ja też myślą o takim niepokoju związanym z życzeniami też tymi, których nigdy nie dostaniemy, na które bardzo czekam do Troyes jest jeszcze trudniejsza sprawa nie, że np. w mówi się dużo i Jana, a ja się z tego cieszę, że ciągle zachował się taki taka zachowa się jednak taka myśl przy okazji świąt, że to powinien być okres, kiedy my jednak szukamy pojednania bardzo trudno jest znaleźć jak znam takie rodziny, gdzie bracia powiedzmy nie odzywali się przez długi czas jednak któreś wigilia kolejna była okazją do przełamania, jakby nie czekali do momentu, kiedy nie wiem jednak znajdzie się w szpitalu w sytuacji, gdy przygranicznych tylko jednak prawda był ten moment, że nie wiem, jakie słowa upadłych czy to było łatwe Rooney na ogół nie to nie jest sam nigdy łatwe, więc co sądzę, że to bardzo taką przyjemną cechą dzisiejszego dnia i jest n p . to co też obyczajowości zapisanej o tym akurat wciąż ceni pisze, że wigilia ma być czasem od kiedy się unika bardzo głośnych rozmów nie hałaśliwość ci nie wiem no awantura broń Boże, by akcie nakrzyczał wigilia to, żebyś przez cały rok obrywał tak, by uczono jak dziecko powie, że trzeba było zachowywać bardzo grzecznie i to można traktować jako trochę represyjnym jesteśmy w czasach, które są własnością niewrażliwe na różne represje, ale w gruncie rzeczy to jest właśnie świętowanie to znaczy uczynimy ten dzień spokojniejszy niż wszystkie inne dni jest dość nerwów przez cały rok spróbujmy mimo tej gorączki przygotowani tak dalej sprawić, żeby to się odbywało w takiej atmosferze jednak pewnego spokoju szukania właśnie pojednania to mi się wydaje wielką siłą świąt, choć oczywiście no nie dla wszystkich to siła nie nie wobec wszystkich ta siła działa jednakowo nowej Huty jako filozof poeta i dopuszczone jest do tajemnic, które w, których my być może tak źle mu szansę, w których smaku my być może nie znam w ogóle w UE i nigdy nie zaznaczamy wigilia poety filozofa jest wigilia pełna wierszy refleksji, a nie rozważań nad sensem życia w 2 tobym tak tanich mam sumienie nie katował byt rodziny po prostu wierszami, ale n p . dla nas ważne jest, żeby na Wigilię od pewnego czasu ważne jest, żeby na wigilii byli też inni ludzie sobie, żeby zaprosić osoby, które np. nie mogłyby mieć wigilii, bo mamy takich przyjaciół brat siostrą siostra jest Agnieszka jest się upośledzona umysłowo i oni przychodzą do nas już od kilku lat, bo i nie ma ani mamy już ani taty i ich Dyzma zmarli też tacy najbliżsi krewni i w pień i to jest taki dach to poszerzenie, jakby też tego stołu zauważyłem jest bardzo bardzo potrzebne ono też bardzo go dobrze robi rodzinie się wydaje, że jeśli ktoś odczuwa jakiś takie niepokoje przy stole rodzaj pewnego zawstydzenia do nich jeszcze, że tak powiem to zawstydzenie spotęguje, zapraszając np. na sąsiada, który jest samotny nieraz był albo albo kogoś, kto mieszka kilka domów dalej widać, że będzie na wigilii tylko 3 nakryć się wydaje, że znowu to co jest tajemnicą wcale do tego nie potrzeba żadnych filozoficzną poetyckich kompetencji, chociaż tak poparciem dla Marty ZAKSY pomyślałem, że rzecz to czy prawdą jest też to, że np. literatura nas uwrażliwia na takie rzeczy nie jak naprawdę się człowiek czytuję literaturę filozofię to ten świat jakoś inaczej bym się skrzy jak by jakoś inaczej wygląda czy jest bardzo ciekawy co coś co proponujesz rozmawiano widzieli orzeczeniach, a pretekstem do tej rozmowy jest książka autorstwa Wojciecha Bonowicza, który jest z nami Stolat książka życzeń książka, która powstała we współpracy z muzeum Etnograficznym w Krakowie jeszcze o tej materialnej stronie życzeń chciałabym przez chwilę porozmawiać, bo pisze, że to w książce coraz rzadziej już o tym, mówić na początku piszemy kartki z życzeniami ograniczamy się do SMS-ów śniegu po nerki Wesołej pasterki tak np. mój narzeczony Eryk mocno rosły jeszcze takie życzenia i dach, a ja się staram jednak jakoś personalizować jak wysyła nawet SMS-y, bo rzeczywiście nie jest w stanie do wszystkich zadzwonić i i też do nich nie mam nic przeciwko temu, żeby nie wiem powiesić, jakie wspólne życzenia na Facebooku czy po prostu nie nie nie obronimy wszystkie święta byłyby okropne, gdyby bez przerwy też dzwonił telefon prawda, więc w tym się zawiera też pewien wysyłaniu SMS-ów zawiera się też powiedziałby pewien rodzaj szacunku dla czasu prywatnego natomiast namawiam, żeby też stworzyć coś w z okazji z okazji świąt z siebie, żeby spróbować, niemniej nie tylko brać gotowce wiadomo, że nie każdy z nas jest twórcą, ale poetką no właśnie ale aby poszukać czegoś poszukać jakiejś nowej perspektywy nie wiem no tutaj Łukasz nam cytował rozmaite jak rozumiemy przywiezione z rodzinnych stron w 2 teksty kolędowe, czyli no to jest np. sposób podzielić się czymś co jest częścią mojej tradycji jak ja naprawdę jest w nas strasznie źle znoszą takie też próby wiecie wyśmiewanie się np. z tego, że ludzie nie wysłałem zdjęcie kota w czapce mikołajowej albo coś a dlaczego nie to znaczy dać się na mnie podzielić czymś co dla mnie jest piękne wysłał swoje dzieci swoje zdjęcia swoich dzieci przy choince Och, to jest tak jak taka manifestacja jak może jest, ale wysyłają tu w jakiej intencji, żeby mnie się też zrobiło pięknie prawda, że nie mogłem się też zachwycił, więc mówią o tym, o czym co co jest się wydaje mi się mamy też ogromny kłopot i trochę nasza cywilizacja, toteż tak tak sformułowane, że jakby interpretujemy je różne ludzkie zachowania bardziej na mniej niż na tak nie możemy zobaczyć wieś po po po pozytywną stronę tego, by to co raczej się skupiamy na tym co co w jakiej brak w tym tkwi lider, a w ogóle, by mi się marzyło był kiedyś taki mieli taki pomysł 1 z gazet pamiętam je niebyły wstanie tego niestety odszukać, ale bardzo się ten pomysł spodobał mianowicie oni wzór redaktorzy zrobić taki łańcuszek i ludzie z przeciwnych powiedzmy obozów politycznych musieli sobie złożyć życzenia z tobą w takim łańcuszku, że tam po złej, a składał życzenia ABB składał cele no, a c byli mniej więcej w 1 obozie politycznym ale by był z innego wbre w Słuchajcie to było niesamowite niektórzy dokonywali karkołomne gimnastyki, bo trudno było powiedzieć coś dobrego o tym, drugim, ale w gruncie rzeczy wszyscy byli zmuszeni na moment jak by zawiesić na kołku te swoje złe emocje, gdy ich i pokazać ludzką twarz no tak, bo te życzenia też mówią dużo od nas samych reformujemy i Łukasz Wojtusik Wojciech Bonowicz i Marta Perchuć-Burzyńska jesteśmy z państwa ma w to wigilijne popołudnie wracamy zaś do rozmowy orzeczeniach nie tylko ciasne informacje nas jeszcze na zdrowie na ten nowy rok niech się wam tu rodzi kapusta i Agro i żeby nogi jak Nokii Bob jak hot dogi w moich i proso ich być tania chodzili boso Łukasz Wojtusik z Krakowa do Szanowni państwo to były życzenia środkowy nieudolne trochę naśladowanie prawdziwych kolędników, którzy pewnie z tego co wiem jeszcze dziś w rejonie sanockiego można ich spotkać mnie w ogóle się odradza to tradycja, chociaż zniewolenia wodach 3 dni mówi Wojtek Bonowicz nasz gość Marta Perchuć-Burzyńska nazwać to może studium do wczoraj w Krakowie a gdyby pretekstem do rozmów w orzeczeniach o różnych funkcji, którą pełnią, bo przecież za chwilę pewnie będzie także państwo składali sobie w jaki sposób życzenia przy wigilijnym stole jest książka opublikowana przez muzeum Etnograficzne imienia Seweryna udzieli w Krakowie autorstwa Wojciecha Bonowicza 100 lat książka życzeń pretekstem do tej książki byłyby eksponaty obiekty przedmioty należące do kolekcji muzeum Etnograficznego w Krakowie kartki pocztowe, ale nie tylko my jedno itd i to jest część dużego projektu dotyczącego w ogóle takiego myślenia biograficznego o życzeniach to jest taki bardzo ważny głos literata filozofa publicysty dziennikarza, który próbował też snuć opowieści wokół tych przedmiotów jeśli część sieci, by zapytać wojsko 1 rzecz, bo w tej opowieści były właśnie mnie bez powodu uparłem się na te życzenia środkowe, bo ty też o nich opowiadasz o tych grupach kolędniczych o tych orzeczeniach różnych formach na weselach, bo widzisz, bo w tych życzeniach mówiliśmy o tym, że, że jest potrzeba powiedzenia czegoś prawdziwego celu część tego co nas w nas zostanie z kolei w tych życzeniach wypowiadanych w jakiś formułka rymowanka Chin w formach ludowych czy też ludycznych jest taki od po odkażanie rzeczywistości to znaczy sprawiamy, że rzecz, że jest nam łatwiej jakoś się w tym w tym odnaleźć jest jakiś ten schemat Famu też trochę znajdujemy zaniżył mamy trochę tak taki Ebay zastanawia się o tym co dziś współcześnie może obudź w sobie to co no nie wiem poza tym, że PiS już też cząstce spotkanie z takimi siatkarzami, którzy chodzili pod popu blokach z urzędnikami tak naprawdę, którzy mieli tekturową szopka i śpiewali nie najlepiej, a jednak ich wynagrodził reż nie wiem czy sowicie muszę przyznać natomiast o tym, że gdzieś mam co stawia sobie jedynie czy dzisiaj jest coś co nam tą taką to to wojna postu, skąd dawałem czy to Profanum trochę to jednocześnie z tematem jest dobrze nowością zastępuje współcześnie może tego nie ma nie wiem co się wydaje, że to napięcie pomiędzy świętowaniem dniem powszednim jest nieusuwalny no i że w kulturze bardzo różnie przejawianie, ale ono jednak i istnieje jedno ja ja ubolewam trochę na tym, że zwyczaj kolędowania właściwie zaniknął wspominam Tylicz w tej książce lata PRL-u, kiedy ludzie mimo presji, bo nieraz latami milicja zatrzymywała w ruch w mieście kolędników mieliśmy nawet w bloku takiego porządkowego opisuje jego stan nazywano go ORMO chcemy nie wiem czy był formą ale, ale w każdym czasie był takim człowiekiem, który jak to się mówiło pilnował porządku na dzielnicy i on wyłapywał tych kolędników nieraz zabierał pieniądze w końcu któregoś dnia grupa kolędników mów tłukła straszliwie hop hop, bo okazało się, że oni przyszli z innego osiedla dziś nie wiedzieli, kto to jest szczególnie bali to było wspaniałe, że jakby tnt ta klatka schodowa ożywa ona w takiej wieczory po po Świątecznej poświąteczny w domu w obyczaje mają to do siebie, że zamierzają odradzają się słyszy, że na wsiach zaczynają się odradzać jednak te widowiska takie jasełka owe od pewnego czasu zaczynają być znowu modne co ciekawe pojawiają się nowe obyczaje za chwilę będzie orszak 3 Króli np. tego nie było w ogóle w naszej prowincji jak myślę, że to po prostu zawsze tak będzie, że to będzie trochę obumierać trochę się zmienia się trochę ewoluować, ale to napięcie zostanie czujemy, że dzień świąteczny nie wiem dzień Bożego Narodzenia zna prawdę innym dniem już 27 grudnia 32003 . druga to są jednak zupełnie 3 czy miny wypełnione dni to myślę, że zarówno dla ludzi, którzy są wierzący niewierzący tak po ta świąteczna jest jednak bardzo silnie odczuwalna na wspomnienie w książce też się przewija ojca swojego specjalistę od wesela Kaczyńskiego tak tata napisał taką książkę swojej rodzinnej wsi płaczą, ale i wszystko co tam ważne, bo na tym weselu tak jak piszesz musiało zostać wyśpiewana, a my dzisiaj też będziemy śpiewać zdradza Super podejrzewam, że będziemy będziemy urzędować w nos wigilia w tych tekstach kolęd też wszystko to co ważne się zawiera w no oczywiście, że kolędy mają w sobie taką siłę, gdy z 1 strony, jakby opowiadają o tych tajemnicach powiedzmy teologicznych prawda co się tam właściwie stało w tym kradzieże czy otrzymane opowiadał o nas samych to znaczy o tym jakie mamy potrzeby mamy właśnie potrzeby nie wiem skrycie się w takiej gdzieś tam w jakiej staje Nc, którą kojarzymy z ciepłem z pewną atmosferą intymności, ale kolędy mówią jakąś głęboką prawdę o o nas jako ludziach i rozmawiamy o rozmawiamy o wigilii o kolędach i życzeniach, a pretekstem do tej rozmowy jest książka autorstwa Wojciecha Bonowicza, który jest z nami Stolat książka życzeń w książce piszesz orzeczeniach przychodzących w potrzebie ze słowami modlitwy i i tak zdałam sprawę z tego czytając książkę, że przecież niemal każda modlitwa jest właśnie takim koncertem życzeń tak choć, gdy cytuje tu tam tam też mojego katecheta, który mówił, że rzeka właśnie modlitwa nie powinna być koncertem życzeń raczej powinna być uwielbia dniowa i t d. no i to rzeczywiście tak jest czy w modlitwie także wyrażają się głównie naszych nasze pragnienia i znów no nie ma w tym nic nic dziwnego jest taki czas teraz są myślało wielu ludziach dzisiaj właśnie szczególnie w czasie wigilijne pomyślę o takich, którzy w, którym ogniem nie zdąży ich odwiedzić nigdy nie zdążył pójść do nich i teraz mogę się z nimi połączyć na 2 sposoby albo właśnie dzwoniąc nie zawsze można zadzwonić, a modlitwa jest też takim sposobem połączenia się z kimś, kto jest dla mnie ważne nie jak reszcie świata uważa, że to jest taka, że jest jakaś iluzja prawda, ale ja mam takie doświadczenia ze swojego życia, że rzeczywiście mam poczucie, jakby w ryby n p . ludzie, którzy odeszli nie wiem moje babcie dziadkowie moja mama, że żyję mam poczucie silnej obecności takiej wtedy, kiedy sięgam po modlitwie nie w tym tygodniu wrogo wobec powiedzieć, dlatego że że znowu w tym takim najprostszym przekaże leki dzieje się choćby przy wigilijnym stole to jest taki trudny moment opisywane w wielu rodzinach właśnie przez to, że po raz pierwszy po raz drugi raz się możliwość nie ma komuś przez to RR i to powód puste miejsce już wtedy nabiera podwójnie symbolicznego wymiaru, a to z kolei, mówi że modlitwa może być taką formułę dla ciebie modlitwa jest taką formą może to sprawia że, że reżyseria jest przełamywanie oporu każe to dziś przełamuje tą realności z niekaralnością sacrum Profanum Giodo co czystość miasta Lublin wiesz co do misji w je jak pojemna jest także nie wiem jak nie ma zwyczaju wzywać na pomoc rozmaitych świętych ale gdy do barw do babci tam jakoś łatwiej jest agresywna, że wbrew głośnej sprawie nie mam wątpliwości, że jeśli istnieje nie było to one tam mają już na pewno swoje miejsce i na pewno mogą w różnych sprawach mi pomóc, więc myśmy się wydaje, że to po prostu trzeba przyjmować z ogromną prostotą święta Bożego Narodzenia to są takie święta, w których człowiek musi się trochę no powiedz tak obrazowo rozebrać bogaci to znaczy zrzucić siebie naprawdę te wszystkie maski te wszystkie przebrania i to jest trudne to kto już mówiliśmy wcześniej zawstydzeni to także jest trudne to jest zawstydzające trochę i to jest trochę paradoksalne, bo boss listę są tu święta właśnie, w których robi się dużo na zewnątrz po prostu się ubiera prawda dom wygląda inaczej niż na co dzień, ale robimy to wszystko w gruncie rzeczy po to, żeby się ogołocić, żeby stanąć jakiś wprawdzie naszego życia w dno być może te też dlatego tyloma znieczulać na misje otaczamy te święta, bo mamy problemy zdrowotne na odwiedzenie wilcze Echa od niektórych telewizja gra po to, żeby właśnie zablokować dostęp do siebie, bo tak się go boli trochę tak je dywan i tutaj mam też taką podpowiedź że, że wcale nie jest niczym złym, żeby wigilia obejrzeć jakiś mądry film wspólnie po danie niekoniecznie uważam za mądry film Kevin sam w domu, ale jak już dla kogoś to jest najważniejsze daje to najmądrzejsze co mogą wspólnie zrobić, a niech to będzie w metrażach w naszej rozmowie musiał raz drugiego hitu telewizyjnego Gunthera znajduje sią ważne braci i inne prawda to znaczy, że są 3 osoby, które tego filmu nigdy w życiu widziałem go w nowym wśród zadań należało się w coraz to ja widziałem jak widzieliście jak działa obie załogi wiedziały i to wielokrotnie, ale and IT teraz chcę powiedzieć czy kimś takim, że naprawdę wspólne oglądanie filmu też jest wielką wartością osoby też trzeba powiedzieć nie przychodzi taki moment życzyć na przednie są już słuchać wspólnie kolędy przez chwilę pośpiewać coś tam może się uda zaśpiewać nastolatkowie jak wiadomo z definicji nie śpiewają z rodzicami do umówmy się, chyba że akurat ojciec wzrok Menem i jest na scenie dzieci na widowni, ale tak poza tym co to co raczej nie, ale to, że wspólnie coś jeszcze zrobimy choćby to był film choćby to było był właśnie specjalnie wybranych firm nietoperz jest taki całkiem niezłych pisze Jerzy jeszcze raz wrócę do tego co po dziewiczych to jest bardzo śmieszne zimnym świecie w tym dużo się mówi o wolności i właściwie ten świat jest pełen potępili no co chwilę się coś potępiać to wcale nie jest tak, że urząd nauczycielski kościoła potępia tylko ludzie sami bez wbił się, by sobie coś wyrzucają nie zobaczymy, że można wziąć jakoś rzeczywistość z niej uczynić także coś Świętego nie jakiś rodzaj bez świętowania zjednoczenia, ale nieźle trzeba, bo nie jest realne jest jak sugeruje, żeby się łyżka dziegciu Otóż, żeby się przy tym wszystkim trochę nie napinać nienawidzi wrażenie, że odnajdzie próbujemy na siłę, by dzisiaj razem tym jest nam trudniej razem być wierzy, że wiecie, że być może też to co dookoła nas otacza to cała ta pod progową i nie tylko cały nowy przekaz taki jak powinny wyglądać święta tak pięknym tradycyjnym teraz jeszcze od niedawna polskim domu w toto to dziś bardzo często napinamy się szykujemy jest ta cała atmosfera właśnie narracja przygód chowali mozolnych czasami wydaje mi się że, że najtrudniej z taką zwyczajny zwyczajny bycie razem, które przez to właśnie, że jest zwyczajne jest zupełnie zwyczajni kochani przygotowania nas czekają już 8 zbliża jak godzina, że niebawem rzeczywiście wszyscy w swoich rodzinach usiądziemy do wigilijnego stołu i czeka na to poetyckie życzenia wojsko Bonowicza z tych bloków znaleziono żadnych szans wzorce mogę na koniec przeczytać krótki wiersz, który cytuje w tej książce którymi zawsze bawi nieodmiennie te zwierz nie mojego autorstwa tego Zbyszka Machaja wieś nosi tytuł na te nowe Rokita SA aluzja do do tych wszystkich takich życzeń branżowych, które nam składają przedstawiciele rozmaitych firma przy okazji przysyłają upomnienia, że niezapłacone mamy rachunki zdrowia szczęścia pomyślności życzą inkasenci rewidenci komornicy windykatorzy kominiarze naszych marzeń jeśli wie, że noży wszyscy urzędowi święci policjanci i skarbówka sanepid strażacy życzył pomyślności zdrówka i sukcesów oraz komisja dołącza do firm z miastem nad takim należy kończy naszą wigilijną rozmowę nasze wigilijne spotkanie wokół książki Stolat książka życzeń autorstwa obecnego z nami tutaj w studiu Radia TOK FM Wojciecha Bonowicza bardzo dziękuję za to spotkanie również służby Łukasz Wojtusik w Krakowie był z nami Marta Perchuć-Burzyńska dziękuję czas na informacje w radiu TOK FM