Wieczór Radia TOK FM, dobry wieczór, mówi Paweł Sulik. W naszym studiu Agnieszka Tarasiuk kuratorka muzeum rzeźby imienia Xawerego Dunikowskiego w Warszawie, dzień dobry, dzień dobry. Spotykamy się dziś, dlatego że chcemy tak naprawdę, powiedzmy to otwarcie, zaprosić słuchaczy i słuchaczki do Królikarni i ich w największym skrócie też chcemy zaprosić trochę do takiej roboty myślowej na temat, który jest wszechobecność przestrzeni publicznej, a symbolizują go w największym skrócie pomniki.
Rozwiń »
Pomniki symbolizują wartości symbolizują oficjalną wersję historii do kogo mamy pamiętać i kogo mamy czcić i państwo chcą podyskutować na ten temat jesteśmy muzeum rzeźby oddziałem muzeum Narodowego w Warszawie w dodatku, fundując są kolekcje dla naszego muzeum jest kolekcja Xawerego Dunikowskiego, czyli wybitnego rzeźbiarza do wzrostu chyba atmosfery pod telefon kiedyś wyrzeźbił głowę Lenina to w ramach niej guza mózgu, ale komu za co inne dni ogrodnika ski postawił mu mnóstwo pomników od lat dwudziestych do 62 świetnych najczęściej świetne formalnie przeróżnych to znaczy przeróżnych treściowo zdarzało mu się nawet zgłaszać te same projekty dla różnych władz w różnych momentach historycznych 3009 . roku zaprojektował pomnik na konkurs najważniejsze w UE w latach trzydziestych konkurs oczywiście na pomnik ku czci marszałka Piłsudskiego i tam podstawową formą tego pomnika były 2 masywne pylony i te plany zrealizował 10 lat później dla armii czerwonej w Olsztynie to pomnik stoi do dziś i budzi kontrowersji to też czas na olsztyński pomnik tak no, więc mając cały magazyn wspaniałych gipsowych modeli do przeróżnych pomników oraz mając takie poczucie, że Eko muzeum narodowe musimy społeczeństwu służyć jednak czasami włączać się w dyskusję bieżące zgłosiliśmy taki taki plan taki projekt na inny w ramach wieloletnich obchodów stulecia niepodległości udało nam się uzyskać ministerialną dotację na taki kilkuletni plan badań głównie archiwalnych różnych wypra w w miejsca, gdzie stoją istotne pomniki realizacje wystawy, a w przyszłym roku też konferencji międzynarodowej i wydanie albumu międzynarodowej, ponieważ objęliśmy tymi badaniami teren całej tej naszej części Europy środkowo-wschodniej uznaliśmy, że pewne rzeczy łatwiej może zrozumieć zobaczyć ile jest z pewnego dystansu poza tym też jestem przekonana o pewnej wspólnocie naszej historii po pierwszej wojnie światowej wnętrze w naszej części Europy powstało 10 nowych organizmów państwowych i łącznie z naszą niepodległość odzyskana i budową państwowości co się dziś również pracowali na swoją tożsamością, ale to co zobaczymy 16 grudnia wystawa pomnik to jak rozumiem będziesz to próba spojrzenia na to co na cześć z nich i tak w wydziałach przestrzeni publicznej Kos my popatrzymy z półwyspu to próba skierowania, by naszych okularów na trochę inny aspekt tego tak opowiadam historie mnie absolutnie to nie jest wystawa politycznej nie oceniamy tych powodów tych bohaterów upamiętnienia oni są bardzo różnych momentów historii różnych stron z tych stron sceny politycznej skupiamy się na samych obiektach i analizując losy kilkudziesięciu pomników udało nam się ustalić takie charakterystyczne etapy w biografii pomnika i opowiadamy skupiamy się na tym jak wyglądają te procesy, bo procesy niezależnie od tego gdzie dzieje się historia i komu poświęcony jest pomnik to żywot pomnika zazwyczaj jest podobne i zazwyczaj trwa nie dłużej mieszkać kilkadziesiąt lat, a czasami nawet tylko kilka lat jest ich do prawdy na feldze to jest zaskakujące jest jednak idea UE jest ten moment, by myślenia o pomniku muszą zaistnieć warunki, żeby pomnik powstał musi mieć pieniądze musi być siła polityczna, która jest władna przeprowadzić swoją swoją ideę potem się pojawia artysta potem się pojawia faza adaptacji tego pomysłu do warunków społecznych do warunków materialnych do kształtu góry nośności skały i t d . z pracowni artysty powstaje kształt pomnika następuje reakcja pomnika moment odsłonięcia potem pomnik jest użytkowany oficjalnie składane są wieńce, ale jeżeli ta wizja historii nie podoba się społeczności to jest użytkowany także suwalscy pewnie oddolną akcję organizuje społeczność niezadowolona przemalował zwołuje czasami nawet podkłada materiały wybuchowe dzieją się różne rzeczy przeciwko tym pomnika będzie możliwe, że szef widziałem w Sofii ten pomnik, a le ski, który przeładowywane są tak samo nowy wójt czasami ten dosłownie oddaje tej mu tego morza kreatywności, które ludzie mają akurat trafiłem na ten moment, kiedy tam były postacie z komiksów do domu cześć czerwonoarmiści byli przerabiali zauważyli wspaniały podobieństwo między realizmem, a ty, ale takim amerykańską klasyczną sztuką komiksów i rzeczywiście ze i rzeczywiście to zaczęło się od takiej grupy krytycy Straszyn różne są tam pomysły koncepcje, kto za tym stoi Bułgarzy są skłonne do wielkiej wiary w różne koncepcje spiskowe, ale rzeczywiście pomnik stał się taką mam taką platformą dyskusji publicznej to różne rzeczy były wymalowane na pomniku tak to cykl życia po pomników na zalewie w aneksie kończy cykl życiowy pomnika klasę w Kozłówce na wiek dobrze pójdzie z PFRON kończy się rozkładem symbolicznym, ale też materialnym to pewnie słuchacze mają np. w głowie taki obraz Niewiem pomnik Dzierżyńskiego w Warszawie albo Harnik cieszyńskiego jest już u nas w muzeum o jest częścią występu albo meble czy przechodzimy do głowy interwencja lekarska w Iraku i pomnik Saddama Husajna obalony i ludzie, którzy próbują jakikolwiek sposób nie mając jeszcze kilka w myśl do końca wymyślonych form ekspresji próbują w jaki sposób Gołąb niegodnie potraktować w końcu, kto zdaniem zdejmuje z butli po prostu uderza w głowę tego leżącego dla mnie niesamowite boje pokazują to zmniejszą się w performance pewne sytuacje, że tych filmów jest w internecie bardzo dużo z różnych czasów z różnych miejsc zazwyczaj wygląda podobnie, ale rzeczywiście taka figura ogniskuje emocje i to, że to jest figurant most Pomorski 3 każda osoba rzeczywiście takich scen kopanie bicie sobą badający pomnika rzeczywiście część desek taki szmat to krzyczą tam z pozostawia abstrakcja niż ci, którzy chcą mieliśmy rację tylko czysta w swojej albo Witkacy czysta forma zawsze mówiłem Khaled ma pan absolutną rację najlepiej najbardziej odporne na niszczenie są pomniki abstrakcyjne z moim ulubionym na czele najbardziej bliskim dzieł sztuki autorstwa Brynkus jego w Targu jiu taki zespół Coma na raty ważne dla poległych w pierwszej wojnie światowej z nieskończoną kolumną jako głównym motywem rzeźbiarskim autorzy rzadko zdarza, żeby te dzieła sztuki, żeby kształt, który jednocześnie 1 z najbardziej znanych form rzeźbiarskich dwudziestego wieku był pomnikiem 4 z nich też budził kontrowersje w latach sześćdziesiątych siedemdziesiątych jednak uważano, że to jest odnosi się do Królestwa Rumunii zieleń i że nie nadaje się z realistycznej Rumuni, ale obroniony go właśnie przez kształt przez to, że jest abstrakcyjnie jest po prostu piękną rzeźbą to zresztą kolumna cokół pamiętamy słynną flaszkę Ludwika Jerzego Kerna to, burząc pomniki zostawcie cokoły mogą się przydać i przydają się wzajemnie się w mieście do czwartego co w naszej polskiej rzeczywistości na hasło pomnik upamiętnienie monument teraz akurat ludzie mają w głowach, bo to jest także z pań, mówi że ten cykl znajda się tworzyć tam zmienne są oczywiście ciała są albo jak szybko niektóre z tych procesów w ramach tego cyklu życia i egzystencji takiego pomnika się zmieniają, ale da się da się odtworzyć tylko z nimi jedynym wyjściem jest zrobić coś pięknego coś autentycznie pięknego mieć nadzieję, że te kanony piękna nie jest z nim się na tyle szybko, żeby ktoś mógł w to, jakkolwiek ingerować lub też jak rozumiem druga droga jest taka od drużyny to ze znaczeń tak mocną, żeby każdemu są to wykorzystać na na swój sposób tak to nastąpiło w przypadku organów Władysława Hasiora rzeźby, która mnie stanęła w siedemdziesiątym po sześćdziesiątym szóstym roku jako pomnik ku czci poległych w walkach o utrwalenie władzy ludowej na Podhalu Przełęcz Snozka tam źle znoszące 90 trzecim roku została przemianowana na pomnik poległych w bratobójczych walkach tam też ustawiono tablice z cytatem Hasiora, który mówił, że ci chłopcy ginęli niczym biedni często nie wiedząc, o co walczą, czyli skupienie na historię wie czy taki sposób szukający porozumienia, ale to było też zbyt łagodne jak nam góralskie charaktery i ostatecznie on toczyła się do tej pory toczy się dyskusja czy pomnik w ogóle ma stać czy nie stoi, ale nie jest już pomnikiem jest rzeźba jest rzeźbą abstrakcyjną p t. organy i nie jest poświęcony leśnikom w kanale wspaniale, ponieważ jak państwo chodzili po górach to pewnie natknęli się państwa takie określenie tego pomnika, że to są organy po prostu nic o tym, mówili w skrócie idea, że oficjalnie teraz nazywa Thermal and być może są też NATO oraz utrata statusu upamiętnienia nastąpiła bardzo ciekawe, a jednocześnie został odremontowany pokazujemy też naszej wystawy jest taką fazę przejściową z lat dziewięćdziesiątych, kiedy 1 pomnik był bardzo zardzewiały rozpadał się prawie podobno kościół z parafian ksiądz proboszcz lokalnej parafii obsadzili go świerkami, żeby w następstwie zarastały k zasłaniał, więc rzeczywiście był trochę ukryty w skrzynkach i cały rozgrywany napisami to oczywiście, jakimi wulgarnymi żydokomuny a czyja wina to jest to, o czym pani słuchaliśmy tego tematu niż szukaliśmy tego tematu, ale sam wyszedł, badając polskie pomniki, a tak w strajkiem jak rozumiem to z tych rzeczy, które państwo chcą pokazać, żeby skłonić nas wszystkich trochę do pewnej zadumy nad pomnikami wyłania się taki obraz ewidentnie mówiący o tym, że pomnik niezwykłym pomnikiem to jest coś więcej to jest coś co zmienia się w czasie coś co prawda formuje razem ze zmianą nie wiem właśnie sympatii politycznych czy interpretację historii, ale czy widać z tej perspektywy, którą państwo proponują czy widać to, że społeczeństwo zaczyna inaczej traktować pomniki czy to jest także, że my za to mieć do tego dystans albo wręcz przeciwnie my jednak coraz bardziej skupiamy się z braku innych rzeczy na nas na pomnikach czymś czym my traktujemy je niektóre są świętością niektóre przestają być świętością lokalem, gdy się też bardzo różnie no ja nie ukrywam swojego podejścia Białek z dystansem podchodzę do tej Formuły, która agent no narodziła się w starożytności, ale święciła triumfy w osiemnastym wieku dziewiętnastym, kiedy silne państwa monarchia absolutna styczność stawiały CE LO akademickie pomniki bardzo piękne zresztą w tym czasie nie mieliśmy państwowości i zresztą wiele państ w naszego regionu Europy i stawianie teraz pomników, które miałyby jak by nadrobić tamten czas wydaje się anachroniczne podchodzę też z dystansem do takiego kształtowania tożsamości zbiorowej przy pomocy narzędzi, jakimi są pomniki to np. polonizacja ziem odzyskanych to z takim bardzo dosłowny przykład tego, że trzeba postawić coś na godne miejsce niemieckiego pomnika postawić Polski było dość zrozumiała w tamtych czasach, ale działa znam taką sytuację, kiedy Jan Sokół został w pobliskim parku, ale na nim się pojawił zamiast Bismarck Sienkiewicza jesteś taki cokół pod marką, na którym się pojawił Bucher rozkładowi o czekałem z Serie, a w w te niesamowite, bo jednocześnie może poczyna na nasz kraj jako coś ty, a tych fascynujących drużyn oznacza, że to co mijamy codziennie nagle może odsłoni swoją drugą trzecią czwartą, choć przestrzeń głębiej natury mówi nam by wreszcie powiedzieć, ale mimo dystansu znów udajemy się pytanie, dlaczego ta potrzeba wzniosłości takiego upamiętnienia bardzo jednoznaczną formą jest cały czas silna i mało tego wydaje się być coraz silniejsza wydaje się też, że w wraz ze wzrostem nastrojów nacjonalistycznych w naszej części Europy pojawi się też taka tęsknota za tymi formami dziewiętnastowiecznym nic nam zadać konkretnym pomnikiem przestoje postać się ze spiżu na cokole niestety nie mamy już artystów tak zdolnych jak ci dziewiętnastowiecznej już nic takiego pomnika jak Werther Wałęsę dla księcia Poniatowskiego nie wyrzeźbić dzisiaj, więc chyba nikt z tym nie możemy tak skwitować, że pomniki są anachroniczne, że teraz powinniśmy żyć inaczej, bo jednak trzeba patrzeć na potrzeby społeczne potrzeby społeczne są takie, że to, że jednak honor do tego do tradycyjnych konserwatywnych wartości konserwatywnych form jest faktem jeśli jest faktem czeka razem będziemy, więc coraz więcej pomników tylko nazwane tak z racji niedoborów artystycznych wątpliwej jakości artystycznej, a pani pewnie odpowie na pytanie, które nie notuje od wielu wielu wielu lat ktoś gdzieś na przed jadąc po Norwegii oraz jakiś czas spot może spotkać pomnika przed zbyt dużo kobiet albo gdzieś mini, a Bekisz takim takiej tak to to to są takie typy, które kompletnie nam się nie kojarzą właśnie z władzą z przywództwem zbyciem liderem wtedy jak to jest czy widzi co to jest czy to jest równa się tak na Norwegię na najważniejszą postacią soczyście Vigelanda, który był w niewielkim rzeźbiarzem norweskim i w i grał też wpły w wielkich na nas na całą Europejską rzeźby bardzo ekspresyjnym podejrzewam, że te kobiety mogą czasami być traktowane elektrycznie my zaczynamy naszą wystawę od takiego zestawienia bohaterów upamiętni on stawiamy pomniki no i są to bardzo silni mężczyźni z wąsami najczęściej często mający wiele na sumieniu nie Stalinem dzierżyńskim albo są to tragedie dużo trupów bitwę bitwę o ludobójstwo i różne straszne rzeczy, a jeżeli pojawia się kobieta ma oprócz kilku artystek 1 Marii Curie-Skłodowskiej do kobiet to postać kobieca jest alegorią jest matką Polką, a na to oczywiście też świadczy on oficjalnie wyznawanych wartościach czy pani myśli, że trochę zmienić nasze myślenie o pomnikach kiedy w co chwila słyszymy o tym, że coś co stoi na cokole nie powinno tam stanąć ta najświeższa historia dotyczy prałata Jankowskiego, kiedy oskarżenia o pedofilię spowodowały, że w dorady miejscem, gdzie rozpoczęli dyskusję tak dalej co robimy stres obniża Vobis kilka opcji, ale pani myśli, że każda daje nam dużo domyślenia jako sport był nawet nie trzeba być mieszkańcem Gdańska, żeby się zastanawiać co w takim razie mogą zrobić nową nadzieję, że mieszkańcy Gdańska system poradzą podoba mi się nic, jeżeli społeczność lokalna może się wypowiedzieć ja miałam przyjemność się brać udział w takiej naradzie zorganizowanej w Strzelcach opolskich na temat góry świętej Anny wspaniałe miejsce takie jedyne wyniosłe wzniesienie na płaski Opolszczyźnie Wólka wulkanicznej historii używane przez wszystkie siły żeby, żeby zaznaczyć swoją obecnością siedemnastego wieku franciszkanie klasztor i święta Góra Górnego Śląska w latach trzydziestych zawitał tam Narodowy socjalizm w w nieczynnym kamieniołomie wybudowaną w taki amfiteatr kamienny służący spektaklom z pogranicza mistyki i polityki nazistowskim w Ameryce forsowanym przez Goebbelsa w pewnym momencie 3007 . roku wybudowano rotundę autorstwa Roberta Tischnera poświęcono niemieckim bohaterom powstań śląskich IT Rotunda w czterdziestym piątym roku zostaną rozebrane i na jego na jej miejsce Dunikowski postawił pomnik poświęcony polskim bohaterom tych w tym samych tych samych powstań śląskich on miejsce piękny niesamowity niezwykłe bardzo ważna dla swojego regionu, ale tak jak niemiecki pomnik poświęcony był bardziej nazistowskiej propagandzie niż tym bohaterom 2001 . roku tak Polski pomnik postawiony w pięćdziesiątym piątym odsunięty bardziej poświęcony był Belg stalinowskiej propagandzie niż znowu w tym powstańcom śląskim w związku z tym Nana 1 z pylonów pomnika jest oczywiście armia czerwona w związku z tym pan wojewoda opolski zorganizował całą akcję, żeby skłócić nie ma co armię czerwoną lampę zaproponował spotkanie z udziałem społeczności lokalnej z udziałem samorządowców IPN -u z Wrocławia specjalistów z uniwersytetu wrocławskiego no i udało nam się podjąć decyzję podobną do przykładów, które potrwają one z Litwy, żeby opatrzyć pomnik tablicami, kiedy był postawiony co znaczy co znaczy amfiteatr z 3003 . roku, kto go wybudował wierzy w celu co znaczy ten pomnik i mam nadzieję, że tak się stanie, aczkolwiek donoszą mi przyjaciele z Opolszczyzny że, że jednak cały czas są wysiłki, żeby ten pomnik jednak zmienić model chyba chodzi też ten spektakularny czym obalenia poznanianka dokładnie samo w sobie obalanie pomników to już jest niesamowicie mocna postać figura, a to Dodge nie wiem czy wszyscy słuchacze, by znający sprawę, że ubytek ten przykład doktor wspomniała pani, którą budowałem ten w Kownie można obejrzeć pomnik pomnik Witolda, który wspiera swoje stopy na 4 postaciach jej to są też Polak, bo rycerz już chyba Krzyżak jakiś Tatara, bo mogą w każdym razie na ewidentnie w pozie zwycięzcy depcze jej głowy zamiast niszczyć albo przerabiać, aby skuwać cokolwiek z tego pomnika po prostu dodano tabliczkę, która bardzo proszę bardzo taktyki i mniej jasny prosty czytelny sposób im mówi, że to jest wyraz pewnej ideologii młodego państwa litewskiego w okresie międzywojennym, które w ten sposób chciało pokazać, gdzie jest ta postać księcia Witolda k tożsamości tego tego państwa, którym bardzo chciało mieć swoją stworzyć konsumenta mitologii wizualną i nie ma nic wspólnego z rzeczywistymi efektami, ale znajduje się tutaj, dlatego że jest tylko włącznie z wyrazami ducha tamtych czasów i ta tabliczka się pojawiła, ale co bardzo poszerza ten przekonującej poszerza myśmy tego co można zrobić z pomnikiem to nie tylko tabliczka, ale państwo miała próby separacji poprzez zasadzenie świerków rzeźby Hasiora to też jest z zaciekawiło, bo to znaczy że, gdy znika z pola widzenia, chociaż samego mego nie, czyniąc mamy zdaje się w Warszawie to robimy z Pałacem kultury reggae obstawiamy wieżowcami na taki jest plan tylko do bardzo ciekawe nie myślałem o tym w tych kategoriach że, gdy nie był to najbardziej dominujący to już nie jest tak rzeczywiście nie jest jednak z 1 perspektywy z drugiej perspektywa od Wschodu dalej jednak to jest jednak to ten najwyższy budynek przy absencjach my teraz będziemy traktowali w takim razie takie momenty w ważnych oraz historie, które nie mają upamiętnia pomnikami jako wyłom w tej całej teorii historyk rozmawiamy o 890 w klubie bierze wolne wybory wejście do Unii Europejskiej nie ma jasnych błoni rzeczywiście nie ma słupów europejskich w branżach są dość nie wiem, gdzie może pana Bodnara z łowów jest niewolnikiem Waitsa pełni trochę tak ale, gdybyśmy chcieli upamiętnić też nie wiemy tego, czego szukać przecież nie postawimy ojców założycieli na cokołach, a na Bugu już np. to jest Unia, a tam nie jest Unia to już było coś coś takiego rozwoju spółki zielone, więc niebezpieczna ale dlaczego nie mamy upamiętnienia Unii Europejskiej jestem fanką nie rzeźbiarskich upamiętnień myślę, że mamy świetną tradycję np. szkół 1000 klatek pokazują na swojej wystawie kilka pięknych plakatów z lat sześćdziesiątych idea postawienia 1000 szkół na tysiąclecie państwa polskiego typowe modernistyczny projekt, który tych, które mogły realizować nawet najbiedniejsze gminy i taki prosty to zysk pozytywistyczne przekaz, że budujemy szkoły, w których w latach sześćdziesiątych naprawdę jeszcze co było w jeszcze było blisko wojny i LPR i szkoły w małych miasteczkach były bardzo potrzebne mamy pomniki szpitalem mamy pomniki systemy stypendialne nawet poświęcony papieżowi Janowi Pawłowi und Pawłowi drugiemu jest echem w UE jest taki program stypendialny zresztą właśnie dla dzieci z małych ośrodków w dzieło drugiego Tysiąclecia to się chyba nazywa i jest pomnikiem Jana Pawła II, a stąd też są słuchacze z ławki wysłuchają pani mówiąc cezarze zaraz do programu stypendialnego nie podejdziemy w skupieniu i nie położymy przed nimi związki gigantów na Targ co prawda no i trudno go zburzyć to na pewno te najtańsze, ale wie pani co w tamtym wyczynie obcinamy tym samym w tej wizji całego trochę taki kwas sakralnego wymiaru pomnika taką uważam, iż on tak ustawiała się krajobraz przestrzeni tak Spotkajmy się pod pomnikiem albo innej lidze można parkować pod pomnikiem jakieś decybele Bieniek arco pod gołym niebem a gdyby był taki, a mówiąc już sama organizuje przestrzeń Targ jest czymś stałym bardzo wyraźnie dostrzegalny może być punktem też właśnie organizującym czas to bardzo ważne kąpać aż takim Tarasek realny wymiar rzeczywiście, bo obiad często pracę ze sztuką przeżywam takie taki rodzaj nawrócenia podchodziłem do pomników z rys z taką potrzebą krytykowania pokazywanie jak właśnie ktoś źle kończy albo jak dużo złych pomników szpecących miasto te wszystkie ławeczki te wszystkie okropne rzeczy, które stawiamy ostatnia, ale muszę powiedzieć, że jednak czy jestem też przejęta tego autentyczną potrzebą wzniosłości tym, że może się wyciągnęła te piękne gips Dunikowskiego to one rzeczywiście robią wrażenie w Ernst Królikarni wozu teraz wypchane rzeźbami 034 m są i są wszystkie bardzo podniosły wszystkich takich dramatycznych gestach i to ktoś taki na granicy to jest to można traktować z ironią, ale w pewnym momencie jednak dajemy się temu uwieść łysego jestem przekonana, że przyda bardzo abstrakcyjnym pomnikiem, który nie robi na mnie dużego wrażenia ja przechodzę mimo nawet jeśli nie przy piśmie i ten cały ten bagaż semantycznie nie obcy nie nie Niemiec na drugim końcu świata nie rozumiem nie ma podpisów w przewodniku z napisem to jednak to jest jakiś rodzaj takiej ważności wyborów to oni niemal w pełni funkcjonalny obiekt trudno jednak mając na słowa Dunikowskiego od proszącego o coś się dzieje znaczą ziemię znakami swoich czasów, że nawet ptaki lepią gniazda wg swoistych architektonicznych wzorów i pozostawiają po sobie ślady i że pomniki te nie są tylko użytkowe tylko użytkowy przedmiot rzeczywiście parę dni temu Francja była wstrząśnięta tym, że wandale, którzy przychodzili w przez różne części Paryża i tam demolowali sklepy podpalali samochody zrobili też straszną rzecz mianowicie zaczęli demolować łuk triumfalny z krajowej elity i widać w badaniach opinii społecznej, że większość Francuzów na 34 popiera większość postulatów, ale też znakomita większość potępia absolutnie akty wandalizmu co to za volvo wobec takich rzeczy głóg czy Francja pani wie co to znaczy co znaczy taki akt wandalizmu nieco przy Newskim to znaczy geny, o czym my mierzymy zgadzamy się do ZUS jest nie różni się do poglądów, ale i już okazuje się, że o niej ślimak to zniszczyć pomnik tak jakiś kawaler bardzo ciekawe wydają się takie oddolne akt wandalizmu przeciwko jednych symbolowi porządku, bo rząd burżuazyjnego i kolonialnej siłę to jest tak naprawdę antysystemowy gest to sztuka wysoka jednak zawsze potrzebuje warst w uprzywilejowanych, żeby powstała w jakże prawdziwe błąd oddany jest skierowany przeciwko Pałacem przeciwko złocenia i przeciwko wyrafinowanym Gustorzyn Płock el tango, ale nie jest takie proste nie można zrobić 1 jednocześnie rewolucji jednocześnie zachować filigranowa, ale są pewne rzeczy ruchome rzeczy, które wydaje mi się traktujemy nawet jak granice, ale coś co jest w o wiele dalej coś co Bóg podtrzymuje chęć nasz porządek tutaj przez Phoenix Suns niszczyć porządek, uderzając symbol zalew, ale nie, ale nie w takie wydaje mi się Bond najlepszy przykład bo kiedy o tym, czytałem o tym, o czym mówimy o pomyśle SA ciekawe, że w Polsce z takiego, czego żaden grafficiarz niż nasze dobre pytanie to oczywiście myślimy od razu kościołach, ale nie tylko pomnik nieznanego żołnierza w Warszawie myślę, że nie ma takiej sytuacji, żeby ktoś próbował im albo to będzie początek o ocenę kiwał jak i jak wyglądałyby to powstanie punkt pomnika nieznanego żołnierza co to jest pochowany w tym jest pochowany konsulaty szczątki bezimiennego strzelca, który poległ w walkach o Lwów ekshumowany z cmentarza Orląt Lwowskich 2005 . roku i teatru na z tymi szczątkami, które już miały parę lat przy odbyła tę honorową podróż do Lwowa do Warszawy na każdym dworcu była widziana z orkiestrami z różnymi oficjalnymi obchodami i został pochowany rzeczywiście tam w tym w tym grobie Instytut to też jest, toteż jest istotne, że upamiętnienie ma też coś wspólnego z cmentarzem i samo słowo pomnik zresztą i bardzo często jednak dosłownie prochy albo myślą o prochach i jest i jest częścią jesienią upamiętnienie to dotyczy większości pomników armii czerwonej pomnik z parku Skaryszewskiego, którego gruzy te znajdują się na naszej wystawie HR z Warszawskiego parku Skaryszewskiego on grozi mu od PL początkowo stany stał przy rondzie Waszyngtona i początkowo rzeczywiście był otoczony mogiłami był w miejscu, gdzie był, gdzie był masowe pochówki żołnierzy armii czerwonej później ekshumowano w 70 latach bodajże ekshumowano tych poległo i przeniesiono na cmentarze wojskowe, a sam pomnik przeniesiono do parku Skaryszewskiego, ale od 2 większość jednak ich wszystkie upamiętnienia poświęcone armii czerwonej nam się kojarzą jednoznacznie z dominacją związku Radzieckiego ze stawianymi na przekór nam siłą pomnikami, które wyrażają polityczną dominację nad pamiętajmy też 20 000 000 poległych Rosjan i i ludzi radzieckich dlatego to jest 1 z nich wiąże się ze wzrostem i tak, ale to właśnie 1 z niewielu rzeczy rynny, które budzą zupełnie skrajne reakcje od aktów wandalizmu po sytuacji, kiedy lokalne społeczności będą się opiekować tymi pomnikami i wręcz trudno spółki w domu FOT forum pewną formę ochrony nawet tam zapewniał lokalnej także tu też Bartosz bardzo ciekawe wyzwanie z tych pasujących do znaków zapytania jak ja w tym czas skończyć naszą rozmowie przypomną słuchaczom, że 16 grudnia w oraz otwarcie wystawy pomnik, chociaż to jest część wielkiego projektu, którym pani APo opowiadała, który daleko wygra wykracza poza granice naszego kraju dziś to po pierwsze, ale więcej informacji na pewno słuchaczy jeśli będą chcieli to w ww pomnik Krupka art znajdą padlinę, kiedy w stawach nomen omen 10 kwietnia w bardzo dziękuję za dzisiejsze rozmowy pani Agnieszka Tarasiuk kuratorka muzeum rzeźby imienia Xawerego Dunikowskiego przy krypcie
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: ŚWIĘTA Z RADIEM TOK FM
-
-
33:24 W studio: Dariusz Gzyra
-
13:51 W studio: Łukasz Miłoszewski
-
-
10:41 W studio: Dorota Łoboda
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
04.06.2023 15:40 Program Specjalny17:54 W studio: prof. Andrzej Zybała , prof. Dorota Piontek
-
04.06.2023 15:30 Program Specjalny10:07 W studio: dr hab. Anna Wojciuk , prof. Leszek Koczanowicz
-
-
04.06.2023 12:30 Program Specjalny23:27 W studio: prof. Krystyna Skarżyńska , Sonia Sokół
-
04.06.2023 17:30 Program Specjalny
-
-
04.06.2023 16:00 Mikrofon Radia TOK FM01:06:09
-
04.06.2023 14:00 Program Specjalny01:00:28
-
04.06.2023 13:00 Program Specjalny57:59
-
-
04.06.2023 17:20 Przy Niedzieli o Sporcie12:36 W studio: Cezary Kowalski
-
04.06.2023 18:00 Przy Niedzieli o Sporcie26:20 W studio: Marcin Dorna
-
04.06.2023 15:40 Praca od podstaw16:42 W studio: Pamela Krzypkowska
-
04.06.2023 17:00 Przy Niedzieli o Sporcie11:50 W studio: Adam Romer
-
04.06.2023 18:40 Przy Niedzieli o Sporcie16:32 W studio: Karol Borys
-
07:20 Poranek Radia TOK FM13:31 W studio: Ryszard Kalisz
-
06:59 Mała władza51:00 TYLKO W INTERNECIE
-
04.06.2023 15:20 Praca od podstaw12:23 W studio: Joanna Sosnowska
-
04.06.2023 17:40 Przy Niedzieli o Sporcie14:23 W studio: Ewelina Kobryn
-
-
-
07:40 Poranek Radia TOK FM13:39 W studio: Adam Szłapka
-
-
04.06.2023 20:00 Wywiad Pogłębiony53:13 W studio: prof. Zbigniew Mikołejko
-
-
08:00 Poranek Radia TOK FM12:16 W studio: Piotr Zgorzelski
-
-
-
-
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!
Dostęp PremiumSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL