wieczór państwu w jakiej dzisiaj rozmawiać będziemy o mokradłach i mokradłach pierwszy raz rozmawiam chyba z 10 lat temu w i to mniej więcej w tym okresie, jako że 2 luty to światowy dzień mokradeł w tym programie moimi gośćmi są pani Izabela mieli dobry wieczór dobry wieczór pani reprezentuje ogród botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego pracuje pani tam w dziale edukacji jest pani Edukator com tak jest naszym drugim gościem jest prowizja Wiktor Kotowski dobry wieczór dobry
Rozwiń »
wieczór pani redaktor dobry wieczór państwu i pracuje pan na wydziale biologii Uniwersytetu Warszawskiego i jest pani 1 z założycieli obecnie członkiem zarządu stowarzyszenia do stowarzyszenia jest prawda tak centrum ochrony mokradeł i smok dla Śmietana zatroszczyć się do zwłok na końcu to był skrót, który ustaliliśmy jako odniesienie do pierwszego obiektu, który się zajmowaliśmy jak założyliśmy Stowarzyszenie zajęliśmy się torowiskiem całowanie woła z talibami wtedy uznaliśmy, że od lat, z jaką nazwę tego stowarzyszenia wymyślili taką wymyślimy, ale skrót powinien być smak od całowania na to byliśmy wtedy grupą młodych ludzi studentów doktorantów smok się rozwijał ona Chrońmy mokradła, a później zmieniliśmy nazwę skoncentrowaliśmy zmieniliśmy nazwę na bardziej wolą park poważniejszą centrum ochrony mokradeł z akronim został dobra jej światowy dzień mokradeł my rozmawiamy też państwa w czwartek 2 luty to jest sobota państwo nas myślą właśnie zdradzamy się nie musimy oddzielić ziarno od tej dacie jest regionalny ile, ale to ma pewne znaczenie dlatego nie możemy państwa zaprosić na to co się działo dzisiaj w Ostródzie z przeszłości palce siedziało miejmy nadzieję, że się udało w zapowiada się dużo gości jak zwykle wie, że w weekend w najbliższych dniach mokradeł, czyli najbliższy tego 2 lutego, a w tym roku to jest dokładnie od 2 lutego robimy w Warszawie otwartą dla wszystkich konferencji bić nie wiem czy to nazwać konferencją to jest spotkanie, na którym są wykłady są otwarte dyskusje jest coś co nazwaliśmy bazarem idei bagiennych, czyli stoiska, w których organizacje instytucje prezentują to co robią w ochronie mokradeł Biebrzański park Narodowy nauczyła się prezentuje ogólnopolskie Towarzystwo ochrony ptaków i t d. to wszystko na wydziale biologii było od jedenastej do wieczora spodziewam się, że będzie grubo ponad 100 osób co roku mamy mniej więcej taką liczbę miałam taką refleksję o dłuższym, gdy wtedy 10 lat temu w UE i robiłam ten pierwszy program to Niewiem ile razy padło padło słowo klimat to kolejna porównania na początku nie robi, ale pierwszy raz nocowaliśmy w kontekście Rospudy retro funk ME 2007 rok, kiedy w cenach albo 20062 to był ten przełom, kiedy jeszcze lasy były nieznane wetem wtedy przyjechał do nas przed przyjechali specjaliści od by, więc na zachodniej Europy z Holandii przyjechał w roli Honey Yellen z Niemiec przyjechał Hans Nielsen profesorowie robiliśmy wtedy taką imprezę p t. dzień noc Rospudy i przeszliśmy tak w tym międzynarodowym towarzystwie Dody pani chyba pierwszy czy drugi raz byłem w radiu i gram bardzo przejęty, a później się okazało, że i ani inni zaczęli nas zapraszać coraz częściej, bo temat chwyciła Rospuda dzięki Smith jest Super się ją się udało uratować to jest naprawdę unikalne miejsce Arona pomogła też w ogóle nagłośnić sprawę wartości przyrodniczej baki, ale wrócę właśnie do tego do tych kwestii klimatu w poprzednich latach, gdy rozmawiałam właśnie z okazji światowego dnia mokradeł nie pojawiało się tak często ta kwestia zmiany klimatu ochronę klimatu ocieplenie i t d. prawda wtedy wskazywano trochę inne inne sprawy, dla których należy chronić mokradła obronić mokradeł dbać o równowagę celnych w systemie tym tym samym okradła torze w tym roku mówmy o mokradłach jako regulator chacie o ich związku ze zmianą klimatu to jest gra wytyczna czy propozycja sugestia sekretariatu konwencji ramsarskiej, czyli międzynarodowej konwencji ochrony mokradeł co roku konwent sekretariat konwencji ramsarskiej sugeruje, jaki jest temat wiodący z dnia mokradeł, ale ta pokazuje, że temat zmian Kima roli obszarów podmokłych regulacji klimatu staje się bardzo ważnej i międzynarodowa doceniane on jest doceniany i konwencji klimatycznej między nowym międzyrządowym panelu ds. zmian klimatu pisze w swoich dokumentach coraz więcej o o roli bagienna i coraz bardziej wiemy, że ten naturalny bagna są takimi jednymi z najważniejszych regulatorów w ogóle globalnego klimatu tak żeśmy z nimi coś robimy to wpływamy na światowy klimat znaczący sposób wpływamy, czyli najprościej mówiąc, jeżeli osuszamy to co wpływa na ocieplenie tak Nacho osusza bagna, a konkretnie torfowiska, czyli te bagna, które akumulują torf są ogromnymi magazynami węgla organicznego postać to w martwe szczątki roślin, które są zakumulowane beztlenowych warunkach jak ogórki kiszone w słoiku jak kapusta kiszona w beczce nie ma tlenu to się nie rozkłada i są tam tak tego węgla w bagna świata jest zakumulowany 2 × więcej niż biomasie wszystkich lasów świata, chociaż zajmują tylko 3 % powierzchni lądowej są to bardzo skoncentrowane obszary występowania węgla na ekosystemach lądowych, a słuchający torfowiska spowodujemy, że ta materia organiczna zaczyna się oceniać i ten węgiel jest emitowany do atmosfery w postaci dwutlenku węgla wraca tam, skąd przyszedł, bo on został jak dwutlenek węgla kiedyś przez to rośliny zakumulowany i odłożone w postaci torów, jaką rolę dziś pojawia metan w tym wszystkim właśnie sprawa jest bardziej skomplikowana, bo syty i gazów cieplarnianych emitowanych przez torfowiska jest więcej jest dwutlenek węgla i metan jest jeszcze podtlenek azotu jego rola jest trochę mniejsza, więc nie mógł metan jest gazem w silniejszym od dwutlenku węgla w zależności od tego jaki weźmiemy okno czasowe ale, ale mówimy od dwudziesto trzydziesto krotnie większym wpływie na efekt cieplarniany natomiast jego ilości atmosfery są znacznie mniejsze, więc na jak mówimy o wpływie człowieka na klimat to głównie mówimy o roli dwutlenku węgla z racji proporcji z racji tego, że jest znacznie więcej znacznie więcej emituje i teraz w naturalnych torfowiskach emisja dwutlenku węgla jest nieco mniejsza niż emisja niższe niż jego pochłanianie przez rośliny natomiast emisja metanu jest stałym elementem funkcjonowania bagna bo kiedy w oczy i torfowisk jako obszar nasycony torfem tata tak gleba ten tor w ich zasadzie beztlenowej tak ten dostaje się na powierzchnię CCI, czyli wysypanej wadą gleby tam jest używany przez bakterie tlenowe mikroorganizmy w błąd nie nie dociera ta może zachodzić tylko oddychanie beztlenowe wszystkie mikroorganizmy, które tam żyją oddychają beztlenowej produktem takiego oddychania nie jest ceny węgla tylko właśnie metan jest siłą rzeczy wszędzie, gdzie zachodzi takie analogowe beztlenowe oddychanie produkowany jest metan czy to w bagnach czy jest n p . w przewodach pokarmowych u przeżuwaczy i ten metan oczywiście jest 1 z gazów cieplarnianych, które podgrzewają nam planetę do tych wypowiedzi na jego istnienie mokradeł powoduje, że AIDS ciągle wydziela się metan trudno podgrzewa tak ale gdy o, o ile winę my nie przekształcamy tych mokradeł wydaliśmy tam jest mniej więcej stała to jest to jest takie tło co więcej ten metan jest jego czas półtrwania w atmosferze jest dosyć krótki test 9 lat, a jest oceniany do dwutlenku węgla ten dwutlenek węgla jest powrotem pochłaniany przez rośliny i te bagna pełnią w atmosferze z bardzo ważną rolę w obiegu emitują metan metan jest oceniany absorbują dwutlenek węgla i w długiej bardzo perspektywie czasowej takim czasie istotnym stref dla geologów czy z punktu widzenia zmian w naturalnych zmian klimatu na ziemi to torfowiska są składać się klimat no bo obserwując ten węgiel i odkładają jego część tor się, więc zmniejszają jego ilości dostępną w atmosferze w krótkim oknie czasowym są mniej więcej neutralny klimatycznie zmniejszają ilość tlenku węgla emitują mniejszą ilość węgla, ale w postaci metanu silniejszego, więc generalnie w warunkach stabilnych jest to element krążenia węgla i często tło tak, które mamy natomiast problem zaczyna się po pierwsze, jak powiedzieliśmy przy osuszaniu torfowisk, a po drugie, kiedy torfowiska zaczynają odpowiadać plama sprzężeń zwrotnych na od drzewa na ocieplenie klimatu, dlaczego osuszamy torfowiska nos głównie albo gdy zachodzi cały czas leczy i rezerwowi Zoch od lat jest podpisana konwencja ona jest pod uwagę za po to, by chronić torfowiska ale gdy popatrzymy się generalnie na mapę konwencja Randers jest po to, by chronić mokradła wszystkie stanowiska stanowią mniej więcej połowę dołoży przystań okradną ale gdy popatrzymy na to co się dzieje to czy możemy powiedzieć, że następuje proces jednak znikania tak to są ekosystemy najszybciej tracone ze wszystkich ekosystemów na ziemi jeśli chodzi o zmniejszanie powierzchni na bagażnik o powierzchni bagien na osuszonych torfowisk przestaje być bagnem kompletnie inaczej zachodzą procesy biologiczne z tych obszarów akumulacji węgla stają się tymi torami węgla, więc przestają, więc ekosystemy bagienne tracimy najszybciej ekosystemów lądowych Kopeć na ziemi ekosystemów lądowych jeszcze szybciej tracimy teraz rafy koralowe w oczek mniej głosów w obu główne pytanie nie uciekła przepraszam, że pani GU główne pytanie było takie co znaczy zachodzi proces nadzorcy bardzo ruszamy oka no właśnie Owsiany głównie jak i słyszeliśmy i wciąż słyszymy głównie na cele rolnicze to jest między połowa bagien nie po połowa oskarżonych torfowisk na świecie to torfowisko suszone na cele rolnictwa następna dalej ich wśród tych przyczyn od osuszenia jest leśnictwa, więc odwadnianie torfowisk po to, żeby szybciej rosły tam drzew tak 1 marca cele gospodarki leśnej pozyskania drewna i trzecim trzecią przyczyną jest pozyskanie torów eksploatację torfu, a bywa wykorzystywany na różne cele kiedyś głównie do produkcji ciepła na cele energetyczne również do produkcji prądu elektrownie z 1 torf czy wciąż Finlandia Białoruś, ale główną główną głównym celem wykorzystania wykorzystania torów jest w tej chwili ogrodnictwo ogromny przemysł ogrodniczych i stąd właśnie pomysł to pana pomysł, by zaprosić panią Izabelę Miller, która zajmuje się właśnie czym zajmuje się kompostem i promowanie lokalnego kompostowania w ogrodzie botanicznym idea jest taka nie bierzmy torfu tylko otwórzmy kompost czy państwa mało jak mało sobie zdajemy sprawę na ważny trop prawdopodobnie bardzo niewielu z państwa zdaje sobie sprawę, że codziennie macie na talerzach na śniadanie obiad kolację produkty, które są obciążone śladem Węglowym pochodzącym zniszczenia torfowisk, bo po pierwsze na odwodnionego torfowiskach mamy pola i łąki, na których jest produkowana żywność się u nas przede wszystkim na biało są łąki na oddanie w serwisach nie musimy tam mieć chłopak już wcale, a po drugie, większość naszych warzy w, zwłaszcza tych świeżych, które kupujemy psy w marketach, zwłaszcza poza sezonem letnim uprawiany jest w szklarniach na podłożu torfowym to też nie jest konieczny jest poseł czy jedyny sposób uprawiać i to przyczynia się wprost do niszczenia torfowisk cały ten tor jest wydobywany na pięknych dziewiczych torfowiskach wysokich w Europie kraje bałtyckie trochę w Polsce również Białorusi w skali świata największy eksporter to Kanada i ten tor ląduje w doniczkach w szklarniach również w doniczkach u nas jak uprawiamy rośliny doniczkowe kupujemy ziemię z i hipermarkecie budowlanym też kupujemy tort to niema sensu moim zdaniem 1 z aspektów, o których rozmawiamy w czasie dni mokradeł jest właśnie zmiana tego procederu i Iza jest osobą, która na naszym w nim okrada mówi o tym, że, produkując kompost, wykorzystując kompost jako podłoże możemy chronić bagna tak Otóż Panos wpędził w poczucie winy wobec tego pytanie jest jest alternatywą alternatywą jest produkcja kompostu, jeżeli będziemy mieli kompost to na tej ziemi kompostowej w Kompasie będziemy hodować to co pan powiedział etc potem jest na talerzu i 1 słowem ktoś nie wydobędzie torfu torfowiska wypełnił on właśnie taką funkcję, jaką może pełnić kompost tak nam zależy na tym, żeby pokazać, że kompost jest darmowym dobrej jakości nawozem może służyć jako podłoże do roślin, ale i możemy też go sami wyprodukować psy, ale odpadów ogrodowych chce się po prostu zejść na Krośnie do nas w ogrodzie rano i z resztek żywności, ale zależy nam na tym, żeby pokazać, że może zrobić lokalnie, czyli w kompostowniku o ogrodowym albo takim nawet społecznościowym albo w ogrodzie społecznościowym AM albo wysłałby w swojej wspólnocie mieszkaniowej AM, że są takie możliwości może nawet kompostować na balkonie w LM i chodzi o to, żeby również pokazać, że kompost po prostu może zastępować torf i substrat torfowy i używane w ogrodnictwie dobrze, ale używamy torów nie kompostu, bo to jest prostsze łatwiejsze tańsze, bo to jest gotowe już atutem kompost trzeba zrobić, bo w danym momencie poszła do w kierunku przy rozwijającej się produkcji masowej pośród w kierunku używania torfu prawda na nim kom pała za nim często nie zdajemy sobie sprawę, że ziemia ogrodnicza kupowana w sklepach zawiera substraty torfowe ROW przegrał w rozważny i tu powiedział przed programem studia mówi Aga co jest jak kupuje takie 10 l taki worek pisze tam, gdzie miała prawda wystarczy ją założyć aż okulary do rozumiana szerzej spojrzeć na ich małej galerii wystarczy zważyć na to co jest małymi literkami napisane, bo zwykle skład jest nim niektórzy się chwalą tym, którzy należą i tej sprawie zawsze wyłącznie to w tak i to zupełnie nie jest oczywiste, bo zmiana świadomości jest możliwa widać to po tych krajach jak Norwegia czy wielka Brytania, gdzie zaczęto mówić o minimum o tym, że należy chronić torfowiska mniej więcej tak 1015 lat temu i w bardzo szybko w w różnych kampaniach społecznych UW udało się w Norwegii zupełnie zakazać używania substrat torfowy w ogrodnictwie a dlaczego ty tam w zasadzie dobrze, gdy człek jest takiego centrum ograniczy do Norwegii widzi mam wybór takiego u nas prawda doniczki i t d. te rośliny, które rosną ludzie sobie wybierają zgonów go na takim poziomie jak sobie wybieramy rośliny to one nie rosną do animatorów w doniczkach do tego stopnia, że ogród botaniczny Anną w Norwegii w Oslo uniwersytecki, a zgon jednak niestety Uniwersytet nazwa ma ogromne trudności z pozyskaniem torfu do swoich roślin, które rosną na torfowiskach i muszą tak, bo też specjalne podanie, żeby pozyskać teren grzyby po prostu sprowadzić ten tor w i nie Skra ziemia kupowana w sklepach ogrodniczych po prostu nie zawiera substratów torfowych i tak samo w wielkiej Brytanii już będzie o 2 PL 2020 roku jest będzie zupełny zakaz stosowania smyczy kupowania domieszek substrat torfowy w ziemi ogrodniczej STS, bo to jest możliwe i jej nie my nasza kampania w ogrodzie botanicznym, która jest realizowana w ramach projektu horyzont owego ma na celu zwrot chcemy, by zacząć zwracać na to uwagę i chcemy pokazać kompostowanie jako alternatywę, bo tak, by było może odpowiem na to pytanie, dlaczego my, dlaczego rzeczywiście substrat torfowy są takie atrakcyjne, ale i jest to ziemia, która z osób Częstochowy jest po prostu ma odczyn Kwaśny w UE i zależy, jaki to dno zależy znak, że regularnie chodzi o to wstawali z wysokich cen czymś tak i to jest często QE okupowany my pod rośliny, które pod dziób potrzebują gleby rocznie kwaśnym AMD, czyli odzieży krzewy owocowe nas z, zwłaszcza z rodziny wrzosowatych tak to wtedy ten Kwaśny torf z powszechnych rododendrony wrzośce i dokładnie my również amerykańskie, ale to my mówimy o tym, ogrodnicy ogródka borówki agrest maliny i inne, ale on powiedział, że gdzieś na światową teraz przejdziemy zaraz za winnych tak bardzo zależy tylko na Ochocie też o to, że nie da się zrobić kwaśne kompoty zbiega się co zrobić się z rozdrobnionych LM iglaków, czyli z trocin albo z 1 z rozdrobnionych i wzór z rozdrobnionego igliwia, dorzucając do tego po prostu łopaty już dojrzałego kompostu i kompostu ująć to my szans regularnie doszedł do siebie posturą w taki sposób się Kwaśny kompost jest alternatywa, a dodatkowo teraz jest bardzo bardzo się w ogóle przemyską postawy rozwija są różne nowe technologie w kompostowanie 1 z nich jest mieszaniem bio węgla z trzydrzwiowym Belgia wszędzie to są odpady organiczne z roślin recenzji z drzew, które są poddane procesowi Pierrot pirolizy UE to jest zezwalanie organ rentowy, że to jest kawałki drzewa kolęd także kontakt kawałek drzewa Kora i są podane Project East ARM obróbka termiczna w bardzo wysokich temperaturach bezcelowa, czyli mniej więcej 500700 stopni bez tlenu weny tworzyć taki proszek bio węgiel, który zresztą jest bar zostaną dęby technologię bez spalania ze węgiel z drzewa BM ING bank dodaje się do kompostu EMA i w nowych takich przemysłowych technologiach można stworzyć kompost, który po prostu idealnie odzwierciedla naśladuje właściwości RM do strat FOT zoom zdrad wtorkowych, ale to, że to mówimy właśnie tam, gdzie FOT sytuacja, gdzie potrzebujemy torów, żeby uzyskać lekko lekko kwaśnym odczynie ziemi tak myślę, że musimy to trochę jeszcze w BDO z tak, by rozważać inne salony sąd wiedział słyszałam, że każda nasza ziemia sprzedawana, ale niezależnie czy w na końcu ma ruszyć roślina, która wymaga kwaśnego odczynu EU bądź gleby podłoża czy nie to praktycznie każda ziemia sprzedawana to jest de facto torf właśnie w tym jest trochę wolniej no i zarazem zaczęła jak jak to specjalistka od końca, czyli od tego co jest najtrudniejsze, gdy ci, którzy mówią, odpowiadając producenci torfu tym, którzy mówią zastępcze to w kompot mówią malarze mieli aż jedno przecież musimy mieć Kwaśny specjalny szczególny i nazwisko rozłożony Startowi wysokich bałtyckich albo z kanadyjskich najlepsze tak i wtedy receptą jest to, o czym i zapowiedziała tak, ale możemy zrobić każdy rodzaj podłoża odpowiedniego dla Chasis są dla rododendronów możemy produkować kompost, dodając że igły sosnowe, dodając korę mieszając natomiast większa różne większość kompostu, który mamy nad na rynku jedziemy kupujemy wodę, gdy sąd nie glebę pada też jest produkt jak większość w sejmie ziemię ogrodniczą w worku inwestor w odtworzonym zamierzone odtwarzano niedawno ją ten to, żeby pozbawić go własności torfu po to, żeby tam mogły rosnąć rośliny, które wcale tego nadmiaru w kwasu niż dotychczas nie potrzebują i czynimy sprawiamy, żeby ten tor przypominał zwykłą żyzna w miarę glebę ten tor niestety tak naprawdę jedno z gorszych podłoże jeśli chodzi o uprawę roślin doniczkowych, jaką przez nie bardzo nam wcale nie chłonie wody zapewnia wszyscy mają doświadczenie, że jak się rośliny gdzieś wysoko, stając podlewa zaraz Ciurka z niej taką ceną i zwraca się dłużej nie podlewał oto ten co się robi trach hydrofobowych woda przecieka przez doniczkę i cieknie po parapecie dodatkowej z ubogich substancje odżywcze ze ścian łagodzić podrażnienia nerwów właśnie, więc dla taryf wcale nie jest dobry to jest po prostu tańcz i jest tani tani podłożem, dlatego że jego pozyskanie nie jest obciążone opłatami za niszczenie środowiska my po prostu cel bagnach eksploatujemy niszczymy niszczące przy okazji najważniejsze są w sferze regulator klimatu regulacja przepływu wody przez zlewni i t d. i bardzo ważne siedliska roślin zwierząt specjalizowanych i chyba w i nie, odprowadzając podatku za to, że to robimy z produkujemy bardzo tani podłoże, więc coś co jest tak jak z rabunkową eksploatacją wszelkich innych zasobów na konwencję ramsarską kilka wskazała obszary, które mają być chronione, ale tych dróg jakiś procent konwencją ramsarską teraz po odkryła dosyć późno no i torfowiska i ich rolę w klimacie jako jako bardzo ważny aspekt teraz prowadzi taką kampanię taryfową będzie podpisana najprawdopodobniej w tym roku wspólne porozumienie w konwencji przyrodniczych, czyli konwencja o ochronie różnorodności biologicznej klimatycznej konwencji konwencji o dywersyfikacji ne i degradacji lont Bled będzie po wspólne to porozumienie w sprawie torfowisk i ochronie torfowisk, ale co to będzie zakaz eksploatacji torfowisk, których konwencje międzynarodowe nie mają takiej mocy, żeby czegokolwiek zakazać nam ważny jak jak działa konwencja klimatycznej porozumienie paryskie to są miękkie zobowiązania bardzo ważny, ale jeżeli kraje nie będą miały twardych instrumentów, żeby je spełniać na to widzimy teraz więcej z kraju zresztą tak wydajnie, wytwarzając konwencji w dodatku ci, którzy wydobywają torów i zużywają go nie płacą od podatku, który pomógłby chronić, gdyby był ten surowiec dlatego nie ma, tak więc przez to, ale też tani, bo tam po prostu trzeba wydobyć niewiele włożyć do tego, by go sprzedać w przeciwieństwie do kompostu tak naprawdę to jasno mamy przecież wolny rynek to w kompost powinien stać się równie tani jak torf, a znany na złom, żeby rzeczywiście był tak używany na oba my może bokserów 2 poziomy prawda my możemy taką wiedzę przekazywać ludziom jak mogą sobie zrobić kompost, które będą używać we własnym ogródku, ale chociażby, żeby nie kupować, gdy musimy rozróżnić, ale jest jeszcze jest poziom, ale poziom globalny gracz olbrzymich LZS całego ogrodnictwa prawda, ale kompost jest tani i będzie jeszcze tańszy w momencie, gdy je, gdy wprowadzamy ranny kompostowanie przez gminy, bo mamy obecnie taką sytuację, że mamy duże el com na kompostownik pod miastami ale gdzie kompostu się różne odpady, ale taki przy przydrożne z PSP w par z i takie, które się zbiera z parków natomiast innym tym kompost, który jest produkowany, a nie nadaje się już do ulg nie nadaje się w ogóle do używania pod rośliny red, że zawiera zbyt dużo metali ciężkich, dlatego że PiS są zbierane odpady przy drodze przy drogach natomiast, że zmienia się teraz ustawę o inne odbierania odpadów będzie więcej frakcji będzie też konieczność czy te nałożone obowiązek nagminne przerabiania i przetwarzania odpadów organicznych i będzie konieczność budowania tworzenia większy jest więcej kompostownik w composteli rów no ale zarazem w związku z tym oczywiście ten kompost również będzie tańszy, ale niech będzie więcej frakcji co to oznacza, że będę Miami dodatkowy kubełek, gdzie będę tylko resztki organiczne wrzucała, ale i dokładnie 1, że miała Warszawa jest właśnie ją właśnie zaczyna na wyżyny jak z ruchem na osiedlu nie widzę też ja też im dalej, ale oficjalnie zaczęliśmy system segregowania na zdjęciach realizm rodak pani Izabela UE no ale jeszcze chciał powiedzieć, że kompost już jest tani i bardzo czyste skupowane przez rolników to oczywiście musi być taki kompost Krystek certyfikowany z dołu użycia el Nino, ale jest używany przez rolników i odbierane z w różnych takich kompostownik przemysłowych instant, ale to już istnieje sprawa jest po prostu taka, że nikt jakoś nie przebiło się, gdy jeszcze do Londynu GM do do gry niczego rynku, dlatego że no ten substrat torfowy z UW uważany często za za lepszy tymczasowy tak jak najbardziej, ale o przeprawę jak w wielu przypadkach jest to, że do wykorzystania torów zostały przystosowane metody hodowli, a zwłaszcza na czym ja mam wrażenie, że uprawia w roślin doniczkowych w domach w torfie to jest trochę wypadek przy pracy, a to wcale nie jest dobre podłoże chcemy mieć dobrą ziemię do doniczki daliśmy sobie okopać się w ogródku pomieszczenie z piaskiem rynek jest narzędziem dla wiatraków widzialne ręce jakiś tor to i tak trzeba go w wymieszać z kompostem z piaskiem, żeby to miało sens, więc strata jest wypadek przy pracy, dlatego że ten tor jest i tak na ogromną skalę kopany dla przemysłu ogrodniczego dla przemysłu w szczycie dla gospodarstwa, by szkół Karski tak i i teraz przyczyna, że takie, że sałata papryka pomidory są trawione w torfie w taki trener CCC jest dzisiaj wichura, jaka jest przyczyna karnej jak to wygląda to jest uprawa tak naprawdę Hydro konieczna ten torf pełni rolę substratu, żeby korzenie miały w tym czym chodzi ktoś jest najbardziej hydra Scott innym co może ze znanych wątków chłonie wilgoć wciąga wodę więcej ochoty wyrośnie stają na takich ogromnych platformach po, których płynie woda i to jest roztwór precyzyjnie dobranych i makro i mikroelementów tylny most zamknięto też nie ma takiego des Arts torfowiska wysokiego jest niemal sterylne pościel wartością tego tortu jest to, że nie ma tam nasion chwastów, bo jest głębi wybranym punkcie przez tysiące lat odkładał jest jest głęboki już tam nic żywego nie ma co mogłoby zaszkodzić roślinom jest mamy sterylną hodowle z Hydro paniczną tak naprawdę później po 1 sezonie ten tor jest razem z łodygami tych roślin wydalany z mam nadzieje na jakiś kompost w każdym razie niema recyklingu, bo na ponowne uprawa jest znowu w tym sprowadzonym z nory w Kanadzie albo krajów bałtyckich albo od naszych niektórych torfowisk torcie, więc to niemal ich nie chce, by być z linii produkcyjnych we tak to trzeba określić warzy w zostały przystosowane po prostu do tego jest używany tam jako do podłoża torów, tak więc ten tor nie jest to tym jego wartością jest to, że on ma w sobie jakieś szczególne makro elementy właśnie jego wartością jest to, że o nich prawie nie ma, a jednocześnie chłonie wodę są pomysły innych podłoży alternatywnych, które można tak wykorzystać je z włókna kokosowego wełny mineralnej tak dalej, ale głównym pomysłem alternatywnym powinien być powrót do uprawy roślin w żyznej ziemi, żeby te dane makro elementy i mikroelementy pochodziły właśnie z prze kompostowania martwych roślin czy szczątków tych roślin tak zawsze uprawialiśmy rośliny i radcy chcesz coś powiedzieć Niechcę powiedziałem właśnie pewnie nie znaczy po prostu oczywiście, że te nowe rozwiązania Hydro pomniki jako pomniki istnieją Wisłą jest dużo nowych pomysłów, ale rzeczywiście mało się mówi o tym, że powinniśmy po prostu skupić się na tym w jaki sposób no nie wiem poniekąd Emmę skupić na tym jak rolnictwo ekologiczne może również być dofinansowane i żeby drogę i robić takie badania, żeby to rolnictwo było wspieranej rozwijane i rozwijać, ale list ekologiczny zawsze będzie przynajmniej w tej chwili jest stosunkowo naprawdę małym procent całej produkcji rolniczej na pytanie z tak tak to gdzie można przystawić, a właśnie produkcje Real zachęcały dział warzywnik produkcji warzy w prawda już nie mówię o kwiatach i t d. przybywać każda produkcja ważna to nas co na to by nie używać jesteśmy gotowi na to zarówno zwyżek mentalnej czy mamy wolę Jagi w kwestii na poziomie organizacyjnym zaznaczy czy są firmy, które produkują ten kom pozy każdy cena tego kompostu i t d . czy należy to czy dojeżdżają jeszcze nie czas nie przyszedł moment, żeby dokonać tego zwrotu to zmianie mamy też planujemy z torfu mienia chyba, żeby wszystkie nie mamy wyjścia, bo co nie mamy wyjścia dworskie torfowiska wraz dojściem Sobik ma rację podjęliśmy, ale decyzję, że nie wypada to tutaj Teodozja ja traktuję to poważnie, bo chciałbym, żeby moje dzieci dzieci jeszcze, że wojnę cenową oferent pomidorem cholera nie mówiąc sprawdzam także producenta zmienią zdania są ludzkie niezbilansowania noś przy ulica Drzymały głosi dostęp wymieni wymusić na ręce ja mechanizmy, które o, których się myśli teraz, żeby zmienić przed przekątna dekarbonizacji gospodarkę tak zmniejszyć zużycie paliw kopalnych na rzecz energii odnawialnej, lecz przede wszystkim podatek węglowy tylko wiemy, że 1 z głównych źródeł gazów cieplarnianych drugim po przemyśle znaczy trzeci pobyt w przemyśle i energetycznym transporcie produkcji cementu potraktujmy to jak spalanie pali w kopalnych drugim sektorem jest rolnictwo i zużycia to emisje Stars Fund leżą w sektorze rolnym tak rolnictwo jest też odpowiedzialne i też mówi się o tym, że powinny być obciążone podatkiem Węglowym, więc jeżeli emisje rolnictwa będą podstawą do opodatkowania wtedy nagle zacznie się poszukiwanie technologii, a jak to rolnictwo tam produkcja żywności przestawić na takie opcji na takie metody, żeby tych emisji gazów cieplarnianych nie było i metody są tylko 3 szybko rozwijać tak, żeby one mogły być wdrożone na masową skalę dodam, że rolnictwo ekologiczne jest w tym momencie niszowe, dlatego że od wielu lat skupiamy się na tym na wzór dla rozwoju rolnictwa przemysłowego, gdybyśmy się w tym momencie mam taką sytuację, że rolnictwo ekologiczne i różne rozwiązania w rolnictwie ekologicznym są innowacyjne jest bardzo duże, że wykorzystuje mikroorganizmów glebowych, ale my ego kompostu w różnych jest bardzo dużo Ross i innowacyjnych rozwiązań w rolnictwie ekologicznym, ale często są dużo mniej wspierany nie ma dofinansowania nie ma długo długoletnich programów wsparcia tych badań, które są w rolnictwie przemysłowym, ale i ME rolnictwo przemysłowe w tym, gdyby długotrwale nie może konkurować z rolnictwem ekologicznym na tak problem, że obecnie jest taki, że obecny system ekonomiczny nie patrzy na te długotrwałe nie tu chodzi o to w 1 rzecz, bo pani mówi tak rolnictwo ekologiczne trzeba wspierać rolnictwo ekologiczne będzie używał kompost natomiast Okaj natomiast moje pytanie jest takie czy rolnictwo przemysłowe może bazować na komforcie i rezygnować z torów właśnie neony no bo ich ekologiczny będzie też z tym zgadzam zgody słusznie pani powiedziała, że jest miejscowej będzie długo niszowe jak jednak do nas możemy wznawiają uwielbiam rolnictwo ekologiczne, ale nie wierzę, że to będzie podstawa wyżywienia ludności na świecie i tam, gdzie się Doda musi natomiast bardzo dużo mówi się o tym, że musimy przestawić rolnictwo przemysłowe czy rolnictwo wielkoskalowe no na taki sposób produkcji, żeby z następowała sekwestracji, czyli z rejestracji gromadzenie węgla w glebie z powrotem to co zachodzi naturalnych ekosystemach ani jego dymisja po to, obecnie mamy taki system rolnictwa poprzez orkę i uprawę roślin jednorocznych, że tak każdy cykl produkcji powoduje więcej emisji co 2 do środowiska tak my zniszczyliśmy gleby i całkowicie na obszarach intensywnych upraw, więc to są różne metody i permakultura Agro for estry i t d. ale chwalić czymś innym co dotyczy torfowisk Powróćmy do naszego tematu tak w tej chwili emisji jest odwodnionych torfowisk odpowiadają mniej więcej 56 % na trop granicznych emisji w skali świata też może wydawać niedużo, ale jeżeli w 20 × po takie 56 % załatwimy to załatwimy problem emisji całkowicie i my wiemy jak to się zmniejszy i tak musimy przestać użytkować torfowiska stanie odwodniony i przestać pracować to w i są technologie jak to zrobić co więcej tutaj teraz powiem jako bardzo ciekawa moim zdaniem koncepcja innowacyjną na stronie MCI Holendrzy pracują my te torfowiska, które na chodnik my możemy pozostawić w sektorze rolnym i na nich produkować biomasę, która będzie wejściem w ten obiekt zamknięty tam będzie można produkować biomasę na produkcję tor kompostu w i Johna mnóstwa innych na zastępstwo czy mamy targowisko, które już w UE nie mamy rezerwat torfowiska do odwodnienia odwodnione torowiska tak i teraz samych odnosimy poziom wody w bardzo prosty sposób zastępujący rowy odwadniające stawiający tam zastawki tamy ryby zalewamy wodą, ale brak reakcji my przestaniemy odwadniać no i tamy przed przestaje lecieć kilkanaście jest do 20 trwające od rana hektar stamtąd to są te obecne emisje w pierwszych paru latach są zwiększona emisja metanu, ale też krótkotrwałej proces to było mierzone, więc wyrównuje się tam nam bilans w emisji gazów cieplarnianych torfowiska, a tam możemy produkować dzięki temu tam jest nagromadziło się przez te lata odwadniania mnóstwo substancji z tego rozłożonego torfu to jest bardzo żyzne utrafić mecz bardzo żyzne bagna możemy tam produkować rośliny bagienne pałkę trzcinę z Olszyny jako i jak ja jak drewno jak Yahoo co takie zbawienne leśnictwo i użytkować na mnóstwo różnych sposobów z czego właśnie produkcja biogazu i kompostu tata jest 1 z pomysłów, ale są solą najróżniejsze pomysły są materiały budowlane i ocieplenia wyprodukowane z pałki z trzciny są tylko pokrycia dachowe z trzciny to jest stara już technologia bardzo modna są cele energetyczne, więc musimy przejść przestawić gospodarkę na częściowo na biomasę go z energetyka przepraszam gospodarkę to jest znakomite miejsce do produkcji biomasy na cele energetyczne te ponownie nawadniane torfowiska i nie musimy w ten sposób ich wycofywać z sektora rolnego nie musimy robić wykupu wystarczy, że zmienimy nieco system subsydiowania w tej chwili całe rolnictwo w Europie subsydiowane subsydium je tak, żeby nie powodować dodatkowych emisji to wystarczy, żeby wszystko przy obecnych technologiach przestawić osuszone torfowiska na rolnictwo bagienne tzw. po ludzi kultury tak nazwali Niemcy parady kultur Palus Marian, gdy może dziwić się we wzorze światowym dniem mokradeł rozmawialiśmy tyle czasu oraz czas nam się skończy nic jeszcze nie o kasę, a kompozycja teraz o tym co możemy zrobić z suszonymi torfowiska ami w i ja wrócę jeszcze wobec tego do jeszcze wrócę do sprawy tego kompostowania, ponieważ działa dobrze zrozumiałam, że potrzebna jest, a Wola, czyli 1 słowem zrozumienie najpierw, a potem Wola do tego byśmy w masowej produkcji odchodzili od używania torfu k, a my przecież niszczymy w ten sposób torfowiska osoby tak, jakbyśmy węgiel kopali bierzemy sobie torów tak i używali kompostu o to chodzi natomiast elementem budowania tej świadomości jest chociażby to by każdy z nas wiedział potrafił sam jak pani powiedziała nawet na balkonie F-L tworzyć gett i kompost, czyli żyzną ziemię prawda IT IT IT rozumiem, że ten projekt, którym pani bierze udział właśnie tego ma nas uczyć i to nam uświadamiać naszym pomysłem jest zwrócenie uwagi na to, że można z czegoś tak bliskiego jak resztki żywności każdy z nas, który produkuje resztki odpady ogryzki obierki AM i każdy z nas ma jakiś rośliny w domu może nie wszyscy, ale tam są już w liście chodzi o to trochę, żeby pokazać, że w LM niektórzy mają ogródek i nikt ani, którzy mają ogródek, aby jest bardzo dużo tańsze działki miała taką wątpliwość syndyk balkonu generalnie rozkładające się takie jak odpady to nie pachną mówiąc delikatnie Lejdis serialu nie tylko dotrze na powierzchnię na powietrze co jakiś czas przywrócić czas na jakiś czas zmienić będę absolutnie nie będę trzymała im będzie mi się dom, gdy powiem rozkładało pokazujemy, że w domu i na balkonie nam nawet w domu w kuchni można mieć kompostownik, a w, którym mieszkają dżdżownice, a one szybciej da on rozdzieliła ich one zwykle też potrzebują inne podłoże szatami zapewnić szczelny, jaki jest że, gdy czasami gwóźdź ziemie rajd wyściółki, ale dopiero wtedy zaczął zrzut wrzucać resztki żywności oczywiście muszą mieć trochę wilgoci powietrza w LM i Brzeźnicy w dużej ilości oczywiście muszą tam mieszkać, ale przerabiają bardzo szybko, a odpady organiczne po i mogą mieszkać w kuchni mogą mieszkać pod zlewem mogą mieszkać na balkonie, więc jest też możliwe to się w ogóle nazwa Wernik kompostowni k verbicom dostępny i przerabiane przez dżdżownice ME i można już obecnie kupić taki warunkom prostownik Emmy i wyprodukowany w taki bardzo stylistyczny, a może samym samemu sobie wybudować co w ogóle jest dobry temat do całego programu oboje już widzę miny taki mieszczuch mieszczuchów, którzy polega on ma go robaki w domu rozejdą mi się także w klinice na cały dom wżyciu żadnych robaków w domu nie chce no ale z postawy dotyka w kredytach we środę okazuje się, że to jest bardzo popularne założyliśmy taką stronę na Facebooku prowadzą do wielkiego powstawanie, gdzie można zadawać pytania o tym jak budować kompost wyniki większość pytań treść tam pojawią to są pytania obok prostowanie domowe na balkonie ludzie po prostu szukają alternaty w i też chcą kontrastować coś jakoś przerabiać odpady organiczne po, których do tej pory nie było możliwości w naszych gmin nota artysta 1 rzecz, że ja będę sobie sama robiła natomiast nie bardzo ciekawi to co pani powiedziała to co pan wydział, że nowy system segregacji śmieci upraszczając będzie uwzględniał resztki organiczne mogą mieć to gdzieś MF wrzucamy w tej chwili do czegoś żyć na 2 pod hasłem mieszany zmieszany dodam jeszcze zgoda co organiczna to zmysł innych rzeczy, które się na mnie rozłożony tak włoski organista, a teraz wynika z tego, że będziemy mieć, choć osobno tylko sama organiczna przede wszystkim obierki i t d. resztki skórki i t d. to jest ogromna nisza rynkowa, ale jest 1, bo przecież my spojrzymy na jedno gospodarstwo w Zastowie zna, ale tego przy alei zlecają zacznijcie produkt, a zakłada finansowej oraz skali masowej no ale docelowo jest idealne rozwiązanie jeśli gmina, bo grupa gmin zakłada kompostownik duży i zbierają rywalizowały Mayer do tego przygotowano, więc będziecie państwo nie jest tego przykład niedawno to bardzo ważne w domu albo powiedziała pani, że będą frakcji będą one odbierać, gdy odbieramy co z tym zrobię jak nie są przygotowani na narażeni są do tego przygotowani, że to jest cel czy są różne dzisiaj to bardzo się ile zostanie film, który już zdają się one dostarczyć alternatywnych możliwości odbioru odpadów w hotel restauracja, bo przedsiębiorców, ale na razie jeszcze nie ma takie możliwości i to jest naprawdę szansa, że właśnie na taki lokalne gminne kompostownik i takie są w modelem, by w krajach zachodnich, gdzie grupa gmin ma jedno kompostownik odbierałem frakcje organiczne i bardzo lokalnie przerabia, a potem mieszkańcy tej gminy mogą za darmo korzystać z tego kompostu i to też na tym nam zależy w ogrodzie botanicznym pokazywać, że te lokalnie można kompostować, że po kompostu, bijąc produkujemy darmowy przez nas przerobiony dobrej jakości nawóz my mamy kontrolę nad jeziorem co tam w wrzucamy mamy kontrolna tym jak często to wrzucamy je mieszamy możemy i po prostu wiemy co tu co podkładem pod rośliny takie wiemy, że to nie jest substrat torfowy jak sami produkujemy tanie darmowy jak go przetwarzać firma to oni też kosztuje natomiast to ile kosztuje zależy w dużym stopniu od regulacji, jaki mamy na rynku nie tylko od subsydiowania kompostowania co byłoby moim zdaniem jakimś pomysłem, ale i od opodatkowania tego co pochodzi z naturalnej wagi także państwo od światowego dnia mokradeł, której jest dzisiaj po 10 jest państwo słyszą hymn okazało się, że jest bardzo daleka droga do wytworzenia kompostu bliska bardzo bliska twórzmy kompost lub kompost używajmy kompostu zamiast torfu ponieważ, jeżeli to co jemy jest hodowany na torfie jeśli używamy wszędzie powszechnie torfu to tym samym niszczymy torfowiska niszczymy klimat i niszczymy klimat bardzo serdecznie państwu dziękuję dziękuję bardzo dziękuję bardzo telewizyjnie Izabela mnie edukacja Orka w ogrodzie botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego była naszym gościem oraz pan prof. Wiktor Kotowski z wydziału biologii Uniwersytetu Warszawskiego członek zarządu centrum ochrony mokradeł smok dziękuję
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: WEEKEND RADIA TOK FM
-
52:25 W studio: Monika Stasiak , Sylwia Szczutkowska
-
52:22 W studio: Dorota Metera , Justyna Zwolińska
-
41:03 W studio: Krzysztof Tomasik
-
40:36 W studio: Bartosz Rakoczy , dr hab. Jerzy Bieluk
-
42:09 W studio: Anna Treit , Radosław Ślusarczyk , Sylwia Kulińska
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
26.09.2023 17:20 Wywiad Polityczny23:02 W studio: Michał Danielewski
-
26.09.2023 13:40 Połączenie15:38 W studio: Patryk Kugiel
-
26.09.2023 17:00 Wywiad Polityczny16:25 W studio: Paweł Zalewski
-
26.09.2023 13:00 Połączenie20:20 W studio: Robert Tomaszewski
-
26.09.2023 16:00 Światopodgląd24:33 W studio: prof. Andrzej Leder
-
26.09.2023 14:20 Połączenie07:23 W studio: dr Dagmara Oszkiewicz
-
26.09.2023 14:40 Raport Gospodarczy15:28 W studio: Łukasz Tarnawa
-
26.09.2023 14:00 Połączenie09:51 W studio: Anna Słojewska
-
-
-
26.09.2023 15:00 Światopodgląd11:09 W studio: Tomasz Bielecki
-
-
26.09.2023 15:40 Światopodgląd14:47 W studio: Sylwia Czubkowska
-
26.09.2023 15:20 Światopodgląd12:17 W studio: Michał Ochnik.
-
26.09.2023 18:30 TOK36008:08 W studio: dr hab. Maria Wincławska
-
-
26.09.2023 16:40 Jeszcze Więcej Sportu14:42 W studio: Weronika Możejko
-
26.09.2023 18:20 TOK36006:01
-
-
26.09.2023 18:40 TOK36007:20 W studio: Katarzyna Batko-Tołuć
-
26.09.2023 18:50 TOK36006:55 W studio: mec. Sylwia Gregorczyk-Abram
-
26.09.2023 19:11 TOK36004:23 W studio: Wawrzyniec Zakrzewski
-
07:20 Poranek Radia TOK FM11:06 W studio: Katarzyna Kotula
-
-
-
-
26.09.2023 19:02 TOK36003:06 W studio: Przemysław Pozowski
-
26.09.2023 19:21 Humor i Teraźniejszość23:04 W studio: Krzysztof Spór
-
07:21 TYLKO W INTERNECIE
-
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL