REKLAMA

Żołnierze wyklęci: walka o pamięć, prawdę i symbole (na przykładzie „Igły” – krawca ze Skaryszewa)

Światopodgląd
Data emisji:
2019-03-01 15:00
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
26:58 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
, a światu podgląd itp uważa Agnieszka Lichnerowicz bardzo serdecznie zapraszam państwa na światopogląd gościem Światopodglądu jest teraz prof. Grzegorz Motyka z Instytutu studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk dzień dobry panie profesorze dzień dobry pani dziś państwu historyk politolog znawca z 1 strony może państwo znacie czy z anteny Radia TOK FM czy z książek profesora motylka jako specjalista od stosunków polsko-ukraińskich, bo w tych trudnych latach drugiej Rozwiń » wojny i powojennych, czyli od rzezi wołyńskiej do akcji Wisła, ale też 1 z 2 proc Motyka jest 1 z tych badaczy, którzy już na początku lat dziewięćdziesiątych zaczęli zajmować się czymś co wtedy określę liście jako pod ziemię jako powojenne podziemie niepodległościowe antykomunistyczne też lub bardzo często używaliśmy takiego skrótu podziemnie w walce z 2 totalitaryzmami Bob, bo w bardzo często po, choć nie zawsze to byli ci sami ludzie to zaś Boni płynnie przechodzili z konspiracji antyniemieckiej konspiracji antykomunistycznej, o czym często się niestety dzisiaj zapomina własnym dziś 1 marca, czyli jeszcze stosunkowo młode święto poświęcone właśnie pamięci tzw. żołnierzy wyklętych mnie mam wrażenie, że w ostatnich latach przy obecnej władzy co się stało w 1 z głównych jeśli nie głównym świętem państwowym, więc to też jest do refleksji nad symbolami wzorami, które przede wszystkim przyświecają, ale pan prof. Motyka państwa gościem wydał niedawno książkę poświęconą obywatelowi i dla krawców ze Skaryszewa test tytuł obywatel igła Krawiec ze Skaryszewa analiza mikro historyczna kontr rewolucji wyklętych jednak wyklętych napisał pan w podtytule i tak cieszymy się duże dystans do euro do tego określenia ja zgadzam się z kolegami z prof. Rafałem wnukiem, którzy mówią, że tak nie nie należy mówić, bo to jest takie określenie, które ten bardzo zróżnicowane były podziemia, bo to byli ludzie po tak demokratycznych, jaki nacjonalistyczną autorytarnych poglądach i oni walczyli o różne rzeczy niejednokrotnie zwalczali się czasami również z użyciem broni w ręku trochę faktów ustawia na jedno maja było no modły, a z drugiej strony nie nie mogę nie zauważyć, że jej też określenie ma swój taki pewien urok połowa, któremu także to nie jest naukowe, ale także pożyczkę w ich związek ulega ono właśnie jest słowo wyklęty, a więc kojarzy nam się z takimi bohaterami, którzy są sami go stracą więcej mu pozycji walczą sami przeciwko całemu światu i wystarczy włączyć się telewizja i obejrzeć filmy one są o moment w zestawie filmowym bardzo wielu takich bohaterów, którzy sami walczą przeciwko przeciwko złu współcześnie w historii i trochę tak wyglądała historia tych stwierdzono młodych ludzi, jeżeli oczywiście pokryć taką pastelową barwą i ukryć te wszystkie z 1 strony chropowatości tak to nazwijmy, a z drugiej strony ukróci również to, że właśnie, że to było jednak podziemie, które wywodziło się z tego podziemia powojennego, że miało określone cele polityczne, że były tam bardzo różne nurty 1 powtórzę demokratyczny, który wywalczył 2 nurty prawda winni temu taki demokratyczny należałoby powiedzieć, gdy Narodowy 3 narodowcom owej jak widać myślę, że ono jeszcze mowy, bo po Ależ tak długo mi, ale generalnie można tak powiedzieć, że podziemie po kostki walczyło tak taką Polskę jako znamy w gruncie rzeczy, bo ja nawet z pozwoliłem sobie napisać w tej książce, że i te ideały polityczne wiemy to w trzeciej Rzeczpospolitej zostały zrealizowane, więc wolne wybory swoboda wyboru swoich władz pełno nie do upraw, ale większa Solidarność chyba wtedy za w była w wydatkach socjalnych czy tu powiedzieć też może na pewno była większa bieda, bo to dla mnie była kompletna kompletne zniszczenie na pewno też większe podziały takie etniczne regionalne też jednak bardzo bardzo mocno większa różnica między miastem zawsze o tych latach czterdziestych występowała, a z drugiej strony obok było to podziemie narodowe, które walczyło jedno opolskie nacjonalistyczną i loty śledziło takie 2 nurty to znaczy dla tych, którzy uważali że, że Polska powojenna powinno być jednak państwo mokro w demokratycznym, ale demokratyczny dla Polaków, a drugie podziemie uważało, że powinno być po prostu państwem autorytarnym, gdzie wręcz nawet tylko część tych Polaków będzie miała prawo wyboru swoich w swoich własnych i na co niewiele osób zwracała uwagę, bo w dziejach Narodowym szła też za tym wyraźna niechęć do mniejszości narodowych i większość tych znanych zbrodni pod powojennego podziemia jest to sztandarowe zbrodni powiedział są dokonywane przez podziemie narodowe, które realizuje ten program i zupełnie niesłusznie zresztą z lewa i sprawa, a tak się pisze o o tych wydarzeniach, jakby ktoś, jakby tak zimno za to masakry na mniejszościach rozciągała się na cały podziemny apelują o mniejszości ukraińskiej białoruskiej, której cywile padali ofiarami mniejszych lub większych masakry, ale mamy jeszcze zdążymy przejść do antysemityzmu, bo to tutaj model to to ta kwestia trochę inaczej się rozkłada, ale jeszcze mam taką oto, by bohater czy potrzeba zapytać pana profesora i kogoś, kto właśnie w latach dziewięćdziesiątych po tym, jak już upadł PRL można było w odkopać tych bohaterów tych bojowników, których za PRL-u czy zachęcano czy zakopywano w ogóle ich pamięć o nich zwalczył uczy czy po prostu pracował nad tym, żeby tę pamięć te badania przywracać dziś chyba możemy mówić może osłabnąć, ale wciąż o kulcie żołnierzy wyklętych dla części społeczeństwa dla władzy, czyli od kultu KBW mułem służb, które zwalczały rząd to podziemie antykomunistyczne dokumentu tzw. żołnierze MF wyklętych myśli pan z tym czuje w końcu przejść dość zaskoczony, iż one są zarzuty zresztą oddzielić bardzo ciekawe zjawisko do badania były oczywiście pamiętam te lata dziewięćdziesiąte wtedy przebić się z takimi tematami było naprawdę niezwykle trudne strzały jest inna historia była menu a jakby gra internetowa, ale rzeczywiście muszę powiedzieć, że koledzy, którzy zajmowali się pod ziemię mieli wiele ewidentnie pod górkę jeśli można tak powiedzieć poeta mógł w konferencji w 2001 roku 1 z pierwszych, które robiliśmy na ten temat właśnie podziemie zbrojne wobec 2 totalitaryzmów, gdzie uznani historycy profesorowie domu odmawiali udziału mówiąc, że to była absolutnie żadnym wypadku tak nie może być wracają no właśnie wobec 2 to ta taj ów totalitaryzm ów nie można stawiać znaku równości pomiędzy 1 z podziemiem o drugim podziemie, mimo że dlaczego nie można, bo przecież na Lubelszczyźnie to mój ślub jak też dochód należy też są teraz, by zreferował ja uważam, że można stawiać i myśmy wychodzili z takiego założenia, że można, bo to są ludzie, którzy wchodzili do konspiracji nie jest to ta konferencja dotyczyła podziemia na Lubelszczyźnie w roku 3009 . i był i następnie ginęli w końcu lat 433 na początku lat pięćdziesiątych cały czas w tej samej konspiracji strukturze, pozostając natomiast mówiono, że nie można na 1 poziomie stawiać tego samego zjawiska to co się stało po 2001 roku specjalnie w zmieniającą datę, bo to dom aż trudno uwierzyć ten kult, którym pani powiedziała jest wolny też to jest ciekawe Tools ostatnie 15 lat to jest ostatnie 15 lat i moim zdaniem on wyrasta z również z faktu, że na dole ludzie mogą wreszcie swobodnie mówić o tych chłopcach, którzy byli jej od nich to byli tak naprawdę ludowi bohaterowie to leśne grząskie igra, gdyż zwykła aleja mam do tego wróciła, bo ja bym chciał spędzić trochę innej strony, chociaż to jest bardzo ciekawej ważnego zostawiono w jedno zdanie pani pozwoli pani ratach to, że do domu, który może być nawet troszeczkę wydawać się słuchaczom sprzeczne z tym co powiedziałem wcześniej, bo potem oddolny kult podłączają się wpływ na nasze władze państwowe i ja się zgadzam z tym, że ten kult pewnych momentach staje się po prostu już wręcz nie do zniesienia rozumiem tych, którzy mówią, że już nie mogą tego słuchać dla mnie osobiście przepraszam, że o tym, wspomnę o absolutnie czymś no delikatnie mówiąc kontrowersyjnym było, kiedy wręczono pierwsze silniki arcybiskup Gdański wręczył pierścienie dzięki prezesowi TVP Jackowi Kurskiemu to powiem wprost jest to po prostu zachowanie, które delikatnie mówiąc właśnie pamięci tych żołnierzy i samej sanitariuszki Inki przypomnę dziewczynie, która została zamordowana działaczka internet tak wygląda system błogosławione, o których pan pisze książkę też są bardzo takie uderzającej ciekawa to one inną rozmowę Reicha natomiast omówiono na nim nie można, jeżeli chcemy się, a uważam, że słusznie tym, że żołnierzom oddać cześć honor to jednocześnie nie można w związku z tym wykorzystywać go w tak skrajnie upolitycznione charakter, grając tak kontrowersyjnym osobom jak jak prezes obecność telewizji armia USA można je oczywiście z innej strony i innych mam nadzieję, że żel słuchaczem Jakub czują, że nie zależy mi na tym, żeby tu rozsądzać to znaczy albo negowanie MF w ogóle jak odsuwanie pamięci o żołnierzach takie wylewanie dziecka z kąpielą nie są bliskie ani kult tego tylko gdzieś mi staram się to zrozumieć i zastanowimy się czy to właśnie, że pamięć o żołnierzach wyklętych w ostatnich latach udało się mu uzyskała tak na znaczeniu natomiast nie mamy kultu polskiego państwa podziemnego to element toczy, jeżeli sporządzona tylko o walkę o pamięć o symbole to, o czym tu 1100 znaczy, czego symbolami są oczywiście przyczyną tego jest to rozwiązanie stworzymy obywatelskie zorganizowane, a tutaj mamy straceńczej ludzie żyli samotnie często w lesie do końca o wolność i niewątpliwie jest także środowiska prawicowe narodowe próbują przechwycić tu tożsamości jest łatwiej ale, koncentrując pełni uwagi do na tym powojennym podziemiu, ponieważ w walkę z komunizmem podziemie narodowo miał po prostu zwyczajnie znacznie większej serii tych dobrych osiągnięć w walce militarnej niż w czasie drugiej wojny światowej w walce z Niemcami i to ze strony podaży nowych zwolenników podziemia Narodowego z powodów śmiem twierdzić ściśle politycznych próbuje się ta pod ziemię właśnie tak zgoła jej skosztować można można powiedzieć jak Trump faktycznie ubolewa uważa, że należy mówić o podziemiu 3956 zwracać też bardzo mocno uwagę na ten anty niemiecki wymiar podziemia, od którego wszystko można opowiedzieć się zaczyna polskiego taki zorganizowano w taki bardziej obywatelskie mamy już, jakby inną fazę walki, ale wróćmy panie profesorze do rozmów prof. Grzegorz Motyka z państwa gościem ich książkę obywatelu i Blaise krawców ze Skaryszewa, o których chciałbym w drugiej części porozmawiać, a świerk lub podgląd itp dziś Agnieszka Lichnerowicz państwa gościem jest cały czas prof. Grzegorz Motyka z Instytutu studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk rozmawiamy z 1 marca w, czyli nowe święto poświęcone nowe święto poświęcone tzw. inni będą mówić tzw. żołnierzom wyklętym, czyli bojownikom partyzantom z powojennego podziemia antykomunistycznego w tym, którzy nic walczyli z nadchodzącą ze Wschodu oraz nową czerwoną władzą ranni to co mógłby pan profesor podkreślę podkreślają eksperci od lat toczy się, że to było bardzo różne pod ziemię i straszy patrząc nam na zachowanie ideologiczne i cala, ale też na wielkość tych grup w poziomie zorganizowania mszy czuwanie nad i też bym powiedziała swoisty degeneracji, bo część z nich mnie cały czas miała tą polityczną walkę na sztandarach rozumiem, że często już po paru latach nie było wiadomo do końca, o co walczą mogłabym tak powiedzieć dajmy się, żeby był to też zależy, bo proszę pamiętać, że wówczas oprócz tych grup politycznego podziemia było bardzo wiele grup kryminalnych i oczywiście było też tak, że część tych grup pod ziemią aż tatę dryfowała w stronę kryminalną ale, ale nie było ich aż tak dużo jak mówi taki popularny przekaz i Chinki to zresztą też paradontozie jednak najbardziej to paradoksalnie jest widoczna w podziemiu Narodowym na Rzeszowszczyźnie tworzy książkę, która wyszła w IPN-ie do na ten temat, która jest hołdem dla podzi w dla narodowców rzeszowskich, ale przyznaje, że byłem wstrząśnięty, kiedy ją czytałem mniej były tam opisy zdarzeń, których moim zdaniem w podziemiu Kułakowski były po prostu nie jest dopuszczalne i niemożliwe w Morągu oraz wyrobu karuzela czy sytuacja, kiedy n p . dokonują czynu, który można uznać za 3 walki z komunizmem n p . z napadają na bank się zgarniają 11  000 000 państwowych pieniędzy w związku z tym można uznać walczą z władzą państwową i Super tyle tylko, że autor potem pisze, że z tych 11  000 000 prawie wszystkie gdzieś giną w prywatnych się w kieszeniach rozprowadzają między sobą dostęp do organizacji docierała w i niewielka z nich jest takie rzeczy się zdarzają natomiast ci sztandarowi dowódcy, o których najczęściej rozmawiaj z branż najczęściej z dużym humorem i to jest w ogóle tragedia całej wydają się tej sytuacji żon w jakimś sensie stał się symbolem dnia niezależnie od tego czy komuś się podobać budzi to jego opór czy nawet z inną niż więcej, bo człowiek, który jest odpowiedzialny za śmierć cywilów za zabójstwo cywilów i chyba najbardziej rozpoznawanym dziś dowódcą rozbitego pod ziemię z jak też o tym, ubolewał, ponieważ ciągle mogą znowu dowódcą podziemia Narodowego z i jego o zbrodnie, których dopuścił się wobec ludności białoruskiej były możliwe, dlatego że nie posłuchał rozkazu Łupaszki włosy zamiast odejść do konspiracji przeszedł do podziemia Narodowego rozkaz Łupaszki był jasny rozwiązujemy oddziały partyzanckie zostaje tylko 1 oddział kadrowy ból postanowił przejść z całym swoim oddziałem do narodowców winna wstępnie realizował ten program Narodowy nacjonalistyczny de facto w praktyce PiS przegra, a indeks, gdyby pan wybrał dla bohatera swojej książki, którą wydał właśnie pan Instytut Instytut studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk i rozłożyć tam głównie i że nigdy nie można te prace dostać też praca naukowa i wybrał pana bohater tejże książki obywatela igły krawca ze Skaryszewa Tadeusza Zielińskiego, który w dniu wybuchu wojny miał 12 lat, jeżeli dobrze pamięta bardzo młodego człowieka, dlaczego jego w, kiedy pisałem taką książkę na białych Polaków obława wojska NKWD w Polsce alei walce po z wojska NKWD polskiego podziemia to zamierza napisać też był taką drugą pracę o zwalczaniu podziemia wałów w takim wymiarze ogólnopolskim i w moich planach ten oddział igły miało zająć miejsce po prostu 1 rozdziału w pewnym momencie parę lat temu zrozumiałem, że takiej książki nie napisze, że już nigdy w innym kierunku, ale tego rozdziału ze względu na to, że to był właśnie młody człowiek po 4 klasach szkoły podstawowej, który stworzył mają ostatnie wielkie wykształcenie będąc de facto nową prostym krawcem, ale stworzyła oddział partyzancki na czele, którego przez 2 , 5 roku właściwie wodził za nos całą okolicę władz należność bez będzie on mógł pod radomską mamy pod radomską i radomską, bo w UB w Radomiu przecież zajmowało się ściganiem jego oddziału czułem, że po prostu akurat tego fragmentu najbardziej mi najbardziej będę żałował, iż koniec końców udało mi się wymyślić taką koncepcję książki, która byłaby taką stricte biografią samego igły ani jego oddziału natomiast Łotysz taką próbą pokazania poprzez poprzez historię jego i jego oddziału całego podziemia jego takiego Ludowego ruchu z każdej wymianie jak bardzo to jest reprezentatywny najbardziej rynek przed partnerem do tak tezę, a potem chciałbym zapytać czy to jest właśnie teza, którą można rozciągnąć swe całe podziemie czy to jest specyficzne dla tego regionu albo dla tych grupy po pisze pan m. in . że przez grupę partyzancką lakierowaną właśnie przez niedoszłego krawca ze Skaryszewa przybyli przewinęły się aż 230 przylgnęło się aż 236 osób 26 miał pochodzenie robotnicze 128 chłopskie 6 należał do tzw. inteligencji pracującej 76 osób z SB nie miało danych na ich temat, ale możemy się pisze pan domyślać, że większość była drobnymi rolnikami nie było tam ziemian i jej przedstawicieli przedwojennych klas wyższych po podkreśla to chłopskie pochodzenie członków mniemam grupy w Zielińskiego i co więcej bardzo pan podkreśla, że cieszyli się poparciem mieszkańców okolicznych wsi, dlaczego właśnie czy to było specyficzne dla tych dlatego regionu czy w ogóle, by pan powiedział taką podziemnych z całą pewnością było to zjawisko powszechne w oczy te podziemia to powojenne musiało cieszyć się poparciem ludności, bo inaczej ci ludzie nie bylibyście w stanie ukrywać do początku lat pięćdziesiątych chodnik operowali w oparciu o o społeczność wiejską, która udzielała im schronienia po jedno co się może strachu możesz mieć czasu ze strachu, ale większy strach był przed władzą, która codziennie właściwie prowadziła była jak pokazuje też w tej książce za miesiąc miesiąc po kilkadziesiąt osób na tym terenie kilku powiatów władze aresztują bili go poniżają 3 z nich kierują do więzienia i bez takiego ma własne i właśnie chłopskiego poparcia istnienie tych z tych oddziałów nie nie byłoby możliwe chłopi po prostu uznawali tych ludzi za swoich zanosi chłopców, którzy biją się ono, że dadzą masy wartości o taką prostą wolność właśnie, że dzięki nim będziemy wybierali władze będzie szanowana nasza religia będziemy mieli wolność i oni walczyli mieli świadomość tego, że walczył o taką wolną Polskę wolną Polskę przede wszystkim o to od aut od Sowietów i komunizm jako poszli już w trakcie pisania tej książki czy nawet oni zawsze sobie uświadamiać jak głęboko ten stereotyp, że Ziemiańskiego pochodzenia podziemia jest obecny w społeczeństwie po wydaniu tej książki obejrzałem film wyklęty, a film, który jest dotyczy jest taką parę biografii o Józefa Franczaka, ale już o partyzantach AK win z Lubelszczyzny, który do pierwszy 1003 . roku zginął od żużla już był pochodził z biednej wielodzietnej rodziny i on zrobił przed w drugiej Rzeczpospolitej wielką karierę, bo został podoficerem wojsk zawodów, a jak się zaczyna wyklęty, który jest niby jego biografię 2 ludzkiej malutki dla ludzi jest żegnany przez tatę oficera, który na tle Ziemiańskiego dworku wsiada do samochodu powierzano wojna z bolszewikami w i potem z filmu dowiadujemy się, że przeszedł przez bardzo dobre warszawskie liceum walczył w powstaniu warszawskim i w ogóle ta ludność patrzy na niego podejrzliwie troszeczkę nie rozumie dlaczego, dlaczego walczy o niepodległy rzeczywistość była dokładnie odwrotnie ci chłopi od dołu wiedzieli, że ta władza jest moje i ich i ta władza i ja też cytuje m. in. książkę Stefana Mellera pokazując, że każda każda władza właściwie mając odwołująca się do komunizmu patrzyła z niechęcią, a o w ich tu z taką absolutną niechęcią wobec ludności chłopskiej, uważając ją za ostoję takiego ciemnogrodu niechęć do, ale i tak, bo była to też tutaj cytuję pana Pawła Jasienicę, kiedy wskazuje na właśnie takim pogardę wobec władzy, która chce modernizować rewolucyjnie teraz naprawić w końcu świata patrz ramka modernizacyjnych czy opierają, ale po to, ktoś mógłby zacząć w tym wątku, bo polemizuje też pan tak rozumiem z tezą prof. Andrzej Leder z przeszklonej rewolucji, bo należą tu zapytać, dlaczego chłopi nie poparli nowej władzy, która z Kujaw bez bólu niż druga Rzeczpospolita była bardzo niesprawiedliwe lub też systemem i chłopi należeli żakom do tych, którzy nie byli beneficjentami jej nie mogli się doczekać reformy rolnej więc, dlaczego ją o Chopinie mieliby poprzeć nowej władzy, która była władzą ludową Wilk w końcu z tymi bogaczami się rozprawi agencja uważa, że to jest trochę trochę właśnie taki mini stół przy całym szacunku dla profesora lidera, który napisał świetną książkę, która zasługuje do wszystkie te wyrazy uznania, które jasno dała do myślenia, żeby nie było wątpliwości to jest znakomita lektura, do której mogę tylko zachęcać natomiast nie zgadzam się z jego tezą, która w skrócie brzmiała w ten sposób, że opinie zauważyli jak dobry spotkało, bo spotkała ich reforma rolna chłopi wiedzieli pozwach powie i można powiedzieć w pewnej przenośni oczywiście za tą reformę taką lub inną reformę rolną zrobiłaby każda władza każda władza wszystkie partie polityczne obiecywały PSL Mikołajczyka było gorąco gorąco zatem w czasie powstania Warszawskiego wręcz ogłoszono, że właśnie jest dekret o reformie o reformie rolnej natomiast jednocześnie słusznie domniemywa -li, że za chwilę spadną na nich represje komunistyczne i tą ziemię, którą komuniści gali będą próbowali odebrać i kolektywizacji gospodarstw nam się dzisiaj wydaje, że to był taki strach i dolarach i bo jak wiadomo po śmierci Stalina komuniści zrezygnowali z tego programu kolektywizację akurat w Polsce natomiast nie zmienia faktu, że to był cel absolutnie poważnie przez komunistów traktowany i w całym regionie Europy środkowo-wschodniej został przeprowadzony, a w związku Radzieckim poprowadzony na tyle brutalnie rządom zawsze zakładał, że parę procent populacji Chłopskich zostanie wręcz kompletnie zniszczony wał wywieziono w głąb związku sowieckiego i tak się działo nie na Litwie Łotwie czy dostaną oni w związku z tym ETS ten strach chłopów przed kolektywizacji umiał jak najbardziej realny wymiar i rzeczywiście poważnie stawią taką takie pytanie, że moim zdaniem to o Chopinie to nie jest tak, że chłopi zapłon przy ciśnieniu 2 co się stało w czasie reformy rolnej tylko raczej Polska inteligencja to przyśniła cierpienie i represje, które dotknęły dotknęły chłop, w którą również państwo doczytać się w książce prof. Motyki, ale to tajemnica przybyszom dla mnie też jest uderzające to co oczywiście to przemoc, która tutaj ma miejsce to znaczy od morderstwa czy takim sędzia przemoc nastawionej na zysk poprzez egzekucję choćby żony podpułkownika KBW Alfreda Markowskiego młodą, która mu trudno dziś bardzo niezręcznie jest dziś spekulować można, by uczyć trzeba było ją zabić czy nie no ale przyznam szczerze, że jednak to przemoc powojenna i ta refleksja o tym, czego prowadzi wojnę jak inne niszczy więzi tramwaj zasady jest uderzająca innych dziś 1 marca Real OBI to święto został uchwalony w związku z tym, że remont tutaj w Warszawie w Mokotowskim więzieniu władzy zamordował przywódców czwartego zarządu Zrzeszenia wolności i niezawisłość młot i właśnie w ten dzień zostało zapamiętane jako luźny dzień nie mam uchwalony w jako dzień żołnierzy wyklętych nabył pan chciał, żeby igła był takim bohaterem pamięci symbolem tamtejszego podziemia Vinnie Jones leżą już jest wzrosły w latach dziewięćdziesiątych powstał pomnik Dzieszko ów kół przy szkole poświęcony jemu i jego żołnierzom w outletach, że jest jego nazwisko wymieniono na pomnikach win włoskich i oczywiście wydaje mi się, że żadna wg tej wiedzy, którą mamy też nie to nie jest Bory do nich nie ciążą zbroi masowe zbrodnie na ludności cywilnej, a także, że nie ma dowodów, że antysemickie tak nie ma przynajmniej dowodów, mimo że dodajmy są tam wypadki w tym regionie w kilka miesięcy czy kilkanaście miesięcy wcześniej zbrodniarzy, dla których należałoby zbadać prof. Grzegorz Motyka z Instytutu studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk był państwa gościem autor w rozumieniu tą ostatnią książkę obywatela mam igły krawca ze Skaryszewa, czyli analizy mikro historyczne kontury rewolucji wyklętych bardzo dziękuję pani wizja bardzo państwu dziękuję Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA