Jak opornik do kożucha?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

łączymy się teraz ze studiem Radia TOK FM w Poznaniu tam jest prof. Waldemar Kuligowski Instytut etnologii i antropologii kulturowej Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu z redaktor kwartalnika czas kultury dzień dobry panie profesorze dzień dobry wita się wydzielać publikacji w trochę, ale też o tym, o czym to publikacja jest miejsca oporu, odkąd w kulturach kultury polskiej, bo inny myślę, że opór w ogóle jakoś tak historycznie związany jest z polską i Rozwiń » Polakami, bo co chwila ktoś z Polaków się czemuś albo wszyscy Polacy się komuś czemuś opierają zwykle innym Polakom, ale także ościennym mocarstwom ne no ale ten opór może być rozumiane na różne sposoby kiedyś, kiedy myślimy o oporze to pewnie pierwszym skojarzeniem jest opór militarne opór opór wojskowy opór rozumiane jako ruch oporu opór Zdenek partyzantka, ale przecież opór to to jest termin to jest słowo, które występuje w wielu kontekstach i w wielu zakresach znaczeniowych profesorze ma pan rację, wskazując na NATO różne skojarzenia czy pola znaczeniowe, które się chyba najczęściej, kiedy pojawia się słowo kur pojawiają właśnie wyobraźni w rozmowach w literaturze, ale to, o czym my piszemy w tej publikacji dodam tylko, że to kolejna rzecz wydana w bibliotece czasu kultury jest to, o czym piszemy w tej publikacji dziennikarze na opór spojrzeć trochę trochę inaczej tak naprawdę u źródeł tego tego pomysłu tego hasła miejsca kultury są 2 rzeczy to z 1 strony obserwacja z drugiej strony lektury czy można, by powiedzieć, że takie bardziej klasyczne paliwo humanistyki z 1 strony obserwacja, więc np. takie twarde dane statystyczne, które mówią o tym, że w pierwszych kilkunastu miesiącach po zmianie ostatniej zmianie władzy w Polsce w samej Warszawie odbyło się ponad 4000 różnego typu manifestacji, a średnia dla poprzednich lat wynosiła około 500, więc jakiś gigantyczny skok ilościowy to taka czysta obserwacja z drugiej strony lektury jak mówiłem lektury, które pokazują wyraźnie, że w humanistyce ostatnich 4 dekad ukształtował się taki nurt może niezbyt duży może niezbyt widoczny zwłaszcza, zwłaszcza w Polsce, który określany jest taką wolę jeździć tam z tablic czy właśnie badania poświęcone oporowi tak jak pan zasugerował nie idzie tutaj opór kojarzący nam się np. z wielkimi zmaganiami wojennymi z ruchem oporu partyzantką i sporami, które tym się wiążą np. o to co zrobił albo czego nie zrobił taki oto Bury n p . albo Łupaszka albo ogień tylko idzie raczej o opór bez tego wyraziście militarnego charakteru takich, które nie wiąże się z żadną rewolucją, która pręży muskuły pociąga za sobą ofiary zniszczenia mnie i gruzy idzie raczej o przeciwstawianie się w sposób pokojowy, a niekoniecznie zgodne z prawem przeciwstawianie się pewnemu systemowi Night to okazuje się, że otwiera się gigantyczne pole do badań obserwacji analiz nie tylko związane z tym co takie bardzo wierząca, ale można, by głęboko spojrzeć spojrzeć historie i czego trudno mu kilka przykładów, żeby jakoś osadzić chociażby masowe dezercje z armii carskiej w 1917 roku na niby nic może niezbyt wielki, ale wydarzenie jako takie żadna rewolucja przecież żadna partyzantka zorganizowana jednak historycy mówią wyraźnie, że to był impuls, który ostatecznie doprowadził do czegoś gigantycznego, czyli do rewolucji mnie październikowej mamy w końcu nadają z Poznania mamy pięćdziesiąty szósty rok 27 czerwca zrewoltowanych tłum jest w centrum miasta i właściwie nie wie co robić dalej, choć nie ma przywódców nie ma programu mniej więcej wie, o co chodzi, ale jak to przeprowadzić nie wiadomo z zapisu wiemy doskonale, że ten tłum w dodatku wysyłał dość sprzeczne komunikaty, śpiewając różne pieśni, bo to były pieśni religijne bardzo poważne nabożny, ale też hymn państwowy międzynarodówka na ich wejście od rekrutera zastanów, o co chodzi, jaki to jest bitwa przed tym ten komunikat, o czym właściwie, o czym właściwie mówi Mamys samospalenie Ryszarda Siwca tak przypomnę jako taki bardzo dramatyczny Nora jest pomocna tzw. interwencję wojsk pokojowych wojsko przypomnę układu Warszawskiego w Czechosłowacji to wszystko są formy oporu, a potem jeszcze się okazało, że nie lata osiemdziesiąte się też 70 też trochę wcześniej to są jeszcze inne formy oporu wobec systemu np. graffiti np. tajne komplety, więc proszę zobaczyć, jakie to jest gigantyczne kontinuum od dezercji z wojska i samospalenia po nauczanie i coś co generalnie wydaje się być częścią systemu, ale jednak nauczanie poza systemowa i wszystko w Sopocie to właśnie można teraz powiedzieć to kolejny wprowadza termin, który pan profesor, ale objaśniać, zwłaszcza miejsca pamięci nowo, jeżeli mówimy o miejsce pamięci totalnie myślimy o różnych upamiętniających różnych miejscach pomnikach grobach upamiętniających inne padły bojowników, a tymczasem miejsca pamięci mogą być tak różne jak reformacja Marka volkswagen Maria Teresa Dunaj czy chociażby na restauracja dla ku Pol Ernest Paryżu i przyznam, że zamówiłem tam bardzo niesmaczne jedzenie, kiedy szli akurat mnie się zupełnie inaczej kojarzy dziś pewnie większości Francuzów torowe szaleństwa materialnie lekarz pamięć tak to jest pamięć, ale właśnie podejrzewam, że powód, dla którego w ogóle doszło do kolacji zakup Pol był właśnie taki, że takie miejsce pamięci na pewno tak sam ten termin nie jest chyba dość dobrze znany w humanistyce, zwłaszcza w historii, choć zdaje się, że Polska historia jakość ich uzupełnienia chętnie do niego podeszła on był wypracowany przez został wypracowany przez francuskiego historyka Pierre Nora zaczęło o tym, pisać na początku lat siedemdziesiątych, ale widać lata osiemdziesiąte dziewięćdziesiąte to chyba nie najszerzej zakrojone badania zarówno przez autora tego pomysłu, czyli rano re i jego współpracowników we Francji, jaki potem, gdzie indziej te przykłady, które pan mnie pan podawał to przyniesie efekt przeniesienia tego pomysłu np. na grunt niemiecki czy miecza austriacki i Nora mówił tak zajmujemy się pamięcią historia próbuje sięgać do czegoś innego niż oficjalne archiwa bowiem, że one są niezwykle niemiarodajne zwykle pisane na zamówienie dla jakich konkretnych celów, których nie potrafimy rozpoznać długości Kadłubek Gall anonim to to też takie źródła absolutnie nie, które trzeba krytycznie czytać to co nazywano kiedyś neutralnie tekstami źródłowymi to raczej są to raczej są właśnie takie wykwity pewnych pewnych interesów i wyobraźni, więc może spróbujmy spojrzeć inaczej na przeszłość jakoś inaczej się do niej nie do ostatniej dość szczegółowo zaczął zaczął zastanawiać się, gdzie ta historia się działać, w jakich miejscach na mogła występować i podawało widniały różne różne takie typologii mówiąc n p . w miejscach topograficznych, które mogły być uniwersytety sale wykładowe teatralne kluby mogły być miejsca monumentalne no, więc przede wszystkim pomniki, które wystawiamy swoim bohaterom jak wiemy z pomnikami bywa różnie nie patrz chociażby ostatnio np. Gdańska to mogą być miejsca symboliczne emblematy rekwizyty mundury coś co sobie przypinamy np. opornik wróci do słowa opór mniej miejsca funkcjonalne, czyli jakieś stowarzyszenia kluby, ale też demonstracje pikiety marsze parady mnóstwo mnóstwo tego jasno i kiedy zacząłem się jak mówiłem na początku przyglądać się oporowi oporowi w Polsce to pomyślałem, że być może dałoby się go jakoś opisać jakoś uporządkować zapożyczając się upiera nory, by w ten sposób powstała ta kategoria, która stała się jednocześnie tytułem tytułem książki, a więc miejsca oporu dobrze ale kto i w jaki sposób dzisiaj opuszczają angażuje, jeżeli mają szczególnie o o polskiej kulturze czy Oką kontrkultura kultury polskiej to tak próbowaliśmy jakoś na to jakoś na to pytanie odpowiedzieć może warto tutaj warto tutaj powiedzieć z czego ta książka jest złożona już udało mi się namówić do współpracy 3 inne ośrodki poza poza uniwersytetem Adama Mickiewicza, a szczególnie Instytutem etnologii antropologii kulturowej nie to po pierwsze, ośrodek Gdański socjologia i tam to wszystko działo się koordynatorem tej tej grupy badawczej był prof. Cezary Oprah Prądzyński udało mi się namówić do współpracy z warszawskich kulturoznawców i nie jest nimi dowodził prof. Mirosław Pęczak i wreszcie kulturoznawcze o zorientowanych nie filologów z Torunia, którym przewodził akademiki poeta prof. Paweł Tański różne miejsca na różne perspektywy spojrzenia nabrzeże dzięki temu tak się ładnie ładnie różne różniliśmy każda grupa dostała takie zadanie śledzić zobaczcie co u władz ewentualnie kryje się pod hasłem miejsca oporu my dostaliśmy taką mapę, która z całą pewnością nie wyczerpuje tematu nie składa się w zamkniętą całość, ale myślę, że w interesujący sposób mam całą mozaikę oporu pokazujemy obok co mamy na razie hasło w Gdańsku okazało się, że doskonałym przykładem takiego współczesnego miejsca oporu jest dokument wypracowany bardzo długo dokument podaż modelu na rzecz równego traktowania okazało się, że w jako przejawy oporu w Warszawie można wskazać pewne dość popularne, by nie rzec, że modne, w jakich kręgach kluby nie tylko muzyczne i wreszcie w Toruniu to takie specjalne miejsce nad Wisłą, czyli spółdzielnia socjalna kultura Hausman w Poznaniu, gdy badaliśmy to, o czym już kiedyś w 1 z programów rozmawialiśmy, więc akcje pomocowe na rzecz na rzecz uchodźców proszę zobaczyć, że całkiem zróżnicowane te przykłady, ale moim zdaniem mające dużo dużo wspólnego, jakim jest właśnie cel tego oporu, bo rozumiem, że nie jest takie działanie i albo są takie działanie z w stylu sztuka dla sztuki albo jest nakierowane, czyli chce dodać może osiągnąć jakiś cel tak to jest bardzo bardzo zasadne pytanie myślę, że można na nią odpowiedzieć najkrócej tak w tym sporze chodzi o to, żeby poszerzać sferę wolności, żeby to było działanie emancypacyjne w dodatku w zdaje się, że we wszystkich tych przypadkach mamy też do czynienia z takim działaniem raczej rozpisanym na długi czas na wiele lat to nie jest myślenie i rentowe rząd po 1 wydarzeniem 1 miejscem zmienimy na taka rzeczywistość, ale nastawiamy się od razu na to, że będziemy działali długo od dołu i pewnie Lwowską jesteśmy w Poznaniu to nie od rzeczy byłoby powiedzieć że, choć to ktoś świadomie nie pojawia się też takie myślenie w kategoriach dziewiętnastowiecznej pracę u podsta w takiego organizmu trzeba kształtować promować pewne postawy wartości emocje, które sprzeciwiają temu co dzisiaj uważamy za zagrażające właśnie po temu co można, by najkrócej nazwać szeroko pojętym prawom człowieka, ale i tak np. był wypracowywany w Gdańsku model nie na rzecz równego równego traktowania można, by powiedzieć, że ten model modelowo wypracowywana w oczy poprzedziły go rzeczywiste głębokie szeroko zakrojone konsultacje społeczne do prac przy tym modelu zatrudniono prawie 200 ekspertów różnych dziedzin to i akademickiej mnie aktywiści społeczni i i artyści i niemal cała społeczność Gdańska jakiś sposób tym modelem się zetknęła mogła brać udział w konsultacjach rozmowach debatach one były burzliwe do dziś wyposażeni w wiedzę, która akurat przyszła po wydaniu książki można powiedzieć, że trochę to przypominało, choć na bardziej lokalną skalę takie zamieszanie, które towarzyszy, które odbywa się dzisiaj w Warszawie na po podpisaniu przez prezydenta Trzaskowskiego pewnego dokumentu to wróćmy do 1 do wątku panie profesorze po informacjach świetnie, bo to to jest mój opór przeciwko przekroczeniu czasu prof. Waldemar Kuligowski jest studio w Poznaniu informacje jedenastej 20 po informacjach wracamy do ponownie łączymy się ze studiem Radia TOK FM w Poznaniu tam jest prof. Waldemar Kuligowski Instytut etnologii antropologii kulturowej Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu redaktor kwartalnika redaktor naczelny kwartalnika czas kultury gminy i rozmawiamy dzisiaj o publikacji miejsca oporu, odkąd kulturach kultury polskiej w wydanej w cyklu biblioteka czasu kultury przed informacjami pytałem o cel, jaki cel ma ten opór dzisiaj w Polsce rozpoczęliśmy rozmowę męczył wspomniał pan o ostatnich działaniach np. ratusza Warszawskiego, który w, które los spotkał się z różnymi reakcjami w Polsce ta zapomniałem o tym, ponieważ 1 z wątków książki, o których rozmawiamy jest moda na rzecz równego traktowania w Gdańsku jak mówiłem nie mniej znanych raczej lokalnie budzący emocje, ale moim zdaniem pokazujący świetnie pewne pewne mechanizmy społeczne takie właściwie poligon to był zdążyłem przed przerwą powiedzieć, że to było z ZUT przygotowanie tego tego dokumentu tego modelu było zrobione w bardzo taki uporządkowany sposób poprzedzały to badania, które prowadziła niemal 200 osobowa grupa bardzo różnych ekspertów i to te badania wykazały, że w ogóle pytanie było takie czy potrzebujemy takiego dokumentu na szybko się okazało, że np. aż 60 000 osób zamieszkujących aglomeracje Gdańską jest dotknięta w różny sposób z niepełnosprawnościami ponad 30 % tej populacji zetknęła się z kolei z różnymi rodzajami dyskryminowania z różnych powodów uznano zatem, że taki model jest potrzebny, że są potrzebne jest potrzebna miejska polityka, która sprawiła, że ludzie niepełnosprawni wywodzący się z różnych tradycji religii mającej różny wiek nie różne orientacje seksualne czy byli chronieni, żeby po prostu byli uznawani za pełnoprawnych obywateli skoro nie wystarczają inne dokumenty o charakterze krajowym jak jak konstytucja np. jak mówiłem poprzedzała to sala takiej taki długi proces konsultacji rozmów społecznych ostatecznie wyprodukowano taki dokument został w czerwcu 2018 roku przez radę miasta Gdańska przyjęty jeszcze pamiętam stosunek głosów w tej radzie to 16, a za 10 przeciw, ale jak przyznają sami inicjatorzy animatorzy tego przedsięwzięcia właściwie im do tego paradoksalnie zielono zostało przyjęte przez radę miasta to okazało się fiaskiem dlaczego, bo nie sposób było się dogadać pewnych podstawowych kwestii to znaczy skonfliktowane strony ci, którzy byli pro model pro modelowi Janka modelowi nie co mogli się zgodzić co do tego, że w najbliższej przyszłości, bo to jest oczywiście pewna rekomendacja Nana na nadchodzące lata, że cała komunikacja miejska w Trójmieście powinna być dostosowana dla innych osób niepełnosprawnych tu w zasadzie nie było wątpliwości wszyscy mówili tak ale gdy pojawił się taki gorący kartofel, jakim jest np. edukacja seksualna w szkołach, bo to potworna awantura i stąd ten feler ne go do do obrazków, które znamy z Warszawy i aktualnie dziejących się na korytarzach korytarzach sejmowych czy taki model na rzecz równego traktowania mówiący o tym, że wszyscy obywatele, którzy nie są przestępcami mają równe prawa jest z kontr kulturowe jest formą oporu to pytanie zadaje retoryczne, ale żyjemy w takich takiej konfiguracji kulturowo politycznej, że trzeba powiedzieć, że tak to jest pewne działanie o charakterze oporowym takim, jakbyśmy to rozumieli g, który w kontekście oraz dystans tam z nożem swoją pan panie profesorze od tych masowych dezercja na początku dwudziestego wieku, które później stał się takim zaczątkiem jak rozumiem zmiany systemowej rozszerza, że tata myśli była taka, że to, by nie niezwiązane ze sobą takie prywatne formy oporu, które później połączyły się trochę niespodziewaną przez MEN przez nawet samych uczestników tego oporu z FC z 2 w jakąś siłę coś co co miało dla nawet daleko idące konsekwencje można powiedzieć to była taka intuicja tartak dzięki rozumiem, że drze w do potentata TEN-T przykładem trwa wspominał że, choć Gdańsk mówi oto, żeby takim działaniu systemowym, ale o działanie, kiedy właśnie ludzie dobrej woli tak łączą się i starają się na formie, jakiej siły przyjętych ogólnie demokratycznych reguł pewnego lobbingu PWPW pewnego nacisku na na różne instytucje, żeby stale się wypracować model, który będzie modelem obowiązującym modelem zapisanym modelem respektowany modelem, który też jest być może podczas jakimiś sankcjami, ale różne formy oporu, który pojawia się w tej publikacji to jest to jest taki, a także taki w opór bo, żeby prywatny, czyli jak kontra świat jak kontra miasto jako kontra idea ja kontra no właśnie coś takiego też nie do końca określonego w takie wątki też się pojawiają i wspominam o tym samym początku, że TMT ten opór, którym się zajmują właśnie akademicy dzisiaj niekoniecznie związane z wojną partyzancką i t d. może przybierać bardzo różne formy czasem w ogóle nie kojarzące się z oporem oto ktoś zakłada klub muzyczny zaprasza osoby niszowe niszowe zespoły, ale n p . w 1 z tekstów pomieszczonych w tej książce pojawia się taka sugestia moim zdaniem dość uzasadniona informuje Mirosław Pęczak, który mówi, że jesteśmy w takim momencie, który jemu przypomina okoliczności, w których narodziła się wielka fala muzyki sprzeciwu w latach osiemdziesiątych Tax z muzyką punk rockową na czele wskazuje wiele przykładów i 1 z nich może być np. nurt muzyki feministycznej bardzo różne feministyczna raperki i w feministyczne zespoły bankowe Femina polo ani przypominam też byłem całkiem niedawno na koncercie gangu Śródmieście to wspaniała fraza cytuję Niechcę więcej twoich ramion wolę czytać Marii Janion to jest niesamowicie oporowe to świetne to uderza w sam splot słoneczny z batem, na którym bardzo często chorych żyje od września jeziorem, ale to też o to, ale to też o to chodzi żeby, żeby łatwo go było było zapamiętać to chyba zresztą też jest troszkę taka ironia z przyśpiewek kibicowskich np. które samą pewnością są są częstochowskie nie, więc tak być całą pewnością te formy oporu mogą być jednostkowe, choć właśnie o to, że niekoniecznie oporem w dodatku skutecznym może być to co jest zorganizowane na czym stoi jakaś gigantyczna organizacja która, która mobilizuje ludzi pieniądze środki coś spektakularnego nie to mogą być drobne krople my też być może taki zły moment, że warto wspomnieć przypominano też, że w tej książce publikacje z końca lat siedemdziesiątych Vaclava Havla siła bezsilnych wydawało się pewnie w roku siedemdziesiątym siódmym czy ósmy w Czechosłowacji, że tam się niewiele zmieni, że ten system właściwie za skorupę orzecha powstał zmodyfikował sam siebie Havel pisze co możemy zrobić nie wywołamy rewolucję z różnych powodów nie chcemy jej też powoływać, bo niego pewnie pociągnęłoby za sobą zbyt wielką zbyt wielką daninę krwi Noto spróbujmy zbudować coś co być może potem jakiś czas stanie się drugim państwem takim alternatywnym próbujmy robić na dole różne rzeczy niezależnie niech to będą niezależne np. kursy niech to będzie latający Uniwersytet niech będą zespoły, które się nie poddają mnie cenzurze stowarzyszenia, o ile jest możliwe, żeby je, żeby je powołać to jest myśl taka nie taka sugestia, która świetnie doświetla to, o czym staram się w tej w tej książce opowiadać siła bezsilnych oręż słabych, a może słaby oręż to tak taka taka myśl oczywiście też się pojawia siła bezsilnych to Havel, a oręż oręż słabych to to inne terminy który, który w zakresie powołujemy na właściwe dość dobrze znany był po raz pierwszy użył go dzień ślisko od takiej nazwie niska i antropolog, który przez wiele lat badał wioskę Sedlaka wioska w południowo wschodniej wschodniej Azji no i co tam robił początkowo wydawało się, że jedzie na badania poświęcone przemianom kultury wiejskiej, ale potem się okazało, że czymś ciekawszym znacznie istotniejszym może być nie to jak nowe narzędzia wpływają na warunki pracy, ale to co w ogóle jest pracą i okazało się, że oglądanie przez niego chłopi podporządkowani pewne, iż ile, dla której musieli pracować w doskonały sposób opanowali pewne formy oporu, którą właśnie na nazwał orężem słabych co to takiego manewru spóźnianie się do pracy na dodawanie życie chorym, czyli symulowanie jakich dolegliwości, które w istocie nie ma wykonywanie pracy, którą się dostało niedbale strasznie powoli byle jak bez bez waszej zaangażowania w to, skąd niby czym się czym się na końcu stanie rozsiewanie plotek o przełożonym prawo o pracodawcach robienie dziur w workach no bo czuła pani noga z nazwą jak jakaś napisał pan nas dorosłych Polaków nie wiem czy tak jest do końca nie chciałbym, żeby tak było, ale to nam się na pewno może okazać niższy niż co ma jakiś związek z polską, a mianowicie z takim dominującym stereo typem pańszczyźnianego chłopa i i co dotąd pewnie bylibyśmy skłonni podciągnąć pod 1 kategorię satyra na leniwego chłopaka okazuje się być zupełnie czymś innym macie okazuje się być obrazkiem pokazującym podmiotowości i pomysłowość tego kogo nie stać na inny opór, bo co chłop mógł zrobić mu uciec tak, ale narażał się z 1 strony na pościg z drugiej na rozpoczęcie, gdyby ten pościg był inny nieudany na rozpoczęcie życia w zupełnie sobie nieznanych warunkach zamordować swojego pana na potworne konsekwencje co można zrobić no właśnie taki sposób stawiać stawiać opór być może to leniwy chłop był protoplastą w ogóle różnych różnych ruchów emancypacyjne w Polsce, gdyby taką nitkę przeprowadzić to może dałoby się jakiś wspaniały sposób na nowo przepisać przepisać polską nie polską historię w koszmarze James Scott takiego terminu używa wracając do tego czy oręż słabych jest słabym orężem w pewnym sensie tak, lecz my nie możemy nagle zmienić władzę, ale to jest 1 bardzo ważna rzecz w tych wszystkich formach oporu, o których tutaj mówimy o tych słabych miękkich sile bezsilnych chodzi o radykalną zmianę wmyśleniu o tym, czym jest władza po pierwsze, niekoniecznie idzie o sumę o przejęcie władzy być może jej zmianę, ale niekoniecznie przejęcia, ale po drugie, chodzi o to, że władza nie ma być czymś co pozwala nam podejmować decyzje władz ma raczej tylko stwarzać przestrzeń do tego, żebyśmy mogli tę decyzję jak najszerszym gronie jak najszerszym gronie podejmować tylko i nie mogę zacytować 1 z moich ulubionych filozofów literackiego, który mówił w myśl to jest świetne, że to ciągle warto przypominać, mówi że najważniejszym naszym zadaniem bez względu na to czy chcemy stawiać opór jesteśmy nauczycielem szykującym się do strajku czy księdzem, który się zastanawia co ma teraz zrobić, bo jego instytucja znalazła się w ogniu krytyki nieustannie poszerzają krąg ludzi, których chcemy uznać za my tak to poszło o to chodzi także w w tych aktach sprzeciwu nieposłuszeństwa oporu, o których piszemy trudna sprawa brzmi pięknie, ale to bardzo trudne oczywiście trudna sprawa itu się bardzo często pojawiają zarzuty o bujanie w obłokach o zbytni idealizm, ale z drugiej strony jak się spotykam tych właśnie grupa ludzi, którzy są sprawcami oporu to okazuje się, że nie dość twardo stąpają po ziemi i nawet jeśli nie potrafią wskazać ostatecznego horyzont, do którego zmierzają to świetnie mają rozpisane kilka miesięcy do przodu co chcą zrobić tak np. dzieje się w przypadku wspomnianego już opisywanego w tomie kultura House ZUE z Torunia miejsce, które powstało 2011 roku jak mówią ci, którzy je je prowadzą w centrum grzyba w opuszczonej kamienicy, ale bynajmniej nie szło tutaj gentryfikacja, której dużo wiemy nie wiemy czy Czyżby tym, jakie ma wady ja też, jakie ma, jakie ma zalety chodziło o to, żeby stworzyć miejsce, do którego mogą przyjechać trochę inne zespoły niż te, które pojawiają się w mainstreamowych w mainstreamowych radiach, żeby zaprosić artystów, którzy niekoniecznie będą mieć szansę pojawić się w najbardziej znanych świetnie dotowanych przez rząd nie galeriach i w ogóle miejsce spotkań także dla trzeciego sektora, który ciągle gdzieś tam się boryka z tym, że nie może znaleźć miejsca na zorganizowanie warsztatów czy chociażby zebrania nie zabrania zarządu i coś co jest 1 z 1 miejscem taką akupunktura oporu zdaje się doskonale działać i promieniować na Aten dystrykt toruńskim, bo jak jak w wywiadzie metro się oficjalnie na dzielnice nie dzieli 1 przykład spółdzielnia socjalna kultury House i myślę, że rozwija się na pewne rzeczy na podobnych zasadach działa kilka klubów w Warszawie warto też zwrócić uwagę na to, że one są też pomyślane niejako maszynki do robienia pieniędzy do zarabiania, choć ważne jest, żeby ci, którzy je prowadzą mogli się utrzymać, ale mamy tam do czynienia właśnie ze spółdzielniami ten podział ewentualnych przychodów następuje zupełnie inaczej niż w klasycznych klubach nastawionych tylko na to, żeby nie wyciskać pieniądze jak naj drożej sprzedawać bilety wróciły do naszej rozmowy po informacjach Radia TOK FM informacja o godzinie 1140 już za kilka minut studio Radia TOK FM w Poznaniu jest prof. Waldemar Kuligowski z Instytutu etnologii antropologii kulturowej Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w studio Radia TOK FM w Poznaniu jest prof. Waldemar Kuligowski z Instytutu etnologii antropologii kulturowej Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza tak naczelny kwartalnika czas kultury mówi o publikacji miejsca oporu, odkąd w kulturach i kultury polskiej ta publikacja w ramach biblioteki czasu kultury ukazała się inny wspomniał pan od tych formach oporu osób, które właśnie nie ma żadnego przełożenia nie ma żadnych możliwości, czyli ten przysłowiowy leniwych chłopów czy też ta siła bezsilnych no ale żyjemy w czasach, kiedy wydaje się, że mamy dużo większe możliwości i czy wtedy te formy oporu takie właśnie te pół leniwych chłopów czy siła bezsilnych nie są jednakowoż pójściem na łatwiznę myślę tutaj o takich właśnie teraz czy zakwalifikować do form oporu tzw. aktywizm tak, czyli klikamy mówimy lubię też tak lubię tę inicjatywę Pomóż mu uchodźcom to lubię, gdy sprzeciwia się temu owemu tak to lubię mało tego wzrost robi jeszcze więcej, bo nawet podzielę się tym z sąsiadką znajomych uczyniłem dziś moje 3 kroki, czyli 3 gr zaprotestowałem, że po pierwsze, tego leniwego chłopak przeżyłem tutaj jako pewną analogię historyczną, bo tak nam się ta rozmowa taka rozmowa podań wędrowała trochę nie i nie chodzi o to, żeby nagle zacząć się zacząć stosować, chyba że umawiamy się z innymi robimy strajk włoski no to wtedy ta metoda oręża słabego jak najbardziej może być zastosowana Jona rzeczywiście jest skuteczna, bo woziła na naszych budowach robią strajk włoski śmieją się zresztą to chyba nie nie rozkłada się narodowościowo na różnych budowach przez różne nacje prowadzonych może się może się odbywać z drugiej strony rzeczywiście jest sieć internetowa jest hak dywizjon, ale dodaje te wątpliwości które, które znamy się czy to na co ten aktywizm przekłada się w Realu czy wydarzenie, które ma 10 000 kliknięć przy przełoży się na to, że tam, gdzie się umawiamy pojawi się 100 osób czy w 10035000 to pewnie różne mamy tutaj doświadczenia wiemy, że rzecz, że liczba kliknięć trzeba zwykle przez 1010 podzielić się takie jak dochodzi do do realizacji i myślę sobie jeszcze 1 obrazku inaczej a zanim tu obrazku deszczu 1 rzeczy tak wolę zajmować nie mieć oczy z pełnym, żeby podejmować takie próby oporu to trzeba mieć nie tylko pewien pomysł jest przeciw sobie, bo to jest tak najważniejsze tak trzeba mieć jakiś taki imperaty w sprzeciwu aktywnego przypomnę Solidarność 10 000 000 członków, ale w istocie historycy mówią, że czynny opór stawiał niecały procent społeczeństwa tak często to wcale nie jest takie takie popularne rozpowszechnione i teraz ten obrazek z studenci pierwszego roku nawet nie mógł nie ukończywszy jeszcze pierwszego semestru, więc rzeczywiście początkujący zupełnie przyjeżdżał na ich wydziału aktualnie urzędujący minister, czyli ich najważniejszy przełożony tego ministrowi towarzyszą najwyżsi hierarchowie uniwersyteccy i kościelni co w Polsce jak wiadomo nie no to jak uderzenie uderzenie debetowe i ci studenci mają odwagę stanąć przed ministrem podczas tego trwającego niemal pół godziny przemówienia zakleić sobie czarną ustał nie czarną taśmą URE usta i trzymać transparenty, które opowiadają ich w sprawie czy to nie jest wspaniały przykład już niekoniecznie tego leniwego opanujesz jako nie pewne takie negatywne, a którego będziemy pokazywać znam taki przykład ta nie byłem podczas tego protestu takie rzeczy dzieją to znaczy, że ten opór może przybierać bardzo różne formy i wydaje mi się, że właśnie tutaj potrzeba czegoś więcej niż tylko wygodnego kliknięcia, choć na kliknięcie potrzeba jakieś tam przynajmniej wewnętrznej wewnętrznej zgody i wystawienia się na torze, a nuż ktoś będzie przyglądał, kto tam to kwota to kilka, więc takie rzeczy się rzeczywiście dzieją jak mówię one raczej są rozłożone rozłożone na lata faktu nie chodziło o opór i rentowych, choć doskonale jest odsłonięcie jakiś jakiś fajny mural albo albo wziąć udział w alternatywnym festiwalu to nas napędza, ale to są tylko takie nie świeczki na torcie tak to co się dzieje to jest właśnie działalność np. kultury House u mnie kultura House w Toruniu czy 3 czy Hydro zagadki w Warszawie powoli w dodatku w takich przypadkach, które jak mówiłem już wcześniej niekoniecznie nam się kojarzą ani z oporem ani z martyrologią, bo to też ważny opór może być przyjemnością może dawać radość mnie jak i opór ma on któraś fajnej muzyki albo nawet częstochowskich, ale dowcipnych rymów to może dawać przyjemność nie musimy się tutaj koniem wojenny Modlin opór może łatwiejsze niż kiedyś tak no bo jeśli byli ciągle byśmy spoglądali w naszą roczną heroiczną historię no to by się wydawało, że trzeba nałożyć inny nałożyć mundur tak wielkich całować mnie ale zanim kogoś jakieś dłoni proporcję również żona Dagna na potrzeby naszej dyskusji na samym dole strony i rychło no bo nic innego nie może tak może wrzucać do soboty w maszynę taka, bo może wolniej pracować wtedy pan będzie miał on miał mniej tak no ale oczywiście po drugiej stronie mamy to już jej krew i życie i zdrowie dla sprawy, ale pomiędzy jest jeszcze cała masa przestrzeni no i teraz pytanie na pewno proporcjonalność tak czy ty kliknięcie nie jest pewnego rodzaju lenistwem tak, ale no właśnie pójście na marsz jednakowoż dotąd minimum takie, które ktoś powinien się czy jest jakaś taka gradacja, że jednakowo się podziały takie urzędowe wymaganie od innych uczestników oporu jednakowoż do tego, żeby opór nie był -li tylko jedno o tym, że oporni tym, który się nosi, bo wtedy wiadomo do tak, że jestem fajny, bo tutaj zgoda istnieje jest z całą pewnością ogromna przestrzeń też ogromna różnorodność form form oporu, bo to mogą być komiksy filmy książki, by nie działa sztuki no to mogą mieć wreszcie demonstracje i tam wielki i ruchy czarnego protestu który, który pan tu już mnie wywołał tak ważne jest myślę przede wszystkim to, żeby myśleć o zmianie takiej systemowej całościowej postępującym powolnie często związanej z edukowaniem ku jakimś wartościom to jest chyba dzisiaj nie to jest dzisiaj najważniejsze w ten sposób powinniśmy tworzyć pewne pewne postawy i zatrzymać jak jak najwcześniej docierać do ludzi, którzy się dopiero kształtują my w tym kontekście dopowiem, że jego książka, której ciągle rozmawiamy, ale przed punktem wyjścia nie naszego spotkania powstała też po pierwsze jako efekt badania po drugie, te badania wspólnie dyskutowaliśmy na konferencji, która się była w Elblągu bardzo nam niesprzyjających i przyjaznych wnętrzach biblioteki elbląskiej jego i dzięki pomocy dyrektora biblioteki Jacka Nowińskiego i kiedy tam rozmawialiśmy to konferencja została poprzedzona warsztatami, które przeprowadziliśmy wśród elbląskich licealistów tej konferencji towarzyszył też performer, który odbył się na ulicy, które mogli zobaczyć wszyscy, którzy akurat sobie sobie przechodzili była wystawa fotograficzna czy chcemy ta konferencja miała być też może nie miejscem oporu, choć tak było najlepiej, ale była była tak też taką mam dość niestandardową jeśli idzie na o standardy akademickie w Polsce dość niestandardowe wydarzeniem pokazującym, że właśnie należy informować edukować pokazywać jak co z tego wynika to jest chyba wtedy całość tak dziś wydaje, że w ten sposób powinniśmy dziś o oporze jakimkolwiek myśleć źle się niedawno rozmowa w programie Owczarek o w grę o młodych elitach intelektualnych w Polsce, które doskonale wiedzą co trzeba zmienić co trzeba zrobić się co kogo boli, a jednakowo nie chcą jednak różnica się angażować w politykę, bo polityka jest brudna polityka jest niejednoznaczna polityka dno jest obciachowe i tak sobie myślę też podejście oporu także fajnie jest ten swój mały opór Ali, ale jednakowoż mamy świadomość tego, że mały oporna jest tym właśnie, by przysłowiowym oporniki do kożucha, a tymczasem, żeby doskonale jak ja doskonale znam te dylematy i te były argumenty trudno czasem do odparcia o tym, że polityka jest naprawdę walcem tak pozbawiona kręgosłupa nie pojawia się np. głosowanie partyjnej i nic co mamy zrobić taka, iż w ogóle chcemy cokolwiek to musimy być jakimś, jakim stać żeby, żeby ono nas nie ona nas popierała, ale właśnie może jest tak, że nie powinniśmy myśleć o polityce w taki sposób jak jak dotychczasowy tylko powinniśmy zacząć myśleć tak jak to robią ci mnie sprawcy sprawczynie oporu i pojawia się w taki termin, którym też posługujemy wciąż są jak Infra polityka to czy taka polityka niewidoczna w serwisach newsowych niewidoczna na w parlamencie, ale w istotny sposób kształtująca się coś co się dzieje to tutaj Infra polityka czy TPP niewidoczna część zdaje się światła podczerwonego liście mylę, ale zdaje się, żeby po to, po to, że źródłowo w chodziło w tej w tej analogii być może to jest właśnie kształtowanie polityki Obywatelskiej i społecznej, a wręcz społecznikowską nastawionej nie ma na to kto aktualnie będzie premierem prezydentem czy czy marszałkiem Sejmu jednak nie chodzi o to, żeby to władze zdobywać tylko ci, którzy są do tej władzy delegowani przez las, żeby wiedzieli, skąd przychodzą i mniej i i byli jakoś przez te miejsca oporu wychowani no tak, by było najpiękniej można, by powiedzieć, że to jest oczywiście działanie działanie na pokolenia ale, ale kiedyś trzeba je kiedyś trzeba rozpocząć kiedyś, ale tak jak kiedyś też trzeba wyjść z lasu w myśl to jak Partyzant po tak żeby, ale też chęć zmiany nazwy ani analiz oraz tworzyć z Zaremby taki system gry, ale wszystkie te przykłady, o których mówię, czyli zarówno model na rzecz równego traktowania w Gdańsku, lecz także te kluby muzyczne w Toruniu i Warszawie, jakie działania na rzecz uchodźców w Poznaniu, które angażują dziesiątki i NGO-sów, ale też na świat instytucji miejskich kół instytucji kultury i t d. Otóż te działania oficjalne to nie jest jakieś obrzeża systemu tak to w tonie są spotkania spiskowców piwnicy co się dzieje otwarcie do tego można łatwo dotrzeć to wszystko jest też obecne w sieci internetowej to można wy klikać w biegu blat przeczytać i poprzeć choćby choćby choćby, używając własnego laptopa 3 czy przychodząc na cześć wydarzenie dając datek, pojawiając się na jakimś koncercie albo po prostu jako nauczyciel gorący temat, więc tych nauczycieli wracam od modelu, opowiadając o zwrot z uczniami, dyskutując czy chcieliby, żeby ich babcia np. miał łatwy dostęp do autobusu czy wolą takie z 33 stopniami, na których się fajnie stoją, ale trzeba być trzeba być zdrowym właśnie tutaj w kontekście my oporu w kontekście protestu rannym nadchodzący strajk nauczycieli wydaje się szczególnie ciekawe w no tak nie ma wątpliwości, że nauczyciele zarabiają w Polsce za mało nie ma wątpliwości, że status owo jeśli nauczyciel nie może sobie Jasia nauczyciel historii nie może sobie pozwolić na to, żeby pojechać do Luksoru jak opowiada uczniom, których prawie wszyscy byli na all inclusive w Egipcie tylko tylko o tym, LUKS orze na podstawie fotografii o nim mówią, że Panamy byliśmy tutaj jest fatalny a kto to jest już są z pewnością obniża jego rangę nawet jeśli to jest świetny nauczyciel doskonały niedoskonały wychowawca i ekspert w swojej dziedzinie nie może tak z drugiej strony wiemy też dobrze, że był taki moment, że do zawodu nauczyciela odbywał się niemal wyłącznie, gdy była selekcja niemal wyłącznie negatywna to znaczy jak człowiek nie wiedział co ze sobą zrobić, by pomyślał, że zostanę nauczycielem czegoś, by były badania, które mówiły, że najczęściej czytane przez nauczycieli czasopisma to, iż dobrze pamiętam 4 kąty i twój styl Noto to niema nic wspólnego zawitała jednak chcielibyśmy, żeby nauczyciele jakąś elitą byli, żeby to była dobrze umocowana klasa średnia zarówno w wymiarze ekonomicznym, jaki w wymiarze moda na drogę duchową intelektualną nie no no coś trzeba zrobić tak ci ci ludzie powinni mieć większe możliwości i rozwijania się kształcenia, bo tu nie chodzi tylko o to, że jakiś dyplom zdobyli ten dyplom będzie dla nich reżysera no właśnie i jedyną trampoliną, która w którą, które mogą podczas życia, że właśnie oni nauczyciel tak samo wykładowca akademicki to są zawody długoterminowe no też w tym sensie niemodny tak mogą żyjemy w czasach jak wiadomo szybkich karier zdaje się, że kto daje w miejscu pracy pracuje 5 lat to uchodzi za zastaje w zawodzie nauczycielskim jest zupełnie odwrotnie tłumaczy i jest się dłużej oczywiście jakoś idealistycznie im jeszcze dłużej mieć się lepszym nie lepszym specjalistą teraz więcej się wiele potrafi się sprawiedliwie ocenić pewnie lepiej to wiedzę przekazywać, ale to wymaga jakiegoś mocowania nauczyciele na pewno zarabiają za mało, więc w tym sensie ten ten protest jak najbardziej popieram, a z drugiej strony dziwią mnie też nauczycielskie wcale nie tak rzadkie reakcje n p . na edukację seksualną histerycznie rozdziera szaty mówiące, że to jest przecież niepotrzebna to jest bardzo potrzebne może z 1 000 000 powodów, o których pewnie dziś nie zdążymy porozmawiać bardzo dziękuję prof. Waldemar Kuligowski Instytut etnologii antropologii kulturowej Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza, bo państwo będzie gościem rozmawialiśmy o publikacji miejsca oporu o kontr kultura kultury polskiej z cyklu biblioteka czasu kultury informacji już za kilka minut o godzinie dwunastej po informacjach Mikołaj Lizut i jego program dzisiejszy przygotował Paweł Zientara, a nad jakością czuwał Krzysztof Woś Zwiń «

Jak opornik do kożucha?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 18:00

Najnowsze Podcasty

Czy Konfederacji jest bliżej do PiS-u, czy do opozycji?

"Na zbyt wiele pozwalamy jako wyborcy i wyborczynie politykom, ale i dziennikarzom"

"Nikt przytomny nie będzie w sprawach sumienia i kwestiach światopoglądowych rozbijał koalicji"

"Zero in on" - czyli, jak za pomocą "phrasal verbs" odmienić swoją rozmowę rekrutacyjną

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL