świąteczny poranek w radiu TOK FM Agnieszka Lichnerowicz czy państwo gośćmi są teraz prof. Piotr Dyczek z Instytutu archeologii Uniwersytetu Warszawskiego też z ośrodka badań nad antykiem Europy południowo-wschodniej Chin dobre dobre tanie państwo i dr Sebastian Duda filozof teolog redaktor miesięcznika, więc dzień w chciałam zapytać z postawić tezę, że Wielkanoc to jest święto całej ludzkości także rozdziałem w te pomysły trzeba znać wszystkich historii wszystkich
Rozwiń »
wspólnot i cywilizacji, ale rzeczywiście historia tego święta no być może jest to najpopularniejsze święto na świecie, a na pewno nam to co w Polsce znamy jako święto chrześcijańskie ona ma też korzenie nie tylko słowiańskie, ale pogańskie smoleńskiego Marcin słowiańskie ograniczy w bardziej uniwersalny niż tylko słowiańskie języki obce mogliśmy trochę zaskoczony opowiedzą o, jakby historii tego święta, ale profesorze no rzeczywiście te jeśli już archeologia jest bliżej, a w zasadzie też dość skomplikowana sprawa, bo to tak odbieramy z naszego punktu widzenia jeśli byśmy byli i zimą HOKEJ na obszarze śródziemnomorskim bliskiego Wschodu ba nawet film to tamta różnica między zimą, a ja, a wiosną niespecjalnie widoczna także z tego taki, że samo święto związane z astronomiczną datą z przesilenia tego zrównania na dniach w nocy z MAEA w marcu nie jest obchodzone tak hucznie tam też bardziej związane z kalendarzem rolnicze leśne to sięga bardzo głęboko w przeszłość oczywiście, że to oscyluje na końcówce i lutego przeliczając to na nasze kalendarze Juve i w marcu, ale nie jest takie święto bardzo dramatyczne związane z czymś ważnym jedyny może wyjątkiem są tzw. małe Misteria, ale z niskiej, które odbywały się nie więcej w tym okresie, o którym w tej chwili mówimy teraz rzeczywiście były związane jak gdyby teologicznie z teologią ówczesną religia ligi greckiej, ale też nawiązującą bardzo mocno właśnie do kalendarza Rolniczego przypomnimy sobie chodzi o Demeter i Persefona wzywana była córką Demeter poprzez różne zbiegi okoliczności zerwania świata, którego nie powinna była zerwać trafiła do Hadesu oczywiście Demeter poszukuje córki bardzo na tym rozpaczała zwraca się do Zeusa, czyli Boga bogów mało, ponieważ zaczyna go szantażować jeśli córka nie wróci to one jako Demeter bogini płodności bogini rolnictwa plonów spowoduje, że na ziemi zapanuje głód kazał usiłuje sprawę rozwiązać, mówi że owszem, córka zostanie zwolniona z Hadesu pod warunkiem, że nic w Hadesie nie spożyje oczywiście Hades, który wiedział w 2 na czym cały problem polega poczęstował jabłkiem granatu Persefona efekt taki, że musiała przez pół roku przebywać w Hadesie przez pół roku była z matką ona na powierzchni ziemi my to był ten okres, kiedy właśnie rozkwitała całkowicie wspaniale przyroda, ale jest to powiązanie Teologicznej w powiązaniu z kalendarzem drugi element także częściowo z tym związane, ale także ze zwyczajami to były takie uroczystości trzydniowe to się nazywamy ta nazywała testery ja, gdyby chcieli przetłumaczyć nazwę tego miesiąca, który też jest na przełomie w naszym kalendarzu lutego i marca to w zasadzie można powiedzieć, że to jest kwiecień Broniarz tak naprawdę słowo składa się z 2 greckich, która oznacza miesiąc kwiatów tam z kolei to było związane z kultem Dionizosa wszystkie świątynie przez te 3 dni były pozamykane, dlatego że także to by miało ten kontekst związany z duchami zmarłych, które duchy zmarłych musiały po końcówce tego święta wrócić do swoich zaświatów, czyli rzeczywiście jest takie odnowienie kończy się jakiś okres zaczyna się nowy w te święta może dla niektórych z Polaków było bardzo interesujące nas pierwszego dnia raczej dzień w PIT osób czy otwierania, dlaczego otwierano beczki z winem następnego dnia spożywana to wina w dużych ilościach to było tzw. święta dzbanów, gdzie akurat na nadużycia alkoholu miał fakt ten kontekst pozytywne religijne trudno się dziwić, że trzeciego dnia nazywał się to święto świętem garnków, dlatego że wtedy spożywano bardzo postne potrawy twierdzą, że są to potrawy dla zmarłych, a dzieje się wtedy też następowało coś symbolicznego CEZ na całym bliskim Wschodzie tzw . oraz gamma, czyli świętem małżeństwo święte Przymierze jednak jako Bazylea jest rodzaj prezydenta w cudzysłowie oczywiście starożytnej Grecji za za ślub miał się z Dionizosem jako symbol konia wtedy zaczęto zaczyna się w tym okresie podcinać krzaczki winnej latorośli ze wszystko razem ze sobą powiązane i składano ofiary, po czym na zakończenie święta od grania na tak duże, żeby sera poszły w tamtych oświaty nie zawracały głowy jeśli badacze na bliskim Wschodzie to w zasadzie sytuacje podobne dla kultury tych antycznych nawet po Chiny, ponieważ to wszystko dotyczy tej strefy klimatycznej, która nie ma takich dramatycznych różnic między zniewagi mas śniegu nie ma słońca, ale długością dnia także po to, są drogie szerokości geograficzne natomiast samej Europie, gdy tzw. pogańskiego tak nazywamy tak tam jest wyraźne punkty ciężkości jest postawiony na to zrównanie dnia znaczącej początek wiosny bez względu na to jak przyroda reagował, choć zdobyła jeszcze zgrane z przyrodą z naturalnych powodów i tamte zwyczaje są innej te zwyczaje, a na nałożyły się na to co wynika z chrześcijaństwa i wzięliśmy w zasadzie 2 tradycje jedno sety zyskuje na słowiańską one się wymieszały i także dzisiejszy dzień, bo my jesteśmy w śmigus-dyngus on częściowo także łączy te 2 tradycje, ale pewnie jeszcze za chwilę będzie można o tym, powiedzieć, by to było prof. Piotr Dyczek dr Sebastian Duda, abyśmy jeszcze długa oprócz tego pytania, gdy premia do pana profesora brzmi to by opowiedzieć mu pan opowiedzieć historię chrześcijańskiej Wielkanocy, ponieważ to jest dopiero tam w 0304. jest spełnienie nie dzielnie nieśli tutaj to jest wszystko zakorzenione bardzo mocno w konkretnym wydarzeniu historycznym i tam jest związana z męką śmiercią Jezusa z Nazaretu, którego chrześcijanie uważają za Zbawiciela, a za Chrystusem ona, a śmierć miała miejsce na krzyż uwiera zaniżenia najpewniej w roku trzydziestym naszej ery i święto to jest bardzo ciekawe, że ona przypadła mu wg relacji, które mamy w ewangeliach kanonicznych w okolicach żydowskiego święta bardzo ważnego coś dla rządu święta Pesach święta Paschy Święty Jan był on też, by zaraz, albowiem miasta jak ja KO ta jest pewna różnica w ewangeliach tak, o co chodzi święto Pesach to jest pamiątka wyjścia Żydów z Egiptu to zamek przejście przez morze czerwone historia z Mojżeszem tak dalej i pamiątka tego święta obchodzone corocznie czternastego dnia miesiąca ani sam występ rozwiązano oczywiście z kalendarzem księżycowym i wypada w w marcu bądź kwietniu jest w okolicach właśnie tego przesilenia na parterze tego zrównania Gazele mają dać z miasta o gniazd nocą właśnie wiosennego, ale ma z nią szczególne znaczenie teologiczne tak wstąpienie prawda Boga historię narodu wybranego jego ocalenia i przymierza, które zostało ustanowione przez Boga dzięki Wojciechowi prawda na górze są i coś się okazji w ewangeliach tzw. synoptyk śnieg, czyli o Mateusza Marka Łukasza mu Marek jest najstarsza Ewangelia znika za taką najstarszą tradycję Pisz jedno w nowym testamencie talerza jest powiedziane, że to była uczta paschalna właśnie rusza ostatnia wieczerza WL obchodzono wielki czwartek to była uczta paschalna żydowska ucznia uczta paschalna to jakby Jezus spotykał się swoimi bliskimi prawda i uczestniczą w obrządku, który był pamiątką właśnie u celebracja święta Pesach to jeszcze raz tutaj przypomnieć polega na uczestnictwie wiecie coś bardzo szczególnej GL się spożywa jak nie bądź Koźla prawda zgodnie z przepisami zawartymi w torze w księdze wyjścia z 5 przełomowy Mojżeszowi dość pospiesznie potrawy prawda jest gorzki wziął na pamiątkę tego szybkiego tej szybkiej ucieczki z Egiptu tam jest z nimi spotyka i to jest taka wieczerza paschalna rabina i następnego dnia o tej wieczorze jak jest pojmany więzionej i następnego dnia umiera w Ewangelii czwartej Świętego Jana jest inaczej powiedziane, dlatego że tam jest taka sugestia, że w, jakie są zabierane arcykapłana Kajfasza to kapłan nieść arcykapłan nie spożył jeszcze Paschal i spożył jeszcze wieczerzy paschalnej chrzest wcześniej ITS oczywiście taki ciekawy punkt do refleksji dla teologów i to od samego pierwszego wieku właściwie to, że to była wieczerza paschalna czyniono przyjmuje się n p . u Jana bardzo to jest bardzo historyczna opowiadanie o męce śmierci Chrystusa czwarty Ewangelii, chociaż większość biblistów uznaje ją za najmłodszą z tych, które mamy tak żona została zredagowana właściwie się pod koniec pierwszego wieku podczas defilady Ewangelia Marka mogła być już redagowana przed 7 rokiem zdaniem wielu biblistów w no ale czy jest zatem prawda jak ma rację czy mają rację synoptycy to ja jednak jest tak rozbudowana ekologicznie wersja życia Jezusa, a także różniąca się rzeczywiście od relacji z optycznym tamten taki moty w Teologicznej interpretacji Teologicznej życia męki śmierci Chrystusa jego zmartwychwstania jest bardzo mocno zaznaczone w tej Ewangelii są też tak to jest taka refleksja teologiczna pierwotnego kościoła bardzo silną i to, że Jezus umierało, by święto Paschy jestem bardzo istotną tak, dlatego że właściwie on staje się odpowiednikiem tej ofiary składanej w 2 na paschę prawda przez Żydów i nowym testamencie Jan mamy jak taką sugestię z najstarszych pism nowego testamentu oknem są listy Świętego Pawła w pierwszym liście do Koryntian mamy takie zdanie, że Chrystus został ofiarowany jako nasza pascha w związku z tym, że Chrystus staje się tą pańską nową tak latem nowym przejściem to jest taki bardzo mocny symbol teologiczne, ale odprawialiśmy nasze święto wpadł tam jest powiedziane to po tym, zdaniu, które przetoczyła się już jest jakiś świat 2 i czy to jest święta prawda powiedzieć tylko symboliczne stosowało każda ma tutaj charakter symboliczny 10 odnosi do celebracji prawda aktorami chrześcijanie lokali tak powiem, że to czwarty wiek, bo przeczytałam, że to on oficjalnie święto rugby został uchwalony czas pożegnań z Legią mocno zdrożały o wynikach chrześcijanie w pierwszym wieku obchodzili pascha i mamy jakby tak, że poza nowoczesną mentalne tego świadectwa i jest tylko pytanie jak często obchodzili w skrócie jeszcze raz powiem tylko dla najpewniej było tak, że rzeczywiście w okolicach czternastego dnia miesiąca nisan zbierali się i o to żeby, żeby właśnie tę passę celebrować, ale już pod koniec wieku pierwszego spotykali się w dniu Pańskiego a, a co to jest dzień Pański, a jest niedziela ta jest dzień zmartwychwstania Chrystusa ta i wtedy już dokonywane byty celebracji na początku ta celebracja tak to co teraz się dzieje w kościołach wielką sobotę i może oczywiście taka jest takie wielkie święto było raz w roku, a później niedziela stała się wystawa odróżniał ich oczywiście od społeczności żydowskiej w niedziele z pierwszym dniem posiadacze taką Orzędowski święci wtedy, kiedy po siedemdziesiątym roku, kiedy świątynię jerozolimską została zburzona przez ziemian judaizm musiał się jakoś na nową w rzekomo wymyślił wyinterpretować wtedy już nie było kultu świątynnego w Jerozolimie im właściwie mamy tak judaizmu synagoga Almy padalec nastąpi wtedy bardzo intensywnej mocno jak oddzielenie chrześcijaństwa, które do tej pory jednak funkcjonowało w obrębie judaizm obozie w stopniu chrześcijanie uczestniczą w nich chodzisz jak wtedy i rubla serialu jeśli chodzi o pierwsze białe wino w ale mówimy w starciu z Kalisza i całego ciała w myślach Małgorzata zależy ta powinna dalej wzięliby w reklamie biegną, ale oznaczałoby, że Marian nadziej, a mamy początek drugiego wieku tt to było bardzo się parę tysięcy ludzi tak nie było dużo też włącznie, ale tobie zamek górny górny pułap jest ani obchodzili już to KIO, a wtedy, kiedy się oddzielić od judaizmu i drugim jak już wiemy, że były to celebrację, ale co ciekawe na zawsze był kłopot, kiedy to obchodzić w, kiedy ta obchodzić i to, o czym pani wspomniała, czyli ustalenie Soboru nicejskiego pierwszego Soboru takiego powszechnego zwołanego przez cesarza Konstantyna wspomógł zwołanego przez cesarza cesarza zgromadzenia biskupów się za nimi zajmować się rozstrzygnięciem pewnych sporów doktrynalnych, ale także wyznaczeniem jednolitej daty obchodów zmartwychwstania Chrystusa o księżycowej dla tych co chcą prowadzimy taką noc, ale jak tylko 2 udane, jeżeli nie będziemy palić pod nazwą wykonanie w windzie uwag jest nam chodziło tylko, że obchodzimy w pierwszą PL niedziela, gdy popełni popełniali ocenę w ramach wiosennej w związku z tym mamy taką sytuację, że te święta się wahają bada się mogą wahać od 22 marca do bodaj 2005. 2 kwietnia tak to jest pierwsza rzecz natomiast kiedy pan mówił jeszcze o tym pierwszym wieku końcówce i obchodzenie w nich Sarze to będzie czternasta niż sam siadam pamiętać 1 rzeczy, że na przełomie 0102 . wieku nastąpiły zmiany w kalendarzu żydowskim co mogą powodować, że czasem pascha była dwukrotnie w ciągu roku z kolei solarnego albo się wzajemnie informowali oddzielnie miast ronda z trudem informowali o ludziach prześcigali się informowali listami specjalnymi, ponieważ pani wtedy wypisywali, kiedy te wszystkie święta ruchome są także to jest 1 rzecz druga rzecz jasna to jest zbieżność nazw piszemy mówimy ani CIT my nie mówimy o panice lub rozbiórką nadzór żem odbierał mówimy sobie cenić mówimy o Azji mniejszej, czyli też drogie drogie drogi drugie miejsce tak nie jest tak, żeby zakończyć remont kalendarzowe lato w drugim wieku mamy oświadczenie pewnej grupy chrześcijan związanej z tradycją Apostoła Jana najpewniej w Lamusie przypisuje autorstwo czwartej Ewangelii ani obchodzili właśnie pamiątkę zmartwychwstania Chrystusa czternastego dnia miesiąca niska żydowskiego coś innym nie bardzo podobało, aby takie świadectwa prawda, że jednak jak się oddzielić od Żydów, a w swój mandat tak powinniśmy jednak tak poza tym ta miała drugą konsekwencję, że wtedy to święto przypadało w różne dni tygodnia czynie byłoby twoja Fionę z soboty inaczej niedzieli tylko to co sugerowałoby pogarda Rees-Mogg właśnie od pełnego miesiąca celebracji zmartwychwstania ma być w niedzielę o akcji Quadra pod TC maniak aż 14 nie różni ich z 2114 czternastego o z Miami Miami Radwańska mogli obchodzić zmartwychwstanie we wtorek albo na środę i t d. mają takie pytanie do panów, bo maczetą wiedzy ogromną na temat korzeni, by tego święta takich historycznych też antropologicznych czy teologicznych wszelakich i takie służą one w przykościelnym krzyżem za patos, ale wzrusza mnie to, że mniej więcej w tym samym czasie nic więcej wszędzie na świecie od tysięcy lat wszyscy w ME to znaczy to jest takie bardzo głęboko humanistyczna też przerzucić wzrost liczby o ludzkie takie właśnie Grand Press OIOM jest bardzo ważny czas święta jeszcze i bardzo ważnymi, gdybyśmy świat nie mieli jednak, że wzrost o tej porze i SA MO wie pani to częściowo tak, ale częściowo nie boi się w nim upchać na święta w radiu Rzymian w Ghanie w zasadzie pół roku świętować na świat nie wygląda jak i to zawsze były święta często parodiować tą żabą Greków natomiast na to to było związane jak powiada z 2 obserwacjami uzależniam też od kalendarza, czyli podzielali mojego taty patetycznego poczucia wspólnoty wolność do końca nie jest też jasne np. jak patrzymy na prawosławnych w noc to ze względu na to, żebyśmy na Zachodzie mieli jednak reforma kalendarza 16 wieku bardzo rzadko się zdarza, że byli katolicy prawosławni hale robią tego sens temu labradora tak mogę coś, ale są tanie mają od 1 Vidal Car Rey paliwo jest ciekawym rozwiązaniem, że sobór watykański drugi jeśli się nie byle się nie poprawi tam w zasadzie jest otwarty, czyli że można, by ustalić datę wspólną, ale mam nadzieję, że konstytucja wolność wołali Santo sarnę to samo Fakro SA spółkom z filmem się tak nazywa i rzeczywiście jest tam sugestiach zapisano podczas Soboru Watykańskiego drugiego, że mogłaby być wspólna data iluminacji ustalona, ale tylko z chrześcijanami jakby, którzy nie są katolikami, a kalendarz jest o tyle ważne oba testy rozjazd między katolikami prawosławnymi tego, że ten kalendarza nie był naprawiany ze względu na jakiś teologiczny podkłady go z tego prostego powodu, że kalendarz juliański miał dość dużą rozjazd między rzeczywistością astronomiczną Ada kami poszczególnych dni na efekt był taki, że tam co 11 dzień przebywał bodaj to 130 lat natomiast nasz kalendarz oraz gregoriański to tam 33300 z groszami i to było uszczelnienie kalendarza, ale automatycznie spowodowało wypadnięcie z pewnymi i przesunięcie tych kalendarzy trzeba przyznać, że dla niektórych chrześcijan to jest bardzo ważne do tej pory i np. prawosławni Grecy właśnie data Wielkanocy czy wg nowego czy wg starego kalendarza jest też np. niektóre kościach prawosławnych wprowadza datę Gregory Janicką czy jest to tożsamość katolicką sądy zwykle bardzo ostre protesty powstają ruchy starą kalendarza owców, którzy uważają, że skoro duch Święty działał z liceum to trzeba rozcieńczyć de facto mamy dla świata 3 daty datę historyczną realną, kiedy do siedziała Kamila tego roku w mniejszym wzięciem jak pan Bogdan Wenta wiemy, że właśnie wymianę w zasadzie ma zdiagnozowaną myślę, że to musiałoby się jak zabawę z rabatem, czyli to musiał być w piątek dokładnie teraz nie pamiętam to był początek kwietnia, ale zostawmy w trudnych tygodniach będzie tak na 8 kwietnia 9 kwietnia trzydziestego roku, a ten trzydziesty rok z kolei powstał dlatego, bo to, iż nawet się synoptyków odrzucimy to by bardziej niż przed, jaką archeologowie przemawia do wyobraźni właśnie Święty Jan dlatego, że to mamy taką sytuacją są 3 istotne informacje tam 3 punkty są badane pierwsza informacja dotyczy świątyni jerozolimskiej, kiedy mamy sytuację, pamiętając to pewnie wszyscy Chrystus jak gdyby zburzyć ten świątynia 3 dni odbudować tak dalej bardzo się buntują o tyle ta budowana na 340 parę lat, ale my wiemy, kiedy świątynia została wybudowana jeśli przyjąć tę pierwszą pasją, bo tydzień w czasie pierwszej pasji opisany przez Jana jeśli przyjąć to za punkt wyjścia to wtedy bylibyśmy w roku 2008 . Jan później wspominał 2 kolejnych paska stąd te 3 lata nauczania o zapasy jedno tysięcy właśnie ograniczają czas działalności rozwiązano ją regionalny związek tego jest na woli jeździć, bo chyba, bo obawy, że złodzieje, ale byłby to w opisie pogodzeni są to jest praca archeologów teologów biblistów różnych ras cha cha ni Ka z głową na razie nie widzę bezradne wobec bilansu handlu, ale gra detektywistyczna, a po drugie, co jakoś wzrusza mnie to święto akcjom jeszcze poruszył pan profesor my was śmigus-dyngus nadal, w której to tradycji ja was jak najzabawniej jest realna wielu radnych związane z pijaństwem, gdyż inaczej część działa jak aborcja, ale to jest osobna sprawa, dlatego że jednak musimy dość dokładnie dzieli kultury śródziemnomorskiej pewne rytuały, które on tam od rytuału w dającej się takimi samymi, ale one mają nie zawsze to coś co wygląda tak samo jest tym samym graczy jest inny powód, dla którego coś dzieje i my rzeczywiście jeśli chodzi o pogańskie tradycje zwijamy się tu o słowiańskich i celtyckich, które były niesłychanie ważne to mamy akurat nasze święta połączono obie tradycje Karadżić jest śmigus-dyngus w związku z tym od tego czy aby zacząć to początek tego wszystkiego to są święta celtyckie ubogiego celtyckiej, gdzie i 1 z 1 z tych dni to było mycie się w dobrej wodzie świeżej nowej wodzie oraz w leasingu z ponownym czytajmy to globalna musi być pierwsza woda wiosenna nazwijmy to tak porno robi się porządki i t d . tak dajcie się lubić i na drugi dzień było bicie witkami, które są ulic cenione są ukwiecone no właśnie jako ten nowy początek imprezy 1 rzecz jeśli włączymy z kolei na nasze palmy w niedzielę Palmową wygląda całkowicie inaczej niż oczywiście palma i te wszystkie palmy, które są w strefie śródziemnomorskiej jada mamy bardzo wysoki Wici brzozowe powinny być, a to jest nawiązanie z kolei do świąt święta tzw. Jarego czytam właśnie początku wiosny u Słowian, gdzie takie w jaki się robiło z kolei Marzanna, która jest symbolem zimy topiono u nas nie wiadomo w tym związane jest to święto generalnie niektórzy nawiązują do Marsa i może to być coś narzeczy, ponieważ kobieta jest ów talent jedno ma nomen omen marcowe 3 tygodnie więcej 15 marca w Rzymie był zwyczaj odbywania procesji po takich 25 stacji Alexa Witsela to są takie były w zasadzie kapliczki, ale one były stawiane tymczasowo, gdzie w każdej z tych kapliczek nie wiadomo, jaki jest podstawa tego święta wybierano postać człowieka zrobioną ze słomy siana tata Marzena tylko malutka, po czym topiono wszystko w tym, że sami Rzymianie nie wiedzieli, skąd się tak działa czy te tradycje gdzieś tu się przez orzecznika ZUS w starszym prom dotarł w 2 jajka z kolei występowanie tradycji Słowiańskiej i celtyckiej, ale wydaje się, że mam jest bliższa Słowiańskiej badacze są malowane i to przeważnie czerwony kolor powinien być jej kolor życia z kolei to co my siejemy staje tam rzeżuchę, ale i on jest to jest nawiązanie do tej eos, który dzieli bogini stąd i jestem po angielsku samej same święta pomiar właśnie wtedy nim w ogóle jest cała przyroda wybuchnęła na to też wzięła udział ma różne rzeżucha i owiec, które były nawadniane błyskawicznie dawały efekt było zielono czytamy, że połączenie tych wszystkich tradycji jednych drugich oczywiście możemy założyć, że może oczywiście możemy założyć, że to mogła być wspólna tradycja Europejska wiemy widzimy tylko pewne elementy mozaiki dlatego, żeby nie mamy podstaw źródłowych do tego, aby dokładnie stwierdzić co było czym, czyli jeśli mam jakieś informacje o cel tak całkiem niewykluczone, że identycznie było osłabienie odwrotnie to należy te brudy wszystkie żyły w bardzo blisko ze sobą w zasadzie miał 1 korzeń niektórzy ciągną też do okazania im do Europejskiego, czyli do bardzo bardzo dobrych czasów Adolfa to jest pytanie, kiedy dojdzie do miana zbierały, ale do nich Algieria 22 gole trzeciego Tysiąclecia pewnie końcówki epoki brązu początku epoki żelaza i wielkich wędrówek po obu Słowianie tak naprawdę infiltracja słowiańskie to są dość wczesny, bo dla Bałkanów Tanew niektórzy podejrzewają nawet w czwartym biegu nasza zawisła nad dziewiątą żonę, a wciąż wobec pana Wiktora jest bezcenna Dudek właśnie do jak wszyscy się odnosić do takich ról w oczywisty sposób, by seniorzy pogańskich elementów tradycji jak śmigus-dyngus no to zależy, kiedy i zaleźli zasadne, ale Czachor z powiedzmy tak wtedy, kiedy wystylizowana prawda wykorzystywano jednak, jeżeli byli to moment, że prawda misjonarza to nie tylko palili prawda wszystkie elementy dawnego świata pogańskiego, ale próbowali włączać tradycje, które były bliskie ludziom prawda jakąś taką świąteczną teologiczną stale chrześcijaństwo i nie to torbę z systemem prawa drogowego kolizja pra w do tych z, a nie jest, jeżeli mamy jajko symbol nowego życia prawda to co prawda widzimy w tym także zmartwychwstanie tego typu rzeczy prawda miasto przejmowało auta i kultura akcja i to bardzo podkreślano czuje w teologii w dwudziestowiecznej, kiedy nagle w myśl mamy do czynienia z globalizacją prawda i chrześcijaństwo idzie rabat do różnych kultur i nagle stało się to takie bardzo widoczne także są czasami duże kłopoty jak pewne pewien przekaz chrześcijaństwa prawda w tych kulturach przedstawić poczynając od bardzo podstawowych rzeczy takich jak oby rząd obrządek eucharystyczne rytuał Eucharystii ta co zrobić wtedy, kiedy mamy kulturę, które nie mają wina w Google, a Unią albo zakazują nie mają chleba po to, były takie bardzo intensywne spory prawda od Eskimosów chociażby właśnie te ludy północne chleb Widawa drużyna rywalizować na Toruń Darcy Ward i kulturowe czy przyjąć, że właściwie mamy modlitwa Ojczenasz czy można prosić o chleb powszedni kultura, gdzie nie ma chleba w i tego typu rzeczy jest dość poważne problemy teologiczne ostatecznie z Gorzowa i za to się dość usztywniła tam były propozycje, żeby zastępować fabryk, bo prawda wina innymi napojami z i jednak ta tradycja, która się wywodzi prawda z pierwszego wieku oprócz świąt paschalnych prawda żydowskich jeszcze przez Chrystusa została w ten sposób celebrowanym tak celebrowana jest i zinterpretowane tak zdefiniowana w Eucharystia jest pamiątką jego męki o tak jest to podkreślone przez Świętego Pawła prawda i w ewangeliach kanonicznych, więc jednak na kościół promuje się powinno to być celebrowane z tym natomiast ma stosunek kościoła do różnych, jakby pomniejszych spraw, bo jest bardzo taki otwarty i był otwarty, chociaż jak wspomniałem bywali misjonarze zaczęliśmy go wymaga nadal używają na drzwiach prawdami chrześcijańskiej raczej chcą zniszczyć, żeby zbudować na tt co się da od czego się chyba nie da habit jest jeszcze 1 mama się pani pozwoli, a propos tych zalicza się zimowania umywa się w tonacji Helion one man w sferze VAT mówi o tym, że daje kościół katolicki w Boga chrześcijaństwo przyjmuje też jak gdyby pogańskie rzecz Alabamy i Stacha ginie tu jest głębsza sprawia to znak zakaz tylko raz powie, ale to jest nadal wydają się bali się do tych wszystkich religii proszę zwrócić uwagę, że tam, gdzie był Rzym doby mówimy o cesarstwie rzymskim dużo łatwiej nam to obniża i nadziei i Indiach i tam, gdzie był Żydem idzie, w jakich w Kol wiek w miastach czy miejscach były świątynie rzymskie nawet po światu, iż zasadniczym czy nawet kiedy wymieniać się populacja przychodziły nowe rzeczy przychodziły nowe kultury przychodziły nowe religie często towarzyszące temu kulturą te miejsca zdały stawały się miejscami kultu, a w zasadzie wszystkimi gotyckimi się wielkimi katedrami kościołami świata pierwsza warstwa, który jest samym dole to na pewno jest warstwa z czasów klasycznych, a może być jeszcze czasem wcześniejsza my to nazywamy archeologii Tadeusz będziemy blisko teologii genius loci, czyli takim duchem opiekuńczym miejsca i rzeczywiście jesteś tym w tym, że oni już od samego początku ludzie jako tacy niezależnie od religii wybierali na te swoje miejsca kultu specyficzna topograficzne miejsca o specyficznej atmosferze i specyficzny nie może też topografia pozmieniała specyficznym charakterze i rzeczywiście ta tradycja twardzieli to nie jest tylko coś rodzaju cynicznego wykorzystania w kulturze afgańskich w nowej religii to jest de facto ciągłość historyczna tego, że pani Marzanna dotyczy nas na starcie bieda to pewnym sceptycyzmem ble ble ble, ale przecież to siedziało Bałtyku to tytuł się nic nie zmienia, a ja jeszcze w 1000 beczek i są dr Sebastiana Dudę teologa też w tym kontekście euro czy panu nie będą to bardzo osobiście jednak takie poczucie niepokoju czy nowym podziałem zagrożenia, kiedy mówimy o tych kontekstach historycznych, że to opowieść taka metodologiczna katolicka jest najważniejsza, aby w rugby dla katolików żona w jakim sensie może stracić moc miłym relatywizuje sens nie to wysoki jak i osobiście nie mam niczego takiego czyli, ale w tonie znaczy, że w kościele katolickim nie przyjmowano nauk historycznych nowoczesny z rezerwą, a tak mniej więcej tak powiedzmy do lat czterdziestych dwudziestego wieku nie było jasne co z tym zrobić, a ponad 100 lat temu 110 lat temu stąd kilkanaście lat temu wybuch w kościele wielki spór o to w jaki sposób nauki historyczne właśnie mogą być włączane przekaz teologiczny tak, bo tzw. spór modernistyczne idee kościół odrzucił modernistów wtedy bardzo wyraźnie w barażach dziś od Gorzowa byliśmy na cenzurowanym dla nas ogromna lista Rydzyka radiem BBC, ale taka oparta na metodzie historyczną tak jak dzisiaj na porównywaniu tekstu na szukaniu kontekstów właśnie w świecie nie chrześcijańskim świecie pogańskim kontekstów historycznych porównywaniu tekstów biblijnych z innymi tekstami im to zaczęto w 19 wieku już się na wielką skalę jeśli chodzi o uniwersytety europejskie zdawało się Kościołowi rzymskiemu bardzo niebezpieczna i zagrażające wierzę i trzeba było kilkudziesięciu lat, żeby otworzyła się furtka zrobił to co ciekawe aż o zwykle papież tak nie ma dobrej prasy ostatnio tak zrobił pił z dwunastym 1943 roku, kiedy dopuścił metoda historyczna pretekstu do analizy tekstów biblijnych rozkopanie grobu Świętego Piotra to też należałoby tak i druga rzecz jest taka, że mimo zakazów kościelnych pojawili się chrześcijanie także katolicy, którzy jednak wykorzystywali osiągnięcia nauk historycznych i archeologii także współczesne i zaczęli pisać więcej od daty dwudziestym trochę nową technologię pod wpływem tych odkryć pod wpływem tych badań i co ciekawe no i często w stopniu ma nie czas, ale zakazywano niektóre bardzo wybitnym postaciom publikowania i głoszenia poglądów, ale na soborze watykańskim drugim to postać w większości zostały dopuszczone do głosu i to okazało się niesłychanie tak to był niesłychanie ważne teologowie dla tej zmiany, która nastąpiła na soborze tabu i Kolgard n p . to było to głównie Francuzi, ale o wideo byli tak ci, którzy żądanie lub tych, którzy właśnie te badania historyczne włączali do refleksji Teologicznej dzisiaj ona jest czymś oczywistym, ale w katolicyzmie, tak więc jak pani nie pytać i jeszcze tego oboje nie mają możliwości złożenia zawiadomienia o sporym dystansem podchodzić z zimą z niej ogrodzenia niegdyś ale by tu jesteś, bo to są fajne 2 punkty widzenia z 1 strony Talaga z listy na archeologa 12 na gazie tempa mówi mego ocenia mec z naszego punktu Archeologicznego w i rzeczywiście to co oba w powiedział, że na początku ten sceptycyzm był duży, a skończony w ogóle brano wtedy pod zaczęły się wielkie wykopaliska na bliskim Wschodzie my się pojawiła, aby informacja, że o potopie dość pisano dużo dużo dalej przed tym jak się pojawiły inne rzeczy, które były skojarzeniami związanymi z biblią zajmujący się wzmacnianiem tak, ale dostali się także obawiać noża na jak to to znaczy zakorzenienie są tam, gdzie my sądzimy o zalane były dziś Libia była traktowana bardzo duży bałagan oraz była jako nabyte oraz narodowe barokowe obrazy w kościołach często jak Anioł dyktuje takiemu prorokowi albo do ucha dosłownie jak i ma napisać najazdu to była 1, ale później zaczęła się druga rzeźba archeolodzy do dziś Jantar holdingiem przestali na tych im początkowy wykopaliska i bardzo wielu, mimo że byli katolikami i chrześcijanami generalnie całkiem się nie zniechęciło rodzajem ostracyzmu, który wtedy panował i w pewnym momencie rzeczywiście na początku dwudziestego wieku znów zrobiło się tego rodzaju Bumar ekologicznego w radzie tych materiałów przybyło tak wiele konteksty, w których to występował były tak oczywistej tak jasne, że w zasadzie tego nie można było zatrzymać pojawił się problem na ile nauka jest sprzeczna z religią idzie najlepiej pomaga zresztą dodać 3 lata temu Uniwersytecie mają warszawskim była taka dyskusja na ten temat, ale my, bo to jest rzeczywiście rzecz dla niektórych niebezpieczna, bo wiara jest wiarą jeśli coś możemy udowodnić naukowo to jest nauką i przestaje być wiara i było pytanie czy jeśli nauka będzie się nazywała pana Budza liczy to naszą mały Bąbelek naszej wiary, ale te złe postawienie sprawy ta jest całkowicie odwrócenie moja radość i tego się nie da zatrzymać zarazę po prostu my musimy jako teologowie brać pod uwagę osiągnięcia nauk historycznych właśnie w archeologii był musimy być znać te konteksty prawda, że właśnie potop występuje nie tylko w Biblii, ale w innych tekstach starożytnych i t d. jest tylko pytanie jak z tego wyłuskać z naszej epoce sens teologiczny tak jak to ma po prostu wspomóc wiarę w i tutaj nowi wpadnie sytuacja nie jest tak oczywista na czym szczególnie jak mówimy o papieżu Benedykt szesnasty raz powie papież emeryt się wybitnych teologów prawda, który bardzo oczywiście przyjmuję, że należy wykorzystywać osiągnięcia nauk historycznych i sam napisał książkę jeszcze jako papieża Jezus taką popularną wójt taka, która oliwy wykorzystywał jak będą ważnym co na temat Jezusa mówią historycy co można o nim powiedzieć prawdę bez pomocy tego klucza tej metodologii prawda nauk historycznych, ale jednocześnie, mówi że nie możemy się nad tym zatrzymywać raty musimy szukać sensu dalej i jest jego taka wyraźna sugestia, że to zatrzymanie wydaje się naturalne dla wielu teologów teraz sali widzi jednak interpretować wiarę w związku z tym nie możemy się zatrzymywać do osiągnięcia nauk historycznych my jesteśmy historykami tylko teologa dla nich, ale też bardzo konserwatywne podejście i właściwie taki wracająca do góry nogami osiągnięcia w dwudziestowiecznej teologii, ale coś w tym jest także oczywiście w Toyama koniec już własnością pana zapytać czy tak może właśnie o to by przeżyć, bo oczywiście były święta Wielkiejnocy różnie mówisz o Polakach Webb obchodzą niektórzy bardziej po prostu wypoczynkowo rodzinnie inni bardziej by teologicznie metafizycznie działa odkrywamy Kiss nowe elementy w taki humanistyczne w osobie, a po panie doktorze dla mnie to dla mnie to jest najważniejsze święta w roku, a czy nie tylko powiedzieć, że przez pierwsze święto chrześcijan wspomnienie patent, ale to jest coś co mu często się tak nawet może nie kojarzy to nie tylko kwestia tego śniadania prawda, ale całej liturgii, która jest przypomnieniem spra w zupełnie podstawowych dla chrześcijaństwa w i one wybrzmiewają po prostu w tych dniach wybrzmiewają bardzo mocno Macieja rzeczywiście myślał o męce śmierci zmartwychwstaniu myślałem z patologii prawda myślę o losie myślę co to znaczy dla mnie, że jestem chrześcijaninem bardziej niż kiedykolwiek w innym czasie w ciągu roku ta chyba mówić, że jest pan jest po każdych świętach chciałbym, ale w remontach folię i chodzi o los prawda, ale bywa różny w brzuch od 2 lat obrotowych, a on -li wzywający nie odczują wynajęli halę, ale nie jak Doda to zrozumiałe ja muszę powiedzieć jedno, żeby to ja słucham pana doktora to właśnie misie to skojarzyło, że to są święta dlatego tak istotne, bo to są święta z wyhamowaniem, dlatego że od wielkiego czwartku praktycznie powinna nastąpić wyhamowanie, chcąc nieco z zapałem pędem żyć w pędzie życia rzeczywiście nagle musimy się zastanowić i to jest i to to są tylko ten charakter świąt, aby święta Bożego Narodzenia to prezenty kolędy z Anną zamieszkali w molochach tutaj sytuacja całkowicie inna jej tato tato to światło gdzieś tam na Woronicza już występuje w i oczywiście jest to święto, które niestety u nas coraz częściej staje się wielkim świętem tak jak inne konia jednak będzie w tym pędzie nie są w stanie tak szybko się z tego wyhamować wszystkiego i zaczyna to traktować troszkę inaczej, ale mi się też się też obronił właśnie, dlatego że one świętem zmusza do refleksji i obojętnie czy to jest katolikiem chrześcijaninem generalnie ze względu na ten kapitalizm kulturowy, który nas tkwi i te korzenie różne były różne pomieszane NATO to to ona jednak chyba oddziały mają psychikę generalną maluje się ognia, choć ja jestem mieszkam teraz jestem z południa Polski jestem teraz tu korzenie mojej rodziny, toteż rozsiane po Europie, a sam jako Warhola także święta wielkanocne w różnych krajach UE, które obchodziły te święta, których nie obchodziło taczka jak to się nie obchodzi dziś tam w krajach arabskich na tamtejsze świąteczna atmosfera w pani powiada, że to dla niej jest takie same święta, kiedy wysyłamy tam swoim przyjaciołom w różnych religii czy z różnych kultur jak tzw. kartki świąteczne początkowo mieliśmy opór czy np. ludziom innych wyznań oraz wysyłano, po czym oni sami namówili, dlaczego Bieszczadami w Rzeszowie taki jest dla nas wielkie święto SB tak samo jak oni mają swoje święta od 2 tamtych religii bardzo istotne warto także wymieniamy się Janina przysyłają lokali własnych świąt to ci jest święta jednak bardzo jednoczące wbrew nazwie zza bramki po trzeciej za to bardzo panu dziękuję, bo mam takie tam każdy jednak wiele ładnych rozmawiali o kilku latach do niej znani, ale nie chodzi jednak logowania się to święta mimo wszystko jest Wielkanoc tak i musimy też pamiętać, że tu chodzi o obchód właśnie tego zmartwychwstać jak w nocy, a nam się jednak jazda siedemnastego wieku z tym poradzimy z Realem 1 wystawi listy śniadaniem Pawlak oraz map nie mieliśmy wczoraj nie docenia się cała liturgia wielkiej soboty, która uzasadnia ona lat jest najbardziej realne nadzieje Omegi objawów prawosławne zdradza nawiązują wreszcie ostatnie słowo jest najważniejsza bohaterowie to było coś ważnego gola Anglia to znajdziemy wiele dzieci jako chrześcijanie, kiedy Chrystus zmartwychwstał prawda tylko trwałaby prawda w tej nocy start na tym czuwaniu o to, żeby nad ranem, kiedy świta właśnie przechodzi światło, bo wieści, że Chrystus jest już bać się z nas tego wieku przerzuciło się do NATO osławioną rezurekcyjną procesję Torres kolejnego dnia rano, jakby post factum kolejne śniadanie w oczach to się dzieje właśnie w nocy i dla wielu Polaków katolików Tabisza porada jest ważniejsza jest jednak była Barack Obama jest w planach dużą wyrozumiałością też dla Stali Chińczyków, którzy nocą im trudno, ale nie zgłasza się dobrze oddają hołd oddali niemal równy z Feyenoordem w latach dziś bardzo bardzo panu dziękuję dr Sebastian Duda filozof teolog redaktor miesięcznika więź i prof. Piotr Dyczek z Instytutu archeologii Uniwersytetu Warszawskiego ośrodka badań nad antykiem Europy południowo-wschodniej byli państwo goście bardzo się z rynku dziękuję bardzo dziękujemy i wesoły końcówkę świąt wymaga zgody
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: ŚWIĘTA Z RADIEM TOK FM
-
-
33:24 W studio: Dariusz Gzyra
-
13:51 W studio: Łukasz Miłoszewski
-
-
10:41 W studio: Dorota Łoboda
REKLAMA
POPULARNE
-
-
-
06.01.2021 10:00 Święta z Radiem TOK FM29:59 W studio: prof. Dominika Oramus
-
11.11.2020 09:20 Święta z Radiem TOK FM15:37 W studio: dr Emilia Kaczmarek
-
11.11.2020 08:20 Święta z Radiem TOK FM14:57 W studio: dr Janina Petelczyc
-
-
03.05.2021 09:00 Święta z Radiem TOK FM16:33 W studio: Eduardas Borisovas
-
-
03.05.2022 18:20 Święta z Radiem TOK FM15:35 W studio: Jarosław Makowski
-
-
03.05.2022 11:00 Święta z Radiem TOK FM11:33 W studio: prof. Bogusław Pacek
-
-
03.05.2021 09:20 Święta z Radiem TOK FM17:35 W studio: Olgierd Łukaszewicz
-
-
-
06.01.2021 10:40 Święta z Radiem TOK FM19:18 W studio: Krystyna Kacpura , mec. Monika Gąsiorowska
-
18.04.2022 17:40 Święta z Radiem TOK FM17:03 W studio: Hanna Zielińska
-
03.05.2022 11:00 Święta z Radiem TOK FM11:33 W studio: dr Barbara Jundo-Kaliszewska
-
-
-
-
-
-
03.05.2022 18:00 Święta z Radiem TOK FM10:41 W studio: Dorota Łoboda
-
03.05.2022 21:00 Święta z Radiem TOK FM33:24 W studio: Dariusz Gzyra
-
-
05.04.2021 20:00 Święta z Radiem TOK FM49:33 W studio: Dorota Szulc-Wojtasik , Weronika Lipińska
-
11.11.2020 18:40 Święta z Radiem TOK FM18:05 W studio: prof. Joanna Dufrat
-
18.04.2022 17:00 Święta z Radiem TOK FM24:16 W studio: Agnieszka Matejczuk
-
03.05.2022 18:40 Święta z Radiem TOK FM13:51 W studio: Łukasz Miłoszewski
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL