z Radia TOK FM w wieczorze Radia TOK FM trwa Tomasz Stawiszyński przy mikrofonie, a w studiu prof. Arkadiusz Stempin dobry wieczór witam serdecznie i politolog historyk z UE wyższa szkoła Europejska w Krakowie i Uniwersytet we Fryburgu w jesteś znanym specjalistą od historii kościoła katolickiego re i dlatego pomyślałam, że jedno z kim, że mogłem innym porozmawiać o skandalach w kościele katolickim jak nie z tobą przeczytałam niedawno od deski do deski i 1 tchem na
Rozwiń »
książkę Frederika Martela Sodoma bardzo głośną książkę niesamowitą zresztą pod wieloma względami pod względem tego co tam jest napisane rzecz jasna, ale także pod względem warsztatu dokumentacji ogromu pracy jako autor włożył w to książkę to bada w pewnym momencie takie zdaniem, że kościół katolicki jest dziś chyba największym wizerunkowym kryzysie w swojej historii i że te wszystkie skandale, o których słyszymy to są ne skandale bodaj naj dotkliwsze i najbardziej takie spektakularne w jego historii i zastanawiam się po pierwsze, jak ty patrzysz na ten moment, w którym kościół się dzisiaj znalazł na co to jest za czas czy to realny jest jakaś naprawdę fundamentalna rewolucja i ta instytucja albo zniknie albo się bardzo gruntownie przeobraził, a po drugie, czy widzisz historii kościoła jakiś takie momenty, które mogłoby być tutaj kontekstem punktem odniesienia do perspektywą także, z której możemy patrzeć na to co się dzisiaj w kościele czy przysługuje grzecznie odpowiedzieć na te cele katalogu pytań, jakie odniósł się do książki córka Martyna, bo książka oczywiście musi płynąć tym strumieniem NT informacji czy też korzystać z informacji, jakimi dysponujemy w przypadku Watykanu to są oczywiście najczęściej, ale kilku obrazach hien oficjalny za którymi nie kryje się wiele krótko mówiąc one są one niosą w sobie małą dozę informacji i zawsze zawierają podstawowe elementy, czyli służą wizerunkowi kościoła katolickiego Martel natomiast właśnie element, bijąc na kanwę wątek homoseksualizmu nigdy w kościele katolickim Irena ciele nie nasz to 1 ze szpitala wierzchołków tej reguły watykańskiej góry nie lodowej oczywiście korzysta z tego podstawowego źródła informacji, których stawka dla historyka mniej wiarygodne, bo toną one się ono polega na nie dyskrecja w na tych mnie jakiś czasami intencjonalnie wypowiedzianych anegdotach i jakiś pan Abdullah zakamuflowanych Nosferatu czemu od razu przyznać, że jednak porozmawiał z niesamowitą liczbą ludzi, że każdą taką informację zasłyszaną w kilku źródłach sprawdzał i żona bardzo wyraźnie zaznacza co jest plotką tylko co jest potwierdzoną iluś tam źródła informacji i t d . i t d . a poza tym tak, bo tutaj zmierzamy do uruchomienia takiego finalnego stwierdzenia, że książka, pomimo że nie jest oparta na biografii naukowej na staranne cytowani jakiś sprawdzonych i środę w UE pisanych opiera się właśnie na tej rangi nie nie w proc, ale na tej taki o naturalnym przekaże, ale ona finalnie jest wiarygodna wiarygodnością nie tracić czasu prześladuje tak te wiadomości, którym uzyskujemy są wiarygodne m. in . dlatego że sam Fryderyk Martel doskonale ten orientuje się w kodzie gejowskim korzenną za nim werbalnym, więc on potrafi te zachowania niewerbalne zdekodować rozszyfrować czy nadaje się dzięki czemu nadaje jeszcze większego stopnia wiarygodności w swoim analizą i ich syntezą natomiast to drugie pytanie czy kościół jest inna, a największe zagraliście tak, że w swojej historii i powiem powiem tak z pewnością największe konsekwencje największe konsekwencje ranni i znalezienia się na wirażu kościoła katolickiego CD z kościoła chrześcijańskiego, który dopiero szesnastym wieku się z żoną na protestantyzm idee i katolicyzm rzymski to był jednak okres reformacji no tam doszło do tego najbardziej dramatycznego najbardziej tak dramatycznego momentu, kiedy doszło do schizmy i sile kościoła Zachodniego, bo wcześniej mieliśmy 5 wieków wcześniej schizmy między kościołem wschodnim, czyli bizantyjskim tym prawosławie, a kościołem, a kościołem zachodnim i trafić ma ona oczywiście też była nie bolesna, ale to co nastąpiło to co nastąpiło krótko po porady są tańsze o okresie reformacji było jeszcze bardziej dotkliwe dla kościoła, ponieważ nie chodziło tylko ich łącznie o powód doktrynalny z rolą kościoła wschodniego Zachodniego nastąpił w oparciu o kłótnie wokół doktryny natomiast ruch rozpad kościoła Zachodniego w obrocie w swoim ma mateczniku na protestanckich i katolicki nastąpił na skutek no właśnie behawioralnych przecięcie zachowania na duchownych to gdzie router, który pojechał do do Rzymu, gdzie dziesiątym roku jedenastym roku i mało nie padł rażony dba o palpitację serca, ponieważ dopatrzył się mną siedliska szatana w centrum w sercu kościoła katolickiego, więc ten rozłam i rent dla ich wystąpienie późniejsze wystąpienie Lutra no i rozłam na kościół protestancki i katolickiej w konsekwencjach jest prawdopodobnie ciało sytuować wyżej jako bardziej dramatyczne zjawisko niż to co oferują w tej chwili natomiast to co mamy do czynienia, ale jeszcze mamy do czynienia w w chwili obecnej to jesteśmy świadkami, że struktury kościoła, który UKE okazywały się bardzo skuteczna przez nie tylko dziesięciolecia, ale wieki całe właśnie ta polityka informacyjna monopol kościoła na informację, która dochodziła z jego Szeregów w tej chwili załamał się być szczelne mury Watykanu szczelny mur Świętego Leona, który chroni Watykan przed skandalami w tej chwili okazują się RM transparentne i afera waty lik, która finalnie doprowadziła do wypadku Benedykta powiem krótko tam ukradziono dokumenty zbiórka dokumenty papieskie może nie zbiórka samego papieża Benedykta XVI, ale zbiórka jego osobistego sekretarza arcybiskupa egzaminach i które trafiły do działań ludzi łódzkiego dziennikarza śledczego, który je opublikował spowodowało u góry ich publikacja spowodowała nóg kryzys wizerunkowy Watykanu w wielu wymiarach i kreski właśnie ten tłoku watykańskie, które skutecznie i działają i oplotła papieża Benedykta XVI wokół swojego palca i ten został Marcel też pisze w swojej książce tak i męża i skandaliczna sprawa banku Watykańskiego, który ujawnił praktycznie istnieniem środowiska uważają, że żmii w centrum kościoła PiS prawda on, ale politycznego Iran Green Horizon 2 czy też nie doświadczenia politycznego Benedykta XVI została absolutnie obnażona właśnie przez te tu worki z włoską południową amerykańskiej no i takie incydentalne poszczególne sprawy jak skandaliczna do dziś niewyjaśniona kwestia zniknięcia 15 letniej obywatelki Watykanu Emanueli Orlandi 1983 roku też wzburzyła obejmuje historia słynna historia do dziś nie wyjaśniono, że i właściwie, kładąc kładąca się w jaki sposób też cieniem na pontyfikacie Jana Pawła drugiego, więc tak na skutek na skutek tego szybkiego obiegu informacji nieszczelności tych murów Watykanu, które nie są w stanie zatrzymać tego ewentualnie jedno nazwijmy to brudu wewnętrznego i jego wydostania się już dużymi szczelinami na zewnątrz w tym sensie kościół jest ona na celowniku no i oczywiście sprawa pedofilii z duchownych, która jest być może najbardziej bulwersującą, bo ona ujawnia nie tyle grzech niedoskonałości ludzi kościoła ile i ile strukturę władzy i chora wypracowaną przez ten kościół, która pozwoliła sklep mówi ten medal czeskiemu, czyli w tym przypadku biskupom na zatajanie na strukturalne zatajanie grzechu pedofilii przez swoich duchownych to właśnie, bo miał przepraszam mówimy o zjawisku systemowemu o zjawisku, które re nie polegały na tym, że ów wśród kleru katolickiego podobnie jak w wielu innych grupach zawodowych istnieją osobowo takich skłonnościach tylko, że problem polega tutaj po prostu mam w wypracowaniu bardzo przemyślanego systemu przenoszenia tuszowania egzekwowania milczenia nie od ofiar po są karą ekskomuniki pod karą ekskomuniki ich polecenia od tej go tej dyscypliny, jakby w podłogę teologiczną idealnym też taką eufemistycznie ochrony tych poszkodowanych, bo jeżeli dziecko zostało molestowane seksualnie przez księdza to proces kanoniczny z obliga oblot obligował wszystkie strony, a także poszkodowaną osobę dziecko do zachowania absolutnego milczenia, bo razem z nią Moniki taką halą pod groźbą ekskomuniki, więc w ten sposób kościół rozgrywał się rozgrywało każdą sprawę na swoim boisku na swoich warunkach, ale należało określał, gdzie jest punkt karny, gdzie przebiegają linie boczne i za co za to można pokazać czerwoną kartkę istnieje taka narracja szczególnie rozpowszechniona i rozpowszechniając zaś nieustannie, zwłaszcza w kontekście tego kryzysu, w którym mówimy o kościele w kręgach konserwatywnych publicystów katolickich księży katolickich o wyraźnym profilu konserwatywnym lektura powiada to wszystko jest Homo lobby w jakimś sensie ten ostatni głośny tekst Benedykta szesnastego, który przerwał milczenie niejako w tym duchu diagnozuje ta kwestia Homo lobby jakaś siatka grupa gejów, która tam zarządzał w Watykanie i przeniknęła dziś do głębokich struktur kościoła i deprawuje kościół od środka Martel pokazuje, że w ogóle zupełnie inaczej cała ta sytuacja ta wygląda wprost powiada, że tu nie ma żadnego 1 takiego klanu uczyli 1 takiej grupy trzymającej władzę wzywającej władze posługuje się zresztą do opisu tego jak to wygląda metaforą kłącza zaczerpniętą od drzwi dla Dallas za Felix Magath Paris ich książki 1000 Plateau kłącze, czyli taka struktura sprawę, gdzie wasze nie można odróżnić korzenia od łodygi co jest na wierzchu co jest pod ziemią co jest nad ziemią oraz wreszcie dająca się na poziomach struktura, gdzie jest bardzo wiele różnych ognisk żadne nie centralne raczej jego zdaniem tak to wygląda, ale przede wszystkim tam wizerunek kościoła, który wynika z Sodomy tez popsuł wizerunek jakiś instytucji która, której podstawową fundamentalną cechą jest bezbrzeżna hipokryzja to znaczy z 1 strony mamy tę całą narrację opieranie się na do na ewangeliach wzywanie do czystości wzywanie do ubóstwa z drugiej strony mamy tę ekipę zarządzającą hotelem grupę harcerską ludzi uprawiających seks w sposób często bardzo taki rozbuchany i widowiskowy opływający często w luksusy nowości realnie funkcjonujących w całkowitej negacji tego wszystkiego do czego wzywają swoich wiernych i to jest chyba najbardziej taka powiedziałbym przerażająco cecha tej instytucji, która się z tej książki nie tylko z tej książki wyłania boss wszystkiego, czego się ostatnio kościele dowiadujemy dzięki przede wszystkim władz Enei własnemu sądownictwu kościół posiadanie instrument nie tylko własnego wymiaru sprawiedliwości, ale posiada także własne prawo pracy kanoniczne, któremu podlegają członkowie tej tej organizacji, więc kościół posiada 2 narzędzia, dzięki któremu mógł właśnie wybudować tt szczelny mur już nie mówię temu watykańska mury wokół kościoła, ponieważ wszystkie wykroczenia sądził we własnym gronie wychowanek Stali z własnym sosie, a watykaniści ma do tego temu, ale tak właśnie jak muzeum jak mówisz ma tę w UE własną podmiotowość podmiotowość prawną, więc przywołam tutaj tylko chociażby taką osobę zmarłego chyba w 2006 roku arcybiskupa Paula Marcinkusa, który stał przez długie lata, że jest bohaterów Sodomy dach i 1 z bohaterów są domy na słowie no wy słowiańskiego słowiańskiego pochodzenia, bo to był Litwin, który wyjechał z rodzicami przed drugą wojną światową do Stanów zjednoczonych no i tam był raczej takim archetypem kumpla Palka oponentów tych podwórek i ciekawostki no ale poczuł w sobie powołanie im i został duchownym później później trafił do Rzymu na studia doktoranckie i było, że może nie miał takiego większych ofert do do nauki i o mnie do UoR do teologii został użył Mieszko zrobił zrobił doktorat okazał się fenomenalnym graczem w golfa podobno chodziły wieści, że na kilometr potrafił wybić piłkę co do dokładności 1 cm swojej trafił do otoczenia anturażu Pawła papieża Pawła VI dzięki temu, że papież szósty był pierwszym papieżem, który wyszedł z tego gniazda Watykańskiego poruszał się po świecie, bo nas tylko kontynentach praktycznie taki protoplasta tej podróży pielgrzymek Jana Pawła drugiego, a Marcinkusa, który awansował Paweł szósty Milena Ano właśnie arcybiskupa uczynił go najpierw dyrektorem banku Watykańskiego, chociaż Magików kompletnie pojęcia nie miał o finansach i polityce w polityce skarbowej, ale dzięki temu, że ten w prawie dwumetrowy arcybiskup z pięściami jak no no i jak tak jak Drwal ERM raz wybawił Pawła szóstego w Rzymie, kiedy Paweł szósty Paryż po szósty dostał się wre w ręce tłumu to oczywiście chciało od niego tylko apostolskiego błogosławieństwa pięściami utorował mu drogę z NATO dane nosił arcybiskupa Marcinkusa pseudonim Goryl, więc odbicie od blisko poważ szóstego miał możliwości dogadania się krótko mówiąc z bankiem amerykańskim i z kilkoma, ale ma egzamin na Półwyspie Apenińskim to są lata sześćdziesiąte lata 70 ubiegłego o w jej wieku Pm i dom przy transponowane dnia sporych kapitałów watykańskich do rajów podatkowych tylko raz wyprowadził pieniądze watykańskie z obszaru państwa włoskiego na skutek tych powiązań watykańską rzymskiej na skutek traktatu między Włochami, a państwem watykańskim 1970 roku na podstawie traktatów Laterańskich Włochy Rzym był zwolniony z płacenia podatku wyprowadził te pieniądze krótką jest od tych rajów podatkowych no i wszedł w kontakty i z mafią i krótko mówiąc prał pieniądze mafijne poprzez bank watykański na olbrzymią na olbrzymią skalę no i to też wyszło na w tych publikacjach, które poczęły pociły nogą pod nogami papieża Benedykta szesnastego to natomiast natomiast element elementy skandalem skandalem nie są dla mnie skandal w kościele nie są efektem 2001. czy dwudziestego wieku przypomina mi się takie powiedzenie 1 z niemieckich historyków kościoła kościół katolicki ma silne nerwy i nie boi się grzechu w dobrze to uczynimy to mostem to powiedzenie niemieckiego historyka, które zadecydowały, iż do próby zastanowienia się na tym, jaki będzie kolejny rozdział w historii kościoła katolickiego, bo mamy to Marta też w swojej książce opisuje w tej chwili jakąś próbę uporządkowania tego, czego nie był w stanie sam i co kompletnie przerosło zrobi Benedykt szesnasty co go kompletnie przerosło nie przez Franciszka, który też ma dosyć silną opozycję wewnątrz kościoła nawiasem mówiąc po raz trzeci toczy się teraz za spiżową bramą idą, więc wojna po prostu nam na to kto odpadnie, kto zostanie skompromitowany nawiasem mówiąc z ten portret Franciszka, który się z książki Marcela wyłania się z bardzo ciekawy, bo go tam opisuje jako takiego dość bezwzględnego gościa, na którym jest taki na zewnątrz bardzo sympatycznej swojski, ale żelazną ręką tam zarządza i bezlitośnie tępi wszystkich swoich przeciwników jest bardzo pamiętliwy jak ktoś mu raz podpadnie to już potem nie popuści będzie pamiętał no, więc nową siłą jest cholerykiem co mu nie ułatwia aż do pełnienia tej funkcji nr 2 z Super managera tak to bardzo ciekawa ciekawa figura w ogóle w ale on próbuje dokonać jakiejś rekonstrukcji tego całego interesu jakoś zbudować to wszystko w oparciu o znaczy przewietrzyć się przede wszystkim to tata kurię rzymską o jakość różne koterie rozbić wprowadzić tam ludzi, którzy nie w każdym razie rzeczywiście chyba wierzą w Boga tak jak takiego, bo drzewa rzeczywiście jeszcze wie, że chce coś co dalej przypomina walkę z wiatrakami albo na innym albo w walkę na ugorze no właśnie, ale Adolf też poniekąd strach powiada są to moje pytanie, ale w bok, bo jeśli chcemy jak myślisz o tym co dalej się z kościołem będzie obecny w kolejnym 23 dekadach działo jak resztki proces, który Franciszek próbuje zaimplementować będą się rozwijać są także w kontekście różnych innych zjawisk, które w kulturze zachodniej współcześnie obserwujemy jak już osłabienia pozycji kościoła także na skutek skandali i t d. a on 2 rzeczy są tu istotne przede wszystkim sam papież Franciszek, który orientował się, że ten okres pontyfikatu, któremu w nią biologia, jakby oddaje go do dyspozycji jest na tyle krótki i że nie uda mu się wykorzenić tych tak jest to trochę tu Elany układów, jakie powstały kuli ziemskiej współczesnej no przynajmniej od tygodni czasów papieża Pawła VI, czyli od połowy lat 61, jeżeli pewna struktura uformuje się przez kilka dziesięcioleci nasiąknie pewne pewnymi walorami no to trudno trudno ją rozbić, nawet jeżeli faktycznie przecież Papa papież Franciszek został po to, powołany, by raz no właśnie uzdrowić wizerunek kościoła z make, a powołać go w sposób taki bardziej przychylny po tym, nieszczęściu, jakie przytrafiło się z Benedyktem szesnastym, ale papież poszedł, więc po kroku nie krok dalej tylko kilka kroków dalej, bo on próbuje rozbić ich żon drogą centralizmu rzymskiego no to jest tak trochę jak u policjanta pozbawić pałki w strażaka gaśnicy AM prawnika kodeksu karnego, bo są tak naturalne, że tak kuria rzymska trzyma w okowach wszystkie lokalne kościoły koncepcja papieża jest inna nie podajemy autonomii kościołom lokalnym, jeżeli n p . taki przykład co, o który mnie, który no też, że sugeruję trochę na święta to ten zamiar papieża, jakie ma plany wobec aptek Amazonii Puszczy amazońskiej w kontekście ich punkt referencyj niech będzie teraz to co dzieje się w Brazylii pod rządami plany nowego nie prezydenta skoro nie ma księży w Brazylii w Puszczy amazońskiej 1 ksiądz przypada na kilkaset tysięcy Indian na tych olbrzymich niezaszczepionych obszarach no to nic prostszego czy też nie ma innej możliwości przełamania kryzysu w morze nie powoła rapowania boom powołań była zawsze ma mało, ale zwiększenia stanu, lecz tylko panów niż dopuszczenie żonaty mężczyzna do stanu kapłańskiego dla Puszczy amazońskiej ze względu na ultra ultra warunki, ale nie byłoby to nas to dopuszczalne w Europie Ameryce północnej czy czy w Afryce, ale to ukazuje koncepcję filozoficzną jak wyglądałby powinien wyglądać kościół katolicki wizji Franciszkowi lokalny autonomiczne z dużymi uprawnieniami regionalnych kościoła to jest w ogóle do zrobienia twoim zdaniem przy takim żądaniem wierzyciel w oczy mimo mogło dojść czerwona płachta dla byka do tych Central listów w Rzymie, którzy nie wyobrażają sobie z Homo organizowane kościoła pod ich mieście do 110 walnego punktu fundamentu, na którym opiera się kościół kościół wykształcił doktrynę, która musi być RO, bo gra musi obowiązywać w całym kościele powszechnym czy to jest właśnie puszczą może ona za niska czy to są Filipiny czy to jest czy to jest Paryż czy to jest czy to jest Dakar tu wszędzie mu urwać ta sama doktryna te różnice są właściwie folklorystyczne regionalny marginalny nieistotny tymczasem Franciszek chciałby, by nawet w tych kwestiach fundamentalnych dla kościoła kościoły lokalne mogły się od siebie różnić dzięki temu tylko sił nabrał pewnej elastyczności, ale to jest czerwona płachta dla byka dla tych wszystkich Central listów w Rzymie czy zażądaliby pociągali za sznurki i na 1 kontynencie i na drugim kontynencie tymi samymi tymi samymi kolorami nowej druga sprawa i pokroić i tu jest największa Niezgoda Franciszek nie tyle proponuje kościół ubogich ubogich ludzi ile kościół miłosierny miłosierny i wielka różnica pomiędzy takimi kosztami ich, w którym kości, którym Bóg wybacza zawsze, jeżeli Bóg wybacza zawsze to po, jaką cholerę dziś potrzebny jest kościół, a dobre pytanie, więc tutaj sytuuje się ze swoją filozofię czy będzie bardziej filozoficzną wizją i Franciszek praktycznie na grudzień teologii protestanckiej, gdzie to pośrednictwo instytucjonalnego kościoła jest minimalny, ale wypróbowanie wyeliminowanie tego pośrednika, który rozporządza sakramentami dopuszczenia do sakramentu jako tych warunków przez rok pozbawienia decyduje o pozycji i instytucjonalnego kościoła w tym w tej relacji Bóg człowiek i tutaj jest największy opór wobec wizji Franciszkowi nie chcą centrali ci nie sądzi arcybiskupi kardynałowie z kurii rzymskiej Miłosiernego kościoła, bo to podmywa grunt pod nogami ich władzy w myśl, że u o pontyfikacie Franciszka jest możliwe, że na skutek szoku, jaki została wywołana w tym towarzystwie działek, które tak malowniczo opisuje Marta w swojej książce, którą skądinąd państwo naprawdę bardzo polecam, bo to jest no po prostu świetna lektura Vignale znana, ale dla wrażliwych osób może być tak muzykalna, więc to nie jest tak kolan rynkowa wydań książka, która ani nie pozostawia wrażenia a, ale wie w jaki sposób konfrontuje nas z tą rzeczywistością, na którą powinniśmy mieć o mnie otwarte oczy myślisz, że to jest możliwe, żeby kolejny papież został wybrany ja wiem, że ich o to, że teraz trochę też pytam, że tam jest cały ta cała ta procedura obsadzania tego Kolegium kardynalskiego swoimi ludźmi budowania tych tych stronnict w, ale nie jest zasadne, że nad możliwością wyboru kogoś, kto państwa będzie też nie kontynuował versus wyborem kogoś, kto będzie właśnie dokładnie z tego Towarzystwa, kto będzie kimś, kto pójdzie regres, kto przywróci tą dawną filozofię myślenia o kościele muzyk, który ma uraz jest, że sama, która co jest twoim zdaniem bardziej prawdopodobna na dzisiaj oczywiście to pewnie zależy dużo z tego co ten Franciszek ostatecznie tam zrobić na ile jemu się uda zbudować większość z nich Kolegium Kardynalskim, bo sprawa jest dosyć dosyć prosta większość Kolegium Kardynalskim elektorów kardynałów pokroju u franciszkanów zapewniłaby zwycięstwo ku kolejnym konklawe Franciszkowi drugiemu, który w Kongu był młodszym wieku kontynuowałby jego o myśl natomiast i bitą politykę Franciszek konsekwentnie prowadzi omija kreacji kardynalskiej dla takich no ma on osób czy też arcybiskupów nagle piastujący klasyczne stanowiska starych metropolii europejskich i nadaje kapelusze kardynalskie nadaje purpury biskupom, którzy tych miast w trzecim świecie tzw. trzecim świecie Bangladesz Filipiny Afryka Azja na dalekim Wschodzie, która w, które nigdy nie miałem nie Kor kach kardynałów, a którzy właśnie wrażliwi na, a na to co mają u siebie w domu na potężne obszary biedy na potężne rozwarstwienie społeczne na aurę krzywda krzywdą społeczną po lekturze nowych mogą wybrać Franciszka, a drugiego i przeciwko temu buduje się rocznie buduje się tylko istnieje Fronda Fronda Anwar szkoła, która miałaby doprowadzić do doprowadzi to abdykacji papieża i te próby, które były podejmowane przez tych tradycjonalistów mniej konserwatywnych kardynałów, ale tradycji nie kardynał stylu kardynała Raymonda berka, który biega po, a po Bożym, ale pomaga na boiska po 6 metrową tak Capone z moich czerwonych rękawiczkach jedwabnych w kałużach się wielowymiarowym i koronkami wobec, których Brazylia gra urażone Halki i Dziwniel oględziny były niczym były niegodne tak zapiąć sandałów karna owi Bednarkowi tak tak to jest przywrócenie tego imperia imperialnego kościoła Monach widział gościa, który rzeczywiście stopy papieża z końca owalny pierścień papieski jest schowany pod każdym od niej pamiętamy czy dzień nie przypominam sobie, by karty karty Biblii podawały, że w podawały informacje o tym, że Chrystus szacowano w ręce czy czy stopy no właśnie, więc ranne w tym kierunku idzie papież Franciszek i ma albo dopowiedzmy to ma tutaj wsparcie ze strony Benedykta, który rzeczywiście, który rzeczywiście dotrzymał ryzykownej obietnicy w momencie, kiedy ustępował i doprowadził swoją abdykacją, zachowując status papieża status papieża godność papieża, pomimo że nie papieża pełniącego urząd papieski po tutaj tym jest urzędujący papież Franciszek, a doprowadził do pewnego dualizmu władzy przynajmniej dla tych konserwatystów i tradycjonalistów, którzy chętnie posłużyli się Benedyktem jako taką figurą galeonu Wołów i złodziejskiej Frondzie z Franciszkiem na to papież Benedykt rzeczywiście się nikt nie zgodził, a były takie próby dać z piętnastym szesnastym roku, kiedy podczas synodu w zwołanego w UE w sprawie rozluźnienia tej dyscypliny nie bez zezwolenia i zwalania osobom pozostającym w związkach niesakramentalnych czy drugi w Możejkach do sakramentu komunii co papież chciał oraz rozwodnić, że były próby oficjalnej prądy i pozyskania Benedykta no właśnie jako tej chorągwi tego sztandaru tej tej flagowej postaci trasa miałaby na czele rebelii i poparła ich swoim autorytetem Teologicznym Benedykt XVI w 1 ze swoich takich krótkich mnie wypowiedzi powiedział, że wbre w wbre w powszechnemu mniemaniu czy też tej tej riposty pantofle owej z i bynajmniej Franciszek nie dysponuje mniejszą wiedzą teologiczną niż on wielki uczony i praktycznie rzeczywiście teolog number one z dzisiejszym kościele katolickim, ponieważ tydzień temu Benedykt opublikował list w największych gazetach europejskich, w których jakby zaprzeczył podstawowej wykładni Franciszka, dlaczego do szarego duchowieństwa i dochodzi do takich licznych przestępst w pedofilii i Benedykt wskazał tu nie na przyczynę systemową jak Franciszek nadużywanie władzy to sportowa spada, ale dla dla Franciszka w kontekście tego zagęszczonego homoseksualizmu tylko papież Benedykt skazał na rok osiemdziesiąty ósmy, jaką cezurę, która doprowadziła do poluzowania ram obyczajowych dla Dylana i kościoła katolickiego i dla duchownych rok sześćdziesiąty ósmy ta rewolucja kulturowa, która nigdy nie zaistniała na wschód od aut Renu czy nieznana była na obszarze Europy Środkowo -Wschodniej w Polsce wciąż Słowacji Węgrzech innych o związku Radzieckim, ale była w fundamentalnym procesem kulturowym dla tworzenia się nowej kultury feminizmu pacyfizmu i ekologii w krajach Europy zachodniej 1 tak jak rozwiążą ten tekst Benedykta w tym sensie w tym w tym obszarze w tym aspekcie nie był tak szczególnie zaskakujący, że on się tym sześćdziesiątym ósmym roku tego co zobaczył realnie przestraszył tak miło dla drobiu konserwatywne, bo to przez pół kiedyś progresywne teolog przyjaźnił się z Hansem Kingiem zdradza Romanem to ucieknie nam chodzi o nie chodził w sutannie nowo wykłady w Tybindze razem z Hansem klient nie wygłaszał w marynarce i bramkarzem jest takie sympatyczne zdjęcia z takich 3 gości w swetrach właśnie popijających sobie wino i żywo, o czym dyskutujących tez Hals King Jozef Ratzinger i Eugen German i 2 z tych mężczyzn, czyli właśnie Edelman i King później przez Ratzingera dostało zakaz wypowiadania się w mieniu kościoła reforma w ogóle wyleciał z Rosji misji jest rozdział to im prawo nauczania, a w coś ukryć, że rower mam teraz wraca jako prorok wpisze się o nim jako jako o wczesnym proroków, którzy opisywał te wszystkie zjawiska, o których dzisiaj na tyle się dowiadujemy w takiej swojej fundamentalnej pracy p t. kler sprzed kilkunastu czy kilkudziesięciu lat i land Rover ma rzeczywiście bardzo dobrze scharakteryzował to po to, psychologia kościoła katolickiego w ostatnie pytanie jak wyobrażasz sobie Polski kościół w kontekście tych zmian wszystkich no i mówimy autonomii kościołów lokalnych wizji Franciszka co akurat w przypadku Polski nie jest najlepsza wiadomość zdaje się, bo przydałoby się chyba tutaj trochę to Towarzystwo przewietrzyć biorąc pod uwagę to co o nich mówią na temat n p . jaki jaki poziom świadomości dotyczący problemu pedofilii w kościele prezentują one przy tak to jest 1 punkt odniesienia 2, a Polski kościół jednak pozostaje pod dużym wpływem jeszcze inne myśli Jana Pawła i tego centralizmu rzymskiego w przypadku Jana Pawła Pakuły w górach czy ta zwrotnica Jan Paweł II i kościół Polski akurat Jan Paweł II bardziej progresywny bardziej po postępowy niż Polski Episkopat od lat dwutysięcznych stąd brak Jana Pawła II w przypadku polskiego lokalnego kościoła okazuje się jednak dużą stratą ci sukcesorzy czy też biskupi mianowani przez Jana Pawła w większości są konserwatywni no i reprezentują tę linię, która przystaje bardziej do filozofii karno Belka niż do młodszych Monika kardynałów pobratymców pobratymców papieża, a w Franciszka z mamą oczywiście tutaj takie pewne moment to w postaci tego co stało się w Irlandii, której kościół był praktycznie zdominował nie tylko życie SA religijna, ale społeczeństwo, ale życie społeczne i nawet po polityczne przecież ustawy parlamentu irackiego musiałam King imprimatur nieformalną oczywiście konferencji Episkopatu Irlandii, ale ta kwestia torowiska podmył czy też ten dla środowiska podmyła fundamenty kościoła Irlandii, więc mamy tutaj po to, pewien scenariusz, w którym może może zagrozić Kościołowi kościoły polskiemu są na szczęście są w łonie Episkopatu biskupi pojawiają się tacy jak biskup Czaja z opolan, który przejął pałeczkę po arcybiskupie Nossol arcybiskup Muszyński czy 3 biskup arcybiskup Ryś czy arcybiskup Polak ludzie, którzy dysponują tą wrażliwością Franciszkowi en i widzom to co się dzieje w kościele powszechnym i kościele polskim, a przynajmniej w dużym stopniu w ramach tej optyki, którą myśmy tutaj próbował próbowali zasugerować, jeżeli uda im się uda im się uzyskać większość w episkopacie być może kościół Polski nie czeka ten los, który w innym przypadku idzie w kierunku scenariusza irackiego bardzo dziękujemy i prof. Arkadiusz Stempin był państwa gościem dziękuję bardzo pierwszej linii państwo też dziękuję kończymy ten wieczór Radia TOK FM Szczepan Maziarz lekko wydawało jeszcze na złom Tomasz Stawiszyński do usłyszenia i dobrano
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: WIECZÓR - TOMASZ STAWISZYŃSKI
-
30:34 W studio: Ola Kaczorek , Wiktoria Beczek
-
40:59 W studio: Radosław Korzycki
-
31:03 W studio: Karolina Wajman
-
40:15 W studio: Marek Postuła
-
42:59 W studio: dr hab. Jan Chwedeńczuk
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
24.09.2023 10:00 Nagłe zastępstwo52:03 W studio: Mateusz Mazzini
-
-
-
-
-
24.09.2023 08:00 Poranek Radia TOK FM - Weekend12:04 W studio: Olga Wanicka
-
24.09.2023 08:59 Tak rośnie jedzenie01:15:05 TYLKO W INTERNECIE
-
-
24.09.2023 09:00 Magazyn Filmowy „Do zobaczenia”10:36 W studio: Artur Zaborski
-
24.09.2023 09:20 Magazyn Filmowy „Do zobaczenia”15:46 W studio: Monika Frajczyk
-
24.09.2023 09:40 Magazyn Filmowy „Do zobaczenia”14:51 W studio: Jakub Gierszał
-
-
-
24.09.2023 13:40 Życie w Zdrowiu14:02 W studio: Michał Sutkowski
-
24.09.2023 11:00 Magazyn Radia TOK FM09:05 W studio: prof. Bogusław Pacek
-
24.09.2023 14:40 Magazyn Radia TOK FM15:00 W studio: dr Agnieszka Kozak
-
-
24.09.2023 11:20 Magazyn Radia TOK FM14:08 W studio: Łukasz Muszyński
-
24.09.2023 13:00 Życie w Zdrowiu22:37 W studio: prof. Robert Gasik
-
-
24.09.2023 12:00 Magazyn Radia TOK FM11:29 W studio: Adam Radoń
-
24.09.2023 12:20 Przy niedzielnym stole14:39 W studio: Krystyna Radkowska
-
24.09.2023 19:00 Sprawy Różne50:18 W studio: prof. Andrzej Friszke
-
24.09.2023 12:40 Jak z dzieckiem14:55 W studio: Maciej Jakubczyk
-
24.09.2023 15:40 Praca od podstaw15:15 W studio: Anna Jaglińska-Prawdzik
-
24.09.2023 15:20 Praca od podstaw14:16 W studio: Marek Szymaniak
-
24.09.2023 18:19 Twój Problem - Moja Sprawa
-
24.09.2023 17:00 Przy Niedzieli o Sporcie23:56 W studio: Marek Magiera
-
24.09.2023 16:00 U TOKtora34:32 W studio: Anna Apel , prof. Jan Styczyński
-
24.09.2023 17:40 Przy Niedzieli o Sporcie13:31 W studio: Jerzy Skarżyński
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL