po ich z w torze zostałem sprowokowany tym co usłyszałem informacjach, czyli o ostatnim odcinku serialu grał to może lepiej przedstawia gościa profesor ma Marta Leśniakowska z Instytutu sztuki Polskiej Akademii Nauk dzień dobry inwestor już obiecałem sobie, że nic nie powiem, ale potem coś się w formacjach dowiedzieliśmy się staje był pilnie strzeżony myślę, że to było dlatego, żeby nie rozczarować fanów zbyt wcześnie, a chyba ostatnie dni, że chodzi o
Rozwiń »
scenariusze są tego odcinka to się że, że autorzy zlecili pisanie swoim dzieciom albo wnukom wydaje mi się, że do ostatniego odcinka nie było to byłoby dużo lepiej lepiej dla 100 lat dla sprawy ich gra tak rozczarowany nigdy nie była tak rozczarowany naprawdę dach nie mam słów nie mam nie mam słów dlatego myślę, że warto przejść do naszego tematu naszego spotkania, a właściwie spotkania naszych spotkań dzisiaj w poniedziałek, ale spotkanie pani większym gronie jutro jutro tak, gdy ta nasza dzisiejsza rozmowa w pewnym sensie poprzedza wykład, który będę miała jutro w Toruniu w galerii Wozownia na temat kobiet w architekturze zlekceważony córek Alma Mater, czyli jak zostać architekt skąd, czyli problem dotyczący 1 z fundamentalnych tematów Rewers badaniach nad kulturą artystyczną i architektoniczną tych, które to problem możemy sprowadzić do muru fundamentalnego pytania jak to się dzieje, że historia architektury jest pozbawiona nazwisk kobiet 3 zdarzają się tam od czasu do czasu jak rodzynki Jacek Balcer i to bardzo późno dla Kolejorza jest oczywiście, dlatego że kobiety w architekturze z stały się one zostać obecny czy wyraziście Zaolzia manifestowały swoją obecność dopiero zasadniczo od przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku, a tak naprawdę w dwudziestym wieku i to w Turznie dwudziestym w jego zbyt to jest jedno z tych pytań, które nam współczesna humanistyka sobie stawiała Amelia ruja są różne zagadnienia do tej pory niedostrzegane czy marginalizowane i ten problem obecności kobiet w kulturze innych na różnych poziomach jest oczywiście inne analizowane od dłuższego czasu taki przełom w światowej humanistyce został dokonany w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku, kiedy za zaczęto zadawać pytanie dotyczące np. historię sztuki jako historii różne kultury wizualnej jak to się dzieje, że historie, że podręcznik historii sztuki składa się wyłącznie z listy obecności mężczyzn i to w dodatku białych mężczyzn i to jak mawiają badaczki z nurtu feministycznego martwych mężczyzn czy rzeczywiście było tak, że w kulturze zachodniej nie było zdolnych kobiet, które byłyby w stanie konkurować ze swojej swoimi talentami i umiejętnościami z twórczością my też z LO temu pytaniu, który otworzył cały nurt badań nad czym innym nad tymi zagadnieniami towarzyszyła oczywiście także kwestie związane z literaturą, ponieważ ten sam problem dotyczy badań nad literaturą x, gdzie kobiety były tym nie tyle nieobecny ile po prostu były niewidoczne między nią nie były marginalizowane natomiast w dziedzinie badań nad architekturą to pytanie zaczęto sobie stawiać dopiero po tych odkryciach związanych z kulturą artystyczną malarską i literacką i moje badania, które prowadzą od kilku lat dotyczą właśnie tego zagadnienia, zwłaszcza w kontekście polskim jak to się dzieje, że Polska historia sztuki ich nie nie uwzględniała oczy nie zauważała obecności kobiet czy jest to zjawisko szczególne w perspektywie szerszej niż tylko na Polskę czy też może jest to odbiciem różnych i problemów, które łączą się z innymi zjawiskami obserwowanymi w krajach europejskich czy w GM w kulturze zachodniej są bardzo ciekawe wątki dopełnione należą się zastanowić czy był równy dostęp także do powiedzmy uczelni artystycznych do zawodu tak czy nie było tzw. szklanego sufitu i oczywiście w momentach, kiedy jest utrudniony dostęp również pomysł filmu to normalne wydaje się, że jest nadreprezentacja 1 płci w 2 Stal nagi to jest to jest właśnie w tym tereny to pytanie oczywiście, kiedy przyjrzymy się pierwszemu tej pierwszej kwestii czy w ogóle istniały kobiety, które zawodowo wykonywały architekturę czy w takim długim ciągu czasowym dla państwa od nowożytności aż po aż bolą mnie współczesność to oczywiście nie jest tak żony nie były w ogóle nieobecne w różnych utrudnień w różnych epokach można było dostrzec takie pojedyncze o kobiecej ingerencje w obszarach architektury co oczywiście dotyczyło szczególnie uprzywilejowanych kobiet czy arystokratę k przedstawicielek bogatej warstwy mieszczańskich królowych, które posiadały potencjał wynikający z ich pozycji hierarchii społecznej ich statusu także majątkowego i one dalej realizowały z dużym upodobaniem, choć nielicznie swoje pasje architektoniczne, które wyrażały i to taka namiętność do architektury była przez te kobiety wyrażano w różnych pamiętnika wspomnieniach i t d . my wiemy, że architektura nie była kobietom obojętna Zuzia, ale czy to, że nie była obojętna na rowerze sołtys park West to, że coś komuś nie jest obojętne nie znaczy, że odniósłby sukcesu, bo ja będąc małym chłopcem myślała to, żeby ktoś chce zostać strażakiem tak, by dostać do podziału, a nie zostać strażakiem to spisek państwa przeciwko tobie albo kobieta, bo mężczyzna siedział nie być może, gdyby się okazało, że trzeba pracować niebezpiecznych warunkach to dorzuci się tak jest to, że ktoś miał takie zainteresowania z tego kręciło się wydawało mu się mogły się w tym z sprawdzić w jakąś byłbym ostrożny pani profesor no to oni są jak zwykle wszystko jest dość nieskomplikowane i to jest odpowiedź na to pytanie złożone, ponieważ takim taką najprostszą odpowiedzią na to dlaczego tak późno kobiety weszły do tego zawodu, by było związane w ogóle są strukturą zawodową i akademicką, która funkcjonowała do funkcjonowała aż po współczesność, którą to struktura limitowaną ład dostęp do pewnych zawodów i do pewnego zakresu wiedzy kobietom z różnych powodów przede wszystkim rządził tym, że scenariusz patriarchalny, który powiadał, że kulturę tworzy mężczyzna i on jest głównym kreatorem także kreatorem naszej architektury natomiast kobieta jest tylko w aucie uczestniczką przestrzeni wykreowanej przez mężczyznę, o ile mamy jasny znak to jest oferta model ten trend to ta pierwsza odpowiedź na tę na tę kwestię, której po, której uzasadnienie odpowiedź na to pytanie możemy znaleźć mnie czy też uzasadnieniem dla tej kwestii możemy znaleźć w bardzo odległych czasach np. tradycji biblijnej, która opowiadała, że pierwszym architektem w dziejach ludzkości był Adam, który zbudował szałas i to była pierwsza biblijna budowla, która zapoczątkowała dzieje budownictwa i na świecie te wersy biblijne tak to wygląda w wersji teoretyczna architektonicznej, że 3 LM, by została bardziej doprecyzowana i kiedy zaczęły pojawiać się traktaty architektoniczne i tutaj kluczową taką postacią jest oczywiście zarówno widzów już, które w okresie starożytnym napisał swój słynny traktat o architekturze adresowane do męskich odbiorców, a że wytworzyło model ten model, na którym miała być oparta cała cała struktura architektoniczna przy jego projekt Ant Andropow antropometrycznych, które wyprowadzał kanoniczne proporcje architektury jako punkt wyjścia do budowania zarówno w planu jak innym bryły przestrzeni wewnętrznej z takiego idealnego bytu abstrakcyjnego bytu, jakim było idealne ciało białego zdrowego młodego mężczyznę od ów człowiek Homo kwadratu z wpisanym wkoło IMI Kwadrat, który był punktem wyjścia do wypracowuje wypracowywania proporcji w architekturze te proporcje niebyły wyznaczane przez ciało kobiece tylko właśnie przez ciało męskie blokuje się w tym z patriarchalnym widzeniem świata dobrze, ale rozumiem, że odmawiamy teraz autorowi, bo to w panice Zdrój autora mamy autora, który uważał miał zdanie, że jego koncepcja opiera się na pewnych proporcjach ciała męskiego od Ależ pani mówi no nie powinien mieć powinien włączyć to kobieta czynu taką miał możemy powiedzieć możemy powiedzieć zawsze to podoba albo nie podoba, ale teraz taka próba cenzurowania tego wydaje się niewłaściwe to ja bym tego nie określiła pojęciem cenzury tylko ten no chyba będę od kontekstu wiktoriańskiego może tak to ujmijmy mianowicie że, gdy Vitrum już miał taki pogląd, który wynikał z określonych z określonej sytuacji kulturowej WGI to co nas tutaj będzie interesowało to to dlaczego tylko to męskie ciało, by było brane pod uwagę, jakie były tego konsekwencje dla następnych epok bo kiedy spojrzymy na zaproszenie do dnia dowiemy się, ponieważ wiemy jak teoretycy architektury w okresie nowożytnym n p . Alberti, który jest autorem w połowie piętnastego wieku 2 podstawowych traktatów, które ufundowały w ogóle zagadnienia związane zarówno z architekturą jak psy życiem rodzinnym z funkcjonowaniem rodziny w społeczeństwie mianowicie jego słynny traktat o rodzinie, w którym one WUG regulował zasady obecności relacji pomiędzy kobietami mężczyznami w przestrzeni rodziny, mówiąc że mężczyzna pełnił funkcje reprezentacyjne natomiast Kobiela jest z tym tylko uczestniczką tego inne tego rodzinnego gremium i rola sprowadza się do prokreacji do opiekowania się domem opiekowania się dziećmi mężczyznom i t d. tak dalej, a drugi traktat, który stąd realizują formalnie regulatorzy prof. Marta Leśniakowska z Instytutu sztuki Polskiej Akademii Nauk jest studio i rozmawiamy o tym jak zostać architekt albo jak było wiele kobiet nie zostało marionetkami może to jest chyba ważniejsze jest to drugi z siebie ta informacja jedenasty 20 po informacjach wracamy z studio prof. Marta Leśniakowska z Instytutu sztuki Polskiej Akademii Nauk badaczka teorii i historii sztuki architektury i fotografii dziewiętnastego dwudziestego 2001. wieku i jutro w Toruniu o godzinie osiemnastej w galerii sztuki Wozownia przy ulicy ducha Świętego 6 odbędzie się wykład pani profesor na temat kobiet architekt tak zatytułowany lekceważone córki Alma Mater także, że ktoś ma czas ochotę myślę, że powinien odwiedzić, a myśl szansa dla tak, aby się zastanawiam jak to się stało, że tak niewiele kobiet architektem było przypomina się też historia o takiej szwedzkiej artystki czcimy, a klient to jest artysta, który dzisiaj mówi się, że byłaś prekursorką my aż tak cynizmu, że te swoje wszystkie rzeczy jeszcze przed, jeżeli strony podziału płci to przed męskimi abstrakcja listami malowała od kradzieży, choć nie dość to jest trochę inna, bo nas, gdyby te wszystkie swoje rzeczy zostawiła w lesie wujowi mówić o rozwoju to niech to co najmniej 20 lat w garażu leży no faktycznie po po 20 latach, gdyby odkryto towary bądź dla gmin w 2 do takiej architekturze mamy podobny ruch podobny prekursorskie tutaj przerwaliśmy przed przerwą na problemie Albert i jego i jego 2 traktatach 1 dotyczył inne rodziny traktatu o rodzinie z rad 40 piętnastego wieku, a drugi powiązany z nim dotyczył architektury, czyli innych zagadnień związanych z projektu SEL z z projektowaniem Izy wyglądem domu dostosowanego do tych zasad, które były wcześniej we w tym wcześniejszym traktacie nie przedstawiony i Albert i właściwie razem z filtrów już się ufundowali całą teorię architektury nieomal, że on wiek dwudziesty, ponieważ np. figura moduł Lora kontuzje urazy połowy dwudziestego wieku opracowywana przez niego w latach czterdziestych, w której on zastosowały postaci jak mówię mówi legenda był kiedyś na ulicy nowojorski zobaczył postaci strażaka czy policjanta potem o potężnej budowie ciała i tak się zachwycił proporcjami tego wyliczała, że na jego podstawie stworzył swoją swojego moduł Lara, który wyznaczał wszystkie elementy architektoniczne i struktury w planie bryle w poszczególnych w obu wątkach i t d . tak dalej to jest przeciągnięcie tej Vitrum wiejskiej tradycji ze scen okresu antycznego, która jest stale obecna w dyskursie teoretyczną architektonicznym i w praktyce archiwalia negatywnie nie ja stwierdzam fakt natomiast gdy natomiast konsekwencją takiego właśnie rozumienia architektury jako inny kreacji wyższego rzędu, która jest po pierwsze, tworzona przez mężczyznę, bo ten scenariusz mówił o tym, że architekturę ma prawo jako twórca kultury robić tylko męża mężczyzna on jest predestynowany do tego, że do tym żeby, żebyś ty to robić ima takie możliwości, a kobieta jest tylko uczestniczką tej wykreowanej przez męża mężczyzna przestrzeni była 1 z tych powodów, w którym unijny, który wykluczał te kobiety z edukacji architektonicznej, jakkolwiek one być o tym nie marzyłem cała ta sprawa poza tym epizodem, o których tu wcześniej mówiłam, że te niewielkie arystokratki kobiety w na szczycie hierarchii społecznej bywałem sporadycznie realizowały swoje pasje architektoniczna, ale tak naprawdę sprawa została, że de konstruowana przez zdemontowane dopiero przed połową dziewiętnastego wieku i wstyd i to w stanach Zjednoczonych mianowicie tym środowisku taki bardziej oświeconych kobiet, zwłaszcza z kręgu, a policja ani stek tutaj specjalną rolę odegrały siostry bicia i 1 z nich była autorką chaty wuja Toma i one wspólnie zaczęły zastanawiać nad tym jak to się dzieje, że domy, w których one żyją i nie wolno im realizują te wszystkie rodzinną domowe potrzeby i swoje obowiązki, gdy są w gruncie rzeczy tak bardzo źle zaprojektowanej taki niewygodny okna nie na tej wysokości żywienie takiej szerokości pokoje dziecięce za daleko kuchnia nie tak skomponowana i t d. i t d. zaczęły się zastanawiać co zrobić, żeby zmienić tę tezę, że to modele w ten sposób powstał pierwszy w stanach Zjednoczonych zupełnie fundamentalny tekst dla dostępu kobiet do architektury, który dotyczył właśnie tych zagadnień nawet i własnoręcznie robione przez Katyń Reacher rysunki architektoniczne, które pokazywały jak taki dom zaprojektowany z punktu widzenia kobiety jako uczestniczki tej przestrzeni, a nie tylko gościa, gdy był staje się znacznie bardziej funkcjonalny filozof David Villa zwanego domowe inżynier jak one się nazwał ich zapoczątkowały cały nurt rozsadzający ten scenariusz niedopuszczające kobiet do edukacji architektonicznej i do praktyki architektem zrozumieli, że mężczyźni trochę zostawili sami na siebie pułapkę tak, by z 1 strony mówią o miejsce kobiety jest kuchni ich domy, a to mężczyzna ma zarabiać przynosić do domu zwierzynę i mężczyzna ma być tym architektem idealnym notował, że to, dlaczego ten idealny architekt, który tak wszystko wszystkim wie i zostawia tę kobietę w domu tak źle zaprojektował dla niej tę złotą klatkę to, dlatego że się posługiwał pewnym sam z pewnymi schematami utrwalonymi w teorii praktyce architektonicznej od, których się z różnych powodów być może nieświadomie nie potrafił uwolnić no procesy rewolucyjne w architekturze mają jednak dość się nieliczne kazusy i nawet, ale w przypadku architektury radykalnie awangardowej, kiedy ją analizujemy z punktu widzenia Szkot przestrzennej w przestrzeni takich projektów awangardowych to zauważamy, że one także nie są wyzwolone z takim takiego właśnie takiego wiązania ze starymi schematami wynikającymi z rytuału życia rodzinnego, które przecież ulegały zmianie w, zwłaszcza od 7 dni od dziewiętnastego wieku i to i to i to mentalne te przemiany dyrygent kulturową cywilizacyjne były bardzo my w bardzo istotny sposób wpływały na na przestrzeń domu to, że Awangarda na początku lat dwudziestych dwudziestego wieku powielał pewne rozwiązania planistyczne sięgające po poprzednich epok w jest właśnie bardzo ciekawym zagadnieniem związanym z pytaniem jak to się dzieje, że architekcie mężczyźni nie potrafili tego, by tego zmienić tym domowe inż. Kita Amerykanki pierwsze, które zaczęły przepracować te projekty domów, a nawet przed przebudowywać własne domy w imię tych potrzeb, które one nie chciały realizować zapoczątkowały był taki bardzo radykalny przewrót w dziedzinie edukacji architektonicznej i doprowadziły do tego, że ten zamknięty Klan męski i jakim była architektura jako zawód i architektura jako edukacja zaczął być stopniowo tunel dostępny dla kobiet jednak nie dokonało się to by tak szybko pierwsze przejawy takiego, ale takiego wejścia kobiet do edukacji architektonicznej, która po pro, które to, które to wejście oznaczało po prostu, tyle że one chciały uprawiać architekturę niejako amatorki, które sobie zmieniają wygląd swojego domu Ależ te, które chciały być profesjonalnymi a gdy architekt kami na równi z mężczyznami, czyli chciały wejść do zawodu, który nie był dla nich dostępny tak jak wcześniej nie był dostępny dla kobiet w zawód malarek także on także artystki kobiety artystki dom i edukacji artystycznej Akademii sztuk pięknych zostały dopuszczone dopiero w drugiej połowie dziewiętnastego wieku właśnie ze względu na ochronę tak, by świata męskiej natomiast myślę, że trudno to trzeba też trochę głębiej wejść pomoże zdaniem nie niem niekoniecznie chciał skonfrontować z taką myśl panie profesorze to chyba nie jest tak, że tylko mężczyźni to tylko wybrani mężczyźni w Chinach oczywiście za to więcej wiesz nie było tak kobiety wersu versus mężczyźni w oczy, jeżeli spojrzymy w ogóle na historie grupy no no History cechów o to chodziło generalnie o zamknięcie tej grupy, ale oczywiście kluczem były w dłoniach ludzi rozdających karty, czyli nie wiem mistrz Meister czeladnik uczniowie cała struktura Zaleską, która także już do niej także mija chciał zostać malarzem nie wiem, gdzie w dziewiętnastym wieku tomik przyjęli mnie to spojrzenie, by kim jestem, skąd pochodzę kim są moi rodzice jak ją koneksje w Paryżu np. i ich wtedy zadecydowali także niekoniecznie bycie kobietą od razu znaczy, że takie skreślony, ale tak, żeby cienie pod niewłaściwym mężczyzną no poza tym, jeżeli są oczywiste także ich potrzeby trasata na to co ciekawego wydarzyło się w drugiej połowie dziewiętnastego wieku, jeżeli chodzi o sztukę to znowu mówimy teraz o ludziach, którzy byli poza Akademią czy ludzie, którzy nie nie chodzi do tego systemu 3 tony anty systemowi albo wyszli z Akademii Ajax zagra buntowali darli, którzy chcieli być niezależnie od tego kanonu Akademii jest jak słucham tego podziału Mesko kobiecego i to INI i rodzi mi się w głowie taki no właśnie taki takie zderzenie kobiety mężczyzn, ale wiem, że to jest generalnie głębsza sprawa, że to jest jednakowoż, jaka jest pewna kasta, która chce zachować władzę i niekoniecznie to jest tylko podziały płciowe to jest pewnie podział ekonomiczny społeczny chłopak dotyka tutaj pan w kwestii, które miałam w następnym akapicie panu przyjechali zapakowali nas, bo wydaje się, że jednakowoż czysto po przekaz jest taki, że kobiety miały źle, a mężczyźni mieli dobrze no ale tego jacy mężczyźni lat pomińmy to kwestia, że tylko wybrani, którzy mieli wyjątkowe predyspozycje intelektualne mieli talent mieli możliwości studiowania architektury, bo to jest tak oczywiste w każdym zawodzie tak jest jak każdy może być lekarzem inie każdy może być artystą i architektem, ale tutaj ten problem blokady tych w tym w dziedzinie edukacji architektonicznej dla kobiet wynika właśnie z tego, o czym pan, by przed chwilą powiedział z ochrony swojego korporacyjnego układu bez skutku to jest związanego z uprawianiem tego zawodu, który w tradycji ciągnącej się tam od tej od tych czasów biblijnych jest jest obwarowane różnymi obostrzeniami związanymi z tym, kto może wejść do tej korporacji to się wiązało oczywiście w pewnym momencie z bardzo poważnym problemem do takiego strachu przed tym moim wejściem nowej po wejściu konkurencji istniała obawa, że te kobiety, które okażą się n p . z równie zdolny i równie równie ambitne jak i gen mężczyźni, gdy zaczną po prostu wchodzić na rynek pracy i to jest po prostu czysta kwestia ekonomiczna, czego bardzo dobrym przejawem było to co się wydarzyło we pierwszej połowie dwudziestego wieku, gdy po w samym końcu dziewiętnastego wieku, kiedy uczelnię, ale techniczna Politechniki tutaj prym wiodła wiodła oczywiście Finlandia, gdzie się narodził ruch słów sufrażystki tam powstały pierwsze pierwsze wydziały pierwszy wydział architektury UE, na które DM możliwe było wejście na studia kobiety, ale mamy tutaj na samym przełomie dziewiętnastego dwudziestego wieku kilka takich symptomatyczne ich wypadków przy pracy w jaki sposób cała ta cała ta cały ten mechanizm korporacyjny i te blokady i te różne stereotypy kulturowe inne społeczne tutaj funkcjonowały była taka bardzo mnie zdolna i bardzo sympatyczna, ale Amerykanka Giulia Morgan, która firma chciała studiować architekturę w stanach Zjednoczonych nie bardzo byłam możliwość w każdym razie ograniczone Jana wyjechała do Paryża, podejmując studia na paryskiej Akademii sztuk pięknych na wydziale architektury i w tym dyplom, który zrobiła ze zostałby okazał się na tyle interesujący, że ona zgłosiła ten dyplom do konkursu bardzo prestiżowego konkursu architektów liderom to był taki konkurs to gry w zawodach, które znalazły się na tacę dawał dawał zarazem i bardzo dobre stypendium studia w Rzymie i otwierał drogę do zawodu architekta taki rzeczywiście w te z górnej półki Giulia Morgan znając realia, w których żyła, a jesteśmy w Paryżu w latach późnej 90 dziewiętnastego wieku ukryła się pod męskim pseudonimem i wygrała ten konkurs liderom kiedym żyli otworzyło koperty identyfikujące autora, kiedy okazało się, że to jest autorstwa kobiety cofnięto werdykt wybucha oczywiście okropny skandal i na skutek tutaj do głosu doszli światli architekci z BMW z różnych środowisk Intel i oni doprowadzili do tego, że jednak je przywrócono jej ten dzięki Bogu owo skandaliczne decyzje właśnie taka, która nakazuje centrale co więcej pomimo tego, że ona zdobyła tę sławę tego i jako laureatka tego konkursu te po studiach wróciła do Stanów zjednoczonych i przez następne ponad 5060 lat projektowała słynne rezydencje dla amerykańskich milionerów domu domów gwiazd filmowych i t d . jeżeli uważnie się ogląda też kino hollywoodzkie to niektóre sceny np. tam nawet konkretnych firmach rozgrywają się w tych ekskluzywnych rezydencji i morał z tego morał płynie z tego taki, że po to, kobiety chcą wejść do świata nie tak to, żeby mogły projektować dla elit nie żona chorego płynie taki, że jej, ale z aż o architekturze w ogóle nie była misją to nazwisko ona projekt za zostawiła po sposobie kilkadziesiąt wspaniałych realizacji natomiast jej nazwisko w ogóle nie funkcjonował historia architektury, ale Wolski Rybus Jeleń, który przynajmniej coś dla ich do wielu z nas, w których nie stać na mieszkania domy stworzył nadwozie wróciła pani profesor to, ale może skończyć w pół zdania powiem, ponieważ dopiero w latach osiemdziesiątych pewna badaczka amerykańska napisał monografię na temat Jolie Morgan i wtedy dopiero odkryto, że taka architektka w ogóle istniała prof. Marta Leśniakowska studio wracały po informacjach o PIT, dlaczego przez lata tak niewiele było architekt tek, a był to głównie zawód, który wykonywali bogaci biali mężczyźni w o tym, m. in. jutro w Toruniu o godzinie osiemnastej na wykładzie prof. Marta Leśniakowska jej lekceważony córki Alma Mater dziś tak jak przez przedsmak przypomnę jeszcze, że to jest w galerii sztuki Wozownia w Toruniu bardzo wszystkich państwa zapraszamy z dużą ilością ilustracji Wendy mówiła o tym, wszystkie zagadnienia, które tutaj tylko zarysowuje my w nadzorze, czyli w końcową Amerykanka, która zdecydowała się studiować w Paryżu i na konkurs liderom zgłosiła swoje projekty pod pseudonimem pokazał, że jednak to z kobietą w tym zadaniem stoi żyli wycofało, ale potem jak rozumiem pod naciskiem pod naciskiem przywróciło tak to też taki bardzo spektakularny przykład czy tym bardziej że tak jak już wspomniałam ta uczelnia Morgan potem zapadła w niepamięć i przestała w ogóle funkcjonować jako, jaką nas taka wielka jednak gwiazda architektury Amerykanom i na prawdopodobnie, dlatego że w społeczeństwie amerykańskim uznano, że kobieta architekt to nie jest to co co powinno być finansowane w PRL w tym samym mnie jakiś czas ta pani, że po prostu nie wiem już zarabia wystarczająco pieniędzy, żeby oddać się łowieniu ryb, ale należała do moich dzieciach uznali, że może już nie podobają się również w każdym świecie są bardziej mnie popularnie architekci niektórzy odchodzą inni zostają bez względu na płeć tak naprawdę coś jak teoria spiskowa glazura, albowiem ci się nie udało no to na pewno jest męski spisek, a mężczyźni się nie udało to był słaby to wie pani tak zawsze już pani tak miała żyć na świat mama zawsze do mnie mówi załatwiły się, jakie są przeziębione tak ale kiedy mała przeziębiona co mówi o dopłaty niż wirus od jedno tak to intruz jest ponownie panie profesorze spisek męskiej kontra ci faceci, którzy po prostu sami odchodzą grunt domki ja bym jednak nie była aż tak radykalna, że to jest męski spisek, ale uwzględniamy lub te elementy kulturowe, które w Reno Mal rządzą pewnymi stereotypami pewnymi zachowaniami, bo one tutaj są istotne dla zrozumienia tego co się wydarzyło w tym dwudziestym wieku, dlaczego dopiero w dwudziestym wieku ta edukacja architektoniczna została tak naprawdę otwarta dla dla kobiet w stanach Zjednoczonych, czyli Morgan miała jeszcze inną koleżankę, która była autorką takiego na wystawie wielkiej wystawie czek chicagowskiej zaprojektowała na wielką realizację p t. my dom kobiet z dość symptomatyczne i telewizji należała się do tych pionierem architektury zawody zawodowej architektury, która została po po tym, poty realizację ne no właśnie skończyła swoją karierę dość radykalnie, ponieważ zorientowała się, że już to, że ten budynek został rozebrany po wystawie to jeszcze pół biedy, ale gorzej, że ona się zorientował, że honorarium, jakie dostała za ten projekt jest trzykrotnie niższa od honorarium jej kolegów po fachu, którzy za podobną realizację dostali znacznie wyższe pieniądze i to z le to wpływ wprawiło ją z taką depresję, że rzuciła marzenia o tym, żeby zostać arch. Goi w ogóle odeszła z zawodu takich przykładów mamy bardzo dużo ja akurat badałam kwestie związane ze środowiskiem polskim te, które winny dochodzi tutaj do głosu dopiero po pierwszej wojnie światowej ze względu na różne okoliczności dziejowe inny ale kiedy w 1915 roku na wydziale architektury nawet na Politechnice warszawskiej jeszcze wówczas się nie nazywa Politechniką, ale my okupacyjne władze niemieckie zatwierdziły statut powołanego wówczas wydział architektury w Warszawie, by to w tym statucie figurowało expressis verbis stwierdzenie, że na studia są dopuszczalne na równi kobiety po maturze i mężczyźni i to był punkt wyjścia dla pojawienia się pierwszej grupy świetnie zawodowych architekt tek w Polsce w dodatku niezwykle interesująca grupa, ponieważ wszystkie reprezentowały awangardową radykalną modernistyczną architekturę i były typem tzw. nowej kobiety wpisała pani o nich teraz sporo frajdy, ale chciał ruszyć tego wątku nierówności płac w Polsce szczególnie rozumiem no bo to jest jej jakaś taka ukryta wada kapitalizmu, że państwo, że działalność kapitalizmu to chodzi o generowanie jak największych zysków tak czyni większość przenoszenie fabryk do państ w, gdzie mamy tańszą siłę roboczą albo otrzymanie jak najniższych pensji dojdzie gdzieś się da teraz mamy sytuację, że mamy kobietę i mężczyznę, którzy mogą wykonać taką samą pracę przeczy mówi się, że kobiety pracują 20 % taniej, który biznesmen zatrudniłby mężczyznę, jeżeli różnica jest tylko w cenie przecież każdy kapitalistyczny biznesmen, jeżeli może zaoszczędzić 20 % to za zatrudnia, by same kobiety w no tak z punktu widzenia takie proste ekonomii rzeczywiście tak tak powinno być 12 latach nie jest to rzeczy czy czeka ateiści zgłupieli wolą płacić 20 % więcej mężczyznom, jeżeli kobieta może to samo zrobić no tak, ale zapominamy o tym, że pomnik architektury nie robi się do dla kogoś w sensie, że się jest zatrudniony przez takiego dewelopera, bo to jest późna późna zjawiska, ale my mówiliśmy o wynagrodzeniu tak, ale już dziś już okropne rzeczy dla ciebie akurat ten ten przypadek, który przetoczyła się tej tej Amerykanki, która rzuciła architekturę niezrażona tą sytuacją nierównością przecież powinna być właśnie jest zatrudniany przez nich jednak, że wolą zapłacić 20 % mniej niż 20 % nie ma ona prowadziła swoją chciała prowadzić swoją własną pracownię architektoniczną, czyli pracowała na siebie ona była tym biznesmenem ona była tym wiele moich klientach, a klienci oczywiście będą próbowali zapłacić i taniej, czyli ona z mam mniejszy zysk niż jej koledzy mężczyźni chcieli nas nie, ale powinna być rażąca nierówność nie, dlatego że zysk nie jest przy tym pozorny zysk to jest ta różnica ale, ale prawdziwy zysk to, jeżeli państwo żartem kapitan z dwudziestego wieku i tylko końcówki to są obroty tak, czyli ile mogę np. projektów zrobić, nawet jeżeli mamy kogoś, kto pracuje 23 tam ileś procent taniej to powinien generować wyższe zainteresowanie, jeżeli generuje większe wyższe zainteresowanie to może produkować więcej, czyli w długim terminie zarabia więcej w 2 g, jeżeli nie ma takiej podstawowej wiedzy to nie powinna prowadzić firmę to choćby i płeć tylko znajomości realiów bigos z owych wie pan kogoś, kto może pracować taniej od Super to znaczy rząd podbija rynek w UE będą mierzyć, jeżeli mówimy może o tym, może jest coś narzeczy, że ona również została wykluczona z tego rynku właśnie, dlatego że była konkurencją w tym środowisku skoro mogła, by projektować taniej wobec tego, ale konkurencja jest dla Łodzi pani profesor czy również została, że została wykreowana dlatego, żeby konkurencja, że inni byli konkurencyjni szerzy się zastanawiał nad płcią laty, że w tej konkretnej sytuacji jednak rola to, że ona była kobietą ani mężczyzną odgrywało istotną rolę w tym i w jaki sposób potraktowana została w Italii realizacja i te i tequili to kwestia ta kwestia honorarium i ta cała historia takich przypadków mamy bardzo wiele dobrze zobaczmy co się dzieje to już inna przestrzeń, ale podobna konstrukcja korporacja p t. taksówki tak to licencje liczniki coś tam tak zamknięty świat świetne zarobki nagle pojawi się ktoś, kto mówi, a my będziemy wozić taniej tak my wszyscy rzucają mówią Super to wykorzystamy no bo wiadomo, że jeżeli daje to samo, a może nawet więcej za tani za mniej, bo to zdobywam podbija rynek no i teraz, jeżeli ona faktycznie była równie dobra opracowała taniej to oznaczało, że Włosi rynek powinien być jej nos, jako że coś takiego skreślić teoretycznie tak powinno być, ale akurat przypadku nie mówmy raczej w roli sponsora i 8 proc w przypadku twórczości, która się nie zawsze rządzi czystą ekonomią i takim zimnym wykalkulowane rachunkiem ekonomicznym tutaj mamy bardzo wiele złożonych różnych wątków, które dotykają także tego rodzaju zachowań tego rodzaju zjawisk problem to kto o, których tutaj już wspomnieliśmy dotyczący zagrożenia płynącego wasze z tej konkurencji nowe nowe nowe środowisko, które po raz pierwszy w dziejach ludzkości jako zawód chodzi, ponieważ właśnie dwudziesty wiek stuleciem kobiet wcześniej czegoś takiego w architekturze wcześniej wcześniejsze epoki takiego zjawiska nie obserwują i to zaczęła być dość istotna konkurencja zawodowo korporacyjnych, która rozwiązała wszystkie schematy funkcjonująca od od od antyku aż po aż po dwudziesty wiek plus rezerwa z US dać mu sprawę z tego, że wy 3009 . roku w Polsce nowy na wydziale architektury PL Politechniki warszawskiej 1 z największych uczelni architektonicznych ówczesnej Europy w studiu wychodzili najwybitniejszej modernistycznej twórcy krajobrazu architektonicznego w Polsce studiowało 99 kobiet mamy tę na liście obecności mamy taką cyfrę, gdy z tego mamy 51020 nazwisk, które jesteśmy w stanie zidentyfikować na rynku architektonicznym mamy tylko nieliczną grupę tych wielkich gwiazd architektury, które tworzyły w międzywojniu i które te, które przeżyły lub, ale jest mały nos to jest to dziejowe dla mężczyzn i zużywają mało Study 99 kobiet na studiach architektonicznych 3009 . roku to było mniej więcej 12 % ogółu studentów architektury to i tak był wysoki wskaźnik Bowie zadźgali euro za prawie 20 proc zostało na rynku azylu mężczyzn jedno proc zostało na rynku nos w życie tego tego akurat jest nadal ważna informacja, bo dawno pokazała się z podobnie u kobiet jak tłumaczy że, choć odsetek czy nie to jest cenna informacja i manager w następnym spotkaniu przyjąć PSL zdobędzie ten wie, że ich nie budowali kolejnych teorii spiskowych, żebyśmy się odnosić do faktów nie do opinii jutro pani profesor o godzinie osiemnastej w Toruniu opowie o tym jak zostać architekt kocham dziękuję w weselu mojej audycji Jankowska informację o godzinie dwunastej po informacjach Mikołaj Lizut jego program bardzo dziękuję pani za nocleg
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK
-
-
37:24 W studio: prof. Piotr Śliwiński
-
01:05:46 W studio: Katarzyna Kwiatkowska , Marta Kożuchowska-Warywoda
-
24:25 W studio: dr Iga Bałos
-
40:36 W studio: Alicja Knast
REKLAMA
POPULARNE
-
29.01.2018 11:00 OFF Czarek42:10 W studio: prof. Piotr Dyczek
-
-
-
30.01.2018 11:00 OFF Czarek42:01 W studio: prof. Magdalena Kamińska
-
12.10.2018 10:00 OFF Czarek38:27 W studio: prof. Paweł Strzelecki (matematyk)
-
-
02.02.2015 10:00 OFF Czarek42:33 W studio: prof. Krzysztof Meissner
-
22.02.2018 10:00 OFF Czarek35:23 W studio: prof. Ewa Kuryłowicz
-
22.01.2018 11:00 OFF Czarek40:09 W studio: dr hab. Stanisław Iwaniszewski
-
17.07.2017 11:00 OFF Czarek38:09 W studio: dr hab. Jan Rybicki
-
27.11.2020 10:00 OFF Czarek37:43 W studio: Diana Dąbrowska
-
19.01.2018 10:00 OFF Czarek35:08 W studio: prof. Bohdan Szklarski
-
20.02.2018 10:00 OFF Czarek35:45 W studio: prof. Stanisław Gawroński
-
26.01.2018 11:00 OFF Czarek43:00 W studio: Justyna Bajer
-
05.12.2017 11:00 OFF Czarek38:38 W studio: prof. Krzysztof Meissner
-
29.01.2018 10:00 OFF Czarek38:23 W studio: dr hab. Konrad Osajda
-
01.02.2018 11:00 OFF Czarek38:56 W studio: dr Piotr Podemski
-
-
31.05.2021 10:00 OFF Czarek39:19 W studio: Adam Twardoch , Mateusz Machalski
-
-
-
03.12.2020 11:00 OFF Czarek37:41 W studio: o. dr Paweł Krupa
-
-
25.06.2020 10:00 OFF Czarek37:10 W studio: prof. Bohdan Szklarski
-
28.06.2021 10:00 OFF Czarek35:36 W studio: dr hab. Grzegorz Pac
-
04.09.2017 10:00 OFF Czarek39:12 W studio: Kamila Łyczek
-
28.02.2018 10:00 OFF Czarek27:15 W studio: prof. Łukasz Niesiołowski-Spano
-
07.02.2022 10:00 OFF Czarek35:22 W studio: dr Łukasz Garbal
-
02.03.2018 11:00 OFF Czarek39:51 W studio: dr Tomasz Piekot
-
14.10.2020 11:00 OFF Czarek40:28 W studio: dr Jarosław Łachnik
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL