REKLAMA

80 lat od czasu wybuchu drugiej wojny światowej Polacy i Niemcy dostrzegają jej wpływ na wzajemne relacje - o raporcie "Barometr Polska-Niemcy"

Połączenie
Data emisji:
2019-05-28 14:00
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
26:05 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
łączenie ich różni od dziur 146 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nostalgią dr Agnieszka Łada z Instytutu spra w publicznych dyrektor programu Europejskiego w tymże Instytucie dzień dobry dzień dobry będziemy mówić o kolejnym wydaniu barometru Polska Niemcy czy badania opinii publicznej badania wzajemnych w stereotypów auto stereotypów postrzegania relacji między społeczeństwem polskim niemieckim i o tym, że za moment, ale skoro już jesteś w studiu mamy okazję Rozwiń » porozmawiać to nie odmówię sobie tej przyjemności, żeby zagadnąć się o wybory europejskie Nowodwory do parlamentu Europejskiego, w które w Niemczech przyniosły dość zaskakujące wyniki, choć teren był stały to znaczy to nie jest także rozstąpiła się ziemia nagle mam zupełnie nową rzeczywistość, ale spore my takich powiedziałbym sygnałów, które mogą być pewnym zaskoczeniem czy chyba najbardziej takimi wyrazistymi ciekawym sygnałem znaczące wzmocnienie zielonych ataki to jest o tyle nie nowy sens, bo tak jak mówisz, że te słupki na osłodę dłuższego czasu, ale to, że przekroczyli 20 % to jest symboliczne tak ta partia była zawsze raczej tą partią kilku kilkunastoprocentową dynamikę 20 zagra symboliczna magiczna liczba pamiętajmy także, że zieloni też, że przez powstali wcale nie tajne, owszem, lata 80 są te momenty, kiedy oni zaczęli chodzić na scenę polityczną w Niemczech nieznane dno ani nie nie rządzą jakoś się w bardzo wielu miejscach w ilości nawozów koalicje w landach na targach na topowe zwierza się wpływać na niemiecką politykę ten wynik nas też w rządzie federalnym jako młodszy partner teraz muszą być uznawani za bardzo konkretnego partnera młodszego może jeszcze wobec np. CDU w alejce jest kolejny symbol tych wyborów europejskich prześcignęli Socjaldemokracji, czyli władza jest tą bardziej stromo do tej pory zwykle wchodzi w Galicja podjęła się ta data są silniejsi najstarszą partię niemiecką SPD tak jest osiągnęła niewiele powyżej 15 % głosów na metę tzw. partie o zakresie Ludowym, czyli tak go za wszystkie grupy społeczne powinna ogarniać podobnie jak chadecja testów testu wynik miażdżące znowu tak jak powiedziałeś można się było tego spodziewać Ależ tak Nisko spadną w wyborach ani po prostu w sondażach no to to była bolesna niespodzianka wyraźnie, że ciężkie dni dla mnożenia, ale z zdecydowanie jest zresztą już od iluś tygodnie była fala krytyki zaczyna się już spekulować czy już już powinna odejść z szefowania partii jej kadencja osie we Francji kończy się na jesieni i to już oczywiście wszyscy bez spekulacji używają, ale polityczny Berlin, mówi że znany nam Martin Schulz uwaga uwaga pan Szulc znowu chce wrócić się przypomnijmy, że teraz jest rezerwowym, ale złem tak Wonder miał swój epizod z partii, ale też w życiu z wielkim skandal czujemy się głośno jej słupki wystrzeliła później upadek był wielki Enei właśnie miała dana raz uporządkować partię nie udało jej się szósty raz zostać szefem brak reakcji przynajmniej tak się mówi to zobaczymy SPD musi to być poważny rachunek sumienia anegdot Crump Karen miała też nie ma najłatwiejszego życia, bo można powiedzieć, że to co się wydarzyło w tych wyborach soczyście znowu pokazuje sukces koalicji CDU CSU, ale to nie jest taki sukces, z którego można, by się jakoś bardzo cieszyć na nią nie uzyskali poniżej 30 % znani także słaby wynik i znał tu są spekulacje czy nowa szefowa partii przypomnijmy aneks ZMK sięgały została wydana w grudniu czy ona sobie nie poradziła z tym zadaniem z drugiej strony na ona jest tylko szefową partii nasza, ale jest wiele Angela Merkel stoi na czele rządu i to ona decyduje rynek jest pytanie czy anegdot sam Kalemba nie powinna zostać kanclerzem, żeby miejsca o większą władzę i realny wpły w na politykę na cześć takim wynikiem jak ktoś będzie chciał je oddać kanclerz stworzyć Angela Merkel odejdzie czy tam nie ma innych chętnych też będą dyskusje będą spekulacje, ale też są oczywiście skrzydła bardziej prawicowe konserwatywne psem mówią trzeba wrócić jeszcze bardziej do tych wartości chrześcijańskich są ci, którzy mówią trzeba iść bardziej w lewo być bardziej liberalnym, ale to jest bardzo ciekawa w tych wyborach to to, że ten główne wróg sceny politycznej Niemiec czy szwarccharakter, czyli aż zda niem poszerza swoje bazy wyborczej staje się właściwie nic się zmienia i to jest dobra wiadomość tę władzę w Niemczech może znał nie zaskakująca, bo te notowania zdaniem było jakoś wybitnie wysokie w ostatnich miesiącach, ale jednak zdążą oni uzyskali temp powyżej 10 % na to nie jest jego wynik, gdyby uzyskiwali w niej w tych landach w niemieckiej 2 powyżej 20 % do Landtagu w alei, ale uwaga uwaga w samych miejscowościach w okolicach Polski ten wynik, bo miażdżąca wysoki oni byli czasami pierwszą siłą z gustem w skali całych Niemiec nie ale, zwłaszcza w landach, gdzie wzrost cen wody za chwilę Saksonia Brandenburgia tam są wybory na jesieni oni uzyskali bardzo dobry wynik i tak już powinna niepokoić to niepokoi i to powoduje, że tam nadal też szczęście ani dostają oni taki wysoki wynik już jest gorzki nadaje im bardziej na wschód tym w las jest rozwiązaniem powiedzmy dyplomatycznie, ale i też, że liderzy widać z jednak wiele jest też jak bardzo chłonne i społeczeństwa na populistyczne hasła właśnie poprzez stać na dobrą stronę, żeby rzeźbę miało 1 hit 1 temat, na którym świetnie grało, czyli imigranci czy ten temat migracji zaczął się wyciszać tak, by się okazuje, że popularność też maleje, ale tej migracji w tej ZAKSA nie była aż tak znowu gdzieś na nasze dlatego też, że to było takie szkodliwe, bo zwykle ta ma on, dodając że coś, czego nie ma jest wadliwy bardziej tam, gdzie indziej nie ma doświadczenia osobistego należną FDP zgłosiła takie hasła bardziej tej dumy narodowej z pań się znamy takiego no i opieki i zainteresowania się w przeciętnym zwykłym obywatelem UE ile osób mówiło wyborców no ale z CDU SPD nikt nas nie przyjechał przez ostatnie lata na żaden wiec wyborczy, a w polityce, gdy przyjechali i małe z nimi podczas magistra zagłosowało na nich te i inne nie doceniamy się takiej bańce warszawskie czy berlińskie właśnie takich głosów, że kampania wyborcza poleganie tylko na billboardach wielkich miastach, ale też własne spotkania z ludźmi i policealne minie jeszcze na to siły chęci no dobrze, a teraz przejdźmy w takim razie do w tych polsko-niemieckich relacji, która kolejną odsłoną barometru próbuje jakoś opisać nazwać barometru robicie coś co już od 100 lat noc w roku 2000, czyli już na za chwilę stuknie 20 lat nic co roku, ale ta ostatnia nagminne już w państwie carów czy co 2 lata osłony co jakiś czas są większe albo mniejsze teraz taka pomniejsza się tak, ale przynosi wielkie zaskoczenie dlatego, że to jest 1 z wykresów, które pokazuje jak opinie obu tych społeczeństw niemieckiego polskiego się rozjeżdżają to znaczy jak postrzegały wzajemne relacje Polacy stopniowo, ale jednak systematycznie coraz słabiej coraz gorzej te relacje widzimy natomiast Niemcy nie wiadomo dlaczego rok do roku wielki wzrost przekonania o tym, że jest coraz lepiej tak może szczepy wstaję już winniśmy słuchaczy o jakich badaniach mówimy też badania opinii publicznej reprezentatywne na 1000 badanych Polaków Niemców, czyli takie najbardziej wiarygodne badanie reprezentatywne znaczy to oddaje faktycznie skład społeczeństwa po 12 stronie brak granice Daniel miał jak oceniasz stan stosunków polsko-niemieckich i tu Polacy Niemcy i doszło też zbliżyliśmy do siebie w 59 % Polaków mówi żona są dobre relacje i 60 % Niemców tak mówi Ewa Wiśniewska, bo Niemcy w zeszłym roku wieszczą mówili, że federacje są dobre tylko w 31 % zacznie się za Niemców mówiła, że relacje są dobre to jest olbrzymia zmiana takich badaniach takie zmiany w ciągu roku występują niezmiernie rzadko od 30 % w UE tak z raptownym odwróceniem trendu zdecydowanie naj możemy się też, dlaczego i oczywiście pytamy się EIA wizyt kilka wytłumaczeń przede wszystkim lepsza tania jak Niemcy wolę patrzą na polskie stosunki Polsko-Niemieckie jedzą mało interesują się niewiele UE i wiedzą tylko wtedy jedynie media o tym, piszą w ostatnim roku nie analizowałam naniesienie zajmowały relacjami Polsko-Niemieckie, owszem, pisano o Polsce, gdzie tu dzieje, ale nie o relacjach i też nic takiego złego nie wydarzyło to znaczy we wcześniejszych latach po przyjściu do władzy prawa i sprawiedliwości było kilka dużych takich głośnych wydarzeń negatywne wizyty było bardzo chłodne wnętrze dywizja mogło go dojść z 2 spory dość mocno chce się pisała w ostatnim roku misja specjalnego nie zadziała i ościeżnic specjalnie dobrego, ale rząd się nie nic nie pisało natomiast w relacjach medialnych przeważał tam złe relacje transatlantyckie Brexit Brytyjczycy, którzy są nie zrozumiani problemy Unii Europejskiej część relacji z Chinami na tym tle ten się okazuje marzenia o tych relacjach polsko-niemieckich nic nie złego nie słyszano pewnie są dobre w sedanie wynika z tego, że nie są przekonani o tym, iż wiedzą i widzą mając doświadczenie w Konica z takiej ignorancji takiej obojętności na nic tam się nie pali o reparacjach co się w nich nie słyszał dlatego, bo jedzenie jest traktowany jako powód poważny temat, bo na tylko w Polsce się tym straszy ale, ale oficjalnie nic nie zadziało zgłoszono zawieszenie z łosia stąd takie wyniki poniemieckie stanie to jest niesamowite, bo tutaj swoją historię waszego badania takim przełomowym momentem był 2012 trzynastym, kiedy z tych obustronnych relacji, które w nocie do pewnego wzrostu przekonania, że relacje kształtują się dobrze, kiedy 70 % Niemców mówią, że relacja kształtuje się do 370 % Polaków tak mówiło nagle zaczęło maleć to się wtedy wydarzyło czy Mel faktycznie te badania prowadziliśmy 32012 w Polsce trzynasty w Niemczech sobota mostem 2 miesięcy, a później dopiero mieliśmy funduszowe tysiące szesnastym, czyli widać było, że to jest w tym momencie zmienił się rząd w Polsce ranna i faktycznie dokładnie o zmianie rządu w Polsce teraz zaczęło się psuć ponieważ, zanim Beata Szydło pojechała do Berlina raczej było dość negatywna narracja o Niemczech stosunkach polsko-niemieckich podczas kampanii tuż po i faktycznie wtedy była w Niemczech bardzo duża w nasilenie negatywnych tekstów na ten temat inne też nie oszukujmy się były bardzo było bardzo wiele z 51 i tanecznych czy także merytoryczne polsko-niemieckich i to spowodowało, że idealnie społeczeństwo odczuwało tę negatywną zmianę stylu życia z na poziomie politycznym, zwłaszcza Niemcy patrzą głównie polityczne narracje w Polsce ten spektrum aspektem jest szersza mamy jednak największą wiedzę o relacjach gospodarczych społecznych w partnerstwie miast wymianach szkolnych nie może tego nie ma w Polsce są tym ciągle się mówić Pisza w 1418 zaś wróćmy do rozmowy, ale on włączenie ich różni od nich doktryny o in o włączenie ich recykling Olsztyn Igor też 1425 Jakub Janiszewski przy mikrofonie ze mną studio dr Agnieszka Łada dyrektor programowy Europejskiego w Instytucie spra w publicznych mówiłam barometr się Polska Niemcy czy o takim badaniu robionym przez jest po z VAT w 2000 roku w tym roku za pytaliście o stosunek w Niemców Polaków do mocarst w światowych, ale także do Unii Europejskiej już w kontekście tych wyborów warto spojrzeć na na ten wykres i na to jak Niemcy Polacy Unię Europejską postrzegają Jasną Szkot postrzegają stany Zjednoczone wydają się, że tutaj jest największa rozbieżność prawda to jest zaskakując, a tak faktycznie zapytaliśmy się czy dane mocarstwo stany Zjednoczone Rosja Chiny czy Unia Europejska przyczynia się bardziej do wzmacniania ładu światowego jakoś konstruktywnie działają bardziej do zaostrzenia konfliktów i to bardzo wyraźnie MF wyszło, że podobnie i że choć w ogóle takie nastawienie na podobnie patrzymy na Unię Europejską, że generalnie konstruktywnie działa, ale z taką ciekawostką jest to, że jednak w Niemczech o więcej, bo prawie 3 około 34 w Niemczech w Polsce 23 respondentów, mówi że da Unia Europejska nagi konstruktywne wpły w MDM i tanie jest to, że reszta, mówi że niż ma złe, ale że sposobem było dużo Polaków nie ma nie ma zdania, ale dużo jak na na odsetek Polaków jest zadowolone z polskiego członkostwa w unii Europejskiej występy dlatego właśnie bada się tych wyborów europejskich, bo bardzo wyraźnie koreluje z tym, że w Polsce nie ma debaty o znaczeniu Unii Europejskiej musi ona daje Polsce i konkretnie w euro co daje Polsce, ale nie mówi się na ile ona działa jako aktor na scenie międzynarodowej na ile jest ważna, ale w tym kontekście należałoby powiedzieć, że ten wynik jest i tak niezły to znaczy na pytanie raczej przyczynia się do wzmocnienia ładu bezpieczeństwa Międzynarodowego na świecie 62 % Polaków odpowiada, że tak, że się przyczynia 77 % Niemców opowiada, że się przyczynia czy tutaj widzimy, że to może rozbieżność między nami Niemcami, gdzie kilkanaście procent odpowiedzi, więc przekonanie, że Unia Europejska jest jednak korzystna dla ładu światowego natomiast zupełnie inaczej postrzegamy stany Zjednoczone to jest bardzo ciekawe Polacy 51 % twierdzą, że stany Zjednoczone przyczyniają się do ładu Międzynarodowego Niemcy nie są tacy przekonani co do tego tutaj tylko 30 % taki to jest cenne to jest największa różnica, zwłaszcza w tych badaniach, jeżeli chodzi o poglądy wobec czegoś nadaje znało to jest to można wytłumaczyć się raczej Niemcy zawsze byli bardziej sceptyczni wobec Ameryki natomiast później należało bardzo udanego prezydenta jak bardzo ten sceptycyzm był wyrażany i no sam to jest ekstremum, ale kolejne pytanie było też jak oceniasz tych przywódców światowych w tej tam w Niemczech uzyskał 82 % odpowiedzi negatywnych, że negatywnie się, ale go Niemcy oceniają Drezno olbrzymia liczba ta natomiast generalnie Niemcy, które tak samo za za Busha drugiego juniora byli raczej negatywnie nastawieni na Obamę czy Clintona byli pozytywnie nastawieni dała do Stanów zjednoczonych i tutaj na temat ma wiele wiele powodów w Niemczech jednak wychodzą takie trochę kompleksy te diametralnie tak dużo pomogli, bo zdaniem pozwoli mi się Niemcom wykaraskać potem kryzys związany jest z przegraniem drugiej wojny światowej zadaniem zawdzięczają w końcu przyjąć el ENA po drugie, po oczywiście nie Ameryka Amerykanie bardzo pomogli opóźnia proces zjednoczenia Niemiec to też jest takie narzędzia wdzięczność jest taka niechętnie okazywana natomiast też, że Niemcy nie widzą SDE Ameryce na jego stabilizatora gwaranta bezpieczeństwa no bo też nie mają sąsiadów takich jak Polska edycja mini myśląc kategoriami myśli może kiedyś jak bylina zmiana granic 2 bloków natomiast ta różnica w poglądach Polaków Niemców obok tego zacząłeś jest kluczowa, żeby zrozumieć się, że najpier w w rozmowach czas, by wyjaśnić, dlaczego tak myślimy zrozumie się na wzajemnie emocjonalnie się układa, że wy myślicie znamy w nowym nerwy myślimy dobrze, a później do Manchesteru zrobić, bo w rezydencji odchodzą na całe szczęście w miastach ogólnie relacje transatlantyckie są ważne, jeżeli patrzymy, kto właśnie w siłę UE w ogóle na świecie tak to jednak Europa i stany Zjednoczone powinny trzymać razem, jeżeli zmiana nastąpiła przy różni, ale dajcie no właśnie z tymi rosnącymi w siłę Chinami też jest pewna rozbieżność więcej Niemców niż Polaków, choć to nie jest duża różnica, ale jak, jaka jest twierdzi, że rosnące z siłę sine to jest poprawa ładu Międzynarodowego to jest ale, ale też przede wszystkim dlatego też są te różnice, bo Polacy nie bardzo dużej grupie nie mają zdania na ten temat Niemcy Szwecja mają zdanie tutaj znowu jest konsekwencja debat publicznych w Polsce temat Chin jest trawienie i na niej istniejącym tematem jest na elitarnym się może też jest spotykane w radiu TOK FM czy w kilku gazetach ale, ale przeciętny Polak w ogóle się tym zajmuje nie ma zdania w Niemczech wzrostu to jest temat istniejących już w Polsce zdaje się poza 1 osobą nie ma żadnego korespondenta w Chinach tak też dużo mniej, a dopiero odkrywamy na ten temat i też ciężko nam ocenić, ale Chiny w Niemczech, ale to też są te głosy są podzielone, ale jem teścia podkreślić, że bardzo podobny stosunek do Rosji podobnie negatywne i podobnie negatywny stosunek do Władimira Putina po obu stronach myślę, że to jest bardzo ważne, żeby o tym, mówić, że 1 ligi ocenia się im prezydenta i rolę Rosji w dna w porządku świata mocnym negatywnie tak samo podobnie negatywnie czytelnymi, że polecone za antyrosyjski, zanim sprawa rosyjscy on nasze badania się nie potwierdza ani potwierdzać już po raz, który ważna o tym, mówić w Polsce, żeby umówić z Niemcami w Sienie da, bo jest nas prorosyjscy to jest nieprawda w to czym się różnimy to poza oceną Donalda trampa, gdzie Niemcy są zdecydowanie sceptycznie Polacy tak ponad pół włosiem można powiedzieć to różnimy się w ocenie Emmanuela Macrona to ciekawe to jest tak po raz 70 % Niemców mój pozytywny wpły w, a Polacy tylko 40 proc MR tak, bo tutaj jednak fakt, iż nie ma w grę od początku w Niemczech miało dobry wizerunek jako ten nowy Europejczyk cytrynowa siła nowa jako jeszcze da się nie zmienią jak widać w obliczu tych protestów na nadanie mieliśmy w marcu one są testy były też troszeczkę później, tak więc to też Siara w zwrócić uwagę, ale na Polakom żyje bardzo podoba nam w ogóle co do francuskich polityków to Polacy nie mają może ogólnie dobrego podejścia, zwłaszcza w Nysie nieznana w Polsce czasami coś w Polsce wytknął nadal jesteśmy wrażliwi na lata też nie znasz dodaje że, że dolne nie znamy też co się dzieje we Francji za bardzo nie mniej nieznanym Macrona znamy z domostwa przed chwilą powiedziałaś już mało wiem w Anglii w związku z tym ile razy słyszeliśmy, że to skrytykowane, bo te media doniosły na to zasadniczego anioły w taki zarozumiały Francuz niestety tak działa opinia publiczna no właśnie badamy do postrzegania niewiedzę ta wiedza jest nikła ciemni lżejsza wiedza tym zwykle jest gorsze postrzeganie dobrze też na koniec parę słów przynajmniej o tym na ile w tym rocznicowym roku uznajemy, że druga wojna światowa ma jeszcze wpły w na relacje Polsko-Niemieckie ma wpły w i my możemy też oczywista oczywistość, ale zadaliśmy pytanie właśnie o to, żeby zobaczyć co się zmieniło, bo zadawaliśmy je także za tysiące piątym ósmy roku UE i zależało nam, zwłaszcza w tych kontekstach debat polsko-niemieckich historii pamiętajmy, że też nasi partnerzy badania, czyli Fundacja Adenauera Fundacja współpracy polsko-niemieckiej zapewniają, że w Niemczech będą TDT te badania też dyskutowany chcieliśmy pokazać, że uświadomić obu stronom, że rzecz czy wojna na ma wpły w i faktycznie większość mówi z nas Polaków Niemców tak ma wpływ, ale fakt faktem, że ma silny wpły w zdecydowanie maleje przez te ostatnie lata tak to nie dziwi, ale na zwracam uwagę, że nie dość oczywiste, że ta wojna ma wpływ będzie miał jeszcze wpły w, ale w poprzednim roku zapytaliśmy się czy powinniśmy się koncentrować na przyszłość czy przeszłości ceny powiedzieli Polacy i Niemcy wezwani na przyszłość dla teraźniejszości przyszłości czyli, podsumowując wojna ma wpływ musimy tego świadomi musimy analizować co to znaczy dla wzajemnych relacji, ale patrząc w przyszłość o tej przeszłości pamiętają wyciągają z niej wnioski im ani emocjonalnie tylko na trzeźwo, ale ten wykres oceny wpływu drugiej wojny światowej na wzajemne relacje Esterki garbaty to znaczy w 2005200634 % Polaków twierdziło, że wciąż silny wpły w w 200843 czy można to, że rosło, a polityka historyczna nasze przekonanie naszych krzywdach jak rozumiem jednak bardzo mocno wpływał na postrzeganie wzajemnych stosunków, a teraz znowu Malaje wróciliśmy do punktu wyjścia 32 % tak myśli czym to tłumaczyć tak tego, bo z, jednakże pewne generacje, które bardzo dobrze pamiętały wojnę odeszły czy nie mamy młodszej generacji to właśnie młodzi ludzie najczęściej mówią, że nie ma żadnego wpływu la na niej wielki wpły w to od rywala beret ponadto, mimo że teraz polityka historyczna w Polsce jest bardzo ważna zaleta taka histeryczna jest głośniej słyszalna to jednak widzimy, że te relacje są zdecydowanie bardziej wieloaspektowe ewenement w ciągu lat dwutysięcznych były spore wypędzenia ten temat, jakby znowu wybuch tak na nową skalę teraz, owszem, reparacje są tematem, ale widać także, że gospodarka relacje społeczne partnerstwa miast i jakoś równoważy elektorzy ta wojna na taki silny wpły w to właśnie tak jakby się zastanawiać nad tym czy sądzi, że jest jeszcze szansa na to, żeby to podgrzać to znaczy, żeby np. znowu tematy wojenne zaczęły mieć wpływ czy to się daje jeszcze zrobić faktycznie jest także z roku na rok ten temat słabnie, bo i łączność taka historyczna pokoleniowa z tym tymi wydarzeniami powstrzymały tak jak widać w obecnej narracji jest szansa, żeby dać trochę podgrzewać, ale ten 1 próg, do którego doszło na podróże właśnie jakoś strasznie wysoki w związku z tym oczywiście można za parę punktów procentowych, by znowu nagrań z emocjonalnie z miast Polacy są jednak pragmatyczni w niektórych kwestiach takiej takiej oceny i nie dadzą z wypowiedzi zna pomyślano ma wpły w na, ale dziś silny na nie na niewielkiej raczej tak grupa et tu tu są szanse na zmianę zwisa nad nie oszukujmy się ta wojna ma wpływ, czyli odpowiedzi, że nie ma w ogóle wpływu to też mogą być niezrozumiałe nam historie z historią i oczywiście, że będzie się patrzyło też generacje w tym kontekście a gdyby popatrzeć jeszcze na jedno pytanie czy właściwie tylko wokół, czego te relacje wzajemne mają się ogniskowa, acz co nas powinny ze sobą zbliżać to czy barometr przynosi jakiś odpowiedź czy my my patrzyliśmy na oczy czy warto współpracować kooperować konstruktywnie czy walczyć o swojej ten nadal większość Polaków Niemców mówi raczej ze tylko operować konstruktywnie działać się, ale tutaj to jest wpływ moim zdaniem dziś retoryki obecnej oboje z obozu władzy jest spadek o 10 punktów procentowych teraz jedni 51 % Polaków, mówi że warto nastawiać się na operacje i zeszła na głowę 61 %, a wśród Niemców rośnie to szalona rośnie, bo znowu my widzą, że z Trumpem się nie da się, że Brytyjczycy wychodzą z nimi coś w Lesznie dogadać w unii jest Francuzi też wcale nie są tacy chętni się, by chcieli, ale swoich warunkach może dramatycznie Polacy znana jeszcze mają mimo tego co się dzieje PL 1 i Niemcy zdają sprawę może jednak lepiej z Polakami niż w ogóle i to jest po to jest jakiś konstruktywne takie podejścia miast znowu dotarł na czas wojny najtaniej jest także, że możemy się tylko cieszyć ja się z tego barometr dowiedziałam, że mnie do kosza rozmawiać w nas dzieli się wytłumaczyć, ale także myśleć na dobre i co z tym zrobimy, bo czas sobie lekcji, a jak jest Europa wiele wyzwań i te badania pokazuje, że mamy ileś tematów w czasie mocno się do toalety z gorzkiej bardzo taka gorzka refleksja, bo myślisz sobie patrząc na to wykresy Macieja tak myślę, że po prostu Polska absolutnie przegapić szansę moglibyśmy w tym momencie dużo więcej znaczyć w Europie ważne ustalając, gdybyśmy tego chcieli dziękuję bardzo dr Agnieszka Łada dyrektor programu Europejskiego w Instytucie spra w publicznych była ze mną studiów ich nie 1438 program przygotowała Anna Piekutowska realizował Kamil Wróblewski Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA