Jak o 1989 roku mówić, aby rozumieli ci, którzy urodzili się później? Tłumaczy prof. Piotr Osęka

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

z gościem jest dr Piotr Osęka dzień dobry dzień dobry historyk z Instytutu studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk dzisiaj również w roli redaktora merytorycznego wirtualnego muzeum to muzeum znajdą państwo pod adresem muzeum 1989 kropkę PL właśnie o to muzeum chcę państwu dzisiaj przede wszystkim opowiedzieć jak idea stoi za stworzeniem takiego muzeum, do którego nawet nie trzeba kupować biletu nie trzeba do niego się wybierać tak to jest pierwszy pierwsze muzeum Rozwiń » narracyjne, który jest dostępny absolutnie każdego zakątka nie tylko Polski, ale i całego świata notes taka koncepcja, żeby opowiedzieć o tym, niezwykłym roku roku polskiej transformacji, kiedy Polska wchodziła jako okres zupełnie inny niż wychodziła też rzadko kiedy jest tak ważna data tak naprawdę w Polskiej historii jak ten rok osiemdziesiąty dziewiąty teraz mamy rocznicę tego kluczowego momentu, gdy i 4 czerwca ale, ale cały ten rok obfituje w niezwykle ważne wydarzenia te są bardzo budujące wydarzenia, bo to jest rok wielkiego sukcesu i ich wykorzystanej szansy, a z drugiej strony właśnie, żeby opowiedzieć o tym za pomocą muzeum i to muzeum, które będzie powszechnie dostępne, że to będzie muzeum cyfrowe, ale to jednocześnie będzie takie muzeum troszkę coś pomiędzy muzeum narracyjnym takim jak jak na skład z Sołą w tej chwili te muzea czy to czy to muzeum drugiej wojny światowej, czyli czy muzeum powstania Warszawskiego z drugiej strony, które będzie umieszczone w takiej wirtualnej rzeczywistości może nie są po prostu plansze te nie są tylko i wyłącznie teksty zdjęcia to jest właśnie odtworzone pewne pewne przestrzeni historycznej przestrzeni ulicy PRL-owski, po którym możemy się trochę jak w takiej grze komputerowej trochę z reguły ma sowy mamy takie graficzne nawiązania, więc jest trochę w starodawnej trochę współcześnie, a taka to jest to co gracie mówiło i Mercy, więc byśmy starali się osiągnąć taki efekt inercji to jest dałoby, by w dużej mierze adresowany jest robione zmyślą o młodych widzach, którzy tego nie pamiętają oni widzieli Enei, do których chcemy jakoś się na właśnie, który chcemy zainteresować ci, którym chcemy to pokazać ilu i uzmysłowić jak gdyby tak najbardziej pokazać jak tylko potrafimy i ta koncepcja z wymyślona przeze mnie, a były, gdyby sama koncepcja muzeum i w ogóle opowiedzenia roku osiemdziesiątym dziewiątym wymyślona przez forum obywatelskiego rozwoju, który jest inicjatorem tego muzeum i z tego właśnie wyszło takie połączenie trochę gry komputerowej trochę lekcji historii trochę mu swoje odejście wyjaśnimy co to znaczy muzeum narracyjne, bo w wielu już 3 obywateli naszego kraju było w takim muzeum, ale może właśnie nie bardzo jeszcze rozumiemy to pojęcia co to znaczy, a stara koncepcja taka tradycyjna konserwatywna koncepcja muzeum to jest taka, że tam są artefakty przeszłości, czyli ten konkretny mundur generała, w którym on dowodził bitwą kostki mamuta znana naszym no to jak jak mamy muzeum historii naturalnej, ale jak jest muzeum historycznego muszą być tam rzeczy, które są w przeszłości są wyłożone, ale niekoniecznie muszą być bardzo ciekawe Bustera szabla stare mundury kilka zdjęć dużo tekstu i to wszystko uroczyście zażegna nikt nie czyta tego tekstu no, więc poseł to jest muzeum narracyjne to jest taki, który oddziaływuje na zmysły, gdzie wiele rzeczy jest rekonstruowanych przestrzenie artefakty zostały stworzone specjalne ulice w muzeum Polin przedmiotowych zawodowych taka scenografia właśnie my mówią oni też jest bardzo dobrym przykładem takiego udanego i przemawiającego do wyobraźni muzeum narracyjnego, czyli to jest pewnego rodzaju rekonstrukcja dekonstrukcja, która otacza człowieka, która pozwala mu poczuć się uczestnikiem poczuć się uczestnikiem przeszłości zanurzyć się w tej przeszłam na wejściu czasu to może być pretensjonalny powiedzieć, ale każdy kolejny jest taka koncepcja, żeby meteor to co było kiedyś minęło, żeby jak najbardziej pocić tak jakby to było mówi pan o tym, że to jest trochę po to, żeby opowiedzieć się młodym myślę, że to jest bardzo ważne zagadnienie, bo sprawdził osłabienie dyskretni wiem, że pan był nastolatkiem osiemdziesiątym dziewiątym roku w ja z kolei miała raptem kilka miesięcy w związku z tym dla mnie opowieścią o 80 dziewiątym w ogóle cały PRL są takie kartki były kolejki nie było tam papieru toaletowego było nudno w telewizji w Wielkanoc, choć są takie, jakim się hasła pół legendy rodzinne, które krążą i muszę przyznać, że stoi przed wami ogromnie trudne zadanie, bo z 1 strony tych informacji o tamtym okresie jest tak dużo, a z drugiej trochę to nadal jest taki wie pan papierowe no ale nam zależy, żeby to, bo była taka możliwość eksplorować albo takie muzeum narracyjne tel kom Turem Turek zawsze wychodzi z pewnym poczuciem niedosytu jeszcze wróci też jest to by to nie jest takie rzesze przechodzi od punktu wejście do punktu wyjścia ogląda się wszystkie gabloty i Ciach i skończony to jest możliwość można pójść trochę w tę stronę trochę w tamtą znowu odwołam się do terminologii gier komputerowych mówi się otwartym świecie nad staraliśmy się trochę ten świat choćby częściowo wzorować się 1 na takim dniem otwartym świecie gier komputerowych, czyli można pójść trochę tu można zajrzeć do peerelowskiego mieszkania można zajrzeć do peerelowskiego sklepu w tym mieszkaniu ma szansę pocztę starą trybunę ludu, a można n p . by zobaczyć jak wyglądały procedury zdobycia paszportu albo zobaczyć nas książkę, stojąc na półce i się dowiedzieć się jak działała cenzura w w czasach peerelowskich, a później oczywiście można też zobaczyć kawałek tej historii politycznej u nas też, by uczestniczyć nie tylko czytać lód z jedno właśnie tak się zanurzyć w tym, że po to, cieszy to też jest ta historia transformacji to jest splot z 1 strony tej historii społecznej, czyli właśnie państwa upadłego tak naprawdę pomyli jest i to nie jest jak gdyby tylko i wyłącznie dzisiejsza nasza obserwacja, że my oglądamy te zdjęcia tych z kim jest z przeszłości mówimy Boże jak to w ogóle mogło być jak można tam położyć kres trudniejszy odczucia z lektury jest w tym muzeum będą opowiedziane badania opinii społecznej Polaków, gdzie ponad 90 % mówi się, że sytuacja jest zła my ponad 60 % uważa, że jest, by być tak samo albo gorzej i w najbliższym czasie, czyli jak, gdyby na pesymizmie, zwłaszcza marazm pesymizm apatia jest taka rozpacz po 12 miesiącach obroty w inny kraj ludzie są entuzjastycznie powitały lesie wszystko zmienia i w bardzo wierzę, że z właśnie będą to zmiany na lepsze najjaśniejsze w tym wszystkim jest cała ta historia polityczna obrad okrągłego stołu Magdalenki wyborów trudna do powiedzenia ważna i też staramy się o właśnie ma znaleźć domagają się zrekonstruowali świat legendarną można się czegoś napić w Famie i dała nam były 2, gdy 2 pomieszczenia w Magdalence w 1 PIT w drugim negocjowano picie było takim dodatkiem taką z wymyślonym przez gen. Kiszczaka sposobem na zwrot stworzenia atmosfery w terminach stało się domem mam już nowa się metanem chcemy odkłamać, bo to jest nieprawda tam dajemy cytaty z listy negocjacji i proszę pan zachowywał nawet fragmenty filmu z tych negocjacji wiesza się kłócili to były bardzo ostre gwałtowne zmory parę razy, bo groziło zerwanie tam sobie do oczu skakali mimo tych właśnie stwarzanych pozorów determinacji tam nie był nie był żaden szable żadnego głaskania się nawzajem i i wzajemne umizgi tylko były to bardzo twarde negocjacje, w których opozycja Solidarnych nie dała się ograć co trzeba alejek tę skomplikowaną historię można zmieścić muzeum w większym czy mniejszym w końcu zawsze trzeba coś oddzielić zawsze trzeba stworzyć nikt jakoś ujarzmić te wszystkie wspomnienia tę pamięć różnych osób trzeba to właśnie wsadzić w muzeum czy podręcznik czy w ulotkach w końcu rysuje pan z tym mając podręcznik ma jednak koncepcję zawsze kształt Pinior Bednarz możności czytać CBC, którą stronę i by my, ale to niewiele z tego wyniknie jest trudne natomiast muzeum pozwala wchodzić różne różne miejsca i sobie stopniowo składać w rzeczywistości z STS różnych fragmentów które, które za intrygują zaciekawiło zaintryguje również z, by ze względu na na taką atrakcyjną formę podania liczyli na kadrę konstruowane twarze uczestników trójwymiarowe chłodzących przy tym stole w Magdalence, ale również ze względu na to co co oni mówią czy też kawiarnia niespodzianka, w której mieścił się, by sztab komitetu obywatelskiego w Warszawie i gdyby no tak naprawdę tutaj powstawała ta kampania wyborcza w dużej mierze zwycięska Solidarności to co oczywiście jakimś sensie te fragmenty wspomnień, które my przywołujemy fragmenty tam różnych pamięci o tym, o tym roku osiemdziesiątym dziewiątym nie ma też 1 opowieści, bo tych pamięci było dość dużo ludzie różnie pamiętali ogólnie rzecz biorąc to jak staramy się zrekonstruować jak ja wybierałem te materiały NATO to jest jednak opowieść o wielkim zachwycie, chociaż i też wielkim zaskoczeniem, bo z kolei jest też pamięć nauczka, która też jest tam pokazana w tym muzeum, czyli jest to pamięć dygnitarzy komunistycznych, którzy zupełnie nie mogę zrozumieć co się stało 5 czerwca tak jak opozycja zorientowała się obie strony się zdementował 5 czerwca rano, że to już jest inna Polska tak lekko jedni wszyscy byli zaskoczeni tak wszyscy byli zaskoczeni jedni byli jedni i swoje najwyższej radości, a ni ku swemu przerażeniu no bo się nagle okazuje też do samego końca władza wierzyła, że Solidarność te wybory przegra i szef PZPR wygra, bo my mamy aparat propagandy taki przez lata śmiech budowali wszystkie wybory 99 , 9 % przecież mobbera uwierzyli we własną propagandę jak najbardziej nie ma siły ani co więcej nawet się martwią nas w biurze politycznym co będzie jak Solidarność przegra za bardzo wtedy by był zachód nie uwierzę, że to było uczciwe wybory i pomyśli, że myśmy je sfałszowali to my rzeczywiście może je trochę stosujemy na wszelki wypadek jego tak, żeby Solidarność odeprzeć tak jakby trzeba było, żeby mieli lepszy wynik, żeby nam uwierzono w zupełnie księżycowe, iż obracali w pewnym sensie rzeczywistość na jej tajna Polska mnie Polska jak gdyby się zaczyna 0505. czerwca rano ale, ale się dopiero będzie też się wykluwać przez kolejne miesiące to muzeum będzie miało kilka otwarci w tej chwili otworzyliśmy pierwszą część, która jest poświęcona tym wydarzeniem, ale wszyscy z okresu i strajków osiemdziesiątego ósmego roku i aż do baśni aż do wyborów czerwcowych, a później będziemy sukcesywnie odsłaniać w miarę jak ta historia Ełku będą pływać kolejne rocznice czyli, czyli z przegłosowania gabinetu Tadeusza mazowieckiego zaprzysiężenia gabinetu Tadeusza mazowieckiego i przegłosowania pakietu ustaw Leszka Balcerowicza będziemy o kolejne etapy tego muzeum otwierać pokazujące jak ta jak ta Polska którymi w dużej mierze właśnie żyjemy dziś jak ona się wtedy stawała w tym roku osiemdziesiąty dziewiąty, a czy w takim muzeum czy w ogóle w muzeach, które są tworzone i poniekąd na cześć danego okresu jest miejsce nam inna opowieść na opowieści o lękach na opowieści o tym, że komuś się nie udało, że ktoś wyleciał z tego pędzącego pociągu transformacji stara metafora, że wyglądało to jednak nie tak jak się spodziewano słowem jak świętować teraz na początku czerwca n p . nie, zapominając jednocześnie o tych trudnościach wątpliwościach no lękach to tam duża, by plan opowiadamy i odkryjemy i od tych lękach w roku 81008 . i od tych lękach 081009 . i będzie opowiedziane o wielkim lęku przed przed inflacją hiperinflacji te niesamowite galopada cen prawda byłby inflacja, która po prostu kolejny jest teraz wszyscy już z dziesiątków prace szybko idzie setki procent w k, która która, gdyby des rozbija kraj, więc to jest to jest na pewno czas czas wielkiego niepokoju to jest pewna polifoniczne zapowiedź właśnie jest skrojona z różnych z różnych pamięci także sąd ulicznych, które się zachowały na na taśmie filmowej z tego z tego okresu, by sporo korzystamy z materiałów video studio Gdańsk i będziemy je w kolejnym, zwłaszcza odsłonach pokazywali stamtąd materiały bo gdy masę bardzo interesujący portret właśnie społeczny my polskiej rzeczywistości tego okresu został utrwalony na na taśmie filmowej w Polsce byłem jeszcze wrócić do tego napięcie między przepraszam za uproszczeniem młodymi starymi trochę wychodząc poza konkretne gminy muzeum, którym rozmawiałem przypomnę muzeum 1989 kapel zapraszamy serdecznie mianowicie Diallo takie wrażenie, że w momencie, kiedy opowiadamy historycznie jakimś zdarzeniach, które część społeczeństwa pamiętano tu właśnie jest ogromne napięcie my tutaj byliśmy w PRL-u my wiemy jak to było pamiętamy, a wy młodzi to nic nie wiedzieli nic nie rozumiecie de facto mam wrażenie, że często słychać w tym pewnego rodzaju wyższość zaczyna się młodość jest ważniejsza od waszej młodości, bo jest naszą młodością i duże działy przemiany, a wy, a nie wiecie, a nie nie nie doceniać tego, że nie stoicie w tych kolejkach i t d. tak dalej PiS nie mnie to drobiny drażni przyznaje ale, ale ciekawy jestem jak pan to mocą co pan o tym, myśli jako historyk, który zajmuje się tym profesjonalnie jednocześnie scenek jest jednak z młodszego pokolenia może też, kiedy słyszę takie, a co tam wiesz młody byłeś wtedy tak to oczywiście, żeby jako historyk bardzo często słyszałem, że nowym w zupełnie nie rozumiem tych czasów, bo powiadamiać nas tak samo rok dziesiąty musem w czasie, którego mienie było to zdarzało się słyszeć dżentelmen konstruuje rzeczywistość tej nie byłem, więc nie jestem Stanisławowi rzadkie dla historyka doprawdy tak tak źle nie jest w stanie tak tak opowiedzieć jak świadkowie, którzy żyją, którzy jednak to lepiej jest pani tę czasami miałoby to staram się starać oczywiście słodycze jak dobrze ci to idzie, ale dalej tak nawet bardziej skomplikowane było kiedyś z tym zrozumie jak ci starzy opowiedział też zrozumieć, ale oczywiście, a United States mówili, że świetnie, że świetnie zrekonstruowany, ale z mniej jeśli chodzi o cennych o tym, dialog zawsze jest także, że ze Starzyn narzekają że, że kiedyś to młodzież była inna teraz jest gorsza, że się nie interesuje, a my ja nie absolutnie nie zamierzam narzekać po prostu chce zainteresować, jeżeli jeżeli, jeżeli młodzież interesuje odbywania tego, że starzy na dno opowiadają o tym trzeba ciekawie opowiadać to jak gdyby trzeba pokazywać każda młodzież jest tak samo ciekawa zawsze świata i siateczką wykorzystywać i jak gdyby jednak zapewnić ich zapewnią 4 i popytowi ciekawości odpowiednią podaż kontentu online z, a może właśnie z tego, że w tym młodszym pokoleniu jest wspaniały potencjał ciekawości, która jednocześnie nie jest obarczona tymi różnymi środowiskowymi konfliktami wie pan czym rzecz, że czasami my starsi się tak bardzo zagłębiając szczegóły i mówiąc bardziej konfliktem, bo konflikty się pamięta, że gdzieś tam umyka jednak to niesamowite, że czeka się wydarzyła w po osiemdziesiątym dziewiątym bessa trwała rewolucja przecież, więc może młodzi to bardziej dostrzegą na świeżo właśnie po to, by mogło na różne sposoby oglądać do muzeum na różne sposoby interpretować różne rzeczy stamtąd wydobywać sam jestem cieka w w jaki sposób to zobaczyć ciało i jaki będzie ich odbiór, bo tu odbioru może być tyle był tyle ile ile jest 1 z widzów tak naprawdę przecież tego muzeum, bo to nie jest nie jest jednolity tekst w książce, gdzie każdej zmianie następuje po sobie tutaj ten tekst ty za każdym razem widz sobie sobie buduje, o czym mówi pan, że będą kolejne odsłony tak jak w USA to przypadek zaglądamy muzę 1989 grup kapela opowiadał zachęcał redaktor merytoryczny tego wirtualnego muzeum dr Piotr Osęka historyk z Instytutu studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk autor znakomitych książek historycznych bardzo państwu polecam dziękuję dziękuję bardzo święto wolności w radiu TOK FM Zwiń «

Jak o 1989 roku mówić, aby rozumieli ci, którzy urodzili się później? Tłumaczy prof. Piotr Osęka

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIĘTO WOLNOŚCI

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 19:00

Najnowsze Podcasty

"PiS łapie kontakt z rzeczywistością"?

Szymon Hołownia to "one man show". Spełnia oczekiwania wyborców demokratycznych

"Wracamy do przestrzegania prawa i traktatów jako państwo"

"Funkcjonowanie z wyrokiem śmierci". Oceania i zmiany klimatu

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL