Jak wybory 4 czerwca zmieniły bieg historii Europy Środkowo-Wschodniej?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Maciej Zakrocki dzień dobry to są historie Polski i 5 edycję nagrywałem w Gdańsku podczas obchodów wyborów 4 czerwca podczas święta wolności i Solidarności to audycja o tym jak nasze wybory zapoczątkowały proces o wielkich przemian w całej Europie środkowej części związku z Chin do lecznicy 4 czerwca skłaniają nas również do odwrotu dużo mówić poprawienia sobie humoru nastroju, że oto Polska stała się dla wielu państ w naszego regionu przykładem na to co się Rozwiń » wydarzyło u nas zachęciło ludzi opozycji, którzy byli oczywiście w wielu państwach ościennych do tego, żeby w swoich krajach również zacząć domagać się wolności, a jeszcze ciekawiej i sympatycznie o tym, się rozmawiać, kiedy oni Polacy o tym, mówiono, bo tak to będzie wyglądał właśnie, że to jest jakiś rodzaj samo zachwytu ale kiedy mogą nam powiedzieć naukowców bada i dyrektorem Instytutu badań rosyjskich Wschodu ta historia na inna firma zafascynowała, bo jedno wie pan, dlatego że dzięki wam się wcześniej w związku Radzieckim to w normalnie zimna wojna to normalna rzecz Amerykanin młodego dno potem potem wolną Polskę stwierdził, że związek radziecki ciekawy od Tuska jeszcze ciekawsza, tym bardziej że od 2 lata osiemdziesiąte ja interesowałam się rewolucji tak to wzburzyło znalazł się w Polsce w środku nie tej pierwszej rewolucji godnościowej Ali w połowie lat lat osiemdziesiątych, więc już przy ulica będzie wiało i to mnie fascynował, ale rzeczywiście właśnie dla kogoś z zewnątrz druga połowa lat osiemdziesiątych i 800607 . roku ta jest taki czas, w którym pan też wierzę, że tuż za chwilę fikcyjna żona wiedziała nieoczywisty mnie to wtedy czuć był ten marazm prawdę, że nic nie działo, że w tył TW takie poczucie bezradności strach mnie poznał po miesiącu od 2 i powiedział, że ma szansę pokazać coś bardzo ważnego i zapraszał mnie do po pokoju otworzył szafę i woda z serwetkami wyciągnęła 2 zdjęcia zdjęcie Wałęsy zdjęcie staje się grobu Popiełuszki pokazał mi te zdjęcia jakich znałem się rzeczywiście bardzo ważne zdjęcie schowały te zdjęcia z powrotem schowało szuflady wyszliśmy z pokoju i tam został prawdy, więc był takim poczuciu marazmu zwykle tego już nie ma aż dzieje w dawnym metrologii, a z drugiej strony wtedy 23 lata zupełnie inaczej płacili nawet w stałej dla nich to był żywy i wcale nie jest jeszcze niebyły przeszły przez cały, czas więc jednak czuć ducha, że w co się działo z głowy noszonego na europejskim centrum Solidarności stąd tyle prawa głosu w 2 rozmówców to jest właśnie o o naszej historii w tamtym czasie powiedział pan, że to, że specjalizował się zajmował się w specjalnie związkiem Radzieckim związek radziecki udowadniał przez cały okres 2 wojnie światowej no dzisiaj możemy nawet występ o tym, dowcipkować biły się, że jest, że jest właśnie w tym humoru także jak kogoś pokocha to zaraz do niego strzela i i tak było ono albo państwa tego bloku wschodniego jeśli pojawiały się w kisielu demokratyczne załatwiały to we własnym zakresie albo jak miało miejsce w nowej Wiśle wszyscy się potem wysyła w nowych udzielały tzw. bratni Homo cnota czy rzeczywiście druga połowa lat osiemdziesiątych Gorbaczow skutki w wyścigu zbrojeń, bo po konfrontacji z Ronaldem Reaganem Gwiezdne wojny inteligenci czy to rzeczywiście w taki kolos na glinianych nogach, że się, że pana analizy sytuacji związku Radzieckiego podpowiadały, że odeszli z tego powodu w dobry czas na wolant i ja bym to powiedzieć inaczej ja zawsze mówię moim studentom, że są 2 bardzo ważne pytania o historii dwudziestego wieku pierwszy to ja to nie jest gdzie w krajach autorytarnych czy to PRL -u czy w związku Radzieckim misji w w Niemczech hitlerowskich sieje zbiera kurz i t d. większość ludzi jakoś sobie zimą pogodzić z tym nie stawiał oporu nie jest tak siedzi cały czas w Gniewie prawie prawda bytu sobie żyje to normalny można być częścią jest z tego co ma i utrzymują, że mają, gdzie doznali jakiś awans, a że wcale nie jest taki zły system można, by doradzają swoim dzieciom na to cicho przez 30 masz pracę mazdą prawda jest, więc to jest to jest bardzo ważne znaczenie dla Amerykanów, bo my uważamy, że jak ktoś nie ma, jeżeli w demokracji to musi czuć prawda frustracje, a tak to nie jest, więc i to w PRL-u czy też w związku Radzieckim tak dalej większość ludzi, szczególnie że mówimy o latach gierkowskich też tak było w latach osiemdziesiątych większość jednak odwiedził pełną Solidarność to wiemy o tym za dużo po co to wszystko było to to pierwszy, a drugi pyta PiS skoro taki jest, że większość dajmy na to 70 % ludzi uważa, że trzeba siedzieć cicho dzisiejszemu ze strachu, ale tak naprawdę z przyzwyczajenia prawda skoro większość tak uważa jak kto je w życie 12 minucie bardzo odważni decydują się pracowita ganili tego systemu musi przeciwstawić mimo tego, że nie tylko mam przeciwko sobie cenią ten system analizy, ale i atrakcje większości moich z VAT, więc to jest, tak więc trudniej jest także, że system jest na narty glinianych nogach i tylko trzeba pchać trochę to wszystko runie scaleń najpierw bardzo ważny, że może szaleńcem muszą decydować czy jest jednak warto wiedzieć trzeba działać z tego działania Orbisu zmiana nie jest z tego, że Gorbaczow ci eleganccy agenci też papież prawdy decydują się jednak obecny system no ale kiedy, kiedy ci ludzie się zdecydowali no to jednak gdzieś jak to mówimy z tyłu głowy było cały czas tu pytanie o reakcje na związku Radzieckiego i mówi się m. in . że to, że w Polsce doszło do tych przemian w sposób bezkrwawy przebieg, że mogło dojść do porozumienia społeczeństwa z zimnem no to jednak wynikało to z pewnego przyzwolenia Michaiła Gorbaczowa że, gdyby to był jeszcze Breżniew albo susłów prawda to prawdą, bo to prawdopodobnie by tak łatwo nie było ich inny to prawda, ale w wtedy po osiemdziesiątym 0607 . na ósmym roku i nieufność w Polsce wobec Gorbaczowa było ogromne Rzenno już tego widzieliśmy starsi pamięta, ale jak Chruszczow też wydawał się fajny na początku sprawy potępia Stalina, a potem to jego obsesji czołgi wjechały do Budapesztu doraźne śmieszne myśleć na samym początku też był uważany za reformatora Andropow też, więc wielu ludzi mówi Marta Gorbaczow daliśmy się ile razy słyszeliśmy tę płytę oczywiście byli byli tacy, którzy mówili nie przeczytajcie to co napisał w naprawdę oni z innej bardzo trudno przekonać ludzi i zwłaszcza wśród młodych ludzi była taka nieufność, więc w samej scalenie nie potwierdziłby, że z widzieli Gorbaczowa pewną bezpieczeństwa w dni, kiedy doszło do tego już znamy to one najpierw tych wszystkich rozmów wstępni potem do okrągłego stołu wreszcie do wyborów 4 czerwca wtedy np. chociażby tego dnia już pan miał świadomość, że na to jednak właśnie teraz już lunęło, że to będzie jak na zasadzie domina w świecie polscy i gminne koło mnie najpier w o Polsce miał ważne, że najważniejsi producenci najważniejszy dzień tego roku w Polsce niż 4 czerwca, a piątego po 5 czerwca rzecznik PZŁ mówił w telewizji my otrzymujemy wyniki tych wyborów weźmy przykład powiedzieć przepraszam techniczny jakich jakiś kłopoty usterki musimy sprawdzić prawdy przez tak robił Miloszević ci z Adamusem inni tak, by tak się robi z wyborami i mogliby, więc w fakcie oni przyjęli wyniki wyborów nie dobrowolnie oczywistym jest tak nagle jak jakiś Stali i Stali się inni prawda, ale jednak to bardzo bardzo ważny moment nie wiem co by powiedział wtedy Gorbaczow Wałęsa kończy bardzo ważną i jej, więc można dowiedzieć od tego MEN momentów bandytów z linii, chociaż pamiętam, że któryś z posłów tego ostatniego Sejmu tego tego z interesem 81009 . roku kontraktowego jak mówi powiedział mi kiedyś, że jeszcze jak oni wspierają się zbierali po raz pierwszy w sejmie pierwsze dni staje się to nie śmieszą, a Allen zaraz nas wszystkich zabiorą do lasu jednak zaraz wytaczać Trichet teraz mają wszystkich są naszą asów w 1 miejscu i Irlandii z powrotem więzieniu jedynie do lasu w instrumentach z siedzibą sądu są do tych tych i innych krajów oczywiście oni płacili na polskie i zmiany w tamtych kraj nie był możliwy bez zmian w Polsce czy to dominacji to nie to nie Rembertowa acc system ten proces już zaczęły działać parę lat wcześniej i na Węgrzech i Czechosłowacji i ich genezy tych firm będą informacje w radiu TOK FM, ale po nich wracamy Maciej Zakrocki witam w odnowionym rozmawiamy o skutkach tego wszystkiego co wydarzyło w Polsce w czerwcu 30 lat temu nie tylko dla nas dla naszego kraju, ale też dla państ w ościennych przypominam w studiu z nami jest pan Patryk pijanej inwestycji Indianie Antyli powiedział coś takiego zajmowanie się historią Polski jest dla mnie drogą do rozmowy o procesach historycznych w skali Europejskiej lub globalnej uważam, że przez poznawanie Polski można głębiej analizować takie zagadnienia rewolucja nacjonalizm demokratyzację modernizacja i wiele innych czy rzeczywiście spojrzymy na to co się w Polsce stało w czerwcu 81009. roku no i oczywiście potem w konsekwencji, więc cały ten proces dojścia do decyzji o tym, że to Tadeusz Mazowiecki informować, że on w końcu jest powołany na szefa tego rządu i tak 3 czy poznawanie tej kwestii tej tej historii pomagało panu zrozumieć też właśnie te procesy, które zachodziły w całej Europie środkowej tak zdecydowanie z miejskich kilku przyczyn po pierwsze, jej ruchy społeczne obywatelskie były rozwinięty do 1 na skalę niespotykaną, gdzie indziej własnym świecie czemu trzeba powiedzieć, że stwierdzić, że Solidarność właśnie pierwsza, bo było największym ruchem społecznym w historii świata, gdzie połowa obywateli i dorosłych prawie połowa nie należy do organizacji jak nie było jeszcze opozycji z tronu był bardzo ważny wiem była dla wielu ludzi młodych i starszych i 1 będzie w Czechosłowacji NRD nie poznałem dużo ludzi, którzy w latach osiemdziesiątych uczyli się języka polskiego po to, by poznać co się dzieje w Polskiej w Polsce, więc te ruchy społeczne w Polsce to stało się przykładem jest w innych krajach, a potem jeszcze dalej może nie zawsze trafnie i 15 lat temu mniej więcej dystans zaproszeni nie doszło do skutku, ale zaproszenie ci nie mógłbym pojechać na Dubaj i prowadzić jakiś szkolenie dla związkowców z Iranu, którzy są tu studiować przykłady Solidarności nie wiem jak oni tracili na to Solidarność nie wiem się rozumieli tę Solidarność, a związkowcy wybrani bywają raczej maszyniści, więc ich nie płaci gmina na polskiej nauki na pewno jest trochę chybione i gmin, ale mimo wszystko jest takie imprezowanie, ale też tych może zmienić to jest wzór tych nie jest oczywiście dokładnie wzór, ale jednak coś co w tym miast Aleksander Kwaśniewski wyrywkowo niedawno przypominał, że wyeksportowaliśmy ten okrągły stół nawet do Republiki Południowej Afryki, bo tam w tym procesie rozmontowania port Saidu i procesie pojednania też parking, który to pojednanie symbolizowane przez prezydenta kleryk z innego Nelson Mandela no właśnie oni też usiedli przy stole co prawda kwadratowym ani tych faktach po okrągłym, ale że byli ciekawi właśnie jak ten proces transformacji ustrojowej w Polsce przebiega, więc i rzeczywiście tak, ale z drugiej strony jak spojrzymy na to co się zaczyna działać w naszej od tej części to właściwie na takich kopii nigdzie nie ma w domu mówi pan dzisiaj tak nie ja mówię o tych procesach zaczęły u nas występować właśnie Czechosłowacja z Węgier tam na energię to w ogóle bardzo specyficzna, ale na świat bardzo ciekawe w wydarzenia, które można, by powiedzieć, że też było w jakim sensie nowy patent tym wymyślonym przez te społeczeństwa myślę tutaj o tym, łańcuchu takiej wolności ona 3 zloty przyznaje, bo teraz i prowadzić swoje tyle ludzi podał ręce właśnie my nigdzie nie ma takiego ruchu jak Solidarność być może podobny trochę do tego nasze psy trzecie miejsce w tej skali to jest jak Kongres afrykańskiej właśnie w Republice Południowej afrykańskiej nie był to też była ogromna nadal jest ogromny ruch, który stał się partią dłużnicy też są przecież oni też mieli swoje wojsko podziemne Solidarność nie miała inna, więc nie powiedziałbym, że nie ma innego przykładu tak jak w Polsce jak Jankowska nowe oczywiście każdy kraj jest ich i każdy kraj i jej pasją wpłacili na polskie i widzieli to co chcieli je zauważyć prawda w i może łatwo ominąć te aspekty, które są inne jak pacierz n p . z RPA, a to może nie zauważyli różnice między polską, a w tym kraju tak jak płacili z NRD to nie zauważyli, że Polska rzeczywiście jest innym krajem nic się także 1 z pierwszym wydarzeniem, które się często, mówi że właśnie konsekwencją wyborów czerwcowych w Polsce jest zdarzenie z 27 czerwca 81009 . roku, kiedy go ówcześni ministrowie spraw zagranicznych Węgier i Austrii i platform i Alois Mock przecięli druty kolczaste to one oczywiście też właśnie związek z tym, że część obywateli NRD już próbował oszukiwać karty swojego kraju i korzystali z Węgier jako takiego państwa tranzytowego i rzeczywiście się przed dostawali do do Austrii 19 sierpnia, a więc też jeszcze przed przed zaprzysiężeniem rządu Tadeusza mazowieckiego w Kutnie jest tzw. piknik paneuropejski w mieście szopą też inicjatywa oddolna Habsburga, żeby właśnie spotkać się razem nad tym granicznym mieście zdefektował już rozmontować żelazną kurtynę przynajmniej w tym roku tak, ale proszę zwrócić uwagę, że tabu jest treningów tak samodzielne decyzje tych tych ministrów ani Ottona Habsburga i ale to był zmuszony przez działanie obywateli kierowców, którzy wyjechali, którzy zaczęli działać jako wolny wyłącznie twierdzili oni też mają prawo wyjechać i trzeba było z tym co zrobić co jest bardzo ważne, że to jest ruch Gorbaczow nie dzwonił do budek 6 i doradzający trzeba trzeba teraz otworzyć granice wielokrotnie mówiło się, że nawet w Budapeszcie wystawił Moskwa na próbę ale, żebyśmy zrobili właśnie czekaliśmy, aby nagrać tak dokładnie dokładnie, a sam Budapeszt niezdecydowana to tylko z dobrej woli, ale tego, że musieli już co się dzieje, że jest tyle tych młodych narodowców, którzy najpierw byli tam na wakacjach nad Balatonem potem porozumieli się jest jakaś szansa, że można, by je każdy, więc próbowali zgromadzili się przy granicy w końcu się otworzyło w tani kredyt na oddolne inicjatywy jest jest w całym tym roku osiemdziesiątym dziewiątym i wcześniej bardzo bardzo ważne Czechosłowacja bardzo znany termin aksamitna rewolucja w oni byli zażenowani i co czechosłowackiej opozycji mieści, że już muru nie ma nic się szczątki tego tego ruchu 18 listopada 2 częściowo z tego strat takich frustracji ze mną wszyscy już mają swoją rewolucję Kamil Jeśman komunistów i ma Chorwat bardzo ważny w tym jest, że 2 tygodnie wcześniej we Wrocławiu i z Francji i studenci głównie spotkali się w 3 festiwalu kultury i czechosłowackiej tak tak niezależny festiwal stworzony przez ich polskich czeskich działaczy, bo i tam doznali taką atmosferę swobody depresja jest tu już był wolny kraj inny i to też był bardzo ważnym momencie oni ci przywieźli z powrotem do do Pragi takie poczucie, że jednak można po 1 odczuli jak ty jak to jest żyć normalnym kraju, tym bardziej że we Wrocławiu przez te 23 dni ja wtedy był we Wrocławiu to duże uszy mówił w potrzasku na ulicach słychać było nią zwycięski i to był wolny związek czeskich, by ta może w odpowiedzi dziewczyna na ulicy i których nie można powiedzieć na ulicy wpadł jak człowiek już ma to poczucie, iż wie jak być wolnym człowiekiem i wrócić do tego tak jeszcze tego szarego zamkniętego kraju w to jemu się chce coś robić i tak było PiS Janina wie, że ten festiwal akurat był w przeciwnym widziałam 2 tygodnie później w Pradze, ale związek jest na no tak trudnego dla porządku dla historii przypomnijmy ta rewolucja tak się przyjmuje wybuchła właśnie siedemnastego potem jest dzień później strajk studentów kolejnego dnia wielka manifestacja w Pradze i tam w powstaje taki komitet koordynacyjny, a poza tym w nocy z dziewiętnastego z listy Platformy Obywatelskiej na czele, którego stanie bardzo wolno i to się właściwie takiej instytucji analizowanie tak ich śladem Polski Platformy Obywatelskiej to jest od czegoś trudnego do komitetów obywatelskich i ICT forum obywatelskiego robi to dążą do okrągłego stołu, który w miał miejsce już niedługo później w Czechosłowacji, a więc ten okrągły stół komitety obywatelskie to był wzorem polskich i instytucji polskich prób, tym bardziej że zna ne są takie działania współdziałania ludzi opozycji w Polsce właśnie z opozycjonistami wszystkimi skargi 77 spotkania w górach, więc rzeczywiście tutaj no to wymiana informacji jak to się robić tak była była już wcześniej taki inny niż zaczynający w latach 80 teraz silniej przez nią 5 lat w latach osiemdziesiątych, więc ten kontakt był silny jak wspomniałem to wielu ludzi w Czechosłowacji, choć oczywiście języki nie są tak odległe od siebie, ale wielu ludzi mówił po polsku i rozumiał po polsku, bo śledzili to co się dzieje w Polsce to był dla nich ważne wzmocniliśmy strach o grupie w wolnych Niemców NRD mówi się, że około 50 000 osób wyjechało wtedy barw przez Węgry do Austrii, ale to kraj, który przez nich wiele z lat jeszcze jak ten blok wschodni istniał był symbolem jednak takiego na najbardziej chyba nie skostniałego reżimu Honeckera w wbity w usta Breżniewa w klub wszyscy opamiętali się to zdjęcie wydawało się możliwe, że w tym kraju możliwe zatem, że tam jednak zostały doborowe jednostki armii radzieckiej w latach, więc się wydawało, że ten kraj jest na wprost okupowany przez Szczecin wojska także, że tam koszeniu dodajmy też sił i tam też ludzi i zapłacili w polskie już od 81007 . roku inicjatywa na rzecz praw człowieka i poznałem młodego człowieka z inicjatywy Bernd tyleż nazywał, który po osiemdziesiąty siódmym roku stwierdził, że trzeba zobaczyć jak to wygląda w Polsce, więc przyjechał na wiec na wywiadówkę prawda pojechał po całej Polsce szczególnie rozmawiając z ludźmi z ruchów pacyfistycznych sił, by powiedzieć swoim swoim kolegom z ruchu jak to wygląda jak działają oni był jedynym byli starsi fani Wolfgang Templin Ludwig Minelli ogólny, którzy w latach siedemdziesiątych przyjechałem do Polski też, by badać, bo wtedy kolor np. dla Litwy, by awansować musimy zrobić przerwę na informacje, ale oczywiście szybko wrócimy do tej opowieści przypominam gościmy dzisiejszej audycji jest pan Patryk Wild danej specjalista od historii procesów rewolucyjnych właśnie w środkowej Europie zaczął pan opowiadać o tych ludziach, którzy z tego NRD, które właśnie jak jazdą już mówiłem wydawało się, że z takim krajem, w którym tam specjalnie jakich pozycji nie ma nie może być straszny zamordyzm ogromne silne jednostki armii radzieckiej na miejscu bowiem z szansą na to, żeby tam się zrodziła jakaś rewolucja mniej lub bardziej aksamitna wydawały się nimi pan, mówi że jednak byli ludzie, którzy chcieli go tak jednak byli oni byli inni o swoich poprzednich powiedzmy opozycjonistów czynników, dlatego że byli nastawieni na pragmatyzm i na konkretne działania po może mówić oczywiście oprawach człowieka bardzo ogólnie i tylko była taka cecha powiedział starszej opozycji enerdowskiej się mówiło się takich takich wielkich frazach wyciszono pożyczoną od marksizmu częściowo od jakiego humanizmu prawda i kto był dość mało skuteczne, a ci młodzi w latach osiemdziesiątych częściowo, dlatego że wiedzieli jak to wygląda w Polsce, bo coś tam wiedzieli i zaczęli mówić im myśleć bardziej konkretne dziennie od ogólnie o prawach człowieka w auli, ale n p . o tym i o prawie wyjechać z kraju, których było tabu nie tylko dla reżimu, ale też dla starszych opozycji do uważał życia, bo tu zostać im walczyć o prawdziwy socjalizm prawda w NRD, a ci młodzi ludzie giną głównie przez prawo wyjechać też jest prawo człowieka tu o tym, też można walczyć albo walczyć o lepsze środowisko to jest pragmatyczne to jest ważny i to też oczywiście to jest córkę zachodni, ale w Polsce można było zauważyć też może działać w tej sprawie tak jak ich wolność pokój i przeciwstawiało i elektrowni Żarnowcu w latach osiemdziesiątych, więc i ten pragmatyzm to mu zmiany kierunku jest enerdowskiej opozycji i częściowo pod wpływem polskiej opozycji no właśnie kiedy, kiedy przyjeżdża VW golf na na rozmowy słynne z Tadeuszem Mazowieckim słynna msza w krzyżowej właśnie tak, ale ten pobyt ta wizyta jest przerwana właśnie ze względu na to, że wybór pada tak w Berlinie tak mną, a wie wie pan powiedział wcześniej, że nie jestem przekonany co do teorii i domina, ale jednak i bym powiedział, że już wtedy ze w w listopadzie to już wszystko jest wiadomo już wszystko on jak musi się toczyć nie, dlatego że te Domine jakoś upadają 1 za drugi, ale tego, że ludzie już doznali wolność w wielu krajach np. kluczowy moment w w Niemczech to jest 31 zdaje się ci 9 października, gdzie w Lipsku i wiem jakich 5060 000 osób zbiera się na ulicy mimo tego, że nie wiedzą ci wojsko atakuje czy nie, a jednak decydują nie muszę muszę wyjść na ulice, a policja się cofa wojska niemało jest daleka widać, iż ten moment jak czują się jednak możemy demonstrować, że jednak mamy tu wolność to ich wtedy toczy się bez pensji w tym jest także, że mur musiało już od się otworzyć ze w w listopadzie, ale prędzej czy później tak samo w Czechosłowacji oczywiście 14 listopada to były te ważne demonstrację można patrzeć na wcześniejsze demonstracje w tego roku czy nawet przed euro wcześniej wiedzieć no już jest jakby nieuniknione nie tak, że w mieście wtedy był widać prawdy i 931, a teraz wygraliśmy, bo w Alejach twierdzą, że moment moment upadku czy nie najważniejszym raczej moment otwarcia mózg do Wrocławia widziałem taki moment i w czerwcu inni po osiemdziesiątego ósmego roku był na happeningu pomarańczowej alternatywy i milicji szli pojawiła się w milicji był potrzebny od tej zabawy prawdy, bo ulice, bo wtedy może śmiać się w nich prawda i to but WHO mnie tłum młodych, a tłum jest po prostu Wrocławia i milicja nie ma nie ma innych radnych wszyscy zaczynają skandować, gdzie jest milicja, gdzie jest animacji i przeprasza, bo w tym momencie PRL-u już nie ma po prostu nie ma, bo jak można się śmiać milicji wiedzieć oni są nam potrzebny do zabawy utrudnić milicji nie ma tych prac w Lesznie fajna historia, ale chciałem bronić się takiej, która je no oczywiście jest tragiczna, ale jedni, ale też pokazuje, że właśnie trochę inaczej mogło to mogło przebiegać na liniach 6 Rumunia mogą to też był ciekawy przypadek, bo ja wiem też tam był ten satrapa Honecker właśnie taki straszny zatwardziały komunista wydawało się, że jest kompletnie nieprzemakalne jeśli chodzi o Gorbaczow był przerażony jego farbą bulwaru głową w aktach lub natomiast trochę innym, choć też zakapior w strasznym był Nicolae Ceausescu Rumunii innym w takim sensie, że Rumunia i on na czele tego kraju czasami to właśnie była bywała z tej takiej polityki 1 bloku tak no ale trzeba od góry tylko od dna tak tak przykładem choćby tego były igrzyska olimpijskie w Sandrze, gdzie wszystkie kraje Demoludy tzw. zbojkotowały anarchii państwa, a taki rozkaz władz, a rumuńscy portowcy, po którym pojechali, a jednak okazało się, że właśnie nawet jeśli pani Emilia w poczucie, że nie są aż tak zdominowani przez przez związek radziecki na to jednak byli zdominowani przez swojego dyktatora i też w końcu powiedzieli dziękuję bardzo na, ale to już była rewolucja rzeczywiście widok, a tak, więc i ja bym wyciągnął 2 wnioski z rumuńskiego przychodu pierwsza jest taka, że rzeczywiście władza jej Jachcice może strzelać do ludzi to jest dość oczywiste, ale łatwo było w w tym roku osiemdziesiątym dziewiątym roku o tym, zapominać i dlatego mówiłem, że 5 czerwca jest tak ważny w Polsce wtedy władza mówi no nie strzelamy, a nawet gniew usiłujemy jej wyniku wyborów, ale mogli zdziałać to, że Honecker też chciał strzelać do do swoich mu mówili o jej o jej wzorzec Tiananmen, gdzie można dostać można dostosować rynek IT to jest pierwszy wniosek drugi wniosek jest się rumuńską prowincję wyglądał inaczej częściowo, dlatego że nie było żadnej opozycji z jakąś tradycją organizowania poza malutką grupką osób Kana kołową prawda Kana połową 2 w przeciwieństwie do niczego do Polski do NRD Czechosłowacji Węgry Ukraina i t d. żyć tam było garstka osób raczej pojedyncze, czyli intelektualiści, którzy pisali co do szuflady przyjął też demokratyczną władzę i przez wiele lat nie byli przygotowani na narty zmiany w Polsce i tych innych krajach, gdzie byli przygotowani nie nie do końca dziwić, że nimi nie wymieni doświadczenia w ministerstwach, ale wiedzieli jak ja stworzyć ugrupowanie jak rozmawiać z nimi jak przekonać do swoich racji jak sformułować jakiś inny się od swoich poprzedników w mieście były 11 ciekawe zjawisko, które wystąpiło Otóż ta rewolucja rumuńska wybucha na terenie Siedmiogrodu przede wszystkim zamieszkanego ze względów historycznych przez bardzo liczną grupę wędruje tzw. siedmio gród właśnie Transylwania były rzeczywiście przez wieki o należał do Węgier ten pastor, którego się zaczyna protest na skutek pierwszy jest węgierski pastorem zresztą kończy w tej chwili kadencji w parlamencie europejskim jako poseł, który jest węgierskiej delegacji, a mówi o tym, dlatego ponieważ, kiedy się właśnie ów na Węgrzech zaczęło bardzo zliberalizować, a w Rumunii jeszcze mniej nie wiadomo było czy w ogóle to nastąpi bardzo wielu Węgrów Siedmiogrodu zaczęło uciekać szef granicę przez rzekę i przez Dunaj i były już w węgierskiej telewizji, które ja wtedy oglądałem programy pokazujące właśnie dramat uciekinierów pamiętam rozmowę z kobietą, która uciekała z dzieckiem na plecach i żołnierz do niej strzelił w dziecko zginęło i to były strasznie dramatyczne historie, ale ale ale dlaczego to rzecz o tym, mowy, dlatego że pojawi się taki element dosyć ciekawy może też odróżniający trochę tej sytuacji od innych państw oto przemówił król Rumunii Michał był na emigracji w Szwajcarii i właśnie wystosował taki apel do narodu rumuńskiego, żeby po pierwsze na nie robili tego co robią właśnie nie strzelali do do tych uciekinierów, ale po drugie, że też poszli zatem duchem wolności, który już przetarg przez Europę wszedł też widziałem węgierskiej telewizji właśnie on mówił po rumuńsku, ale napis jeszcze były też zrobione, bo po węgiersku dla tych Węgrów właśnie on miał tam dużo współczucia dla tej całej sytuacji także to były też inne trochę wyróżniające kontynenty toruńskie przemian w stosunku do innych państw no i oczywiście na kluczowe to co jest inne i akurat też można być kontrowersyjne to jest pytanie państwa Ceausescu, którzy próbowali uciec grudki Sun i rozstrzelany tak tak my pamiętamy że w o grudniu nie może jeszcze w listopadzie, kiedy na ulicach Pragi nie pojawił się to hasło wymyślone przez temat tej karty nasza Polska 10 lat Węgry 10 miesięcy NRD 10 tygodni, a w Czechosłowacji 10 dni siedzimy przed zrobimy to w Czechosłowacji co w Polsce trwało 10 lat i pamiętam, że to aż ktoś dowcipkował chyba w Gazecie wyborczej no tak, a w Rumunii będzie 10 minut utylizacja leciał z piasku i będzie po wszystkim i tak się tak się zdarzyło faktycznie, ale czy można rzeczywiście zrobić rewolucji 10 minutach nie można do nich rewolucję to tylko z 1 sędzią to jest zamach stanu w rewolucji, ale dla mnie wrócę to zmiana wszystkiego prawda i by zmienić wszystkiego no tak naprawdę potrzebny jest 10 lat raczej na pewno kilka lat, aby zmienić poglądy perspektywy w sposobie działania Polacy przez lata osiemdziesiąte zrobili to zmienili swoje swoje podejście do demokracji np. Abu swoją ufność do do innych i do tych co mają ciąg 10 minut no niedokładnie w ciągu paru dni i nagle, gdy w dyktaturę staje się, jakby wolnym kraju oni nie są przygotowani króla nie ma, a teraz co, więc ich rewolucji dopiero musiała je nadejść następnej dekadzie i na koniec jeszcze mamy niecałe 2 minutki, bo jak wspomniałem o tym, łańcuch Bałtycki dwudziestego trzeci 2 sierpnia do wyrażenia właśnie gotowa rocznica paktu Ribbentrop-Mołotow wyrażenia przez narody właśnie z państw bałtyckich chęć odzyskania niepodległości ja szczerze, że wtedy nie wierzyłem, że to jest możliwe na czym innym jest Polska mimo wszystko nie suwerenne ale, ale jednak oddzielny kraj czy gminna czym innym nie są Republiki radzieckiej, a to jednak uda się go niejedno tak, a częściowo czołowi to też jest przykładem jest wpły w Polski i 6 tys oczywiście na Litwie na Ukrainie skradziono tutaj coś co się dzieje w Polsce to bardzo ważne i we Lwowie Wilnie i w Rydze też, a częściowo to już się nie mówią o związku Radzieckim to co chciał nas Dziedzic Gorbaczow też wyciągną wnioski z tego co się działo we wschodniej Europie i już nie da się trzymać ten system tak jak to otrzymał on pewnie już wiedział w 80 w dziewięćdziesiątym roku, gdzie wszystkie wojska trzeba wycofać z NRD z Polski tak tak mimo, że to jesień miał miejsce innym, a skoro tak docierały już myślę Noto zaraz jak to będzie wyglądało na dnie w krajach nadbałtyckich plaż w republikach nadbałtyckich i mniej lub rozpad związku Radzieckiego to niby oczywiste, ale zgadzam się z panem całkowicie, że jeszcze w dziewięćdziesiątym roku 32 000 pierwszym roku wydawało się, że będzie jakiś inny kraj może trochę luźniejsze federacji, ale jednak 1 będzie będzie nadal krajem pod inną może nas swą wiedzą też głuszę Kowal to inna historia to inne sprawy, a za dzisiejszą opowieści za dzisiejszą Stali bardzo dziękuję panu wygranej Uniwersytet Indianie gościem radiowej w ja również państwu dziękuję za uwagę teraz tych informacji Zwiń «

Jak wybory 4 czerwca zmieniły bieg historii Europy Środkowo-Wschodniej?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: HISTORIE POLSKI

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 03:00

Najnowsze Podcasty

"Podróże z pazurem." O podróży stopem z psem dookoła świata ... nie tylko samochodem

"UE chce nam zabrać władzę nad lasami". Prawda czy fałsz?

Przylatuje jerzyk do gniazda a tam "termomodernizacja". O ochronie ptaków mieszkających w budynkach

''Literatura uwalnia nas od determinacji i ciasnoty''. Prof. Koziołek o książce ''Czytać, dużo czytać''

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL