Czy ekonomia wyciągnęła wnioski z kryzysu 2008 roku? A kto takimi wnioskami zbytnio się nie interesuje?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Grecja ekonomia się chwieje się do państwa Grzegorz Sroczyński mu odkrywamy jak co tydzień nowe zjawiska ekonomii nowe myśli nowe prądy, które po kryzysie, zwłaszcza absolutnie wywróciły niektóre stare teorie na nitce, a dziś naszym gościem jest dr po raz kolejny dr Wojciech Paczos makro ekonomista z Cardiff University i z grupy eksperckiej dobrobyt na pokolenia witam pana dzień dobry panie redaktorze dzień dobry państwu właśnie o tym, chciałem porozmawiać czy ekonomia Rozwiń » wyciągnęła wnioski z kryzysu 2008 roku widzów w ciągu tych osób z ostatnich 10 lat tak najbardziej się w nauce ekonomii zmieni czy ekonomia wyciągnęła wnioski z kryzysu 2008 roku i co w ciągu tych osób z ostatnich 10 lat tak najbardziej się w nauce ekonomii zmieniło nauczyliśmy się na bardzo bardzo dużo z tego kryzysu wyciągnęliśmy ogromną ilość wniosków i to jest stan pozyty w negatyw jest taki, że jeszcze nie do końca nauczyliśmy się jak komunikować zawierać w podręcznikach i rozmawiać z decydentami na temat tego co wiem, czyli w skrócie ekonomiści są już dalej, a decydenci politycy eksperci również część ekspertów, którzy chodzą po mediach są cały czas to rozum do tyczy całej Europy nie tylko Polski co za oświatę całego świata są filmy są gdzieś 3 kroki czy kroki w stylu tak przy czym jest to naturalny proces, który można porównać trochę do takiego padającego deszczu, które potem gdzieś tam przez 2 przez ziemie przestały się się przeciska filtruje i jak potem z tego wybija jakieś nowe źródło prawda moc więc, zanim to nowe źródło źródła nie za niecodzienną, zanim to nowe źródła od jedno jeszcze chwila chwila czasu musi minąć w perspektywie, porównując to wielkiego kryzysu z lat trzydziestych ten proces idzie dużo szybciej dzisiaj to pocieszająca powiedzmy w takim razie, jakie są to, że główna rzecz od czego by pan zaczął mi taką umowę o odpowiedź na pytanie co najbardziej zmieniły świat Konami pierwszą rzecz, której się nauczyliśmy to jest istotność sektora finansowego i to nazywamy wykonany w tej chwili problemem stabilności finansowej 10 lat temu 20 lat temu nie mieliśmy ekonomistów, którzy by w tym popisywali się jako tacy, którzy zajmują się zawodowo naukowo zajmują się stabilnością finansową w tej chwili, jakby jest to dobrze zdefiniowała koncepcja i faktycznie tym się zajmujemy już nie tylko w murach Akademii, ale to się bardzo szybko przelało 3 czy zaraziło bank centralny bank centralny teraz też mają nie tylko ludzi z tego, ale wręcz mają wpisaną stabilność finansową to największe banki centralne mają wpisaną stabilność finansową do swojego mandatu to co mają robić to już jest nie tylko stabilność cenowa i ewentualne wspieranie polityki gospodarczej rządu w sensie pełnego zatrudnienia, ale tym drugim najważniejszym celem postawy ludności cenowa jest stabilność finansowa i te są duże osiągnięcia która, które mamy, które też duża lekcja którą, którą odrobiliśmy po kryzysie musimy patrzeć na to co się dzieje z sektorem finansowym, ale stabilność finansowa to brzmi, jakby chodziło o to, żeby znowu przekręcić budżet, który za duże wydatki socjalne i żeby właśnie pilnować, żeby nie było dużych wydatków socjalnych, żeby oszczędzać tak dalej, czyli uznało, że źle dla ludzi to kto będzie również coś innego, choć nie niezupełnie tak to zupełnie o to chodzi chodzi o to, że cofniemy teraz do czasów przedkryzysowych i 4 takie obowiązującą narracją intuicją którą, którą mieliśmy też, jakby wiedzą, bo ten stan wiedzy był taki było coś między takiego, że jakby ważny jest sektor realny, czyli ważna jest inflacja ważna jest przejęcie przedsiębiorstwa ważne jest to co się dzieje w gospodarstwach domowych ważne zatrudnienia i też, że są dalej ważna oczywiście natomiast sektor finansowy zakuć pochodną tego co się dzieje w prawdziwej gospodarce tej generalnej nazwijmy to czy jakby w sektorze dóbr usług, czyli że sektor finansowy można, by dzieci jakoś tam przezroczyste, bo on nie kręci gospodarką jako pełni taką rolę także rożnego głową 1 i praw jest 1 z wielu sektorów statek gospodarka ma wiele sektorów oka jest większym sektorami spec sektor rynek ziemniaków czy jabłek, ale jest mniej więcej podobnym rynkiem działają tam prawa konkurencji i jakby i Tel Awiw po powinniśmy na to patrzeć o tyle, o ile ten sektor duże, ale jak nie ma jakichś szczególnie istotnego większego znaczenia nie kręci tak jak pan redaktor powiedział gospodarką okazało się, że nie wskazał, że kręci, że pies macho znaczy, że ogon macha psem ani pies ogonem tak rolą sektora finansowego tak jak to rozumieliśmy rozumieliśmy przed kryzysem było na obserwowanie trudne słowo, jakby łagodzenia różnych zawirowań gospodarczych tak takie byłoby takiego przekonania, że jeśli są jakieś, jakie zawirowania gospodarcze to to dzięki temu, że są jakieś tam że, że sąd, że stopa pośrednictwo tych instytucji finansowych to to te zawirowania gospodarcze mogą się jakiś sposób pogodzić jeśli przyjdzie kryzys to to sektor finansowy jakoś sobie z nim poradzi nie jest likwiduje go, ale zmniejszy jego skutki okazało się został zupełnie odwrotnie nie tylko nie złagodzi skutków, ale powiększy skutki, więc przypomnimy sobie co się działo w kryzysie zaczęło się od rynku mieszkaniowego w stanach Zjednoczonych i przez pierwszy po pół roku czy może 3 kwartały było takie przekonania wśród decydentów, że jest to po prostu kryzys na rynku w 1 z wielu, bo wiele takich rynków ja akurat na 1 się trasie kryzysowej, gdy nie ma to większego znaczenia dla po coś się nigdy nie jest dobrze kryzys jasna sprawa ale jakby to to jest taki stan punktowy problemy, ale ten problem okazał się nie z punktu, bo się rozlał Jaś rozlał podwójnie po pierwsze, rozłóż na całą gospodarkę i ludzie stracili pracę i potracili majątki nie tylko w sektorze budowlanym, ale we wszystkich sektorach, a po drugie, roznosi na cały świat to co te 2 ważne obserwacje, które potem były początkiem do wglądu do zrozumienia, jaką rolę pełni sektor finansowy jak powinniśmy na niego patrzeć co powiesz znów zacząć robić, bo zamiast złagodzić zamiast jak powstrzymać to po to, przelewanie ton tak naprawdę rozkręciły i AM i wzmocnił problem no tak, ale przecież wszyscy narzekają właśnie, że te regulacje, które miały miejsce po kryzysie są niewystarczające, że w gruncie rzeczy sektor finansowy jest tak samo rozrośnięty jak był i że niewiele się zmieniło tak tego w Tuszynie zgodzę z tym ostatnim wnioskiem się niewiele zmienią, bo w wygląda na to, że się zmieniło w bardzo dużą w tym w tym czasie co robimy sektorem finansowym i jak na niego potrzebne pierwsza rzecz jest taka, że się okazało, że nie tylko właściwe obydwa sektory, o których mówiliśmy ten sektor mieszkaniowy i sektor finansowy są jakościowo inna niż pozostałe sektory gospodarki wzrost waga, dlaczego chodzi o to, że jeśli upadnie producent ziemniaków czy eksportu jabłek w dowolnym jak sobie z tym poradzi powstanie na jego miejsce nowe eksportu jabłek, których będzie to robił lepiej taniej szybciej bardziej efektywne prosta dostawa ta kreatywna destrukcja Schumpeter rozkaz dzięki temu się rozwijamy to te produkty są coraz lepsze prawo do lepszych graczy nowy gracz zastępuje starego gracza z mieszkaniami okazało, że trochę inaczej z tym rynkiem nieruchomości, dlatego że na firmę i ludzie używają nieruchomości do zastawu kredytów, a nikt nie używa ziemniaków aniołek to zasta w kredytów i raz powstała mechanizm włączy się mechanizm pętli to znaczy, kiedy mój dom tanieje, bo jakiż był szok na rynku mieszkaniowym to zabezpieczenie mojego kredytu wartość tego zabezpieczenia spada i albo obchodzi banki mówi Okaj trasa spłacić kredyt bo, bo ma coraz mniejsze zabezpieczanie ten kredyt prosto z bardziej ryzykowne albo ja sam się decyduje rzut oka muszę coś z tym zrobić muszę spłacić kredyt my to co muszę zrobić to musi szybko sprzedać dom np. mówimy, ale to nie tylko ja wszyscy robią w ten sam zachowuje się w ten sam sposób i mamy zwiększoną podaż prawa rynkowe jest bardzo dużo domów na sprzedaż, a więc ich ceny spadają, więc po efekcie pierwszej rundy jak powiedzmy niezależnym po prostu co się wydarzyło i spadła cena mieszkań, a jedyne tak zaczyna się wzmacniać te mieszkania zaczną spadać coraz bardziej zaczynają bankrutować na kredytach teraz wtedy wchodzą banki banki mają problem, bo kredyt są spłacane z coraz więcej tych kredytów niespłacanych i te istnieje zagrożenie właśnie genisteina występuje zagrożenie takiej trasie i to się zaczyna dziać, że banki zaczynają być niewypłacalny to znaczy, gdy ktoś zechce przyjść i poprosić o swoje oszczędności, które zostały tam złożone to oszczędność zostały wydane na kredyty okazuje się, że to kredyt zostanie spłacona i nie ma z czego tych oszczędności wypłacić tych depozytów to może doprowadzić do paniki bankowej, kiedy wszyscy nagle w tej samej chwili ruszą po ścianach są po oszczędności kasom Witosa to nawet zdrowej gospodarce jeśli wszyscy jadą w systemie bankowym, bo tak działają banki, że żołnierze, że tych oszczędności tam nikt nie ma tylko są tylko są w kredytach, a więc to jest to, że zrozumieliśmy wreszcie, że te, że te sektory i mieszkaniowej i bankowe są jakościowo inna musimy się bardzo bardzo mocno przyglądać w jakim sensie zrozumieliśmy, że sektor kredytów hipotecznych i mieszkaniowe są elementem sektora finansowego można tak powiedzieć, że są, że są połączone i że to jest wspólny wróg tak i zrozumieć, że uwagę, że występują występują te mechanizmy wzmocnienia to mechaniczne nawet nazwą mam weryfikacji możemy to po polsku się efekty mnożnikowe niech zakład używać tego słabe ekonomiści mają bardzo silne skojarzenia z takimi kibicowskimi efekty mnożnikowe mi to trochę chodzi o coś innego to jest ten mechanizm spierali o tak ważnym występuje mechanizm spirali, ale i teraz to w związku z tym zrobiono nam wszystkim bardzo silnie zwiększono regulację banków i kapitał Pankow okręt w takim razie, żeby się to nie wydarzyło albo, żeby złagodzić tego skutki to co banki muszą być bardziej odporna przez kryzys samą kapitalizacja banków w wielkiej Brytanii, która bardzo miała bardzo mocne uderzenia szkolnych szybko się wygrzebała z tego kryzysu akurat ja wyjątkowo szybko jak na jak na europejskie kraje była na poziomie około 4 % całości aktywów czyli jakby to powiedzieć po Popo w po stronie aktywów, czyli są te kredyty i 4 proc tych kredytów było, jakby zablokowane w kapitale okazało się też niewiara w GM po jeśli będzie strat więcej niż 4 % to wtedy trzeba zacząć pokrywać już nie własnego kapitału tylko może pokrywać z depozytów i wtedy zaczyna być system płac ten problem niewypłacalności w tej chwili banki na całym świecie w wielkiej Brytanii również w Polsce mają tu kapitalizację 3 czterokrotnie wyższą przyjechało 10 może 10 lat około 16 % dużo tak toż to już dużo gorzej dopiero jak 16 % kredytów walnie dopiero wtedy się robi kłopot, a to jest bardzo duża stara się właściwie nawet w kryzysie po poważnym kryzysie to aż aż tyle się nie tak nie da się zdarza to tyle się nie zdarzyło to właśnie zdarzyło w tym 4 w tym kryzysie poprzednim natomiast było dosyć bolesne bo jakby jak to przeprowadzić jak rozłożyć to czasowo i w jaki w, jaki sposób to sfinansować no to były wyzwania ekstremiści mierzone, jakby w trakcie kryzysu wiadomo, że dużo łatwiej dużo przyjemniej byłoby tematu rekapitalizacji banków przeprowadzić w trakcie, kiedy jest Górka z cyklu, kiedy wszystkim się powodzi, ale w środku wezwanie w środku kryzysu miasto to by to było dosyć bolesna rekapitalizacja indeks wzbudzała wiele emocji, które jak najbardziej rozumiana były to pieniądze podatników często które, które wędrowały do banków po to, żeby te banki były po prostu bardziej wytrzymała argument był taki, że po prostu się te banki nie mogą wytrzymać podatnicy zapłacą jeszcze więcej jeśli ten kryzys nie skończy się zacznie rozkręcać dlatego trzeba warto dlatego warto warto coś takiego zrobić natomiast to coś poza tym to co zrobiono to z zwiększono przejrzystość banków i też bardzo ważne, ale bardzo ważny postęp, bo bank centralny czy rząd nie musi do końca wiedzieć co tam się zajął producenta jabłek czy tego producenta ziemniaków jak to MON jest z lewarowanych lama jakich jakich aktywów, o ile jakich pasywów gazomierzy warto, żeby było wiadomo jak to jest jak to jest w bankach zaczęło się lobby robi tzw. stress testów, czyli takie egzaminy dla banków to banki muszą wysyłać do rządu swojego regulatora 3 dni czy do banku co centralnego w Polsce też KNF NBP muszą wysłać sprawozdania i pokazywać jak sobie poradzą, gdyby to co się wydarzyło taki scenariusz taki scenariusz tyle niewypłacalności tyle kredytów upadnie co wtedy zrobią ich ramach kapitału w jaki sposób, żeby oraz, jakie programy wprowadzone w drafcie to mafia to strasznie narzekają, bo to jest po prostu boi, bo to kosztowna, bo to z zajmuje czas, bo obok, którego trzeba nająć ludzi, żeby robili tak dalej, ale to transparentność prowadzi dziś ma jakby to to to wyszło ekonomii wyszło to od ekonomistów, że to bank jest dużo bardziej przejrzystej dużo lepiej widać z punktu widzenia regulatora coś się znicze, a trzecia rzecz, którą zrobiono w przypadku sektora finansowego to jest to co tzw. cykliczna wymagania kapitałowe czy ten kapitał nie tylko zwiększono, ale również zdecydowano, że ten kapitał będzie się wahał w kulkach cyklu on będzie większy po to, żeby te banki były lepiej przygotowana na dołki cyklu od Caritasu to tzw. Canto wyższej tylko kapitał, bo w Szczytnie, czyli ikon z cyklu kąt cykliczne, ale on anty cykliczne wymagania kapitałowe czyli kiedy jest dołek to wtedy z rozwijane a kiedy jest Górka to zaciskam co jest kluczem, kiedy zdoła to możecie więcej kredytów wypuścić, bo to rozrusza gospodarkę, kiedy jest akurat to zaś Gnat dom osierocił żonę zdradzić tak tak tak dokładne druga rzecz, która i tak pomaga kontrolować stan napięcia w tym sektorze bankowym jak działać działać, zanim dla nich to wszystko jest za zdanie jak pęknięcia się pojawił to jest oczywiście nie wiemy, z której strony może znaleźć nowy kryzys to są to lekcja, którą odrabiamy podniosą się wydarzą tutaj miał taką mechanikę NATO zrobiliśmy to lekcja lekcję tutejszą druga rzecz, którą z zrobiono w związku z tą stabilnością finansową to jest zwiększenie instrumentarium dostępnych instrumentów banków centralnych to jest bardzo duża kreatywność i funkcje ogromna zmiana jakościowa nie tylko ilościowa, że banki centralne mogą mogą więcej niż mogło ich jak dużo, więc był taki w taki artykuł w Guardianie na 1 z ekonomistów która, który napisał w 2011 roku, że na centrum bank schłodzony GameINN tam czuli są już właściwie jedynym i ostatnim co stoi między nami kryzys, ponieważ taka sytuacja, że rządy są zadłużone mają ograniczone zdolności możliwości prowadzenia polityki gospodarczej to wszystko przez kierują się na na banki centralne, a druga część tego argumentu, bo taka, że banki centralne mogą działać szybko niezależnie natomiast w przypadku rządów i polityki fiskalnej to zajmuje czas uchwalania nowych ustaw przy parlament decyzje implementacja tego bank centralny spotykają się do rady się z GKS to co miesiąc mogą po prostu wprowadzić nowe działania jak dużo z tych nowych instrumentów 41 już wymieniłem to są te kontr cykliczna bufory kapitałowe, a drugi to są zastrzyki płynności do banków trzeci to są te programy ilościowe, czyli skupowania aktywów pomiędzy bankiem centralnym, a bankami komercyjnymi oraz niektórych przypadkach z innymi sektorami gospodarki aktywów czyli, jeżeli coś się sypie to w 2 bank centralny może skupić jakieś aktywa i poczekać aktor o to chodzi nie to, choć co innego zostać tzw. programy ilościowe on miał w AK on miał zastąpić politykę stopy procentowej polityka stóp procentowych polega na tym, że kiedy, kiedy wysycha popyt w gospodarce bo, bo ludzie się boją podejmować decyzje wydatkowe, ponieważ jest nadzieja to wtedy za pobyt można pobudzić, obniżając stopę procentową tego, by spokojnie jak kredyt są teraz tańsza stopa procentowa spadła nie warto odwlekać decyzji o np. zakupie domu rachunkami albo jeziora inwestycji albo nowe inwestycje firmy chętnie słucha tego były Dobre Miasto stopą procentową nie może spaść poniżej zera spadła do samego Zara to dlaczego nie może to to dlatego, że kiedy stopa procentowa jest ujemna to co bardzo się opłaca trzymać gotówkę można go wcześnie traci stopa proc oprocentowanie gotów jest równa dokładnie 0, więc jeśli bank oferuje nam stop ujemną stopę do mostu wyciągnę pieniądze z banku będą na nich siedział w Nysie, jakby wysycha w ogóle cała finansowa Inter media Asia, czyli to finansowanie kredytów depozytów i od pożyczania graczy w skrócie jak stopy są bliskie zera to bank centralny traci wpły w na pobudzanie popytu i tego, że właśnie więcej kredytów, bo nie ma co obniżać naczyniem nie ma tak nie ma rozumiem także za 5 punktów procentowych teraz kredyt będzie wart pac man 3 , 5 w związku z tym firmy się zobaczą aha tańszy kredyt jest to idę wziąć kredyt i rozkręcić oby jak stopy są blisko zera no to już już nie ma zostanie szlak tak no, dobrze więc ich Echa pojawi się tam program luzowania ilościowego czyli jakby to kolokwialnie zabrzmi wpuszczania pieniędzy na takiej gorący gotówki do systemu bankowego w nadziei na to, że ta gotówka w płynie dalej do kredytu my nie wykonał to wypłynęło trochę nie to znaczy były 2 efekty tt programy ilościowe one prowadziły 44 wielkie banki centralne świata, czyli sadu w stanach Europejski bank centralny bank Anglii bank Japonii i dialogu rozdawał pieniądze bankom tak niedawno zdały ma nie dawały wymieniał jedno na drugie, czyli tylko szczeliny powiem to one były bardzo skuteczny atak jest konsensus bardzo skuteczna w stanach Zjednoczonych Wielkiej Brytanii mniej skuteczne w Europie Japonii, dlaczego on to ciągle otwarta pytaniem są są pewne przesłanki do tego się, że się dlaczego, ale zaraz na czym polega polega na tym, że bank centralny wymienia się z bankami komercyjnymi skupuje od nich ich aktywa, czyli powiedz, że bank komercyjny ma rządowe obligacje, a dotąd tę i Wschodzie bankiecie bo, bo kupił od BOŚ bank centralny mówi ja masz obowiązek mi teraz sprzedać i wymienić się nago tak, ale nawet nie musi być obowiązku może może po prostu je sprzedać racz nam za to dobrą zagra uwaga to nie jest gotówkę tylko to są rezerwy ten system oraz, więc on po prostu zapisał na swoim koncie Uniao w maju bank centralny banki komercyjne mają swoje konto banku centralnym hity tę gotówkę przeznaczyć na nowe kraty tam będziesz miał rezerwę tak i takie takiego przekonania, by ex ante przed wprowadzeniem kredytu, że rząd, ale natychmiast, ale wręcz akcję kredytową natychmiast rozkręci 2 latach, że nie stał w niektórych spotka się stało w innych dniach tylko rozwaga, kiedy ktoś może zadziałać, gdyż ta akcja kredytowa rozkręcić tutaj dość wchodzimy w takie właśnie to te aktywa bilansowe jak to jest dokładnie analizowana podstawowym pod stałą obserwacją jest to, że tę rezerwę ale jakby nigdy nie wypływają systemu rezerw być to jest zapis na koncie banku w pierwszej są w pieszych sinice nie zmienia jeśli chodzi o wielkość aktywów banku tak, bo prosto od bank oddał obligacje rządowe i Matras rezer w na te teraz tak, dlaczego się coś może zmienić Otóż może się zmienić do tego, że bank ma więcej rezerw banku centralnym i może sobie pozwolić na to, żeby rozdawać więcej kredytów mieści się więcej kredytów wygeneruje wstanie bankowym też generuje więcej depozytów, gdyby w oparciu o rezerwy ani fizycznie sama te rezerwy one jakby się nie wyciąga z banku centralnego nie rozdaje tylko w oparciu o te rezerwy można to kredyt zacznie padać, żeby to wyjaśni rozwiąże chodzi o to, że powiedzmy, że jest zapis, że bank komercyjny musi mieć 10 % oraz Otóż i przychodzi bank centralny mówi dawaj akcje rządowe, które masz w swoim tam bilansie ja je skupuje i dopisuje ci do rezerw 2 punkty procentowe tyle ile są warte tyle obligacji ma 12 pod toru w proc rezer w, więc można spokojnie z takich zajść do 10 znowu wypuścić nowe gry także po po torze z Rosją poprzez zwiększania, bo całego bilansu handlu sama ilość rezerw, jakby ona relatywnie spadnie dokładnie tak na mnie działa teraz tzw. efekty mnożnikowe kreacji pieniądza w bankach rosną od Zofią łom Żan, ale tam jest jednak kluczowa rzecz w sensie lód musi zadziałać popyt podaż to znaczy ktoś musi przyjść do tego banku i ten kredyt zechcieć, a po drugie, bank musi ten kredyt dać wierzą w to, że zostanie wpłacone i testamentem brakujący element układanki, który jest kluczowy do tego czy faktycznie dzięki temu, że tych rezer w będzie więcej, ale dzięki temu ta akcja kredytowa się rozkręci przy okazji także te wymagania z rezerw są bardzo niskie banki z natury trzymał tych rezerw więcej niż trzeba od zmiany nie są na tym ograniczeniu tego luzu miasto ograniczany, który tak, bo luźna ten efekt nie musi zadziałać z automatu mrozu, a może dopiero za działaczy Stali i przekonanie o gospodarce będzie takie, że okres faktycznie jest już bezpiecznie możemy te kredyty brać jeszcze banki będą miały przekonanie, że Kayah bezpiecznie te kredyty możemy rozdawać bony zostaną spłacone, a proszę powiedzieć, bo część ekonomistów uważa, że zamiast wykorzystywać ten mechanizm dopisywania bankom tych rezer w co właśnie niekoniecznie musiało się przełożyć się szybko na akcję kredytową czy na spłynięcie nowych tych pieniędzy do gospodarki do ludzi czy po prostu należało każdemu nie wiem obywatelowi dopisać na koncie 5000 USD czy tam 5000 EUR czy 5000 zł i że wtedy byłoby szybsze przełożenie Anny na gospodarkę były po prostu obywatele dostali te pieniądze to kraj tylko wtedy wchodzimy w ten problem, który był podnoszony natychmiast przez krytyków tego programu ilościowego to problem inflacji teraz uwaga, o co chodzi chodzi o to, że na jeśli może pan tak zasób pieniądza, ale tego faktycznego znaczenia tej gotówki, którą mamy w portfelach do tego wszystkiego co używane jako pieniądz, czyli depozytów gotówka plus depozyty tak Tomasz Szarota badacz jeśli ten zasób pieniądza rośnie szybciej niż niż produkcja to wtedy mamy inflację, bo coraz więcej pieniędzy coraz większy popyt nie przekłada się na coraz więcej dóbr tego przekładać na coraz wyższe ceny prosto firmy widzą Okaj wszyscy chcą kupować moje rzeczy te podwyższa cenę no ale jeżeli sytuacja kryzysu to po prostu firmy mają pełne magazyny wyprodukowanych towarów, które już są to można sądzić, że dopisanie tych pieniędzy spowoduje po prostu, że to towary sprzedadzą tyle tak, ale wtedy mamy problem to jest problem i problem implementacji prawa tego, że jakby kto to kto ma, o czym czy czy ogon machał sam czy pies macha ogonem chodziło jednak o to, żeby pies machał ogonem Czyżby Ros pobudzić popyt ani pobudzać taneczne, by nie nią machać tym pieniądzom Kozioł tępią w sposób naturalny kreował się wtedy, kiedy będzie pomysł na HOKEJ nowy kredyt będzie nowy dom nowy dom też nowy produkt prawda, mimo że chociaż bardziej okazało się, że żadne biura dla Rosji zdziałał niektóre banki od opisania swojej płynności po prostu tych rezer w po prostu albo poszły jakieś instrumenty finansowe znowu to znaczy tak bank bank Anglii robił takie zakupy robił to na rzeczy z firmami często też nie było także czy nie było rozdawania pieniędzy tylko w znów z okupowania aktywów, które one miałem za bardziej płynna bardziej wyższą jakość nowo wyższy jakościowo aktywa i teraz uwaga na problem inflacji, do którego wracamy do nowej jednostki takich ciekawszych debat z ekonomii pokryzysowej Tito to była Kuźnia debata pomiędzy Johnem Taylorem, który właśnie wymyślił nowoczesną bankowość centralną i Tatar gotowanie od celowania inflacji czy w ten sposób należy to robić nazwano to regułą Taylora a, a Paul Krugman, który jest laureatem Nobla z rządem powiedział, że na nianię nie nie można robić kiły i tych programów ilościowych, bo zadziała mechanizm tak szybko tak sprawnie, że wzrost będzie tyle pieniądza w gospodarce, żeby natychmiast inflacja, a czy tego typu program ilościowy dla banków tak tak także, że wrzenie należy dopisywać bankom gminni oraz bony wygenerują tych kredytów za dużo natychmiast będzie nadal będzie inflacja, a jest słynna krytyka Polak Trumana, który zaczął się pytać, gdzie jest inflacja i Petasz do dzisiaj od inflacji nie było, czyli tych tych kredytów okazało się to nie działa wskutek mechanicznie automatyczne, że przede wszystkim chodzi o o to, żeby się, by był popyt na cenne rzeczy, które można wyprodukować, żeby była and Conference, czyli tata pewność, że złości, żeby gospodarka i realnie uczestniczyć w życiu nie męczyć i gospodarstwa domowe firmy, żeby miały pełne bezpieczeństwo czuły się, że kraj warto w takim razie dzisiaj wziąć kredyt nie warto odkładać w można spokojnie inwestować nad morze nie było inflacji po prostu banki wzięły usiadł na tych pieniądzach w cudzysłowie pieniądzach czy na tej na tych nowych rezerwa do opisanych leczono nic nie miały, bo to zauważył, że sposób prezentowane miasto żaden zysk dla banków, by zysk się para wtedy, kiedy można dać kredyt na tym kredycie zarobić, więc Międzygminny nie podejrzewał makówek jest tutaj z złowieszczo plany siedzenia tych rezer w, bo tak jak powiedziałem parę minut temu prezes techniczna sprawa to rezerwy nie są w stanie wypłynąć systemu rezer w Legii nie da się wyjąć z rezer w i poleć na Majorkę Zanie tak, ale z tego co pamiętam to Krugman twierdzi, że ta polityka i tak poniosła klęskę, ponieważ właśnie nie wygenerowała także, że te pieniądze w skrócie nie przeciekły do gospodarki, o czym gospodarka staną się w końcu dosyć szybko dosyć sprawnie odbiła się swym w stanach po to, program ma akurat zadziałał bardzo bardzo sprawnie tamtych bujne programy są też był program polityki fiskalnej i rozróżniania i tz w wszystko z tym biuro spraw, na które był, któremu zaoferowano też też dochody gospodarst w domowych do firm, a u nas działa w wielkiej Brytanii z strefie euro u nas działa na na ceny czy na stopy procentowe czy udało się bardzo sprawnie obniżyć stopy procentowe dzięki dzięki tej tej działalności szczególnie dla dla tych krajów, który miał największy problem z pożyczaniem i klarowny dla firm, które miał problemy z pożyczaniem natomiast nie było widać takiego efektu ilościowego i Japonii też ten efekt ilościowy to efekt cenowy wystąpił efekt ilościowy nie zaś wrażenie, bo rozluźnione ręce takiej ilości oraz zasad można spodziewać nie wiadomo dlaczego 1 z hipotez jest taka, że pytanie jest od tymczasowości versus trwałość tych programów jest podejrzewała rząd tymczasowy to przywiązują do niego mniejszą wagę masz teraz pojawi może zniknie, a jeśli jest trwałe i takie sygnały wysyła bank Anglii taki sygnał z ofert to wtedy działa zupełnie inaczej też ogólne problemy ekonomia długotrwałość tymczasowych możemy na dobre Ależ teraz co tak cały system zrobiliśmy w sektorze finansowym, a jej mamy jeszcze coś na całą resztę sama wracały z całą resztę co znaczy pytanie główne jest co po 2008 roku, jakie wnioski ekonomia wyciągnęła z kryzysu 2008 roku mówiliśmy pan mówił teraz dużo sektorze finansowym, że jest nowa tak zwrócono na niego większą uwagę bardziej go regulowano tak przejdźmy do następnych skutków kryzysów wykonane dobrze drugi efekt był taki, że ten kryzys zauważysz bardzo długotrwałe to w graficznie można sobie wyobrazić taką kreskę, która spada jest kryzys i teraz pytanie jako literata kreska namaluje czy to będzie kryzys trwał żona spadnie natychmiast odbija to gospodarka, kto będzie litera LO im czy żona spadnie zostanie tam, gdzie tam, gdzie spadło oczywiście łaty z dnia jego na początku kryzysu wszyscy byli przekonani, że to będzie trwało, że to, jakby głębokie uderzania, ale szybkie odbicie okazało się, że wiemy, że jesteśmy w kształcie litery, a to nie znam, że cały czas stoimy wzrostu wzór wrócił do światowej gospodarki jest teraz bardzo silne przy czym jesteśmy na niższej ścieżce wzrostu, czyli mamy wzrost mamy tam po podobne jak przed kryzysami mówi to samo rozwinięty gospodarczo Polska gospodarka jeszcze trochę istotnie szybciej niższy niż rozwinięte zaznaczona doganiamy rozwinięte gospodarki, ale jesteśmy na niższej ścieżce wzrostu czystych kilka procent punktów procentowych niżej niż bylibyśmy, gdyby nie było na okres sumiennie nadrobiliśmy tej straty, dlaczego teraz pytanie, dlaczego okazało się, że te kryzysy mają takie znaczenie Jeża po pierwsze, zwiększają zadłużenia, a proces oddłużania jest bardzo długi i jak się oburzamy czy ja spłacam kredyt to też nie inwestuje w rękach druga rzecz jest taki, że spadła jakość kapitału, jakby fizycznego i kapitał się ciężko odbudowuje inżynier były jakieś tam kryzys kapitał do firmy przestały działać powiedzmy sobie wyobrazić coś tam maszyny przestały funkcjonować nazwijmy to okazać, że odbudowanie tych tych maszyn i wsadzanie ich z powrotem do RODO do zaprzęgu kosztuje i to są takie straty jeśli one stoją przez jakiś czas to co to często ze sobą większe albo przynajmniej nie są n p . z wy wymieniana naprawiana prawda nowa produkcja spada, więc tam część tego kapitału niszczeje boli mnie nie inwestuje się w niego naj potem jest trudniej to wszystko załatać z powrotem uruchomić tak, że zarzut jest ważniejsza, która też wiąże z kapitałem, ale z kapitałem ludzkim to znaczy okazało się, że kapitał ludzki się bardzo szybko deprecjonuje teraz uwaga chodzi o to że, gdy stracę pracę to w pierwszej chwili jest jeszcze łatwo znaleźć nową ale kiedy już tematu bezrobocie długo duży wzrost trudny czynie dyby spada prawda pomysł powrotu na rynek pracy, a jeśli nawet znajdę nową odsłoną będzie ona za mniejszą płacą, ponieważ moje kompetencje będą będą mniejsze i to jest to co odkryto dotąd odkryto to co to co zrozumieliśmy po kryzysie, że kapitał ludzki 7 proc ceny bardzo szybko i dlatego takie potężne uderzenie może być długotrwałe licznymi nikt nie zadziałał natychmiast mechanizmy, które pozwolą pozwolą korygować i po złoto to skorygować w związku z tym zrozumieliśmy, że polityka fiskalna polityka takie np. polityki jak jak w stanach tt wszystko z tymi los w niej nie chodzi tylko o to, żeby zwiększać popyt to to nie tylko o to chodzi, żeby zadziałać natychmiast polityką kąt cykliczną jeśli jest duży problem duży kryzys tylko po to, żeby tam ciągle popyt na aptecznym mieszkania był wysoki koszt, żeby ludzie tracili pracy, czyli tonie, czyli troszkę może nas powiedzieć tak krzywdzić bardzo nawet powiedzieć także rozdęcie budżetu w tej sytuacji prawda zwiększenie deficytu budżetowego co jest ładne po prostu przez wielu przyjmowanych z grą ze zgrozą tu nie chodzi o to, żeby tutaj się ono dosyć zaczął się szybko spali w gospodarce, która się tam ma sztucznie rozkręci tak jak mówią ekonomiści tylko również chodzi o to, żeby nie było tych odłożonych w czasie skutków tego, że ludzie nie mają pracy w związku z tym później tych technik, jakby nowy trudniej miał znaleźć, bo tracą jakieś umiejętności prowadził, żeby starać, aby spojrzeć całościowo na również na społeczeństwo, a nie tylko na słodkie ekonomiczna wzrostu PKB i wersu dług w budżecie tak dalej i to chyba też to, czego byśmy te osoby, bo kolejna lekcja, którzy już nauczyli, że w zaczynam patrzeć na dużo słupków ekonomicznych, ale 1 ani 1 niania nie wzrost PKB, bo po to, to nie tylko o to chodzi o więcej, by kolejna lekcja to jest to jak to jest jeszcze techniczna, a one ważne techniczne sprzecznego z rządu do tej lekcji, czyli lekcji twarz nazwanie równości zaczęliśmy rozumieć, że one są ważne one są ważna z 2 powodów i zaraz powiem ważne słowa tego jak w spółkę celu to, że pierwszy fundamentalny powód po co prowadzi politykę gospodarczą do czego w ogóle jest państwo jakby, jaki jest jego cel, a drugi powód jest taki, że pewne mechanizmy działają inaczej przez różne grupy społeczne mięs jest taka, że spółce takiej taktyki, jakby prowadzenia polityki gospodarczej tak przykładem jest to toczy mówi się przed chwilą tak jakby ograniczając bezrobocie, ale ograniczamy spadek kapitału ludzkiego, więc możemy wrócić na sport na dobrą ścieżkę wzrostu, a z tego nie zrobimy to możemy spaść Nisko czy, nawet jeżeli ograniczenie bezrobocia w Tesco przykład skrajny, ale polegałoby na tym, że w rząd finansuje być może niezbyt produktywne i niezbyt są żadną z punktu widzenia ekonomicznego pełnieniem przez ukrywanie 1 przyczyny piasku w na nas na drugą stronę teraz przesadzam, że coś co nie jest ekonomiczne być bardzo opłacalne to i tak rozumiem należy to rozpatrywać czy czy tego nie robić, ponieważ zysk jest taki, że kryzys trwa krócej po prostu jeździ się nowość, ale argumenty jest to, że to jest ekonomicznie opłacalne koniec końców bohatera ten kapitał ludzki od rana wycinali las jest właśnie kwestia o Janie ludzie uznają, że kapitał ludzki już nie ingerowała, ale dobrze to ja wierzę, że ona to to jest pojęcie zupełnie pozbawiona emocji po prostu metoda w zarządach nazywamy się one się z kopyta nowe i teraz własnego pierwszy cel jest taki i to zrozumieć po kryzysie to zły jak było trochę takie obowiązującym stanie przed kryzysem, bo takie myślenie średnia to znaczy średnio się poprawia także Butt Contento wysoka druga myślenie to było tak takie słynne przemówienie MAK starcie kiedy, kiedy kłóciła się z liderem opozycji jeszcze na brzuchu, choć już na początku lat dziewięćdziesiątych jako podsumowanie jej rządów, ale ja byłbym nikim nie będę wchodził broń Boże podsumowania rządów Margaret Thatcher ona powiedziała tak orzekł, że wszystkim grupom społecznym jest lepiej niż było, kiedy zaczynała swoją kadencję i jakby tak myśleliśmy, o ile wszystkim grupom społecznym jest lepiej to dobrze tak, ale podał się to, czego się uczymy teraz nauczyć m. in . w kryzysie to to, że to jest być może nie do końca wszystko co powinno chodzić w polityce gospodarczej w polityce społecznej nie tylko wszystkim grupom lepiej ale by też istotne są relatywne różnica jak szybko bogacą się najbogatsze jak szybko bogacą się najbiedniejsi, bo to, że najbiedniejsi się bogacą to jest chwalebna, ale nie chodzi tylko o ten wynik absolutna też wynika laty, czyli w skrócie Kaczor chciał powiedzieć, że odczepcie się przecież jest, owszem, bogaci zyskali, ale biedni też zyskali to jest prawda, ale w tym czasie rozjechały się nożyce tracą bogaci zyskali dużo dużo, a Bielan zyskali trochę i panów i teraz coś takiego, że kryzys zwrócił naszą uwagę na to, że to relatywne różnicę, czyli rozbieranie się mnożyć w społeczeństwie również ma negatywne efekty i również są to efekt ekonomiczny tak to, że po pierwsze, nauczyliśmy się od punktu z punktu widzenia technicznego to modelować na to patrzeć to symulować, bo tak nazwijmy to w Toronto w tych modelach, jakby kreować to testować różne polityki gospodarczej na taki bardzo bardzo rozbudowanych modelach, które nazywamy znowu technicznie nazywamy modelami heterogenicznych agentów i wtedy faktycznie może modelować rozkłady i patrzy co się dzieje z rozkładami w jaki sposób różne Polski swój sposób różne działania interwencje działają na rozkład czy jakby i o tym, mówią w tych słupkach taki ten rozkład dochodów jest teraz słupkiem, na które na, które bardzo wyraźnie patrzymy czy rozkład dochodów czyli gdzie w, którym grób pomnik się tak nie tylko, że się wszystkim poprawa to 1 Trocha drugim strasznie to inwestor jednak bardzo dobrze tylko zwracam uwagę na to, żeby np. biedne poprawiało się szybciej, a bogatym może trochę wolniej i nie tylko to, ale przede wszystkim zaczynamy nauczyliśmy się umiemy faktycznie ocenić poprawnie na jak to polityki będą działały np. możemy powiedzieć, że wprowadzimy taką taką politykę Jona poprawi planem, a my jako tonaż mówimy dobra mamy tutaj Tool Box mamy model, który sprawdzi czy te sprawdzą czy np. taki skład jest jak negatywne stopy podatkowe na Nadole rozkładu czy podatek od takich dóbr czy czy taka progresja, czyli na progresję, bo widzi pan w panie redaktorze proszę zwrócić uwagę też też słuchaczom naszym zwrócą uwagę, że w Polsce ma progresywne opodatkowanie zdawałoby się jak żona wspiera najsłabszych aut, jakby finansuje prostych z tych najbogatszych, ale kiedyś wszystko po składa idee i składki na ubezpieczenia społeczne i VAT okazuje żona jest progres Mączka z regresem, czyli de facto odcina bogaci płacą efektywnie niższe podatki niższe niż ci z dołu rozkład niższe stawki procentowe niż ci z załogami drabinę na inne dochodzące z absolutnego w fazie lotu oczywiście i to co jakby ekonomiści realny też nauczyli po kryzysie linii to co zaproponowali do politykom to torze menu, gdyby w ustalać cale w jakiej jaki macie cel działania oglądamy do tego narzędzia FK będziecie mogli sprawdzić czy faktycznie to, jakie w działaniach chcecie wprowadzić ten cel spełnią albo może wam powiedzieć w jaki sposób najtaniej na bazie efektywnie wprowadzić działania, które spełnia założony cel to było jeszcze w latach dziewięćdziesiątych niemożliwa z tego powodu, że to nasze duże modele mają one się z opierał na średniej, czyli patrzyć co się dzieje ze średnio 2 talent przyjedzie ze średnią firmą rozumiem, czyli po prostu kryzys spowodował, że modele ekonomiczne, które istniały jeszcze wcześniej taka też modele konsylium taka czarna skrzynka podniosą komputerowe nazwijmy to dziś kodem komputerowym, który w drodze wrzuca się jakieś infografika podwyższamy stopy procentowe o tyle Charkowa wynik cała ta będzie oznaczał dla średniego dochodu i teraz po tych modelach zaczęto uwzględniać miałem już średni średniaka średnią pensję średnia różne inne wskaźniki tylko zaczęto je bardziej, ale są bardzo mądrzejsze z tak są bardziej skomplikowane bardzo zaawansowane, ale jest druga drugi cel po 3 latach te nierówności społeczne taktyki czy może w drodze porozumienia w ogóle tego co się dzieje, a ponieważ efektywnie działają w sposób średni wszędzie tak samo, czyli np. mieliśmy taki program noża w tych naszych udała bardzo często się okazywało, że ma ekspansja fiskalna, czyli np. Turowa np. rozdawanie pieniędzy nazwijmy to niema żadnego znaczenia dla cpk ma nie podnosi każda po zdanej wiemy, że jednak jakieś krótkoterminowe znaczenie ma jest to efekt popytowy w krótkim w krótkim okresie na jak zaczęliśmy grzebać i dumać i z jakiego powodu to wynika i wynika to z tego powodu duża część ludzi nie może np. pozwolić sobie na większy kredyt bez na ograniczaniu barier budżetowym i każdy dopły w gotówki zwiększali popyt prawda, ale to się dzieje tylko na części rozkłada też w niedzielę dla średniaka klasę dla dla średniej osoby, czyli jak model jest średnia to tkwi w pewnych efektów nie dać, a jak się uwzględnia rozkład co pewne efekty widać na ja też mam taką pracę nazwijmy to techniczną mam pracuje nad nad nad 1 z artykułami nad 1 badaniem, które w obrębie Jasiem proszę sobie też nie zajmuję zawodowo nierównościami w natomiast na skazę mój bankructwami krajów to się z głosowań FOT w i my ze współautorką zauważyliśmy taką, że 3 na konto tej polityce fiskalnej, że to polityka fiskalna, czyli transfery one w krajach rozwiniętych działają kontr cykliczna, czyli wtedy, kiedy zdoła transfery się zwiększają wtedy, kiedy Górka to się zmniejszają, ale w krajach rozwijających się odwrotne czyli kiedy jest Super to wtedy jeszcze się zwiększają transfery socjalne jakby, żeby wyjaśnić to właśnie potrzebujemy 2 elementów tej w tym w tym nasze teorie 1 element to jest taki że, że jest, że są różne grupowe jest rozkład dochodów i jakby dlaczego są te po co są te transfery jak było po to, żeby kosztami tego bać te różnice w rozkładzie, który się zwiększają w Górce cyklu zmniejszają aniołku, ale z drugiej strony są różne ryzyka bankructwa i te kraje rozwinięte mają komfort, ponieważ one mają niskie stopy procentowej mogą prowadzić to polityka w taki sam sposób w Górce cyklu, jaki w dołku cyklu, a kraje rozwijające się w dołku cyklu ma problem i to potężne muszą płacić wysokie stopy procentowe mają bardzo wzrośnie ryzyko bardzo mało Belweder wydawać na zwiększenie np. transferów socjalnych zżera im obsługę oraz długa i Bogusza dalej od Kijewa z tym to nie wynika z tego, że tam są jacyś populistycznie politycy, którzy nie rozumie ekonomii tylko co nas jacyś źli praca jest rozdźwięk szkoda, że kraje rozwijające się w Barbórce więcej badają ma można wytłumaczyć daniny jest ekonomicznie dość ciekawa i to jest brama Poznania świata tak, bo moda ta praca ma ono nie ma na celu rekomendacji brodata to niech nie zostało zrobione pod presją, by opis funkcjonowania świata i Merlin przekonamy się zrozumieliśmy, że do poprawnego opisu funkcjonowania świata musimy uwzględniać te rozkłady, bo one po prostu fundamentalnie zmieniają transmisja ma tzw. mechanizm transmisyjny polityk ba mało tego co też zauważyć, że polityka monetarna ma wpływ na to rozkłady, którzy w ogóle bardzo bardzo świeża rzecz bardzo uważać i został dopiero teraz zaczyna się interesować banki centralne, bo do tej pory działały na tych modelach średnich, czyli czegoś innego świetnego konsumenta okazuje się, że Jezus, jakby zmiany stóp procentowych różnie wpływają na różne na różne grupy dochodowa nawet mało tego okazuje się, że to nie tylko chodzi o podział na mało zarabiających bogato zarabiających, ale kluczowe też jest podział tego, jaki jest majątek i w czym jest majątek jak bardzo są płynne, bo bogaci też mogą bardzo żywiołowo nazwijmy to reagować na zmiany stóp procentowych jeszcze na zablokowany ten majątek n p . jako jako dom, który spłacają, a tak jak spłacam dom już bez tego domu spłaciłam oto na papierze jestem bogaty, bo mam aktywa, ale nie mogę ich sprzedać upłynnić jakoś tam się prawdami ty grałaś przed kryzysem jest to polityka monetarna na mnie działa bardzo bardzo wyraźnie, ale jeśli mam dom i go wynajmuje komuś czerpie z niego zyski to wtedy nie zmienia swojego zachowania jeśli istnieją stopy procentowe HS to to jest ta lekcja, którą wynieśliśmy też, jakby to okres, żeby zrozumieć lepiej świat to muszę patrzeć na to rozkłady czy jest coś dużego kryzysu zmienił w ekonomii nie globalne Domino z to po co to jest to jest ten fakt, że kryzys rozlał się zostaną błyskawicznie na wszystkie inne gospodarki świata, ale i zaczęliśmy patrzeć na to za coś w tych naszych modelach, o których państwu powiedziałem Trocha momencie żal, że niezbyt technicznie jest dziś mózg nestorzy nie jesteśmy bytem jednorodnym, jakby w izolacji do tej pory bardzo często prowadziło się to te symulacje opisy działania polityk w oparciu o model gospodarki na zdjęciu zamknięte czyli jakby my jesteśmy sobie na IT dla Hanny i tutaj co zrobimy co się wydarzy w tej chwili prawo prowadzimy to, że te symulacje i to Polska 2 SEK jako tako ekonomiści w oparciu o modele gospodarek otwartych które, które mają bardzo bogatą dynamikę międzynarodową, czyli bardzo też zwracać uwagę na to co się dzieje na świecie i n p . co się wydarzy w Polsce jeśli będzie kryzys tak, iż będzie kryzys w Chinach niejaka uwagami być może nie mamy wielkich relacji z Chinami nie trzymamy tam naszego kapitału Chińczycy nie trzymają na swojego, ale okazuje się, że bardzo istotne to, że my mamy dużą ekspozycję strefy euro, a strefa euro ma dużą ekspozycję na Chiny albo mamy dużą ekspozycję finansową na wielką Brytanię wielka Brytania ma dużą ekspozycją na Hongkong Hongkong ma ekspozycję na lawinę kilka lat to do testu Domino to elita i to są te dominanty, na które wcześniej w obronie zwracaliśmy uwagi, bo było to nic tam czwartą piątą istotną rzeczą, która się okazało, że te Domine działają bardzo szybko i że powinniśmy na nam na niej wyraźnie patrzeć jak w obcym przygotowywać się na nas na to co się może wydarzyć, ale to można powiedzieć, że z tego wynika, że również efektem kryzysu jest taki ktoś prysł taki ciężar globalizacji to znaczy taki towar globalizacji, którą przed kryzysem uważaliśmy, że wielu ekonomistów wielu polityków uważało za prawdo do plus WIBOR zaczyna za coś co jest samo w sobie dobre co przynosi same dobre efekty wolny handel przepływy kapitałowe to, że generalnie same z tego są korzyści rozwiąże również kryzys pokazał, że globalizacja ma też ciemne strony tak kryzys pokazał, że został teraz fakt efekt domina Janosch mogą działać i przez handel przez sektory finansowe tłumaczy to się okazało że, że banki, o których też trochę rozmawialiśmy że, że banki są międzynarodowe grupy kapitałowe i one też bardzo szybko zmienia swoje pozycja tego międzynarodowa, czyli już jest kryzys nazwijmy to w Chinach i bank angielski ma tam udzielane kredyty to to bardzo szybko też im ten kryzys może się przelać do Wielkiej Brytanii przez to przez to, że ta globalizacja wcześniej uważaliśmy uważaliśmy wcześniej badania wskazywały na to, że to auto jest umiędzynarodowienie rynków kapitałowych ma pozytywne strony w tym sensie n p . że jeśli coś dzieje złego w 1 kraju dobrego w drugim to jest to jest to odpady studziła biorąc także i tak, że otwartość to łącznie o łączność Łotwa Basko przegrają, łagodząc łagodzący dany efekt jest odwrotnie nie ten efekt łagodzący występował przez co lata dziewięćdziesiąte, a on występował tylko, że okazało się że, że są 2 rzeczy pierwsza, której ktoś nauczy się, o którym byśmy wcześniej to znaczy że, że jeśli te banki na manna zbierają tych tych tych tych napięć dużo to wtedy ma już działają tak łagodzącą, a druga rzecz jest taka, że ten jest bardzo duży, więc jak trup trup w dużym kryzysie zachowują się trochę inaczej niż obniżek tam małych małych tych, ale faktycznie tak jakby zauważyć że, że żadni natychmiast kryzys rozlewa przez sektor finansowy, ale i przez handel tak duże opóźnienia to handel też spadł oczywiście, ale to nie było kluczowa kluczowa kluczowe było to że, że zamykał się pozycje kredytowe banków po prostu po po kolei jak Domino w w kolejnych krajach świata i to zmusiło nas jakby mnie do stwierdzenia o tej skończmy z globalizacją, bo ambonę zasłania go mamy dobre strony dostępność towarów niższe ceny, a IT szybszy rozwój dzięki temu, że zmiana myślenia na towarów na ludzi, ale w takim zastanówmy się z koordynuje my jak działania naprawcze na jak rozmawiajmy o tym i patrzę na to banki co się z nim mieć jaja i to jest np. ta inicjatywa Unii Europejskiej, który nazwą Unia bankowa który, jakby fundamentalnym celem było to, żeby w jednolity sposób kontrolować co grupa kapitałowa nie tylko jakby 1 bank udzielający kredytu w 1 kraju to co panu Adamowi psami dla mnie jest trochę pocieszające, bo inna widać jak dużo jednak nauczyliśmy i być może ta wiedza jeszcze nie przekłada się w pełni na świadomość polityków na rozmaite polityki w konkretnych państwach, chociaż dużej części też jak pan mówi się przekładana, ale być może z opóźnieniem, ale ten świat ekonomii będzie nieco bardziej bezpieczne bardzo panu dziękuję, że dzisiaj naszym gościem był dr Wojciech Paczos makro ekonomista z Cardiff inwestycji i są grupy eksperckiej dobrobyt pokoleń działam na dziękuję do zobaczenia do usłyszenia dziękuję panie dyrektorze dziękuję państwu zapraszam do śledzenia naszej grupy na portalach społecznościowych dobrobyt na pokolenie to była audycja ekonomia się wiele co tydzień odkrywam nowe zjawiska ekonomii i za tydzień mam nadzieję również coś nowego odkryje to usłyszy jeśli chcesz lepiej zrozumieć co się dzieje na świecie i dlaczego dzisiejszy kapitalizm ma tyle problemów to podcast dlaczego Zwiń «

Czy ekonomia wyciągnęła wnioski z kryzysu 2008 roku? A kto takimi wnioskami zbytnio się nie interesuje?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: EKONOMIA SIĘ CHWIEJE

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 04:00

Najnowsze Podcasty

Podsumowanie tygodnia, a w nim podcięte skrzydła opozycji i demonstracje we Francji i Izraelu

Polski rynek sztuki dostał zadyszki? A jak sytuacja wygląda na międzynarodowych targach? (Podsumowanie kwartału) [cz. 2]

Kawiarka, łechtaczka, Lego, kuchnia mamy... Maria Maj czyta o rzeczach, które czynią świat lepszym

Czy rozwój sztucznej inteligencji słusznie budzi obawy?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL