REKLAMA

Rzecznik generalny TSUE: Polska KRS nie jest niezależna. W efekcie Izba Dyscyplinarna SN nie spełnia unijnych wymogów niezawisłości sędziowskiej

Połączenie
Data emisji:
2019-06-27 13:40
Audycja:
Połączenie
Prowadzący:
Jakub Janiszewski
W studio:
dr hab. Maciej Taborowski
Czas trwania:
13:05 min.
Udostępnij:

Z dr Maciejem Taborowskim, zastępcą Rzecznika Praw Obywatelskich, rozmawiał Jakub Janiszewski

Wybór szefa KE wcale nie tak logiczny? "Zależy od osobistych ambicji kandydatów" "Żebyśmy się nie zdziwili, kiedy wyrok TK ws. drukarza dotknie nas osobiście"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
połączenie trzynasta 42 Jakub Janiszewski przy mikrofonie ze mną studio dr Maciej Taborowski zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich, a także wykładowca katedry prawa Europejskiego na wydziale prawa administracji Uniwersytetu Warszawskiego dzień dobrze czy nowym będziemy mówić o opinii rzecznika generalnego Trybunału sprawiedliwości Unii Europejskiej, które wypowiedział się w sprawie Izby dyscyplinarnej polskiego Sądu Najwyższego, że nie spełnia ona wymogów niezawisłości Rozwiń » sędziowskiej ale dlaczego właściwie to jest rozmowa o krajowej radzie sądownictwa tak to jest bardzo ważna sprawa czy połączone sprawy dotyczą one w 2 powództw ustalenie wniesionych przez przez sędziów jednak odwołania od stanowiska czy decyzji KRS w przedmiocie no i decyzji o nieprzedłużeniu sprawowania funkcji przez sędziego i tutaj kluczowym zagadnieniem które, które Sąd Najwyższy izba pracy i Trybunał sprawiedliwości będą musieli rozstrzygnąć to jest to czy te odwołania od stanowiska KRS to powództwo ustalenie, które zgodnie z ustawą o Sądzie Najwyższym powinna rozpatrywać sąd izba dyscyplinarna Sądu Najwyższego czy takie powództwa są dopuszczalne w tym sensie, że powinna właśnie rozpatrywać izba dyscyplinarna i kluczowym zagadnieniem do rozstrzygnięcia tego jest właśnie czy ci sędziowie powoływani do Izby dyscyplinarnej zostali po powołani w sposób spełniający standardy, jakby prawa unijnego zasady niezawisłości sędziowskiej strona cofa do 12 falę dyskusji o regresie, który znów pełni istotną funkcję w procesie nominacji sędziów prawda jest, czyli przedstawia tę kandydaturę prezydentowi i wybierani jako tych kandydatów, którzy potem są nominowani i tutaj to trzeba powiedzieć wyraźnie, bo opinia rzecznika generalnego oczywiście charakter niewiążący natomiast mamy poniedziałkowy wyrok Trybunału sprawiedliwości w sprawie wieku emerytalnego sędziów Sądu Najwyższego i tamten wyrok wprawdzie dotyczył co do zasady czegoś innego, ale fragment tamtego wyroku już wskazuje nam na kryteria, które Trybunał zamierza stosować do takich organów właśnie krajowa rada sądownictwa i to są możemy tak krótko powiedzieć, że w tamta sprawa wchodzi dotyczyła przedłużenia służby czynnej sędziów prawda, bo to była kwestia obniżenia wieku emerytalnego i pozbawienia możliwości dalszego sprawowania tej funkcji przez sędziów natomiast to trzeba wyraźnie też zaznaczyć tutaj być może zajdą pewne różnice między sytuacją osób, które są kandydatami na sędziów Sądu Najwyższego, a tymi, którzy są już sędzia Sądu Najwyższego tylko przedłuża się im się funkcję jest tam Trybunał powiedział coś takiego, że ta procedura przedłużania, która była w gestii prezydenta prawda decyzja uznaniowa prezydenta powinna mieć właśnie jak i zabezpieczenia dotyczące także właśnie nie za niezawisłość władzy sądowniczej Trybunał odwołał się tutaj do wrażenia zewnętrznego obserwatora to znaczy powiedział mówił o uzasadnionych wątpliwościach co nie za niezależności sędziów, które można, by mieć tak, jeżeli spojrzy się na procedurę nominacyjną teraz w tym kontekście powie stwierdził dalej, że organ tak jak KRS, który pomaga w procesie nominacji sędziów musi być po pierwsze, niezależne od władzy ustawodawczej wykonawczej po drugie musi wydawać opinie na podstawie obiektywnych istotnych kryteriów i opinia musi być należycie uzasadniona, więc ta niezależność od władzy ustawodawczej wykonawczej już w orzecznictwie Trybunał sprawiedliwości od poniedziałku istnieje teraz to orzeczenie, które w, którym dzisiaj mówimy czy to opinia rzecznika w tych sprawach, o których dzisiaj mówimy będzie na pewno rozwijała te kryteria w stosunku do krajowej rady sądownictwa może jeszcze raz niezależność może jeszcze przypomnijmy słucham mam czym się różni opinia rzecznika od wyroku tak opinia rzecznika generalnego wydawana jest, zanim zostanie wydany wyrok to jest taka instytucja rzecznik generalny aktu on jest uczestniczy w w całym postępowaniu przed Trybunał sprawiedliwości przed wydaniem wyroku proponuje rozstrzygnięcia Trybunałowi na podstawie dotychczasowego orzecznictwa i stanu sprawy także to ma charakter niewiążący, aczkolwiek podsumuje podsumowuje dotychczasowe orzecznictwo standardy też rady Europy w i proponuje proponuje pewne rozstrzygnięcia on ma taką moc przekonywania tak czy zależności od siły argumentów Trybunał albo bierze opinii pod uwagę albo nie w natomiast w tej opinii właśnie rzecznik generalny stanął na stanowisku, że krajowa rada sądownictwa powinna być niezależna od władzy ustawodawczej wykonawczej, jeżeli nominuje sędziów do Izby dyscyplinarnej i stwierdził, że tych kryteriów tych kryteriów nie spełnia właśnie ze względu na to przede wszystkim jak jest powoływana i tutaj rzecznik odwołał się do standardów europejskich obowiązujących na tle Europejskiej komisji praw człowieka i wytycznych rady rady Europy, czyli mówiąc krótko 2 kluczowe 2 kluczowe kwestie po pierwsze, proces, jakby nominowania tak przez ustawodawcę, czyli przez parlament prawda tych tych 15 tych sędziów którzy, którzy powinni czy w tej części kraju rad sądownictwa, która powinna być wybierana przez sędziów tych 15 sędziów powołanych przez Sejm to było kluczowe druga rzecz przerwanie kadencji poprzedniej krajowej rady sądownictwa, która rzuca jeszcze większy cień na ty już za złamanie zasad, na które w Polsce bardzo mocno zwracano uwagę to znaczy, że właśnie krajowa rada sądownictwa chciałem upolityczniony, że właściwie tutaj decyduje głównie parlament tak to jest te głosy były już od dawna podnoszone i te wątpliwości były podnoszone natomiast w, gdyby Trybunał poszedł tym w tym trybem dłużej musimy zaznaczyć jeszcze 1 rzecz, bo chce z tej opinii jeszcze druga druga kwestia się wyłania, a mianowicie rzecznik stanął na stanowisku, że w związku z tym no ta izba nie powinna rozpatrywać sprawy elementem unijnym, że należy pominąć przepis, który przy przyznaje właściwość rozstrzyga określonych spraw te same kryteria profesorem rzecz to znaczy, że nowo Otto Otto o to toczy się, jakby sprawa przed Sądem Najwyższym przed Izbą pracy, bo ona przyjęła sprawa rozpoznania jest właściwą do rozpoznania tych spraw, które wnieśli sędziowie była izba izba dyscyplinarna prawda, więc pominięto to jest art. 50 pierwszy ustawy o Sądzie Najwyższym, który przyznaje właśnie właściwość izbie dyscyplinarnej i rzecznik generalny potwierdza, że tak można było można było zrobić prawda, więc kwestia w zasadzie z perspektywy unijnej niemożności rozstrzygania spra w elementem unijnych przez taką izbę co za tym idzie kwestia no prawdopodobnie dużego chaosu prawnego, który powstanie sytuacji, w której Trybunał potwierdzi prawda ten ten stan prawny jeśli chcą tylko Trybunał sprawiedliwości oraz możliwości tak, bo mamy do czynienia rozpatrzenie sprawy po rozpatrzeniu sprawy to prawdopodobnie postępowanie przyspieszone także gdzieś w lipcu prawdopodobnie będzie wyrok jak jeszcze tylko zaznaczyć to jest 1 bardzo istotny element mieliście kwestia dopuszczalności tych pytań, bo musimy pamiętać o tym, że tam była ustawa w związku przyjęta w związku z zabezpieczeniem, które Trybunał udzielił w grudniu w i ta ustawa nakazywała umorzyć te postępowania, które toczą się teraz przed Trybunał sprawiedliwości i Polska rząd Polski na rozprawie podnosił, że w związku z tym pytania są już bezprzedmiotowe także postępowanie w ogóle nieważne, że nie należy w ogóle na to pytanie odpowiadać ponieważ, ponieważ odpowiedź nie będzie konieczna rozcięcia sprawy, bo po pierwsze, rozstrzyga to izba dyscyplinarna wg rządu polskiego po drugie, jakby już niema niema problemu, który był wtedy, kiedy te pytania zadawano tam jeszcze był inny problem dotyczący dotyczący tego, że izba dyscyplinarna nie była wówczas obsadzone w dal teraz już jest obsadzona, więc też bezprzedmiotowość z tego się wyłania i ta ustawa w zasadzie nakazywała umorzyć postępowanie, czego Sąd Najwyższy nie zrobił, więc tutaj jeszcze 1 kwestią, która będzie musiał być rozstrzygnięta przez Trybunał no to jest ta czy w ogóle to postępowanie jest nadal jest sensowne perspektywy procedury prejudycjalnej odpowiedzi Trybunał sprawiedliwości rzecznik generalny udziela tutaj połowicznie odpowiedzi twierdzącej to znaczy twierdzi po pierwsze, że tamto pytanie, które dotyczyły właśnie nieobsadzone nieobsadzenia Izby dyscyplinarnej jest bezprzedmiotowe, bo izba została obsadzona wreszcie 2 merytoryczne pytania uważa, że są, że są dopuszczalne także w tym względzie uważa, że odpowiedź powinno zostać udzielone minister sprawiedliwości skomentował to opinię rzecznika Trybunał sprawiedliwości Unii Europejskiej powiedział mój stosunek do tej opinii jest taki, że z tą opinią wysoce wewnętrznie niespójna niekonsekwentna wychodząca poza zakres traktatów Unii Europejskiej, ale tak naprawdę sprowadza się ona do obrony de facto patologii w Polskim sądownictwie ja tutaj nie będę zajmował stanowiska co do co do oceny oceny tego, jeżeli chodzi o zakres stosowania prawa unijnego krok w tym kontekście to jest oczywiste, bo Sąd Najwyższy bierze pod uwagę w tych powództwach, który tam przed nim toczą dyrektywa o zakazie dyskryminacji ze względu na wiek to jest ta to podstawa, bo sędziowie domagają się ustalenia swojego statusu prawda jako sędziów w związku z tym, że obniżono wiek emerytalny, tak więc tutaj jest kwestia dyskryminacji ze względu na wiek ma zastosowanie dyrektywa skoro ma zastosowanie dyrektywa to wszystkie standardy dotyczące niezależności sądownictwa mają również zastosowanie, ale proszę zauważyć nawet gdyby tej dyrektywy nie było to z poniedziałkowego wyroku sądu Trybunału sprawiedliwości sprawy Sądu Najwyższego wynika, że wcale to nie jest konieczne, ponieważ Sąd Najwyższy także izba dyscyplinarna izba kontroli nadzwyczajnej izba pracy wszystkie Izby Sądu Najwyższego mają właściwość do rozstrzygania spra w elementem unijnym to wg Trybunału sprawiedliwości wystarczające, żeby standardy unijne zastosować tutaj w tych sprawach jeszcze dodatkowo dyrektywa także nie ma żadnych wątpliwości, że sprawa leży w zakresie stosowania prawa unijnego i teraz pytanie tylko takie czy niema wątpliwości, że proces nominowania sędziów jest objęty zasadą skutecznej ochrony sądowej podlega ocenie Trybunału sprawiedliwości to jest już przesądzone pytanie tylko takie na ile, jakie kryteria Trybunał zastosuje do krajowej rady sądownictwa w tym konkretnym kontekście z poniedziałkowego wyroku wynika, że nie będzie stosował także do tego organu kryterium niezależności władzy ustawodawczej wykonawczej, że bierze pod uwagę wątpliwości, które mogą się pojawić zewnętrznego obserwatora Wda co do zaufania, że sędziowie są niezawiśli, jeżeli to weźmie pod uwagę to tutaj opinia rzecznika generalnego przedstawia bardzo dużo argumentów, że te wątpliwości są uzasadnione, że ich, że OKS nie spełnia tych wymogów, a co za tym idzie nominowani przez nią sędziowie także tych wymogów nie spełniają tylko chciałbym dodać, że jeżeli zapadł taki wy no właśnie co się stanie, jeżeli ten wyrok potwierdził, że to to to to będzie naprawdę bardzo bardzo poważny problem tak bardzo poważny problem prawny w bo tak naprawdę te Izby wtedy nie mogą rozstrzygać w sprawach elementem jest elementem unijnym zaproponować, że izba kontroli kontroli nadzwyczajnej tam tam są Szkot sprawy z zakresu ochrony konkurencji taka jest bardzo dużo spraw elementu mówiłem także z ja sobie nie wyobrażam, żeby bez zmian ustawodawczych prawda, które są będą absolutnie niezbędne w co do KRS -u tak, bo tutaj problem polega na tym, że busy prawo unijne może, by ocenić tak czy efekt działań ustawodawcy krajowego spełnia wymogi niezawisłości, ale prawo unijne nie powie nam jak my mamy ten proces nominacji sędziów ukształtować w oczy jak te kary powinien wyglądać w Trybunał tak jak to do tej pory wygląda chyba będzie oceniał po prostu efekt tych starań ustawodawcy krajowego także co do pozytywnych, jakby rozwiązań tak jak jak ten proces nominacji zmienić, żeby spełniał standardy unijne tutaj będzie musiał zadziałać, czyli środki sposób wykonania będzie musiał zadziałać ustawodawca krajowy natomiast efekt będzie oceniany właśnie pod kątem spełnienia standardów unijnych 1355 za chwilę informacja ze mną w studiu był dr Maciej Zaborowski zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich wykładowca katedry prawa Europejskiego na wydziale prawa administracji Uniwersytetu Warszawskiego dziękuję bardzo dziękuję połączenie Zwiń «
Transkrypcja podcastu

PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA

Najnowsze Podcasty

Więcej podcastów

REKLAMA
REKLAMA