Mieszkańcy Polski Ludowej jako jedyni w bloku wschodnim oglądali transmisję na żywo z lądowania na Księżycu

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Maciej Zakrocki dzień dobry to są stawie Polski niedawno obchodziliśmy okrągłą rocznicę lądowania po raz pierwszy człowieka na Księżycu no i to mnie skłoniło do zastanowienia się, aby i po pomyślałem sobie, że będzie dobrze audycji historię Polski troszkę przypomnieć jak to w Polsce odbierano, bo podobno Polska była jedynym krajem bloku komunistycznego, w którym to wydarzenie pokazywano na żywo są co prawda informację, że nielegalna transmisja była również w Rozwiń » Czechosłowacji, ale nie są to informacje przynajmniej przeze mnie potwierdzone w studiu znakomici goście pana resort Piotr Wolański sieć badawczą Łukasiewicz Instytut lotnictwa i honorowy przewodniczący komitetu badań kosmicznych i satelitarnych Polskiej Akademii Nauk czy dobry interes pan pan dr Jakub Ryżenko centrum badań kosmicznych Polskiej Akademii Nauk też dzień dobry dzień dobry państwu to pan prof. Wolański miał 27 lat jak to historyczne wydarzenie miało miejsce to najlepiej zacząć od tego jak pan pamięta, a ja pamiętam bardzo dobrze debata na cały problem polną śledziłem można powiedzieć od początku, bo źle rosną w sensie zacząłem interesować jeszcze przed wystrzeleniem pierwszego Sputnika, więc wtedy grana na żywo po prostu się 200 sześćdziesiątym siódmy 250 ósmy w takim konkursie treść tendencja brałem udział świecie młodych za to na miesiąc wyjechałem do obu Bułgarii za to, że tam zająłem jedno z czołowych miejsc te lata studiowałem wtedy na wydziale później 60 latach mechanicznym energetyki lotnictwa Politechniki warszawskiej był członkiem od początku Towarzystwa astronautycznego polskiego także na wprost czasem można powiedzieć, że prawie od dziecka jestem za pan brat i wierzył pan to co pan widzi wtedy tego dnia, kiedy ważą w nocy drugiej z minutami chyba tra, a ja najpierw oczywiście słyszałem samego lądowania, które zaczęło naznaczył całe na całym świecie mówi dwudziesty, bo w Ameryce było 20 lipca o nas już była dwudziesta pierwsza robota po północy miał miejsce najpóźniej czekaliśmy, bo przed przed telewizorem, bo najpier w miało być, że oni się prześpią na czym rzeczona, ale emocje chyba były zbyt duże, żeby tam płacze spadzi na NASA wyraziła zgodę, żeby po 2 godzinach weszli na powierzchnię Księżyca wtedy z przyjaciółmi w Cieszynie oglądałem właśnie przed takim małym telewizorem ten to całe zdarzenie należy to oczywiście miała miejsce dawno wiedziałem śledziłem na bieżąco wszystkie poczynania kosmiczne zarówno w związku Radzieckiego jak i Stanów zjednoczonych nakład wtedy były te 2 potęgi kosmiczne to właśnie, ale czytanie było trochę dziwne, że oto w tej siermiężnej gomułkowskiej Polsce raptem pokazywany jest co dużo mówić wielki sukces naukowy technologiczny finansowy w w pewnym sensie też Stanów Zjednoczonych pan aktorzy Jean może pana zapytam jak pan no to bardzo ciekawe pytanie, bo rzeczywiście jak się wydaje tak jedyne jedyne państwo, które oficjalnie dopuściło dopuściło transmisje z Księżyca narody ze Stanów zjednoczonych tak naprawdę wydarzenia, które było wielkim sukcesem rywalizacji pomiędzy mocarstwami, czyli momentu, w którym to co chciało się związek radziecki, choć głośno tego nie deklarował okazało się dla nich przegraną to to jest ciekawe muszę powiedzieć, że ja osobiście oczywiście będąc wtedy jeszcze nawet chyba nie wyobrażeniach moich rodziców moje moje wspomnienia z kosmosem zaczynają się dopiero od przedsięwzięcia, które ma miejsce wiele wiele lat później od międzynarodowej stacji kosmicznej od tego jak na pokład międzynarodowej stacji kosmicznej wchodzą załogi i to załogi właśnie amerykańskie i rosyjskie i nieprzypadkowo mówi, ponieważ dla mnie jest pewna paralela pomiędzy rywalizacją, o której zwieńczeniem zwycięskim dla systemu kapitalistycznego, bo nie chodzi tylko stany Zjednoczone, ale to było wielką rywalizację 2 systemów ekonomicznych z mamy do rywalizacji, która 6 roku na swój szczytowy punkt w postaci człowiek, który po raz pierwszy osiąga coś niezwykłego staje na innej innym ciele niebieskim nie jest to planeta i tak naprawdę naprawdę zasięg naszej cywilizacji ulega ulega rozszerzeniu i kilkadziesiąt lat później, gdy pierwsza załoga załoga reprezentująca oba te państwa, a raczej sukcesor 1 z tych państw i to państwo, które zwyciężyło wchodzi na pokład międzynarodowej stacji kosmicznej zaczyna się też kolejna nowa epoka epoka, w której prawdopodobnie już nigdy nie będzie takiego dnia, żeby człowiek, żeby Homo sapiens nie znajdował się poza ziemią nie zdarzyło się od wtedy, aby taki dzień miał miejsce zawsze jesteśmy w kosmosie myślę, że to było właśnie jakiś powodem, dla którego mimo wszystko zdecydowano się w Polsce to niezwykłe wydarzenie pokazać jego ponadczasowy charakter jego znaczenie cywilizacyjne nie tylko polityczne strategiczne gospodarcze, a rzecz może, oddając tak, oddając głos panu jest możliwy w różnego rodzaju opracowaniach na ten temat no raczej tego aspektu nazwijmy to cywilizacyjna kulturowego już nie mówiąc o jakiej wizji przyszłości świata się nie podnosi raczej się, mówi że no po prostu Władysław Gomułka w różny sposób chciał wykorzystać to lądowanie Apolla 11 na Księżycu, nawet jeżeli właśnie wychodziło z tego zdarzenia, że to Amerykanie zaczynają przejmować palmę pierwszeństwa w tym procesie podboju kosmosu w jego najbliższym otoczeniu, bo to od tej transmisji oczywiście wtedy decydowała o najwyższe władze partii byli ludzie, którzy protestowali podobno Zenon Kliszko bardzo się sprzeciwiał temu, żeby właśnie to transmitować no ale Gomułka uznał, że jednak, że jednak warto, bo tu jest 1 z teorii, oddając panu profesorowi głos będzie można np. udowodnić w procesie laicyzacji polskiego społeczeństwa zaraz po Tysiącleciu przyjęcia chrztu, że jednak Boga w kosmosie też nie ma ja wydaję wyrok ETS panda, który sędzia mówił stacji rozpisałem, że program Apollo w zasadzie otworzył drogę do stacji rozpisze trzeba sobie przypomnieć, że pierwsze takie zbliżenie między tymi 2 supermocarstwa to było coś zza pola w roku siedemdziesiątym piątym, czyli jak, gdyby wtedy zaczęły się te Super mocarstwa zbliżać do siebie później Amerykanie zaczęli latać na stację Mir radziecka jeszcze wtedy tę stację Mir było bardzo wiele misji na stacji mieliby program amerykańskiej budowy międzynarodowej stacji wtedy jeszcze Alfa się ona miała nazywać Freedom wcześniej inaczej było opóźnione, że również dodać, że pierwsze 2 moduły tej obecnej międzynarodowej stacji to były rosyjskie moduły wezwane także właśnie program Apollo był jak gdyby tym takim pierwszym zaczątkiem zbliżania się właśnie tych wspólne tych drużyn ma każdy i po prostu zrozumienia, że padły po rozpatrzył w pojedynkę jest bardzo trudny, a loty już dalej to być może nawet niemożliwe pojedyncze no tak, ale wracając, bo audycja to historia polskich do tamtego okresu wg pana wiedzy tego co pan pamięta rozmów, które odbywały wówczas również w środowisku, które pan, w którym pan już wtedy była, więc ludzi zajmujących się kosmosem jak jak to było odbierane, dlaczego właśnie Polska stała się tym kraju, w którym pokazano to i właśnie można było się zastanawiać nad skutkami pokazania tego pojęcia ziemi ja się mniej wtedy polityczny zresztą teraz będzie polityka zajmuje ja zajmowałem właśnie tymi aspektami poznawczymi technicznymi dla nas nowego środowiska miłośników owi tygla ludzi, którzy działali w tym zakresie w kosmosie byłoby cel czymś niezrozumiałym, gdyby takiej takiej transmisji nie było, tym bardziej że dla Polski to napływało najwięcej takich informacji z zagranicy na można było słuchać głosu Ameryki wolnej Europy i mieć te wiadomości, ale to nie były legalne tak mnie pani Radia ja słyszałem, ale ładnie pan, więc jest realizowana lekarzem miałem te wszystkie informacje do dodatkowa przychodziły na Politechnikę czasopism badacze jak wiesz widziałem Space technolodzy Aerospace Ameryka, że te informacje były pamiętam jak w sześćdziesiątym ósmym roku jeszcze przed latem polała się pół Księżyca wracając z Poznania z takiej podróży służbowej przez okno widać było Księżyc w przedziale powiedziałem proszę państwa tam za 2 tygodnie będą Amerykanie wokół Księżyca krążyć po mnie wyśmiali współpasażerowie to niemożliwe jest związek radziecki dla mnie poleciał, więc propaganda jednak była dość taka głęboka i ludzie wierzyli, że wszystkie największe osiągnięcia w kosmosie to może tylko zrobi związek radziecki, ale później się one diametralnie zmieniła no ale właśnie, by ciągle do wracam do do tamtych czasów w kontekście propagandowym, bo rzeczywiście Rosjanie od wspomnianego już dzisiaj pierwszego lotu Sputnika i października 50 tego siódmego roku cały czas można mieć wyprzedzali Amerykanów można powiedzieć zdobył pierwszy Sputnik byłaby walka w kosmosie później były pierwsze planetoida pierwsze trafienie Księżyc późniejszy człowiek w nas, że zdjęcia nie da się pierwsze zdjęcia drugiej stronie Księżyca niewidocznej tak jak niektórzy ciągle mówią ciemna strona SLD dzielna złe tłumaczenie angielskiego, bo chodzi o wielką wielki przebój muzyczny Dark Side owym na czele, że Amerykanie jak byłem ostatnio w ONZ jedno 1 Amerykanie mówiła dawca do desant, ale nad żyli tak nas i ten powiedział prawdę tylko w języku angielskim Dark Side to znaczy ukryty niewidoczny tak u nas to w tak ważnych gospodarczo tereny ciemne niepoprawnie się ten ma czy tym bardziej że ona jest tak samo ciemna jak ta strona jasna ta legenda, ale na rodzinę, jeżeli już ich dane tego co do Meritum na te jeszcze po biegu czas Rega zdjęcia pierwsze wróciły z kosmosu na później Gagarin Nigel Kennedy nie miał wyboru musiał inaczej wtedy zdecydować jak gdyby popędzić Amerykę dać ten impuls, żeby Amerykanie zawsze mówi się tym pierwszym razie chyba maju maju dwudziesty 4 maja była w stadionie w Teksasie chyba się w Dallas na zamienienie w kongresie mienie nie to było jak teraz lepiej, ale bardzo drogie, ale bardzo dobry moment, żeby panowie w pamięci poszukali właśnie, kiedy to było jak najwęższym zrobimy przerwę na informację w TOK FM, a po tej krótkiej przerwie wrócimy do naszej rozmowy Maciej Zakrocki witam ponownie to są historie Polski w studiu panowie pan poseł Piotr Wolański dr Jakub Ryżenko rozmawiamy w kontekście rocznicy lądowania Apollo 11 amerykańskich kosmonautów na Księżycu jak to było odbierane w Polsce jak odbierane było w krajach demokracji ludowej, bo ewidentnie no był to sukces Stanów zjednoczonych, a przecież oficjalnej propagandzie to Rosjanie wygrywali ten wyścig w podboju kosmosu znajdą się pan prof. Wolański przed informacjami przypominało wystąpienie prezydenta Kennedy ego, który właśnie widzą, że Rosjanie rzeczywiście wiodą prym w podboju kosmosu w swoim wystąpieniu w maju osiemdziesiątego pierwszego roku rzuca hasło właśnie postawienia stopy przez człowieka na Księżycu do końca dekady tak to jego przesłanie było bardzo proste na to, żeby Ameryka wyszła trzecia na cześć sprowadziła bezpiecznie na ziemię był tak na najbardziej prosto napisany napisane główny cel programu Apollo nie tak jak teraz czasami się PiS bardzo wiele takich właśnie informację zupełnie niejasnych niepotrzebnych rzeczy trzeba w każdym przedsięwzięciu jasno określić cel prezydent Kennedy to określił jak powiedział również, że tak będziemy też realizować nie, dlatego że jest to proste tylko, dlatego że jest to trudne i będzie wymagało bardzo dużo wyzwań, które Ameryka musi pokonać, aby ten cel zrealizować to skoro tak gmina może oddać głos panu doktorowi ja po prostu ten fragment za zacytuję wierzę, że nasze państwo powinno się poświęcić realizacji następującego celu ażeby przed końcem bieżącej dekady człowiek wylądował na Księżycu Księżycu i bezpiecznie powrócił na ziemię żaden inny projekt kosmiczny nie będzie bardziej ekscytujący niewyraźna ludzkości większego wrażenia nie będzie ważniejszy dla dalszej eksploracji kosmosu żaden też nie okaże się tak trudny ani tak kosztowne i myślę, że dokładnie każdy punkt w tej wypowiedzi się sprawdził natomiast to co warto jeszcze dopowiedzieć to, że nie tylko ja został postawiony cel, ale wręcz horyzont czasowy to jest niezwykle ważne dzisiaj tego brakuje dzisiaj, gdy nas dostaje kolejne cele one nie są w relatywnie krótkim, bo te 9 lat, które postawiono przed masowy tysiące 0501 . roku to był krótki czas jak na wykonanie niezwykle trudnego zadania stało się niezwykle silną motywacją i ogromnym impulsem rozwojowym nie tylko dla nas dla całego przemysłu amerykańskiego, ale warto przypomnieć może powiedzieć tutaj naszym słuchaczom, dlaczego tak naprawdę taki właśnie cel, ponieważ w ocenie ekspertów NASA departamentu obrony wywiadu to był pierwszy konkretny wymierny cel, w którym naprawdę można było przegonić związek radziecki przewaga związku Radzieckiego była w tym czasie bardzo duża i jakiekolwiek wcześniej bliższe łatwiejsze zadanie pociągałoby za sobą ryzyko, że związek radziecki zdoła znaleźć się tam wcześniej, a wynikało to w ogóle jako ciekawostkę z bardzo specyficznej sytuacji z posiadania przez związek radziecki dużo silniejszych dużo potężniejszych rakiet kosmicznych a dlaczego dlatego, że radziecka bomba atomowa była istotnie cięższe niż amerykańska związku, z czym aby ją przenieść na tory Amerykanie dokładnie konieczne było zbudowanie dużo silniejszy, jakie toczy się niejedyna przyczyna, ale to tak naprawdę stało u podłoża tego potencjału, który związek radziecki dysponował przez nie dla programu kosmicznego został zbudowany tylko właśnie dla potrzeb realizacji zadań militarnych, a przy okazji pozwolił otworzyć ludzkości, ale w tym czasie również związkowi Radzieckiemu i systemowi komunistycznemu obszar wyścigu obszar demonstrowania swojej zdolności idealne idealną Platformę propagandową jak powiedzieliśmy pierwszej części sam Władysław Gomułka miał zdecydować o tym, że transmisja z lądowania na Księżycu będzie pokazana w w telewizji no i tu wracam do wspomnień pana prof. Wolańskiego czy pan potem pamięta jak kiedyś już to wydarzyło jak dalej propaganda to rozgrywała czy czy właśnie wskazywano jako wielki sukces nauki amerykańskiej czy jednak jak się zorientowano, że ludzie są zachwyceni tym co się wydarzyło no były miejsca to są już relacje poszczególnych osób z różnych środowisk które, które opisują wzruszenie, jakie towarzyszyło oglądaniu, ale też radość, że oto Amerykanie dołożyli ruskim, bo to tak też przecież niektórzy właśnie nazywali myślę, że tak na co niewątpliwie większe bezpieczeństwo tak to odczuwałam, ale pamiętam również po tym, lecie Opola było wiele różnych takich spotkań wystąpień ale gdy nas, że takie spotkanie podsumowujące program lada pole 11 muzeum techniki było w Pałacu kultury te zawsze ludzie nie mieli nie mogli pomieścić także w nocy to 1 czy wzbudziło bardzo duże zainteresowanie ludzi tym tym zagadnieniem, a trzeba również dodać, że późniejsze daty w programie po, aby również transmitowane pamiętam w Warszawie polem Apollo 12 wylądował na Księżyc tam się kamera akurat popsuł, aby astronauci na czele uczelni prowadzi przez przypadek na słońce przed palili Lampe no to transmisja szła cały czas część obrazu nie było ja wtedy jeszcze tam oglądałem, ale w późniejszych późniejszych latach należy to sam np. był zapraszany do polskiego radia, żeby na żywo komentować loty z programu Apolla no tylko, że ta liczba jednak trochę inna Polska akowska była Łazienkowska z otwarciem na zachód, więc tutaj rozumiem, że podejście mogłoby być inna nie mówiąc już o tym, o czym pan wspominał w pierwszej części, że zaczęło się stopniowe takie polityczne zbliżanie między obydwoma państwami, czego przejawem były różnego rodzaju również porozumienia dotyczące ograniczenia czy kontroli właśnie zbrojeń strategicznych, a więc tych zbrojeń, do których są używane rakiety międzykontynentalne w związku z tym bardziej zrozumiały jest właśnie to, że za Gierka nie było już może takich oporów natomiast natomiast no właśnie ciągle wracam do tego się 1009 . roku przez chwilę ten Gomułka właśnie m. in. upada w pomiar dramatyczne okoliczności wydarzeń na Wybrzeżu i t d. ale cały czas właściwie ta epoka jego kojarzona jest właśnie takim dziadostwa mną taką szarzyzny bezsensem codziennego życia jednocześnie w każdej prawie miejscowości jest właśnie ulica Gagarina albo lekowej Atu raptem no i okazuje się, że ten kapitalizm jest lepszy efekt wracając do 4 sprawach akurat w tym czasie była treść prawa w Polsce pytano ją właśnie, jakie znaczenie tego lata w tym czasie, kiedy Apollo 11 rano tak bardzo ciekawe nie o nasze pokrętnie, bo jej na pewno ona nie dostał chyba przyzwolenia naturalnie nie mogła powiedzieć, że to wspaniały wyrzeczeń tylko mówiła na Księżyc można badać innymi metodami wtedy pamiętamy na 15 próbowała w tym samym czasie lądować na książeczce co się nie udało, a tak u nas, gdyby wtedy wylądowała przywiozła z Księżyca próbki gruntu na to Rosjanie byliby górą, że myśmy zrobili prościej tak w ocenie, narażając ludzi dalej na także, aby powie wtedy Peter rzeczowej była taka w zasadzie nie była naprawa odbywała się wymigać się żeby, żeby coś powiedzieć pozytywnego, a o locie Apolla 11, a nie chwalić bezzałogowe wykorzysta podły bezzałogowe przestrzenie bezpieczne, ale też poza, o czym najem nie wiedziałem Leszkowi jej był też w Polsce pierwszy sekretarz komunistycznej partii związku Radzieckiego, który miał być czyli, czyli Leonid Breżniew, który miał być wściekły z powodu pokazywania tej transmisji no bo miał świadomość właśnie, że to właśnie dwudziesta piąta rocznica PRL-u nowo to właśnie dwudziesty 22 lipca i miał miał podobno właśnie w rozmowie z Gomułką wyrazić swój gnie w, a nawet zacytował ramówkę telewizji mość moskiewskiej z tego dnia, a tam były programy związane z obchodami rocznicy PRL -u i zamiast materiałów na samo zachwianie obejrzeli jedenasty odcinek stawki większej niż życie w kampanie transmisje oraz dokument o Janie Kiepurze, a nie transmisję lądowania na Księżycu jest tutaj rzeczywiście można, by powiedzieć, że ten Gomułka może niechcący, ale w tej i innych sprawie wyrasta na takiego trochę bohatera obozu socjalistycznego niewątpliwie tak myślę nawet dać zupełnie mentalność w Polsce jednak ludzi była jest 2 inne niż już była w związku radzieckimi i to trzeba również było popatrzeć jak ci nasi ludzie będą otwierać nie będzie pokazanej myślę, że wtedy Gomułka byłby chyba znacznie gorzej jeszcze postrzegany niż był rozegrany także myślę nabrał bardziej próbował chyba swój swoje im też poprawić, wyrażając zgodę NATO na taką transmisję ciekawą panu prezydentowi, że miałem przyjemność pracować z osobą, która organizowała później wizyty astronautów amerykańskich w Polsce i jedno z jego opowieści, którą pamiętam to był nieprzebrane tłumy, które chciały przychodzić na spotkania spotkania organizowane na ulicach na rynkach już nie przypomnę sobie w tej miejscowości, ale on jako jako organizator był pod ogromnym wrażeniem właśnie zainteresowanie entuzjazmu czegoś co można, by sobie niemal wyobrazić jak taką polską paradę sukcesu dla tej dla tych dla tych ludzi, którzy właśnie stanęli na na obcym globie, więc chyba, chyba że społeczeństwo musiało być ogromne ogromne zainteresowanie akurat na to czy akurat uczestniczyłem w takim spotkaniu, bo to astronauci Apollo 15 przyjechali do polskiej tak było w styczniu 702 roku ja akurat w radiu tam brałem udział transmisji lądowania pierwszego spaceru na część z tego z tej misji Apollo 15 trzeba dodać, że w tej misji Apollo 15 Amerykanie wykorzystali pierwszy taki pojazd księżycowy, który był skonstruowany przez nasze biuro w dacie Georga Mieczysława Beckera, który na się wtedy Politechnika warszawska chciałem dać doktorat honoris causa, ale w procesie nie zgodziła, żeby na taki doktorat przyznacie Peterowi, aby na spotkaniu z nim też w nocie naczelny PS, że tłumy były na tym, by było spotkanie w Pałacu kultury, na którym którym byłem jej późniejsze mnie na przyjęcie do ambasady amerykańskiej zaproszona tam byłem nawet jak mamy jeszcze zdjęcia co sam zrobiłem do południa w tym muzeum techniki później wywołałem szybko i mam podpisy od od lata i ordynatora w nagraniu byli w Warszawie w Krakowie na tamto spotkanie w Pałacu kultury niestety nie było chyba tak nagłaśniane była pełna sala, ale nie było tłumów jak te także te wiem, że byli również później w Krakowie jednak na to więcej szczegółów takich nie zna, a propos Krakowa może bowiem też panom ciekawostkę, której się dowiedziałem, przygotowując się do audycji oto nowości zaraz w dniu, w którym się wydarzy ten historyczny moment, więc Ron wyjścia pstrąga na powierzchni Księżyca w Krakowie właśnie w dzielnicy Bronowice na terenach stadionu miejscowego klubu Bronowianka wystawiono pomnik na cześć amerykańskich astronautów pomnik przedstawiający strzelistą postać człowieka z rękami skierowanymi w niebo no i nawet są podane właśnie dokumentacja dokumentacji tego zdarzenia nazwiska autorów pani Danuta Abel Bożenkowa i Kazimierz Laskowski mieliby autorami właśnie tego pomnika i on był widocznie wcześniej pojawiały się informacje o tym, przygotowania do tego lotu na Księżyc i oni wcześniej przygotowywali ten pomnik, a właśnie w dniu, kiedy doszło do tego lądowania został on postawiono natomiast to są wszystko takie właśnie informacje niesprawdzone, ale może słuchać nasi się odezwą i coś będą mogli uzupełnić, bo podobno po 2 dniach komórka kazał ten pomnik usunąć, ale wcześniej odebrał od prezydenta Stanów zjednoczonych Richarda Nixona podziękowania za ten piękny gest to taka ma mój los pomnika jest nieznanym zdjęć usuniętego ale, ale pod podobno pod pretekstem remontu tego stadionu, ale co się z nim dalej stało nie wiemy, więc jeżeli ktoś coś wie to bardzo prosimy jest niestety na temat tego pomnika nie wiadomo, bo to na pewno były hermetyczne jak czytać informacje, które nie rozprzestrzenia na no to na pewno, tym bardziej że jak już towarzysz Breżniew zrobił, bo tezie, że realnie pokazują stawkę większą niż żyć się w telewizji, aby lądowanie Amerykanów na Księżycu widocznie wierchuszka nasza musiała się zastanowić co dalej z tym fantem zrobić to na koniec tej części jeszcze powiem coś co chciałbym, aby stało się punktem wyjścia do trzeciej części naszej rozmowy Cezary Polak w Dzienniku PL w lipcu 2019 roku zebrał wspomnienia różnych osób dotyczących tego dnia m. in. znanego aktora Carla Karola Strasburgera no i pan Karol wspomina ten 1 dzień tak cała rodzina zasiadła przed telewizorem to było niesamowite wydarzenie wierzyliśmy, że to oznacza wejście w inny świat, że za chwilę wszyscy dostaniemy szansę lotów w kosmos, ale były też komentarze, że to bez sensu, że u nas bieda, a na Zachodzie wydają pieniądze na takie fanaberie największy szok przeżyli starsi ludzie np. mój dziadek w ogóle nie ogarnia postępu techniki, kiedy patrząc na ekran telewizora mówiłem patrz dziadku rakieta leci on wyglądał wtedy przez okno no właśnie czy potrafiliśmy się wtedy albo czy wszyscy nie wszyscy nam zmierzyć z tym, że to rzeczywiście stała się rzecz niezwykła człowiek stanął na Księżycu dlatego zaczniemy trzecią część audycji historię Polski teraz informacji Maciej Zakrocki i tam ponownie to jest trzecia część audycji historię Polski cud pan doktor jako prezenty pan prof . Piotr Wolański rozmawiamy o czy punktem wyjścia naszej rozmowy jest lot Apolla 11 i lądowanie człowieka na Księżycu zakończyłem drugą część audycji takim oto pytaniem czy poza naukowcami z takim jak pan są Wolański, który wtedy to o oglądał czy rzeczywiście to było takie oczywiste, że to człowiek wylądował na Księżycu i czy nie pojawiały się wątpliwości czy to na pewno myślę jednak większość ludzi jednak przyjęła to teatr pozytywnie i zadowoleniem, ale co się stało natomiast ja sam raz spotykałem ludzi, którzy wtedy powątpiewali czy ta jest możliwe właśnie lot na inne działanie jest tam przeżycie powrót, ale ta, a dzisiaj jeszcze znajdują się też tacy ludzie, którzy nie wieża na to to już jest ich problemy myślę, że nie będę tego komentował, bo nawet nie wypada mi komentować jak ktoś panu nie wypada teza publicystyczna audycja, więc można założyć zapytam pana doktora rękę ponieważ, żeby było śmieszniej najwięcej wątpliwości idzie do dzisiaj ze Stanów zjednoczonych, bo po nawet znany właśnie twórca filmów takich science-fiction jak stan Leigh kabli staną Odysei kosmicznej miał udzielić przed śmiercią wywiadu, w którym twierdził, że na polecenie rządu amerykańskiego NASA sfilmował rzekome lądowanie w studiu filmowym we Flagstaff w Arizonie można toczyć się tłumaczyć tym, że Amerykanie widząc, że przegrywają z Rosjanami wymyślili taką mistyfikację o to, żeby udowodnić, że jednak nie przegrywają no a potem zaczęły się pojawiać różnego rodzaju dowody, że to jednak rzeczywiście była mistyfikacją teraz pana jako naukowca chciałem poprosić o odniesienie się do tych dowodów to np. flaga amerykańska, którą tam Armstrong z kolegą za postawili na Księżycu łap bociana wietrze, a przecież wiatru na Księżycu nie ma, dlaczego opłaca Jasser jest sam takie zabawki, że jest Tracza bańka, której jest próżnia ten jest taki wiatraczek czy ten wiatraczek do światła wystawy to ten wiatraczek w środku się kręci, chociaż z zewnątrz jest jak gdyby z całej ze wszystkich stron otoczonej szkłem znaczy, że promieniowanie ciśnienie promieniowania słonecznego wywołuje jednak pewne efekty takie, które na tamte flaga na pewno też była bardzo lekka ona zresztą była w czasie startu Opole 2 mięta polna 11 Apollo 12 opierają mocniej przy przymocować lider dobrą to także oddziaływanie promieniowania słonecznego to zresztą znane sam sam również, że rozważane misję wykorzystywania żagli słonecznych właśnie wykorzystujących oddziaływanie promieniowania na wytworzenie wciągu bezpiecznego, więc ta to nie jest dla mnie niczym jak ważny naukowiec tak wyjaśnia, a zwykły, jaką i co tam mówi ten pan prof. Wolański tu słońce tego jak w kłopocie to znaczy, że via jedno razy z kolei spróbują właśnie w takich zupełnie pustych przykładach może już stricte przekonujących, jaki miałby interes związek radziecki, aby nie ujawnić modyfikuje mistyfikacji, gdyby to faktycznie była mistyfikacja pamiętajmy, że na ziemi 1000 podejrzewam, że dziesiątki może setki tysięcy amatorów astronomii wykorzystywał swoje teleskopy, aby obserwować statek Apollo, który się oddala leci w kierunku Księżyca, który wykonuje manewry, zbliżając się do tego się że, aby wejść na jego bite nie da się z teleskopem amatorskim zobaczyć samego lądownika na Księżyc to byłoby absolutnym dowodem do tego potrzeba było już profesjonalnych profesjonalnych badań doskonałe materiały dostarczyła niedawno misja NASA, która przekazała już bardzo wysokiej jakości obrazy po prawie 50 latach miejsca miejsca lądowania jest wiele z nich jest generalnie z 6 plus automatycznych natomiast podstawowym argumentem, który proponuje sobie wyobrazić jeśli jesteście państwo zaangażowani wyścig druga strona zaczyna oszukiwać, a państwo o tym, wiecie bowiem dokładnie macie rada będzie teleskopy na wszystkie inne systemy, które mogłyby to ujawnić, dlaczego mielibyśmy tego nie ujawni, zwłaszcza że faktycznie globalny prestiż był tutaj bardzo ważną stawkę myślę, że ten 1 argument powinien wystarczyć do, żebyśmy szukać wiele technicznych, ale to nie gotowe ja myślę, że to, jeżeli ktoś tam chce właśnie takie wątpliwości wywołać to najlepiej wywoła idzie też w tym państwie, w którym które osiągnęło dzisiaj jest wielu jeszcze Amerykanek w Ameryce jest nie wierzą wiele takich rzeczy, które rolnik może wierzą, że widzę, że jest to ja wiem, ale ceny energii kiedyś miały być inaczej bezpieczna taka grupa jest bardzo bardzo duża na co komu odpowiadają takie wiadomości o tym, wysłuchano na te ludziom jednak poważnymi i dowiedział się nie chce ujmować panom powagi natomiast chodzi tylko po prostu o to, że dzisiaj, o czym wspomniał pan doktor no jest właśnie już tyle dowodów potwierdzających, że trudno wyobrazić, żeby dalej ktoś wątpił, a teraz mówiąc o tym, roku 60 dziesiątym o tym, że jednak nie było internetu szybkiego systemu przekazywania informacji przez media społecznościowe to, jeżeli ktoś np. mój tak czy gdzie oni tam byli na tym Księżycu teraz podam drugi przykład, że ci ustroju astronauci podskakują za Nisko ktoś dopatrzył oglądając właśnie transmisję, bo przy 6 krotnie mniejszej grawitacji powinni skakać wyżej, ale nie mają 180 kg, bo Polska Sandra jest taki duży plecak z systemami podtrzymywania życia, a także no daj Boże, żeby ktoś NATO na ziemię, by się w ogóle trudno było poruszać natomiast znaczenia, że co do to jednak dodatkowe obciążenia skafander, który też ogranicza w pewnym sensie możliwość chodzenia podskakiwania na rozwoju robi dokładnie to sama procedura zachowywania się w sposób bezpieczny, żeby nie doprowadzić do upadku, żeby nie nowość tak się zdarzyło, żeby nie doprowadzić do uszkodzenia sprzętu skafandra pamiętajmy, że oni są ileś dni przez ileś godzin od możliwości dokowania do pojazdu, który jest na orbicie zajęli się pan rację lądownika dokładnie tak ładnie w związku, z czym 1 z najgorszych i to było już konkretne ograniczenie i gdy wykorzystywali ten pojazd kołowy, który pan profesor wspominał instrukcji czy mogę pojechać dużo dalej natomiast nie wiem nie robili tego dlatego, żeby móc zawsze wychodzi, gdyby on się uszkodził na piechotę bezpieczeństwo tutaj kluczowe było 2 ludzi jedynych ludzi na całym globie, którzy musieli sobie poradzić także sytuacja trudnych czy kryzysowych, ale 1 z filmów, które ktoś analizował właśnie bardzo dokładnie jak butów podskakując tego astronauty opada szybciej niż człowiek no i to oznacza, że aktor jest podwieszony na linie zapowiedziały partie te mogą być różne ujęcia podróżnego rondem, a inaczej człowiek skacze inaczej pie jak może po 1 torze leży natomiast się niedawno dowiedziałem będąc w stanach Zjednoczonych rozmawiają tam 1 osobą, której mówił, że się bardzo jak Księżyc jest próżnia tam nie ma żadnego zapachu, ale jak astronauci wracali do tych swoich swoich znawcy mody księżycowych to nie sobą po przynosili później zdejmowali skafandry to ten pył nam mały specyficzny zapach dać taki zapach podobno jak powyższa, ale z karabinu dla księży z uderza bardzo duża mikro meteoryty i one uderzają z prędkością ponad 2 km na sekundę w związku z tym nocy tam postacie podobne reakcje jak przy spalaniu prochu i ten zapach jest tego Księżyca wewnątrz na cztero modułu księżycowego powrocie no z tego z tego pyłu, który przynoszą na jednak przypominający coś takiego, jakby to było w Teksasie ma to czy rzeczywiście wejście Alberta to taka ciekawostka, która chyba niewiele ludzi da to jest myślę, że takim bardzo sprzyjającym te wszystkie elementy dyskusji elementem, który warto pamiętać jest spuścizną programu to, że to nie jest tylko odcisk 12 osób, które odciski 12 osób, które stanęły na naszym satelicie na nie, licząc Twardowskiego oczywiście, ale nie wiem czy zostawią odciski natomiast to jest ogromny impuls rozwojowy dla technologii dla technicznej strony naszej cywilizacji to są nie tylko rzeczy, które faktycznie pozwoliły kontynuować eksploracji kosmosu, choć pewne pewne rozwiązania zostały, jakim są nawet zapomniane dopiero teraz próbujemy stworzyć takie, które ma porównywalną z większą moc do rakiety SA 5 nomen omen ciekawostka zbudowanej pod w zasadzie przez Irene von Brauna w Polsce doskonale znane nazwiska, ale nieco innej 1102 i pan między dokładnie tak dokładnie ta filozofia działania określenie skala, ale filozofia działania w 2 i Satora piątego nie różni się tak bardzo jednak drugie było piętą, jakie to chemiczną natomiast to co jest jakąś cząstką spuścizny programu Apollo czy po prostu programu kosmicznego i tego niezwykłego wysiłku przemysłowego, któremu towarzyszył towarzyszy nam na co dzień nie mieści się dacie państwo dzisiaj do samochodu i zapinać pasy to cała pirotechnika zapinania, która mogłaby zadziałać, gdyby nie daj Boże te pasy musiały się przydać no tak naprawdę ma swoje źródło rozwiązań stworzonych wtedy czy jako czujniki, które u stwierdzą, że dochodzi w samochodzie do zdarzenia, które były czujnikami przeciążeniowym rakiet czy właśnie pirotechnika napinacze pasów elementy konstrukcji silnika, które pozwalają osiągać dzisiaj tak jak inne osiągi i krotnie większe niż miało to miejsce 3040 lat temu też można jej korzenie odnajdywać w programie w programie kosmicznym i t d . i t d. ciekawostką jest to, że bardzo wiele firm, które na co dzień produkują normalne części rzeczy, które nas otaczają mają również swoje działy badawczo-rozwojowe zajmujące się programami kosmicznymi, bo tam doskonale sprawdza się nowe możliwości, bo tam jest laboratorium testowania nowych rzeczy nie wiem chociażby opony producent opon poprzez budowę opon dla pojazdów kosmicznych czy w ogóle elementów gumowych elementy skafandrów kosmicznych tych również, które były wykorzystywane na Księżycu one przeprawy znaleziono wczoraj w kosmos, że są elementem tego elementu pola nowego materiału parowego są są z tego i t d. cała Telemedycyna przewożeniem gazety cała instrumentarium techniczne, które dzisiaj korzystamy jako jedne do diagnostyki medycznej on też wywodzi z może rozwiązań, które stworzono dla zdalnej zdalnego nadzoru nad zdrowie astronautów i t d . tak dalej co się wydarzyło to też pewien dowód, że ten ogromny wysiłek naprawdę miał miejsce jeśli ktoś naprawdę takiego dowodu w ogóle potrzebował to jeszcze zapytam na koniec pana prof. Polańskiego, ale czy właśnie no dla Pańskiego środowiska 2 jest, że na pewno wylądowali, że to nie jest mistyfikacja czy wtedy było coś w rodzaju takiego nie wiem właśnie decyzji politycznej, bo to przez wszystko wtedy miało kontekst polityczny, że wszystkie ręce na pokład z naukowcy, którzy zajmują się sprawami kosmosu badań kosmicznych lotów w kosmos mają po prostu zebrać siły i no i spróbować nadgonić ten pojawiający się dystans między związkiem Radzieckim, a Stanami Zjednoczonymi w domach coraz częściej myśmy wiedzieli, że tata trzeba było wyrobić zarówno polskie Towarzystwa astronautycznego dzień później komitet badań kosmicznych robił wszystko, żeby w Polsce czy w Polsce wprowadzić do tej elity kosmicznej myśmy walczyli od wielu lat o to, żeby przystąpiła Polska rady Europejskiej agencji kosmicznej, żeby rozwinąć te badania kosmiczne w Polsce można powiedzieć, że przez bardzo długi okres czasu to było jak była jakaś niechęć czy czy strach przed tym żeby, że my my po prostu nie dorośliśmy do tego, żeby brać udział w badaniach jest, więc ja uważam wręcz przeciwnie przeciwnie nadzieje wiele polskich naukowców pracujących tam na Zachodzie, którzy brali udział zarówno w programie Apollo jak pracują we SA jak wielokrotnie byłem w stanach Zjednoczonych uważam, że nie musimy się niczego obawiać, że mamy takie same dobre głowy nam potrzeba nam tylko decyzji politycznych, które wspierały konsekwentnie rozwój badań kosmicznych w Polsce czy w dalszym ciągu inaczej jeszcze mówić takich konsekwencji w konsekwencji do końca nie ma uważa, że ich klas most jest ta dziedzina, której rozwój przynosi największy zwrot zajęte za inwestowanie pieniędzy, ale nie przynosi po roku 2 czy najczęściej bywa 70 lat, ale wszystkie takie kraje duże wystarczy popatrzeć na finansowanie w Europie w stanach Zjednoczonych programów kosmicznych to są pieniądze, które wielokrotnie późniejsze wraca Cygan, która jest tylko mu mówicie panowie właśnie o czasach współczesnych, a jeszcze na koniec chciałem wrócić do tych, ale ten też zagrać dobrze, ale wtedy może być łatwiej jak partią dialogi my to wiadomo było się znajdą, aby wie jak wiecie państwo, że właśnie w latach siedemdziesiątych w latach koniec lat 66 zlikwidowano w Polsce programy rakietowe oda do rakiet był związek radziecki niemy także nasz Instytut lotnictwa miał opracowane rakiety zarówno balistyczne przeciw przeciwpancerne miał również rakiety meteorologiczne, które tam do siedemdziesiątego drugiego roku ponad 200 takich rakiet wyścielone jednak nawet na wysokość 5 km, a moi poprzedni prof. Wójcicki chciał zrobić nawet, wykorzystując te opracowania rakiety, która mogłaby Sputnika wyższe niż Polska mogła być wtedy trzecim krajem, ale nie pozwalała efektów działań jest ręce na pokład realna była przez nadzy przecież jeszcze na paliwo Politechnika zlikwidowano na 1 , 5 roku wydział lotniczy to za Gomułki było ten co pozwoli, ale pozory oglądać, choć wydawać dopiero później wiele wrócił także wrzucano nauczanie dla lotnictwa, a dopiero w latach dziewięćdziesiątych źle zainicjowałem nauczania rozpisuje w Politechnice warszawskiej także to duża część drogi to nawet dzisiaj jest wielu przeciwników, którzy nie uważają, że nie należy pieniędzy inwestować badania bezpieczny, ale warto byłoby właśnie przesłaniem to podsumować, że ostatnie lata to, że osiągnęliśmy w Europejskiej agencji kosmicznej pewien poziom dojrzałości, który pokazuje się na jego bardzo wymiernie polskie podmioty odzyskują w konkurencyjnym środowisku zdobywają kontrakty odzyskują pieniądze do Polski tam wkłada niewiele organizacji międzynarodowych, do których możemy powiedzieć w Polsce mamy tak innowacyjny potencjał, że jesteśmy w stanie to co jest dla nas obszar króciutko tylko, więc wyzwanie dla rolnictwa mamy takie opracowany zielony środek napędowy nadtlenek wodoru, który w tej chwili ma być stosowany w przeszłości wielu wielu rozwiązaniach kosmiczny bardzo panu dziękuję za rozmowę pan poseł Piotr Wolański pan dr Jakub Ryżenko byli gośćmi audycji Stali polskich dziękujemy to teraz informacje w TOK FM Zwiń «

Mieszkańcy Polski Ludowej jako jedyni w bloku wschodnim oglądali transmisję na żywo z lądowania na Księżycu

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: HISTORIE POLSKI

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 14:00

Najnowsze Podcasty

Sztuka staje się memem i dzieli los celebrytów – prof. Maria Poprzęcka o współczesnych przygodach ikonicznych dzieł

"Sondaże potrzebne są nie po to, żeby się dowiedzieć, tyko potwierdzić to co myślimy"

"Nie chodzi o papieża, a o Polskę i źródła patriotyzmu" A tak naprawdę, chodzi o wybory

"Nie było sera, ale było serce." Czemu Polacy poszli na terapię?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL