Brygada Świętokrzyska - dlaczego są bohaterami dla obecnej władzy?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Agnieszka Lichnerowicz państwa gościem niestety prof. Grzegorz Motyka z Instytutu studiów politycznych Polska Akademia Nauk dzień dobry dzień dobry pani dzień dobry państwu bardzo dziękuję pani prezes przyjął pan zaproszenie, bo z 1 strony bardzo to jest bolesna historia, a z drugiej strony mówiąc cynicznie niezwykle ciekawa mija 75 lat od powołania do życia brygady Świętokrzyskiej narodowych sił zbrojnych powstała na Kielecczyźnie iluzji, bo w brygadzie Rozwiń » Świętokrzyskiej, więc grywaliśmy to wszystko było około 1000 żołnierzy podporządkowanych politycznie organizacji organizacji polskiej, a więc takiego odłamu radykalnie nacjonalistycznego skrajnej części ruchu Narodowego, która nie uznała nie uznała rządu londyńskiego nie weszła w skład armii krajowej i proszę pozwolić ja zwrócę uwagę na 1 rzecz wdrożono tam, bo prezydent to co też obóz wzbudziła tak duże opór często nie tylko, że te uroczystości są oficjalnie przez ten organizm, ale też to, że został objęty m. in. patronatem honorowym prezydenta i właśnie chce wytłumaczyć, dlaczego to budzi tak duże emocje, bo tu nie chodzi o to, że ci żołnierze mają uprawnienia kombatanckie, że będą jakieś uroczystości, które mają oddać szacunek, bo to czy należy chodzi o to, że one mają jednak niezwykle uroczysty charakter i dam konkretny przykład akurat ten rok to 705 rocznica także akcji burza, a więc polskiego powstania strefowego, które zaczęły się na Wołyniu, gdzie powstała ponad 6 dwudziesto siódma wołyńska dywizja piechoty AK, która walczyła z ukraińską powstańczą armią, ratując Polaków przed śmiercią walczyła z elitarnymi jednostkami niemieckimi takimi jak dywizja SS Wiking, tocząc wezwała walki frontowe w końcu została rozbrojona przez Sowietów to jest siedemdziesiąta piąta rocznica powstania w Wilnie oddział armii krajowej, które potem walczyły albo ich nie zostały rozbrojone natychmiast potem walczyły przez kilka lat, bo po sowieckiej stronie czterdziesty dziewiąty rok, więc siedemdziesiąta rocznica 1 z tych partyzantów oraz radzi Wolnik Poli walce z zamkiem MGB po po kilku latach właśnie ukrywania się po lasach to jest siedemdziesiąta piąta rocznica zamachu okucie czy tego typu niezwykle uroczyste obchody były organizowane wokół tej formacji armii krajowej nie natomiast są organizowane, bo wokół formacji no właśnie tysięcznej skrajnie narodowej o skrajnie nacjonalistycznym programie politycznym i to budzi emocje, bo wydaje się po prostu przypadkowym, ale trzeba powiedzieć Otóż od paru lat nawet powstańcy warszawscy armia krajowa zwracali uwagę w ostatnich latach ma ten model smutny paradoks, że właśnie pamięć o nich mogli w państwie podziemnym schodzi na drugi plan w obecnej polityce historycznej, a właśnie te najbardziej takie skrajne radykalne siły oddziały w ramach tego państwa podziemnego antykomunistycznego podziemia antykomunistycznego są pierwszym w tym wypadku czytelne potwierdza nawet zacząłem szukać w internecie, kiedy dostałem od pani zaproszenie na dzisiejszą audycję w z okazji powstania 2007 . wołyńskiej dywizji piechoty AK była 1 msza w katedrze polowej i parę się jakiś w Hrubieszowie lokalnych kościółka w żadnym apelu poległych na na placu Piłsudskiego nie było mowy to powtórzę formacja 6 po prostu kre w krwi armii krajowej tak naprawdę powstańcy woły nic, bo oni zrobili na Wołyniu powstaniu, w którym niewiele osób wie tak dokładnie to jest paradoks muszę przyznać też kiedyś chyba pan profesor rozmawiam, że właśnie dziś przygotowaliśmy audycje ze względu na to, że są uroczystości, że budzi to kontrowersje kurs brygady Świętokrzyskiej, a nie pamiętamy tak jak pan najbardziej znany chyba powstańcy tego podziemia antykomunistycznego to góry, czyli no jednak wg nawet IPN -u rozmawia z wojenne, a nie znamy dowódców nie znamy powstania wojskiego to jest jakiś paradoks tej pamięci, że pamiętamy te postaci kontrowersyjne, bo oni się wspieramy budzą emocje, a nie pamiętamy tych, którzy w sumie mogliby nas wszystkich połączyć no to prawda to to jest niestety taka wypowiedział smutna okoliczność bardzo żałuje też pozwolę sobie skorzystać z pretekstu bardzo żałuję, że tworzymy jakieś fantastyczne seriale o bohaterach, którzy nie istnieli pociąg mamy historię batalionu armii krajowej parasol, która powinna być sfilmowana 1 do 1, bo ludzie dokonywali zamachów na funkcjonariuszy gestapo potem walczyli bohatersko w powstaniu warszawskim powtórzy można to historia należałoby sfilmować 1 do 1 i ona byłaby znacznie mocniejsza niż to widzieliśmy w amerykańskiej Kompanii brać przejdźmy do brygady Świętokrzyskiej i bo oczywiście pytanie, które od razu pojawią się w głowie chciał do niego później wrócić to jest z czego wynika jak dziś jakie by ta symbolika, jaka jest brygady Świętokrzyskiej, dlaczego ona budzi tyle emocji, ale najpier w musimy trochę jeszcze 2 słowa o brygadzie Świętokrzyskiej powiedzieć chyba to kluczowe pytanie jest takie czy albo jak kolaborował albo jej bojownicy brygada Świętokrzyska, bo ostatnio w jej obronie stanął szef urzędu ds. kombatantów osób osób represjonowanych przekonywał, że oni nigdy nie kolaborowali i trzeba to wyraźnie powiedzieć jest czarna legenda poprzedniego systemu to spróbujmy opowiedzieć historię brygady bez tego słowa kolaboracja, które jest nasycona bardzo emocjonalnie z interesem rzeczywistość tej relatywnie czy i mówiąc innymi słowy czy oni podjęli współpracę z Niemcami czy czy nie, ale oczywiście, że ją podjęli to znaczy, kiedy powstali w sierpniu czterdziestego czwartego roku było to decyzja o utworzeniu brygady była w kontrze do decyzji armii krajowej o robieniu antyniemieckiego powstania ruch Narodowy zauważał, że głównym wrogiem są komuniści brygada proszę sprawdzić w kronikach, żeby nie posądzać o gołosłowność prowadziła oczywiście dochodziło na na początku do starć z Niemcami, ale to są starcia bardzo bardzo niewielkich rozmiarów to ginie 12 Niemców jak złapią Niemców esesmanów to także wynika z kronik MSZ Polski, które były wydawane już w latach dziewięćdziesiątych oni są bardzo często puszczanie wolno natomiast w wypadku partyzantów komunistycznych sowieckich oni są generalnie rozstrzeliwani wg danych samej brygady wynika, że rozstrzelano co najmniej 270, a komunistów oskarżonych komunizmu to raczej należałoby w ten sposób mówić w styczniu czterdziestego piątego roku wiadomo, że brygada już wcześniej miała kontakty poprzez 1 ze swoich oficerów wywiadu z radomskim gestapo spał z Paulem faksem podjęła współpracę z Niemcami przeszła przez front i osłonie niemieckiej wycofała się do 3 na na poligon w rejonie miejscowości rozstań i po prostu nie mogła tego dokonać, bo po bez podpisania formalnego porozumienia z władzami niemieckimi, które oczywiście możemy o stworzeniu takiego anty bolszewickiego bloku narodów na bazie tego porozumienia z brygady z tego ponad 1000 żołnierzy wdziera się kilkudziesięciu ludzi, którzy trenują skoki spadochronowe i następnie są odrzucani przez jak fair będę o oto skróconego na na zaplecze frontu do uprawiania dywersji przeciwko Sowietom oni oczywiście weszli w to współpracy z Niemcami, chcąc po pierwsze, uratować życie po drugie, uznając, że komuniści są gorszym wrogiem niż niż Niemcy, ale całą pewnością to współpracę to współpracę podjęli i to jest moment takiej oceny etycznej moralnej polityki histeria historycznej polegający na tym, że obrońcy brygady Świętokrzyskiej mówi, że to było pragmatyczne tak wyjechać na zachód i nawet można, by się z tym zgodzić tylko w takim razie co coś ci to chętnych ten pragmatyzm czy oni w ogóle, bo jeżeli mówimy żołnierze wyklęci takie pojemne słowo nie do końca jasne co znaczy, ale w dużej mierze było podziemie antykomunistyczne jak bardzo oni walczyli właśnie z komunistami, a jak bardzo jednak postanowili wyjechać co jest pragmatycznego nadal pytanie wznosimy, tak więc zaczniemy od tego żony nigdy nie znaleźli się pod okupacją komunistyczną w związku z tym rząd termin żołnierze wyklęci do nich odnosi średnio co znaczy to jest jednak różnica pomiędzy tymi głównie po akowskiego partyzantami, którzy zostali podjęli walkę no właściwie z absolutną przewagą tylko komunistyczną tak stracę co, zwłaszcza ci, którzy walczyli dziś to na ziemiach wschodnich Piwosze na dzień nie było żadnej oni, o czym w ogóle nie wiemy trwali często do początku lat pięćdziesiątych gdzieś w grodzieńskich gruzińskich lasach natomiast oni no właśnie postanowili wycofać się razem z wojskami niemieckimi uznając, że być może dojdzie do trzeciej wojny światowej w związku z tym nagle ich karta stanie się silniejszy między bajki trzeba włożyć też opowieści, jaką bez przerwy są w napięciu była specjalnie wzięłam taki fragment sobie przygotowałem 1 ze wspomnień 1 z podchorąży brygady, która opowiada o sytuacji w kwietniu czterdziestego czwartego roku na tym na tym poligonie ostatni tydzień czytamy w tej kromce był naprawdę ciężki bo, bo mieliśmy przez 3 dni rekolekcje potem codziennie rano nabożeństwo spowiedź i codziennie rano nabożeństwo z komunią 9 kwietnia, kiedy Sowieci są właściwie pod pod Berlinem on wspomina, że 9 kwietnia spędziliśmy gościć przyjemnie, bo zaraz po mszy i obiedzie wszyscy podchorążowie naszego kursu było nas 15 zostaliśmy zaproszeni na wycieczkę krajoznawczą do macochy to ogromna Grota królewska podziemna w okolicach Ostrowie, a potem spędziliśmy czas na seansie w kinie ja mówię trochę emocjonalnie, ponieważ dokładnie wtedy właśnie na początku czterdziestego piątego roku mój dziadek żołnierz armii krajowej z zginą machał ze guza w obozie i ja rozumiem ten wybór polityczny nie mam pretensji o to, że jest, że ratowali swoje życie, wycofując się z Niemcami natomiast nie rozumiem, dlaczego ważniejsze mają być ci, którzy decydują się na taką współpracę, a niż ci, którzy to zginęli wówczas w obozach koncentracyjnych z ręki tych samych Niemców, którzy szkolili członków brygady za przynależność do polskich organizacji podziemnych jak pan rozumie panie profesorze sprzedawane z takiego w tej symbolice czy pamięci o brygadzie Świętokrzyskiej no właśnie dziś jest zaczynała wynikające w tym wszystkim oczywiście jest to, że to jest ten program polityczny brygad, bo oni chcieli stworzenia bardzo konkretnego państwa państwo nacjonalistycznego przeważnie to zresztą słuszne skupiamy się przy tej wizji tego państwa na tym, że to miało być państwo bez mniejszości narodowych to znaczy de facto Żydzi Niemcy Ukraińcy mieli być usunięci wręcz zakładano, a zakładano stąd stąd część zbrodni zresztą na mniejszościach narodowych popełnionych przez dostawców, że ich czynami niektórzy z nich zostaną zabić na tym się przeważnie uwaga skupia natomiast zupełnie się zapomina o tym, że, o ile po w ogóle nurty endecki uważa, że mniejszości narodowe są podejrzane co najmniej, ale jeżeli chodzi o Polaków etnicznych albo kulturowych, a to oni powinni mieć system demokratyczny natomiast ta część podziemia nie uznawała, że Polska ma być demokratyczna oni nawet etnicznych Polaków dzielili na lepszych gorszych uznając, że władze mogą mieć tylko ci, którzy będą przynależny do organizacji narodów tylko oni będą mieli biernej czynne prawo wyborcze pozostali będą tego prawa pozbawieni, więc był to ten rys co najmniej autorytarne, a myślę, że no co najmniej też na pograniczu takiego autor autor 4, bo rozumiem, że też walczyli z batalionami chłopskimi i z armią ludową, czyli polską, ale kolaborujących z Sowietami czy taki, jakiego tam określenia, że biznes z wypadku armii ludowej to z całą pewnością zbyt bataliony chłopskie to stosunki rzeczywiście na pewno były, by były napięte relacje między różnymi organizacjami podziemnymi zresztą bywały napięte tu na najważniejsze takie wydarzenie to jest oczywiście, że obie 8 września, kiedy brygada rozbiła zgrupowania armii ludowej i sowiecki oddział partyzancki i dokonała takiej największy egzekucji rozstrzelała około 70 sowieckich sowieckich partyzantów są takie opowieści, że to był błąd znowu no jak jeży się czyta kronikę zatorską wydaną w latach dziewięćdziesiątych, a więc nie przez komunistów tylko właśnie przez środowiska na zatoczkę to widać z tego widać jak ten wybór wygląda bunt wygląda w ten sposób, że 70 ludzie zaczęli wyprowadzać do lasu na egzekucję, a oni, ponieważ to bez wątpienia byli mali mało sympatycznie ludzie, którzy widzieli jak wyglądają egzekucję zorientowawszy się za chwilę ich rozstrzelają po prostu rzucili się do ucieczki z zostali rozstrzelani w tej kronice pisze, że Rosja naszym krajem czy ONZ-owskiej były tak rozstawione nieszczęśliwe, że kule dosięgły paru naszych w związku z tym NFZ sam zabił niechcący 2 swoich żołnierzy potem przedstawia życie Sowieci, a prawda w trakcie tego pkt 5 tylko przeczytam pozwolę sobie, bo myślę, że to jest to jest bardzo poruszająca reakcja, bo rzeczywiście zaproszony na te uroczystości został też naczelny rabin Polski my się od ich, który odesłał to zaproszenie pisząc, że zorganizowanie tych uroczystości znieważa pamięć wszystkich obywateli Polski poległ w walce z Niemcami zaproszenie mnie do wzięcia w nich udział traktuje jako osobistą zniewagę, którzy dziś jest dziwne zaproszenie znaczy na razie nie tu znowu ucieknie mi się do tej brygady do kroniki brygady Świętokrzyskiej 1 października czterdziestego czwartego roku w Czarżu NFZ owce spotykają 3 uciekinierów z getta, a oni chcieli trafić do Realu ucieszyli się na widok polskich żołnierzy i kronikarz kończy swoją opowieść trafili jak śliwka komplet możemy być prawie pewni, że zostali oni zamordowali ktoś powie nie ma ciała nie ma nazwisk na pocieszenie zostały zapisane, ale nie mamy żadnego dowodu, że gdziekolwiek zostali nie wiem od prowadzeni uratowani wiadomo skądinąd, że przecież wszyscy podejrzewani o komunizm byli likwidować proszę teraz sobie wyobrazić sytuację, gdybyśmy się dowiedzieli o oddziale jakiś radykalnie lewicowej organizacji, która spotkała 3 księży katolickich i ta Kronika urywa się tak samo czy mielibyśmy zrozumienie dla biskupa, gdyby poszedł na uroczystości ku czci taki radykalnie lewicowej organizacji nie zgodzilibyśmy się, że nie powinien uczestniczyć wobec wód cieniu formacji która, która zabijała zabijała część też oczywiście na koniec był chyba wierzy pan profesor się zgodzi warto powiedzieć, że z 1 strony jest opowieść o brygadzie Świętokrzyskiej taka opcja polityczna ojej celach metodach i wrogach, ale z drugiej strony też bojownicy tejże brygady byli bardzo różnymi ludźmi jedni byli bardzo zaangażowania drudzy byli przypadkowi to zawsze ta opowieść o żołnierzach i o armii dowódca tu się całkowicie zgadzam ja nawet dodał, że to jest opowieść bardzo ciekawa też bo, bo to jest historia sięgająca okresu powołania ci radykalni nacjonaliści jako jedyna formacja wchodząc anty bolszewickiego bloku narodów, który stworzyli banderowcy jako jedyni współpracują ze środowiskami Baworowski, więc to jest niezwykle ciekawa historia nie ma co mieć pretensji do samych żołnierzy natomiast należy być bardzo ostrożnym wobec kultu formacji, która miała tak skrajnie polityczny program i oczywiście to już dawno łamane jest pan profesor przyjmie zaproszenie ale, toteż spółki do refleksji, bo jednocześnie obalony został pomnik Berlinga, czyli jak wyryty od drugiej strony nie ma kolaborantów czy może to nie to słowo, ale opowie też naszej pamięci bohaterach tamtych czasów niezwykle brutalnych i to prawda tylko, że wie pani tu znowu wrócę do tego jest dla Świętokrzyska nie była nie była żołnierzom wyklętym i opowieści Berlinga należałoby raczej moim zdaniem połączyć z tym z tymi, którzy rzeczywiście zostali w Polsce podjęli walkę o niepodległość Polski z komunistami bardzo bardzo dziękuję panie prof. prof. Grzegorz Motyka Polska Akademia Nauk państwa gościem Zwiń «

Brygada Świętokrzyska - dlaczego są bohaterami dla obecnej władzy?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: WEEKENDOWY PORANEK RADIA TOK FM

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 11:00

Najnowsze Podcasty

Czy brydż polepsza czy pogarsza nasze relacje z bliskimi

Książki. Magazyn do słuchania: Renata Lis o "Moja ukochana i ja"

Kalifornia Czesława Miłosza

"Coraz częściej troszczymy się o lokalne podwórko". Czy samorządy będą potrafiły to wykorzystać?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL