Dlaczego kochamy tak, a nie inaczej?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

dzień dobry Tomasz Stawiszyński co decyduje o tym, kim jesteśmy, jakie są źródła naszej tożsamości tego przedziwnego niepowtarzalnego konglomeratu cech upodobań predyspozycji pragnień lęków identyfikacji emocji myśli konglomeratu szczelnie zamkniętego w ciele czy raczej będącego integralnym elementem ciała jego nie oddzielną częścią, która wszakże sama siebie przeżywa paradoksalnie właśnie jako umieszczoną albo uwięzioną w środku ciała konglomeratu Rozwiń » stanowiącego bodaj największą tajemnicę trafiającą filozofów kapłanów i naukowców tysięcy lat tego szczególnego poczucia subiektywną ości nie redukowane go do niczego innego wyposażonego w zdolność percepcji przeżywania uczuć myślenia pamiętania czegoś co jest najgłębszym najbardziej intymnym wymiarem naszego doświadczenia dostępnym bezpośrednio wyłącznie nam nikomu więcej, skąd się to zatem bierze, dlaczego jedni poświęcają się dla dobra ogółu, a inni dbają wyłącznie swój interes, dlaczego jedni wierzą w istnienie świata niewidzialnego duchów i bóstw, które wpływają na ludzkie życie i którym ludzie winni są posłuszeństwo inni zaś mają te wierzenia za niedorzeczność, dlaczego jedni są samotnikami, a inni najlepiej się czują w grupie, dlaczego jedni przywiązani są do tradycji przeszłości, a inni przekonani, że ciągła zmiana jest nieodłącznym aspektem istnienia, dlaczego jedni kochają akurat tak ani inaczej, dlaczego właśnie tę ani inną osobę podobnych pytań można postawić jeszcze kilkaset albo kilka tysięcy, ale akurat specyficznie to ostatnie pytanie o źródła miłości seksualności stało się ostatnio po raz kolejny zarzewiem licznych dyskusji debat wpisów facebookowych zażartych polemik mniej lub bardziej emocjonalnych wystąpień po obu stronach sporu dzielącego zachodnie społeczeństwa konserwatywnej liberalnej fundamentalistyczne i otwartej impulsem była publikacja omawiająca największe dotąd badania mające na celu identyfikację genetycznych aspektów ludzkiej seksualności przeprowadzone przez zespół pod przewodnictwem adres i gan z Massachusetts Institute w techno loggi i Harvardu objęły ponad pół 1 000 000 osób, a ich kapitulacja ukazała się 29 sierpnia na łamach prestiżowego czasopisma science wnioski najlepiej streszcza nie tylko bezpośredni komentarz ganek powielony natychmiast na Twitterze w setkach tysięcy komentarzy cytuje nie istnieje gen Homo seksualności, ale także o wiele wcześniejsza wypowiedź Davida busa znanego psychologa ewolucyjnego, który stwierdził ongiś, że są to sprawy, które dla nauki wciąż pozostają zagadkowe kilka miesięcy temu aktualnych teoriach dotyczących biologicznych podsta w orientacji seksualnej opowiadał w wywiadzie dla wysokich obcasów prof. Wojciech Dragan wydział psychologii Uniwersytetu Warszawskiego konkluzje konkluzje były podobne zresztą można je znaleźć w wielu miejscach badania zaprezentowane niedawno science nie są bowiem żadną rewolucją, a jedynie potwierdzają wnioski intuicja obecne już wcześniej w debacie naukowej oczywiście, o czym wspomina także Dragan hipotez wyjaśniających było jest wiele niektóre lepiej uzasadniona niektóre mniej, ale co do zasadniczej natury fenomenu, który próbują uchwycić już dawno nie ma sporu cóż to bowiem realnie oznacza w świetle zgromadzonych przez zespół pod kierownictwem Andrzej gan danych, że cytuje nie istnieje gen Homo seksualności oznacza to w praktyce tylko, tyle że nie da się wskazać 1 czynnika w naszym dna, który byłby bezpośrednio odpowiedzialny za kształtowanie się preferencji seksualnych przy czym autorzy publikacji jednoznacznie twierdzą, że komponent genetyczna w procesie kształtowania tożsamości seksualnej jak najbardziej uczestniczy w, tyle że mamy do czynienia ze splotem co najmniej kilku elementów za nasze zachowania seksualne czynniki biologiczne genetyczne odpowiadają prawdopodobnie mniej więcej 25 % reszta to wpływy środowiskowe kulturowe, czyli po prostu oddziaływanie warunków zewnętrznych, włączając w to okres ten fatalny, a zatem na podstawie analizy samego tylko materiału genetycznego właśnie narodzonego dziecka nie sposób przewidzieć, jakiego rodzaju orientacja seksualna rozwinie się u niego w przyszłości nie sposób także przewidzieć innych cech jego osobowości czy w ogóle tego, jaki będzie miał charakter co będzie lubił, czego pragną, o czym marzył jak się zachowywał wszystkie bowiem nasze psychologiczne właściwości wszystkie nasze zachowania i predyspozycje są ostatecznie efektem interakcji czynników biologicznych i środowiskowych żadnej nie da się zredukować do 1 bądź drugiego źródła naszej indywidualności naszej niepowtarzalności po prostu nie da się do żadnego z tych źródeł zredukować od co okoliczności, że nie istnieje 1 gen odpowiedzialny za orientację seksualną nie oznacza, więc wcale wbre w interpretację propagowanym przez część prawicową chrześcijańskich komentatorów, a także wbre w radykalnym postmodernistycznym zwolennikom koncepcji stuprocentowo płynnej seksualności, że jest ona przedmiotem wolnego wyboru rozumianego klasycznie jako intencjonalne akt świadomego racjonalnego przejrzystego dla samego siebie podmiotu, który podejmuje w pełni autonomiczne decyzje dotyczące nie tylko swoich działań, ale także tego kim jest to właśnie tego rodzaju wizja stoi u podstaw natarczywych krytyki, jakie wobec osób LGBT kierują przedstawiciele środowisk prawicowych chrześcijańskich popadając przy tym nawiasem mówiąc liczne sprzeczności, bo przecież wizja hetero seksualność jako naturalnie rekomendowanej przez Stwórcę wszechświata kłóci się z możliwością tak prostej konwersji do opcji obiektywnie nieuporządkowanej homoseksualność określa katechizm kościoła katolickiego, a zatem przeciwne naturze niemiłej Bogu powtórzmy zatem tak nie jest to fikcja literacka jak większość teologicznych rozważań ludzie nie wybierają sobie dowolnie swojej orientacji seksualnej przeciwnie odkrywają w pewnym momencie rozwoju psychoseksualnego kształtuje się ona pod wpływem najrozmaitszych czynników genetycznych środowiskowych przy czym nawet gdyby tak było, gdybyśmy mogli w tych sprawach dokonywać selekcji niczym w odniesieniu do garniturów albo dań z restauracyjnego menu nie oznaczałoby to w dalszym ciągu słuszności homofobiczne ideologii emitowanej przez kościół katolicki środowiska konserwatywne opiera się ona bowiem arbitralnym wartościowaniu na powzięcie od tak sobie przekonaniu, że tylko 1 wizja 1 model jest dobry i właściwe, a reszta po pochodzi od złego o źródłach tej ideologii, a także fałszu, który za nie ustaje mówiłem pisałem w 1 z niedawnym w 1 z niedawnych kwadransów p t. kościół władza seks tutaj warto tylko dodać, że 1 z głównych metod propagacji jest właśnie wzbudzanie lęku przed domniemanym masowym nawracanie dzieci młodzieży na Homo seksualność sugestywna wizja jakiś masowych praktyk transformacyjny dokonywanych z pomocą podstępnych uwiedzenie niewątpliwie pobudza wyobraźnię wywołuje lęk co jest jak wiadomo najlepszym sposobem sprawowania władzy nie ma jednak wiele wspólnego z rzeczywistością być może więcej mówi natomiast cokolwiek chwiejnym poczuciu tożsamości osób, które tego rodzaju fantazje generują niewykluczone, że odzwierciedlają one przede wszystkim ich własne wewnętrzne napięcia codzienne konfrontację z pokusami przebijającym się przez pancerz norm obowiązujących ich środowisku kulturowym, ale ustalenia współczesnej biologii psychologii stają także w poprzek, o czym już wcześniej wspomniałem teorii głoszących, że orientacja seksualna jest czymś płynnym zmiennym i w tym sensie będącym przedmiotem wyboru, tyle że w tym przypadku rozumianego niejako opłakane skutki diabelskich pokuszenie sprzeniewierzenie się konserwatywna religijnym normom, ale jako radosny akt afirmacji własnej wolności wygląda na to, że realia ludzkiej natury nie po raz pierwszy okazują się zdecydowanie bardziej skomplikowane niż to sobie wyobrażają przedstawiciele takich czy innej światopoglądowej opcji albo twórcy takiej czy innej filozoficznej teorii 1 z najciekawszych współczesnych socjologów psychiatrii, ale Horowitz pisarz znakomitej książce władz Nor Mal, czyli co jest normalne, że zmiany obyczajowe, które zaszły w zachodniej kulturze w ciągu kilkudziesięciu lat polegające m. in . na uznaniu, że hetero seksualność nie jest jedyną normalną uprawnioną orientacją ujawniły, że liczba osób nieheteronormatywnych w społeczeństwie mniej więcej stała i że tożsamość seksualna dookreśla się w pierwszej fazie życia, a później zazwyczaj w okolicach okresu dojrzewania odkrywamy ją nie zaś konstruujemy z pewnymi wyjątkami rzecz jasna pozostaje ona z nami już do końca życia osobliwie ciekawa jest intensywność tego sporu, a zarazem waga, jaką przynajmniej niektórzy zaangażowani weń komentatorzy komentatorki zdają się przypisywać do kwestii tego co wrodzone, a co nabyte tego co ściśle genetycznie zdeterminowanej tego co zależne wyłącznie od swobodnej decyzji cóż, kiedy oba te skrajne warianty, choć każdy jest na swój sposób kuszący zupełnie nie odzwierciedlają realiów naszego doświadczenia jeśli chodzi o genetyczną determinację Homo sapiens jest bodaj jedynym gatunkiem pośród zwierząt, który potrafi znacząco wykraczać poza determinizm ręczne rynsztunek własnej biologii przypomniał o tym, ostatnie uważną Harare w swojej wartko napisanej biografii ludzkiego gatunku oprócz dyspozycji do określonych zachowań montowanych w nas na poziomie nitki kwasu detoks ryba uklei nowego o naszym subiektywnym doświadczeniu oraz zachowaniu ogromnym stopniu decydują idee wyobrażenia mity i obrazy mówiąc 1 słowem sensy, a nie tylko geny, które nawiasem mówiąc nabrały dziś potoczne wyobrażenia jakiegoś niebywałego ciężaru gatunkowego zakotwiczyć coś w genach odnaleźć geny decydujące o tym czy tamtym stał się współczesny Święty Graal tak jak byśmy nie byli już dłużej w stanie znieść potężnego brzmienia jednostkowej odpowiedzialności za dosłownie wszystko od sukcesu miłości pracy, a pola planety, które współczesny kapitalizm kładzie nam na barki i poszukiwali rozpaczliwie jakiegoś czynnika najlepiej tajemniczego bezosobowego niewidzialnego i kompletnie od nas niezależnego, na który da się scedować przynajmniej odrobinę tego ciężaru jeśli zaś chodzi o drugi skrajny wariantów rzekomo wolnej niezależny podmiot, który robi wszystko tak jak chce wybiera kim jest w dowolnej chwili zmienia tożsamości kreuje się i tworzy codziennie na nowo cóż to także jest mit nie tylko, dlatego że ludzka świadomość to ledwie niewielka część umysłu jego wcześnie świadoma uczestniczy w procesach podejmowania decyzji w sposób zdecydowanie przekraczające wszelkie nasze intuicyjne przypuszczenia i nie tylko, dlatego że nasze ja, choć się nam zdaje rozległej przepastne to także tylko niewielka część tej niewielkiej świadomej części na dodatek będąca bardzo wprawdzie przekonującą, ale jednak iluzją, ale przede wszystkim, dlatego że jako jednostki jesteśmy wypadkową niezliczonej ilości zewnętrznych wewnętrznych sił czynników, których natury nie jesteśmy w stanie rozpoznać jesteśmy mówiąc innymi słowy głęboko uwarunkowań, choć zarazem nieustannie nim piękny sen o całkowitej niezależności od takiej czy innej tożsamości takiego czy innego wyglądu wreszcie słabości ograniczenia starzenia się i umierania, ale zarazem jesteśmy wolni choćby w tym, żeby żyć tak jak nam podpowiada intelekt wyobraźnia sumienie serce nasze własne nie cudze, bo podstawowym warunkiem tej wolności jest wolność od widzimisię innych od cudzych wyobrażeń na temat tego jak mamy żyć i kogo wolno nam kochać ingrediencje, które określają nasze tożsamości osobowości marzenia pragnienia upodobania namiętności fantazji potrzeby i tęsknoty układają się przecież nieskończenie różnorodną mozaikę zamiast próbować na siłę ujednolicać po prostu cieszmy się jej bogactwem kwadrans filozofa wydaje Anna Piekutowska jak się nazywam Tomasz Stawiszyński bardzo dziękuję do usłyszenia Zwiń «

Dlaczego kochamy tak, a nie inaczej?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: KWADRANS FILOZOFA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 05:00

Najnowsze Podcasty

Podsumowanie tygodnia, a w nim strach na prawicy i tragedia w Ukrainie

Jak reporter odnalazł się na Instagramie - czyli o tym, co się działo wokół gatunku po 2010 roku (cz. 2)

Czym się kierować przy wyborze szkoły ponadpodstawowej?

Co lekarze po studiach medycznych w Polsce wiedzą na temat aborcji?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL