ZACHEM - największa bomba ekologiczna w Europie?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

wyborczy magazyn Radia TOK FM BYD go dzień dobry w Bydgoszczy Małgorzata Waszkiewicz to w Bydgoszczy przez kilkadziesiąt lat działały zakłady chemiczne Zachem produkowane tu były materiały wybuchowe barwniki pianki pigmenty te zakłady już upadły, ale zostały po nich zanieczyszczenia o tym czy to największa dzisiaj bomba ekologiczna w Polsce rozmawiam z dr. Mariuszem czopem z wydziału geologii Geofizyki i ochrony środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w jaki sposób Rozwiń » Zachem zagraża mieszkańcom no pozostałości po nim znajdują się na terenie dawnego zakładu są to przede wszystkim takie miejsca do pozycji różnego rodzaju odpadów produkcyjnych znane nieznane znamy tylko kilka tych miejsc ujawnionych pozycji na wszelkiego rodzaju inne obiekty, które związane były z działalnością produkcyjną w czasie, której nastąpiło jakiś wylanie albo przedostanie się substancji czy złożenie tych substancji na terenie, więc wszystkie te obiekty składowiska znane nieznane oraz miejsca instalacji, gdzie do doszło do jakiegoś wycieku czy wydostanie się substancji poza instalacji do gruntu lub do wód podziemnych nazywamy ogniskami zanieczyszczeń i obecnie na terenie Zachemu około 2030 takich ich stronie słyszeli no niestety starsze dane z lat osiemdziesiątych dziewięćdziesiątych pokazują, że około 2030 % terenu dawnego Zachemu, który liczył 1600 ha może być zanieczyszczone i z tych terenów wody opadowe, które spadają na powierzchnię terenu wypływają zanieczyszczenia wprowadzają głębiej do gruntu tam dochodzi do to zanieczyszczenie wód podziemnych, a następnie w strumieniu wód podziemnych zanieczyszczenia przemieszczają się w kierunku Wisły i wypływają na ten teren osiedla Łęgnowo wieś to są takie dosyć płytkie rzeczki niewielkie stawy ludzie mają studnie nie takim Starym stylu studnie kopane dużej szerokości, do której można byłoby wpaść, ale głosu takie kupowane tak jak by głosić te moje i dziękuję pobór wody wykorzystywanie choćby do podlewania trawnika jest niewskazany badania wykazały, że woda zanieczyszczona na terenie osiedla Łęgnowo wieś zarówno do powierzchniowego woda podziemna niestety te substancje są substancjami organicznymi, które mają taki charakter żony parują i po prostu ich opary również są szkodliwe, a o jakich substancjach mówimy co tam było produkowane, jakie zanieczyszczenia są w tej glebie przede wszystkim z Lechem to była chemia organiczna, czyli związki organiczne szczególnie silnie toksyczne, dlatego że związki organiczne są o wiele bardziej toksyczne niż metale ciężkie, które tak się wydaje ludzie są najbardziej toksyczny bardziej szkodliwe no i w Zachemie produkowano całą gamę związków, które są toksyczne z takim specjalnym znacznikiem, który wskazuje na zanieczyszczenie Svena, ale jest również ani wina nitro związki, które pochodzą z produkcji materiałów wybuchowych w BZ to Lumen bardzo szeroka gama oczywiście metale są również są również związki nieorganiczne różnej toksyczności natomiast bardzo duży szeroki konglomerat substancji zarówno organicznych nieorganicznych na pierwszym planie są właśnie tę substancję organiczną dużym potencjale toksyczność na pewno to jest 1 z najbardziej zanieczyszczonych terenów w Polsce zarówno pod względem powierzchniowym również ilość występujących substancji oraz ich stężeń ja przeczytam, że to jest największa bomba ekologiczna w Polsce co prawda wydaje się, że tak, ale każdy musi ubiegł go bombę ekologiczną, żeby to była największa bomba ekologiczna to w zależności od, jakby powiedzieć sobie fantazji ludzi teraz zgodnie z doniesieniami prasowymi większą bombą ekologiczną jest zrzut ścieków oczyszczalni Czajka w Warszawie może jeszcze w Warszawie porozmawiamy, a teraz wróćmy do Zachemu, jeżeli te substancje, których pan wspomniał znajdą się w glebie, jeżeli to wszystko paruje to jak to działa na mieszkańców na pewno nie należy oczekiwać pozytywnego oddziaływania na mieszkańców, bo rzeczywiście takie nagromadzenie substancji przypominamy, że te substancje występują w wodach powierzchniowych wodach podziemnych w glebie mają również charakter taki właśnie lotny, czyli parują dodatkowo jest wody, które tam są one częściowo przez niektórych ludzi są używane do udowodnienia rolniczych w oczywiście nie zalecamy tego, ale nie jesteśmy w stanie tego założenia sprawdzić czy ktoś używa się nie używa natomiast no te substancje organiczne mogą w łatwy sposób wchodzi do roślin w szczególności prawnych w jej obrębie również być spożywany także tam jest bardzo dużo tych potencjalnych dróg narażenia nie wiemy, które są w większe, które mniejszy, bo nie wszystko zostało zbadane dotychczas zbadano tylko gleby w ograniczonym zakresie wody powierzchniowe wody podziemne to już dokładniej natomiast nie zbadano tego powietrza, którym jest emisja tych lotnych związków i w ogóle nie zbadano żaden sposób rośliny uprawnej z tego obszaru można byłoby przeanalizować, jaki jest wpły w na zdrowie mieszkańców, przeprowadzając porządne badania medyczne w tej całej populacji taka próba była podjęta rok temu przebadano około 100 osób wyniki były niepokojące natomiast nie kontynuowano i wie, jakie były te wyniki co pokazały wyż może 90 % ludzi ma prawidłowe nieprawidłowe testy morfologiczne krwi te podstawowe rzadko się zdarza, żeby akurat 90 % ludzi złote w tym onkologicznych, czyli wykonawcy tych badań czy też Niewiem osoby odpowiedzialne za realizację tłumaczyły to tym głównie przyszli ludzie starsi, którzy no z natury nie mogą być w dobrej kondycji, ale to było trochę, bo tłumaczenie nieprawidłowe wydaje się, że nie do końca na pewno z tych wyników, które zostały zrealizowane rok temu można było wyciągnąć więcej na pewno wniosek był taki, że warto kontynuować bardzo po prostu tych ludzi kompleksowo szczegółowo przebadać na znane jest działanie tych związków na organizm ludzki i czy to rzeczywiście zwiększa możliwość zachorowania na raka no tak, bo o związki są rakotwórcze wprost również mają działanie mutagenne to znaczy, że w kolejnych pokoleniach uszkadzają materiał genetyczny, czyniąc następne pokolenia bardziej podatnymi na pewne schorzenia wtedy to częstotliwość różnych schorzeń rośnie w kolejnych pokoleniach tak to pierwsi pracownicy Zachemu być może nie są tak bardzo narażenia ich dzieci rzeczy czy dzieci dzieci, czyli w Łukowie już dużo bardziej do tego co jest bardziej niebezpieczne przy dłuższym przebywaniu i przy dłuższym przebywaniu tej populacji czy danej grupy na tym samym miejscu w kolejnych pokoleniach, bo to się w kolejnych pokoleniach to bardziej odbija, więc na pewno takie będą konieczne są do realizacji powinny być zrealizowane tutaj przede wszystkim należałoby przejrzeć statystyki medyczne, dlatego że zazwyczaj na świecie pod tym się wykrywał zanieczyszczenie kiedyś wykrywa pewien poziom, jakby wzrostu pewnych schorzeń jak wyglądały wasze badania nie mieliśmy środków ani możliwości to olbrzymi projekt musiałby być, żeby przeanalizować cały zalew, więc skupiliśmy się na składowisku Zielona tym najgroźniejszym składowisko przebadaliśmy go przeprowadziliśmy wszystkie badania zgodnie ze światowymi standardami tak jak podręczniki światowe mówią ja się taką mediację projektuje najpier w trzeba zbadać, bo my przeprowadzono operację na środowisko, tak więc próbki wody tak o próbki wody żeśmy popierali pompowaliśmy ten pies na trybuny nigdy nie były pompowane później przesłaliśmy do laboratorium laboratorium szukaliśmy laboratorium Trybunał to zrobił współpracowaliśmy z laboratorium Zachemu szukaliśmy też innych laboratoriów jeździliśmy otwory pobieraliśmy próbki gleby gruntu z różnych głębokości no i niesamowita praca jeździliśmy będą wezwaliśmy znajdowaliśmy PiS metrem jeździ już poziom zwierciadła wody przepływy różni czeka zgromadziliśmy dane, bo na tej podstawie powstał zbiór danych, który doliczono kilka set tysięcy oznaczeń parametrów różnych na tej podstawie możliwe było przygotowanie projektu planu remediacji w ogóle zaprojektowania mediacji, bo przecież, żeby zaprojektować jakieś działania naprawcze tego czy coś zbadać tak przyjeżdża człowiek operacji trzeba się zapytać, jakie w ogóle ma wyniki czy przypadkiem nie spożywał alkoholu wtedy, gdy musisz sygnału co do żył to mógłby zostać jeszcze gorszych jakiś sytuacji no i po drugie trzeba się go zapytać w ogóle nie ma rady się nazywać to na pewno jest ten pacjent jak jego płeć, choć my przecież to są podstawowe badania tak już jesteśmy w tym takim języku medycznym, jaką receptę wypisuje, jakie są wasze zalecenia jak można sobie poradzić z tymi zanieczyszczeniami w ogóle trzeba zacząć robić, dlatego że na dzień dzisiejszy w ogóle nic nie zrobione zbudowano jakieś systemy jakieś elementy, które okazywały niesprawny nie funkcjonującymi, działając albo, działając w sposób prawidłowy no i zanieczyszczenie w sumie cały czas postępowało tak cały czas postępowało rozprzestrzeniało się płynęło na tych ludzi osiedla Łęgnowo wieś to i od czasu zamknięcia Zachemu 2 czternastego roku, kiedy wszedł syndyk już mamy 4 lata mojej dalej nic, że wszystko jest wyłączone monitoring został zatrzymany w ogóle kiedyś Zachem prowadził badania monitoringu w ograniczonym zakresie w zakres monitoringu zmniejsza się, ale jednak był był jakiś podmiot odpowiedzialny syndyk w tym czasie zaniedbał odnowienia dokumentacji środowiskowej wszystkich pozwoleń na korzystanie ze środowiska także nastąpiła totalna degrengolada tego zakładu nikt nie pełni tych funkcji ochronnych choćby nawet obserwacyjnych zanieczyszczenie sobie płynie dalej myśmy obliczyli, że komora zanieczyszczenia przesuwa się z prędkością około 20 m na rok i tak to płynie, a urzędnicy no brną w sporach jakiś mówią, że dołek do jakiego urzędu nie pojedzie to, mówi że tonie, że tu zimno, że znają sprawę, ale to nie nie to trzeba coś innego urzędu jak się jedzie do czego innego urzędu no to oni wtedy mówią, że nie to nie oni tylko inny urząd odbijanie jest tych spra w między urzędami niema takiego gospodarza, który by się tym tematem zajął zechciał się tak powiem no być taką naczelną jednostką, która się tym zajmowała właśnie, bo naturalne jest pytanie, gdzie jest prezydent, gdzie jest marszałek, gdzie wojewoda, gdzie w końcu minister no przecież widzieliśmy jak pan wspomniał ostatnio historię warszawską ze ściekami, że jednak zanieczyszczenie to jest bliski temat politykom za korzystanie z bliskim tematem politykom, ale no trzeba po prostu jak dobrać sobie mnie się wydaje, że im bliżej Warszawy im bliżej jest decyzji innego tego centrum to tym jest być może bardziej widoczne tak oczywiście to jest żart, ale no niestety tak jedno ogrom finansowy, jaki jest potrzebny, żeby wyczyścić Zachem na pewno przeraża naszych nawet największych decydentów, bo to jest kwota rzędu 2 , 5 miliarda złotych, ale nie chodzi o to, żeby ten temat natychmiast dzisiaj ja żądam, żeby te pieniądze zostały przekazane tylko chodzi o to, żeby takie ogniska zanieczyszczeń takie prawdziwe bomby ekologiczne nie wymyślą nie wydumane nie w swoim zasięgu wzroku tylko rzeczywiste zidentyfikować wpisać na listę i dla każdej z tych bomb opracować szczegółowy plan działania na 204050 lat, gdzie pierwszym elementem będzie zabezpieczenie życia zdrowia ludzi, a następnie uzyskiwanie kolejnych celów medytacyjnych ograniczenie rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń to jest taki ważny cel zmniejszenie ładunku tych zanieczyszczeń środowisku, bo i oczyszczanie środowiska to jakiś tam standardów zazwyczaj to nie jest kompletne oczyszczenie środowiska, bo to, by pochłonęła gigantyczne pieniądze tego dotyczy nie jakiegoś standardu akceptowalnego to odpowiedzmy na koniec mieszkańcom na co powinni uważać co robić, czego nie robić na pewno nie wolno używać tej wody ze studni ze studni kopanych tor z tych z tych z tych stawiło filtrów i tutaj się okazało, że też zatrważająca i rzeczywiście kuriozalna sytuacja, że ten najgroźniejszy chemikalia, które są związane z działalnością Zachemu on nie funkcjonują w polskich normach zarówno, jeżeli chodzi o wody pitne ja również wody do nawodnienia rolniczych również wody do kąpieli i no wody jakieś takie używane powiedzmy sobie do podlewania trawników czy domycia w ogóle taki załóżmy, że nie wie jak już tam infrastruktury, więc te substancje w ogóle w tych normalnie występują, stosując standardy innych krajów bardziej rozwiniętych oraz standardy WHO no daliśmy zalecenia od ludzi okazało się, że wyjaśnienia daje do picia nie daje się do kąpieli nadaje się do hodowli ryb, bo ludzie mieli też stawy rybne to właśnie daje do niczego tutaj, że państwa nie ma co liczyć na prawo, bo prawo jest zawsze takie tylko minimalnie zabezpiecza daje tylko podstawową iluzję bezpieczeństwa nic tak nie chroni jak zdrowy rozsądek także wszystkie zalecenia, których zaniechano poczyniło, które określiło, że tej wody nie powinno się pić i powinno się nią mecz nie powinno się podlewać trawników nie powinno się nalewać do basenu dla dzieci nie powinno się budować zbiorników, żeby hodować ryby nie powinno się również nowa wieś roślin uprawnych, bo zauważył bardzo łatwo do nich wchodzi dowody zdaniem szkoła może powodować też schorzenia no, więc tych ograniczeń jest dużo więcej niż możliwość no i nie dziwię się ludziom dlatego jestem gorącym zwolennikiem tego, że powinien zostać stworzony specjalny fundusz życie ludzie powinni dostawać wodę za darmo tak to byłaby jedyna rekompensata za to, że żyją tak skażone środowisko ta rekompensata zresztą im się bardzo wydaje mi się z punktu widzenia merytorycznego i etycznego należy tak takie tłumaczenia tam rada miasta Bydgoszczy, że to się przełożyć na innych mieszkańców ceny czy coś nie są to wydaje się zadaniem jest sens ekonomiczny jest, ale to przecież nie powinniśmy żyć tylko kierować ekonomią tylko są jakieś pewne zasady Solidarności przez, jeżeli nie wiem, by spaliła część osiedla to sądzę, że inni mieszkańcy Bydgoszczy, by ponieśli koszty pomogliby tym swoim bezpośrednio tutaj mieszkającym ludzie, gdyby była jakaś klęska żywiołowa to przecież też pomagamy swoim sąsiadom dziwi mnie to, że cała Bydgoszcz takie gigantyczne miasto nie chce pomóc w 1000 ludzi, którzy żyje w terenie, który jest praktycznie terenem klęski ekologicznej i nie widzi dla nich potrzeby pomocy choćby nawet takiego czystego serca to był dr Mariusz Czop z wydziału geologii Geofizyki i ochrony środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie cały czas jesteśmy na wyspie Młyńskiej w Bydgoszczy może nas odwiedzić można wejście do naszego Sejmu Radia TOK FM zrobić sobie zdjęcie na mównicy zagłosować w naszej ankiecie wieczorem podany wyniki tej ankiety teraz już zapraszam na informacje Radia TOK FM, a po informacjach Homo science Zwiń «

ZACHEM - największa bomba ekologiczna w Europie?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: WYBORCZY MAGAZYN RADIA TOK FM

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 04:00

Najnowsze Podcasty

"Uciekłem z getta". Prawdziwa historia chłopca, który niejeden raz pokonał nazistów

Jak powstał najpiękniej ukwiecony balkon Warszawy?

Czy umiemy reagować gdy widzimy nieprzytomną osobę, która potrzebuje naszej pomocy?

Test: Mercedes klasy A

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL