Od konspiratora do etnografa – niezwykłe losy Bronisława Piłsudskiego

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Maciej Zakrocki dzień dobry to są historie Polski tak to czasami jest, że pojawia się powieść, która odnosi się do faktów wydarzeń postaci historycznych i ta powieść pomaga nam przy okazji poznać kawałek jakiejś ciekawej historii no właśnie tak się niedawno wydarzyło, bo to Paweł Goźliński napisał książkę agent powieść o Bronisławie Piłsudskim Agora wydała jest dobra okazja, żeby porozmawiać o bracie Józefa Piłsudskiego w studiu oczywiście autor dzień Rozwiń » dobry dzień dobry napisz parę takich przebyli kiedyś banalnych pytań, dlaczego Bronisław Piłsudski z punktu widzenia historycznego już kogo interesuje mój autobiograficzny stosunek liczby historiach dochodziłem do bronienia interesów w dla mnie zawsze ważniejszy był Bronisław niż jest, dlatego że już było oczywiste miałaby nie oczywisty czy, jeżeli masz kogoś, kto jest przecież nadal uważam, że prawdziwa soczysta biograficzna powieść w ogóle porządna biografia, która wyrwała postać Józefa z rąk zawodowych historyków bardzo cenię zawodowych historyków zawsze mam z nimi drobny problem polegający na tym, że dziwię się, że tak najbardziej tak powiem bestsellerowe powieści polskiej historii tworzą nam o zagraniczne autorzy, a to chyba oni przyzwyczajeni są już od dziesiątków lat, że książkę nawet naukową pisze też między po to, żeby, a sprzedać ciągle ktoś chciał ją przeczytać to wiązać naukowcy mieli czasami takie podejście do tak ambitne, żeby to było tak akademickiej tak naukowa będzie stało na półce w bibliotece uniwersyteckiej, więc myślę, że ciągle działa taki stereotyp, że ktoś dobrze przed znaleźliśmy w i metodologia z tej zmienia się rodzaj kajdan ów, a przecież Rolex tylko to również budowanie publicznego dyskursu przeszłości przecież nie pisze się po to, ja też nie podpisałem po powieści historycznej czy w ogóle opowieści o historii żeby, żeby tylko oddać sprawiedliwość dawnym czasu, ale to zawsze jest jakąś opowieść współczesna, ale często środowisko, jeżeli już tak możemy zamknąć ten wątek z niechęcią patrzyło na takiego naukowca, który stał się popularny albo występować zaczął w telewizji jako popularyzator to wręcz było coś w rodzaju epitetu prawda szczerze mówiąc był to powód, dla którego po zrobieniu doktoratu nie zostaje na środowisko akademickie na dobrze tym wyjaśniliśmy 1 powód ale, ale jeszcze drugie pytanie trochę warsztatowe trochę o sposób pisania jest taki problem, którym się zetknąłem wiele lat temu, kiedy robiłem taki telewizyjny cykl p t. fałszywy kadr, gdzie chciałem, pokazując fragmenty filmów fabularnych porozmawiać z mądrymi ludźmi jak się ma fabuła do historycznej rzeczywistości co więcej, gdzie jest granica czy powinna być granica dla reżysera twórców filmu, gdzie może sobie frywolnie buszować po po historii no bo jednak z drugiej strony może sobie zadać pytanie jak ludzie to obejrzą to pomyślą, że wtedy naprawdę tak było jak jest z pisarzem powieści mocno osadzonej w realia historyczne, a powieść historyczna to przede wszystkim jest powieść powieść ma swoje gatunkowe reguły musi być narrację, która spotka się z oczekiwaniami czytelnika powieści związku, z czym jest tak, że dopóki mogłem podążać za faktami za nimi podążały, a jeżeli fakty przeszkadzały narracji to niestety musiałem przechodzić na stronę oficjalną tylko 1 część odpowiedzi to wyglądałoby na lekceważenie materii historycznej wcale tak nie było, dlatego że przed łódzkim to co robi autor Piotr powieści biograficznej to bierze na siebie portret bohatera, a to przestaje być tylko postać, która rekonstruować na podstawie dokumentów, ale całą odpowiedzialnością ktoś, kto bierze cała odpowiedzialność polega na tym, żeby stworzyć portret, który jest jak to powiedzieć egzystencjalnie prawdopodobny czy możliwy do komunikowania się ze współczesnym czytelnikiem w jaki sposób zagarniając doświadczenia również autora czy też innych postaci, które pozwalają po zwykle jest także materiały graficzne jest dziurawa nie ma co się oszukiwać mamy momenty w życiu bohaterów, do których mamy doskonałą dokumentację tak jest również w przypadku realizował ten, ale są tu bardzo często jest także ma kulminacyjny nagle nasz bohater milknie tak jest w jego dzieciństwie to podstawowym źródłem w ogóle do opowiadania biografii młodzieńczej obydwu braci Piłsudski jest dziennik Bronisława pięknie zdeponowane w, a w nowym Jorku w Instytucie Piłsudskiego całe szczęście zdigitalizowane, więc trzeba było jechać do do Waszyngtonu żeby, żeby i czytać tę materię no oczywiście to klasyczny młodzieńczy dziennik, w którym mnóstwo jest miłości z problemów ze szkołą z rejestru programu z rodzicami, gdyż wszystkie pokolenia zawsze mają problemy z rodzicami i odwrotnie to jest i kiedy i są tam miejsce zupełnie puste to znaczy, kiedy okazuje się, że emocje są tak intensywne, że Bronisław jest zaangażowany w rzeczywistość przestaje pisać, kiedy umiera jego matka nagle zapisy znikają ani jest pusta przestrzeń wokół tego tragicznego dramat żyjącego wydarzenia jego młodość, kiedy wjeżdża do Petersburga i życie nabiera przyspieszenia, abyśmy chcieli bardzo dużo wiedzieć o tym, momencie, bo to jest moment fantastyczne punktów również historyka znaczy, kiedy on zaplanuje się w działalność frakcji rewolucyjnej radny woli zaczyna być bardzo blisko przygotowanego zamachu nad na cara to jest opowieść głęboko zaangażowaliśmy do tego tak dalszej części i tutaj już nic nie mamy, dlatego że Bronisław kilka jeszcze po przyjeździe do Petersburga jeszcze pisze kilka skrótowy notek takich interesujących chce także mój właściwie duszy przydarzyło to znowu dotyczy głównego problemu szkolnych, a nie, ale już i potem mamy próżnię 9 koncesji zakończyłyby zaczął pisać dziennik, opisując dokładnie tajne spotkania w celu zorganizowania zamachu na cara to rzeczywiście słaby konspirator żaden zbiera, więc to oczywiście to nie chodziło w grę więc, ale z punktu widzenia biografia dochody czekamy takiego momentu, kiedy musimy zacząć zadawać kluczowe pytanie, bo dochodzimy do kulminacyjnego momentu w historię naszego bohatera, który dla niego będzie oznaczał po prostu zesłanie na wyspę więzienie, więc tutaj znowu nie mamy nic mamy z SA Halina jego pobytu sam nie mam przede wszystkim zaś listy, które zaczną przed rodziną już w momencie, kiedy wyrok zapadł także zapisy w podróży na Sachalin późniejszego listy nagle można ufać tutaj normalna krytyka źródeł chodzi w grę są, które po pierwsze, pisze ze świadomością tego będzie czytała je cenzura po drugie w sytuacji, kiedy sam jest tak piekielnym stanie, że może musi wybierać będzie szczery z rodziną czy przedstawi je bardziej uspokajający obraz własnego własnego losu czy będzie przecież nie będzie trochę wypierał czy swoich czy swoje rodzeństwo obdzielić stanem własnej depresji, by spowodowanej wewnętrznym ze swoim losem czy będzie próbował ich w jaki sposób edukować z tego dna piekła mówiąc, żeby nie wnieśli jego wdrożenie zmarnowali sobie życia, więc i w jaki sposób traktować biograf nie ma wyjścia teraz musi podążać za dobę oczywiście może zadać pytania, ale nie może stworzyć oczywiście alternatywnej ścieżki opowiadania, w której biorąc pod uwagę te zastrzeżenia zaczyna zaczną budować inny stan świadomości wśród, korzystając z innych zapisów dotyczących również również świadomy sytuacji w podobnym czasie jest bardziej, że mamy źródła bardzo bliskie Bronisławowi, bo akurat jego najbliższym człowiek na Sachalinie z też fantastycznie ciekawa postać, jakiego i łacie w napisał książkę napisał pan wspomnienia z sali, gdzie pojawia się tajemniczy Litwin niewymieniony z nazwiska oczywiście wiemy, że to jest, że mowa jest o Bronisławie także już są pośrednie chociażby wiemy takim podstawowym myślę, że było zorientować się czym był ten Sacha i jakie te piekielne miejsce jest oczywiście książka Czechowa, który jako lekarz jeszcze wtedy nie nie tak do końca znany znany pisarz jedzie na Sachalin z misją taki klasyczny pozytywistyczne akt zejścia opisują jak spotkania tak wygłaszałem również oczywiście to i jest to znowu chodzi fantazja ale gdzie jest granica między fantazją, a rzeczywistością Otóż Czechow nie mógł pisać pisał wszystko zrobi nawet spis powszechny na Sachalinie wszyscy przy rozdawał ankiety i który był adresowany do wszystkich zesłańców katorżników, którzy nabyli i osiedla ojców mają 1 problem nie mógł pisać o politycznych nie mógł bezpośrednio przed o politycznych w naszej postawie osobie czy też czysta fantazja że, że mogą opisuje spotkanie, w którym bierze udział i Czechów i Piłsudski nie, dlatego że w pewnym momencie, kiedy Czechow opisuje swoją wizytę w krakowskim miejscu gdzie, gdzie został zesłany Bronisław pojawia się wątek meteorologicznym i jest historia pewnego Miedź ma na byłego oficera podoficera Floty, które potem z tą narodową ma teraz o tym nie ma skarży, które zajmuje się badaniami meteo na właśnie Rykowski porównuje z innymi regionami Sachalinu i okazuje się, że był wiemy to kto zajmował się w tym czasie tymi badaniami Otóż Otóż uwłacza ten sam najbliższy przyjaciel w owym czasie Bronisława Piłsudskiego czy w związku z tym, jeżeli oni spotkali spotka się rozwiązywać z wielkim prawdopodobieństwem możemy stwierdzić, że spotkał się również z Piłsudskim nie mógł w tym spotkaniu pisać, więc jest to wystarczający dobrze potem oczywiście biorąc pod uwagę rozwój sytuacji ski możliwe dane opowiedzieć jednak takie spotkanie z fabularyzowanych na to, że my jak jest warsztat pisarza, który pisze powieść, ale jednocześnie chce nam jak najwięcej opowiedzieć o konkretnej postaci jego życiu no to to jest dobry moment, żeby teraz sobie to wszystko przemyśleć posłuchać informacji w radiu TOK FM, a po nich wrócimy już do opowieści o Bronisławie Piłsudskim, przedstawiając jego niezwykłe losy historię Polski Maciej Zakrocki i tam ponownie są historie polskich studiu pan Paweł Goźliński, który jest autorem książki, a pan powieść o Bronisławie Piłsudskim dobrze raz jeszcze dzień dobry państwo opowiedział nam pan o tym jak jest warsztat pisarza w pierwszej części przejdźmy teraz może do samej postaci, bo rzeczywiście no on może nie zmienia losów Polski w takim rozumieniu jak jego brat natomiast to nie znaczy, że to co on robił nie zasługuje na uwaga może ma jakieś ogromne znaczenie dla opowieści chociażby ludziach bardzo ciekawe czy ludach żyjących tam, gdzie jego rzuciła historia może tak trochę tradycyjnie, żebyśmy tę postać trochę sobie przybliżyli słuchaczom powiedzmy 2 słowa pan opisuje swej książce o początkach dzieciństwie właśnie o potem w Wilnie, a wreszcie w Petersburgu, które decydują o tym w dalszym losie naszego bohatera, kiedy opisuje pan tę beztroski jeszcze czas, kiedy ma kilka lat właśnie Żukiem lata po po majątku, który notabene, który będzie się pali to też ogromne znaczenie dla losów tej tej rodziny no to się tam pojawia taki wątek, że może on miałby nawet być może nie ma muzykiem, ale próbował grać na fortepianie to zresztą jest charakterystyczne dziedziczone to jest ojciec naszych braci Piłsudskich też Józef, który jest niedokończonym niespełnionym kompozytorem pianistą to bez 1 palca z kością w karierze wirtuoza raczej nie może być mowy Knighta figura ojca jest moim zdaniem w historię 2 braci bardzo ważna przypomnimy sobie, że mamy do czynienia z 1 z dowódców powstania styczniowego na Żmudzi, który po klęsce powstania trochę, unikając losu ze społecznego w ogóle kary bardzo szybko się, że nic mają Milewicz równą Zubilewicz człowiek jest 1 z największych najbardziej majętnych z wielką tradycją klanów Litwy inżynierze gigantyczny majątek to są naprawdę to są też wiele folwarków to są w 1000 ha ziemi oczywiście cały czas z groźbą i pod presją od odebrania tego majątku przez przez Rosjan co się zresztą w pewnym momencie spełni niestety w no ale mamy tutaj klasyczne jak bowiem przejście od romantyzmu powstańczego do pozytywizmu to Piłsudski senior zaczyna budować, że miejską utopie zaczyna próbować budować kolejne fabryczki to terpentyna, a to gorzelnie, a to browar wszystko niestety z drewna wszystko niestety niedokończony jest rzeczywiście jest wykształconym ogromne w Petersburgu ten majątek pozwala prowadzić go rodzinie danymi na początku dosyć radosnych tryb życia polegający na tym, że oprócz właśnie budowania majątku mogą sobie pozwolić na to, żeby do Petersburga pojechać na premiera, gdzie swojego muzyczny par pasję można może realizować jego żona od początku jest chora związku z tym też jeżdżą do wód leczą się one co roku rodzi też zresztą przypadek też swoistej swoistego paradoksu związanego z pamięcią historyczną Otóż jak myślimy sobie Józefie Piłsudskim jego matce, zwłaszcza kiedy mamy w głowie ten wizerunek ten obraz cmentarzu na Rossie, gdzie są jest pochowana matka jego syna serce syna dokoła jeszcze inne dzieci przeżywane dzieci tej oto matki Polki potem są przecież żołnierze, którzy Polsce, którzy zginęli w walkach o o Wilno my ten stan ten to teraz sfera symboli, a sfera rzeczywistość jest taka, że matka Józefa broni się, że rodzi kilkanaście razy losy rodzeństwa są często bardzo skomplikowane czasami smutne, bo to jest byli szybcy, bo ceny są ich szpitale psychiatryczne i traktowania różne dziwne schorzenie chroniczne wczesna śmierć bliźniąt które, którą tak są właściwie się kończy kończą, bo matka Józefa i Bronisława przestaje rodzić wtedy kiedy, kiedy umierają bliźnięta ostatnie Dzieciątka ostatniego rodzeństwo, więc mamy tych 2 braci, którzy są dzieli zaledwie 13 miesięcy mamy ojca, który próbuje zbudować tą topie dosyć beztroski świat wydawałoby się no, do którego czasem jeszcze jednak wyjeżdżają Kozacy, wprowadzając nerwową boczny nerwowa, bo trzeba np. książki po polsku chować robić różne dziwne rzeczy, żeby zabiegi, żeby jakiś sposób nie wpaść, ale w gruncie rzeczy dosyć spokojny świat tu to wszystko się kończy właśnie w wielkim pożarem, który zjada cały majątek wyrzuca rodzinę z zmieniają zupełnie życie, bo muszą przeprowadzić to wina tułają się po wynajętych mieszkaniach to jest klasyczna już deklasacja Skry był ojciec trochę nie przyjmuje do wiadomości ciągle próbuje, a to zbudować sobie pozycję jakiś samorządach ziemiańskich, do których w ogóle nie dochodzi do ich organizacji, bo dno Rosjanie nie godzą się w końcu lat, a na żadne próby budowania polskiej samorządności na kimkolwiek poziomie właśnie takich starań ojca zaczną się dziennik ten dzienną podjęcie trochę taką Izbą trudno będzie, że może nonszalancja, ale taką może nieumiejętność pogodzenia się z tym, że coś się skończyło oddaje tak tak taki ma zdaniem cena, którą pan opisuje przy okazji, toteż fantazja czy czy fragment pamiętnika, kiedy przychodzą właśnie wierzyciele po jakieś długi i bronić dostaje polecenie, że mam mówić ojca nie ma w domu oni nie chcą w to uwierzyć i chcą wchodzą dalej do środka wtedy ojciec wyskakuje przez skok to jest akurat fantazja, ale też dla mnie znaczące jest czujny i jest inna opowiastka, którą Bronisław przekazał 1 ze swych towarzyszy nie wolno Sachy i Niemiec mówił, że ojciec komponował sobie walczyki, ale nigdy nie po niej nigdy nie zapisywał i tu niewierny cytat, żeby Hołota nie mogła sobie groźne swoje potańcówka, więc no to jest groźne, która nie ma co ma coraz większe kłopoty finansowe musi ciągle reperować buty i płaszcze, bo na nowej nie stać, a z drugiej strony ta klasowa wyższość nóg, z którą synowie Piłsudski musieli sobie jakiś sposób poradzić powtarzam tę frazę u nas myślę traf na myśli w jaki sposób są deklaracje zmienić misję stąd, jakby to moda intelektualna boi, bo można mówić, która nas właśnie socjalizm, a która spadła również na nich po padło na podatny grunt 3 października 1800 osiemdziesiątego szóstego roku no to jestem już studentem, a Józek Łukaszewicz został moim przewodnikiem po tym, nowym życiu pamiętam go z Wilna jak mnie pomarańczą ratował przed ruchem Niezabitowski Drąga niezgrabny policji nie chodzi tylko się zatacza, ale nie dlatego się, zanim oglądają tylko, że twarz ma piękną tak się zaczyna fragment opowieści pana pana książce, kiedy właśnie Bronisz już Bronisław może trzeba mówić ląduje w Petersburgu i dość szybko właśnie wchodzi w to środowisko młodych konspiratorów do szybko niebo, bo najpier w musiał groziło mu nieskończenie gimnazjum bądź ciągle problemy z nauką w gimnazjum, więc dokończył je w Petersburga potem poszedł Uniwersytet i rzeczywiście tam zaczęły się go przygody konspiracyjnej tak naprawdę nie wiem jak one były głębokie możemy uznać, że tak naprawdę to była tylko gra w przypadku co się stało oto młodzi konspiratorzy po rozbiciu na żadnej woli i w związku z oczywiście z zamachem, który zabił poprzedniego co rozmachem chronią Hryniewieckiego znowu próbują dokonać tego samego co zresztą potem okresie w rocznicę tamtego zamachu uważają jest bardzo ciekawe, bo nie są terrorystami, którzy mają background anarchistyczny dajmy na to oni w gruncie rzeczy są terrorystami firmy Grant socjaldemokratyczny to są socjaldemokraci, którzy nie są w stanie metodami politycznymi uzyskać reform act, który sobie życzyli, a żądają wcale tak wiele znają konstytucji masz teraz łatwo namówić nie tak wiele w żądają od zaraz wyślę kupców w ziemi wprowadził konstytucję wolność słowa oraz zrzeszania się no i i cenzura policja polityczna von, ale jednak nie domagają się do Morskiego w warunkach, kiedy państwem rządzi imperator to nie jest sytuacja właśnie demokracja parlamentarna stanowczo nie, tym bardziej jest łatwe, tym bardziej że paradoks za przeszkadza zamachu Hryniewieckiego polega na tym, że zostały obalone zginął Car względnie liberalny i na to i na jego miejsce przed zamordyzm, a więc po szkodzie takiej atmosferze zagra z gęstniejącą represyjności władz no ale studenci spotykają się po nocach i ten Łukaszewicz jako bardzo zdolny Chemik po koniec życia prof. Uniwersytetu lwowskiego przygotowuje przygotowuje nitrogliceryny i robi to przy pomocy środków nabywanych w aptekach i teraz mamy także, by coś się, jaka jest rola w tym bronić Bronisława no wiemy, tyle że emisariusz frakcji przyjął do Wilna Bronisła w z Józefem opraw zaprowadzili go dalej do kolejnych konspiratorów, którzy mieli dostęp do tych materiałów do środków do bardziej wybuchowych i przegłosowali go też 11 grzech cudzysłów drugi grzech polega na tym, że wydają mieszkanie na wydrukowanie wydrukowanie odezwy tej frakcji rewolucyjnej narodowej, który miał być opublikowana po po udanym lub nieudanym, ale też po udanym zamachu spada polega na tym, że ani udało się przez te materiały, które zostały przywiezione z Wilna nie nadawał się do produkcji materiał wybuchowy był zbyt rozcieńczony, a cała, a te ulotki ulotek nie udało się w ogóle dokończyć druku, więc nic to realna inspiracja do zamachu nie dochodzi, ale jednak grupa, która to wszystko próbował zorganizować wpada w ręce policji wpadł w ręce policji i Bronisław i Józef na no i no jeszcze tam wchodzi w grę, dlaczego wpadli, dlaczego wpadli to będzie kolejna historia ważne dla Bronisława mianowicie historia zdrady, kto tak naprawdę sprawił, że drugorzędne postaci tego spisku również zostały wyłapane tak czy inaczej bardzo szybko doszło do procesu, który trwał, ale postawa pytań czy rzeczywiście tak było rzeczy tylko tak tylko tak na tym polega rola powiedział Bronisław, czego nie wiedział jak próbował się broni w procesie być może pomieszane zsunąć swoją rolę tak czy inaczej został skazany na śmierć, a jego brat na no to były już taki właśnie na te procesy po prostu jako współ współ pracownik spiskowców został skazany na 5 lat zsyłki Bronisław najpierw otrzymał wyrok śmierci, który został zamieniony na 15 lat pobytu na wyspie więzieniu, ale co jak był paradoks polega na tym co może porozmawiamy jednak za chwilę albo może jeszcze zdążymy polega na tym, kto się tak naprawdę spotkał w tym w tym spisku w tym procesie, bo oto starsi, bo oto 1 z przywódców spisku na nim akurat wyrok wykonano, bo nie milionów nazwisko znane nazwisko nam znane starszy brat również starszy brat przyszłego protagonistów historię znanego nam jako Lenin, a i biografowie Ulanowa Lenina piszą o roli tej egzekucji tej śmierci na młodszego brata o tym jak dużym stopniu ukształtował jego postawy ten teren ten trend to tragiczne zdarzenie ten tragiczny wyrok egzekucja z drugiej strony mamy Bronisława, który zupełnie niechcący w być może tak raczej nie, chcąc wplątuje swego brata do w całą tą konspiracyjną awantura co kończy się dla niego zesłaniem pięcioletnim za niewinność może oberwać za niewinność faktu, ale ważne jest to, jakie są konsekwencją też wraca ukształtowane ideologicznie to na Syberii jak obchodzić oczywiście liznął liznął socjalizmu jako młody człowiek co wraca jako ktoś gotowy do zaangażowania się w sprawę właśnie z Syberii mamy tutaj taki oto paradoks, że 2 ludzie, którzy potem spotkają się po w 1920 roku po przeciwnych stronach frontu po to, żeby stoczyć bitwę o przyszłość Europy zostali niejako trochę przypadkiem zrobieni przez swoich starszych braci od bardzo przyjemny paradoks historii warto tylko przy okazji może powiedzieć opisuje pan to ważne właśnie tak bardzo emocjonalnie, kiedy ten wyrok jest ogłaszany to każdy z czystych oskarżonych skazanych może coś powiedzieć i to akurat tej daty prawdziwych mów obrończych uczestników spisku i o tyle, toteż warto na co zwrócić uwagę w kontekście tego wątku jak pan mówił, że no właśnie oni nie są terrorystami w zasadzie tak jako ludzie, którzy uważają, że to jest właściwy pomysł na życie tylko, że nie widzą oni w tych umowach wyjaśniają nie widzą innej metody tak to oni postanowili zabić cara, dlatego że nie widzieli innego sposobu na odmianę losu tak to to jest istotne na razie Ulanów to chyba 1 z kilku 2 postaci czy 3, które właśnie są skazane i wyrok zostaje kontakt ci, którzy trzymali w rękach bombę w momencie, gdy ich wyłapano oraz przywódcy bezpośredni przywódcy spisku z im de Car nie darował nie zostali powieszeni resztę spiskowców na 1 okręcie popłynęła na sali no właśnie o tym, fragmencie szalenie ważnym w życiu Bronisława opowiem już po informacjach TOK FM historię Polski Maciej Zakrocki dzień dobry raz jeszcze to jest audycja historię Polski w studiu Paweł Goźliński autor książki, a Kan powieść o Bronisławie Piłsudskim powiedzieliśmy w poprzedniej części, jakiego powodu wyrusza na daleki wschód to jest po prostu skazańcom zamieniono mu wyrok śmierci na 15 lat zesłania nietypowa podróż na daleki Haliny w tym sensie, że dziś w naszych wyobrażeniach ciągle funkcjonują takie bitki którymi się wywoziło nas na Syberię tutaj trochę wygląda to inaczej dlaczego, a no to był duży problem dlatego, że jeżeli już ustanowiona na Sachalinie zmieniał Sachalin wyspy więzienie to trzeba było tam dobrą do 200 ogromne masy niebezpiecznych przestępców uznano, że najbezpieczniejszym sposobem będą okręty takie okręty to zresztą też nazwał Ochotnicza Flota one były budowane za pieniądze zgromadzone ze składek takie okręty wyruszały 2 × do roku, żeby po około 500 więźniów pod pokładem przewieźć na Sachalin, jaką trasą to jest ciekawe, dlatego że wtedy mieliśmy kanał Sueski związku, z czym one były specjalne więzienia w Odessie takie, w których gromadzono więźniów w całej Rosji, po czym wsadzano ich na pod pokład to było ciekawe, dlatego że po kilku dniach mogły już można było zdjąć swobodnie rozkład tych więzi wolni nie mieli żadnego innego widocznie nie mieli, dokąd uciec, nawet jeżeli przepływając przez kanał Sueski od brzegu dzieliło ich kilkadziesiąt metrów, ale to kąpieli uciec na pustynię cóż to za droga ucieczki postępuj tak wycieńczeni tą drogą, że ciut, że np. w wypadku tej podróży Bronisława na Sachalin, by były tylko 3 trupy, chociaż rozwalił się silnik na morzu czerwonym rzeczywiście mieli gigantyczne problemy, bo po prostu pod pokładem proszę wyobrazić warunki pod pokładem, gdzie są cele, w których stłoczeni są więźniowie jak niewolnicy i temperatura rośnie do kilkudziesięciu stopni, z czym litościwie kapitan portu wypuszczał ich partiami na pokład i przy pozwalał przez chwilę pobyć na powietrzu i oblewał ich zimną wodą to był jedyny sposób 1 jedyna metoda, jaką mógł zastosować, żeby przed utrzymać przez Więcbork tylko 3 trupy potem oczywiście to jest podróż wzdłuż Indii potem wzdłuż pomoże japońskim robi się coraz zimniej sztormy zalewają te okręty, więc ci nieszczęśni zesłańcy, którzy jeszcze do tego celebrują celebrowali podziały, które są charakterystyczne dla kasty wierzę, że to co to coś było dzieliło ich na stałym lądzie w sposób spotęgowane występował kiedyś wtedy, kiedy nagle znaleźli się w takim zamkniętym świecie czy narodowościowe konflikty w Rosji to, że Rosjanie mieli konflikt z Ukraińcami Polacy mieli konflikt z Ukraińcami Tatarzy mieli kontakt ze zmianami tak dalej tak dalej wszystko nabiera charakteru niejako no w krwawego, bo to było często dochodziło do do konfliktów które, bo oczywiście ci więźniowie mieli swoje sposoby, żeby przemycić na pokład na pokład broń białą może to wystarczyło, żeby zrobić sobie krzywdę, a najgorszy chyba naj niebezpieczniejsze konflikt był dzieli właśnie więźniów politycznych, którzy na Sachalin akurat po Bronisław wpłynął w drugim dopiero transporcie więźniów z Drezna znaleźli się więźniowie polityczni, a i ci więźniowie polityczni zresztą zamachowcy chcieli ubić cara to byli przedmiotem głębokiej nienawiści ze strony kryminalistów to bardzo dziwne zaskakujące, choć bardzo często jest to, że taka swoista lojalność kryminalistów stosunku do legalnej władzy całe szczęście Bronisław miał Farta znów pojawia się czuwać, w którym rozmawialiśmy już ciekawa postać bądź nawrócił w Pittsburghu tak zaczął mieć wizję nagle stał się pół świętem takim klasycznym rosyjskimi rodzimym, kiedy przyszedł naczelnik więziennictwa, żeby mu zaproponować, żeby poszedł klasztoru zamiast zamiast tkwić w tym nieszczęsnym więzieniu to zapowiedź umieszczenia dość odpokutował poprosił o to, żeby właśnie wysłać do psa na Sachalin sam prosi, żeby wysłać go do piekła, żeby się tak do końca już odpokutował jak klasyczna, by w Lesznie możliwa na wydawałoby się, że to po prostu takie 4 tylko do Dostojewskiego to rzeczywiście się dzieje i ten uważa, która przygarnia tego młodego 21 letniego Bronisława trochę się nim opiekuje razem chodzą po więźniach pocieszają ich Bronisław pisze listy ich imieniu do władz, bo oczywiście czym się zajmują więźniowie ciągle piszą, że właściwie to oni są nie absolutnie niewinni i i na pewno jest nieporozumienie i natychmiast zaraz ich zaraz odbiorą zaraz jak tylko władza się do wieży oni są tacy właśnie biedni i nie skazani nie za swoje winy to natychmiast zawrócą i drogi nic takiego się nie działa, ale no i opisał te nieszczęsne listy być może pisał też listy takie, które dla mnie są najbardziej wstrząsające czytałem o nich wciąż Daniela bera o osobę z Syberii przed głazem to jest już właśnie takiej podróży 1 z więźniów przyszłych Halinów napisał list, w którym wzywał swoją żonę żeby, zanim wyruszyła, bo to jest tak fantastycznie jest ziarno dają ziemię za darmo wszystko jest tu taka wspaniała ziemia do do życia po prostu suki Knot, jako że czuł się wiedział, że samemu będzie bardzo trudno przetrwać wreszcie postanowił PIT-u opiekę nad opiekun sprowadzić sobie żonę nakłamał, dlatego że Sachalin są z pewnością nie był dla osadników ani dla więźniów no takim gościnnym miejscem, gdzie mogli, gdzie mogli funkcjonować bez za bez narażenia życia jest bardzo wiele opisów pana książce czy był Haliny i tu myślę, że odeślemy słuchaczy do tych opisów, które pokazują jakich warunkach ci więźniowie tam funkcjonują ja, żeby dodatkowo zachęcić mogę tylko przy może tylko przywołam 2 zdania ta cała wyspa jest bluźnierstwem jeśli stworzył ją jakiś Bóg to strach się do niego modlić to 11 pisma w stanie mocnym, choć chodzi mu nie mówię, że wystarczające dlatego warto sięgnąć do wielu innych jest jeszcze takie zdanie na Sachalinie nie ma nic dobrego jest złe i gorsze no właśnie w takich warunkach jest Bronisław jemu tam dosyć łatwo może nie łatwo jak te warunki, ale no udaje się w na zasadzie pewnego upadł zawsze szef jakiegoś takiego środka próbuje sobie znaleźć w jakiegoś więźnia, który będzie donosił tak rząd, a oni ci więźniowie gadają albo nie daj Boże nie szykują ucieczki czy czy nie spiskują choć, a propos ucieczki to może też sięgnę do 1 zdania, który z bohaterów mówi tu nie wiesz, gdzie kończy się więzienie nie, bo nie budują ani palisada ani murów, bo po co i tak nie ma, dokąd uciec ścigać więźniów też nie ma powodu chyba z nudów dla czystej przyjemności polowania no, więc tam jest tam jest Bronisław i właśnie no ten 1 z naczelników, który zarządza tym, gdy tym terenem i tymi więźniami proponuje mu pracy korepetytora dla swojego syna, więc tam może trochę ułatwia życie, ale zaczyna się jak rozumiem takiego kariera człowieka, który może tam zostać może stać się kimś ważnym dla tej społeczności może stać się właśnie dla nich nauczycielem, a jednocześnie bacznym obserwatorem i etnografem antropologiem powiedzmy tej części pójdźmy jednak, że mózg mógł się skończy w ten sposób mógł zginąć w ciągu pół roku i to byłby koniec znaczy wystarczyłoby, żeby zeszła posłano go do kopalni węgla na Sachalinie, bo na zachodnie było wiele pomysłów dziwny gospodarczych m. in . to, że między m. in. kopanie węgla, który ten był to pod dostatkiem wydawało się to były oczywiście bardzo prymitywne warunki właściwie kilku to był wyrok śmierci po pół roku to było nawet tak co opisuje Czechów rzeczy więźniowie, którzy byli skazywani na na pracę w kopalni w Due to taka nazwa miejscowość trybu kopalnie co mają mniejsze sobie podkupywać ze zastępców, bo to nie było także tylko biedni więźniowie polityczni trafiali na na Wyspach, ale również dosyć majętni ludzie mogli sobie zastąpić siebie, a Bronisław miał szczęście dlatego cała ta ekipa przestępczy polityczna wylądowała niejakiego butelkowa, który rezydował w miejscowości krakowskie wtedy też nazwał północ północny wahania tak naprawdę był środek wyspy, który nie był takim na jej gorszym typem i rzeczywiście próbował czasami udawało się go namówić na dosyć reformatorskie szalone pomysły Bronisław i jego kompani nagle wpadli na pomysł, by założyć swoistą komunę rolniczą sami uprawiali ziemię sami gospodarowali na niej sami poszukiwali płody nawet hodowali zwierzęta wszystko jakby miało myślę, że Bronisława zaangażowania był absolutnie autentyczne on naprawdę próbował na tej wyspie znaleźć sens tego jest, bo podświadomie świadomie uznał, że jeżeli sobie, by nie znajdzie tutaj miejsce jakiegoś celu to kto spadł pochłonie, więc prowadzi np. dziennik w tym zapisy dziennik grono licznych trochę ich śladem ojca poszedł, żeby sprawdzić, jakiego rodzaju rośliny jakich warunkach czy są liczone przetrwają będą dawały plonach w ogóle je hodować żeby, żeby to miało sens co się przyjmie nas chronić co się nie przyjmie, a potem spotkał spotkał miejscowych bardzo szybko spotkał miejscowe plemiona nie było tak po zwykłego nazwisko kojarzone z nami tak bardzo tajemniczym ludem mieszkańcy na Hokkaido na Wyspach Kurylskich i na Sachalinie, ale z mnichami zwanymi wtedy lekami to było jego pierwsze tak powiem plemię i nie tylko była to praca antropologiczna z jego strony, ale również pracę także pozytywistyczna, bo to, czego dokonał Bronisław to był nie tylko badania zapisywanie ich pieśni gromadzenie artefaktów, ale edukował zakładał szkoły to po pierwsze, zakładał szkoły po drugie, prowadził program szczepień przeciwko ospie co było ratunkiem dlatego dla ludności most wiemy doskonale, jakie skutki miały epidemii, jeżeli chodzi ludy rdzenne nie tylko chętnie w każdym miejscu nagle ów na globie, gdzie pojawiali się biali ludzie razem ze swoimi chorobami uczył też solić ryby, gdyż do tej pory relacje słyszeli co kończyło w tym, że wiele duża część tego połowu trafiała do psich pysków, bo tylko do tego się nadawała, więc z to były zmiany, które z punktu widzenia kogoś kogo byśmy mogli nazwać 1 z etnografem antropologiem były wbre w jego misji, jaka jest misja antropologa, żeby uchwycić i opisać kultury na ich pierwotnym etapie rozwoju czy zachować ich niezmienność tylko pytanie zmienność nadaje się do takiego pełnego antropologicznych opisów tymczasem był to chociażby wprowadzenie tego szkolenia może doprowadzić do sytuacji, w której oni chodzą do normalnego biegu pieniężnego należnego mogą handlować nadwyżkami żywności zaczynają mieć pieniądze to absolutnie zmienia życie tych ludzi oczywiście taki zmienia ich życie po pierwsze, zaczynają masowo wymierać zostają wypchnięci ze swoich terytoriów, więc na granicy wymarcia zmieniać sytuacja ich kobiet, które by z masowo się prostytucją, bo to jest jedyny sposób, żeby przetrwać zdobyć jakiekolwiek środki oczywiście alkohol też robi swoje, więc trafia do ze światem mocno zdegenerowanego, który właśnie na 2 sposoby próbuje go ocalić z 1 strony właśnie, drukując na swego też przed wspaniała moim zdaniem historia jego ucznia ulubionego urzędy, na którego wydobywa wioski legł w te historie kończą się znowu tragicznym paradoksem oto bierze chłopaka po to, żeby Gove edukować, a po sobie, żeby edukować, żeby on był stał się partnerem czy przynajmniej był bezbronny wobec kolonistów, żeby mógł reprezentować interesy swego plemienia, ale kończy ta historia chłopak umiera na gruźlicę, czyli ginie od choroby, którą właśnie nagle za leki kolonizatorzy, więc jest, więc kończy się to fatalnie to sam innym sam w pewnym momencie pod koniec życia jako młody chłopak zastępuje Bronisława w szkołach sam staje się nauczycielem już nie iglaków ale, ale Chojnów no ale tak czy inaczej kończy się to dla niego śmiercią w spółkach to smutny paradoks jednak wielu strat Stream musiał się konfrontować Bronisław już od początku swego życia poczynając od nieszczęsnego pożarów w głowie tych historii dobrych i złych w życiu Bronisława jest mnóstwo można, by powiedzieć, że łącznie z samym końcem jego życia, które to zakończenie też jest dość dramatycznej może nawet nie do końca jasne dlatego warto sięgnąć do książki Paweł Goźliński Pawła Goźlińskiego Kan powieść o Bronisławie Piłsudskim tak na marginesie króciutki jeszcze może zdąży fragment książce czytamy uparł się, żeby mówić na mnie Kan co to znaczy Włochów stoi po kolana w wodzie 1 ręką podcina wędkę drugą próbuje przegonić komary, które sprzedają jego ramiona twarz starszy brat może to szacunku nie to coś więcej na więcej o Bronisławie Piłsudskim jak mówił w książce bardzo dziękuję za rozmowę bardzo państwu dziękuję bardzo dziękuję dziękuję również za wysłuchanie naszej audycji historię Polski teraz informacje w TOK FM miłego wieczoru Zwiń «

Od konspiratora do etnografa – niezwykłe losy Bronisława Piłsudskiego

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: HISTORIE POLSKI

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 14:00

Najnowsze Podcasty

"Tąpniecie" w Deutsche Banku, czyli co się dzieje w bankowości

Birma: partia Aung San Suu Kyi rozwiązana przed wyborami

Cenzurowanie czy osiągnięcie cywilizacyjne? O zmianach w książkach klasyków

Kobosko: Lider polityczny jest jak piosenkarz, tylko ma większe ego i więcej odpowiedzialności

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL