Działacz, opozycjonista, premier. Prof. Andrzej Paczkowski wspomina Jana Olszewskiego (powtórka)

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

czworga z magazynu TOK FM zaprasza się Przemysław Iwańczyk jeśli państwo jest sobota szesnastego do tego dochodzi godzina 115 sobotni magazyn Radia TOK FM jego wydawczyni jest Małgorzata Buczyńska Szymon waluta jest jego realizatorem zastępcy Karoliny Głowackiej był z tym gospodarzom zwykle niedzielnych programów mam nadzieję, że będą państwo usatysfakcjonowani tym co dziś proponujemy m. in. będziemy mówić o tym jakie zmiany czekają cudzoziemców słyną przede wszystkim z Rozwiń » uwzględnieniem Ukraińców chcących być pracować mieszkać w Polsce porozmawiamy także o aferze związanej z organizowanym w warszawskim zoo biegiem to dość popularne inicjatywami też tak dla biegaczy jak i dla tych, którzy chcą po prostu zwiedzić ogród zoologiczny winny sposób będziemy także mówić o segregacji śmieci w praktyce bardzo istotny temat będziemy dzielić przestrzeń na to z uwzględnieniem osób, które z niepełnosprawnością osób niewidzących niedowidzących i problemem hulajnóg, które porzucane są w centrum miasta zastanowimy się także jak węże fajek newsów nie ulec tej pokusie, by samemu kolportować nieprawdziwe informacje to wszystko dziś już zawsze zaczynamy natomiast za chwilkę pierwszemu gość będzie nim trochę pan prof. Andrzej Paczkowski historyk Instytutu studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk będziemy wspominać premiera Jana Olszewskiego zachwyty zaczną o godzinie 116 minut temu rozpoczęły się uroczystości pogrzebowe byłego premiera Jana Olszewskiego za chwilkę rozpocznie się msza żałobna w bazylice archikatedra architekt drze ja Świętego Jana Chrzciciela po południu Jan Gosiewski spocznie na cmentarzu na wojskowych Powązkach jeszcze raz zniknie z chemią przywitać pana prof. Andrzeja Paczkowskiego dzień dobry dobry 1 z najpiękniejszych życiorysów w Polsce 1 z najważniejszych postaci polskiej opozycji Demokratycznej to najczęściej te słowa słyszymy od osób, które wspominają Jana Olszewskiego no chyba słusznie, dlatego że znów sposób już tak ciągły systematyczny od 1956 roku aż do osiemdziesiątego dziewiątego, czyli przez 30 kilka lat w były aktywnym działaczem uczestnikiem opozycji anty ustrojowej Demokratycznej bardzo różnych wymiarach to swoją aktywność prowadził i był taką wyrazistą osobowością i osobą głów z uwagi na swój wzrost ich aparycję w dobrym miał tak jakby trochę naturalne cechy przywódcze, chociaż nie był takim liderem, ponieważ tak jak ja go obserwowałem to co o nim wiem on w tym czasie przynajmniej nie nie lubił wysuwać się naprzód może to wynikało także ze względów czysto pragmatycznych, ponieważ jako adwokat miał do spełnienia zawsze funkcji obrończych, aby z tego przywódca nie może być obrońcą ludzi, którzy w, którym przewodzi przewodzi obrońcom przyjście prawnym, więc było można będzie wszędzie obecny, ale nie biegał na czele o Janie Olszewskim, zwłaszcza ci, którzy doświadczyli obronę z jego strony mówią, że to Opoka skała także przez wzgląd na jego jego postury 1 tak nie zmącony wyraz twarzy nic nie było w stanie wyprowadzić z równowagi, ale też taką w taki nieprzejednany w kwestiach fundamentalnych kiedy, kiedy stawał w obronie nie tylko kogoś z kogo reprezentował także w obronie wartości w są wynosiło Orły ale gdy był jednocześnie pragmatyczny to znaczy zdawał sobie sprawy, że w tym ustroju, w którym te swoje działania podejmowało wymiar sprawiedliwości no jest pod politycznie podporządkowany i jest właściwie niewyobrażalne, że np. kogoś oskarżonego z powodu politycznych sędzia uniewinnił ją on zdawał sobie z tego sprawę swoistego boomu mamy rok walczył wszystkim oto, żeby go jak najmniejszy z linii i w 1 na czym polega jego jego pragmatyzm, ale panie profesorze od razu sprawę z kompletnego absurdu oskarżenia Janusza Szpotańskiego o napisanie satyrycznych wierszy, ale nie to są chciał osiągnąć to, żeby Janusz dostał jak najniższy wyrok, ale z drugiej strony też opozycjoniści wspominają, że stawali przed wyborem albo niższego wyroku, a ten był nieunikniony albo wyższego wyroku tylko, dlatego że broni mecenas Olszewski, który po był postrzegany przez ówczesną władzę ludową tak jak tak jak był, ale tu wielkim honorem dlatego bronionego było dostać wyższy wyrok właśnie na zamykane są dla nich lokali dawno nie było to cel i Jana Olszewskiego oczywiście, ale on zmieniają lokalizację niż jego klient uzyskał jak najniższy wyrok i nie wiem czy było także, jeżeli ktoś był broniony przez Jana Olszewskiego to jakby z góry było wiadomo, że zostanie więcej niż jak będzie bronił pandy willi ona albo Siła-Nowicki to chyba nie mniej mnie nie na tym problem polegał my wydajemy się, że jeżeli chodzi, aby o szykanowaniu je Jana Olszewskiego jako adwokata to bezpośredniego szykowana n p . zawieszając go wprawach z pełnienia zawodu natomiast chyba nikt nie nie dostał wyższego wyroku, dlatego że wybrał Jana Olszewskiego jako obrońcy na tak, ale w też sposób lub lekko humorystyczne tak wspominany przez byłych opozycjonistów ja wrócę do tego do historii przeszły też mowy obrończe scena stworzy zarzewie i my bardzo bardzo żałuję ale o ile wiem on nie został opublikowany w zasadzie chyba w tej chwili to już jest trochę za późno, ale zbiór mów obrończych Jana Olszewskiego począwszy od obrony panie Rudziński i i tanie rawski z klubu Krzywego koła jeszcze na początku lat sześćdziesiątych, gdzie on jako aplikant występuje jako asystent obrońcy poprzez już to jego wielkie ma mowy obrończej to wielkie procesy Melchiora Wańkowicza Kuronia Modzelewskiego w twarz Janusza Szpotańskiego w toku i wiele następnych płyt tych także w latach osiemdziesiątych jego wystąpienie jako oskarżyciela posiłkowego w procesie morderców księdza Popiełuszki dowodem, że to warto byłoby opublikować nawet bez specjalnego komentarza, bo te teksty mówią same za siebie, chociaż dzisiaj często mogą być niechęć i w pełni zrozumiały, jaki był pogląd mecenasa Jana Olszewskiego na na Polskę demokratyczną, ale przed osiemdziesiątym dziewiątym rokiem to, że to był jego ideały były jakieś jego marzeniem Polska niepodległa i demokratyczna do obu tych pojęć był przywiązany do choćby tradycje rodzinne jego ojciec, który był Kolejarzem był działaczem polskiej partii socjalistycznej i niepodległości owcem tak jak cała Polska partia socjalistyczna przed przed 10013009 . rokiem jest tt tt 2 te 2 pojęcia były ze sobą ściśle związany i oczywiście innych jest taki problem, który to zaś jest czysto czysto umowne teoretycznych 3 czy może być Polska demokratyczna, a podległa czy te 2 rzeczy nie są ze sobą tak ściśle związane, że jedno bez drugiej nie występuje na czym możemy zajmować Polska niepodległa nie demokratyczną, ale Polski Demokratycznej niepodległej, a raczej nie możemy sobie wyobrazić Januszewski nie był zwolennikiem rewolucji w nie wszyscy wasi wszyscy cały okres PRL-u to jego aktywności publicznej, ale on był zwolennikiem no Evil rewolucyjnych działań w ostrzegało, jeżeli była taka potrze, by miało ku temu okazję przed jakimiś gwałtownymi działaniami to najbardziej w sposób, jaki najbardziej widoczny, iż się nie ujawniło w marcu 1981 roku w okresie tzw. kryzysu bydgoskiego, kiedy duża część działaczy Solidarności chciała ogłoszenia strajku generalnego bez określenia terminu trwania tego strajku i Jan Olszewski jest to nie on jedyny brał udział w posiedzeniu komisji krajowej Solidarności był doradcą tej komisji i tam w sposób zdecydowany przestrzegał, porównując taką decyzję tę decyzję o wybuchu powstania Warszawskiego i i jedno, którego też miał doświadczenie w drzewo miał mało o doświadczenie wszystkim jako obserwator, ponieważ mieszkał na Pradze na Bródnie 3004 . roku, a ona na plaży powstanie trwało 2 dni, więc one jako Zawiślak miał wtedy przez 14 lat w ogóle nie i nie miał prawa do dostępu do broni armii krajowej nie pozwalano ażeby w młodociani używali broni był łącznikiem przez te 2 dni później rodzina była przez Niemców wysiedlona spod Warszawy także obserwował powstanie warszawskie z oddali, ale było nie niewątpliwie to tu, bo te same tosty sam to samo środowisko ten sam sposób widzenia rzeczywistości, więc zrodziła się z tego, bo z tych obserwacji powstania także przestroga, o której sami na biznes ruszył z wizażu, bo Jan Olszewski należał do tych osób, które uważały, że należy postępować rozsądnie pragmatycznie bezpiecznie, że można niektóre cele osiągnąć drogą kolejnych kroków naprzód wydaje się, że to było dosyć powszechne w środowiskach opozycyjnych, ale nie tylko FK cały kościół katolicki i prymas Wyszyński dokładnie taką samą mieli wizje, że ten system nie jest zły, że z powinien być zmieniony ale, żeby do tej zmiany doszło należy postępować pragmatycznie ostrożnie krok po kroku i Jan Olszewski także w stanie wojennym wyrażą podobny tendencje np. po osiemdziesiątym drugim roku on w poprzez księdza Orszulika kontaktował się z Wałęsą internowany wówczas, że Wałęsa odwołał zaplanowany manifestacje na 31 sierpnia, ponieważ obawiał się tak jak wiele innych osób się obawiało, że to zakończy się jakimiś krwawymi rozruchami i użyciem broni na na szeroką skalę co chwilę wrócimy do naszej rozmowy pan prof. Andrzej Paczkowski jest z nami przypomnimy o godzinie jedenasty rozpoczęły się uroczystości pogrzebowe msza żałobna, a później pochówek już ma cmentarzu na wojskowych Powązkach premiera Jana Olszewskiego informację tę informację wracamy 1122 na zegarach jest sobotni magazyn Radia TOK FM ekonomiści państwu ponownie w w naszym studiu pan prof. Andrzej Paczkowski historyk Instytutu studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk kinowym wspominamy dziś premiera Jana Olszewskiego rozpoczęły się o godzinie 11 uroczystości pogrzebowe msza żałobna w architekt katedrze Świętego Jana Chrzciciela po południu premier Olszewski spocznie na wojskowych Powązkach wspominamy też premiera Olszewskiego przed osiemdziesiątym dziewiątym rokiem zachwyty przejedziemy też, jakie szczęście do tego co wydarzyło się już za czasów trzeciej nie ERP nie tylko w swej działalności Adwokackiej mecenas Olszewski dom stawał się obrońcom także do wyprzedzał fakty starał się też nim przygotowywać tych, których może coś złego spotkać ze strony aparatu państwowego przygotowujemy podręcznik na wypadek zatrzymania i postępować obywatel, a służba bezpieczeństwa były zatytułowany, by się okazało chyba w siedemdziesiątym musu albo 71009 . roku to nieduża broszurkę, ale bardzo żywiołowa tak jak Jan Olszewski był bardzo bardzo rzeczowy żyje w zapewne przydatna nie wiem, jaki miała nakład, ale miała chyba kilka przed drugą, więc funkcjonowała i zgłasza się przydawała po wprowadzeniu stanu wojennego, gdzie dużo ludzi tak byłem pod padało pod pod SB i miało z nim kontakt z diamentu chciał jeszcze o PIT i o 1 przed osiemdziesiątym dziewiątym rokiem Jana Olszewskiego nie tylko adwokaci był po prostu także i działaczem opozycji Demokratycznej współuczestnikiem współautorem czasami nawet współ inicjatorem kilku co najmniej kilku bardzo ważnych działań był 1 z animatorów klubu Krzywego koła, by ją 1 z współautorów listu 59 przeciwko zmianom konstytucji zgodnie z siedemdziesiątego piątego roku drożeje zapoczątkowały tu nowoczesną opozycję demokratyczną w był bardzo blisko różnych decyzji podejmowanych przez komitet obrony robotników później był sam członkiem komitetu samoobrony społecznej Kor tak to się nazywało był współtwórcą, a MOSiR głównym twórcą statutu Solidarności i to on razem z Karolem Modzelewskim wywalczyli, że powstaje 1 związek w Polsce ani ileś tam związków wojewódzkich i to służył cały czas swoją wiedzą nie tylko prawniczą było długo nie tylko dzieli 1, ale był oczytany bardzo miał ogromną kulturę był taki można być klasycznym inteligentem, chociaż pochodził z klasy Robotniczej i o tym, też trzeba pamiętać o premier Białoszewski trasy wiemy jak wyobraża sobie tę przemianę ustrojową w Polsce był usatysfakcjonowany w sposób w jaki Polska stała się krajem demokratycznym w ty to znaczy, że sposób w jaki Polska stała się krajem demokratycznym zapewne jego satysfakcjonował było błoto się bez rozlewu krwi odbywało, o co mu się zawsze troszczył natomiast, jaka ma być ta Polska jako najlepiej skonstruowana, kto ma raptem o pierwsze skrzypce w niej grać no to tutaj tak zaczyna się nowy rozdział biografii Jana Olszewskiego, chociaż on jeszcze z czasów to tzw . Komorowskich on był związany czy był bliższy przede wszystkim temu tej orientacji bardziej niepodległościowej niż taki, by pragmatyczna rewolucyjnej też nie rewolucyjny nie nie rewolucja niepodległościowa niepodległość jako ten podstawowy warunek zmiany w Polsce i dlatego był w domu w znacznym stopniu nie usatysfakcjonowany tym jak ta transformacja ustrojowa się zaczęła i dosyć szybko znalazł się w środowisku jak krytycznie nastawiony wobec rządu Tadeusza mazowieckiego to wtedy będą w sposób najwyższy zaczęły radykalizm w oczy pogląd, że wyróżniają się, że znaczy, a Kids ceny to podwozie niepodległościową radykalny istniało w nim, ale do ze względów derbowym czysto pragmatycznych, żeby coś osiągnąć uważał przed osiemdziesiątym dziewiątym rokiem 0, czyli ewolucja niż rewolucja natomiast po osiemdziesiątym dziewiątym roku niecierpliwił się uważał, że zmiany powinny być głębokiej szybkie był 1 z zespół twórców chodziarz w drugim rzędzie porozumienia centrum i od tej pory już związany był z tą z tą formacją LO, która właśnie wychodziła od niepodległościową centrową w Cybince centrową narodowych w podstawce bardzo trudno to konstrukcja dość karkołomnej, zwłaszcza a, zwłaszcza w przypadku Jana Olszewskiego, w który nie był nacjonalistą w sensie w sensie dosłownym nie nikt nie miał żadnych, bo on, abym w związku ani intelektualnego ani emocjonalnego z obozem Narodowym ma wg związany raczej z przeciwnikami obozu Narodowego raczej socjaliści piłsudczycy to była jego, jakby formacja nie, niemniej uważał, że w ty ty te zmiany, które następują w Polsce są przede wszystkim za płytkie i za wolno przebiegają to może nie nastąpiła dekomunizacja, a później jak powstał problem lustracji był zwolennikiem głębokiej takiej powszechnej lustracji i był bardzo aktywnie wszyscy no bo mniej więcej do 20000506 . roku bardzo aktywny i się nieustannie coś próbował to, jeżeli się przejrzy, jakby jego curriculum vitae z punktu widzenia w wielu partiach politycznych on był w noc to po prostu człowiek może być zadziwiony w dodatku część tych partii o sam zakładał albo on występował z jakiejś partii zakładał własną albo dotychczasowi towarzysze ich dotychczasowych towarzyszy go porzucała zakładała inną było, gdy był bardzo aktywny mienie nie tylko jako umów to urzędnik państwowy, czyli czy premier przez pół roku premiery rządu RP, ale przede wszystkim na takiej niwie czysto politycznej partyjnej często zabierał głos, chociaż od nie był ideologię w niewoli biologii w nie mnie nie wpisał żadnych programowych wielkich tekstów książek tak dalej tak dalej było raczej człowiekiem poza jej działania niż jakiejś niesprecyzowanej refleksji z wyzwań realizowanej w opisanej w jakiś kanon, który można powiedzieć, że to jest kanon myślenia politycznego Jana Olszewskiego panie profesorze co dotkliwie się już w czasie tej kariery politycznej Jana Olszewskiego dla dla niego samego czy te wydarzenia zwane nocną zmianą czy 3 start w wyborach prezydenckich, bo pamiętam tu dokładnie też nadzieję, że ruch odbudowy Polski zdołał pociągnąć za sobą Polaków nie wywiązywał się tak emocjonalnie to oczywiście ten 4 czerwca 92 który, jakby niezwykle utwardzili jego stanowisko w interwale można, by ich usztywnił TOZ całą pewnością już oddał do końca jego wsiadłem politycznej działalności wywierało duży wpły w na to co robiła myślę, że psychicznie także czuł się my poziom wzrostu czuł zaatakowany niesłusznie z w sposób tak jak on oceniał nieprawdy tak, by tak dalej, więc tym natomiast w torze nie osiągnął sukcesów w, kandydując w wyborach prezydenckich to chyba nie było, a taką niespodzianką w branży jej dom w ruinę ówczesne nastroje tak jak były znane jest sondaże opinii publicznej z mediów w Danii nie nie sprzyjały Janowi Olszewskiemu nie dawały mu wielkich szans, ale jednak postanowiłem wystąpić przy całej przejrzystości poglądów Jana Olszewskiego on momentami były dość radykalny trzeba przyznać Januszewski też CD to jest pewna sprzeczność im rzadko zauważane przy obecnej klasie politycznej potrafił być otwarty także na poglądy innych no tak, bo film o dom miał za sobą ten wielki bagaż tych 30 paru lat działalności w opozycji Demokratycznej, która była pluralistyczna, a nawet wewnątrz poszczególnych środowisk on przez 1 lat był związany z tą szeroko pojętym środowiskiem Kurowski, ale to przez śląską koronowskie zaczynało się na wieku broniła kończyło na Macierewiczu, więc to co nie była jakaś siła i 1 klasa, w której wszyscy to samo co samo lekcje pobierają i siły i muszą odpowiedzieć na te same pytania nauczyciela, więc on był z przyzwyczajony do tego, że mnie, że jest pluralizm, że ludzie zgłaszają różne poglądy i że jest walka polityczna o to kto będzie gumową, ale nic nie znaczy, że tamta druga strona powinna być poniżana powinna być dokonana w białą mysz w nasze idea jest lepsza łysego my wygrywamy, ale tamta ma prawo egzystować ma prawo się wypowiadać ja myślę że, że hymn tak w takim w takiej głębszych warstwach Jan Olszewski w ten sposób widział rzeczywistość, ale oczywiście był politykiem wobec tego odnajdziesz wypowiadał się na tematy bieżące w co się wydarzyło ktoś coś powiedzieć o jakieś decyzje parlament podejmował albo Mazany ma zamiar podjąć i w tych sprawach się wypowiadali zdobyły na ogół wypowiedzi takie czysto polityczny doraźny wydał któryś tym, kto to pogrzebie intelektualny emocjonalny i ich pamięci o tym co się co się robiło przedtem odgrywała mniejszą rolę główną rolę odgrywa to, żeby teraz odnieść sukces w oczy wiście istnieje zasada, która mówi o tym, że zmarłych i nie mówi się źle, ale też było wiele śmierci osób wybitnych ludzi wywodzących się ze świata polityki, którzy nawet po swojej śmierci i w jaki sposób nie dzielił tak społeczeństwo jak i klasy politycznej po śmierci Jana Olszewskiego, a te wspomnienia o nim są raczej stonowane one nie są polem do kolejnych podziałów tylko raczej to, gdy jest to jednolita opinia o takim urazie dosyć jednolite oczywiście nie biorąc pod uwagę nasze standardy panie profesorze tak tak nie wydaje się, że dlatego, że żegna to było dosyć długie życie w końcu polityczne dosyć długie życie i są, jakby te 2 rozdziały 1 to jest opozycja demokratyczna i coś co do tego są jak Jan Olszewski tam działał co robił co zdziałał co zrobił z jej niemal w jezdniach wymalowane takich tygrys niekwestionowany druga już ta polityka w trzeciej Rzeczypospolitej jest skonfliktowany i są i jest bardzo dużo negatywnych ocen, ale jak się to wszystko Doda to wynik ale gdyby wydają się do 2 to ktoś będzie musiał pewnie przeanalizować, jakie było się reakcje na na śmierć Jana Olszewskiego powinien się, że jedni przypominali raczej 2 Jana Olszewskiego sprzedaż mierzą po dziewiątego roku, a drudzy przypłynęli przypominali jego z nocy teczek i to są różne dosyć obrazu, gdzie ten sam człowiek tak samo uformowany i w zasadzie w jego pojęciu chyba kontynuował po osiemdziesiątym dziewiątym roku to co robił wcześniej dziękuję panie profesorze za 2 spotkania za to za rozmowę z wspomnienie premiera Jana Olszewskiego prof. Andrzej Paczkowski historyk Instytut studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk dziękuję bardzo państwa zaprasza na informację Radia TOK Zwiń «

Działacz, opozycjonista, premier. Prof. Andrzej Paczkowski wspomina Jana Olszewskiego (powtórka)

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: TO CO NAJLEPSZE W RADIU TOK FM

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 04:00

Najnowsze Podcasty

"Gwałt to jest coś co nam się wydarzyło, a nie to czym jesteśmy - my dalej jesteśmy sobą"

Jak radzić sobie z prokrastynacją?

Co wstyd z nami robi? "Moment w którym poszedłem na terapię, to było otworzenie puszki Pandory"

Lublin stawia na dostępność w kulturze. Powstają Lubelskie Standardy Dostępności Kultury

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL