Cud czy pragmatyzm? Układ RFN-PRL o normalizacji wzajemnych stosunków

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Maciej Zakrocki ciąg dalszy weekendowego poranka w pierwszej części, kiedy przyjmowałem informacje z kalendarium mówiłem właśnie, że 7grudnia 1970 roku podpisany został układ między polską Rzeczpospolitą ludową republiką Federalną Niemiec układ normalizacji wzajemnych stosunków uznaniu zachodniej granicy Polski było to przy okazji wizyty kanclerza Willy Brandta w Polsce układ podpisywał ze strony po PRL-owskiej Józef Cyrankiewicz zapowiadałem właśnie, że o Rozwiń » okolicznościach podpisania tego układu jego również skutkach opowie nam nasz gość pan prof. Piotr Madajczyk Instytut studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk dzień dobry pani profesor dzień dobry państwo no właśnie proszę nam wszystkim pogląd o coś dla zdradza, że dojdziemy do tego zdania, ale tak kilka no właśnie Bojan jak zawsze lubię od początku i za dni i dlatego chciałem poprosić najpierw taką odpowiedź na pytanie jak w ogóle do tego doszło, dlaczego przywódcy rządzący no w końcu demokratycznym krajem, jakim była Republika Federalna Niemiec zgodzili się na podpisywanie bardzo ważnego układu z peerelowskim rządem na dodatek no rządem, który ma za sobą wydarzenia roku sześćdziesiątego ósmego parę haniebnych decyzji, które między nimi skutkowały właśnie masową emigracją z Polski osób żydowskiego pochodzenia, a za chwilę no co oczywiście tego może nie nie mogli palić z Niemiec wiedzieć, ale zakładam, że ktoś wnikliwie badał sytuację w Polsce to też miał poczucie, że tam wrze ich za chwilę może dojść do jakiejś erupcji no bo niemal parę dni później po podpisaniu tego układu dochodzi do tragedii na Wybrzeżu, dlaczego na co będą odbędą będą chyba będą głównie 21 z związane jest tutaj jednak osoba Willy Brandta a bo on jednak był takim dość wyjątkowym kanclerzem ze względu na swoje doświadczenia już tak emigrant prawda w okresie w okresie trzeciej klasie i jednak taka kategoria niezależnie od tego jaki system jest w Polsce jednak pewna kategoria takiego moralnego myślenia o pewnym porozumieniu z polską jak tutaj jego wspomnienia to też widać, że to tam jest, ale z drugiej strony polityka to nie tylko moralność etyka, a jest ten cele, które w, który w willi Brand kształtują w połowie lat sześćdziesiątych i sześćdziesiąty szósty rok nową niemiecką politykę wschodnią nitką zachodnią niemiecką politykę wschodnią ma przed oczyma i to jest oczywiście przezwyciężenie podziału Niemiec, bo polityka niemiecka dotychczasowej w tej formie, która jest do końca lat sześćdziesiątych wyraźnie się zablokowała, czyli na arenie międzynarodowej nie udaje się realizować swoich koncepcji trzeba wymyślać nowych pomysłów i tempomat tym nowy pomysł to jest właśnie odnowy nowa polityka, która będzie oznaczała otwarcie, która będzie ona, bo to nie tylko będzie nie tylko jest porozumienie z polską, a wcześniej ze związkiem Radzieckim zresztą po drodze nie było wcześniej ze związkiem Radzieckim to pewnie nie byłoby polską, a nie od oczywiście, że tak to nawet przypomnijmy, że Polska chce do Mongolii zależało, żeby zabrać się, żeby raport Polska nie była polską zachodnią niemieckie porozumienie było wcześniej ale, ale tam tam jest warunek, jeżeli nie będzie akceptacji w Moskwie to oczywiście, że nie będzie nie będzie dalszych kroków z każdym, a i Polski zainteresowanie Gomułka, mimo że mimo wszystkich swoich problemów daje sobie sprawę z trudności jakich Polska jest Niemcy zachodnie są dla wszystkich państw bloku wschodniego coraz bardziej atrakcyjnym partnerem one są w okresie swojego cudu gospodarczego w związku z tym, jeżeli chodzi o współpracę inwestycja rynek to jest także możliwość pewnych kredytów, o czym będzie mowa to jest bardzo atrakcyjny partner krótko mówiąc z różnych względów obie strony są za interes no i oczywiście po czasach zapomniałem o bardzo ważnym będzie, których się pojawił do oka jest zainteresowane i tutaj jednak trochę ponad całym systemem PRL-u zakończeniem dyskusji o polskiej granicy zachodni on to co on będzie proponował to jest to będzie marsz 1009. roku takiego znane wystąpienie 17 maja 60 godzin od tego roku o właśnie mowa jest o, a uzna konie o uznaniu granic te w każdym razie to widać obie strony są zainteresowane obie strony siadają są gotowe są dostał do tylko właśnie się tak do do pytamy to przełamanie pewnych zaszłości również w propagandzie na nie mogło być łatwe dla propagandy gomułkowskiej jednak utrzymywanie takiego napięcia, że oto ci rewizją niż Niemiec tam ciągle królują że, choć kraj Czaja ciągle domagają się zwrotu niektórych właśnie na dno terenów Polski, które zostały nam przyznane w wyniku drugiej wojny światowej no i raptem teraz ten okropny rewizjonistycznych RFN staje się naszym partnerem jak trzeba było również sprzedać w kraju to znaczy tak oczywiście oczywiście, że całe la ziela właśnie lata sześćdziesiąte w Polsce, bo nie tylko 60 ósmy roku to się zaczyna wcześniej one są w polityce wewnętrznej niesamowicie silnie oparte na na takim haśle zagrożenia przez rewizjonizm zachodnią Niemiec i jakkolwiek dodaje przypomnijmy po październiku w roku pięćdziesiątym szóstym Gomułka proponuje prawda nawiązanie stosunku dyplomatycznych z Niemcami zachodnimi w związku z tym tam jest czy jest taka większa elastyczność, niż kiedy się wydaje z perspektywy sześćdziesiątego ósmego roku, ale niewątpliwie propan trzeba przedstawić zakończyć to gra rewizjonizm zachodnioniemieckim zresztą kolejna ekipa Ano będzie będzie kontynuowała, bo to, bo to zostanie wyciszona, ale może komplikują trochę sprawę dodajmy, że po drugiej stronie też jest problem, bo do czasu Willy Brandta w polityce wewnętrznej zachodnioniemieckiej obowiązuje hasło granica Polska granica zachodnia granica jest granicą czasową ona jeszcze zostanie jakoś na naszą korzyść poprawiona, więc krótko mówiąc z 1 strony co jest zainteresowanie obydwu stron z drugiej strony bardzo potężne problemy wewnątrz polityczna, która zresztą będą później widoczne no oczywiście może też może jeszcze, podając jako jako taką ciekawostkę no właśnie nie ma nie ma stosunków dyplomatycznych jak jak strona Izby gdyby, gdyby Willy Brandt będzie chciał zakomunikować swoją gotowość to w tym momencie jego zaufany ego bar porozmawia z radcą prawnym za nieprawdę za to ambasady polskiej w Wiedniu, przekazując moim, przekazując mu praw datą to informacje, wykorzystując taki taki kanał to to są początki prawda, o których które ostatecznie wystąpi z takich sygnałów będzie więcej ostatecznie to się przełożonego na na decyzje obu stron tak w lutym dane siadamy do rozmów i zaczynamy zaczynamy szukać się wypracowywać formułę, która będzie akceptowalna dla obydwu stron no i w efekcie tych rozmów właśnie 7grudnia, a więc mamy dzisiaj rocznica marzenia okręgu, ale jednak ten układ zostaje podpisany składa się z preambuły i 5 artykułów może tylko przywołam w pełni art. 1, który mówi Republika Federalna Niemiec Polska Rzeczpospolita ludowa zgodnie stwierdzają, że istniejąca linia graniczna, której przebieg został ustalony w rozdziale dziewiątym postanowień konferencji poczdamskiej 2sierpnia czterdziestego piątego roku od morza Bałtyckiego bezpośrednio na zachód od Świnoujścia stąd wzdłuż rzeki Odry do miejsca, gdzie wpada Nysa Łużycka oraz dłużne Łużyckiej do granicy z Czechosłowacją stanowi zachodnią granicę państwową polskiej Rzeczypospolitej ludowej dalej obie strony potwierdziły nienaruszalność granic teraz i w przyszłości rząd RFN zaznaczył, że to jest taki moment, który można powiedzieć to miłą atmosferę, której mówiliśmy trochę za duża, że podpisanie traktatu z polską nie oznacza, iż wypędzenia ludności niemieckiej zostały uznane za zgodne z prawem no witamy się pojawił problem to już pana poproszę o wyjaśnienie co zezwoleniami na wyjazdy do RFN Niemców z polskim obywatelstwem właśnie o padło to spadło to chociażby to ten termin linia graniczna granica tylko linia graniczna z punktu widzenia niemieckiego zachodnioniemieckiego nie Niemcy mają von ma prawo występować tylko w imieniu Republiki Federalnej Niemiec, czyli zachodniej części Niemiec nie chce naruszać prawa do samostanowienia i nie chce w związku z tym odciąć się od traktatów pokojowych, które zostaną zawarte w przyszłości to są ograniczenia, które powodują, że Polski w Polsce przedstawiciele będą o musieli pójść na ustępstwa wobec tego co proponował Gomułka na początku i ten ten traktat dlatego ten układ jest takim kompromisem obydwu stron z drugiej strony jak się patrzy na polską pozycję to wzmocni polską pozycję prawną, bo co prawda nie mówi jasno granice, ale uznaje polskie zwierzchnictwo terytorialne prawda jest tam wyrzeczenie się siły jako o metody zmienia zmienia status status to, więc jest to niewątpliwie układ, który stanie się podstawą podstawą normalizacji stosunków, a prawda nie wiadomo jak mógł sobie dokładnie wyobrażał, bo właśnie on szybko odejdzie, ale faktycznie zostanie zostanie tak wykorzystane zresztą wstęp to to jest bardzo trudne wyważanie, bo właśnie z 1 strony jest formułowanie sformułowanie, że w nie sankcjonuje to tych powojennych zgodnie z niejakim określeniem Wypędzenie zgodnie z polskim przymusowych wysiedleń Niemców, ale równocześnie ciekaw jak się spojrzy na wspomnienia, a w willi Brandta stąd też jasno pisze, że jakiekolwiek myślenie o zmianie jest jest jest nie ma żadnego sensu, bo Niemcy, którzy zostali wysiedleni zostali zintegrowani w Niemczech zachodni na ziemiach polskich są polscy osadnicy ich dzieci i mówienie o tym, że coś zmieni jest po prostu fikcją, ale tego nie można na arenie między wewnętrznej, gdy kryzys wewnętrzny przemówili brak próby raczej opozycja próbuje go obalić on się utrzymuje bodajże 1 głosem prawda więc, więc tego dopowiedzieć nie można, ale na to potraktujemy nie jest to nie jest to formalnoprawne uznanie faktycznie dojdzie to uznanie, chociaż strona zachodnia niemiecka będzie zgłaszała różnego rodzaju zastrzeżenia no właśnie pojawiają się tu pojawia się też, o czym po co pan rektor wspomniał, czyli sprawa pozwolenia wyjazdy, a pozwoleń na wyjazdy po 8 takich informacji dodatku władz władze strona Polska formułuje i co będzie będzie dużym problemem to dotyczy, bo dotyczy 1 takiego bardzo trudnych obszarów w relacjach polsko-niemieckich trochę jest mało czasu, żeby wyjaśniać kontrowersje wokół mniejszość niemiecka jest mniejszość niemiecka zresztą, ale strona Polska akceptuje, że udzieli zgody na wyjazd przepraszam na wyjazd z Polski czy przesiedlenie się do Niemiec zachodnich re właśnie osób obywateli polskich Narodowy od deklarujących narodowość niemiecką od początku jest bardzo niejasne ilu ich jest po stronie polskiej przekonanie zapewne kilkanaście tysięcy po stronie niemieckiej mówi się około 300 000, a po kilku latach wyjazdów okaże się, że jest ich tyle samo ile ile ile na początku, więc tak bardzo bardzo trudny i w dodatku może przypomnieć warto przypomnieć często niekorzystnie łączony niektórzy nawet bardzo bardzo bardzo złośliwie określali takim pojęciem niemieckim terminem ku Han del, czyli tak jak handlujemy wyglądać kredyty i coś jest, a my wtedy pozwolimy określonej grupy osób z tego z Polski wyjechać oczywiście to jest moim ówczesnym systemie prawda, którym od tego zaczęliśmy prawda to jest PRL gdzie, gdzie granice są dość zamknięte w latach sześćdziesiątych, gdzie paszport jest czymś wyjątkowym pozwolenie na wyjazd to jest coś od trzeba pokonali Iran tak no właśnie no w każdym razie doszło do tego układu i tak jak pan profesor też mówił no on nie załatwia wszystkiego natomiast stał się takim otwarciem, które zostało później po wielu latach można powiedzieć 30 lat temu dopiero na też wykorzystane do tego, żeby te relacje Polsko-Niemieckie normalizować dziękuję dzisiaj za przypomnienie tych wszystkich okoliczności podpisania układu między Cyrankiewicz emigrantem 7grudnia 70 tego roku pan prof. Piotr Madajczyk był z nami dziękuję za rozmowę od teraz będą informacje w TOK FM, ale po Zwiń «

Cud czy pragmatyzm? Układ RFN-PRL o normalizacji wzajemnych stosunków

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: WEEKENDOWY PORANEK - MACIEJ ZAKROCKI

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 21:00

Najnowsze Podcasty

Jak zagłosują kobiety?

W lutym wygrał konkurs na szefa Narodowego Centrum Nauki. Do dziś nie został jednak powołany

Elektryczne nowości Volkswagena, chińskie marki aut w Europie oraz nowe złoża litu

PiS znów się kłóci

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL