REKLAMA

"Dla mnie to powieść o relacji dwóch kobiet, nie o Holokauście:" - Alena Mornštajnová o książce "Hana"

Krakowskie Przedmieście
Data emisji:
2019-12-11 14:40
Prowadzący:
Czas trwania:
13:58 min.
Udostępnij:

Powieść "Hana" Aleny Mornštajnovej w Czechach sprzedała się w nagładzie stu pięćdziesięciu tysięcy egzemplarzy, przetłumaczono już na kilkanaście języków, ukazała się także w polskim przekładzie autorstwa Tomasza Grabińskiego. O budowaniu trudnej relacji między głównymi bohaterkami Mirą i Haną, o historii zagłady, wojnie, zbieraniu materiałów do książki autorka opowiada Łukaszowi Wojtusikowi. Rozmowę tłumaczy Tomasz Grabiński.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
krakowskie Przedmieście audycji krakowskie Przedmieście Łukasz Wojtusik witam państwa bardzo serdecznie powieść Hana, ale można nowej czeskiej pisarki samych Czechach sprzedała się w nakładzie ponad 100 000 egzemplarzy była 1 z najchętniej kupowanych książek to nie jest przypadek, dlatego że opowiada w bardzo ciekawy sposób bardzo ciekawą historię, jaką o tym, sama autorka teraz państwu trochę opowiem moim państwa gościem, ale można nowa autorka kilku powieści, ale na Rozwiń » wydanej w Polsce przez wydawnictwa te powieści Hana w przekładzie Tomasza Glińskiego, który wcześnie będzie tłumaczył nasze spotkanie recenzenci w Polsce i Czytelnicy mówią, że twoja powieść z tą opowieścią o zagładzie sią o Holokauście, ale z tego co wiem ty opowiadasz zupełnie inną historię swojej powieści trochę się dystansuje się od tego ogromnie dla mnie ana koniec książkę o Holokauście to jest książka o ból wspólnym życiu 2 odmiennych kobiet to, że 1 z 1 z nich jest dziwna ciecia chana, a drugą mała dziewczynka o imieniu Mira, która wskutek epidemii tyfusu straciła całą swoją rodzinę rodziców i rodzeństwo i Hana jest jest jedyną krewną, jaka została jak bardzo jest to opowieść literacka osadzona w historii Czech Moraw później Czech Słowacji czytając ma się wrażenie, jakbyś eksplodowała i wyciągała tę historię z prawdziwych historii ludzi i prawdziwej historii miejsca, o których piszesz powszechnie moje wszystkie książki samo oparte na prawdziwych wydarzeń Hana jest najbardziej autentyczną książkę tak tak można powiedzieć historia, której jest zmowa pchanie to są wydarzenia, które naprawdę rzeczywiście miały miejsce w historii mojego rodzinnego miasta naprawdę miała miejsce w warszawskim życzyli epidemia tyfusu i tak samo opowieść o rodzinach żydowskich, które nagle musiały opuścić miasto też w czasie wojny też z autentycznym co działa się swojej rodzinnej miejscowości obecności tam społeczności żydowskiej przed tym jak zaczęła się przygotowywać się do napisania książki to na to prawo to nazwać zaczęłam pisać książkę chciałem przed wszystkim napisać od tej epidemii tyfusu, ale i nie widziałam jak i jaka będzie przyczyna tej dziwności Hannę i dopiero podczas pracy pracy nad śląską podczas podczas badań, które tej pracy to towarzyszyły odkryłam historię społeczności żydowskiej bez życia i w tym momencie postanowiłam, że główna bohaterka będzie Żydówką i że to co spowodowało to dziwność Honey to będą jej przeżycia z czasów wojny jest taka scena w swej książce, w której Niemcy wkraczają na Morawy i przychodzą do swojego miasteczka w tej scenie pokazuje, że nikt ich nie wita jak bardzo musiał wejść historycznie z tą mają historię tuż przed rozpoczęciem tak naprawdę drugiej wojny światowej kiedy, kiedy Niemcy wchodzą na Morawy i właśnie to trochę o tym pisze przy pracy nad tym nad każdą książką prowadzę prowadzę różne różne badania zbieram zbiera materiały często zdarza się także zbieranie materiałów trwa dłużej niż potem samo pisanie dane książka prawo scena, w której który teraz mówiłeś została opisana we wspomnieniach kilku uczestników kilku świadków tych wydarzeń uciekł z tobą się ten szczegół, że podczas zjazdu Niemców Niemców do miasta nikt z władz miasta z ratusza ich nie witał nawet flaga trzeciej rzeszy była zawieszona niewłaściwie właściwie i w sumie nie wiadomo czy to było specjalnie przez przypadek, że zawieszonych, a można powiedzieć, że Ghana to jest tak naprawdę opowieścią o kobietach głównie, bo jednak oprócz tego, że narrator kami są kobiety Amira Khana to 1 klasy kobiece są tutaj dominantą prawnie dla mnie o wiele łatwiejsze pisanie pisanie o kobietach mówi mówienie kobiecym kobiecym głosem w książkach także, dlatego że sama jestem kobietą, chociaż w innych moich książkach zdarza się, że narratorem i mężczyzn ale, żeby nie było mężczyźni w swej książce się pojawiają ale gdyby tak zebrać Jarosława Karela Leona to są i 3 jedno jedno z ważniejszych postaci to miał takie wrażenie, że są postaci drugoplanowe, ale co ważne są to postaci, które decydują ożyciu kobiet to znaczy każdy z nich może sprawić, że kobieta zostanie ocalona albo albo nie ale, ale z drugiej strony warto podkreślić, że kobiety same same decydują o sobie i na pewno nie da się nie da się powiedzieć, że one są na jakimś kukiełkami w rękach tych mężczyzn to wróćmy jeszcze do tej relacji, która powiedziała na początku najważniejszej dla tej książki Miry Hanek ciekawe mówi, że to jest książka tej relacji kiedy, kiedy czytam książkę literalnie tamtej relacji nie ma Hana milczy Mira opowiada jej wszystko także, dlatego że Hana milczy na czym zasadza się relacji, jaka jest relacja oprócz relacji więzów krwi należy powiedzieć, że to, że te 2 kobiety zaczęły wspólnie ze sobą mieszkać wspólnie żyć to niebyła ich decyzja to było było zrządzenie losu, ponieważ 1 z 1 rodziny pozostały tylko 22 są obie mają odmienne charaktery obie mają różne podejścia do życia a, gdybyśmy mogli wybrać tak, by rozwodnienie w polu o żonę i gdyby zależało nigdy by mogły wybrać to na pewno niezamieszkały wyrazu takie to mu na życia i sami tak, bo te tak było na początku historia ca cała ta książka jest o tym jak stopniowo uczył się żyć ze sobą jak zbliżały do siebie to zbliżenie jest bardzo symboliczna ono nie odbywa się tutaj zbyt wiele państw nie zdradzę, bo nie powiem jak do niego dochodzi, ale one bardzo symbolicznej bardzo takie znaczące, ale delikatne, a większość z tych postaci, które pojawiają się w tej książce jest jest bardzo mocno poraniona temat śmierci jest takim tematem, który jest wszechobecny Hana dodatkowo jest taką postacią, ponieważ książka podzielona na 3 części w każdej z tych części jest w jaki sposób wykluczona w części przed wojną jest wykluczona, dlatego że społeczność zaczyna dostrzegać to, że jest Żydówką z części wojennej to jest oczywiste, ale co najciekawsze, kiedy powraca w czterdziestym piątym roku z obozu Auschwitz także przez swoją społeczność jest nie zrozumiana uważana za szaloną co tutaj było dla ciebie takim punktem wyjścia do tej opowieści o wykluczeniu powojennym podczas pracy nad książką słucha wielu opowieści ludzi, którzy przeżyli Holokaust i to wykluczenie powojenne, które mówiłeś to była wspólna cecha wielu tych wielu tych opowieści, bo to jest bardzo ciekawe czy w Czechosłowacji tam już po wojnie ktoś tymi ludźmi się zajął ktoś pomagał im przepracować traumę czy to była taka cezura jest nowe życie trzeba jakoś odnaleźć zapominam o wojnie Hana jest tu przypadkiem te osoby, które kompletnie nie może sobie poradzić z tym ona chyba nawet nie chce to znaczy jej życie zostało w obozie, a po walce mieli po wojnie ludzie chcieli zrobić grubą kreskę z wydarzeniami wojennymi, czyli powrócić powrócić do normalnego życia i z 1 strony nie umieli, a z drugiej być może nie chcieli pomóc takim ludziom, jaki jaką, jakim była panom albo tacy tacy ludzie jak jak Hana którzy, którzy przeżyli Holokaust dla tych dla tych, którzy nie mieli takich doświadczeń stanowisk spod stołu stanowili wyrzut wyrzut sumienia też przypominali o tym, że nie potrafili się temu przeciwstawić, żeby Zabrze zabrakło im odwagi, żeby coś zrobili jak to wygląda w ogóle czeskiej literaturze współczesnej, kiedy na to patrzysz, o czym piszą współcześnie czeskie autorki przez autorzy u nas bardzo mocny teraz nurt powracania do historii po pierwsze, opowieści w ramach literatury non-fiction dotyczące tożsamości poszukiwania tej tożsamości, ale także opowieści dotyczące drugiego pokolenia po zagładzie po Holokauście jak to wygląda w Czechach, bo tutaj troszeczkę jeszcze oczywiście pozwolić określa, że obserwuje ten nurt przerabiania tego tematu nie tylko beletrystyczne nie tylko non-fiction, ale także w powieściach gatunkowych chociażby w kryminałach czy nawet thrillerach jak to jest w Czechach, a raz żyć, żeby to było trudno powiedzieć, żeby w literaturze czeskiej dominował jakiś 1 temat 1 nurt każdy z autorów ma ma swoje tematy którymi którymi interesuje, ale muszę powiedzieć mam mam wrażenie, że krytyka literacka w Czechach woli raczej też domagać bardziej współczesnych tematów ciasnych temat, ale rozumiem z kolei Czytelnicy chociażby, sądząc po liczbie sprzedanych książek lubią to wracanie do historii, bo to jest dla mnie może nie lubią, ale potrzebne jest to wracanie do historii literatura ma takie zadanie to znaczy ma też gdzieś przerabiać nasze traumy społeczne narodowe Podlas jeśli coś co wiemy o swoich, czyli swoich czytelnikach to muszę powiedzieć mam wrażenie, że dla ludzi starszych niż jest to ciekawe ponieważ, ponieważ dowiadują się od tych rzeczach zupełnie zupełnie inny sposób niż przed rokiem 1989, a z kolei dla młodszych Czytelników tam książki są interesujące, dlatego że ta opowieść o historii jest podana w interesujący bezpośrednie i o jak pisze w swoich książkach sporo o czasach powojennych okresie komunizmu czy Czechosłowacji dla wielu młodych młodych Czytelników ten okres jest zupełnie niezrozumiały ale, toteż jest taki okres, w którym zbyt wiele szkoleń dowiedzą czy zdarza się, że że, pisząc swoje książki musi dać szersze tło społeczna historyczna szerzej opisać jakąś taką sytuację podać więcej faktów tak, żeby młody czytelnik zrozumiał, o co chodzi się odnalazł przez wiele lat pracowałam jako nauczycielka i mam mam takie oświadczenie z tym związane, że wielu wielu młodych ludzi ma poważne braki w znajomości historii nauczyłam się, że oprócz tej opowieści czysto czysto literackiej ministerstwo książkach trochę wytłumaczyć to tło historyczne, żeby ta opowieść była dla nich bardziej zrozumiała zaletą takiego takiego podejścia jest to, że już, kiedy książka jest tłumaczone na języki obce to w tych w tych przykładach to tło historyczne też objaśnia różne rzeczy czytelnikom za granicą, a racja, bo to jest w ogóle bardzo ciekawe w przypadku powieści Hanny ona składa się z 3 części na początku opowiadającą jest Mira widzimy coś z perspektywy dziewięciolatki, ale Mira dużo więcej niż 9 latka, dlatego że opowiada nam trochę to historia z perspektywy już do kobiety, które z lat sześćdziesiątych dorosłej kobiety w drugiej części też mamy takie historie, które wyjaśniają nam powoli to co wydarzyło się w pierwszej części z kolei trzecia część jest takim raportem z wejścia śmierć w traumę podwójnego to znaczy wejścia wyjścia, ale to doświadczenie podwójnie trudne, dlatego że opisuje tą wielką trudną podróż Hanny, kiedy trafia do transportu 4 godziny później do Auschwitz na później jednocześnie ta racja opowiada nam historię jej powrotu do rodzinnego miasta jak ty to konstruuje świadomie tak, by czytelnik nie pogubił, aby miał z tego przyjemność ja, zanim zacznę pisać mam precyzyjne wyobrażenie o tym jak ta książka będzie wyglądać, ale do tej pory napisałam 5 książek żadna z tych 5 książek nie wygląda tak jak sobie na początku wyobrażałam, ale początkowo miała składać z 2 części narratorką pierwsza część ma być ta dziewczynka Mira narratorem drugiej części miał być dom stojący na rynku, a drugą podobał się kontrast między generacją dziewczyn niewinnej niewinnej dziewczyny, a z drugiej strony domu który, który od kilkuset lat stoi stoi stoi na rynku w domu mądrego który, który wie, że ludzie zmierzają ku zagładzie osób Hani chciałem poświęcić tylko po na początku tylko 11 ostatni rozdział, ale w trakcie pracy nad ciężko stwierdziłam, że ona wymaga dużo więcej miejsca niż to co początkowo planowała przeznaczyć także teraz do Hanny należy 13 część Rosji narrator drugiej części się zmieni, czyli to nie jest ten dom, ale znowu opowiada o tym, Mira w sumie na życzenie małego czeskiego wydawcy czekamy w takim razie na kolejne przykłady na kolejne książki Anny, a tymczasem Szanowni państwo Hana powieść publikowana przez wydawnictwo amatora w przekładzie Tomasza Grabińskiego, który jednocześnie tłumaczył naszą rozmowę z zamożnej nowa była moim i państwa gościem pięknie dziękuję za rozmowę dziękuję dziękuję w radiu TOK FM teraz najwyższa pora na informacj Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: KRAKOWSKIE PRZEDMIEŚCIE

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA