wieczór Radia TOK FM piątkowy wieczór Radia TOK FM przy mikrofonie Hanna Zielińska w tej części wieczoru będziemy krzewić racjonalizm dzisiaj nasz gości Piotr Szwajcer dobry wieczór dobry wieczór znanych pań wieczór pani redaktor przyniesie dobrej Nowiny pani Aniela skrócenie redaktor kodeks chyba redaktorka chyba już od dawna redaktorka dziennikarka na pewno właśnie zaczyna uważać, że to jest trochę przejaw seksizmu, ponieważ może wybierać jesteśmy doktorem, który tak
Rozwiń »
na regularne, a ja nie mogę już sobie jak ja skorzystam mogę to ja będę dzisiaj tłumaczką dobrze Piotr Szwajcer socjolożka tłumaczka wydawczyni szefowa wydawnictwa Cis w pełni szanujemy podmiotowość osoby przedstawianej zresztą bardzo często najpierw ustalam tą osobą, która wchodzi nam ten jak sobie życzy i powiem ci bardzo często się zdarza, że psycholożka prosi, żeby przedstawić jako psychologa czy innego rodzaju naukowo czyni uważa się za naukowca czy profesorka profesora to zawsze szanuje potem dostaję pytania słuchaczy, dlaczego ja feministka przedstawiam gości bestiami aktywów na co odpowiadam pojedyncza dzisiaj przy tej miłej okazji zbiorowo, że robię to, dlatego że szanuje podmiotowość gościa, więc dzisiaj Piotr Szwajcer w sierpniu przymierza sobie Femina w sprawozdaniu z aktorów planuje podmiotowości w ogóle jestem zwolennikiem Femina tyłów natomiast ostatnio miałem taką bardzo trudną lekcję mianowicie przy 1 z moich książek miałem 2 konsultantki naukowe też 2 konsultantów naukowych obie te były osoby płci żeńskiej, żeby nie było żadnego problemu o problem natomiast polega na tym, że jedno z nich zmieniła mi wszystkie użyte w tekście psycholożki psychologów natomiast druga zmieniła wszystkich użytych w tekście psychologów na psycholożka, ale to są ciekawe kulisy drodzy faktów tak ta rewolucja wygląda tak będzie wyglądać zostawiamy ten temat z pewnością zresztą wrócimy do niego nieraz na naszej antenie Fina w OFE na tyłach rozmów jest bardzo wiele tymczasem przed nami kolejny bardzo bardzo ciekawy temat doskonały na koniec roku będziemy państwu rekomendować lekturę, która nadaje się jako prezent dla bliskich pani bożonarodzeniową okazji tak tej Świątecznej właśnie, która pod koniec roku wybucha prezentami Piotr Szwajcer przyniósł dzisiaj z nami do nas to studia kolejną książkę tam Ricciardo kim jesteśmy zaskoczeni naprawdę tym zaskoczeni musi wziąć książkę do ręki nie ta nie ta ja mam książkę PD tą, której będziemy znać rzeczywiście widzieć Tomasz samych testów całą czwórkę do Londynu tam należy 10 egzemplarzy tam zabroniono ją tu przyjeżdża brama jest za wielka Iza ciężka czytała mi się przestawić z tobą rozmawiać wyrastając Boga książką, które dzisiaj będziemy rozmawiać książka wydawnictwa Cis najnowsza wydana w listopadzie 2019 roku książka, która ma niezwykle przewrotną jakże prostą w swoim zamyśle formule formułę po prostu poradnik pierwszy poradnik to nie jest tego typu cegła jak magia rzeczywistości takie naukowe gryzienie się w cuda w cudzysłowie, które wszyscy możemy wokół obserwować tylko powiedziałem, że to jest takie łagodne przeprowadzenie towarzyszenie młodej czy dorastającej dojrzewającej osobie zmieni zależnie od wieku przez proces wychodzenia z Religi taki ateizm z 1 strony dla dzieci nastolatków jeśli im tak wcześnie przydarzy się wątpienie w Boga jeśli wcześniej wierzyły lub dla wszystkich osób dorosłych, które czują, że ten etap religijności wiary ich życiu się kończy albo być może się chwieje Ricciardo kin zbierze taką osobę za rękę mówi, choć nie jest sam jak powiem jak tę drogę przejść albo będę wstawał szedł przez tę drogę od jej kolejne etapy dobrze rozumiem zamiast księża, ale nie jest tylko o używa określenia dla osób, które o wierzyły zastanawiają się wciąż większość osób są takie osoby, które wrastają w przekonaniu, że wiara jest czymś absolutnie normalnym i mówię o tym, tak na głos, ponieważ dla mnie to jest pewien problem Kozieja przychodziłem odwrotną drogę dla mnie wiara jest już bardzo trudny do pojęcia, ale gdzieś ty się wychował czy w katolickiej Polsce jest taka w ogóle możliwości, żeby odkrywać religie droga pani redaktor Otóż w katolickiej Polsce wbrew temu co możemy usłyszeć żyją zawsze żyli ludzie niewierzący ja wiem, że to herezja to co mówię, ale tak to jest i o tak to było nawet te 180 lat temu jakaś rodzina, ale z siebie to żaden bohater to nie przyszedł nie swojej drodze nie absolutnie nic w tej oglądała nie ma nie dlatego dla mnie było to bardzo tak jak wszyscy próbują zrozumieć ciągle się z tym stykam próbują zrozumieć fenomen niewiary to ja wciąż próbuje zrozumieć fenomen wiary jest taki śliczny dowcip o rok Mrożka nie będzie pamiętał ja wiem, że nie należy opowiadać dowcipów rysunkowych mierniczego rad jest doskonale czują to jest bardzo uroczy jak ktoś siedzi pewien pan, a nad świecą biurko, mówi że zawsze fascynował, gdzie fenomen śmierci czas nie, popełniając samobójstwo fascynuje mnie fenomen życia mimo takiej drodze nie te 2 strony egzystencji będziemy się badać, ale właściwie pod innym kątem od innych zupełnie natomiast oczywiście wracając do odpowiedzi na twoje pytanie jest także do kin spróbuje i o dietę próbę doskonale rozumiem, ponieważ właśnie w ramach swoich śledztw nad fenomenem wiary o bardzo często stykały się argumentem, ale ktoś musiał stworzyć to jest tak naprawdę taki główny argument na rzecz wiary, z którym tak jak do kin stwierdzić trzeba dyskutować walczyć z folklorem religijnym pal 6 egzorcyzm mami ostatecznie cofamy się wreszcie rzeczywiście do tego pytania poza BIK bank, bo tam już wzrasta z reguły tam się kończą dyskusję i są wtedy na podstawie swoich badań wieloletnich interesowania się fenomenem religijności odpowiadasz toż to przecież musiał ich właśnie ten to jest to co ja nazywam coś z MO ty jak ładnie nazwała to powstaje po cofnięciu się od tego folkloru wróg Lorient nie jest obraza uczuć i będziemy o tym, rozmawiać czasem trzeba o tym, nad no trzeba uważać jak się mówi, ale to jest taki argument, który bardzo często się pojawia myślę, że to jest argument w wieku lat nastu zresztą o przypadku do Chin za ten argument, którego przekonał do tego przez co myślę, że jest no ale dogramy ten argument nią kach o książkę do Chin co składa się z 2 części, jakby zupełnie niezależnych pierwsza poświęcona jest jak zwykle urocza Lenka na dziedziny biblistyki stać Pieczarka teologiczna geneza starego nowego testamentu historia przyjemna norma ogólna interna rządząca historia obyczajów nie nazywajmy tego folklorem pasterzy, żeby woda dla różnych rozmaitych rzeczy właśnie tego czym jest Biblia w Biblii możemy się uczyć moralności, jeżeli tak to, jakiej o, ponieważ akurat naszym słuchaczom pewnie już tego nie musimy mówić to wystarczy, że nie jest, bo moralność, której byśmy chcieli uczyć ani ta, której byśmy chcieli uczyć nasze dzieci ja tak jak prezes Kaczyński mogą być 80% tak no oczywiście mówić to zresztą jest skoro już jesteśmy przy ważnych tematach politycznych i 8 powiedzieć, że ta książka jest 1 z moich odpowiedzi na to dzieje się ostatnio w Polsce jest w moim oficjalny akces do obozu prawa i sprawiedliwości, a w swoim obrona dzieci rodziny takich rad przemocą religii w swoim orędziu, a ta premier Morawiecki ta jak dobrze to się na powtórzył za prezesem Kaczyńskim, że naszym obowiązkiem jest obrona dzieci przed fałszywymi ideologiami, które się w polskich próbuje się życie polskich szkołach i ja staram się ten element tego właśnie no, więc Piotr Szwajcer zleciło Richardowi dołki sobie tę książkę na rzecz obrony polskich dzieci, bo trochę czasu przewidział wszy te parę lat wcześniej, że będzie ona niezbędna tak następnie sprowadził na Polski rynek wydawnictwo Cis są opublikowało wydało będziemy mieć państwo Brzydula okazała się tydzień po wydaniu amerykańskim no no to tylko potwierdza to, o czym mówimy, tym bardziej że nasi słuchacze doskonale też mają te badania, że faktycznie religia jest narzędziem przemocy szkodzi dzieciom szkodzi druhom empatyczny wykształconym ewolucyjnie szkodzi zdrowiu psychicznemu wszelkiego rodzaju straszenie diabłem potępieniem i piekłem jest w wielu krajach trakt np. skandynawskich traktowane jako przemoc psychiczna wobec dzieci dlatego też Piotr Szwajcer przychodzić do nas z poradnikiem młodego taty czy o dopisanie 1 o cała czwórka mówiła o tym, ja w zasadzie się z tym zgadza cała twoja to jest rozdzielone Harris ryczący apokalipsy to oni wprowadzili pojęcie molestowanie seksualne w odniesieniu do molestowania dzieci w odniesieniu do nauki religii ja, zwłaszcza jak czytam o tym, czego się uczy dzieci na religię na zajęcia religii w Polsce, który jak ciągle przypominane będą o tym, przypominał ciągle mamy 2 tygodnie Religi o 2 godziny religii w tygodniu 1 godzinę biologii 1 godzinę fizyki co więcej na tej 1 godzinie biologii o praktycznie całego programu szkoły średniej w tej chwili o ewolucji poświęcone są 2 za wiele godzin lekcyjnych niepojęte, ale na szczęście też jest absolutnie pojęte i to rzeczywiście się robi absolutnie ja od wielu lat chciałbym przestać zajmować religią, ale w momencie, gdy czytam o tym jak to w tej chwili wzywa się i wszyscy co więcej niemal wszyscy tego bronią wzywa się policję do dziecka, które o nie chce wziąć komunii opłatka, który nie przychodzi żadnych badań sanepidu nie wiemy co Terence, którzy trzymają opłatek wcześniej robiły, gdzie były trzymane rozważmy Obamy powiedzieli, że wiemy, ale nie jesteśmy już kim jesteśmy bardzo miłosierny i nikt tego nie kontroluje co tym ludziom o tym, dzieciom jest wkładane do ust jak jednak pożywienie sanepid nie może wkroczyć nikt nie może wkroczyć, chyba że policja w naprawiają nawet niewielką nawet używam zupełnie inny dokument staram się dobrą wolą dobrą wiarę przyjmować to co mówią moi tej styczniową zajęci i o jak sobie czytam właśnie o tym, że przecież to zupełnie zrozumiałe dla katolika to jest ciało Chrystusa no bardzo dobrze trudno tu problem, że polega na tym, że jak bardzo pięknie mówił pan rękę jak głęboko szanuje twoje uczucia religijne, ale szanuje dokładnie tak samo jak szanuje swoje najgłębsze przekonanie, że położone jest najpiękniejszą kobietą na świecie, a twoje dzieci są najmniejszymi dziećmi w całym stanie jak wiemy wszyscy rodzice mają prawo do tych uczucia z tego prawa Peszko ja mam do siebie olbrzymi szacunek Haniu, a i o szanuje moje uczucia rodzicielstwa snuje swoje uczucia, ale jeżeli mi powiesz i jeżeli mi powie, że twój mąż jest najwspanialszym mężczyzną na wschód od Łaby to powiem bardzo dobrze, ale jeżeli w momencie, gdy powiem, że jednak znam innego lepszego faceta o tym nie wezwie policję to nie będzie kraj, w którym ja bym chciał użyć, aby zatrzymajmy się przy okazji, bo miałam taki plan byśmy porozmawiali o zjawisku uczuć religijnych, bo to jest bomba, którą jakiś czas trzeba rozbrajać tłumaczyć wyjaśnić, że to jest konstrukt, który w gruncie rzeczy uniemożliwia debatę po to, on został stworzony tak samo jak policja masła na dziecko, które proponowało ciało Chrystusa pojęła, że nie mówi w pojęciu wiernych kościoła katolickiego tymczasem w pojęciu innych osób obroniło się wszelkim brudem ładowane do ust przez obcego mężczyznę w sukience zjawisko uczuć religijnych na naszej antenie też do tego wracamy czy ono psychologicznie psychiatrycznie jakoś usankcjonowane od logo jest o tyle wygodną nauką w publicznym sankcjonowane jest dokładnie wszystko zależy co nazwiemy kości sztuk czy są uczucia ateistyczne no no, więc właśnie o przynajmniej nie na tyle są one, żeby można było szanować, jeżeli czuje się regularnie obrażany deklaracjami o prezydenta premiera o i wielu innych najwyższej rangi polityk w tym kraju, którzy twierdzą w tej chwili już jasno wielokrotnie publicznie, że jako osoba wierząca nie nie mam żadnej moralności to nie są uczucia, które kogokolwiek obchodzi natomiast te uczucia religijne nieszczęsne, które są w naszym kodeksie karnym to jest pewien spadek po dawnej o rzeczywistości w Polsce jest spadek po carskich i profesorskich Kongres o kodeksach karnych co więcej ten spadek istnieje w większości kodeksów karnych wciąż jeszcze Europy tylko, że nigdzie nie jest egzekwowany poza polską właśnie Polska jest Polska Malta to są takie nieliczne kraje europejskie no, chyba że ktoś zaliczy osobie do Europy również myślę, że to dla stojącej szkoda Polski jest ważny wzorzec Turcję Rosję, ponieważ tam również bardzo intensywnie wykorzystywane są proces o kwestie obrazy uczuć Szeligi i wszelkiego rodzaju nierówności dotyczące obowiązywania prawa jest wyłączanie się obowiązującej wszystkich norm ta właśnie klauzula uczuć religijnych ja ciebie mogą obrażać mogę wszystkich obrażać tym nie możesz nic poza, więc zwolnienie obowiązują te zachodzące w Polsce ona jest właśnie ona zupełnie zrozumiałe przez katolicyzm ale, ponieważ większość ludzi w tym kraju nie odróżnia chrześcijaństwo katolicyzmu o i myśli sobie, że właśnie uczucia religijne przecież cała ta afera absurdalne zupełnie o wokół tego opłatka była kompletnie niezrozumiała w krajach protestanckich, ponieważ o dla nich jest to takie samo bałwochwalstwo jak dla akurat pod tym względem nie różnimy się w końcu nie przypadkiem o twórca współczesnej o demokracji liberalnych 1 z twórców 1 z twórców współczesnego liberalizmu pisał o mówi lock, który w słynnym traktacie o tolerancji pisał, że 2 grupy nie zasługują na tolerancję w 1 przypadku się z nim zgadzam drugi mnie 2 grupy, który zmienił LOK to są ateiści katolicy, a to bardzo interesujące jest akurat w 1 przypadku się z nim, ale ja właściwie nie zostały nie nic nic nie powiem tutaj powiem tylko, że w Polsce brakuje rzeczywiście historycznie rzecz biorąc tego okresu reformacji innego rytu formacyjnego myśleniu chrześcijańskim zostawiamy to, dlatego że przypomniał, że ofiary mają od roku oraz życzenia, a o oświecenia to najbardziej, ale no właśnie przyniósł gamy oświaty pierwsze zezwolenie na jakie zaczęły mówić oczywiście jak to zwykle, a to oznacza jak to zwykle obudziliśmy drogi boczne i meandruje sobie ten podział na 2 części książki się do domów meble oraz w książce wyrastając Boga ta czarna w książce zostają w Boga przewodnik dla początkujących nie zapomnijmy, bo to rzeczywiście jest przewodnik dla początkujących o ta pierwsza część to jak ładnie powiedziała jest to opis obyczajów obrzędów religijnych z takim rysem historycznym niż pokazaniem tego jak należy czytać co to oznacza natomiast część druga i to w zasadzie jest taki podział północ punkt taki kanon argumentów oraz erotyczny kanon argumentów, które one są nawet nie tyle ateistyczne są co one są antyterrorystyczne to jest kanon, a wręcz, czego jest dla ciebie ważne ten niuans może właśnie niuans antytezą ateizm jak bardzo lubię słowa tejże Bono jest świetnie Piotra Szaramy nie lubi słowa sam mówi o sobie jestem niewierzący, ponieważ słowo ateizm jest po prostu tak o obciążonym skojarzeniami rozmaite ja mam misję oswajania i pluszowe Ania bardzo dobra tak jak słowo feminizm jest już pełne cekinów brokatu przestrzeni publicznej tak słowa też też na to zasługuje i nie robi jemu należy natomiast dobrze, ale świadomie wprowadziła pojęcie antyk pana domu, ponieważ dość ważnym elementem myślenia do końcowego, a jest też myślenie, którego ja od całej tej czwórki od wielu innych się nauczyłem jest to, że podstawowym argumentem nie jest argument dotyczący tego, jakie mamy pożytki z religii co mamy być daje dobrego to możemy się spierać zawsze możemy cytować sobie już tak uczciwie się to też zdarzało na antenie wykłócać badaniami, z których jedne pokazują, że ludzie religijni są szczęśliwsi de pokazują, że nieszczęście wsi natomiast 1 podstawowy argument, który moim zdaniem jest bardzo dobry, jeżeli się myśli o tym, żeby przestać wierzyć to jest argument to, że to coś co nam każą wierzyć, a akurat o Bóg o religii abrahamowych jest bardzo konkretnym bytem co, do którego można w głosić obalać potwierdza bardzo wiele twierdzeń pokazanie, że ten był zbyt nie ma szans istnieć bardzo istotne, ponieważ z tego bytu z tej konstrukcji o chrześcijańskiego o w ogóle Boga biblijnego wynika bardzo wiele rzeczy, jeżeli ten, by to palimy to dalej pójdzie nam dużo łatwiej to w ogóle jest całkiem łatwe, ale jak się okazuje nie dla wszystkich i pojawia się też pytanie również odwieczne i od lat stawiane w oba środowiska ateistów i ateistów czy jedno środowisko może złapać kontakt na tyle przedstawicielem drugą drugiego środowiska, by do siebie przekonać i o ile jeśli chodzi o wiarę to funkcjonuje taka figura skoku wiary jest nieracjonalny skok o tym nie ma co w ogóle nie jest racjonalne to jest po prostu jakiegoś rodzaju dar od niebios dar wiary, więc suną do Boga nie da się przekonać Pascal próbował wyliczył, że musi to bardziej opłaca wierzyć, ale pytanie właśnie czy taka wiara wiara prawdziwa, że zakładamy, że no ewentualnie jak się okaże, że to rozliczenie po śmierci to my powiemy, że jeżeli jednak nowość skoro tu przypomnieć jego podstawowym błędzie takie pozornie, bo skoro jest absolutnie Digital pozornie to niestety musimy zdać sprawę z tego, że każdy Bóg żąda swoich wyznawców zupełnie różne rzeczy, więc no jak się okaże to nie te, więc jeżeli jest zajęty 4000, jeżeli gdzieś za zakładem Pascala i okaże się, że wierzyciel wtedy Boga takty z krzyżem, a to można, ale Tomasz przechlapane no więc, o ile można próbować zakładać na wszelki wypadek, że Bóg istnieje lista obciążone pewnym błędem, którym mówiliśmy osoby wierzące używają figury SKOK-u ponad racjonalności wiary to pytanie czy osoba wierząca z kolei przy pomocy argumentów logicznych racjonalnych jest do przekonania krótko mówiąc skoro mamy np. badania socjologiczne psychologiczne pokazujące preferencje czy predyspozycje psychologiczne osób, które korelują być może jest to nawet realizacja pewnego rodzaju wyborem światopoglądowym to znaczy osoby o światopoglądzie lewicowym są raczej jakieś osoby o światopoglądzie konserwatywnym są raczej jakiś czy możemy również domniemywać przypuszczać, że my się rodzimy pewną predyspozycją jest kwestia temperamentu nawrót wrodzona, żeby się rodzimy raczej potrzebą jakieś religijne metafizyki, gdzie tam Kol wiek, pod jaką szerokością geograficzną się rodzimy taką nasz będzie manifestować i właściwie taki poradnik dla początkujących przyda się tylko tym, którzy już te predyspozycje mają czy jednak jest to możliwe, by ktoś głęboko zakorzenione w tej religijnej metafizyce charakterystycznej dla swojego czasu swojej kultury i swojego miejsca, w którym się urodził można tę osobę przy pomocy Maćka takiego przewodnika przekonać do ateizmu da oddała całe mnóstwo pytań, na które odpowiedź wojewody o nigdy potrafią sformułować pewnie następnych kilka tygodni, ale było, że smakowite także wróćmy do samego początku to pierwszy chciałby zakwestionować sam punkt wyjścia twojego pytania mianowicie problem o nie dotyczy tych, którzy głęboko wierzył głęboko nie wierzą, bo to jest tak istotnie element populacji, że nie ma o nim mówić ta książka nie jest skierowana do zakładam, że dr Terlikowski szczerze deklaruje to co o deklaruje dr Terlikowskiego o ani do o tych, którzy jak tylko do ocen ONZ jak pani premier Szydło, który w wieku 9 lat już postanowił, że zostanie księdzem tylko do tych wszystkich Toma zresztą przykład pięknych badań genetycznych, które można przeprowadzić Otóż jak się okazuje potwierdzają badania przeprowadzone we wszystkich niemal kulturach wyznań religijnych genetycznie dziedziczone, ponieważ dzieci dziwnym trafem akurat jakoś 19% w rodzaju raz widzieli najprawdziwsza odróżniają rolnik jedyną prawdziwą religię swoich rodziców także problem polega na tym, że większość ludzi przyjmuje tę religię zupełnie bezrefleksyjnie myślę, że dla takich ludzi, a zwłaszcza dla tych kilkunastu procent tych bezrefleksyjnie, przyjmując tę religię, którzy jednak zastanawiają się co wierzą to właśnie jest przygotowana trwają ruszyli za ten moment, kiedy w takim razie głęboko wierząca osoba zaczyna się zastanawiać zaczyna się chwiać ta głębia przekona mam nadzieję w Polsce coraz bardziej na to wygląda, że tak to się dzieje, że przy bezpośrednio poprzedzającą Zajdla przymusowe religię lekcje religii w szkole ewentualnie lektura Biblii bębna tak, ale akurat lektura Biblii o NATO długo w Polsce litu, ponieważ katolicy w ogóle nie czytają Biblii to nie jest ten problem protestanci są pod tym względem lepsi Czyż to nie jest łatwy najlepsi są świadkowie Jehowy taktem to nie jest do tak tak próbowałem to w nim dyskusje o, powołując się na Biblii niema, a tak no oni mają już laty na swoje pokazano ją znają bardzo wyrywkowo bardzo tak jak zresztą większość ludzi bardzo niechętnie przyjmuje inne cytaty, a ona na wytłumaczenie zresztą specjalne bardzo dobre zdanie występuje chowa, który w żadnym innym tłumaczeniu nic dziwnego przecież w końcu o, jakby przekład konto mówi ambitnej marce jak ja chyba jest absolutnie kluczowym problemem do o problemy np. którym mam do czynienia dość często większość rzeczy, które tłumaczy, gdyż tłumaczy angielskiego i oczywiście dużo łatwiej mówić ewolucyjną ości o biblijnych nakazów moralnych, jeżeli mamy akurat angielski jest tutaj bliższe oryginałowi miejskiemu mianowicie my mamy o szanować swojego sąsiada nie swojego bliźniego cha i tak chodzi o w zaczyna się to jest dość zasadnicza różnica prawda takich przekłamań polskich przekładach Biblii bardzo był dobrze, czyli wracając do Meritum książka przewodnik dla początkujących wyrastają wzbogaci czarta domki SA nie służy wytrącanie kogoś z wiary jest mało prawdopodobne natomiast może posłużyć tym, którzy są już nieco wytrącenie z równowagi może posłużyć tym, którzy po prostu o i myślę, że jest ich coraz więcej np. tym młodym ludziom, którzy mają w pamięci to co myśleli o tych przepraszam, że tak mówi, ale przygód i katechetów i katechista, które uczą w tej chwili szkoła, bo takich zdaje się większość czy oni robią zaczynają robić dla mnie dobrą robotę, ponieważ ani jako pierwsi zaczynają uczyć tych ludzi, że z tą religią coś jest nie tak w tytule książki, które dzisiaj mówimy wyrastając Boga jest zastosowany bardzo ciekawy złośliwych chwyt sugestia, że ateizm jest etapem dojrzewania, że ateizm jest pewnego rodzaju znakiem dorosłości czy można jesteśmy uprawnieni, żeby tak uważać, by tak myśleć, że osoba myśląca samodzielnie na pewnym etapie dorosłości niezależności myślenia wolności intelektualnej dochodzi do etapu ateizmu świecie, gdy słyszymy w kulturze, w której żyjemy słyszymy, że wolność to zaraz wiąże z wyznaniem wolność wyznania wolności wartości, kiedy katolicy uważają swoją religię za przejaw manifestacji swojej wolności dojrzałość wyboru, więc czy możemy jesteśmy uprawnieni, żeby uważać ateizm jako ta dorosła znawcy islamu uważają swoją religię żyje wolności wyznawcy o buddyzmu uważają swoją 200 uważają ze swoją prawda, a hinduiści tak jak w Polsce wzywa się o na razie jeszcze policja zobaczymy co będzie dalej na dziecko, które nie chce przyjąć komunii to hinduiści np. zabijają wyznawców islamu za to, że zabijają krowę stół mamy każdy ma swoje uczucia religijne, które broni jak niepodległości ojczyzny dobrze, ale już tak na sekundkę bądź serio zaraz wrócimy do naszego toną na sekundkę bądź zupełnie serio mianowicie można o mówić także rzeczywiście w miarę wzrostu zamożności i w miarę wzrostu stopnia wykształcenia społeczeństwa spada religijność to jest pewien fakt statystyczny, w którym nie sposób dyskutować i o nie słyszałem, bo cokolwiek teraz mogą być jest tylko korelacja nie znam oczywiście stosunkom oczywiście, że to można powiedzieć o tym, że o np. wśród członków amerykańskiej Akademii, zostając o o zaledwie około 30% deklaruje wiarę w osobowego Boga, a jeżeli będziemy np. dobierać tych, którzy mają liczący się osiągnięcia naukowe tak do szczebla Nobla to z tych 30 idziemy do 3%, czyli do proporcji dokładnie odwrotnie niż w całym amerykańskim społeczeństwie, ale tu zawsze możemy usłyszeć argument, którym ty mówisz o, że to jest korelacje możemy wreszcie niestety nie pomny jego nazwiska, ale to był, a spowiednik domu papieskiego no za o naszego papieża albo waszego papieża jednak mówić chyba swojego papieża w za ich papieża, który bardzo pięknie kiedyś powiedział kiedyś o znałem ten też wykładnia i na pamięć trochę mi wyleciał możemy sparafrazować podarujmy sobie na ekstrawagancję powiedział, że ateizm jest luksusem, na którym mogą sobie pozwolić bogaci intelektualista burżuazyjny wynalazek taty no dla uprzywilejowanych, jeżeli ten pan tak mówi za tda myślę, że spowiednik domu papieskiego wiedzą mówi prawda no ale luksus luksusem, ale pewne bieda marką zjazd ja problem polega na tym, że jakby niebo znam wielu ludzi religijnych, którym mam doskonałe stosunki o kilkoma z nich nawet o miło mi się dyskutowało ciebie dla mnie problemem jest cały czas właśnie to, że bezrefleksyjnie dużo ludzi przyjmuje religii bezrefleksyjnie o dzieci mniej żyją dzieci dorastają później bezrefleksyjnie biorą sobie kolejne o tym, się nas do sakramentu ile dobrze pamiętam, czyli właśnie jedzą ten kawałek ciasta potem siebie mówią potem jeszcze coś robią potem równie bezrefleksyjnie biorą kościelny ślub, bo mamusia i babcie obrazi o kościelnego rozwodu jeszcze nie mogą, ale też może niedługo potem kościelny pogrzeb pary właśnie ciągle słyszymy, że jak to mamy w Polsce 90% katolików w związku z tym ta katolicka nauka moralna to jest to co byśmy słyszeli ostatnio w sejmie Senacie wszystkich, że nie ma innej nauki moralnej niż katolicka prosto odwołali się dzisiaj do naszej dobrej księgi jest tutaj taki rozdział zatytułowany czy ewoluować ćmy do ligi czy ewoluował liczmy do moralności tę lekturę odeślemy naszemu premierowi, żeby uzupełnił tak swojego exposé na następny raz, ale co moglibyśmy mu już odpowiedzieć na dziś jeśli chodzi o to, że nie ma innego źródła moralności niż np. Biblia niż 10 przykazań chcecie powiedzieć, że akurat dobre miejsce, żeby to mówić, ale nie tak dawno przeczytałem o wywiad kolegi redaktora Michnika, który właśnie twierdził Biblia jest takim głównym dziwne myślę, że Adam Zbigniew przeczytał wygląda, że nie, ale niektórzy złośliwi twierdzą, że w ogóle nie przy większości książek, o których pisał jak do tego grona złośliwych oczywiście nie należą no, więc jak Mark natomiast moralność ewolucja tych argumentów mamy dziesiątki natomiast o pamięta, że tutaj mamy do czynienia z podstawowym kontra argumentem, czyli w tym, że wszystkie ludzkie społeczeństwo kształci religię to, że o religia towarzyszyła stworzyła pamiętasz ten nieszczęsny spór, który dzisiaj się ciągnie o to czy w preambule do not Europejskiego mamy się odwoływać to do czy nie mamy Otóż ja na to mam 1 podstawowy argument mianowicie, nawet jeżeli do, czego byśmy rezerwowali co się działo nie byliśmy już była czysta historia kultura co się działo 300400 lat temu to nie jest żaden powód, żeby się działo dzisiaj 300400 lat temu powszechne było niewolnictwo powszechna była pełne podporządkowanie kobiet poprzednio było, ale co mówię 300400 lat temu sięgnijmy po ulubiony przykład z lat 42 dwudziestego, kiedy to o Anglii toczy się Anglicy stolicę światowej demokracji toczy się proces o o to dopuścić do druku kolejny czarny i cóż mówi przedstawiciel o królowej, czyli oskarżenia, który żąda wraca się do sędziów przysięgłych panowie czy chcielibyście, żeby wasze żony córki służące, bo niektóre z nich też potrafił czytać dały taką książkę o 40 do tego odłożyliśmy to jest ten wzorzec, który Money dzisiaj zostawiamy państwo z tym pytaniem, gdyż jeszcze musimy mówić o 1 ważną kwestię bardzo zaintrygował mnie ten wątek luksusu ateizmu luksusu intelektualnego mam podać telefon do spowiednika domu papieskiego tak to z pewnością bardzo byłoby dobrze, żeby uzupełnić naszą audycję jego wypowiedzią, ale w gruncie rzeczy ateizmem przecież wiąże się pewnego rodzaju bieda nie luksus i bogactwo Otóż wiąże się pewna luka Ujma wręcz możemy przytoczyć ten obraz przywoływany przez Sartre również dziura w sercu w kształcie Boga nie do zapełnienia żadną inną metafizycznych górą znaleźć takich marnych rent czy nawet krąży no akurat ta dziura w sercu dosyć nośną figurą no, a no, więc te marne wąską elitę francuski dziennikarz miałem nie lubicie się nie to lament obiad niż miał a gdyby to była moja albo na bok na korzyść Sartre bardzo się podoba o NATO miast Sweet oczywiście jest pewien o nie będziemy starczyć ani chwalić o bo to jest poniżej naszego poziomu trochę o tym, po w tym pomieszczeniu natomiast nie ulega żadnej wątpliwości, że w pewnym sensie niewiara jest luksusem, ponieważ wiara daje ukojenie trudno mówić tak, ale wiara daje pewien komfort psychiczny tych wszystkich przestrzeniach, które wzbudzają lęk, bo dochodzimy do granic Poznania wzbudzają lęk, które wzbudzają przewodnie, które wzbudzają żal, które dają żałość myślę, że o zresztą tak jak twierdzi wielu historyków to stąd przecież właśnie, by rosła wiara i na tym polegała m.in. kariera chrześcijaństwa a, czyli o wiarę w życie pozagrobowe do w tym sensie krzyczeli no cóż olbrzymim generalskim pamiętać, że judaizm, czyli to, że chrześcijaństwo jest tak naprawdę tylko wyłącznie 1 z odnóg praktycznie z grupy grobem w ogóle nic nie mógł jednak potrzeba rynkowa wykształciła się kolejna opowieść jest zbyt cyniczna nie potrzeba rynkowa przed kulturową i potrzeba społeczna ludzie potrzebują ukojenia, gdzie potrzebują o wieś niektórzy ludzie, tym bardziej jeśli ktoś był wierzący i nagle zostaje pozbawiony tej odpowiedzi na te wszystkie najtrudniejsze pytania może zostać tą dziurą w kształcie Boga i teraz pytanie na ile to jest w ogóle wyzwanie dla dzisiejszych osób wierzących czy w ogóle dzisiaj ma miejsce coś takiego jak właśnie taki takie gwałtowne przejście od wiary niewiary Czech czy raczej jest to tak jak obserwujemy makro skali kulturowej proces stopniowej sekularyzacji proces stopniowego przechodzenia od ateizmu do ateizmu, czyli raczej raczej charakter ewolucyjny ani rewolucyjnych w procesie w skali indywidualnej oraz osiedlem nie pytam o ten indywidualny czy, bo kulturowo widzimy, że to idzie dosyć łagodnie dosyć stopniowo oczywiście są pewne przesilenia są pewne momenty COVEC leśną i przyspieszenia to jest kulturowo okazu irlandzkiej gazu hiszpański pokazuje, że to może być bardzo szybko może iść rewolucyjnie, ale nadal nadal to nie jest takie przejście gwałtowne od żarliwej wiary żarliwej religijności do żarliwego ateizmu, ale też nie ma o czym mówię wydaje mi się, że o pominąwszy pewne o bardzo liczne indywidualne przypadki to niema co mówić żarliwej wierze żarliwym tych ludzi jest bardzo bardzo niewielu tak jak jak jagnię z reformami dla mnie to jest kwestia pewnej szczególnej konstrukcji, czyli to jest wyzwanie to zresztą o moim zdaniem, jeżeli mówimy o żarliwej wierze żarliwej wierze to bardzo często są sami ludzie, a to jest ciekawe to rzeczywiście może być bardzo dziękuję asymetria, czyli kwestia niewiary niewiary tylko żarliwości bądź nie liczyli się do nauki uznaje za zasadne i prowadzi Czytelników swej książki przez przewodnik dla początkujących artystów przez ten moment ryzyka poczucia utraty nawet jeśli niespecjalnie wielkiej utraty gwałtownej czy to w ogóle temat, bo np. zwraca uwagę na problem ateistycznego Kamilka tu, bo to jest temat to sam pan cały rok to jest problem społeczny tak zrobił notował tak tak czy czy również takim wyzwaniem problemem na drodze od tej Żmuda ateizmu może być to poczucie psychologicznej straty utraty moim zdaniem zdaniem do kin SA to znów jest pytanie dość indywidualna o dołki są tym wprost nie Piszcie ja mogę o tym, powiedzieć na podstawie o badań, które czytałem oczywiście, gdy każde badania można kwestionować a, ale o wydaje się, że przy właśnie takim przechodzeniu, które polega na racjonalizacji tego co się wierzy jednak dzisiaj tego co się wierzy tego poczucia utraty nie ma, bo to jest mniej więcej takie, by twierdzić, że przeżywamy wielkie poczucie utraty, gdy raptem słyszymy, że nie ma Świętego Mikołaja jednak jakoś o depresja wśród dzieci jest coraz powszechniejsze, ale nie sądzę, żeby do bram Świętego Mikołaja był to źródłem tej są w tym Kamilka o tym, bo to jest też ciekawe jednak większość ateistów na świecie wciąż prawdopodobnie przechodzi do ateizmu od ateizmu jednak pewniej wciąż większości ateistów jeszcze nie rodzi się w rodzinach ateistycznych stoi przed nimi to wezwanie ta obawa przed reakcją rodziny środowiska ta potrzeba, żeby nie urazić kogoś nie narazić na ostracyzm na jakieś wykluczenie nawet symboliczne, a nawet jakiegoś rodzaju może się pojawić przywiązanie do do tradycji nawet na poziomie estetyki czy symboliki na ile tutaj do kin może pomóc czy ta książka może pomóc w takim procesie ateistycznego Kamil autu to jest trochę tak, że o ten proces po pierwsze, sprostować 1 rzecz, której powiedziała, że wciąż większość ludzi nie rodzi się decyzji od współ szacunków już zeszłego roku, jeżeli byśmy porównywali rozmaite grupy religijne z osobami, które świadomie deklarują swój ateizm, a to ta grupa artystyczna o już zaczyna być ścisłej czołówce jest nadruk na 0304. miejscu, jeżeli porównamy grupa przyznającym się druga grupa ateistyczna w drodze do takiej świadomie je świadomie nie było, ponieważ o mojej tej styczniu znajomi, a moi tej w styczniu antagoniści tym tym czy tym częściej bardzo często mówią, że ich misja religia 5, żeby nie zrównywać tych rzeczy świadomie nimi Mira czy chodziło o to, że większość dzisiejszych ateistów rodzi się w rodzinach ateistycznych, a w Polsce tak niekoniecznie nasz niekoniecznie już na świecie natomiast Kamilka niestety o problem jest inny problem jest taki, że w dalszym ciągu większość ludzi nawet tych społeczeństwa o, w których choć może mniej, ale właśnie społeczeństwach tak tradycjonalistycznych jak o tym pisze o dołki z, a wy jak stany Zjednoczone czy od nich możemy powiedzieć my, ale takich jak Polska ciągle myśli właśnie w tych kategoriach, że moralność równością religii tak jak o tempo nakłada na jaki od, którego przed chwilą wspomniałem, których myślenie oczywiście zupełnie błędne i o, jakby podawać przykłady, że między religią moralnością istnieje w tej chwili żadnej funkcji no byłoby prymitywnej banalny musimy go podawać nie musimy o zachętę Czytelników do tego, żeby się do pana Marcela prawda wielu innych równie interesujących książek natomiast jest zupełnie zrozumiałe, że jeżeli o wiadomo, że no cytuje tam do kin amerykańskie badania jeszcze w roku 2017, jeżeli wiadomo, że na identyczne stanowisko o osoby o identycznych kwalifikacjach ma cztero pięciokrotnie mniejsze szanse, by wybranej, że jest ateistą jeśli jest nawet Żydem staną odda nawet Żydem Murzynem to już nie używać tego terminu, żeby w naszej prasie dziennie, a ja afro Amerykaninem, a jeżeli, a jeżeli jest to świeżej krwi nie gram w Kongu to nie jest afroamerykaninem prawda czarnoskóry dobrze afro Amerykaninem był Amerykaninem o tak, żeby nie było problemów to jest zupełnie zrozumiałe, że tematy stycznych Kamil GL jest trudne prawda już mieliśmy w Polsce o strasznie lubię tę anegdotkę o i o więcej jest rzeczywiście anegdotka, czyli absolutnie prawdziwa mieliśmy prezydenta Kwaśniewskiego przez 2 kadencje, a ta anegdota niektórzy niektórzy wciąż twierdzą, że to najlepszy prezydent o 30 lecia w zasadzie tak moje głębokie przerażeniu zaczynam być w stanie z nimi zgodzić natomiast o o pan Kwaśniewski i jego żona dobrego PZPR kiego chowu jak sądzę obydwoje mieli dostęp do o religii mniej więcej taki stosunek, jaki ja, ale jeżeli już to pani Kwaśniewska właśnie pani prezydentowa ówczesna o licznych wywiadach deklarowała jak my wszyscy jesteśmy dziś Jana Pawła II tak pamiętam, który z dziennikarzy katolickich właściwie to komentował, ale chyba z nieprawego łoża proszę nawet publicystyka katolicka bywa bardzo zasadna bardzo cenię w celu nauki cięta dobrze w takim razie umawiamy się w następnym razem analizujemy razem publicystyka katoliczką tymczasem mamy dla państwa dzisiaj książki wyrastając z Boga przewodnik dla początkujących Ryszarda Kitowska dołki za doskonały prezent z okazji różnego rodzaju religijnych przesileń nadchodzących pod koniec roku książek religijnych u nas nie brakuje wiemy, więc będzie mnóstwo okazji, a książki płyną do nas od wydawnictwa Cis od Piotra Schweitzer, który występuje w roli Szot socjolożki tłumaczki wydawczyni szefowej wydawnictwa ci bardzo dziękuję za rozmowę zatem elastyczność tożsamościową dziękuję pani redaktorką zapraszamy państwa na informacje Radia TOK
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: WIECZÓR - HANNA ZIELIŃSKA
-
46:43 W studio: Małgorzata Nocuń
-
43:01 W studio: dr Barbara K. Lipska
-
44:40 W studio: Klementyna Suchanow
-
45:13 W studio: Julia Fiedorczuk
-
39:01 W studio: Ewa Chalimoniuk
REKLAMA
POPULARNE
-
26.01.2018 23:00 Wieczór Radia TOK FM46:52 W studio: Agnieszka Stein
-
17.04.2020 22:00 Wieczór Radia TOK FM47:03 W studio: Piotr Babiński
-
01.05.2020 23:00 Wieczór Radia TOK FM49:40 W studio: Renata Kim
-
27.03.2020 22:00 Wieczór Radia TOK FM42:09 W studio: Grzegorz Piątek
-
08.05.2020 23:00 Wieczór Radia TOK FM42:20 W studio: Jacek Karczewski
-
22.05.2020 23:00 Wieczór Radia TOK FM46:43 W studio: Małgorzata Nocuń
-
10.04.2020 23:00 Wieczór Radia TOK FM43:01 W studio: dr Barbara K. Lipska
-
26.01.2018 21:00 Wieczór Radia TOK FM40:21 W studio: Andrzej Gryżewski , Przemysław Pilarski
-
24.04.2020 22:00 Wieczór Radia TOK FM46:32 W studio: Janina Bąk
-
29.05.2020 22:00 Wieczór Radia TOK FM54:07 W studio: Hanna Zielińska
-
15.05.2020 22:00 Wieczór Radia TOK FM43:53 W studio: Stanisław Łubieński
-
03.04.2020 22:00 Wieczór Radia TOK FM53:02 W studio: Katarzyna Tubylewicz
-
15.05.2020 23:00 Wieczór Radia TOK FM45:13 W studio: Julia Fiedorczuk
-
03.04.2020 23:00 Wieczór Radia TOK FM46:09 W studio: Maja Kuźmicz
-
29.05.2020 23:00 Wieczór Radia TOK FM39:01 W studio: Ewa Chalimoniuk
-
27.03.2020 23:00 Wieczór Radia TOK FM51:04 W studio: Michał Kociankowski
-
17.04.2020 23:30 Wieczór Radia TOK FM23:15 W studio: Marta Tittenbrun
-
17.04.2020 23:00 Wieczór Radia TOK FM25:20 W studio: Joanna Kubiakowska
-
01.05.2020 21:00 Wieczór Radia TOK FM48:02 W studio: prof. Dominika Dudek
-
20.03.2020 23:00 Wieczór Radia TOK FM49:15 W studio: dr Ewa Jarczewska-Gerc
-
22.05.2020 22:00 Wieczór Radia TOK FM42:20 W studio: dr hab. Elżbieta Korolczuk
-
01.05.2020 22:00 Wieczór Radia TOK FM49:24 W studio: prof. Dominika Dudek , prof. Izolda Kiec , Renata Kim
-
13.03.2020 23:00 Wieczór Radia TOK FM44:50 W studio: Dagna Ślepowrońska
-
09.03.2018 23:00 Wieczór Radia TOK FM42:14 W studio: Dorota Próchniewicz
-
10.04.2020 22:40 Wieczór Radia TOK FM26:14 W studio: Monika Kotulak
-
20.03.2020 22:30 Wieczór Radia TOK FM29:05 W studio: dr Alicja Urbanik-Kopeć
-
06.03.2020 22:00 Wieczór Radia TOK FM43:16 W studio: Dorota Warakomska
-
24.04.2020 23:00 Wieczór Radia TOK FM44:40 W studio: Klementyna Suchanow
-
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL