Może być inaczej

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

dzień dobry Tomasz Stawiszyński najnowsza rola Jamesa Dina, której mówiłem tutaj jakiś czas temu w 1 z niedawnych kwadransów przypomnijmy pewne producenckiej studio pracuje nad filmem, w którym zagra wirtualna kopia legendarnego aktora Otóż ta najnowsza rola Jamesa wina to jest tylko drobny przejaw znacznie rozleglejsze go procesu cywilizacyjnego polega on mówiąc oczywiście drapieżnym skrócie na świadomym dążeniu do wytwarzania urządzeń albo innych rozwiązań Rozwiń » technologicznych, które w rozmaitych dziedzinach i rolach mają zastępować ludzi nie wiem czy państwo mieli okazję znaleźć kiedyś w sklepie lub barze, gdzie kasjera mi czy ekspedienta ami są już wyłącznie automatyzm montowanymi urządzeniami do obsługi kart płatniczych osobliwe doświadczenia powiem szczerze, a to przecież jest tylko 1 z niezliczonych przykładów zjawiska, którym umowa ma ona oczywiście także całe mnóstwo pozytywnych stron ostatecznie takie wynalazki jak pralka zmywarka, a nawet komputer przyniosły ludzkości prawie wyłącznie same korzyści, ale ma także strony zdecydowanie ciemniejsze i nie chodzi tylko zanikanie zawodów, które zbiegiem czasu postępu technicznego stają się po prostu niepotrzebne zawsze tak było i pewnie zawsze tak będzie chodzi także coś znacznie bardziej podstępnego i posępne go, a mianowicie o podporządkowanie technologii i w ogóle kultury jednostronnie rozumianej logice rynkowej w przekonaniu, że wzrost i zysk są naczelnym wartościami, do których w każdym obszarze i wymiarze naszego życia zależy zaś należy zawsze bezwzględnie dążyć tego rodzaju doktryna głosi, że jeśli gdzieś da się coś z optymalizować albo na czym zaoszczędzić przede wszystkim na pracownikach rzecz jasna to w sposób oczywisty należy to zrobić na tym po prostu polega biznes tak to już po prostu jest, jeśli więc da się kasjer czy ekspedientów zastąpić urządzeniami elektronicznymi jeśli w ogóle pojawia się taka techniczna możliwość trzeba z niej natychmiast skorzystać to tak naturalny proces jak schodzenie słońca albo przemijalności pór roku świat idzie do przodu technologia rozwija oto niektóre ze sloganów, które się przy tej okazji chętnie przytacza poważnie kiwając przy tym głową 1 z najciekawszych współczesnych myślicieli medioznawca i eseista Dallas Raszków opublikował niedawno znakomitą książkę pt. Tim Herman, czyli ludzka drużyna zwraca w niej uwagę właśnie na to zjawisko w realiach cyfrowego kapitalizmu twierdzi staliśmy się w zasadzie zakładnikami nowoczesnych technologii czy raczej bez wolnymi przedmiotami ekspansji wielkich korporacji, które robią wszystko, żeby z 1 strony zdobyć naszą uwagę to wszak najbardziej drogocenna waluta z drugiej zaś ograniczyć do minimum naszą sprawczość zredukować nas do roli biernego konsumenta w realizować nie tylko od efektów naszej pracy, ale także od pracy w ogóle to oczywista, bo tam robotom, o czym już też wcześniej mówiłem nie trzeba wypłacać pensji zapewnia świadczeń społecznych ani nawet przestrzegać wobec nich przepisów kodeksu pracy boty i roboty mogą pozostawać w pełnej dyspozycji pracodawcy przez 24 godziny na dobę i podobnie jak wirtualny dzień zdjęć czy w ogóle w przyszłości komputerowe awatary, które zamiast żywych aktorów będą grać w filmach w żadnym momencie ani się nie rozczarują przepracowania ani nie zgłoszą nadużyć odpowiednim instancję państwowym nie wykażą się również niesubordynacją nie będą nigdy pod żadnym pozorem kwestionować decyzji swoich przełożonych no i niezależnie od tego co nie będzie w miejscu pracy spotykało nigdy nie złożą w sądzie pozwu o mobbing są, więc w pełnym tego słowa znaczeniu pracownikami idealnymi ba nieustannie doskonalony przez specjalnie do tego celu przeszkolonych inżynierów i oczywiście z perspektywy hierarchii wartości, w której zysk i optymalizacja stoją na pierwszym miejscu nie ma najmniejszego powodu, żeby rezygnować z takich rozwiązań przeciwnie należy prześciga się ich wdrażaniu aż do osiągnięcia punktu, w którym uzyskiwane przychody będą jak największe ludzie są tutaj wyłącznie środkami do osiągnięcia biznesowego celu jeśli jednak pojawiają się jakieś inne możliwe środki bardziej atrakcyjna zapewniające większą efektywność i szybsze rezultaty można ich bez żadnego problemu zastąpić innymi ludźmi albo też jeśli technologia na to pozwala nie ludźmi nie ludzie zaś np. specjalnie opracowane algorytmy często zajmują się oddziaływaniem na ludzi dajmy na to sprawia niem, żeby użytkownicy urządzeń mobilnych spędzali jak najwięcej czasu w internecie albo innych oferowanych im aplikacjach proces kolonizacji ludzkiej uwagi realizowany jest dzisiaj w ogromnym stopniu z pomocą rozmaitych nieludzkich Arte faktów np. właśnie algorytmów podobnie specyficzne kalibrowane upodobań politycznych poprzez tworzenie baniek informacyjnych selekcjonowania wyświetlających się treści czy subtelne bądź nie subtelne rozpylanie w ich newsów oczywiście technologii multi aplikuje intensyfikują wyłącznie tej jakości, które już wcześniej były późnym kapitalizmie obecne architektura społeczna całkowicie podporządkowana sferze rynkowej ludzkie życie widziane jako wartość wyłącznie o tyle, o ile wpisuje się jednostronny nastawiony na zyski zdobywanie kolejnych sprawności model to wszystko nie pojawiło się wczoraj ani nawet przedwczoraj automatyka automatyzacja cyfryzacja nie wytworzyły tych zjawisk one nie tylko wyraziły skondensowany, niemniej przyniosły także istotny skok jakościowy cyfrowy kapitalizm jest w pewnych aspektach nieporównywalny do żadnych wcześniejszych form ustrojowych jego siła oddziaływania w połączeniu ze zmianami, jakie wnosi nasze życie wirtualna rzeczywistość powodują, że nasza epoka jest pod wieloma względami naprawdę wyjątkowa być może także, dlatego że dziś, kiedy dawne sposoby przezwyciężania kryzysów zawiodły i nie wiadomo nie tylko w jaki sposób poradzić sobie z aktualnymi trudnościami, ale nawet czy w ogóle jest to możliwe, żeby sobie z nimi poradzić stoimy w punkcie realnie przełomowym, kiedy ważą się nie tylko losy liberalnej demokracji projektu zakładającego pokojowe współistnienie ludzi o maksymalnie różnorodnych upodobaniach przekonaniach i tożsamości ach, których jednak coś istotnego wiąże i łączy, ale i planety w ogóle czy raczej przetrwania gatunku ludzkiego na tej planecie sama planeta bowiem jak się wydaje doskonale sobie w tej sytuacji poradzi, a nawet jeśli nie nie spędza jej to raczej snu z powiek tymczasem elity polityczne zdają się wciąż tkwi w jakimś innym świecie, a może raczej w jakiejś innej wcześniejszej epoce, kiedy każdy poważniejszy kłopot można było przeczekać wziąć na wstrzymanie, a jeśli nawet okazywało się to niemożliwe pojawiały się mniej lub bardziej intensywne wstrząsy i tak było wiadomo, że status quo jest nienaruszalne, bo to status quo było zawsze naturalne dane permanentnie niezmienne i niekwestionowane pozycja politycznych finansowych kulturalnych czy moralnych elit wydawała się oczywista ich autoryzację do zarządzenia światem i obrazem świata niemożliwa do wycofania tymczasem w pewnym momencie ten świat świat niejako zapadł się pod własnym ciężarem problem w tym, że niektórzy zupełnie tego nie zauważyli cały czas zachowują się tak jakby jego forma pozostawała wciąż tak samo niezmienna tym jednak co współcześnie powinno być dla nas najistotniejsze mówi Raczko jest odzyskanie poczucia sprawstwa wpływu na rzeczywistość na strukturę relacji międzyludzkich na strukturę relacji ekonomicznych, bo to właśnie dzielona zarówno przez elity jak i znaczną część społeczeństwa przekonanie wmyśl, którego rynek jest prosta ekspresją natury odzwierciedleniem jakiś głęboko uniwersalnych reguł zawiadujących światem ludzkim życiem archetyp owych odwiecznych zasad, których na rurze naruszenie grozi najlepszym razie globalną apokalipsą Otóż to właśnie przekonanie jest głównym źródłem pogłębiającego się kryzysu stagnacji tymczasem to jest wszystko nieprawda mówi Raszka w w świecie ludzkich spraw nie ma bodaj nic naturalnego, a zatem nie ma nic nie zmiennego danego raz na zawsze wypływającego jakiś metafizycznej konieczności, owszem, istnieją niezbywalne ograniczenia istnieją niemożliwe do zignorowania parametry, ale jeśli chodzi o systemy dominujące systemy wartości to czemu ma służyć państwu i w jaki sposób skonstruowana powinna być wspólnota Otóż w tych wszystkich kwestiach jeszcze kilku innych istnieje tylko 1 naprawdę niezbywalne reguła brzmi ona będzie tak jak się umówimy, że ma być chodzi, więc o to, żebyśmy pomyśleli wynalazki technologiczne nie tyle jako wyjątkowo wysublimowane instrumenty opresji eksploatacji, ale jako narzędzia, które mogą wzmacniać społeczne więzi nie zastępować nas w pracy, ale czynić pracę łatwiejszą i przyjemniejszą chodzi o to, żebyśmy pomyśleli wspólnotę niejako zbiór antagonizować tych ponad pogrążonych w szaleńczym wyścigu, ale jako sieć bliskich relacji więzi w ramach, których staramy się wspólnie stawiać czoła zagadkowej i okrutnej naturze istnienia chodzi także o to, żebyśmy pomyśleli rynek i biznes jako sferę kooperacji, w której pracownicy stają się realnymi współuczestnikami procesu decyzyjnego podmiotami nie zaś przedmiotami aktywnymi aktorami ani pionkami przesuwanymi na szachownicy zgodnie z widzimisię właściciela utopia z całą pewnością, ale zarazem utopienie rywala ożywcza poza tym zaś nietypowo jak na utopie zdroworozsądkowa jak najbardziej możliwe do zrealizowania, choć oczywiście na bardzo długi i skomplikowanej drodze do jej realizacji stoi dzisiaj wiele przeszkód istotne jest jednak to, żebyśmy zaczęli postrzegać te przeszkody nie tyle jako naturalne oczywiste wpisane w naturę rzeczywistości ograniczenia ile raczej jako nasze własne uprzedzenia arbitralnie przyjmowane przekonania mentalne progi zwalniające, które sami przed sobą stawiamy, na których się potykamy czy raczej mentalne progi zwalniające stawiane przed nami przez dysponentów potężnych środków, które niewątpliwie zależy, żebyśmy porządek świata ukształtowany pod kątem ich oczekiwań interesów uważali za całkowicie bez alternatywnym bardzo dziękuje Tomasz Stawiszyński ten program wydaje Anna Piekutowska przypominam, że pisane wersje tych felietonów mogą państwo przeczytać na stronie internetowej Radia TOK FM wwwkropketokfm Krupka PL, a ja życzę wesołych świąt przy okazji do usłyszenia Zwiń «

Może być inaczej

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: KWADRANS FILOZOFA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 03:00

Najnowsze Podcasty

Podsumowanie tygodnia, a w nim szczyt ONZ i kryzys uchodźczy

Intymny obraz polskiej wsi

''Rzuć wszystko i wyjedź w Bieszczady''. By właśnie tam oddać głos w wyborach

Prezerwatywy a kampania wyborcza jednej z kandydatek Lewicy

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL