witam państwa ponownie to kolejna część naszego podsumowania roku 2019 tym razem część poświęcona temu co nie obawiam się przez kolejne lata będziemy musieli powtarzać czy zmianą klimatu zmiana klimatu jako bohater negatywne również najważniejsza chyba sytuacji, które nas od strony naukowej w tym roku dotykały, bo to był kolejny rok rekordów i o tym, właśnie chcemy porozmawiać z prof. Szymonem Malinowskim fizykiem atmosfery wydział fizyki Uniwersytetu Warszawskiego
Rozwiń »
naszym gościem dzień dobry czy rok 2019 był kolejnym najgorętszym rokiem w historii pomiarów no na pewno wyląduje w czołówce ACB to jeszcze nie wiążą się jeszcze nie skończyła poza tym trzeba troszeczkę czasu, żeby zweryfikować przeliczyć ostatecznie dane na pewno na pewno będzie w pierwszej piątce prawie na pewno w pierwszej trójce co jest oczywiście dosyć niepokojące z tego powodu, że to nie był rok z el Ninio, ale nie przypominam ciepła woda na dużym obszarze Pacyfiku podnosi średnią temperaturę globalną, czyli mamy rok bardzo gorący, mimo że nie zadziałało zjawisko, które podgrzewa temperaturę globalną temperaturę na świecie, a mimo to my mamy temperatury znowu bardzo wysokie tak no emitujemy coraz więcej gazów cieplarnianych do atmosfery oraz więcej coraz więcej tak coraz więcej co prawda przyrost w tym roku był był mniejszy niż w poprzednich latach szacunki i Global Carbon Project mówią o 6%, czyli znacznie mniej niż 23% w poprzednich latach ale, ale cały czas przyrasta emisja roczna tak komisja nie zaczęły spadać, a rosną w związku z tym mamy coraz więcej gazów cieplarnianych w atmosferze coraz silniejszy efekt cieplarniany i wszystkie związane z tym skutki no na naszym polskim gruncie to jednak musimy zauważyć rekordy temperatury we wczesnych okresach letnich i prawdopodobnie z dużą dozą prawdopodobieństwa ten rok będzie rekordowy w skali kraju bardzo ciekawe, bo z drugiej strony wiele osób miało wyraźnie, że to lato było zimno czyli o ile oczywiście poprzednich latach mieliśmy takie fale upałów i zarówno w miesiącach typowo letnich jak w tych wczesno jesiennych tak w tym roku szewską troszeczkę przesunęło to znaczy wcześniej błocie po zdaje się stąd też psychologiczny efekt, że lato było zimne tak znawcy maj był chłodny prawda, czyli na ogół zaczynamy gdzieś tam się pojawiać się, że w plenerze w maju i to może było troszeczkę chłodniej niż jesteśmy przyzwyczajeni w ostatnich latach, bo nie niż średnia wieloletnia czerwiec był bardzo bardzo bardzo upalnej po tych rekordowych upałach wszystko potem nam się wydawało chłodniejsze, mimo że obiektywnie rzecz biorąc tak nie było bardzo skrzywione sposób postrzegamy klimat postrzegamy go tak naprawdę przez pryzmat naszego naszych urlopów, które przypadają bardzo często na lipiec lipiec był być może trochę mniej słoneczne niż właśnie ostatnie tygodnie czy właśnie czerwiec tegoroczne i już metod czuliśmy jako pogorszenie pogody, ale obiektywnie był to lipiec cieplejszy od lipcu nie wiem no ciągle w ciągu kilkudziesięciu latach tak ostatnich był był ładniejszy cieplejsze i mieliśmy zakwity sinic na Bałtyku im bardzo niskie stany wód z tym, że no stan wody w Wiśle nie pobił kolejny raz rekordu, ale cały czas był bardzo niski cały czas jest bardzo niski zdaje się, że wyjątkowo drastycznie wygląda wzrost temperatur w polskich miastach no zaczynamy się tego bardzo obawiać, bo mamy te miejskie wyspy ciepła w tej chwili coraz więcej klimatyzacji wstawiamy wszędzie klimatyzacja wewnątrz budynków to jest ogromne ilości energii emitowane w centrach w centrach miast, czyli jeszcze podwyższania temperatury wycinamy na potęgę drzewa, które no dają uczelni pozwalają obniżyć temperaturę beton się nagrzewa, więc no jest coraz gorzej wygląda różnie nauczyliśmy za wiele nas też wzrost emisji dwutlenku węgla gazów cieplarnianych bezsensowne działania w miastach mieliśmy kolejną konferencję klimatyczną w jakimś konkluzjami seksownymi no i ich efekt myślę myślę, że za nas na to pytanie sobie każdy może odpowiedzieć tak we własnym rozumie mnie się mnie się wydaje, że cały czas politycy na świecie nie doceniają wagi problemu i niestety prowadzą nas no łagodnie powiem na manowce, a w takim razie działania oddolne, bo strajk klimatyczny znienawidzona przez połowę ludzkości i uwielbiana przez jakąś tam sporą część Greta, która została zresztą twarzą osobą roku w tym ta ma, więc czy w takim razie te działania tego typu mają większy sens to znaczy widać przynajmniej u nas i w krajach Zachodu no zdecydowanie więcej więcej dyskusji na temat klimatu problem się zaistnieć jako poważny problem w przestrzeni medialnej przestrzeni społecznej to dodaje trochę nadziei na przyszłość bo, bo do tej pory były zamiatane pod dywan mówiło się o tym, jako ciekawy owce, a nie o wezwaniu, przed którym stoimy na coraz więcej coraz więcej jest głosów że, że tak dłużej się nie da coraz więcej głosów też mówiących o tym, że w momencie, kiedy wybieramy polityków należy sprawdzać co oni myślą na temat zmiany klimatu i w ogóle myślą jak zamierzają działać w związku z tym czy w tym roku takie działania były podejmowane to znaczy jak widać w naszym kraju równie skutecznie znowu rekordowe temperatury w kraju także rekordowy wzrost emisji przez przez wiele lat w zasadzie emisję w skali kraju utrzymywał się mniej więcej na stałym poziomie nam dobrobyt Rus w ubiegłym roku zaczęły gwałtownie rosnąć rosnąć emisje staliśmy się, że tak powiem prawie par Jassem w skali świata jeśli wzrost emisji, ale rzecz, czyli nie wygląda tak optymistycznie dobrze jeśli chodzi o klimat to znaczy wszystkie fizyczne parametry są mało optymistyczne natomiast fakt, że tyle się o tym, mówi daje pewną nadzieję, że że, że od słów przejdziemy do do czynów tylko właśnie powinien ktoś nami pokierować świadomy problemu i świadomy wagi tego nocą nad nami wisi chodzi o to, żeby nie spadło nas nie nie zmiażdżyło wiele osób, mówi że właściwie już pozamiatane nie ma co się starać i toteż jest w czerwcu tego roku poszedł absolutny Faith no zresztą rozmawialiśmy o nim trochę w radiu, że 2050 roku ludzkość wyginie to taki think-tanku, który przedstawia Instytut naukowy z australijskim takim wystrzelił wszystkie media skopiował i znowu ludzie wyszli z przekonaniem, że właściwie to już myślałem, że będziemy łamać ręce ich mocy w przedziale co mamy to znaczy ten to to nie jest tak prosto to nie jest jakaś wielka planetoida która, która gdzieś tam kiedyś uderzy i natychmiast wszystko wszystko rozwali ja też mówiłem, że być może wyginie, ale to cały czas wszystko zależy od nas poza tym nie będzie działo się właśnie w ten sposób, że nastąpi jakaś 1 wszechogarniająca katastrofa, ale może być także w liczba mniejszych katastrof stanie się tak duża, że sobie z nimi przestanie radzić i każdy drobny, chociaż krok w stronę redukcji emisji jest krokiem, który daje tak bowiem większe większe szanse poradzenia sobie z tym na przyszłość z tym absolutnie nie można mówić także jest pozamiatane cały czas wszystko jest naszych rękach, aczkolwiek za każdym razem jest trudniej i z każdym rokiem widać, że problemy, które raz spotkają będą większa, a o tym co się dzieje w klimacie, jaki sygnał ostrzegawczy od tej tego klimatu otrzymujemy porozmawiamy za chwilę naszym gościem prof. Szymonem Malinowskim fizykiem atmosfery z wydziału fizyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz z portalu nauka klimacie, który zawsze polecam państwa zapraszamy wkrótce na kolejną ostatnią już część naszego podsumowania roku 2019 te państwa ostatnia część naszego podsumowania roku 2019 część poświęcona klimatowi rozmawiamy o takich punktach ostrzegawcze w punktach krytycznych dla klimatu, które uaktywniły się w ostatnim czasie i mają uruchomić sekwencję zdarzeń, która nas będzie prowadziła do coraz gorszej kondycji naszego klimatu, a naszym gościem jest ponownie prof. Szymon Malinowski fizyk atmosfery z wydziału fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i portalu nauka klimacie witam wśród tych punktów, które naukowcy wymienili 9 punktów krytycznych dla klimatu one i zostały zaimportowane kilka tygodni temu w piśmie naj cie mamy m.in. ubytek lasów Amazonii ubytek lodu Morskiego w Arktyce osłabienie cyrkulacji w obrębie Atlantyku mamy ubytki spowodowane inwazją szkodników i pożarami w lasach w tajdze na terenie Syberii i Alaski mamy wymieranie rafy koralowej w wielkiej rafy koralowej w Australii mamy ubytek lądolodu Grenlandii w Antarktydzie i rozstawiania się już nie wiecznej tylko wieloletnią zmarzlinę w Arktyce, który z tych punktów wskazał też jako najważniejszy, jakby najbardziej oddziałujące na pozostałe znaczy strasznie trudno powiedzieć, bo system ziemski systemem takich sprzężeń powiązanych ze sobą na na pewno z punktu widzenia samego klimatu to znaczy wzrostu średniej temperatury globalnej to ubytek lodu w Arktyce to jest pierwsza rzecz druga rzecz być może to jeszcze cały czas jest niepotwierdzone rosnące emisje gazów cieplarnianych wzrastające się zmarzliny, więc to są te rzeczy, które bezpośrednio napędzają wzrost temperatury pierwsze przez to, że biała powierzchnia lodu zostaje latem zamieniona ciemną powierzchnią oceanu latem i on pochłania promieniowanie słoneczne druga, dlatego że wprost prowadzi do wzrostu koncentracji gazów cieplarnianych inne elementy są niebezpieczne dla nas jako dla ludzi to znaczy kwestia lądolodu Grenlandii szczególnie Antarktyki zachodniej proszę sobie wyobrazić lądolodu jako takie kostki lodu na brzegu talerza i lądolód, żeby spowodować wzrost poziomu morza nie musi się roztopić może się także sunąć przynajmniej częściowo do tego, ale prawda no i teraz problemem nie jest samo stawianie tylko utrata stabilności, którą zaczynamy właśnie obserwować, które nowe badania nam nam pokazują w związku z tym rosną gwałtownie prognozy wzrostu poziomu morza nie z tego, że będzie coraz szybciej topniał, bo to wiemy, ale z tego powodu, że taka wielka kostka lodu może wjechać do tego oceanu światowego i nam ten poziom wody podnieść trochę trochę szybciej niż wynik niż wynik rozstawiania no są problemy związane oczywiście z utratą bioróżnorodności rafami koralowymi także to nie przekłada się bezpośrednio na klimat, ale przekłada się na nasze zasoby, z których możemy czerpać żywność jest tutaj nieporuszony punkt ostatnio wymieniany w innych w innych artykułach związanych ze spadkiem ilości planów powierzchniowych warstwach oceanu, który znowu prowadzi do utraty bioróżnorodności także utraty zasobów ryb i ocean w związku z tym tutaj jest cały cały ogromny element niepewności są bardzo spektakularne zjawiska, bo poprzednio, o których mówiliśmy to jest tak na pierwszy rzut oka nie widać, ale na pewno oglądamy prawda w telewizji wycinanie lasów Amazonii poza lasów czy pożary buszu w Australii czy pożary tajgi syberyjskiej czy lasów w Kanadzie czy znowu pożary w Kaliforni to są wszystkie elementy, które wynikają z tego, że jest coraz bardziej bardziej sucha i ta cała roślinność, którą mamy na powierzchni ziemi łatwiej się pali po to jest wyraźnie coraz więcej takich elementów, które wytrącają nas takiego poczucia bezpieczeństwa oczywiście one złudne fałszywe ich chwiejne, ale do tej pory było trochę także myśmy sobie emitowała-li ta koncentracja gazów cieplarnianych w atmosferze rosła wraz z nią rosła sobie tak temperatura to może nie było liniowe dokładnie, ale to był taki sobie ciągły proces tak natomiast się zaczyna takie momenty skokowe tak jak chociażby właśnie to uwalnianie tej już wiecznej zmarzliny metanu czy tak jak to, o czym mówię to usunięcie kostki lodu, czyli problemy na pół roku południowego bieguna to są takie momenty, kiedy nam teraz sytuacja może się tak bardzo skokowo pogorszyć to znaczy z tym metanem to tak bardzo skokowo nie będzie z kostkami lodu może się zdarzyć, bo wiemy, że rozmach zdania lądolodu po ostatniej epoce lodowcowej były takie okresy szybkiego wzrostu czy to na poziomie jakiego, bo bez znaczenia znam inne pojęcia o szybkości no powiedzmy kilka centymetrów na rok oka, czyli bardzo się liczyli jednak w porównaniu z tymi 3 mm mi teraz jakieś 68cm na rok to jest to jest czynnik 10 no to jest perspektywa metra w ciągu kilkunastu lat nie nie w ciągu, a nie w ciągu stulecia w 2 w badaniu zmowa 10m, gdyby rzeczywiście ta stabilność Grenlandii i Lęborka a, ale nie, ale omawiana jest zbyt wielkie nie w takiej perspektywie czasowej, ale wzięli udział takich takich możliwości, jaką trzeba było to już unaocznić waszą padło słowo to jest nie chcę obrazić np. nie wiem plaże wokół Jastrzębiej góry, gdzie tam Klif bardzo wysoki i ta plaża ma właśnie wyniesiona ponad po ponad powierzchnię morza o niecały metr pewnie tam pół metra możemy, tak więc to jest tak naprawdę zniknięcie takiej plaży oczywiście zawalenie się tego klifu podbitego przy pierwszym lepszym sztorm no tak albo np. nowy gazoport w Świnoujściu w ciągu powiedzmy 30 lat może przestać się nadawać do importu gazu prawda to są to są tego typu zagrożenia Żuławy, których utrzymanie już teraz kosztuje to będą jeszcze bardziej zagraża no może morze może jeszcze jesień już już już już trasy my chcemy powiedzieć, że takie złudne złudne nadzieje, że np. uratuje nas gaz ziemny Syberii też jest tutaj z tego powodu wiecznej zmarzliny poddawana próbie, bo cała infrastruktura, która została tam zbudowana została zbudowana na zamarzniętym gruncie i zapadnie taki sam są artykuły, które mówią, że po prostu przestanie ona być stabilna i konieczne będą ciągłe awarie ciągłe ciągłe problemy, więc rzeczywiście zaczynamy mieć kłopot cywilizacyjny, który jeszcze nas nie dotkną natomiast jest bardzo duże prawdopodobieństwo, że dotknie nas w ciągu najbliższych kilkudziesięciu lat w tym badaniu, o którym rozmawiamy, które się okazało w piśmie NHL naukowcy rysowali taką mapę z tymi punktami wymienionymi wcześniej tutaj na antenie i rysowali strzałki pomiędzy tymi punktami, jakby od 1 punktu potrafią strzałki prowadzić do kilku innych to pokazuje zależności pomiędzy tymi zjawiskami i tutaj chyba największą to co wspomniana na początku największą sekwencję zdarzeń uwalnia rozstąpienie się topienie się topnienie lodu Morskiego w Arktyce no tak, bo ono jest związane z topnienie kwestia braku zamazania, bo zamazanie rozstanie nowego lodu jesienią napędza cyrkulacji termo hali nową, która redystrybucję nam część ciepła na powierzchni ziemi w związku z tym słabnięcie tej tej cyrkulacji ma spore znaczenie dla obszaru przede wszystkim oceanu atlantyckiego co to za cyrkulacja od na czym polega, bo słowo trudno termo Haliną tak chodzi o to, że lud do zyski najlepszy jest z morza to znaczy to znaczy podczas zamarzania wody morskiej zostaje słodki lód, a ciężka solanka opada na dno i są 2 takie miejsca na świecie które, które ktoś to zamazanie intensywne jedno gdzieś między PiS organem, a Islandią, a drugie w Antarktyce zachodniej teraz teraz tamten lód morski jesienią zimą przyrasta najszybciej no i to opadania tej słonej wody napędza cyrkulację, która po dnach oceanów właśnie atlantyckiego dalej rozpędzając się na oceanie indyjskim Pacyfiku rozprowadza ciepło poglądy, ale najważniejsze jest to część atlantycka to jest jedyne miejsce, które pozwala na intensywną wymianę ciepła pomiędzy półkulami, czyli powoduje zmiany warunków klimatycznych na półkuli północnej na półkuli Południowej, czyli tutaj mamy zależność mniej lodu Morskiego w Arktyce gorsza cyrkulacja termo hali Nova w obrębie Atlantyku co jeszcze, bo tu strzałek znacznie MOCAK no to jest kwestia właśnie po podejmowania tych lądu lodów Antarktydy ciepłą wodą, która wtedy dostaje się pod pod lądolodem jest dużo więcej ciepłej wody oto w tym momencie możliwość właśnie wpłynięcia tej tej tej tej tej kostki lodu wtrąca się to co się dzieje na biegunie północnym ogromne znaczenie do tego co się dzieje na biegunie prowadzą one warte są tzw. Telekom na akcję systemie systemie w systemie klimatycznym no kwestia kwestia temperatury wody VAT antyku parowania wody Atlantyku no to jest kwestia także zasilania wodę Puszczy amazońskiej, którą wycinamy co też wpływa na spadek zasilania wody jak jak zniknie Puszcza amazońska czy ograniczy się Puszcza amazońska proszę zauważyć też taki prawie największy obszar równika dookoła globu, który cały równik jest praktycznie nad morzem i to napędza parowanie wody w obszarze równikowym napędza całą cyrkulację atmosferyczną, gdy był wilgotny las amazoński odparował prawie tak samo jak jak może z tego powodu, że ta woda była transportowana w błąd w głąb kontynentu jak wytniemy las, który może panować woda nie będzie transportowana w głąb kontynentu powstanie nam pustynia Marzyńska i zmieni się cały system napędzający cyrkulację atmosferyczną miasto są elementy, które na pierwszy rzut oka są bardzo odległe atak naprawdę wpływają na każdy punkt na powierzchni planety tutaj jeszcze mamy dodatkowo właśnie topienie się wiele wiecznej niewiernej tylko wieloletnie zmarzliny i utratę tajgi w Ameryce północnej Azji to są te elementy bezpośrednio zależne od tego 1 punktu, czyli od topnienia lodu arktycznego plus jeszcze oczywiście topnienie Grenlandii lądolód grenlandzki no tak to na krótko mówiąc ten ten łańcuch powiązań jest trudne do zaobserwowania natomiast jest bardzo dobrze dobrze opisane coraz lepiej go potrafimy opisać liczbowo także w modelach klimatycznych no i boimy się, że te napędzające się właśnie zmiany w różnych punktach w pewnym momencie mogą przekroczyć zdolność ziemi do całej naszej planety do do utrzymania klimatu w ryzach to znaczy, że nastąpi przekroczenie pewnego progu tzw. progu planetarnego ze w ciągu kilkudziesięciu otrzymały kilkuset lat już nawet bez naszych emisji gazów cieplarnianych ziemia stanie się tak jak z epoki dinozaurów, ale na założenie wrócą winę także bardzo duże mówi o tym, żeby nie tylko straszyć, ale też dawać rozwiązania mamy całą minutę na to, żeby zaproponował co mamy robić w 2020 było trochę lepiej to znaczy cały czas myśleć o tym i starać się jak najmniej emitować tego dwutlenku węgla to po pierwsze po drugie naciskać na polityków, bo od regulacji prawnych bardzo bardzo dużo tutaj zależy nam my musimy po prostu przyzwyczaić się do tego, że sposób działania, jakie działaliśmy do tej pory niszczy planetę, jeżeli tak dalej będziemy działać to ją rzeczywiście zniszczymy musimy o tym, cały czas myśleć i na każdym polu zastanawia się co zrobić to znaczy używać emisyjnych źródeł energii od pępowiny się od węgla gazu ropy być może budować elektrownie jądrowe być może rozwijać nie nowy rodzaj rolnictwa, które też bardzo duże emituje ono na każdym momencie sprawdzać sprawdzać sprawdzać ile co tego dwutlenku węgla kosztuje tego państwu czym w 2020 roku, a naszym gościem był dzisiaj prof. Szymon Malinowski fizyk atmosfery wydział fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i portalu nauka o klimacie dziękuję dziękuję bardzo
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: HOMO SCIENCE
-
-
25:16 W studio: Bartosz Fiałek
-
25:49 W studio: Adam Zbyryt
-
25:21 W studio: prof. Jacek Bełdowski
-
24:39 W studio: Monika Cychowska-Nowak
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
-
-
07:20 Poranek Radia TOK FM12:49 W studio: Joanna Hofman-Kupisz
-
-
-
-
12:13 W studio: Diana Dąbrowska
-
-
-
-
-
-
25.09.2023 22:00 Powrót do przeszłości50:20 W studio: Waldemar Stopczyński
-
-
-
12:00 A teraz na poważnie10:32 W studio: Jacek Trela
-
25.09.2023 22:08 Twój Problem - Moja Sprawa
-
25.09.2023 23:00 Maciej Zakrocki przedstawia51:21 W studio: dr Agnieszka Smoleńska , dr Paweł Tokarski
-
-
10:00 OFF Czarek31:47 W studio: Jacek Kuśmierski
-
-
11:40 Kultura Osobista13:06 W studio: Wojciech Szot
-
-
-
-
13:00 Połączenie20:20 W studio: Robert Tomaszewski
-
06:34 Rozmowy sfeminizowane
-
17:20 Wywiad Polityczny23:02 W studio: Michał Danielewski
-
-
14:40 Raport Gospodarczy15:28 W studio: Łukasz Tarnawa
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL