REKLAMA

Sztuka życia Joanny Leśnierowskiej (cz. 3)

Sztuka Życia
Data emisji:
2020-02-02 15:10
Audycja:
Sztuka Życia
Prowadzący:
Hanna Zielińska
W studio:
Joanna Leśnierowska
Czas trwania:
21:59 min.
Udostępnij:

Zaprasza Hanna Zielińska

Sztuka życia Joanny Leśnierowskiej (cz.1 i 2) Sztuka życia Joanny Keszki (cz. 1 i 2)

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
Hanna Zielińska przy mikrofonie to jest trzecia część magazynu sztuka życia naszych gości jest dzisiaj Joanna Leśniewska i chciałbym teraz rozmawiać o historii tańca ja nieco inny zasygnalizowała, że wspomnimy Polin irańskiej to jeszcze za chwilę, a teraz Janka Lucka 2015 roku była pani swoją podróż tropiła pani wspólnie z Januszem Orlikiem w Brazylii południowoamerykańskie ślady Janki ludzkiej okazało się, że te ślady są spektakularne fantastyczne niezwykle ciekawe Rozwiń » właśnie przez to, że dotąd nam zupełnie nieznane śladów jest bardzo niewiele, więc spektakularna jest postać lat ma ich wiedza, którą pani caryca spec wasza przygoda z pianką Rudzką zaczęła już 2013 roku, bo to wtedy właśnie po raz pierwszy pojechał do Salvador de ba ja 11 z najpiękniejszych miejsc w Brazylii, żeby odwiedzić jako kurator jako goście festiwal tańca współczesnego i Adamsa no i właściwie w pierwszej minucie mojego pobytu, kiedy wolontariusz festiwal odbieramy na lotnisku od razu zaczął do mnie mówić o Jan Rudzki Janka Rudzka Janka ruska no i nazwisko zdecydowanie polskie brzmiały mi znają imię pisane przez graczy, ale wtedy jak mnie się tego imienia zapisane nie widziałam tylko uznałam to ukaz z przekazów ustnych no i na początku się przestraszyłam, bo nie zrobiłam zadania domowego nie wiem, kto to jest, ale zaraz bardzo szybko odważnie zaczął zadawać pytania okazało się, że nikt nie wie nie, że nie miała prawa wiedzieć przecież, dlatego że sama Janka to bardzo zadbała dziś po zakończeniu projektu, który rzeczywiście dedykowany z 1 strony no odnalezienie wszystkich możliwych śladów jej działalności Brazylia i twórczości wiemy, że pochodziła z żydowskiej rodziny złodziej i że przeżyła na pewno wielką traumę podczas wojny i wyjeżdżała z Polski w takim poczuciu dużej krzywdy, a więc, uciekając trochę z kraju, do którego postanowiła nigdy nie wrócili słowa dotrzymała co więcej mimo wspaniałej kariery w Brazylii, a potem wielu lat przebywania w Austrii, bo ona żyła naprawdę przez większość swego życia w Grabcu bardzo dbała o to by nie nawiązywać z powrotem żadnych kontaktów żadna informacja o pracy nie przedostały się do kraju i zawsze pytano też przez swoich brazylijskich kolegów opolska mówiła nie pytajcie mnie opolskiej tam nigdy nie wrócę do tego jeszcze miała fantazję niesamowitą za powieści wszystkich wynika, że była niezwykle kolorowym ptakiem przepiękną kobietą blondynką o kręconych falach i Błękitnych oczach diwą, która przechadzała się bulwarem bardzo pięknych kolorowych sukniach i konfabulować na temat własnej biografii znamy co najmniej 3 daty jej urodzenia nie wiemy do końca czy była mężatką czy nie podobno miała męża nikt nie nigdy nie wiedział opowiadała zawsze niesamowite historie swojej przyszłości dzięki temu skutecznie, zacierając ślady, utrudniając nam albo właściwie uatrakcyjniają nam trochę nasze badania, bo to niezwykle ciekawa postać wydaje się, że temat na jakiś fantastyczny fabularny film są jakieś Echa są po tej waszej działalności po tym, projekcie razem z Instytutem Adama Mickiewicza, aby tworzonym Janka ludzka pojawiła się na festiwalu Malta 2017 roku pojawił się projekt Janka ludzka zaczyn i on potem tak widzę co się zdarza pani także zgłoszą się do odpowiedzi, dlatego że jak mówię z 1 strony ten projekt miał na celu symboliczne przywrócenie Janki ludzkiej do kraju przywiezienie ja mam nadzieję, że nami to wybaczy, bo wiemy już sobie tego nie życzyła niestety na zmarła zanim, zanim się nie dowiedzieliśmy no ale tata misję w pełnym szacunkiem poszanowaniem też, jakby jej pracy wykonaliśmy, ale najbardziej fascynujące w studiowaniu jej postawy twórczej pracy było dowiedzenie się, że ona zafascynowała się kulturą afro brazylijską i wierzyła, że bez rozpoznania tradycyjnych źródeł sztuka współczesna nie może się rozwijać to w kontekście sztuki czasem jest bardzo popularne popularna teza my jako awangardowi artyści odcinamy się często od od tego co ludowe od tego co kiedyś historyczne pierwsze tymczasem Janka ludzka rzeczywiście jako też Ewę biała Europejska, która przyjechała do 1 z najczarniejszych obszarów w Brazylii zainteresowała się sztuką zniewolonych i zaczęła bardzo wnikliwie studiować, zwłaszcza kulty opętań każdą źle, a w każdą źle mamy cały panteon bóstw tzw. Rysia, z których każdy ma swój własny taniec, a więc niezwykle sekcji religia, ale też bardzo ciekawa, której każdy Bóg ma swoje własne atrybuty swój własny tanie swoją własną sambę Janka zaczęła rzeczywiście studiować rytuały każdą ble zaczęła, ponieważ przyjechała do Salwadoru, żeby stworzyć pierwszą w Brazylii szkołę wyższą szkołę tańca na wersji Rogera tworzyła szkołę tańca Uniwersytetu federalnego dokładnie, ale zaczęła też właśnie curriculum uczenia co było w latach pięćdziesiątych niezwykle awangardowe wprowadzać elementy tańców regionalnych ludowych tradycyjnych i wprowadzi, ale nie Cepelia o niej właśnie niewiary w Bogocie chodzi o nie stylizowana kulturę narodową, bo ta jak pani też między nimi wspomniała często jest aresztowana przez rządy polityków bardzo niecnych celach natomiast nam Jan ludzkiej i nam także w naszym projekcie chodzi o nie stylizowaną kulturę ludową myśmy postanowili to jej gest zainteresowania kulturą powtórzyć w pewnym sensie 2001. wieku i stworzyć projekt, który połączy polskich brazylijskich tancerzy w podróży do źródeł z powrotem postanowiliśmy zapytać jak nasza kultura tradycyjna zarówno ta Polska jak i brazylijska nie stylizowana jak może inspirować współczesną awangardową choreografię, a musi państwo wiedzieć, że tancerze współcześni nie mają dużej wiedzy na temat tych źródeł nie stylizowanej kultury, a więc, żeby ten projekt w ogóle zrobić musieliśmy się najpierw nauczyć oberki mazurków, a nasi koledzy brazylijscy nauczyć tradycyjnej samby co więcej jak pani wspomniała razem z Januszem Orlikiem udaliśmy się w podróż do Brazylii i pojechaliśmy do tych regionów, by ja, których powstała narodziła się te rytualne samba osiemdziesięcioletni mistrzynie uczyły nas tańczyć to była wspaniała przygoda, ale też ogromnie poszerzająca Horyzonty przy podróż, która pozwoliła nam pewny momencie wiedzieć sami nawet więcej niż nasi brazylijscy koledzy na myśmy się tak naprawdę uczyli jak tańczyć, ale też jak uczyć tego tańca innych, a więc w pewnym sensie od razu musieliśmy zaaplikować taką bardzo analityczną postawę wobec tej wobec tych choreografii tych tańców i w pewnym sensie zadłużyliśmy się obszar etno urologii zaczęliśmy się w ogóle zastanawiać nad kulturą tradycyjną, która z pozoru w różnych obszarach geograficznych wydaje się tak bardzo różna, a przy bliższym Poznaniu odsłania mnóstwo podobieństw łączą ją pewne zarówno formy taneczne jak i wartości jakich ryb możemy znaleźć coś między obraz bardzo wiele bardzo wiele byście państwo dziwili temu de facto odkryciu poświęciliśmy spektakl zaczyn, o którym wspomniała pani rzeczywiście premiera odbyła się w Salwadorze, a potem rok później pokazaliśmy ten projekt na Malcie w Polsce brazylijscy tancerze rozłożyli na czynniki pierwsze zarówno polskie tańce, jaki sambę no i z tych fragmentów zaczęli składać zupełnie nowy język i okazuje się, że ten dialog niezwykle ekscytujący odsłonił podobieństwa wspólnota i odsłonił też to o co najważniejsze w tańcach tradycyjnych i tak naprawdę w tańcu w ogóle, o czym współczesna sztuka zapomina, a więc ten wymiar transformacyjny tańca, a więc ta moc komunikowania się z tym wyższy tym większy niż my ekstatyczne wymiar tańca, więc radość, która często ze scen współczesnych wyparowuje na rzecz różnego rodzaju konceptualnych rozkwit jak bardzo poważnych historii, a tymczasem tańce niosą w sobie niesamowity ładunek wspólnotowe niesamowity ładunek radości reagowania na to co się dzieje w naszym życiu i dzielenia tego z innymi i ta wspólnotowość ten motyw dialogu też pomiędzy kulturami poprzez język tradycyjnego tańca stał się motywem przewodnim mieliśmy nadzieję, że razem z tym projektem zaś jemy właśnie tworzymy zaczyn czegoś co po obu stronach oceanu zarówno w Brazylii w Polsce będzie wzrastać tak się stało, ponieważ nie ma nie wiem czy państwo wiecie, ale myśmy zrobili pod szyldem Janki Ruskiej kolejny spektakl też Instytutem Adama Mickiewicza Instytut muzyki tańca i zabraliśmy naszą polską brazylijską ekipy tym razem na Kaukaz, a więc już nie tylko samba i oberek, ale i gruzińskie panu Ree i ormiańskie kociarni i inne tańce dołączyły do naszej palety no i rzeczywiście nasza podróż nasza karawana taneczna szła dalej i bardziej cieszymy, bo to, bo to rzeczywiście niezwykle intensywny piękny projektory pozwala nam pytać o to jak tak naprawdę możemy spotkać się pomiędzy kulturami dialogu ją z naszymi tradycyjnymi językami, a z drugiej strony pytać też naszą tożsamość, która jest tak bardzo złożona z wielu elementów nawet w tych ciałach współczesnych gdzieś głęboko w naszym dna odkładają się doświadczenia naszych przodków, którzy tańczyli kiedyś na weselach, ale też, prosząc o pomyślność zbiorów np. na Kaukazie też, prosząc o pomyśle się bitwa lub, dziękując za wygrane wojny, a więc ten społeczny wymiar funkcja tańca, która jest gdzieś wpisana w jego źródła bardzo ciekawie może do nas wracać poprzez praktykowanie w tym kontekście współczesnym także tańców nie stylizowanych tradycyjnych taki poznawanie tych języków tradycyjnych tańca rzeczywiście napotyka na znacznie większa niż w innych dziedzinach twórczości przeszkody no właśnie nie ma zapisu z szesnastego siedemnastego wieku w szczególności zapisu wideo najmłodsi słuchacze nasi drodzy naprawdę nie ma i naprawdę to jest także albo z pokolenia na pokolenie trochę tak jak kultura oralna się rozwija ta kultu kultura taneczna była przekazywana gdzieś tam jakieś się, choć cały czas pulsuje albo w zasadzie nie ma innych źródeł informacji ten problem tancerzy z tym, że mają do czynienia tylko ze stylizowaną kulturą nową widzę jakiegoś stopnia nierozwiązywalny, bo kultura tańca pamiętamy do granic naszej własnej pamięci pamięci osób, z którymi rozmawiamy, o ile nie ma żadnej rejestracji o tyle my nie mamy dostępu do tej historii, ale tu chciałbym nawiązać do projektu, który kilka miesięcy temu przerwała obserwowałam odsłonie premierowej, który zrobił na mnie ogromne wrażenie na projekt z kolei popularyzujący sylwetka Polin irańskiej w ramach festiwalu Ars RC sztukę w Dreźnie pojawił się projekt druga natura Agaty winiarskiej Karolina Grzywnowicz w wykonaniu Katarzyny Wolińskiej artystyczna praca choreograficzne historyczna w 1 absolutnie dla mnie to było odkrywcze, kiedy postać Poli niżańskiej została przytoczona w kontekstach bardzo współczesnych z 1 strony były tam cytaty choreograficznej z jej pracy teatrologii Holokaustu, a z drugiej strony odniesienia do tego co my dzisiaj w zasadzie w trybie Holokaustu robimy naturze rośliną ziemi planecie do tego bardzo dobrze przygotowała się Karolina Grzywnowicz od strony Botanicznej przygotowała ogród pokazała różne rośliny, które w czasie wojny padały ofiarą ideologii nazistowskiej tak to jest nieprawdopodobne polecamy państwu wpisanie w wyszukiwarkę druga natura nas do tego projektu tam więcej na ten temat, ale to naprawdę po raz kolejny otworzą oczy jak bardzo tanie może opowiadać wszystkim, ale pojawił się też 1 problem taki z nutą goryczy Otóż punkt wyjściowy tej pracy tej współczesnej pracy, czyli historyczna choreografia Paula irański teatrologii Holokaustu ten punkt wyjściowy niedostępnym, bo mimo, że nagranie jest okazuje się, że osoba, która dysponuje dorobkiem po linii żeńskiej, by wieloletnia towarzyszka życia no nie udostępnia i jest to jest to pewien problem kulturowy jak to przecież to jest dziedzictwo wspólne to jest dorobek kulturowy to powinno nie ma nie ma w internecie nie ma nigdzie tylko by autorki tego projektu na specjalnych zasadach dostały pozwolenie, żeby raz obejrzeć choreografię Polin irańskiej nawiązującą do jej doświadczenie w Holokauście tych kolejnych części kolejnych części tej pracy i wydawałoby się, że jak cudownie ktoś, kto nagrał ktoś ktoś to o ochronie i możemy tę kruchą historię tańca przynajmniej na tym poletku zobaczyć, ale nie okazuje się, że nawet takie zwykłe prozaiczne przeszkody, czyli prawa własności stają na przeszkody, ale właśnie to zawsze zawsze przeszkodą są prędzej czy później jednak ludzie tak dlatego też czas z nimi rozmawiać przekonywać, ale proszę zwrócić jednak uwagę na fakt, że wszystkie te projekty dedykowane historii tańca one nie są do końca tylko włącznie poświęcone archiwizacji, ale artyści współcześni pytają się o to rzeczywiście jak ta historia żyje dziś jak może oddziaływać, jaki może być dla nas znaczenie teraz, a więc nie chodzi nie tylko czysto archeologia o czyste przywracanie pamięci o pewnych postaciach, ale pytanie, jakie znaczenie mają one dla nas dzisiaj w takiej rzeczywistości, jakiej żyjemy tetralogii Holokaustu to jest rzeczywiście niesamowita praca, ale wydaje się, że dzięki pracy Agacie i Karoliny i niesamowitemu wykonaniu też Kasi Wolińskiej ona będzie ciekawie żyła niż nasze zetknięcie z rejestracją wideo, bo często dziś patrzymy na te nagrania starej mówimy o obozie nie rozumiem, dlaczego to takie ważne nie podoba mi się to estetyka jest mi obca ona jest daleka no i wracamy do tego punktu wyjścia taniec najpiękniej Night wspaniale i właściwe jedynie skutecznie komunikuję poprzez żywe ciało poprzez żywe doświadczenia dlatego tak ważne jest branie na tapetę dzisiaj tych historycznych prac nie po to, żeby się dać zamknąć tej w tym tej przeszłości, ale właśnie, żeby poprzez przeszłość trans formować teraźniejszość i dzięki temu wpłynąć na przyszłość taki jest też moje motto myślały czy moja myśl, która towarzyszy tym projektom terytoria choreografii projekt, który Instytut muzyki tańca Adama Mickiewicza wspólnie realizują razem z siecią Europejską sztuk performatywnych z Lublina dedykowany jest właśnie przede wszystkim też przywracaniu pamięci, ale też stwarzaniu polskim artystą doszukiwania się ich tożsamości, bo gdzieś tam zapisana jest historia i my przez wyrwę komunistów komunizmu nie mieliśmy do niej dostępu, ale dziś okazuje się, że to, o czym zajmowali się artyści wtedy w dwudziestoleciu międzywojennym nie tylko Janka nie tylko pola, ale w tym roku na przyszłym powstanie spektakl poświęcony Marie Rambert czy na końcu Bronisławy Niżyński siostrze Wacława Niżyńskiego wreszcie tak wspaniałej postaci kompletnie też przyćmione przez blask sławy jej brata, ale przez presję kulturową wsiami to jakiś sposób kobiece muszą się przedzierać też w naszej zbiorowej świadomości kobiety artystki, ale dla mnie najciekawsze jest, kiedy projekty, które powstają inspiracji tymi twórczyni nami tymi artystami wybitnymi przeszłości są tak naprawdę ważne dla nas dzisiaj, bo mówią coś o świecie, w którym żyjemy tak jak one wypowiadały się wtedy w tamtych czasach o świecie, w którym one żyły od tych problemach, których dotyczyły dlatego ten pomysł Agaty Karoliny jest tak błyskotliwy tak niesamowity, bo on opowiada o tym, dokładnie co dziś dla nas istotne o tym, zagrożeniu, które dotyczy właśnie każdego dnia, w którym wciąż za mało mówimy, o którym niektórzy wręcz nie chcą mówić odmawiają mu racji bytu i używając bardzo bardzo konkretnych narzędzi, odwołując się do pewnej tradycji dyskutowania o współczesności, bo dla po linii żeńskiej to był absolutnie dojmujący problem jej własnego życia jej własnego pokolenia rzeczywistości, który żyje opowiadamy skutecznie świecie, który nas otacza i takie takie właśnie projekty mają największą dla mnie wartość mam nadzieję, że będzie ich po powstawać coraz więcej my przez lata odcięcia od świata tanecznego za naszym murem, który runął dopiero 80 dziewiątym roku na bawiliśmy się pewnych kompleksów co do Zachodniego tańca i tak naprawdę naturalnie poprzez brak wyższej edukacji artyści wyjeżdżali do szkół za granicą tam nasyca się wiedzą, ale też bardzo udało nam się sprawić, żeby zaczęli wracać do kraju dyplomami choreograficznymi zagranicznych uczelni i zachęciliśmy ich do tego, żeby spojrzeli zrewidowali polską historię nie odkrytą zaczęli się inspirować także wybitnymi artystami czy też sztuk wizualnych czy to też teatru, bo bardzo często mówi się o tym, że takim ogniwem łączącym dwudziestolecie międzywojenne czasy współczesne są chociażby praktyki i teatru alternatywnego, który jak wiemy, uciekając przed cenzurą zwrócił się do ciała i uznał ciało za idealne narzędzie, które nie da się ocenzurować, które po prostu komunikuje poza słowem i wiele spektakli chociażby Akademii ruchu wspaniałego kolektywu wspaniałej grupy właściwie patrzyć, gdy nie patrzymy dzisiaj na nagraniach wyglądają prawie jak teatr tańca wyglądają jak niezwykle intensywny teatr fizyczny spektakle Kantora przez wielu specjalistów porównywane są do praktyki Piny Bausch, a więc w pewnym sensie lokują jego jego twórczość też gdzieś w obszarze tańca teatru fizycznego teatru tańca niesamowite są chociażby też myśli Oskara Hansena jego myślenie o formie otwartej przestrzeni niesamowita tradycja polskiej sztuki krytycznej lat dziewięćdziesiątych, ale i konceptualnej wielu artystów polskich nie docierało na zachód, bo byli zamknięci tutaj po tej stronie Europy otworzyło niesamowite rzeczy, które dziś mogą być inspiracją dla choreografii Chorwacja ma do siebie, że jej główną praktyką jest przetłumaczenie elementów innych dziedzin na zupełnie nową formę poprzez ciało, ale też poprzez wszystkie inne elementy specjaliści nazywają to między SM dotyczy tłumaczeniem, kiedy to co powstaje tłumaczenia jest pełnoprawnym dziełem sztuki i dzięki temu bardzo konkretnych elementów innych dyskursów innych dziedzin powstaje zupełnie coś nowego co właśnie w tym autonomicznym terytorium choreografii i co twórcza pozwala nam przerabiać przetwarzać elementy rzeczy się też nas otacza i dlatego tak bardzo nas dotyka i dlatego też wydaje mi się przez wielu uważana jest tak niebezpieczną formę sztuki, bo jest zawsze gdzieś pomiędzy, bo zawsze ustawia się krytycznie wobec tego co jest zastane co jest przez innych naznaczone jako właściwe jako słuszne zawsze stawia pytania, a ten, kto pyta wiadomo po prowokuje refleksję jest niebezpieczny, tym bardziej nasi słuchacze nabrali ochoty na to, żeby doświadczyć tego, o czym pani mówiła na co możemy zaprosić naszych słuchaczy czy w ramach programu tanecznego stary browar nowy taniec czy w ramach innych projektów pro, które teraz pani współtworzy jeśli ktoś z naszych słuchaczy po tej rozmowie poczuł energię chcę poczuć jeszcze bardziej na własnej skórze, gdzie wysyłamy zapraszamy oczywiście zapraszamy do Poznania my świętujemy 15 lecie programu stary browar nowy taniec to jest naprawdę niesamowite święto 15 lat temu udało nam się tu w Poznaniu dzięki mecenatowi pani Grażyny Kulczyk stworzyć przestrzeń, która zmieniła tak naprawdę współczesną choreografię w Polsce wprowadziła na polskiej sceny ekscytujące pokolenie młodych zdolnych twórców, ale Bóg choreograficzny tak naprawdę trwa jest w całej Polsce Warszawa żyje niezwykle bogatym środowiskiem odwiedzające centrum sztuki współczesnej zamek Ujazdowski odwiedzaj cie zachętę odwiedzać nowy teatr, który we współpracy z nami stworzył program choreograficzne i 3 artystów polskich w zeszłym roku stworzyła tam niesamowite choreografie możecie oglądać w repertuarze teatru, a więc wyglądające na stronach nowego teatru regularnie pojawia się taniec będzie go więcej, bo właśnie otworzyliśmy drugą edycję tego programu w Krakowie nowohuckie centrum kultury ma krakowskie centrum choreograficzne w Gdańsku niezwykle bogate środowisko w każdym mieście praktycznie się tańczy Polska stoi bardzo ciekawe tańcem po prostu odpuścić na to doświadczenie no to mają państwo gotową mapę scen tanecznych w Polsce, które to sceny warto obserwować tymczasem bardzo dziękuję za rozmowę naszym gościem w dzisiejszym wydaniu magazynu sztuka życia była Joanna Leśniewska krytyczka tańca kuratorka dramat łóżka choreografka no i tancerka oczywiście dziękuję bardzo dziękuję Zwiń «
Transkrypcja podcastu

PODCASTY AUDYCJI: SZTUKA ŻYCIA

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA

Najnowsze Podcasty

Więcej podcastów

REKLAMA
REKLAMA