Miasto bez bagna jest jak uczeń bez jedynki (nie chodzi o zęby)

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

czarek Cezary łasiczka program osy czarny dzień dobry witam państwa bardzo serdecznie zapraszam na dzisiejsze spotkanie państwa moim gościem jest dr inż. Kasper Jakubowski architekt krajobrazu pomysłodawca współtwórca i prezes fundacji dzieci w naturę dzień dobry pan bardzo serdecznie dobra i tak też się składa, że niedawno ukazał się drugi numer tegorocznego kwartalnika autoportret pismo od dobrej przestrzeni i wprawdzie mówię o najnowszym wydaniu, w którym to m.in. Rozwiń » ukazał się pana tekst zatytułowany sztuka przetrwania ochrona i regeneracja przyrody w miastach, ale chyba muszę wspomnieć też poprzednie wydanie, czyli pierwszy kwartał 2020 roku, w którym to ukazał się także bardzo interesujący tekst pana autorstwa chyba nie chciałbym zacząć, bo tam pojawia się termin być może nie wszystkim znany warto przewidzieć ten termin i problematykę z tym związaną chodzi mianowicie o czwartą przyrodę cóż to jest czwarta przyroda, dlaczego te poprzednie 3 na nie wystarczają czwarta przyrodę jest to koncepcja, którą wprowadził taki niemiecki badacz rynku Kowalik Kowalik badał nieużytki w Berlinie, które powstawały w miejsce zniszczeń wojennych, a także nieużytki, które były na granicy Berlina wschodniego Zachodniego, gdzie część terenów po prostu straciło swoje gospodarcze znaczenie leżały odłogiem przez tyle lat okazało się, że tereny zaniechany przez człowieka one zyskiwały, jakby wtórnie nową wartość przez przyrodę, które skolonizowały IT czwarta przyroda odnosi się właśnie tutaj sukcesji natury na tych terenach poprzemysłowych zniszczonych zdegradowanych przyroda często nieużytków okazuje się, że tej przyrody w miastach często najwięcej i czwarta natura jest przyrodę, które się bardzo zmienia w czasie ona ewoluuje i tutaj ważnym czynnikiem jest czas to znaczy, że te tereny po kilkudziesięciu latach zostawione samoistnie pomimo bliskości człowieka ona bardzo upodobniają się do terenów naturalnych, choć różnią się składem gatunkowym statystą stosunkowo dużo gatunków obcych warto też wspomnieć, że w kontekście takich problemów jak np. adaptację miasto zmian klimatu czy to, że miasto są miejskimi wyspami ciepła problemu retencji braku wody to te tereny właśnie ta przyroda nieużytków też nabiera coraz większego znaczenia co znaczy to nie te nieużytki też też pełnią swoje istotne funkcje, których po prostu mieszkańcy możemy korzystać tutaj zdaje się pojawia się potencjalne konflikty, bo mówiąc jako mieszkańcy może wykorzystać to wszystko brzmi ładnie na takim właśnie ogólnym poziomie natomiast w momencie, kiedy pojawiają się pytania to jaki jest z aktorami, które grupy mamy do czynienia z punktu widzenia mieszkańca, który poszukuje terenów zielonych w mieście miejsca rekreacji odpoczynku albo właśnie elementów dzikości jednakowoż bardzo swoim mieście to czwarta środa może się wydawać się terenem atrakcyjnym z punktu widzenia być może włodarzy miasta no to w zależności od tego właśnie czy możemy zaprosić mieszkańców czy raczej jest to przestrzeń, która jest nieoświetlona niebezpieczna nie patrolowane i być może staje się jakąś ciemną niebezpieczną stronę miasta w końcu pojawiają się np. deweloperzy, którzy ją o jest jeszcze kawałek ziemi, o którym do tej pory nie wiedzieliśmy albo nie zwracaliśmy na niego uwagi z różnych powodów no ale teraz jest to cudowna działka, na której można wybudować nową dzielnicę mieszkaniową sklep kultura infrastruktura szkolnictwo itd. itd. ale i tak jak na różnych terenach tak samo w mieście dochodzi do konfliktu interesów do próby negocjacji jakiś i zastanawiam się czy no właśnie coś co jest tą czwartą przyrodą nie przegrywa chociażby w tej potyczce ideologicznej no np. właśnie video no ale przecież tu mogą być miejsce atrakcyjnych mieszkań czy biur dla dziesiątków setek tysięcy mieszkańców wydaje się, że to są realne problemy one też wynikają też braku rozeznania jak można zagospodarować terenami gospodarować terenami zieleni troszeczkę inaczej np. powszechną tendencją w wielu miastach zachodniej Europie czy Wielkiej Brytanii czy to w Niemczech czy to Belki jest zakładanie nowych kategorii parków terenów zieleni, które pozornie wyglądają nieużytki natomiast to są bardzo starannie zaplanowany struktury zieleni udostępniony do zwiedzania pełnią wiele funkcji łączą cechy urządzonego parku z fragmentami nieużytku czy nawet jakiegoś terenu chronionego zbliżonego do rezerwatu i to jest jakby 1 problem jak gospodarujemy tymi terenami to nie chodzi o to, że zostawiamy wszystko naturze po prostu druga kwestia też taka, że tak nieużytki bardzo często postrzega się dzisiaj jako rezerwę inwestycyjną tylko tylko wyłącznie jako po prostu w grupę samosiejek bezwartościową zieleń, a w kategorii zakładanie parków myśli się właśnie na tej zasadzie, że trzeba po prostu zrównać z ziemią zrewitalizować i na sadzić wszystko na nową czy lekarz będzie zielone estetykę także, że to jest Parka nawet park dziki francuski ogród angielski to on powinien wyglądać drzewa powinny być atrakcyjne łączyć się z innymi psiakami trawami tak dalej tak tymczasem może być możemy tutaj mówić o jakimś takich rozwiązaniach zintegrowanych nowy park zakładany wpływ otoczenia osiedli w części może wyglądać jako zadbane urządzony park, a w drugiej części może być bardziej naturalnych 900 tej przestrzeni zostawia się przyrodzie i o tym, też z aut w autoportret cie, że ta część pozostawiona przyrodzie ona służy edukacji ekologicznej, bo wydają się, że ta edukacja w mieście nabiera nowego znaczenia i ona często staje się takim impulsem do tego, żeby te tereny pozostawić bardziej naturalna, żeby odtwarzać te np. siedliska krajowe w otoczeniu osiedli, żeby ludzie na co dzień mieli możliwość kontaktu z każdą formą przyrody w zasięgu codziennej dostępności to brzmi bardzo fascynująco, ale myślę sobie, że kiedy mówimy o mokradłach pobliżu to każdy myśli sobie świetnie komary raczej problem jest o tyle złożony że, że teraz możemy mówić, że teraz płaczem, że brakuje nam dramatycznie wody tej wody brakuje nam na nizinach brakuje nam też w miastach całkiem realnym scenariuszem to, że po prostu będziemy mieć za chwilę problem wodę, którą będzie potrzebował przemysł przemysł, ale też będziemy potrzebować na nasze potrzeby użytkować do picia i okazuje się, że to właśnie bagna w miastach to jest doskonałe narzędzie, żeby tę wodę zatrzymać, żeby po prostu adaptować do tych do tych zmieniających się warunków jeśli chodzi o kwestii komarów to to jest jak jest bardzo złożony problem, ponieważ duża ilość komarów wiąże się też takimi zmianami w środowisku, że wyeliminowaliśmy albo nie jest za mało miejsc gniazdowania ptaków, które zwalczają komary to przykład jerzyka i termoizolacji budynków po prostu tych siedlisk jest za mało to są nasi naturalni sprzymierzeńcy tak samo Jaskółki oknówki, które nam często przeszkadzają nam nie stoją na balkonach i może czasem je zanieczyszczają i chodzi o to, że to wszystko ze sobą bardzo powiązane, jeżeli wyciągniemy ten 1 element to na końcu bardzo dotkliwie odczujemy my, bo to my jesteśmy na to nas na końcu tego o tym, że nie jest jakaś ekologiczna utopia ani fanaberia nie wiem architektów utopić stów czy jakiś i ekologów filozofów pokazują przykłady np. Londynu, gdzie 2000 roku Renato rysowano 27 km cieków wodnych, odtwarzając bagna lasy łęgowe pozwala się w maksymalnym zakresie rozlewać tym, że komunalnych określonych odcinkach i u nas betonować, a u nas one są są betonowa zapłacimy w następnych latach już teraz płacimy, ale zapłacimy dużą cenę za złe decyzje, które podejmowane są teraz były podejmowane w ostatnich latach, bo tej wody po prostu dramatycznie brakuje jeszcze jest kwestia taka że w Londynie tam bardzo ważnym elementem Senatu relacja wiele ekosystemu zostało zniszczonych dzisiaj trzeba i odtwarzacz no milionami funtów to są bardzo kosztowne inwestycje naturalizacji km cieku wodnego z całą jego specyfiką pewnej tej tego układu zależności przyrody tego nie do końca przewrócić w polskich miastach jeszcze wiele mamy przykładem jest np. Warszawa w naturalnym nogami to jest miasto unikatowe w skali całego świata można powiedzieć przyroda jeszcze jest, że te, że ten zasób zasób jeszcze mamy natomiast od znika znika w oczach znikają łąki podmokła pojawiają się nowe rowy te stare są udrożnione po pogłębiane, czyli generalnie na bardzo nastawiamy się na odwadnianie krajobraz wczoraj państwa mają gości jest dr inż. Kasper Jakubowski architekt krajobrazu prezes fundacji dzieci w naturę komary się pojawiły w czasie naszej pierwsza część naszej rozmowy i nie wiem, ale tak wydaje, ale proszę skorygować żeśmy mylę żaby chyba lubią komary żeglugę bardzo larwy komarów też zjadać, czyli żaby lubią larwy komarów pan lubi żaby, a ja uwielbiam żaby i uwielbiam chronić dom tych żab, czyli właśnie ukradła im więcej byśmy naszej fundacji, czyli takich ukuli takie hasło bagno wciąga bagno wciąga i to dosłownie czasami, ale wciąga też właśnie z punktu widzenia edukacji to jest fascynujące siedlisko w, a co w tych ramach takiego jest, że panie darzy szczególną atencją, dlatego że robiąc edukację ekologiczną od 2 lat w Krakowie to tych żaba bardzo dużo rozmawiamy pokazujemy edukujemy od cyklu życia żaby żab np. w krakowskich kamieniołomach on pojawia się w miejscach też takich nieoczywistych czy to woda zalega dodatkowo jak chcemy chronić, aby takie wspólne wspominałem to musimy chronić mokradła, a ja bardzo lubię te bagna właśnie też mikroba na te niewielkie te Eko gąbki w miastach, gdzie po prostu możemy tę wodę zatrzymywać i też korzystać z tego jak ludzie z bagien tak korzystać z bagien korzyści korzyści, jakie dają uwagę na to przede wszystkim chodzą tak jak wspomniałem miasta to takie miejskie wyspy ciepła temperatura w miastach często kilkanaście stopni większa niż w terenach podmiejskich pełnych pełnych wegetacji tymczasem właśnie te tereny podmokłe pozwalają nam znacząco obniża stąd też temperatura też mokradła siedliska okradło ukradło owa to ostoje lokalnej bioróżnorodności dodatkowo pojawia się ten trzeci aspekt takiego rosnącego zainteresowania tą przyrodą dokoła duża część polskich miast powstała nad rzekami, a właśnie na bagnach tak jak Kraków i Warszawa i to też taki element poznawanie historii miasta tych krajobrazów która, które były przed ich lokację przed ich przed powstaniem na świecie mówi o fenomenie UE plan Cities, czyli właśnie miast, które bardzo, akcentując swoje to przyrodnicze dziedzictwo przyrodnicze pochodzenia w tym duchu między w Londynie powstał rząd łata Center czy taki wielki park tematyczny Bagi terenów podmokłych przyciągające 200 000 turystów rocznie turystów odwiedzających i na Polskę Polska raczej kojarzy z regulowaniem rzek z wycinaniem lasów z budowaniem autostrad przez tereny chronione mamy tutaj ogromną lekcję do odrobienia w kwestii edukacji ekologicznej dlatego bardzo często mówi, jeżeli chcemy tak naprawdę ochronić Biebrzy, który tyle dramatycznie słyszeliśmy ostatnio to musimy ochronić te małe pierwszy w miastach, ponieważ większość ludzi na co dzień będzie miało kontakt z tą przyrodą w najbliższym otoczeniu, jeżeli my wg jemy ich podkom i uświadomimy o konieczności zachowania łąki podmokłe czy właśnie chcieliśmy krajowych i najbliższej okolicy, a może tuż za ogrodzeniem swojego osiedla łatwiej będzie chronić ekosystemy bardziej dziwić jak Puszcza Białowieska czy pieprz właśnie dodatkowo bagna to nie tylko życia, ale też oczyszczanie wody to jest to co jest dramatyczna, że my niszczymy po prostu w te rozwiązania w naturze, które są są za darmo jak np. żeremia czy czytamy Bobrowa oraz ostatnie brytyjskie badania pokazały, że tamy bobrowe działają jak małe mikro oczyszczalnie ścieków są w stanie wychwycić większość zanieczyszczeń, które dostają np. pól dowód tymczasem praktyką jest to, że pytamy poprawi się po prostu na odcinkach rzek słowo mam, a tymczasem bobry robią to za darmo nie potrzebują do tego żadnych specjalnych pozwoleń to jest jak to jest też ważny czynnik ciekawe, by wyglądał system udzielania pozwoleń, bo obrona budowy tam my musimy bobry pokochać my nie mamy po prostu wyjść na to my te dobre musimy też pokochać miastach przyznam, że smutny widok, że czasami nawet na użytkach ekologicznych w Krakowie obserwuje się niszczenie tam bobrowych ściąga jest to praktyka po prostu naganna ona nie znajduje uzasadnienia ani ekonomicznego ani ekologicznego ani też społecznego musimy na maksa po prostu wykorzystywać narzędzia współpracy z przyrodą tam, gdzie po prostu od mamy z tego wspólne korzyści zdaje się, że drzewa protestują przeciwko tam zdrowym drzewa świetnie odnowią i należy te, które zostaną oddzielone te, które zostaną podkreślone one wtedy przejdą z jakby inny tryb życia mówi się tutaj o fenomenie drugiego życia drzew, ponieważ taki las, który porządzi Szkotem właśnie protestując, że aktor zwolnienie jesteśmy bardzo przywiązany do tego pierwszego, które było pierwszego trybu, ale jak zobaczymy taki las, który po prostu został zalany przez bobry to ten las pełen życia tam są dzięcioły po prostu tam światło dostaje się nad na dno pojawi się roślinność pojawia się nowe pokolenie drzew zupełnie inne gatunki to bagno żyje widzimy jak się zmienia ja wiem, że bardzo często jesteśmy przyzwyczajeni do lasu, które posadzone wszędzie jest plantację i ten las właściwie on się nie zmienia być może też nie stanie nam zaskoczyć tymczasem takie naturalne bagno taką dynamiką z tym procesem umierania Narodzenia jest fascynujący i tego musimy o tym musimy edukować, że przyroda to nie jest coś stałego przyroda jest nieustanna zmiana i gdzie gdzie tego nie gdzie o tym nie uczyć jak właśnie na bagnach wspomniał pan o Renato Liza natury realizatorem Nutella proszę się spać to trudno sobie z natury za co Rena, który z racji swojej panoram natury za co w Londynie i okolicach na czym to polega posłania panu o tym, że to jest proces bardzo kosztowny, ale pewnie można, by powiedzieć, że wystarczy rzeczy zostawić samym sobie i 20 lat to się samo z Renatą rozumie co bardzo różne podejścia przykład Londynu pokazuje, że to rzeczywiście są wysokonakładowe inwestycje np. park olimpijski królowej Elżbiety Elżbiety, gdzie cały krajobraz poprzemysłowy uległ przeobrażeniu wybudowano wioskę olimpijską nową zabudowę, ale elementem tego przedsięwzięcia była wielka Renato relacja fragmentu z ściągnięto betonowe obrzeża odtwarzano siedliska bardzo różne całą mozaikę różnych zbiorowisk roślinnych i generalnie teren ten wygląda naturalnie w autor portrecie pokazuje też inne znacznie mniejsze działania w skali małego parku Miejskiego to jest np. przykład ten przykład Sadki park w Londynie, gdzie na niewielkim odcinku zdecydowano się wykopać skanalizowane ciek wodny przywrócić ma Andrzeja c bieg jest przykład parku biorę etc retencyjne go już mówię to o na czym polega generalnie, jeżeli nie ma wody woda płynie w korycie to działa funkcjonuje normalny park, jeżeli tej wody jest za dużo to pozwala się w granicach tego parku rozlać w maksymalnym zakresie to działa wokół tego powstaje nowoczesna zabudowa mieszka o mieszkańcach oswoili się takim naturalnym wyglądem kosi się tylko część, gdzie ludzie mogą się położyć poopalać spotkać i obrzeża ścieżek jest zdecydowanie tańsze rozwiązanie moim zdaniem też bardzo inspirujące pod kątem polskich przykładów, ale w Polsce panie nie kochamy zieleń w miastach znaczy, jeżeli ona się pojawia to mieszkańcy chyba preferują wersję oswojona można jakąś taką przestrzeń żoną ładną cokolwiek miałoby znaczyć funkcjonalną ławeczki mostki i bezpiecznie przystrzyżone broń Boże żadnego dzikiego zwierzaka myślę, że powoli ta tendencja ulega ulega zmianie zobaczymy w jakiej rzeczywistości obudzimy się po pandemii, kiedy być może środki na utrzymanie terenów zieleni dramatycznie zmaleją i będzie musi się zastanowić jak gospodarować oszczędniej rewitalizacja terenów zieleni może być bardzo kosztowną zachciankom odłożono w czasie także to też argument, że te proekologiczne rozwiązania one są często tańsza zmienia się to, ponieważ widzę to na przykładzie naszych mikro wypraw warszawskich, gdzie razem z zarządem zieleni miasta stołecznego Warszawa organizujemy takie mikro wyprawy właśnie na nieużytkach właśnie w tych w warszawskich długach w tych biegach czy przy zakolu azerskim przyznam, że te spacery, które organ przewodnicząca, które organizowane są w tych najbardziej dzikich terenach one cieszą się największą popularnością, więc może brakuje czasami sposobu jak to jak piękno tej tych dzikich terenów pokazać może brakuje takiego udostępnienia, jakie w wielkiej Brytanii, żeby te tereny służyły nie tylko przyrodzie, ale służyły też ludziom czynami w takim podstawowym zakresie ścieżek tablic jakiś takich dzielnicowych centrów edukacji ekologicznych gdzie, które mogą, by edukować mieszkańców o tym co tam się dzieje i właśnie zajmuje się Fundacja dzieci natura tak zaczęliśmy tor zaczęli robić 2 lata temu wydajemy Spacerownik i po miejskiej przyrodzie organizujemy mikro wyprawy dla mieszkańców teren, który być może sami się za nie zapuścili czasami to są tereny dzikie dosłownie 23 przystanki od dużych osiedli mieszkaniowych dodatkowo jeszcze współpracujemy z gminami jak zagospodarowywać np. tereny zieleni w inny sposób przykładem jest tutaj właśnie są żabie doły czy pół dziki skwer gminy Zielonki, gdzie bardzo prostymi działaniami udało nam udostępnić mieszkańcom taki sposób było i miejsce dla przyrody ale, żeby to było dostępnych na przyrodę można było po prostu w miarę komfortowych warunków zobaczyć oni się edukować jak reagują mieszkańcy mamy bardzo pozytywny feedback tych działań jesteśmy referencje gminę Zielonki bardzo ciekawe jest to, że przyjeżdżając do tych Jelonek Zielonki pod Krakowem przyjeżdżają nie tylko okoliczni przychodzą nie tylko okoliczni mieszkańcy przyjeżdżają też mieszkańcy Krakowa robimy też grupy na Facebooku, gdzie o wszystkich tych działaniach informujemy pokazujemy czemu służą, ponieważ dużo nieporozumień i takich konfliktów na linii człowiek przyroda wynika z tego, że pewne rzeczy są źle komunikowane albo nie było tej komunikacji, kiedy uświadomimy, że jakieś działania czy martwe drewno, które tam jest jest pozostawione właśnie po to, żeby pomóc trawką żabą czy Puma com wtedy zwiększa się akceptacja dużej części ludzi dla tego typu działań z drugiej strony pokazujemy, że to, że to jest miejsce dedykowane przyrodzie nie oznacza braku ingerencji robimy tam ścieżki kosimy w części pogłębiamy pogłębiamy zbiorniki bardzo ważny jest też akcent na estetykę to znaczy, że wydzielamy jakąś przestrzeń, której nie kosimy zostawiamy w przyrodzie to tym bardziej musimy zadbać o pozostałą część terenu była też przyjazna dla człowieka zaspokaja jego estetyczne potrzeby wcale tak państwa moim gościem jest dr inż. Kasper Jakubowski architekt krajobrazu pomysłodawca współtwórca i prezes fundacji dzieci natura rozmawiamy dzisiaj m.in. o ochronie i regeneracji przyrody w miastach w najnowszym kwartalniku autoportret bardzo interesujący tekst autorstwa dr Jakubowskiego sztuka przetrwania i właśnie ochrona i regeneracja przyrody w miastach przy okazji i tej części żabach wspomniał pan o o tym, że się pojawiają w kamieniołomach i mam takie wrażenie, że Kraków i kamieniołomy to jest jakiś odwieczny konflikt co to co jest takiego specyficznego, że chodzi o walkę o kamieniołomy w Krakowie wracamy tutaj też koncepcję czwartej przyrodę generalnie te tereny postrzegać jako tereny poprzemysłowe bardzo zniszczona i przez to wśród decydentów czasem nie dostrzega się ich realnej wartości tymczasem ta przyroda, która się tam pojawi w sposób spektakularny koloryzuje je na nowo ona czasem prezentuje naprawdę ogromne wartości przyrodniczej to właśnie w kamieniołomach możemy edukować np. cyklu życiowym płatowce zupełnie niezwykła problem dotyczy rewitalizacji w jaki sposób właśnie nieużytek zamienić na park miejski i jaki zakres tej rewitalizacji czy ma być ładnie bezpiecznie dziko jak połączyć te wszystkie za przeciw okazuje się, że tutaj, jakby argumenty strony społecznej przyrodników i aktywistów często rozmijają się polityką miasta w tym zakresie no właśnie zeszły z zeszłym roku pojawia się taka informacja, że oto marszałek prezydent Krakowa podpisali umowę dużo unijnych pieniędzy miliony złotych rewitalizacja kamieniołomu Liban na i prozą życia mieszkańców mówi hura hura hura nie tylko jaka część mieszkańców, ponieważ duża część mieszkańców rzeczywiście oprotestowała te zamiary inwestycyjne, które trzeba też były też bardzo ingerowały w jego wnętrza i przede wszystkim zakładały tam powstanie takich funkcji, które mogą powstać gdziekolwiek kamieniołom Liban to jest unikat to jedyne takie miejsca, jeżeli na czym polega unikatowość unikatowość polega przede wszystkim krajobrazie na historii tego miejsca i na tym, że tak blisko centrum miasta mamy do czynienia z tak cennymi siedliskami właśnie przyrody, które kolonizują jak w sposób niezakłócony przez ponad 30 lat kamienie niezwykłe kamieniołom polega też na tym, że woda, która tam zalega i bardzo duży wpływ na roślinach dlatego często mówimy, redukując kamieniami, zabierając tam rodziny z dziećmi mówimy, że taki krakowski lasy mangrowe między, dlatego że korzenie drzew wyrastają na różnych poziomach, ponieważ tak zmieniała się zmienia się poziom wody, ale w kamieniołomie okazuje się to pokazały badania jest nieprawdopodobna ilość gatunków ważek często gatunków bardzo rzadki w skali miasta, ale też też Małopolski dodatkowo są płazy tak jak kumak jak traszka grzebieniasta zwyczajna też inne inne gatunki żab czy zaskroniec okazuje się, że ten teren zniszczony poprzemysłowy zaczyna być z tego rodzaju rezerwatem przyrody miejsce wtórnie cennym przyrodniczo, a może 1 z najcenniejszych w Krakowie no taki rozumie, że debata jest czy traszkę czy galeria debata jest czy park typu galeria, czyli park dużą ilością inwestycji czy czy to ma być w części teren chroniony i można powiedzieć, że w tym wypadku udało miasto wycofało i organizując tam własne spacery przyrodnicza też doszło do takiego stanowiska, że ta inwestycja mogłaby za bardzo ingerować w te walory przyrodnicze wnętrza kamieniołomu wycofało się wycofało się z tym przerdzewiały mi postindustrialnym mi konstrukcjami mogę powiedzieć dodaje architekt krajobrazu najlepszym rozwiązaniem byłoby zabezpieczenie jako trwałej ruiny, aby stanowiły bezpośredniego zagrożenia i pozostawienie samemu sobie takie rozwiązania są między nimi adaptowanych na parki krajobrazowe terenów poprzemysłowych Zagłębie rury, gdzie te struktury poprzemysłową są z tego rodzaju takim wartością tego miejsca znakiem czasu być może 12 warto zaadaptować jako punkt widokowy i dlatego że kamieniołom Liban jest też miejscem takiej nieoficjalnej turystyki w Krakowie to znaczy ludzie, którzy przyjeżdżają tutaj nieoficjalnie, bo komisja nie jest udostępniony do zwiedzania jadą tam sobie zrobić zdjęcie zobaczyć te niezwykłe także widać jak to jak taki miejsca przyciągają tak jak dzisiaj w Czarnobylu Czarnobyl przyciąga to przyrodą, która rozwija się w 30 lat po katastrofie przeszło tak właśnie Liban przyciąga tą przyrodą 30 lat po zaniechaniu tego tego terenu no dobrze co z tą rewitalizacją i ochroną przyrody w miastach, jakie są naj większe wyzwania to jest świadomość włodarzy świadomość mieszkańców podejście inwestorów deweloperów czy środki finansowe pieniężne przecież środki dotychczas były na tego typu działania to, czego bardzo brakowało takiego ducha jak to robić jak to wykorzystać wydaje się, że w przypadku dużych miast brakuje tego rozeznania dobrych przykładów zmian w zagranicznych, które już podjęły szereg interesujących inwestycji nowych parków zakładanych tego typu miejscach pan takie przykłady pokazuje właśnie warto popatrzeć pokazuje takie przykłady mniejsze większe droższe tańsza myślę, że to nie są przykłady niepokoi państwo możemy zastosować w Krakowie i Warszawy czy w Poznaniu natomiast mogą inspirować nas do szukania nowych rozwiązań potrzebujemy też zarząd zieleni influencerów ludzi, którzy myślą inaczej ludzi, którzy właśnie jeżdżą po świecie oglądają i są w stanie przynieść to powiedzieć, ale płacić musimy zrobić to inaczej nie mamy takich funduszy tam robi tak jest takie rozwiązanie tak się robi to edukacja to działa nawet nowo powstające jednostki zarządu zieleni ten czas to brakuje takiej świeżości tego typu albo po prostu rozeznania jak to robić, gdzie indziej dobrym też bardzo podkreślam takie drobne dobre praktyki też naszych miast przykładem tutaj np. park fosa stoki Cytadeli zrobią taki eksperyment zrównoważonego rozwoju rozwoju na zasadzie wyznaczenia Eko stref koszenia pewnych części obserwacji, jaki ma wpływ na odbiór ludzi, jakie ma wpływ na przyrodzie jak to się zmienia i gdzie szukać proporcji między ingerencją brak ingerencji między pielęgnacją ograniczeń mniej, a może zaniechaniem część i jesteście trzecia rzecz to jest taka gaża myśl troszeczkę, bo im eksperymentów w takich właśnie zrównoważonego rozwoju, a te eksperymenty na bardzo tylko to w pewnym sensie decyzja polityczna czy dopuszczenie kogoś mianowanie nominowanie włączenie do zespołu kogoś, kto myśli inaczej tak to kto widział kilka interesujących rzeczy często jest decyzją polityczną, bo właśnie się żyjemy tak bardzo politycznym świecie, że pewnie nawet to czy to ma być park czy to ma być nieużytek czy ma być czwarta przyroda czy to ma być szkoła czy galeria to są decyzje polityczne na pewno na pewno są decyzje polityczne pytanie czy takiej polityki co chcemy czy taką zieloną rewolucję walczyliśmy i toteż polityka może mieć realne wsparcie np. organizacjach pozarządowych, które mają swój wkład ekspertów ludzi zaangażowanych ochrony konkretnych terenów zieleni to też warto ich angażować części aktywizować do pomysłów na zagospodarowanie konkretnych obszarów i ekologię dzisiaj brudnym słowem tak nazwanie kogoś ekologiem jest taki poziom nacechowane politycznie, bo myśląc o ekologii myślimy o kimś, kto służy może na część Polaków nie myśli ekologia o kimś, kto służy wspólnemu dobru, ale raczej o 5, które prezentują określone poglądy polityczne pewnie bardziej lewicowe tak lub liberalne powiem to tylko, że w gronie np. edukacji ekologicznej, gdzie my widzimy, że te dzikie tereny ona nie służą tylko o tym, że, w których wspominaliśmy, ale też służą przed wszystkim dzieciom i tutaj Jerzy mówimy edukacji np. dzieci dorosłych o spędzanie czasu w takim okresie jak teraz, gdy widzi jak te tereny są przeciążone, że te parki Kiszyniowa koncepcje mało terenów zieleni nie są w stanie zaspokoić potrzeb mieszkańców w czasach w czasach, których żyjemy wtedy ta polityka ma mniejsze znaczenia, bo po prostu to jest kwestia naszych pod potrzeb, które wcześniej były, jakby ponad podstawowe, a teraz zaczyna być podstawowymi potrzebami potrzeba wyjścia do lasu potrzeba wyjścia do parku zachowań odpowiednie odległości od innych uczestników potrzeba kontaktu z naturą i jeżeli zmienimy perspektywę i pokażemy, że tego kontaktu z naturą mamy dramatycznie mało, a my go bardzo potrzebujemy potrzebujemy tych przestrzeni, żeby dzieci mogły się wyżyć, żebyśmy sami mogli pobiegać czas pobiegać ten jakby to może być argumentem do tego do tego innego innego zupełnie podejścia tymczasem co się dzieje widzimy, że zieleń teraz lepiej utrzymana powstają takie mniejsze parki parki kieszonkowe natomiast znika nam dramatycznie bardzo dużo rozległych terenów na przedmieściach zabudowanych oraz coraz szczelniej i po prostu no ta polityka przestaje przestaje się się sprawdzać widzę to na przykładzie użytków ekologicznych Cracovia, które są po prostu oblegane stają się wielkimi parkingami ludzi spragnionych dzikiej przyrody właśnie w tym okresie, czyli coś nie zadziałało to polityka właśnie tych większych terenów zieleni to w Krakowie mówimy ta potrzeba parków x x LO na przedmieściach, które zaspokajają bardzo na potrzeby czasem mogą być po prostu łąka pole las nieużytek tak jak mówimy tego po prostu brakuje tymczasem mieszkaniec Londynu na przedmieściach w zielony pierścień ma do nich dostęp bardzo łatwe to infrastruktura może podjechać samochodem jeździć na rowerze podobnie Berlina tam przez ostatnie lata bardzo duże inwestycje kładziono na duże tereny zieleni, które trzeci wyglądają tak jak mówiliśmy jak nieużytki czy takie naturalne lasy części jak urządzone parki czasem po prostu jak Błonia tego na także spróbowałbym odejść tutaj od polityki wiemy wiedzą, jakie są realia powiedzieć, że zieleń przyroda nie jest ani lewicowa prawicowa po prostu potrzebujemy tak jak potrzebujemy czystego powietrza zimą bardzo bardzo panu dziękuję za wizytę państwa moim gościem był dr inż. Kasper Jakubowski architekt krajobrazu pomysłodawca współtwórca prezes fundacji dzieci w naturę w najnowszym kwartalniku autoportret interesujące artykuł mojego gościa także w poprzednim wydaniu w pierwszym kwartale kwartalniku 2020 roku także interesujący artykuł dr Jakubowskiego, ale także wiele innych ciekawych tekstów autoportret pismo dobrej przestrzeni dziękuję za wizytę bardzo dziękuję za rozmowę Zwiń «

Miasto bez bagna jest jak uczeń bez jedynki (nie chodzi o zęby)

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 08:00

Najnowsze Podcasty

Za wolno, wyrok po wyroku, ale dążymy do równości płci i uznania praw osób LGBT [Dzień Praw Człowieka]

Czy prawo działa w trakcie wojny? [Dzień Praw Człowieka]

SLAPP to policzek dla wolności słowa, mediów krajowych i lokalnych [Dzień Praw Człowieka]

Dzień dobry. Po raz 75 obchodzimy Dzień Praw Człowieka

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL