REKLAMA

"To była próba okiełznania zmian gospodarczych" – 23 maja 1991 została przyjęta ustawa o związkach zawodowych

Weekendowy Poranek - Maciej Zakrocki
Data emisji:
2020-05-23 08:00
Prowadzący:
W studio:
Czas trwania:
12:59 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
Maciej Zakrocki dzień dobry ponownie zaprasza na drugą godzinę weekendowego poranka zaczynamy nasze spotkanie teraz od wspomnienia wydarzeń z dziewięćdziesiątego pierwszego roku 1991 roku dokładnie 23maja, więc można powiedzieć, że mamy dzisiaj nie okrągłą rocznicę Sejm przyjął ustawę o związkach zawodowych masy ciekawa historia można, by powiedzieć, że związek zawodowy wywalczył w Polsce wolność od osiemdziesiątego dziewiątego roku mieliśmy rozpoczęliśmy Rozwiń » historię trzeciej RP, a do dopiero 90 pierwszym roku pojawia się ta ustawa no oczywiście pytanie, dlaczego w ogóle się pojawia i co to jest za rok, dlaczego jest tak trudne, a może, kto wie nawet przełomowy dla losów polskiej transformacji wtedy ministrem pracy i polityki socjalnej w rządzie ówczesny Jana Krzysztofa Bieleckiego był pan Michał Boni, który jest gościem weekendowego poranka dzień dobry dobry dzień państwo no co to było samo praca to był za moment właśnie ma od rzeczy chcę powiedzieć pierwsza tak, ale taka znana w przepisach, która gra dopuszczana nową Solidarność do działania jak realizował istnienie ładu na maju 1939 roku uporać okrągłego stołu i przed wyborami harcerstwa chodziło o to, żeby Solidarność mogła podziałać natomiast te ustawy, bo była to tylko 1, a które przypada 90 pierwszym roku ona cały system dialogu społecznego tego to była usta po związano wdowy para możliwości tworzenia, a daj pan im się w przedsiębiorstwie dająca tego rodzaju prawa do głosowania rzeczy do opiniowania do rwania na ma na decyzje także przyjęta ustawą o racjach pracodawców się bardzo ważny, a moja przemyślał całym jego musimy musimy niestety przerwać naszą rozmowę przepraszam najmocniej, ale mamy bardzo złe połączenie i co chwilę przy 2 na jest nasza rozmowa spróbujemy je wznowić i mam nadzieję, że wrócimy ponownie do naszego gościa i dla państwa dla wszystkich będzie znacznie lepsza jakość tego połączenia co umożliwi nam umożliwi nam lepszą opowieść o tamtym rzeczywiście roku dziewięćdziesiątym pierwszym, który przez wielu badaczy, ale tych osób, które pamiętają ten rok uważany jest najbardziej niespokojny w dziejach polskiej transformacji no mam nadzieję, że to połączenie już zaraz pan Michał Boni będzie to jest ta jest rzeczywiście no i musimy pamiętać to jest ten moment, kiedy po wprowadzeniu planu Balcerowicza zaczęło dochodzić do bardzo wielu trudnych społecznie zdarzeń niektóre fabryki były zamykane chodziło o transformacji nie tylko ustrojową, ale własnościową oczywiście tworzyło ogromne napięcia wśród robotników, dla których przecież Solidarność tę tę wolność wywalczyła no to jest ciekawy moment takiej konfrontacji właśnie z tą solidarnościową władzą jest pan Michał Boni ponownie z nami moje zagrać chcę powiedzieć, że ustawa dająca żonie możliwość działania Solidarności, a przyjęte jeszcze przed wyborami 4czerwca w szerokie 50 pierwszy roku takie ustawy o funkcjonowaniu związków zawodowych dająca związkom uprawnienia pokazująca mechanizmy jak mają działać do czego są uprawnione taka ochrona działaczy związkowych, żeby nie zwalniać z pracy, ale była wtedy też przyjęta ustawa o organizacjach pracodawców nie można było tego prawa dialogu bez pracodawców w trakcie oni byli państwowi czy dopiero się wtedy wyłaniały różne organizacje pracodawców była także ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych na ogół takie taka świadomość, że nie każdy spór, który dzieje się rozgrywa na poziomie przedsiębiorstwa zakładu pracy musi być przenoszone od razu na rozmowy pomiędzy rządem ma z centralami związków zawodowych pan przed chwilą powiedział o tym, doświadczeniu transformacyjnym jasno powiedzieć tak rok dziewięćdziesiąty 1maj, kiedy są przyjmowane ustawy to jest rok, w którym historycznie otwarcie mówiąc po wyborach prezydenckich, kiedy wygrał Wałęsa 90 w tym roku, który rozbuchane nastroje społeczne od pierwszej turze fale strajkowe nastąpiła od stycznia 90 tego pierwszego roku trwała mniej więcej do marca to była dla nas wielka lekcja była wtedy jak pan powiedział minister pracy i mechanizmy były takie, że przyjeżdżali przyjeżdżali związkowcy z różnych miejsc kraju tam, gdzie przedsiębiorstwo było zagrożeniu nie mogło nie miało się dostosować łomot trudno było to za trudne do wymagań wolnego rynku, czyli tego pakietu Balcerowicza oczekiwały natychmiastowej pomocy i o to, żeby rozładować napięcia, żeby stworzyć taki system rozmawiania różnych rzeczach na różnych poziomach i to o odpowiednich partnerów ze sobą nie także przyjeżdża poseł dyrektor fabryki związki siadają razem rozmawiają z ministrem pracy tylko minister może rozmawiać z centralą oczyszcza przyjmowałem te wszystkie delegacje związków zawodowych rozwiązywałem wtedy wiele konfliktów także takich powiedziałbym niebanalne zaczęły się głodówki różne formy chodziło o to, żeby gotować jak środek dialogu społecznego ten system pozwala nam na to, że wszyscy mniej więcej czuli, jakie są prawa ograniczenia możliwości później oczywiście też okazało się, że po to, żeby iść dalej ze zmianami gospodarczymi potrzebne jest coś więcej i wtedy te 91002. roku w lipcu sierpniu Jackiem Kuroniem Andrzej Bączkowski wymyśliliśmy taką idzie aktu przedsiębiorstwie państwowym rozmowy się raczej pod koniec sierpnia września i operator się taki polityczny o paradoksie tak wtedy w tych rozmowach z faktu naprzeciw przedsiębiorcze państwowym OPZZ nie chciał Solidarność przepraszam nie chciała siadać trasą, co chceta wprowadziliśmy linie negocjacyjne lip Ros zupełnie osobno, ale wtedy już też przy stole pojawili się pracodawcy w tym sensie tak jak pan powiedział to był ważny moment potrzeba było też energię naturalną buntu niezgody lęku przerażenia przełożyć na coś co dawało szansę budowało jakieś rozwiązania dla ludzi, dlatego że wtedy można było się strony mogły się zobowiązywać do tego, że np. jeśli wyniki firmy będą dobre to nastąpią takie czy inne zmiany jeśli chodzi o wynagrodzenia albo czasem, że wtedy, kiedy będzie następowała zmiana własnościowa proces prywatyzacyjny to powstała wtedy taka idea pakietów prywatyzacyjnych socjalnych prywatyzacyjnych o to, żeby warsztacie pracownicy albo otrzymywali równowagę możliwość udziału we własności albo zapewniona właśnie na długi okres czasu zatrudnienia to była taka próba okiełznania ta, jaką żywią zmian gospodarczych w duchu tego jak pomóc ludziom nie wszystko oczywiście udawało, ale myślę, że bezpłatnego pakietu ustaw zrobiliby nie zrobilibyśmy tego kroku, który doprowadził później urodził 1004. roku od świadczenia z tym pakietem z tym paktem dla średniej dla przemian P.P. do powołania komisji Trójstronnej tak jak w świecie to uczyniono wał no i teraz, gdybyśmy mogli przejść do współczesności poprosiłbym pana na koniec właśnie taki rodzaj refleksji, bo wydaje się, że jesteśmy no oczywiście zupełnie w innym momencie historycznym nie tak dramatycznych przemian jak wtedy, ale przed nami no wiadomo kryzys Azji właściwie on już częściowo trwa mówi się, że nie najlepiej dzisiaj idzie ten dialog społeczny w tamtych doświadczeniach znajduje pan jakiś wskazówki jak powinniśmy dzisiaj ze sobą rozmawiać pan myśmy byli ja mam taką fazę, kiedy byłem jakoś Solidarność regionu Mazowsze po stronie związkowej później byłem ministrem szedłem po tej stronie administracyjnej myśmy byli wszyscy wszystkie strony zdeterminowani, żeby do tego, żeby rozmawia agresja dzisiaj takiej determinacji nie widzę myślę, że jest taka po stronie rządowej warto często chęć oszukania, a jeszcze chęć, jakiego się nie układanie się ze związkami zawodowymi to po to tylko wyłącznie, żeby osiągnąć cel polityczny Solidarnością, która politycznie ideowo bliska temu rządowi to do mnie marsz tak dlatego, że to ogranicza możliwości działań rady dialogu społecznego oczywiście się odbywają, ale jak pamiętam kryzys 28210 komisja Trójstronna bardzo dramatycznego posiedzenia głos sporo rzeczy, które były wnoszone przez partnerów społecznych później chodziły do legislacji nie mam wrażenia, żeby te rozwiązania proponowane dzisiaj przez partnerów społecznych wchodziły Czechy pakietu do tych kolejnych starć moim zdaniem nie ma takiego po stronie rządowej pełnego szacunku dla wszystkich partnerów, chociaż oczywiście rada istnieje i pewne rzeczy robi, aby robiła jak najlepiej po drugie, dzisiaj rzeczywistej sytuacji związki zawodowe jest tak mocno jak wtedy zakorzenione no uzwiązkowienie, bo wtedy olbrzymiej skali już minęła fala Solidarności to dalej było 30 na najpierw 40% dzisiaj to uzwiązkowienie nie poniżej 10% mamy wiele innych form zatrudnienia, które sprzyjają temu, żeby być związkach zawodowych po to jest takie indywidualne zatrudnianie to są umowy zlecenia itd. aktorek niewłaściwie, jakby chcieli rozwiązywać problemy to trzeba byłoby na to postawić pewne kwestie jeszcze do tego świecie współczesnym ta rola pracownika pracodawcy wymaga, żeby dodać do niej rolę konsumenta np. ich rolą obywatela w jakimś sensie rozwiązuje się szereg problemów, które także na świat pracy i na rzeczywistość prace rzutują w tym sensie parę lat temu pojawiła się taka idea takiego takiego dialogu autonomicznego obywatelskiego to znaczy związki zawodowe pracodawca administracja, ale także organizacji obywatele wydają się, że dzisiaj dlatego niespecjalnie gotowy, ale formy dialogu należałoby przemyśleć, ale punktem kluczowym jest szacunek wszystkich partnerów wzajemnie dla siebie i nie dekoracyjne zachowania takie jak na scenie także udajemy coś tylko prawdziwa chęć rozwiązywania problemów społecznych no i z tym przesłaniem dzisiaj myślę, że warto się przespać, jakby to powiedzieć podpowiadał nam Michał Boni, który 20, dlaczego panie redaktorze my nie wiemy musimy w końcu temu i jedno zdanie kości, bo proszę pozwolić to co jest kluczowe my nie wiemy jak i w końcu skutek społeczne, jakie skutki społeczne będzie przenosiła pandemia, bo daleko jej końca więc, tym bardziej musimy wrócić do prawdziwego dialogu społecznego na różne problemy społeczne, które szczególnie rozwiązywać wspólnie dziękuję dziękuję również Michał Boni był z nami teraz informacje w okresach Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: WEEKENDOWY PORANEK - MACIEJ ZAKROCKI

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA