Konflikt wawelski - o trumnę Piłsudskiego

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

o przeszłości słowacki miał być ostatnim ostatnim pochowanym na Wawelu ale kiedy umiera Piłsudski wzgórze królewskie staje przed nim otworem szklana trumna zalega w krypcie Świętego Leonarda tuż obok sarkofagów Sobieskiego i Poniatowskiego Kościuszki Wiśniowieckiego na pewien czas aż nie zostanie szykowana krypta zupełnie nowa pod wieżą srebrnych dzwonów specjalnie dla doczesnych szczątek naczelnika jednak 2 lata później jest jak było władzy niespieszno do trumny Rozwiń » otoczonego kultem marszałka ruszać na mniej eksponowane miejsce transportować za to metropolita krakowski się niecierpliwi w końcu Adam Stefan Sapieha postanawia działać między Krakowem Warszawą listy krążą z prędkością światła Sapieha do Wieniawy Długoszowskiego przeniesienia dokonamy przyszły wtorek to zupełnie cicho bez żadnego obrzędu Wieniawa do Sapiehy na pismo jego Ekscelencji najlepszymi prosi o nie przenoszenie zwłok marszałka aż do złożenia ich w sarkofagu Sobiecha do Wieniawy jestem zmuszony zmieniać tego postanowienia przeniesienia trumny marszałka do nowej krypty termin bowiem załatwienia sprawy sarkofagu jest niepewny i może trwać latami Mościcki do Sapiehy proszę ja jak naj silniej bez zamiaru przeniesienia trumny w tej chwili nie wykonywać zapewniał księcia metropolitę, że to orzeczenie wypowiadam najgłębszej trosce o dobro interesu państwowego Sapieha do Mościckiego bardzo przykro, że to ja muszę bronić właściwej części zwłok pana marszałka w obecnej chwili są one nie poszanowaniu z powodu wilgoci panującej w krypcie Świętego Leonarda nowa krypta jest sucha i dlatego uważam za konieczne i przesunąć arcybiskup jest nieporuszony piłsudczycy zdetonowanie 1 z krakowskich firm kamieniarskich po prostu przenosi trumnę marszałka jest noc z 2002. na 23czerwca 1937 roku powrót do przeszłości w poniedziałki po dwudziestej drugiej zaprasza Karolina Lewicka dobry wieczór państwu przy mikrofonie Karolina Lewicka jest z nami także prof. Andrzej Chwalba historyk Uniwersytetu Jagiellońskiego dobry wieczór panie profesorze do wielu państw Zachodu przez państwo będziemy mówić dziś wieczorem o konflikcie wawelskim pozwolę sobie rozpocząć od takiego cytatu na nadzwyczajnej sesji sejmowej wicemarszałek Sejmu Tadeusz się cel mówił tak ku tym prochem szli ludzie by oddać hołd chodzi rzecz jasna prochy Piłsudskiego szli ku trumnie w obliczu, której pogłębiało się w nich zespolenie z losami państwa z minionymi latami z troską o przyszłość to te uczucia obraził ksiądz metropolita Sapieha od przesunięcia tej trumny zatrzęsła się Polska to jest właściwie już koniec tej sprawy, więc zacznijmy od początku, czyli w roku 1935, kiedy to umiera Piłsudski w swoim testamencie zapisuje nie wiem czy zechcą mnie pochować na Wawelu niech no i oczywiście piłsudczycy chcą Piłsudskiego pochować na Wawelu Sapieha wyraża zgodę, ale okazuje się, że to pierwsze miejsce spoczynku trumny szklane jeszcze Piłsudskiego jest tymczasowe tak no ta historia, która pochówku ma ma swoje powiedział, jakby to powie drugie dno, a z tej racji, że Suski po 6 do władzy dwudziesty szóstym roku zabiega o to, żeby jego ukochany poeta i legionistów jednocześnie strzelców jak siedzi w słowackim dołączył do danych z końca skończono Adam Mickiewicz nie może być musi mieć ciemny tego wieloletniego adwersarza udało się wcześniej podejmowano próby przeniesienia zwłok hymny Słowackiego, kiedy wody politykom krakowskim był książę Puzyna co się nie udało to początek początek dwudziestego wieku i tak był rok 1909, kiedy uzna po prostu odmówił pochowania poety na Wawelu od, bo jest pomocnikiem nie wiadomo, kto jest słowacki tego poezja romantyczna on porywa porywa ludzi niepotrzebnie do boju, o ile lat dla romantyków jak Suski no to była postać no bardzo bardzo ważna przypomnijmy, że legioniści serca później legioniści w swoich plecakach i chłopcy 1718 letni mieli poezji dramatu Słowackiego no i wybił się bardzo się cieszył, gdyby Polska młodzież jak za wakacje zawierała ową ze sobą wskazał WSA Słowackiego to zupełnie inna generacja teraz Piłsudski tom zgodę Sapiehy otrzymuje no jeśli wierzyć są pierwsze to miał powiedzieć, że to, że ostatni pochówek wawelski związkowej jego pochówku na Wawelu nie będzie jesteśmy Rzeczpospolitą republiką w związku z tym nie ma miejsca na pochówek osób świeckich to był rok 1927, kiedy ostatecznie słowacki spoczął na Wawelu dodam tylko nasz Piłsudski wygłosił wówczas porywającej przejmujące przemówienie ma fragment dla państwa, a naprawdę warto przeczytać całość są ludzie pracy ludzkiej tak silne i tak potężne, że śmierć przezwycięża ją, że żyją i obcują między nami słowacki żyje, dlatego że umrzeć nie może zda się jak gdyby bramy przepastne, zanim zamknęły się nie szczelnie mówi pan o tej umowie niepisanej albo pisanej, bo to są różne wersje Sapieha myślał o liście tak, w którym Piłsudski miał obiecać, że słowacki już nikt inny 2707. rok 3005. 8 lat, ale jeszcze po drodze poproszono ci o możliwość pochowania Chopina i też nie było zgody na pochówek Sienkiewicza tak no tak pewny to wynikało z pewnej strategii postępowania wobec pochówku biskupa wtedy był biskupem, kiedy decydowano o zdecydowały się losy pośmiertne Henryka Sienkiewicza od bardzo zabiegał będąc za granicą wiadomo czasy wielkiej wojny zabiegał Jan Paderewski no wiceprezes tego komitetu z lewej to komitet 1 z państwa, który niósł fantastyczną pomoc mieszkańców polskim dotkniętym przez wojnę, choć to był pisarz powiedział o poglądach bliskich biskupowi krakowskiemu, ale uznał, że to nie miejsce dla pisarzy ten trend ten czas zamknął inny dlatego również odmawiał odmawiał umieszczenia tam innego dlatego to pokazuje, że jak trudna, bo decyzja trochę wymuszona 3005. roku, żeby złamać sobie, żeby jednak marszałka tam pochować, ale oczekiwania społeczne były tak duże napięcie temu, aby rząd i emocje tak wielkie, że on no tam temu uległ wyższy jedno może 3003. roku w czasie takich znanych bardzo manifestacyjnie przeprowadzonych na Błoniach krakowskich przeglądu wojsk głównie kawaler zawiązany został do bitwy wiedeńskiej wyrazić Suski mówił, że jego czas zbliża do końca spogląda na Wawel mówi to będzie moje miejsce i o tych słowach doskonale widział kopie, a także Piłsudski pracuje nad tym jest wielkim naczelnikiem państwa wielkim racji w jego przekonaniu zaś dokonań wygra bitwę warszawską grabić Polskę równy jest kulą skoro Kościuszko Poniatowski zostali pochowani to będzie też miejsce dla suskiego tak się właśnie stało w 1935 roku wielkie uroczystości pogrzebowe i złożenie zwłok Józefa Piłsudskiego szklanej trumnie na Wawelu w krypcie Świętego Leonarda tuż obok Michała Korybuta Wiśniowieckiego na trzeciego Sobieskiego Marysieńki Józefa Poniatowskiego Tadeusza Kościuszki i panie profesorze to było tak umówione, że najpierw krypta Świętego Leonarda, a tzw. między czasie zostanie przygotowane nowe miejsce wieża srebrnych dzwonów, które nie należała do świątyni stanowiła przestrzeń taką techniczną magazynową kiedyś będącą częścią koszar austriackich z osobnym wejściem na dziedziniec wawelski i było tak ustalone, że po prostu się przestrzeń uporządkuje przygotuje i w tym czasie przygotuje się także metalową trumnę dla marszałka sarkofag i wówczas nastąpi nastąpi przeniesienie tych zwłok, ale czas mija nic się dzieje właśnie my no nie wiem czy się nic nie dzieje, ale tak jest polega na tym, że się dzieje to znaczy nie dzieje się po stronie naczelnego komitetu uczczenia pamięci marszałka Józefa Piłsudskiego po prostu te prace z sarkofagiem stanęły w miejscu tak natomiast jeśli pan, mówi że się dzieje to dzieje się dużo w krypcie Świętego Leonarda tam tłumy tłumy tak no właśnie jako osoba przy puszczać, obserwując choćby manifestacyjnie pogrzeby suskiego w końcu nawet delegacje środowisk niechętnych Piłsudskiemu pojawiło się wzdłuż trasy przejazdu nawet nawet Ukraińcy, którzy mieli mieli żal do Rzeczypospolitej była do wszystkiego osobiście też pojawili, bo środowiska żydowskie które, które towarzyszyły temu konduktowi wydawało się, że został ugodzony z nim się pogodzono momencie w momencie śmierci ten entuzjazm dalej towarzyszy po śmierci traktowany jest jako jako poziom rozwoju narodowej wielki relikt ten, który za Polskę stworzył i ta Polska no jest mu coś winna stąd te tłumy, które tam się pojawia, abym no miejscu nieszczególnie tego przygotowane to jest czynny głęboko położona pod pewnym w tej części podziemnej stał się katem, bo to jest ta część romańska co 1112. stulecia wilgotna zgoda plusy no od tych osób, które tam przebywały budowało ze wskaźników zgodności gwałtownie gwałtownie się podniosą ich mu takiej formacji o tym co się tam dzieje przekazywał przekazywały opieka niebezpośrednio, ale pośrednio owemu komitetowi nową rzecz wspomnijmy na czele stał nowa Wieniawa Długosza nie ma tylko Ossowski postać dla ludzkiego w latach dwudziestych trzydziestych chyba chyba najważniejsza im, ale jednak w związku z tym skoro tam są niewygody skoro to grozi również chciało tam złożone, bo złożonemu w związku z tym on prowadzi akcję Sapieha nakazuje prowadzenie prac argumentując, że będzie się odrębne wejście nie będzie kolizji nie będzie również czegoś takiego jak przechodzenie przez katedrę osób, które reprezentują inne wyznania chrześcijańskie o nie daj Boże wydania wyznania niechrześcijańskie był bardzo istotny argument, że to jest rodzaj wraz z propozycji profanacji katedry, więc róbmy tego rodzaju tego rodzaju działania no bo przecież krypta Świętego Leonarda to była formalnie 1 z kaplic katedry trzyma w świątyni święcone zgodnie z prawem kanonicznym dodajmy jeszcze, że te tłumy, które ciągną, żeby oddać hołd trumnie Piłsudskiego zakłócają przebieg mszy odprawianych w katedrze po prostu hałas zagłusza celebrans SUV tak to był to to był to kolejny kolejny argument tych argumentów tych argumentów było więcej, ale wydaje się ze jestem być może będzie to rzeczywiście rozmawiali mianowicie pewna pewien pewna niechęć politycznie ideowo parkowane wtedy arcybiskupa okresu piątego roku Sapiehy do do suskiego ponadto Suski za życia i jest opieka to są silne osobowości i zapis bardzo lubił jak osoby świeckie próbowały pewien porządek pewien porządek wprowadzać podkreśla mocno, że Kate Wright jest instytucją czy częścią instytucji kościelnej to, że tam się pojawi jednocześnie może pójść panteon Narodowy, a to kosztuje racji, że królowie byli traktowani jako polscy pomagający i uroczystości koronacyjne miały miejsce kościele z tego porządku tradycyjnego wynikało, że skoro jest pomazańcem Bożym jego władza pochodzi z oka to również pochówek będzie pochówek będzie w katedrze katedrze wawelskiej to wynikało z tradycji teraz się pojawia pojawiają postacie dziewiętnastym wieku, które nie są mu zrobić Królewskim nie są panującymi Poniatowski Kościuszko później Mickiewicz, ale pojawia się argumentacja taka Polska nie ma dajmy świadectwo świata Europy zaborcą, że mamy wielkich bohaterów wielkich herosów, którzy za niepodległość Polski walczyli życie taki czy to w postaci czynu zbrojnego czy za pomocą pióra jak ja jak Mickiewicz na pojawiło się to zdanie królom równi i piłsudczycy bardzo mocno podkreślali Piłsudski jest kulą równe czy w związku z tym mieści się w tym porządku ustawiony przez kościół krótko mówiąc prawie kanonicznym bowiem bowiem środki nie prostował żadnych funkcji nie był prezydentem jak prezydentem nie było żadnych problemów to komitet zapewne by decydował o tym, jaki będzie pochówek, a jednak sytuacja nieco inna, tym bardziej że kodeks prawa kanonicznego pozwala schować w obrębie kościołów prałatów biskupów Opatów kardynałów oraz osoby rządzące sprawujące władzę tak monarchów np. prezydentów premierów tak jak pan profesor przed chwilą powiedział w 1937 roku Sapieha jest coraz bardziej przekonany, że władze chcą trumna pozostała na zawsze w krypcie Świętego Leonarda tymczasem krypta pod wieżą jest już uprzątnięta, chociaż oczywiście to jest nadal mało reprezentacyjna piwnica w dodatku pusta, ale w czerwcu 1937 roku pojawia się też pewna okoliczność, która przyspiesza działania Sapiehy to znaczy planowany jest przyjazd na Wawel króla Rumunii osobistości jest wyznania schizmatyków jego wiara prawosławna stąd też arcybiskup wolałby, by król nie musiał wchodzić do kościoła też będzie chciał oddać hołd trumnie Piłsudskiego tak no to to był pretekst, żeby rzeczywiście królowie królowi Rumunii dziecku Rumunia w ogóle miała przed przed wojną pokażemy wojny bardzo dobre relacje z polską od od dziewiętnastego roku, więc to był to był pretekst tak naprawdę skoro już podjął decyzję o tym, że trumna ma być przeniesiona za wieka Noto uznał, że tak być powinno problem wynika z tego, że nie zostało to uzgodnione ani wspomniany komitetem zmieniało na czele ani rządem na czele, którego stał Sławoj Składkowski 1 z oficerów legionowych lekko lekarz, aby słynny człowiek zna oczywiście prezydent Ignacy Mościcki i ten brak tutaj komunikat brak zgody drugiej drugą stronę na to to jest chyba główny powód tego napięcia, że zdaniem Piłsudczyków Sapieha przenoszą trumnę postąpił samowolnie samowolnie wraz z pobierano panie, chociaż panie profesorze ta komunikacja była tylko nie było w jej efekcie zgody, bojąc się po dobrą kilka listów Sapieha napisał do Wieniawy 17czerwca zakomunikował, że dokonamy przenosin w przyszły wtorek 2002. bieżącego miesiąca zupełnie cicho bez żadnego obrzędu Wieniawa mu odpisał dziewiętnastego naj uprzejmie prosimy o nie przenoszenie zwłok marszałka aż do ostatecznego jednorazowego złożenia ich w sarkofagu dwudziestego czy dzień później Sapieha pisze do Wieniawy jestem zmuszony zmieniać jego postanowienia włącza się Mościckiego 2002. pisze do Sapiehy proszę jak naj silniej bez zamiaru przeniesienia trumny w tej chwili nie wykonywać i Sapieha jeszcze tego samego dnia odmawia prezydentowi tak właśnie tak, ale wszystko jest korespondent wynikało jedno, że opieka ma pomysł i ten pomysł zrealizuje niezależnie, jaka będzie reakcja drugiej strony, tym bardziej że pani wspominała no ta przestrzeń pod pewnymi zmianami nie była gotowa ponad ten stary wystroju, który jedne przygotowywały wszystko Włochów profesor no wybitny architekt nie tylko krakowskiej ale, ale Polski na nią po wrzutce komu wolno Wiednia nawiązywał do tradycji może być zachowawczej nawet o monarchii mu kiedyś Rzeczpospolitej natomiast nią nie dawał pewnych wartości republikańskich i nawet demokratyczne jak jak sugerowali już w obcym torze bólowych takie pewne napięcie, bo ten wystrój miał dobrze komponować sarkofagi oczywiście całkowitą zamówiony nalegał na pracę pracę na nie musiały potrwać ponad odrzucono piłsudczycy liczyli, że to będzie wielkie wydarzenie po wprowadzeniu konstytucji kwietniowej popatrzmy na sytuację w kraju, bo to jest kolejny istotny kontekst poprowadzeniu konstytucji kraju kwietniowej cała Polska opozycja od socjalistów poczynając poprzez chadeków w końcu narodowca mówi nie my się z tym systemem nie zgadzamy i następuje ono samo izolacja obozu piłsudczykowskiego nikt nie chce współpracować teraz taka wielka manifestacyjnie na wielkie manifestacyjnie spotkanie przedstawicieli różnych środowisk społecznych przy grobie w sarkofagu jak podniosła również z punktu widzenia marketingu politycznego i promocji są tylko postu trumna miała podnieść walory tak to bywało, że trumna trumna z wielką postacią miała tutaj uwiarygodnić i uwiarygodnić i legitymizować władzy władzy Piłsudczyków chciałbym z pana profesora przez chwilę porozmawiać, stosując napięcie przed tym co chwilę się wydarzy wokół samowolnej decyzji Sapiehy porozmawiać o relacjach na linii państwo-kościół trochę pan profesor o tym, wspomniał Leszek Moczulski, który analizował relacje na linii państwo-kościół pisze tak w okresie zaborów kościół wyrobił sobie opinię reprezentanta narodu podczas pierwszej wojny światowej kościół opowiada się za narodową demokracją lewicę niepodległościową popierają liczni duchowni także Adam Sapieha jest zwolennikiem endecji podczas wojny potępił nawet naczelny komitet Narodowy politycznie nadzorujący legiony no i w drugiej Rzeczpospolitej kościół zachowywał podziału z czasów zaborów nie było 1 władzy zwierzchniej, czyli dzisiejszego Episkopatu po wydaniu przez Romana Dmowskiego książki kościół naród państwo to był rok 1927 sympatia duchownych do endecji jeszcze wzrosła co trochę nawet kolidował ze stanowiskiem Watykanu papież papież Pius jedenasty pozostawał przyjaźni z Piłsudskim i chciałbym zapytać o te relacje w 3007. roku, ponieważ Maria Dąbrowska dokonała takiego ładnego porównania Sapieha zrobił to, czyli przeniósł trumnę, żeby nie przyjmować w katedrze pontyfikat nie Schizma tyka króla rumuńskiego Karola, który właśnie przyjeżdża do Polski nie bardzo rozumiem mnie uderzyło to zdarzenie od jego strony artystycznej jest w tym patos walki kościoła z państwem przypominające czasy Bolesława Śmiałego i Stanisława Szczepanowskiego zgodziłby się pan pisarką tak tak tak możemy tylko dodajmy Maria Dąbrowska była w czasie wojny wielkiej wojny później w czasie wojny Niemcy dwudziestego roku no bardzo blisko dawnego obozu Legionowego sympatyzowała z ruchem galicyjski niepodległościowym także ta jej opinia, choć wyważona no zjawisko stopniu jest miarodajna istotne tylko kraje te nastroje niemniej, który nie zauważyć, że kościół podpisują 2005. roku konkordat, a konstytucja kwietniowa wyraźnie podkreśla również rolę religii rzymskokatolickiej w Polsce jako tej drogi, gdy dominującej no był instytucją bardzo mocno no dużym autorytecie pozycji i Sapieha należało to tych przedstawicieli chęć walki, która cieszyła szczególnie dużym zaufaniem to stać na to pracował ten jego pomysł pierwszej wojny światowej mianowicie książęcą biskupi komitet pomocy pomocy mieszkańcom Krakowa czy chcemy się pisze Donem do obozów w czasie wielkiej wojny pomoc tym którzy byli atakowani właśnie przez choroby zakaźne tego czasu przez przez ówczesne pandemia jak Hiszpanka no, proszę bardzo, mocno angażuje, budując jednocześnie autorytet moralny społeczny jest opieka wreszcie jest tylko sądzącego rodu rodu ruskiego później wiadomo szkoleń Giovanniego to również powoduje, że jego pozycja bardzo mocna i to nie mnie prymas Hlond jest tą osobą nr 1 są w czasie okupacji również na prostą niemieckiej okupacji, kiedy nie będzie dekadę kardynała i prymasa Hlonda w Polsce tą osobą nr 1 Sapieha także on wiedział no jakaś jego pozycja i w tym wieku działaniu wyraźnie widać no i pewna ambicje nie gra polityczna politycznie był związany jest może nie tyle sentencją co z chadecją wspierał m.in. takie pismo dziennik w krakowskim chadecki głos narodu był nawet senatorem Janek Wyspiański jedności narodowej, czyli formacji skupiający endecji chadecję, ale wspomniany tutaj dajemy już jedenasty zabroni na początku lat dwudziestych duchownym aktywności politycznej nim sprawowania funkcji partyjnych państwowych także występuje zapisano, niemniej nie ma w sobie nosi wielkość kościoła i my to przekonanie, że może Piłsudski tak naprawdę zasługuje na to, żeby to ustawowe, jakoby to jestem tą sprawą nr 1 po pierwsze, dlatego, że ta jego religijność bardzo letnia on uważa, że tak naprawdę był agnostykiem sceptykiem dokonałem dokonał konwersji budżetową rekonwersji nigdy działania Piłsudczyków po 2006. roku nabożeństwo itd. tak dalej nie towarzyszyły no to sporadyczne taką historię trzeba nie towarzyszy uroczystościom państwowym, a ich wiek tak to Piłsudski był, dlatego że powinien być jak Piłsudski ta ostatnia kapitał dystans do religii kościoła Piłsudczyków no niektórzy byli aktywnymi członkami masonerii co również powodowało to tom tom nieufność nieufność, bo widać czy jestem 0607. roku, ale Leszek Moczulski zauważa też pewną słabość księdza kardynała i o papier, ale boi się tak był człowiekiem wielkich zasług 1 z najwybitniejszych hierarchów katolickich pierwszej połowy dwudziestego wieku brakło mu jedynie chrześcijańskiej pokory wysokości Wawelu nie zmniejsza się ani ziemi ani do ludzi dostrzegł to papież Pius 11 i zatrzymał nominację kardynalską wiemy Sapieha został kardynałem dopiero po drugiej wojnie światowej 1946 roku mówił pan panie profesorze tych ambicjach Sapiehy i o tym, że chyba czuł się no trochę właścicielem wzgórza wawelskiego także gotowość wynikało z tego są na początku, że jest to część sakralna jest to część poświęcona jest to dom biskupa w związku z tym to biskup decyduje o tym kto będzie spoczywał w jakim miejscu i jakich warunkach jak będzie otoczenie, jakie będzie charakter roczny oraz czystości i towarzyszących złożeniu złożeniu zwłok w tym upadku ludzkiego tam dlatego ingerencja władz państwowych w jego przekonaniu była noc czymś niedopuszczalnym, że państwo nie ma prawa, bo to nie jest system Państwowa dlatego proszę zwrócić uwagę, że pod od tego momentu od czerwca roku 3007. pojawił się w prasie sanacyjnej pomysł z tą one później będą wracać czy innych okolicznościach, żeby dokonać upaństwowienia tej przestrzeni związanej z pochówkiem grobami królewskimi grobami osób zasłużonych, o których o, których mówiliśmy, aby wyłączyć tą część spod kompetencji kościoła i na to się pojawią już 3 czerwca 3007. roku co zaraz pana profesora zapytam, bo tutaj przygotowane stosowne zapracował żądają danych, ale teraz ta noc z 2002. 23czerwca 3007. roku, kiedy zakończyła się ta wymiana listów między Sapieha, a Wieniawą i Mościcki im to po prostu Krakowska firma do tego celu wynajęta przenosi trumnę marszałka w nocy z krypty Świętego Leonarda do krypty srebrnych dzwonów już i zaczyna się ten moment, kiedy rzeczywiście zatrzęsła się Polska, bo już następnego dnia pisze do Sapiehy nuncjusz apostolski w Polsce Filippo hortensji i donosi, że ta reakcja Sapiehy na listę VIP-ów politycznych to co zrobił została źle odebrane przez prezydenta i przez radę ministrów została wręcz uznana za obrazę szefa rządu stąd premier cały gabinet podali się po prostu do dymisji decyzja zostanie ogłoszona wieczornej prasie faktycznie prasa drukuje podanie Felicjana Sławoja Składkowskiego dymisje idzie to tak zaszedł fakt niewykonania woli pana prezydenta Rzeczypospolitej przez obywatela polskiego w sprawie kultu narodu dla marszałka Piłsudskiego fakt ten będący obrazą majestatu Rzeczypospolitej zaistniał w czasie jego urzędowania premiera rządu Faktowi temu nie zdołałem zapobiec proszę posłusznie pana prezydenta o udzielenie mi dymisji ze stanowiska szefa rządu po co była to demonstracja manifestacja ze strony składką z czego to jest tutaj, by 1 istotna sprawa mecze tak jak pani, która czytała nastąpiła identyfikacja majestatu Rzeczypospolitej przy świetnej Rzeczpospolitej z majestatem osoby Piłsudskiego też to jest jedność Polska zaś Piłsudski Piłsudski za co Polska jeśli obrażamy sposób ruskiego obrażamy Rzeczpospolitą jeśli ktoś tak czyni to znaczy jest wrogiem zdrajcą no właśnie zakresie były o tym, powiemy czas istniało przekonanie, że już jak będzie gotowy sarkofag będą te wielkie wielkie narodowe uroczystości to tego przeniesienia dokonają najwyżsi rangą oficerowie po uważano że, że dotykanie wieka trumny przenoszenie przez pracowników przez robotników testów uwłaszczanie godności wielkości ludzkiego, ponieważ i wszystko, bo już nawet proboszcz katedry wawelskiej uznali, że to nie jest dobry pomysł zachęcali biskupa, żeby arcybiskupa, żeby jednak próbował dalej negocjować powiedzmy umownie dostawą no nie przekonał wy teraz dla generałów sanacyjny to, że ktoś tam mnóstwo wynosi marszałka posłowie w nocy cichaczem bez świadków bez stosownej asysty to była profanacja propozycja narodowej relikwii to jest ten to jest moment decydujący natomiast Sławoj Składkowski to była też rodzaj to było emocjonalne może, niemniej skonsultowane z prezesem wcześniej także prezesa oczywiście nie przyjął dymisji, ale doświadczyło dymisja całego rządu świadczyła o tym, że rząd jest w całości przeciwny do tego rodzaju praktyką którą, którą firmuje firmuje arcybiskup szef sanacyjnego obozu zjednoczenia Narodowego płk Adam kot wysyła do prasy oświadczenie silniejsza niż śmierć miłość żołnierzy dowodzą została głęboko obrażona części narodu dla pamięci największego w dziejach Polaka została boleśnie dotknięta dziś co uwierzyć trudno samowola osobiste jednostki wyszła ponad wolę prawo rodziny zmarłego wojska, którego był twórcą i Vocem bolesnym oburzeniem w zupełnej pewności, że daje wyraz uczuciom szerokich mas społeczeństwa zakładam protest przeciwko niedopuszczalne mu postępowi jednostki naruszające głęboki kult narodu dla nieśmiertelnego owoce i to jest to klub tych emocji, które o, których pan profesor przed chwilą mówił, ale też, które usiłowano zniszczyć w społeczeństwie, bo chyba obóz rządzący stwierdził, że to jest także szansa, żeby dokonać jakiś mobilizacji społeczeństwa wokół obozu rządzącego tak dobry, bo po pierwsze, decyzja biskupa oznaczała czy też może tylko za co może powiem inaczej osłabiała osłabiała wiarygodność rządu nabywanego wybranego sposób niedemokratyczne teraz trumna cech oddawane przez naród przestępczej narodu ludzkiemu miała wzmocnić legitymizację ekipy sanacyjnej, która jest w stanie wewnętrznego zróżnicowania głębokiego konfliktu jak wiemy następuje po śmierci marszałka dekompozycja po poseł rozmaite frakcje sobą ostro się godzące skonfliktowane no bo trwa walka o władzę prawda każdy chce jak najwięcej tejże władzy w końcu nie paręnaście miesięcy później Walery Sławek 1 z tych, którzy zrywają mają ambicję i są strażnikami pieczęci wielkości marszałka popełnia samobójstwo także tak, żeby wielki planowane uroczystości miały do jedno uczyć te rozbite całe poniewieranie takimi konfliktami frakcję zjednoczyć naród wokół wokół sanacji wreszcie rok jest śruby no rośnie napięcie międzynarodowe prawda między sama Berlina wtedy te relacje są przyzwoite, bo nie mniej wyczuwa się, że historia przyspiesza i to napięcie międzynarodowe choćby ze względu na politykę Mussoliniego jest też niebezpieczne dla Rzeczpospolitej w związku z tym potrzebna mobilizacja nie tylko ze względu na sanację, ale również ze względu na bezpieczeństwo o interesy państwa wicemarszałek Senatu Mikołaj Kwaśniewski, a także senatorowi 1 poseł w telegramie do premiera domagają się, by katedra wawelska przeszła pod wyłączny bezpośredni zarząd państwa trudności przeszkody ustawowe muszą być pokonanej usunięte stwierdzają panowie także zarząd związku Peowiaków w Nowogródku telegramy do premiera pisze w celu uniknięcia na przyszłość warcholstwo żądamy, by panteon Narodowy, jakim jest Wawel wyjęty został spod zarządu metropolity krakowskiego czy można było to w ogóle zrobić 2, bo to jest to jest jedyny schodzimy do istoty rzeczy czy są to tylko w Rawie kule groby wielkich wielkich Polaków czysto panteon Narodowy tak historia się włożyłam ze było jednak drugie i dla arcybiskupa to były wyłącznie groby dla Piłsudczyków to panteon Narodowy i stąd pomysły z kolei przedstawiciele kościoła skupia również kapłani przypominali, że już w połowie dziewiętnastego wieku, ale nawet na początku dziewiętnastego wieku, kiedy Austriacy Austriacy pojawili w Krakowie mieli pomysły przeniesienia grobów Królewskich to kościoła Świętego Piotra Pawła w tej chwili właśnie istnieje istnieje panteon Narodowy miękkimi tam zostaną złożone zwłoki zapewne jesienią zmarłego Pendereckiego także mówiono, że nie możemy postępować tak jak sobie stawia też, że w tej chwili w roli Austriaków wchodzą polskie władze państwowe, kiedy Austriacy chce zlikwidować katedrę czy zlikwidować ogrody królewskie bohatera miało być zwykłym kościołem garnizonowym wykuł kościół garnizonowy to znowu jest próba próba osłabienia pozycji waga nie tylko opiekę, ale kościoła rangi pozycji i tak to Sapieha odezwy odbierał stąd dno te trudności w porozumieniu między zwaśnionymi stronami kolejnych dziesiątek tygodnia, ale czy można było wrogo przejąć Wawel na własność państwa ani kościoła nie nie no nie z punktu widzenia prawa nie no to tego tego tego nie można było robić coś zrobić może brzmieć zupełnie inne państwo, które podjął decyzję o o o nacjonalizacji, ale zwrócił uwagę nawet nawet w najtrudniejszym momencie Polski powojenny postęp piątym roku w czasach Bieruta, bo takie pomysły przejęcia nie pojawiły mi nie wiadomo to nie to był dobry pomysł pomysły wysuwane przez radykalnych bardzo zwolenników i sam Ignacy Mościcki i i my inne osoby z otoczenia Mościckiego czy te osoby poziom umiarkowane Kwiatkowski oni uważali, że należy wyciszać wycisza skąpi szukać porozumienia na drodze negocjacji nastąpi korzystano tutaj wykorzystano postać wspomniana przesłania to panią redaktor nuncjusza to wracam tych emocji, które rozbudzone w społeczeństwie, bo w Warszawie przed Belwederem już 24czerwca odbywa się wiec protestacyjny jest kilka żądań, które stawiają protestujący Wawel w bezpośrednim władaniu państwa o tym, przed chwilą mówiliśmy zmiana konkordatu, czyli to jest cios wymierzony w kościół powołanie na stanowiska biskupów Polaków, którzy są wiernymi synami ojczyzny pozbawienie Sapiehy wszystkich odznaczeń honorowych pozbawienie Sapiehy obywatelstwa polskiego i i te 2 ostatnie żądanie chciałabym zapytać, ponieważ ksiądz arcybiskup był bardzo ostro w tamtym czasie atakowanej dość niewybrednie tak no i dodaje jest ostatni postulat mianowicie wygnania, że zostawimy zostanie pozbawiony obywatelstwa wygnana także tutaj no te żądania żądania szły bardzo bardzo daleko na 1 z manifestacji skandowano Sapieha do Berezy z tak aby, a teraz są to się pojawiało pojawiało w prasie kontrolowany przez obóz sanacyjny nawet tak specjalne dodatki zapycha, bo wizyta w lesie miejsce przygotowujemy nasze pytanie przygotowali dla marszałka cele toby teraz przygotowujemy cele dla siebie i to będzie właściwa cela, która na, którą zasługujesz na Franciszkańskiej i były wielokrotnie organizowane w Krakowie oczywiście przed Pałacem arcybiskupim manifestację wielokrotnie wybijano, rzucając kamienie Jano szyby policja interweniowała, ale niezbyt niezbyt ochoczo ochotę drobne podobne to były podobne były żądania czy była próba próba, jakby przejęcia aktywów kościoła przez państwo no plus DC niestety kontrolowali aparat państwowy inna jest była potrzeba przejęcia przejęcia instytucji państwa niektórzy mówili np. o stworzeniu Narodowego kościoła katolickiego, że wtedy prezydent państwa będzie ono będzie papieża też były takie radykalne radykalnego także to dowodzi jak silne były emocje, jakby rozbudzone jak ludzie byli też manipulowani w tym było demagogii, ale co temu sprzyjał, bo no to ujęte te napięcia wynikające z pożegnania wielkiego kryzysu to są 23 lata po wielkim kryzysie i po rok 2 po wielkich manifestacjach, choć Chłopskich robotniczych 10 szóstym trzydziesty siódmym roku też jednak są gorące w kraju w końcu ludzie giną od KUL KUL policyjnych i toteż to kanalizacja napięcia kanalizacja emocji miała również rozbroić tych, którzy wychodzili na ulicę z powodów socjalnych kiedy, więc nawet głodu Sapieha śle wyjaśnienia dla prasy tłumaczy, że krypta Świętego Leonarda była zawilgocona stąd zwłoki były narażone na niebezpieczeństwo ujemnych dla stanu ich mumifikacji następstw oraz, że jest zobowiązany do strzeżenia świętości miejsca katolickiej katedry stąd tu cytat nie mogą obojętnie patrzeć jak przez katedrę przesuwały się rzesze ludzi nieraz obcych naszej wierze pisze także do kardynała Augusta Hlonda też list prywatny i pisze tak awantura zupełnie śmieszna już obchodzi cały Episkopat widzę, że ksiądz nuncjusz jest zbytnio przez rząd wystraszony oraz pewne koło warszawskie tak samo jak rząd dzisiejszy niczego zasadniczego dla kościoła nie zrobi tak samo nie odważy się na jakieś prawdziwe gwałty, ograniczając się do operetkowej występów jak premiera Składkowskiego, czyli tego listu wynikałoby, że Sapieha szczególnie nie martwił się o intensyfikację tych wypadków, które miały miejsca tak być może gotowy, by wynikało my tej jego siły no był kapłanem Kierdal com charyzmatyczny to o tak wspominaliśmy wcześniej no udział chór trafi na swego pytanie tylko nie był łatwy przeciwnik był to byłem inny biskup zapewne tych problemów nie było tu państwo wypełni próbowało i wyglądało tak jak sobie tego piłsudczycy obrażali, ale właśnie został obrona tradycyjnej usługi miejsca kościoła jako instytucji państwa polskim Wajda jego jego słowa wypowiadane pierwszą światowej, kiedy mówi, że powstanie Polska jak powstanie Polska to musi być zagwarantowane miejsce instytucji, która tak silnie narodem była związana on bowiem, że nie istnieje silny gotowy do poświęceń walki pracy naród, kiedy nie będzie miał oparcia w mocnym własnym kościele była oczywiście ani profesorze druga strona tego myślenia i nasze bardzo uaktywniła podczas konfliktu wawelskiego np. działacz PPS-u Kazimierz Czapiński robotników pisał tak chodzi o sprawę zasadniczą suwerenność Rzeczypospolitej chodzi oto haniebna rola kleru w dawnej Polsce ma się wznowić w Polsce odbudowanej pojawiło się takie zarzuty, że obóz sanacyjny zabrnął tak daleko w stronę idei pojęć psychologii obozu Narodowego, że pojawił się wręcz klerykalizm przy okazji no to jest perspektywa perspektywa Pepeesu były były środowiska właśnie w tym obozie obozie są w krakowskim które, które w tym kierunku podążały w kierunku identyfikacji tak narodowa demokracja identyfikacji katolicyzmu Polak katolik katolicyzmu państwa narodu natomiast no były te środowiska zupełnie inne można powiedzieć związane z trudami liberalnych, a nawet nawet lewicowo liberalnymi także także tu trudno akurat tutaj robi się zgodzić natomiast socjaliści też no chcieli zaistnieć chcieli pokazać się jako znacząca siła polityczna najmniejszymi wraca do starych pomysłów praktykowany w wielu krajach Europy rozdziału kościoła państwa, że ten problem zostanie wreszcie rozwiązany jak rozdział się ujawni też zirytowała krytyka za dnia życia życia publicznego np. poprzez zmianę podręczników po trzydziesty piątym roku po śmierci Piłsudskiego no są zmieniane podręczniki ten i ten kult ten kult maryjny bardzo istotne w historii Polski jest coraz mocniej wzmocni eksponowany tylko tutaj jest granicą między nimi ważna bitwa warszawska i to jest granica między politykami, a identyfikacją Piłsudczyków z religią czy bitwę warszawską wygrał marszałek czy bitwa warszawska to był cud cud endecja mówią, że był cud kościół, żeby cud Piłsudski mówi piłsudczycy to jak gra cud mówi marszałek i stąd drugie habit warszawska rocznica zbliża ona ona właśnie tutaj jakby była barierą przed dalszą identyfikacją obozu zjednoczenia Narodowego, czyli sanacji i kościoła, ale mają za to rację ta tendencja miała ministra w lipcu Sapieha decyduje się na napisanie 2 listów do prezydenta Mościckiego w drugim datowanym na 11 lipca pisał, że jego celem nie była obraza godności pana prezydenta, któremu odmówił jak już wiemy kardynał przyznał, że mimo konfliktu wciąż pozostaje w należnym i niezmiennym oddaniu w stosunku do Mościckiego i ta treść listu nie zawierała Formuły przeproszenia może ja przepraszam pana prezydenta za swoje zachowanie niemożliwe, ale utrzymana była jak stwierdzają fachowcy w pojednawczym tonie i została uznana zarówno przez Mościckiego, jaki władze RP za żądaną satysfakcję i czy ten konflikt wawelski po prostu zaczął tak naturalnie wygasać tak no ten, który właśnie mechanizator włoska zacytować no jest przykładem doskonałej dyplomacji, bo dał pewną szansę prezydentowi i jego otoczeniu uznania, że przeprosiny miały miejsce, a jednocześnie no nie skłonił głowę głęboko set przed prezydentem dalej podkreśla, że on jest gospodarzem to on decydował i kombi rzeczywiście stopniowo wygasa tu rola rola nuncjusza również Watykanu i to powoduje, że piłsudczycy to uznali nowi jak wspominaliśmy ta sytuacja międzynarodowa to byłby zły sygnał, a dobry sygnał dla naszych nieprzyjaciół w Europie, że nowym Polacy są skonfliktowani potrzeba było jednak no w tym momencie większej mobilizacji zmierzania w kierunku jedności ze względu na to rosnące zagrożenie międzynarodowe jest to zabieg też uznał, że to co chciało osiągnąć osiągną po dalej dalej trudna zwłokami marszałka pozostała pod pewnymi wojnami odrębnym wejściem tak jak chciał i tak jest dziś dzień, tak więc podejrzeń, ale jest faktem, że jego pozycja w kraju i autorytetu miał do tego momentu do do czerwca roku 3007. no i został nieco nastawiony ustawiony osłabiony także, kiedy się, kiedy wybucha wojna polsko-niemiecka to niema tej pozycji jak ja jeszcze 23 lata wcześniej dali ją znakomicie odbudowuje dzięki swojej postawie drugi koniec światowej ja jeszcze tylko dodam, że w sierpniu 3007. roku specjalną notę dyplomatyczną wysłał do Polski Watykan stwierdzał w niej, że krowy w kaplicy królewskiej na Wawelu są nienaruszalne, a wszelkie zmiany w tej kwestii zależą od porozumienia między metropolitą krakowskim, a prezydentem Polski panie profesorze bardzo dziękuję prof. Andrzej KUL Alba Uniwersytet Jagielloński był naszym gościem powrót do przeszłości dobiega końca ja zapraszam państwa za tydzień, a już sam moment informacja Zwiń «

Konflikt wawelski - o trumnę Piłsudskiego

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: POWRÓT DO PRZESZŁOŚCI

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 17:00

Najnowsze Podcasty

Część 5. Długa i ciemna zima, ciężkie chemie i cisza na Instagramie. A na koniec - coś optymistycznego

"Zbiednieliśmy w rosnącej gospodarce" - kto stracił najwięcej, a kto jednak zyskał?

Odblokuj swój potencjał. Czy można nie wiedzieć? Rozmowa z Bożeną Kowalkowską

Kobiety do szpitala idą z numerem do prawniczki i strachem" [FEDERA]

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL