REKLAMA

Sondaże kreują rzeczywistość? "Badania sondażowe nie są niewinne. Wyniki mogą wpłynąć na zmianę preferencji wyborców"

A teraz na poważnie
Data emisji:
2020-06-25 12:00
Prowadzący:
Czas trwania:
25:40 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
6 minut po godzinie dwunastej poniesie państwo Mikołaj Lizut gościem dzisiejszego programu jest dr Helena Chmielewska z FR socjolożka z Akademii Leona Koźmińskiego dzień dobry dzień dobry zostały nam 3 dni do wyborów właściwie wszystkie pracownie sondażowe publikują wyniki swoich badań niemal codziennie co z nich wynika czy pani jako badaczka potrafi przewidzieć, kto wygra wybory nie jestem, odpowiadając na pana ostatnie pytanie natomiast na pewno wynikają z tych różnych Rozwiń » sondaży tendencje zmieniające się preferencji wyborców i też potencjalnych zmian w ogóle, by frekwencji wyborczej co biorąc pod uwagę historię polskich wyborów jest bardzo istotne, więc generalnie nie należy brać bardzo sobie do serca sondaży, ponieważ znakomita większość tych sondaży i tak zawiera błąd statystyczny w wysokości 3 punktów procentowych, a różnicę póki co między tymi głównymi kandydatami są na tyle małe, zwłaszcza jeżeli mówimy o drugiej rundzie, że wynik jest w tym momencie nie do przewidzenia, ale widać zmianę w preferencjach wyborców w tym jak twierdzą, że będą głosować no właśnie no i co z tego wynika czy jakieś zmiany trendów można wyczytać tych ostatnich sondaży ja przypomnę ja nie wiem czy to jest w ogóle jakieś wskazanie dla nas, ale dotąd w wyborach najbardziej najbliżej prawdziwego wyniku była pracownia IBRiS ona też publikuje swój najnowszy sondaż wg i wg niego w pierwszej turze Andrzej Duda uzyskałby 43,1% poparcia na drugim miejscu znalazły się Rafał Trzaskowski z wynikiem 27,4 w drugiej turze z przewagą jednoprocentową wygrałby Rafał Trzaskowski czy coś nam to w ogóle mówi czy to jest tak, że jeśli któryś któreś z pracowni była najbliżej przez ostatnie wybory to jest jakiś prognostyk, że teraz też będzie najbliżej krótko mówiąc nie natomiast oczywiście na pewno dobra instytucja badawcza robiące sondaże cieszy się większą estymą przez to, że wcześniej trafiała biorąc pod uwagę w ogóle problemy z przeprowadzaniem sondaży wyborczych w ostatnich latach nie tylko w Polsce, ale też różnych innych miejscach na świecie jak najbardziej spektakularne wpadki były w stanach Wielkiej Brytanii, ale nie tylko te instytucje, które są w stanie przewidzieć trafny wynik w przeciwieństwie do znakomitej większości oczywiście potem cieszyły się lepszą renomą, ale nie jest także inne agencje badawcze nie uczą się na swoich błędach, ponieważ każde z nich chce dać jak najbardziej prawdopodobne prawdopodobnych estymacji tego wyniku w związku z tym wszyscy starają się jednak poprawiać tę reprezentatywność swoich prób to jest bardzo duży problem badań sondażowych nie od dziś, czyli problem w tym jak rzeczywiście dobrać grupę reprezentatywną, a ten problem wynika z tego, że drzewiej ludzie byli bardziej chętnej do odpowiadania w ogóle ankieterom ankieterzy byli chętnie wpuszczani do domów w związku z tym można było robić próby na podstawie losowań domów mieszkań jest też tzw. próba PESEL owa, gdzie ludzie są losowani na podstawie pełnej bazy wszystkich obywateli polskich po wszyscy wszyscy mamy numer PESEL, ale nie są chętnie odpowiedzi w związku z tym wszystkie agencje badawcze borykają się z problemem jak w takim razie znaleźć tych ludzi, którzy będą tworzyć reprezentatywną próbę to są różne mieszanki generalnie tendencja jest teraz taka, że wygląda na to, że ankiety przeprowadzane przez telefon dają najbardziej wiarygodne wyniki inne formy to jest forma bezpośrednia jest po prostu ktoś się z panem spotyka zadaje pytanie też popularną formą jest bardzo łatwa są co sondaże przez internet natomiast no tak jak się patrzy na na wyniki tych tych sondaże wyniki faktyczne sztab wyborczy to póki co wygląda na to, że te telefoniczne mają największą skuteczność sondaże też kreują rzeczywistość polityczną to znaczy często bywają samo sprawdzającą się przepowiednią często pogłębiają dany trend stąd np. w Polskim prawie wyborczym pomysł na ciszę wyborczą, by już przed samym głosowaniem nie wpływać na jego wynik oczywiście to jest pomysł krytykowany bardzo często w wielu krajach nie ma ciszy wyborczej, niemniej rzeczywiście tak jest, że sondaże kreują naszą rzeczywistość ktoś idzie na tym że, zadając pytanie wywołujemy pewną rzecz, której ktoś wcześniej mógł w ogóle nie myśleć i to jest w ogóle problem badawczy nie tylko kwestia sondaży to znaczy, zadając ludziom pytanie wytwarzamy rzucamy jakieś nowe światło, ale też rozumiem, że na rzeczywistość wpływa wynik publikowany wynik danego sondażu, gdy widzimy, że nasz kandydat nie ma najmniejszych szans, żeby zawalczyć np. drugą turę to to jest najlepszy moment, żeby zrewidować swoje swój wyborczy wybór prawda tak jest tak dlatego badania sondażowe nie są niewinne pod tym względem też nie są żadnym sensie zewnętrzne wobec wobec ludzi wobec wyborców, dlatego że wszyscy przecież uważnie patrzymy na te sondaże na podstawie sondaży też robimy własne kalkulacje na kogoś bardziej opłaca głosować bo kto ma większą szansę w tym wypadku konkretnym wejścia do drugiej tury, jakie mają zapytać o takim aksjomat, który bardzo często powtarza się właśnie podczas analizy sondaży wyborczych w wyborach prezydenckich chodzi oczywiście o drugą turę no i w ogóle prawidła zwycięstwa mawia się, że mawia się, że w pierwszej turze, żeby ten drugi kandydat mógł wygrać wybory musi mieć powyżej 30%, a lider musi mieć mniej niż 40, skąd ta prawidłowość i czy to jest po prostu jakaś taka obserwacja proces obserwacji wynika ten ta reguła czy czczona jest w ogóle magicznych trochę jest magiczne trochę jest wynikiem historycznych danych nieco podobnie do np. etyki zasady 2080 reguły Pareto, która bardzo lubimy to ona szybko też po prostu często sprawdza i rzeczywiście ta relacja 3040% też wydaje się taką relacją, której bardzo dużo może się jeszcze zmienić, jeżeli te różnice są większe to też wyborcy mniej wierzą w to, że ten kandydat gorszym wynikiem rzeczywiście będzie w stanie odrobić straty, więc oczywiście, zwłaszcza w przypadku tych obecnych wyborów w relacji do Andrzeja Dudy Rafała Trzaskowskiego ta różnica 3040 czy 10 punktów procentowych jest traktowane jako ta różnica, na podstawie której Trzaskowski będzie miał szansę na wygraną w drugiej turze no i rozumiem, że kluczowe są przepływy elektoratów pomiędzy kandydatami startującymi w pierwszej turze wyborów no, a tzw. dogrywką to znaczy jak przejdą głosy poszczególnych kandydatów na kandydatów w drugiej turze to tutaj oczywiście też agencje sondażowe zadają dużo pytań jak te przepływy mogą wyglądać póki co wygląda na to, że może ten taki najciekawszy ekstremalne kandydat, czyli Krzysztof Bosek ze swoją głęboką niechęcią wyrażaną wobec obecnego prezydenta może w pełnym stopniu może nie przeważyć, ale przyczyni się do tego, że ci jego wyborcy nie będą skorzy do głosowania na Dudę i to jest o tyle zmiana, że w poprzednich wyborach ci skrajnie prawicowi wyborcy byli bardziej skłoni do głosowania na napis czy to wyborach parlamentarnych czy prezydenckich, więc tutaj mamy do czynienia z pewną zmianą na tej po tej stronie prawie ekstrema prawicowej ekstremy, która nie działa na korzyść dodaje natomiast pozostali kandydaci Hołownia parę dni temu powiedział po prostu, że będzie namawiał swoich wyborców do głosowania na Rafała Trzaskowskiego grzejąc się znajdzie w drugiej turze wyborcy Kosiniaka-Kamysza z kolei są bardziej tradycyjni w związku z tym można się spodziewać, że część z nich będzie jednak głosować na Andrzeja Dudę, a więc tutaj nowość do tych rozważań chciałbym, żebyśmy wrócili tuż po informacjach Radia TOK FM, bo to może okazać się w ogóle kluczowe pytanie chodzi o wynik wyborów prezydenckich dr Helena Chmielewska FR socjolożka z Akademii Leona Koźmińskiego z państwa ma gościa, a teraz na poważnie dr Helena Chmielewska z FR socjolożka z Akademii Leona Koźmińskiego jest gościem programu rozmawiamy o sondażach na 3 dni przed wyborami prezydenckimi tak naprawdę w drugiej turze bój rozstrzygnie się o głosy tych, którzy w pierwszej turze głosowali na pana bosaka i na pana Kosiniaka Kamysza czy dobrze rozumuje, bo to jest chyba taki na miejsce z badań sondażowych tak wynika elektorat na najbardziej la Bill tak do tego jeszcze trzeba dołożyć całą grupę ludzi, którzy nie wiedzą na kogo będą głosować albo wręcz nie będą głosować w pierwszej turze, a zmobilizują się na drugą, gdy wybór jest łatwiejszym to jest kluczowe pytanie o frekwencję, które w Polskiej polityce polskich wyborach przetacza się w zasadzie niezmiennie w tym momencie widziałam przewidywania, że frekwencja w ogóle może być rekordowa i jej dobić to niemal 70% frekwencja rośnie wyborów na wybory można powiedzieć, że ten trend jest stały widzieliśmy to zarówno w wyborach europejskich jak i wyborach samorządowych wyborach parlamentarnych być może ten wzrost frekwencji jest wprost proporcjonalne do temperatury sporu politycznego w Polsce wiadomo, że jesteśmy podzieleni bardzo często niemal przez stół także naszych domach naszych rodzinach dostał tendencją stałą wzrostową, ale dyrektor jest bardzo optymistyczny rzeczywiście od osiemnastego roku 18 dziewiętnasty teraz dwudziesty roku rzeczywiście mamy większą frekwencję niż zwiększającą się frekwencję niż w latach poprzednich natomiast to jest stały trend to się okaże rzeczywiście wskazała proszę pana intuicja, że ten rosnący spór polityczny wzmaga może przyczyniać się do zwiększonej frekwencji, ale jednocześnie można argumentować drugą stronę, że ludzie są coraz bardziej zniechęceni i wcale nie chce brać udział w wyborach, dlatego że traktują politykę jako jakiś taki nieznośny niepoważny cyrk, więc to chyba nie jest jedyny powód być może innym powodem jest rzeczywiście potencjał do zmiany przypominam, że prezydent Duda w pierwszej kampanii właśnie hasło dobrej zmiany używał, żeby wygrać skutecznie teraz mówimy o kolejnej zmiany zresztą Polacy lubią zmieniać swych rządzących, więc tutaj, ponieważ pojawiła się szansa realna na to, żeby rzeczywiście Andrzej Duda nie wygrał drugi raz wyborów no to ludzie też czują się bardziej zmobilizowani, tym bardziej że, jakby nie patrzeć oferta wśród kontrkandydatów wobec urzędującego prezydenta jest dosyć ciekawa jest to dość świeży oddech po latach w gruncie rzeczy bardzo ograniczonego wyboru propozycji innych niż główni kandydaci wydawałoby się urzędujący prezydent ma łatwiejszą sprawa jeśli chodzi o kampanię refleksyjną, a może przede wszystkim wykorzystywać urząd, który sprawuje do tej kampanii Andrzej Duda ma w ogóle sytuację można powiedzieć, że znacznie lepszą niż jego konkurenci, ponieważ do jego dyspozycji jest także rządowa telewizja która nie zasypia gruszek w popiele i posuwa tę propagandę polityczną do granic możliwości czasami nawet chyba przesadza nie sposób nie zapytać o to co Andrzej Duda położył na szali tuż przed wyborami, czyli wyjazd do Waszyngtonu czy wizyta w białym domu, która zakończyła się żadnym właściwie konkretem złośliwi twierdzą, że to najdroższe selfie w tej kampanii czy ta wizyta pomoże Andrzejowi Dudzie myśli pań nie podejrzewam właśnie, dlatego że ona nie przyniosła żadnych wymiernych efektów nie ma żadnego nowego pomysłu na stole jest łącznie moc mowa o możliwości pogłębiania relacji, czyli o niczym innymi słowy ci, którzy i tak sympatyzują z Andrzejem Dudą mogły się pociąć utwierdzenie w tym, że to jest słuszny kandydat, ponieważ jest prezydentem państwa, które jako pierwsze po pandemii jest wśród w czasie trwającej pandemii jest zaproszony do białego domu no tak na żaden z konkurentów oczywiście nie mógł liczyć na selfie z Trumpem pytanie ile to cel jest warte kampanii miałem wiele, zanim nie zapłaciła jej cech ofiary to też pokazuje czy sugeruje w każdym razie pewną panikę powiedziałem sztab Andrzeja Dudę zresztą przypominam, że z tym ile re reelekcji w Polsce wcale nie tak oczywista sprawa panie Bronisław Komorowski w lutym 2015 roku w okolicach 70% poparcia dlatego mówię, że to jest to jest pewien pozór do tej pory w trzydziestoletniej historii urzędu prezydenta w Polsce, które wybierane bezpośrednio tylko Aleksander Kwaśniewski dokonał zresztą spektakularny, bo w pierwszej turze dawała wygrał drugą kadencję dotąd się to jeszcze nikomu nie udało tak i o ile szanse Andrzeja Dudy przed pandemią były dość wysokiej w zasadzie przez wymianę Małgorzaty Kidawy-Błońskiej były dość wysokie nota o po tych nie odbytych wyborach 10maja rzeczywiście ta Szala zaczęła się bardzo przesuwać na jego niekorzyść zaczął trochę porozmawiać jeszcze o tym, procesie decyzyjnym procesie przy samej urnie nie są kryteria którymi Polacy się przede wszystkim posługują przy wyborze czytamy wielu tych kryteriach takich często bardzo powierzchownych jak wygląda jak sposób mówienia, ale też jak śmieszność powiedzmy mechaniczną jak to teraz nazywa internet tak tam publiczność w tym momencie robi się coraz istotniejsze w przypadku Andrzeja Dudy, który rzeczywiście jest bardzo wdzięcznym obiektem memów i nie działa to na niej na jego korzyść, ponieważ dzieje się z nim trochę to co działo się z Bronisławem Komorowskim, czyli zaczyna wyglądać śmiesznie i śmiesznie nie w sposób budzący sympatię tylko budzący zażenowanie, więc to na pewno ma wpływ na na wybór, ponieważ nie chcemy głosować na kogoś nam się wydaje żenującym natomiast oczywiście na trójkę stało, że przez 5 lat Andrzej Duda żenujący nie było teraz żenujący się stał miny robić często sam Magie magia magia Dudę chęci zmiany to jedne rzeczy natomiast takich rzeczy bardziej bieżących na pewno nie pomogą mu to seks z ich ciałem i ostry dziękuję nie pomagają mu jego przypomnijmy, że to jest taki seks hot 10 to taka zabawa internetowa poród polegająca na tym, że różni ludzie przede wszystkim muzyce nie tylko nagrywali 16 wersów własnego rapu, by wspomóc charytatywnie szpitale na jej Andrzej Duda właśnie rapował o ostrym cienie mgły co zostało ocenione przez internet dosyć jednoznacznie tak też brutalnie i w ogóle to przecież była pierwotnie akcja raperów bardzo się rozlała i mogę było to zadziwiające, że politycy u władzy zamiast zajmować się rzeczywiście poprawą sytuacji służby zdrowia chorych i tak itd. ratowali o tym, żeby składać na pomoc lub zdrowia, więc już tutaj jest też duży pan Andrzej Duda swojemu z tego właściwie od początku swojej kadencji dość powiedzieć dość wymienić np. jego znajomych z Twittera ruch był leśny mąż jest tak i rzeczywiście, o ile na początku to było dość przejmie dla niektórych zabawne, ponieważ pokazywało jego bezpośredniość niektóry ujmująco ta, o ile nie idzie nic zatem zostaje wyłącznie dziwne znajomości na Twitterze czy występy nad ich toku to to się zaczyna robić niepoważne, a jednak generalnie lubimy, żeby prezydent był poważny, więc oczywiście poczucie humoru zawsze jest w cenie, ale jeżeli z poczuciem humoru nic nie stoi to ona się robi śmieszne przestaje być bronią i Andrzej Duda rzeczywiście ma coraz więcej wpadek, ponieważ nie stoi za jego właśnie publicznością za jego szerokim uśmiechem nie stoi decyzyjność oczyszcza pandemia nie pomaga, ale no i sympatię wyborców zaczynają się zmienia jako Polacy lubimy zmieniać władze konkurencja polityczna postanowiła wykorzystać ten wizerunek obecny wizerunek Andrzeja Dudy w spocie wyborczym, gdy właśnie, w którym Dudę gra dosyć taki aktor nie powie nie poważnej powierzchowności, która robi miny, które właściwie też tylko ciasteczka takie jest specjalną entuzjastką tej reklamy wydają się, że ten sam kandydat zrobił znacznie lepsze reklamówkę w wersji disco polo natomiast na pewno ta reklama, której mówi pan redaktor trafi do ludzi, którzy i tak są negatywnie nastawieni do Andrzeja Dudy trochę tak jak wyjazdy Dudy do Donalda trampa będzie dobrze odebrany przez jego zwolenników, ale jako działanie do baz, ale mówiliśmy właśnie języczkiem uwagi może okazać się elektorat Krzysztofa bosaka, więc tutaj wyjazd do Waszyngtonu niekoniecznie zadziała na korzyść Andrzeja Dudy padały już komentarze, że to jest po prostu kolejne badanie na kolana przed wielkim mocarstwem załatwianie spraw poza domem no jak wiadomo zwolennicy pana bosaka są bardzo tak nastawieni na wewnętrzną politykę tak tutaj myślę, że ten wyjazd Andrzeja Dudy elektoratowi Krzysztofa bosaka nic nie zmieni ich owych preferencjach myślę, że po prostu dużo będzie się rozgrywać przed drugą turą to znaczy po pierwsze, będziemy już mieli pewność to jest kontrkandydata Andrzeja Dudy, więc odpadnie nam odpada nam pozostali kandydaci i wtedy też będzie można mówić o tym, dodatkowym elektoracie, który być może się pojawi, bo wybór będzie prostsze i też na pewno obie obie partie stojące za kandydatami będą się starać rozgrywać ten ten wybór ten spór wychodzą liczne tak jak co się działo w ostatnich latach moje pytanie czy ci główni 2 kandydaci będą w stanie przekonać, że to jest jednak inny spór niż ten typowy szpil spór PiS po jaki widzimy już od dekady na koniec chciałbym zapytać o od prawdy w sondażach to znaczy czy respondenci odpowiadają zgodnie z własnymi preferencjami zgodnie z prawdą czy jest coś takiego kategoria obciachu pisze tak jak ankietera jak ocenia się mówiło się w ryzach, chociaż mówiła także niedoszacowania jest jest niedoszacowanie jest może też nie nazywa obciachem, ale rzeczywiście sympatycy tendencji mniejszościowych niezależnie od tego czy to jest konkretny kandydat czeka sprawa ta się wstydzą przyznawać ankieterowi, że no właśnie sympatyzują z tą mniejszościową sprawą i właśnie poczucie tego obciachu nie przyznają się i dlatego np. Andrzej Duda był niedoszacowany w 2015 roku i to ma silny wpływ na badania ankietowe dlatego właśnie instytucje, które robią te badania starają się niwelować tego rodzaju problemy mieszając techniki czy stosują różne techniki ankietowe czy telefon bardziej otwiera rozmówców niż dziś rozmowy twarzą twarz, dlatego że generalnie mamy tendencję do do tego, żeby ankieter nas polubił zgoda bardzo dziękuję za tę rozmowę dr Helena Chmielewska z FR socjolożka z Akademii Leona Koźmińskiego była państwa nie moim gościem zapraszam teraz na informacje o nich na raport gospodarczy program przygotował Bartłomiej Pograniczny realizował się waluta Mikołaj Lizut do usłyszenia Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: A TERAZ NA POWAŻNIE

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA