Czesław Miłosz, czyli straszny spektakl wzajemnego pożerania się

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Inter luda zaprasza Cezary łasiczka Cezary łasiczka to jest program Inter Duda dobry wieczór witam państwa bardzo serdecznie zapraszam na dzisiejsze spotkanie państwa moim gościem jest pan prof. Aleksander Fiut eseista krytyk literacki historyk literatury katedra historii literatury polskiej dwudziestego wieku wydział polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego i wojski powiatu gdańskiego honoris causa dobry wieczór panie profesorze dobry wieczór pan dobry wieczór państwu możemy od Rozwiń » razu komentarz bardzo proszę skomentować panie profesorze od razu powiem, że nie lubię określenia profesor oznaczona jest dobre dla studentów co znaczy, że swojego zawodu dydaktycznego nie traktuje poważnie przeciwnie co więcej, tym bardziej poważnie, że od 1 wykładu właściwie zmieniły się moje życie wykład Jana Błońskiego wykładnia widzę, że panie doskonale zorientowane tak wykład Jana Błońskiego, na którym usłyszałem po raz pierwszy, a Miłosz, ale chcę powiedzieć, że coś więcej mianowicie trochę prowokacyjnie, bo profesor hit brzmi cokolwiek bym powiedział no chyba dwuznacznie Otóż chciałbym państwa uprzedzić rozczarować, a moje nazwisko wbrew pierwszemu skojarzeniu nie ma nic przed nim właśnie wspólnego skądinąd miło użyteczną częścią męskiego ciała jest natomiast nazwiskiem węgierskim po węgiersku sił znaczy chłopiec, a Feel Good to jest biernie chłopca mówi o tym, dlatego, że to dobrze wprowadza pewien krąg moich takich odczuć i także później literackich preferencji, o co chodzi mianowicie moi przodkowie 3 braci Węgrów zostało wedle legendy rodzinnej zesłanych czy skazanych na wygnanie i dotarli do nowego Sącza tam zresztą jak się później dowiedziałem, bo osada węgierska, która zresztą istnieje do dzisiaj Podegrodzie 1 część tej rodziny, z której wywodzi się Ignacy wśród profesor filozofii pracujący w Krakowie oczy osiedliła się tam druga część rodziny historia się wywodzę powędrowała także po pradziadek powędrował przez Tarnów do Krakowa no to jest to jest ten ten powiedzmy ta gałąź do, do której ja mogę przyznawać przy czym mówi dziadek, który już nie mówił po węgiersku, ale mówił znakomicie epa po niemiecku wiedeńskim akcentem dużo podróżował po całej właściwie Austro-Węgry także mój ojciec urodził się np. 900 trzynastym roku w Wiedniu i potem potem, by mieszka w różnych miejscach mieszka w Krakowie mówi o dziadku mieszka w Krakowie mieszka w Zakopanem mówi się zresztą był zapalonym zapalonym sportowcem w Krakowie pływał w Wiśle powiem tutaj taką rzecz dosyć zabawną mianowicie opowiadał, że no teraz się mówi o tym, zanieczyszczeniu środowiska prawda, że ta Wisła taka brudna jak ja pływałem w Wiśle taki miałem kołnierzy Zbrucz w 2, bo Wisła wcale nie była czysta przed wojną w Sokole w Sokole też ćwiczył a jakby w Zakopanem to jeździł na nartach i Zavecka z państw z makro ja tych jego zainteresowań i pasy takich sportowych odziedziczyłem natomiast myślę, że odziedziczyłem po moim dziadku po moim ojcu tak Hiszpan podróżowania tu chciał powiedzieć, że z 1 strony moje pochodzenie uczyło 1 rzeczy czułem tego, że takiego właściwie sceptycznego 33 nawet krytycznych w stosunku do wszelkich form nacjonalizmu takiej identyfikacji etnicznej, bo sobie myślę co jestem Polakiem no tak, ale jednak, by przed 2 byli Węgrami sam wychowany w duchu polskim oczywiście moja mama uczyła jak jesteś Polak mały itd. cała ta ca ca cała ta kultura zresztą też katolicka zostanie przyswojone w dzieciństwie, ale równocześnie miał świadomość tego, że jest skądinąd co więcej urodziły się w Żywcu ten znalazł się mój dziadek później wrócił do Krakowa tam czułem się też nie tamto, jakby skądinąd, ponieważ w Żywcu ci rodowici Żywca nazwali się ze widzą, że tak jest ze SA tak to się, a ci co tak jak nasza rodzina to przez stację to znaczy co przestali prawda oczywiście mówi o tym z perspektywy czasu pewnej refleksji, które odwiedziły również moich zainteresowań historyczno literacki tak podejrzewam panie profesorze, że trochę robi pan to podchody pod Czesława Miłosza, która nie tylko nie właśnie właśnie nie tylko oczywiście ma pan rację, że to ja natychmiast znalazł wspólny język z Miłoszem on też odczuwa jakąś taką wyraźną nie tylko sympatię, bo myśmy się przyjaźnili 25 lat sporo czasu, ale mówił to wprost że, że ziemnym mamy jakąś taką chemię po prostu, która zresztą zadziała, gdy nagrywaliśmy rozbawi pierwsze w Paryżu później w Berkeley, ale chciałem jeszcze jeszcze 1 rzecz dodać mianowicie Apropos te w tej tożsamości uświadomił sobie właściwie tożsamość nie jest czymś danym tylko zadanym urzędniczy rzeczy można, by się tożsamości jako taki konstrukcje wielopiętrowe, że jestem powiedzmy z urodzenia, że czakiem ale, ale pochodzenia Węgrem, ale jestem też przywiązany do Krakowa, w którym się osiedliła od czasu studiów, więc też mam taki, ale taką tożsamość krakowianina, ale też też też Polaka Europejczyka byłem we Francji oraz Stanach środkowe Europejczyka prawda i usiadłem sobie właśnie, że że, tym bardziej że się za granicą to się poddaje w swoje swoje osadzenie przez kulturę takiemu testowi, zderzając się ze stereotypem my się zdarza my oczywiście ze stereotypami, które przynoszą nam inni albo mówimy po udarze szkody jest tam Szkot szkody jest chciwy, a Francuz zepsuty coś takiego, ale my też jesteśmy tak odbieranie i ja sobie świadomie będąc we Francji był oczywiście metek to znaczy ten gorszy ten ten ten przy pamiętam jak np. rozmawiałem idąc w Lille z taką starszą panią i na rozwagę po francusku, ale tak słuchaj mówi pan to to jest Niemiec, jakby nie Polak i tak czułem, że na tej drabinie jako dama w głowie tak zjeżdża może na poniżej Niemców oczywiście można troszkę wyżej od od małpy no powiedz, więc to jest 1 sprawa druga to to jest to, że ma pamięć to tak jakby trochę tutaj oczywiście trochę fantazji, ale trochę projektuje Bożenie fantazji, ale projektuje trochę wstecz, bo to były moje intuicje oczywiście dzieciństwie nieświadomość, ale te intuicje prowadzi później dość określoną drogą że, że jesteśmy społeczeństwem w drodze jesteśmy społeczeństwo co potem określano no medycznym ita za zakorzenienie jest rzadkie albo może niemożliwe w Polsce, gdzie następowało ciągłe mieszanie się różnych nacji, ale też przesuwanie granic prawda o tym w tej chwili myślimy dlatego zawsze podkreślałem nasz moim studentom, że Polska powojenna jest historii Polski ewenementem myśmy zawsze od początku byli państwem wielonarodowym wielo etnicznym i wielo religijnym uczą się zapomina, a właściwie od Piastów, bo przyjechali przecież Gall anonim no trochę pytań był przecież Polak ani działania na nim została właśnie więc, więc idol potocznie wpływu KUL Kraków powstał naprawdę naprawie niemieckim ci drukarze, którzy drukowali Reja Karnowski lub Niemcami prawda wie to itd. i to tak słabo potem był na sam potem był bardziej właściwie Polski strój jest imitacja trochę tureckiego czym się nie chce mówić wiele rzeczy myśmy zawsze byli właśnie bogaci przez to wielu wielu rad, choć prawda tutaj wracamy do tego co pan powiedział dlaczego, dlaczego miłość mi bił był bliski właśnie, dlatego że że ta Wiewióra kość jak gdyby rezygnował moi taki ma pobiec, by nie chcę powie świat podświadomości, ale jakiś taki wrażliwości, która się coraz bardziej rozwijała w czasie tym sposobem Szanowni Państwo zakończyliśmy przedstawianie pana profesorach bardzo dziękuję za widać na wyjaśnienie widać to przedstawienie obwodu zatem, że trasa doskonale to bardzo interesująca opowieść panie profesorze, ale trochę pan pokrzyżował plany, bo chciałem pana przetestować, proszę bardzo, chciałem zadać panu czy właśnie powiedzieć na początek może pan coś teraz powie, a mogę czasów harcerstwa w Polsce, dlatego że 1 z wywiadów powiedział pan że, że Czesław Miłosz człowiek, który zwykle był łagodny spokojny, kiedy słyszało dziennikarza może pan coś teraz powie to wpadał w we wściekłość furia, ale tylko, dlatego że że tutaj czas korygować wtedy, kiedy dziennikarz dziennikarka nie miała nic do powiedzenia od siebie co więcej oznaczała absolutną ignorancję cudownie jest dobrze znają uważa on uważał, że to jest straszna strata czasu pracy poza poza tym że, że to ubliża w jaki sposób, ale to, że od budżetu bardzo zdyscyplinowanym i nie chciał tracić czasu, a to co pana się zapytać panie profesorze brzmi tak czy myślał pan, że żyć będzie tak osobliwych chwili, kiedy 2 skalnych wyżyny gromów Bóg zastępów, czyli osobą od najdotkliwiej upokorzyć ludzi no to jest wiersz bardzo bliski, dlatego że wspomniałem Jan Błoński z przypomniała wcześnie o tym, wykładzie, który zmienił mają żyć czy doprecyzuje że, gdy wiersze oczywiście od niekorzystnego ekonomia wina tak tak sław miło wszak Otóż ja wtedy byłem ja wtedy byłem po doktoracie i myśmy się przyjaźnie lizbońskim oddzielnego wykładu były znakomite to właśnie mówiono eseje i on wygłosił wykład, który ukazał się później jako bieguny poezji 21975 roku tak jest bieguny poezji w miesięczniku literackim natomiast pierwsza wersja to był wykład i ja wtedy wtedy po raz pierwszy usłyszałem usłyszałem wiersze Miłosza i doznałem doznają z 1 strony Osina z drugiej strony doznałem wielkiego wstydu olśnienia, dlatego że nie ukrywam, że dla mnie takim poetą bliskim wówczas pozostało oczywiście pewien sposób, ale set w cień Miłosza był Herba, którego bardzo ceniłem i lubiłem osobiście, bo taki typ poezji tak jak marionetki Norwida, bo mi bliski taki właśnie rolniczy intelektualne i tutaj właśnie jako powiedzmy transportem pracą miałem umiem na pamięć wciąż nam duży dużej części, ale nie wiem czy bym potrafił powtórzyć całość, ale InnVento zobaczyłem, że Herbert jest po prostu uczniem Miłosza no i ekonometrii na badanie niesłychane zupełnie pierwszym, bo wprowadza taką perspektywę, który właśnie polskiej poezji nie było to znaczy perspektywę, która była z 1 strony to logiczna, bo to jest ekonomia dziwi na Boska ekonomia prawda, kiedy pan skalnych g tylko osoba od pozwolił ludzie ludziom działać tylko zapragną i nim, zostawiając decyzję nie robi nic nie pamięta dokładnie ba pozwoli im działać tylko zapragną im pozostawiam wnioski nie mówiąc nie było to widowisko niepodobne zaiste, tak do wiekowego cyklu Królewskich tragedia oczywiście no i ta perspektywa z 1 strony właśnie to logiczne że, że to jest świadka, który był przy odwrócił, a równocześnie taka perspektywa, której świat był zobaczą od strony i egzystencjalnej ontologicznej mianowicie, że tam jestem ten wątek, że wszystko się rozsypuje, ponieważ na punkt odniesienia to zresztą ten ten element pojawił się też jest solisty c Kołakowskiego, który mu, że Bóg, jeżeli go nawet nie ma to powinien być jako punkt odniesienia, bo inaczej sensu nie ma przy niema odniesienia sensu to było dla mnie wstrząsające doznanie jak powiedziałem olśnienie i wstyd, że jak to jest polonistą nie znam to dla mnie oczywistość najwybitniejszego poety potrzeby po wykładzie do dobrzyńskiego pożyczyłem to on czyta z tego zielonego tomu, który ukazał na emigracji pierwszy właśnie tam zbiorowy tam poezji Miłosza wydany w Londynie pożyczyłem od niego ten ton i wtedy podjąłem pod podjąłem decyzję, która z perspektywy wydaje mi się podwójnie schron szalona, bo dlatego, że nie pozna postanowień krótko mówiąc wedle starej starej maksymy, że akcja chcesz poznać to trzeba o tym, pisać napisać książkę napisać książkę Miłosz szalona, dlatego że wtedy Miłosza w ogóle właściwy właściwie nie było tam był tom ocalenie powiedzmy oczywiście była taka bywały w dresach tzw. chcieli w tych biegające np. czy bibliotece narodowej jego książki wydane w kulturze ale, ale tak w ogóle nie był właściwie mało był znany bardzo wąskich kręgach czytam w gruncie rzeczy literackich tych, które notabli ludzie, którzy zdali albo, którzy przewozili jego książki przemycali czytali powinno budzić sytuacja w 70 lata zmieniła, kiedy był drugi obieg zaczęto po prostu dokonywać reprinty wydań kopii wydanie kultury paryskiej wtedy pamiętam, że Miłosz był opatrywany w encyklopediach taką zawsze kanoniczną notą wróg Polski ludowej albo w swoich publikacjach występuje przeciwko Polsce ludowej i całego twórczość przedwojenna była jeszcze dostępne, ale powojenna jest ocalenie, ale powiem zupełnie nie istniała głównie ze względu na jego poglądy polityczne zniewoloną bez naturalnie, więc wtedy podejmę taką decyzję właściwie właściwie wskazywałem na to, że na razie coś napisze to się chętni święta publikować taka poza tym jak się opublikuje wyniki będzie wiedział, o czym mowa no może także nie było ale, ale w każdym razie będzie etatu bez publikacji, a druga rzecz to była taka, że nie miał świadomości na co ja się porywa po prostu nie niósł jakiś taki zapał olśnienie, że w ogóle o tym, myślałem czym nie dawał się ja to wszystko pokona bo, bo mnie to co zachwycało zacząłem od tego, że chodziłem do Jagiellonki i czytałem czytałem wagary czytam postanowiłem trochę chytrze, że napisze pierwsza miłość przedwojenny no to tutaj będzie można publikować prawda, więc raczej chodzi Jagiellonki przepisywała jego jego teksty poetyckie eseistycznej ręcznie, a potem na maszynie i ta to właśnie za zajęło rok później później na szczęście udało mi się wyjechać do Francji wtedy sytuacja się zupełnie czy nie przepuszczenie przypuszcza pan wtedy panie profesorze, że któregoś pięknego dnia wybierze się pan z poetą na noblowskiej hamburgera chatach no tak tak zresztą Miłosz był Miłosz jak pierwszy raz zobaczyłem to był 7 to był czerwiec 70 tego dziewiątego roku to pamiętam to bardzo wyraźnie mieszkał niedaleko edycją ideologa analiz rynków, do którego się zaprowadziły tam poznał księdza Sadzik innych ludzi, ale pamiętam, jaką zbiegł po schodach tego hotelu, gdzie mieszkał jak zmiany, jaką młodo wygląda on to ludzie po siedemdziesiąty dziewiąty rok podkreślam hip-hop, a miał 70 prawie lat prawda wygląda na Góra 40 nie jestem gołosłowny, bo jest zdjęcie nasze dokładnie zrobione wtedy, bo potem przyszedł na nasze spotkanie Andrzej Miłosz obrad zrobił nam zdjęcie i to zdjęcie to zdjęcie istnieje faktycznie on wygląda niesłychanie młodo i pierwsze słowa pamiętam czy pan sobie nie tak wyobrażał, a potem usiedliśmy gdzieś w kawiarni i właśnie rozmawialiśmy, żeby zdać reszta jak mówią z historią wspomniał pan o swojej wieloletniej przyjaźni z Czesławem Miłoszem zastanawiam się panie profesorze kilkakrotnie rozmawiając z krytykami muzycznymi na temat ich fachu jak mówili, że znajomość albo przyjaźń z artystą to jest coś, czego unikają, bo wtedy mogą podchodzić do użyję terminu obiektywnie bardziej obiektywnie do twórczości nie muszą myśleć o tym, że może niewłaściwe słowo przełoży się na jakieś problemy w relacji prywatnej, a czy w krytyce literackiej też tak jest, że jeżeli pan się przyjaźni z pisarzem poetą twórcą to to w jaki sposób przeszkadza, a może pomaga pisać analizować krytykować to bardzo dobre pytanie ja oczywiście jak pan się z perspektywy na miłość nad psem poza monografią więcej niż miłość na niej nie jak miłość tu taka półka jest natomiast z perspektywy patrząc oczywiście może byłem nie z wystarczająco krytyczne to to jest prawda, ale może niewielka tę nie wynika z to z tego że, że myśmy się znali i że miałem pewne tematy, bo tak nie było to byłoby nieuczciwe powiedz prawda, a tylko wynikało to często z tego, że moja znajomość jego nie była aż tak wielka jak myślałem, czego dowodem jest książka Franaszka Franaszka czasowe Miłosz tak jak, bo Zuzia jest taki szczegół biograficzną, która nigdy nie mów bogacze nie chciał mówić jak mówiły jak mówiły czy pisał Marcin Świetlicki najpierw pisze limeryki fraszki potem przychodzą roślinki Franaszka hakach dobra tak na poza tym poza tym ja miałem takie poczucie, że miłość dla mnie to jest taka to podziemi zostało, że tak, jakby odsłaniały pewne zasłony prawda, że wchodzę to twórczość trudno być krytycznym momencie, kiedy człowiek nie panuje nad materiałem nie sposób zapanować nad Miłoszem, bo to jest po prostu zbyt skomplikowane wiorst wielorakiej wielu stron nawet poezję mówię, bo już świetnie sobie SMS-y czy jego no bo to był wybitny myśliciel, ale to jest prawda zaleta czy wada jego poezji, bo mówi pan, że to jest trochę poezja bardzo elitarna, żeby zrozumieć to naprawdę trzeba najpierw poświęcić 50 lat życia no nie 50 lat życia to przez 40, ale wie pan elitarność jest właściwie trudno powiem to wprost elitarność jest cechą każdej wielkiej literatury czy czy myśli pan, że np. czytanie no nie wiem mam na Dostojewskiego Prousta Joyce SA to jest dla wszystkich nie dla osób cierpiących na bezsenność, a Eliota czy innych poetów to niewątpliwie wymaga po prostu kompetencji tutaj nie ma co udawać prawda no to jest samo jak wszystkim między muzyką jak z malarstwem, abym wymaga to gminy uprzedniej wiedzy i poezja Miłosza poezję Miłosza się tym oznacza właśnie, że wymaga bardzo wszechstronnej wiedzy, ponieważ jest dużo różnych odniesień w różnych kierunkach się boję powracać do Miłosza panie profesorze powiem coś powiem coś panu zabawnego mianowicie jak przygotowywałam przygotowywałem już nie była rozmowa prawda, bo rozmowy to była zupełnie inna sprawa te rozmowy w Paryżu siedemdziesiątym dziewiątym roku jak myślisz o spadku spotkali 6 godzin rozmów powstała pierwsza książeczka, ale później już w Berkeley no ale po napisaniu tej swojej książki po napisaniu iluś tam esejów miałem takie miał takie skromne przekonanie, że coś świata z tej twórczości poetyckiej przynajmniej wiem Otóż okazało, że to jest bardzo błędne mniemanie, bo przygotowywałem przepisy do wierszy Miłosza do tego wydania dział działacz zebranych i komu jest w mojej zgrozie okazało się, że ja po prostu bardzo wielu tekstów w ogóle dobrze zrozumiałem, dlatego że tam są zaszyfrowane różne odniesienia, który na szczęście poza tymi, które potrafią znaleźć po Miłosza tak, że nie angażował chyba w ostateczności, bo mnóstwo odniesień, które w ogóle nie dostrzegłem ASA co było najbardziej zabawne z, że my jak też Miłosza pyta mówi jak to pan tego nie to było przecież mówię zaraz Bobuch miesięcznik literacki 38 chyba nr 76, a miał fenomenalną pamięć po prostu nie wspomnę panie profesorze, że trochę chyba o tym pisze pan swoje książce zatytułowanej po kropce w 2016 roku właśnie o opłatach, którzy piszą kodem i to się pojawia w kilku rozdziałach tej książki, ale zastanawiam się nad tym i wracając to tego pytania o elitarność poezji czy poety odniosą takie wrażenie, że właśnie bycie poetą to jest takie trochę poszukiwanie przypomniały przypomniał mi się przypomniał, że zagadkę Enigmy tak to jest takie poszukiwanie takich osób, które mogą zdecydować, gdy szyfrować ale, chcąc nie, chcąc to jest bardzo małe grono że, że płatne, gdyby zupełnie nie zależało na tym, aby być zrozumianym, aby właśnie ich twórczość trafiła pod strzechy nie to jest właśnie poszukiwanie wyjątkowych osób, które mają narzędzia, które tę Enigmy zdecydują i powiedzą ach, a potem pokazuje, że to w ogóle nie jest to, że to jeszcze coś innego chodzi no tak to z tym, że odchodząc od Miłosza do tego przykładać od Miłosza, ale my się wydaje tak powiedziałem, że każda wybitna twórczość tego wymaga, ale jest jeszcze coś innego jednak, nawet jeżeli ktoś nie ma tej tej wiedzy jak powiedziałem nie uzurpuje sobie wiedzę wiem wszystko o poezji Miłosza to niemożliwe po prostu, nawet jeżeli chodzi o miłości, jeżeli chodzi, nawet jeżeli chodzi o te wszystkie odniesienia prawda może nam się czyta bardzo polecam zresztą to lektura z tymi przepisami, bo to dopiero państwo zobaczyć ile różnych szefów właśnie w tej poezji żywe oczy praw osobistych prawda, bo no i próbował wyhodować właśnie Harnasia, kto jest należna, a Greg Zet do tego, że to się da określić, bo to jest Zielonka dzień Zielonka prawda tłumaczka tłumaczka Miłosza ale do kobiety, zwłaszcza prawda ma los widziano i inne no i Ewy tak ale, ale są też oczywiście kulturowe i win wynika z jego zainteresowań prawda no nie wszyscy nie wszyscy muszą czytać z 7 Morgan np. Blake to oczywiste, ale jest coś takiego do do czego ta poezja albo inaczej, którą poezja człowiek otwiera to znaczy właśnie pewną pewną wrażliwość na sfery dotychczas mało sobie odkrywane myślę myślę o tym, że nie musi być czytelnik jem erudyta, aby dostrzec np. uwrażliwienie na ból na ból wszystkich stworzeń Miłosz był pod tym względem niesłychanie wyjątkowy takie wątki pojawią się też twórczości Herberta czy Szymborskiej, ale później natomiast właśnie zobaczenie z perspektywy także religijnej, że my ma my jesteśmy tą Koroną z uderzeniem z Koroną stworzenia co zresztą naprawdę jest gdzie wschodzi słońce ten fragment, że że, że niedźwiedzi zostanie zbawiony, bo nie ma duszy nieśmiertelnej jest taki problem to nie jest problem, który musi wymaga refleksji Teologicznej to jest coś na czym można pomyśleć zaraz zaraz prawda, że ma jakąś wrażliwość religijną, ale też właśnie bez nawet odniesień religijnych wrażliwość na pól, że jest ból wszech stworzeń prawda my patrzymy co np. bardzo istotne, że ja się wychowywałam jeszcze w kręgu takiej literatury, która na to właściwie zupełnie zwracał uwagę, że przyroda to w takim piekle piękne widowisko jest tak chodzimy prawda ptaki śpiewają kwiaty kwitną reżym napraw oglądamy tak oglądamy nie, bo itd. i ta poezja otwiera właśnie na ten wymiar straszny przyrodę żona jest piękna, ale właściwie jest potworem potworna to jest właściwie izba tortur to jest to jest ciągły spektakl zabijania i odradzania prawda i myślę, że z tego z tej perspektywy, jeżeli ktoś ogląda np. filmy przyrodnicze w telewizji bardzo lubię takie filmy i widzisz to teraz to jest po prostu przy tych nowoczesnych technikach z całą dokładnością i bezwzględną brutalnością pokazane, że to jest właśnie straszny spektakl pożegnania się nawzajem oczywiście nie myślimy o sobie w ten sposób, że my też żyje się kres dokładnie tak samo to znaczy, że właśnie, żeby istnieć musimy pożyczyć coś albo kogoś prawda i wrażliwy na ten aspekt np. w rzeczywistości to do tego nie trzeba wielkich Lexus trzeba po prostu zwykłe takiej ludzkiej wrażliwości ja się jak boję się wracać do poezji Czesława Miłosza panie profesorze z 2 powodów pierwszy jest taki, że zaczynam czytać Miłosza od razu staje na baczność salutuje niekoniecznie niepotrzebnych, a drugi jest taki, że niestety mam wrażenie, że Czesław Miłosz jest niesłychanie aktualne oczywiście, ale nie ciasta są lutowe, bo spłata, który ma bardzo duszy dusza poczucie humoru i ogromną ogromną taką, a naukę obrony dystans wobec siebie autoironii Roni ważne prawda kiedy, kiedy kiedy, mówi że jak będą o tym, o tym wypchany niedźwiedź prawda, którego będą co do tego jak będą fotografować wypchanego prawda, więc nie on on o zachęca właśnie do na tym polega chyba jego jego geniusz że, że można go czytaj na różne sposoby co Chaplin banalnie, ale myślę o czymś innym, że albo dokładnie myślę o tym, że za można czytać właśnie bardzo w sposób bardzo taki uczony, ale można czytać właśnie myślę, że przemawia do napraw piesek przydrożny taką książką że, żeby ożył każdy przeczytać tam zresztą nawet nawet Kubuś Puchatek on robi trawestacja wstrząsającą trawestacja Kubusia Płatka odnosi się do tego Gucia zaczarowanego czytam prawda dziecinne, ale na nie wiedzą o świat po badają też może tak naiwnie właśnie tak ten wielki, ale on oczywiście jest tatę moralnymi traktatem właśnie trzeba być naiwnym, żeby naiwnie czytać o naiwności, a czuje się pan takim trochę bratem bliźniakiem Czesława Miłosza nie skąd, bo myślę sobie, że w Polsce to nie da się mówić o Czesławie Miłoszu nie wspominając o pana nie przesadzajmy są są wybitni badacze zaczyna właśnie od Jana Błońskiego innych Jerzy Kwiatkowski np. na Konstanty Jeleński także w Soho są bardzo wybitni badacze Miłosza co zaś cała zresztą cała w tej chwili już plejada tych młodszych ba bada miał pan taki kiedyś poczucia, żeby rzucić tego Miłosza w cholerę być za bardzo pan z nim związanych po prostu w ogóle zapomnieć ani być dobra to się koleguje Mariusz nie pisze na oczywiście przecież przecież panie zapomina że, owszem na sen czy książki Miłosza, ale ale napisem też za szkodę być albo nie środkowo Europejczykiem prawda tutaj wracamy do tego wątku początkowego że, że ta dialog bielą etniczność wielokulturowa interesowała ich z tego oczywiście tutaj jakież to miało odniesienie do miło szalenie jedyny prawda czytałem tak także innych poetów pisarzy może bardziej prozaików środkowoeuropejskich marszałków Węgrów itd. i nie tam bardzo bardzo bardzo ciekawie właśnie jak wygląda środkowa Europa, bo czym to jest właściwie do dziś to postawa taka przecież cała dyskusjami Europa no i Mister Europa to określenie polityczna, ale jest coś takiego co powstało w latach w latach osiemdziesiątych zaczął się właściwie od dyskusji między greckimi i Kundera słynnej no Kundera zaatakował Dostojewskiego Brodski Brodski bardzo ostro odpowiedział, ale tutaj zaczęła się właśnie cała debata na temat Europy Środkowej powstało mnóstwo takich dzieł i bardzo wybitni autorzy np. Danilo Kisz Milan Kundera Skórecki inni prawda, których też też karty tak cel ten krok właśnie pisarze głównie z 1 strony no rejonu właśnie, z którego pochodzimy rodzice, czyli Austro-Węgier i Toba forma taka wówczas oporu wobec wpisania nowy wzór państwa pań po zmianie systemu totalitarnego i równocześnie podległości związkowi sowieckiemu, bo ja tego doświadczyłem jak byłem we Francji i w Ameryce, że jakaś tam Warszawa czy Moskwa czy Praga to to to były państwa Wschodu ile jest prawda już sprawę we Francji oni to spisali na straty Jałta przecięła Europa, ale momentalnie to część po prostu jak pisze zlała z Rosją to samo było w Ameryce co zresztą było też dotkliwe na uniwersytetach amerykańskich byłyby 2 dobrych uniwersytetach, bo belkę i brudni ta, że wydziały słowiańskie obrusy ze stycznia, a te inne to tam takim zostali Czesław Miłosz też mówiło ten także on musiał nauczać innych rzeczy, żeby w ogóle zainteresować studentów czymkolwiek no bo nikt nie uznał stosowany w literaturze polskiej chacie może dokładnie one mniej studentów to system pan wie jak działa system przecież AB rycerze jest tyle zajęć jest studentów tyle pieniędzy po prostu prawda bić przyszła bez zeszło 10 czy 11 szły na polonistykę, a 500 słona studia artystyczne zaczął dlatego wykładać dostaje o Dostojewskim sektach religijnych tak jest pan jeszcze potrafi czytać Miłosza tak, żeby się nim zachwycić drodze panu się zaczynają trybiki wykręcić, a tu to auto na pewno skoro od to już Rosja nie zasiadał we czy państwo uwagę że, że już nie pisze tak dużo miłości raczy ostatni tak jak należy tam jest to interes nie nie o to chodzi tylko ja to zostawiam innym młodszym, zwłaszcza prawda wśród książek teraz cała biblioteka czeka z ciekawością czytam jak jak inni patrzą na miłość ciekawością czy też irytację co oni tu piszą ja z dotacją niebo pan często to jest zawsze to co w ogóle czytanie literatury przez polonistę, że z jest inna perspektywa nawet nie tylko generacyjna doświadczeń życiowych, ale również metodologiczna Pani Poseł często używanym metodologicznym trochę bawi bowiem, że metodologia przemijają, ale ja też przechodziłem różne takie choroby dzieci metodologiczne, więc siłą faktu natomiast niewątpliwie ukazują się ciekawe książki na odpowiedzialne za bardzo ciekawa książka czy Kaliny Jarzyński inny właśnie to to są to są badaczy badaczki które, które patrzą w innej perspektywy narracyjnej i i też metodologicznej, więc to jest zawsze wszystkim jest tak kończył się czyta Szekspira na różne sposoby prawda ma wszyscy wybitni są tak odczytywanie zmienia się perspektywa kontekst i zmienia się wrażliwość, ale zawsze, ale zawsze na kolanach nie nie koniec nie zauważył pan u Szekspira czekam czekam na poważnego badacza, który powie jakież to jest nudne nie tylko nudne, ale niegdysiejsze w ogóle jeszcze do tego może nie da się w ogóle tego zrozumieć zapytaj mnie pan zapyta któregoś z anglistą ja się nad profesora limonek zapytam tak, bo ja nie wiem pewnie myślę że, że to nie jest także miłość jest czytany na kolanach przez wszystkich czas zacząć od tego prawda nauczyliby się badać, bo to jest 1 pewna różnica badać patrzeć innej perspektywy szczyt Telecki badacz stara się jednak to jakoś zrozumieć zatem ten główny postulat zrozumienia jest najważniejszy natomiast krytyk patrzy właśnie poprzez takie kryteria, które odsłaniają właśnie czy inną perspektywę czy kredyt właśnie krytyczną tak jakby samo określenie spojrzeń i z tego punktu widzenia Miłosz bardzo całą grupę krytyków za statek prawicowych uzyskanie pracy bardzo negatywnie jego stosunkowa, którzy zarzucali, bo po pierwsze, to, że co to za Polski poeta, który w, które ciągle pisał Litwie co to za Polak, który ciągle Polska krytykuje prawda i taka lektura odsłania oczywiście to, o czym mówiliśmy na początku to to, czego oni nie potrafią, jakby uchwycić zrozumieć, bo patrzą właśnie sposób wąski określone przez identyfikację etniczną nie rozumiał tego jak zresztą zawsze mówiłem mówiłem też studentom że Mickiewicz czy Mickiewicz w naszej tej właśnie perspektywy to jest tak to jest poeta poeta piszący po polsku urodzone na Białorusi określający się jako Litwini piszący Paryż, a absurd tego delegata Litwo Ojczyzno moja to nie jest Litwa etniczna, a Litwini oczywiście mówią, że to nasz po raz tak tak Białorusini do nas, bo zawsze jest przecież tam zresztą Łukaszenka pięknym dworze dworek czy pan wie chyba beczkę wybudowali, a teraz to jest właśnie tu się na spłatę urodził no no właśnie polega właśnie z tego, o czym mówiliśmy wcześniej, że o 1 aplikowało Litwa to było wielkie Księstwo prawda pisał po polsku, bo język Polski bialskiej kultury literatura litewska notabene zaczyna się od romantyzmu prawda jest literatura, która zaczyna się nie tylko zresztą Alicja w wielu krajach europejskich od języka no i Mickiewiczowi w końcu zawdzięczamy ja bardzo popularne i wieloznaczne w sensie kulturowym imię Grażyna notach w setach także, jeżeli my to pytanie padnie na przyszłorocznej maturze co zawdzięczamy PiS-owi to m.in. Grażyna tak bardzo dobre tak oczywiste tak, a ma pan takie wiersze Miłosza, który pan nie znosi mówi ach, gdyby on tego nigdy nie napisał to wielbiciele szczególnie w naszej nieznośnie to był aż tak nie do tego nie podchodził ale, ale są wniosek, który w, które się zestarzały to niewątpliwie to nie pisze pisane, które są dokumentem czasu powiedzmy tak, ale np. właśnie ktoś skrzywdzi człowieka prostego protestu miał taki sens solidarnościowy na moment tak tak, ale to oczywiście był wiersz napisany zaraz zaraz po wojnie, więc w gruncie rzeczy wymierzone w Stalina prawda czy każdego dydaktyk kuratora, ale chyba również wstali są pierwsze, które pisał takie właśnie on zresztą sami nie lubił, które pisał pisał no pod wpływem emocji jakiś pewnej chwili historycznej użytkowe natomiast te wiersze, które no i są centralnie przed bardzo dużej można, by odsiać z tych wierszy wiersze bardzo wybitnej pierwsze wiersze słabszy to to nie on zresztą miał tego świadomość, że to niema szans w żaden twórca nie jest tak genialny no Mickiewicz pisał słabym wietrze nie przesadzajmy panie prof. Miłosz Herbert Gombrowicz Wyka Błoński Szymborska Andrzejewski Różewicz Konwicki Jeleński no mówię znowu staje na baczność salutuje ma pan takie jak mówią Anglosasi kijowscy plaży, czyli jakaś taka literatura, której pan się wstydzić nikomu nie powiedział teraz pan wyjawi prawdę coś co jest w ogóle nie czyta nie przystoi panu, że to jest w ogóle jakiś taki czytam jakieś rzeczy czytał japońską japoński komiks erotyczny albo nie to osoby zwłoki, ale jeszcze niewiele kiedyś, kiedy czytam kryminał, ale to nie uważam, żeby to chacie jakiś taki jak minęły roszczenie jest właśnie jak słaby literatury właśnie nie trzeba nam nudzi po prostu literatura antyczna to zbyt banalny krótki myślę, że z Chin wyobrazić bogatsza niż literatura antyczna nie mam czegoś takiego zresztą z nieba panu czasu tak czy w tej chwili mam więcej, bo jestem na emeryturze ale, ale faktycznie ta brzmi dość tak powiedział zbyt poważnie ale, ale rzeczywiście miałem czasu na pewien coś takiego, że tak jak z psem lepsze doktorat notabene mówiliśmy o tym, że ta ta tożsamość interesować bomba, bo pierwsze zetknięcie się zapłaty ona psem książkę dowód tożsamości, o ile nie ma w imię takie miał takie złudzenie, że w 1964 po obronił doktorat tak, że jak będę już miał doktorat za sobą, a później, kiedy będę miał habilitację za sobą to dopiero będę miał dużo czasu i wreszcie będę czytał klasyków to wielki wódz chęć, dlatego że jak wpadłem już potem ten kołowrót zajęcze gody akademickich recenzje doktoratu magisterium sesji naukowych, więc znaleźć czas na coś jeszcze innego to nie ja jeżeli, jeżeli już to taką dla mnie najlepszą rozrywką to to to były to był film poza oczywiście, bo film będę interesu dziecka brat praktyka dziecka może od młodzieży obok, ale po prostu, ale ile można chciałby pan Bond, a pan chciał węża powiedział coś sobie bez kompromituje tak przyznaje z ręką na sercu, że bardzo bardzo lubię oglądać filmy o Bondzie bardzo lubił westerny i to były moje ulubione filmy i co więcej jak zmęczony nawet przeciw po zajęcia, bo egzaminie jak sobie zobaczyłem właśnie Bonda albo jakiś własny to od razu jakoś tak ze mnie spływało zmęczy, który Bondy najbardziej Bordowski myślę, że te myślę, że Roger Moore członkom los nie zgłasza do zera tak niania sianka wie już bardzo tak zdecydowanie Timothy Dalton tydzień to słabiutki był chyba widzę panie dobrze oblatany w tym tak nie idzie tak ten słabiutki 8 konny to tutaj się zgadzam, bo założono że, że jak im starszy tym lepszy tam też grał kilkoma, gdy Massa minął Moore był fatalny po prostu on to drewniana aktor bardzo słaba, który nie skonta jego późniejsza sława także te ostatnie body toż to już nie są, bo to są właśnie Filareta ma się nie różni się niczym właśnie te wszystkie gadżety takie się samochód, który płynie pod wodą fantastyczny konkurs Fantomas przypomina o toby już tak bardzo dziecinne, a westerny, kto westerny no w mamy taki zwyczaj żądał 2 otwieramy wakacje ogląda-li sza stoi jest Absolut wstecz, chociaż tak absolutne arcydzieło no oczywiście te stare westerny samo południe sektor samo południe, który został zupełnie źle interpretowany myślę tutaj tych wyborach słynnych polskich i plakat, bo to jest w ogóle film, o czym innym zupełnie to jest właśnie od jakiś tam ludziach z północy, którzy przyjdą, którzy po prostu rozwalą wszystko, więc to trochę się to teraz jak się okazało spełnia może po latach ale, ale równocześnie to było synonim synonim taki taki bezkompromisowej postawy moralne tak, ale proszę zobaczyć, że w ogóle nie ma uzasadnienia filmie, że tamten w ogóle nie są postawy moralnej, bo mamy faceta, który może wjechać miasteczka ze swoją piękną młodą żoną, ale jakiegoś powodu nie bardzo wiadomo, jakiego ze złem no właśnie to zło jest taki nie do końca tak to mały stałą bandą rozprawia się sama, a miasteczko zostawia samym dnie no, więc właśnie no, więc nie, ale tu właśnie to taki bohater romantycznej heroiczny równocześnie prawda, który w imię pewnych moralnych pryncypiów z decyduje się postawić na szali nawet własne życie no on zresztą wypłaca świetna scena, kiedy on, kiedy on pokonał Justo bandę i rzuca tą gwiazdę prawda, że wjazdy do Orkana dokonał do przerwy fach nie widzę Davida, że dokonał tego co chciał prawda czy uważa zapewne jakieś takiego aparatu bardzo bardzo taka postać Konrada skarżą się rzecz o i tutaj panie profesorze się zatrzymamy bardzo panu dziękuję za to spotkanie za naszą rozmowę państwa i moim gościem był wojsk i powiatu gdańskiego honoris causa tak właśnie te zmiany w najwyższe odznaczenie, które przyznał bazę złożyć do do tak, gdzie wschodzi słońce Kent zapada tak pan prof. Aleksander Fiut eseista krytyk literacki i historyk literatury bardzo dziękuję panie profesorze również bardzo dziękuję dziękuję państwu za cierpliwość prezes informacji już za kilka minut o godzinie dwudziestej trzeciej Inter Luba Cezarego Łasiczki Zwiń «

Czesław Miłosz, czyli straszny spektakl wzajemnego pożerania się

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: INTERLUDA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 18:00

Najnowsze Podcasty

Szymon Hołownia to "one man show". Spełnia oczekiwania wyborców demokratycznych

"Wracamy do przestrzegania prawa i traktatów jako państwo"

"Funkcjonowanie z wyrokiem śmierci". Oceania i zmiany klimatu

Magda Linette prosto z Florydy podsumowuje sezon

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL