REKLAMA

"Wola i suweren", czyli koncepcje Carla Schmitta w polityce PiS i jego wyborców

Wieczorem
Data emisji:
2020-07-15 22:00
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
51:50 min.
Udostępnij:

Bohaterem publicystycznej audycji są idee i i filozofia Carla Schmitta, niemieckiego prawnika i teoretyka nauki o państwie. Wskazujemy i tropimy, czy i jak jego koncepcje pomagają zrozumieć politykę obecnego obozu rządzącego i jego wyborców w Polsce. A wskazać można wiele tropów. Krytykował bowiem demokrację liberalną i pozytywizm prawniczy (Trybunały Konstytucyjne), przekonywał, że istotą polityki jest spór, a świat dzieli się na wrogów i przyjaciół, a w stanach nadzwyczajnych źródłem władzy musi być suweren.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
Agnieszka Lichnerowicz dziś wieczorem gośćmi państwa i moimi są połączyliśmy się przez skarb dr hab. Jacek Dobrowolski filozof z uniwersytetu Warszawskiego i też główny redaktor nowej orgii myśli tak to określa dzień dobry dzień dobry dziękuję za siano lub u Piotr Górski historyk idei związany z republiką nową dzień dobry dzień nowy chciałabym byśmy dziś ponownie, jakim się wydaje, bo w ostatnich latach wraca to na wizji nazwisko, więc ponownie pochylili się nad Rozwiń » myślą filozofią analizą czy wskazówkami Carla Schmitta być może to nazwisko o państwo obiło się już również państwu, którzy studiowali ani filozofii ani historii idei obiła się gdzieś się w debacie publicznej wielu uważa zaraz zapytam czy gości dzisiejszy również, że to jest na różne sposoby filozof na nasze czasy na nasze czasy jednak jakiegoś rozpadu, a przede wszystkim na nasze czasy rządów Jarosława Kaczyńskiego i obozu Prawa i Sprawiedliwości były różne spekulacje jak bardzo się Carlem szpital szpital inspiruje, ale może łatwiej na to spojrzeć jak bardzo ujawniają się pewne opisane przez Schmidta mechanizmy w postępowaniu Jarosława Kaczyńskiego w zasadzie to nawet bym od tego pytania zaczęła do do was czy trzymacie w Czechach macie jakąś konkluzje na temat związków Jarosława Kaczyńskiego z Carlem Schmittem sąd wydaje mi się jeśli mogę zacząć się Polski jest co silne, aczkolwiek pośredni związek się jest taki, że wielkim intelektualnym mentorem prezesa Kaczyńskiego był prof. Stanisław Ehrlich wieloletni wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego na wydziale prawa administracji i kierownik katedry państwa prawa także przez jakiś czas katedry prawa Radzieckiego, kiedy ta katedra istniała, więc tutaj taki ma można powiedzieć zupełnie chyba bez najmniejszych tutaj wątpliwości komunistyczny działacz prof. Uniwersytetu, który miała swoją teorię miast są za prawa nie jestem na tyle znawcą jego myśli, żeby móc autorytatywnie autorytatywnie stwierdzić do jakiego stopnia, że inspirował Carlem Schmittem, ale wydaje mi, że ta inspiracja musiała być co najmniej istotna być może większa nawet niż ktokolwiek wie czy przyznaje, bo to jest chyba sprawa dodaje do tej pory nie zbadano to znaczy to jest właśnie jakiś tam set mecz na doktorat właśnie mama leczy się do zbadania tej do badania jest wpływ Śmietana Stanisława Urlicha, ale na pewno jest to istotny wpływ co do tego nie mam najmniejszych wątpliwości no większa, ponieważ Eli jest mentorem intelektualnym zanadto można powiedzieć też mieć pośrednio ukształtował myślenie o państwie prawie będą Kaczyńskiego za bardzo silny spór, bo ja tak pytam też o to samo zastanawiając się nad tą dzisiejszą rozmową naszą odnoszą do wniosku, że warto się temu mitowi jeszcze raz przyjrzeć biorąc pod uwagę czekają nas od co najmniej 3 lata tak się wydaje oczywiście przyszłość jest nieprzewidywalna, ale tych rządów i stąd też dodatkowe pytanie czy rzeczywiście zrozumienie lepiej, chociaż trochę filozofii Carla Schmitta pozwoli nam trochę lepiej zrozumieć to jak politykę i świat, ale polityka przede wszystkim postrzega Jarosław Kaczyński nie Piotr Górski co ty myślisz naszymi faktycznie jest trochę bliższa perspektywa właśnie, że śmiech bardziej pozwala nam zrozumieć pewne myślenie niż wyrażać, iż Irak wybierał rzeczywisty wpływ na na polityków zakładam jednak, że nawet, jeżeli ktoś się właśnie zapoznał jego pismami nagły i w sposób dosyć pobieżne być może kilka takich znanych właśnie sformułowanie czy też, które Carl Schmitt sformułował, które potem stały się jakiejś mierze w świecie intelektualnym także taki społeczny debacie publicznej pojawiały się stały się nawet takim można powiedzieć liderami takich sformułowań typu, że suweren jest ten, kto decyduje o stanie wyjątkowym czy, że wszystkie pojęcia polityczne wywodzą się z pojęć teologicznych i w takim w takim znaczeniu Carl Schmitt pozwala lepiej zrozumieć pewną tradycję myśli politycznej Europejskiej, którą on jest on był wyrazicielem on sam też nie uznanie nie uważa siebie za za odkrywcami też czerpał z licznych wcześniejszych myślicieli, więc idę powiedział, że dzisiaj w Polsce, ale nie tylko taki styl myślenia, który właśnie reprezentował Carl Schmitt jest obecnie, więc czytając witam tu możemy właśnie lepiej zrozumieć być może właśnie osoby które, które którymi ten sposób myślenia styl myślenia jest bliski właśnie być może tutaj możemy właśnie mecz z Kaczyńskim, ale ma myślę, że dobrze też skupić się na osoby, które są wokół Jarosława Kaczyńskiego czy czy także wyborców ponieważ, słuchając czy rozmawiając z różnymi osobami, które jest co, do których w zasadzie mam pewności, że nie mogły się za poznańscy zmyślą właśnie niemieckiego prawnika filozofa politycznego na pewne intuicje, które ja czytałam Schmidta są też są też nieobecny, więc myślę, że faktycznie czytając Schmitta nie poprzez chęć odrzucenia jego tak jak często robimy w tej debacie publicznej, czyli wyłapujemy to co jest najsłabszym, a starać się wydobyć to co to jest z niego najciekawsze to jest najtrudniejsze myślę, żeby też właśnie liberałów lewicę są myślę, że także na prawicy mogłoby to spowoduje też pod odniesienie pewnego poziomu debaty publicznej to zawsze porównuje do sytuacji, że dobrze, że dobrze się mierzyć z przeciwnikiem, który jest silny, który jest i który właśnie jest trudny tak jak w sporcie, kiedy rywalizujemy z lepszą drużyną to my też się rozwijamy to jest nieco najpierw zgodnie z tym co właśnie Piotr Górski skrytykował kilka haseł, które wydają się istotne, żeby dziś szczególnie podkreślić z tej filozofii Szmytkowski, a potem oddam wam głos i wskazać na te punkty, które wydają wam się właśnie dziś, kiedy obserwujemy sytuację polityczną w Polsce szczególnie istotne, ale Szmit to oczywiście był człowiekiem swoich czasów i w tym sensie pytania oczywiście jak bardzo te jego czasy przypominają nasze czasy on urodził się w 1800 osiemdziesiątym ósmy roku w uprawie Stolat, ale w każdym razie to jego główne tezy są związane często z tą sytuacją po pierwszej wojnie światowej krytyki liberalizmu czy demokracji liberalnej demokracji parlamentarnej to to sobie do precyzujemy w jakim sensie opowieść ta jego jest opowieścią o polityce, która jest wojną, ponieważ to jest kluczowe dla jego analizy to jest ta dychotomia podział na wrogów i przyjaciół trzeba podkreślić, że wrogowie to nie jest kategoria absolutnie moralna jest oczywiście też krytyka takiego pozytywizmu prawniczego, więc dziś moglibyśmy powiedzieć takiego prawa, ale jestem cały Instytut wpisanej w demokracji wszystkich tych instytucji prawnych z konstytucją trybunałami na czele to wydawało mi się takie najciekawsze najistotniejsze z tej perspektywy, ale rzuca tylko hasłami teraz zwracam się do dr. Jacka Dobrowolskiego zacząłbym od takiej ogólnie, że jest myśli, która być może uporządkuje nam przedpole tej rozmowy mianowicie w ogóle nowożytnej filozofii polityki jak takie tak nawet 2 nogi 2 dla podejścia 2 perspektywy nazwijmy to tak umownie podejście do euro podejście de facto podejście de facto reprezentują tacy jak Machiavelli np. o podejście do euro to klasycznie taki np. John lock Tomasz hobby, które bardzo silnie inspirował Smitha reprezentuje takie podejście typu SIT chować objęte obie te objęte obie perspektywy jadą tutaj chodzi wykład już, a jednocześnie mogą prosto i zwięźle podejście do euro miasto pani powiedziała to znaczy jest to taka, kiedy prezenter tradycyjnie dla liberałów Naidoo sejmy instytucja państwa prawa i rządów prawa, które dopiero na takim gruncie rzeczy idealistycznym moralnym przekonaniu prawo to efekt obiektywnie istniejąca rzeczywistość sama w sobie, która obowiązuje, dlatego że obowiązuje po prostu suweren ma jednak ono samo w sobie jest suwerenem i po prostu ma jakieś tam głębsze źródła czy to właśnie w prawie naturalnym jak powiedział lock właśnie w prawach człowieka, które są późniejszą reformę reformy Lacjum, że tak wyrażę idei praw naturalnych więc, by liberałów prostu prawo jest jak lego oboje obiektywną rzeczywistością, która po prostu obowiązuje natomiast już jednak Machiavelli jemu podobni twierdzili, że mam niestety prawo jest w zasadzie tylko fikcją jest pewnego rodzaju iluzją ta iluzja opiera się tylko włoży ostatecznie na tym, kto jest gotów użyć siły do tego, żeby tego prawa przestrzegać egzekwować od jakiegoś prawa poza po nie popiera żadna siła to prawo po prostu de facto nie obowiązuje tym samym polityka nie opiera się naprawy i przestrzeganiu prawa i go na tym to prawo narzuca Aten to prawo narzuca niejako poza prawem jest ponad prawami tego właśnie Schmitt nazywa suweren, czyli nie da jak liberałowie mówią, że ubrany jest naród, który wybiera swoich reprezentantów do parlamentu poprzez nich basen jak i poprzez ich reprezentacje sprawuje swoją władzę, jakby naturalnie tylko suweren po prostu ten to de facto ma władzę to de facto ma środki do tego, żeby narzucać swoją wolę, zwłaszcza w sytuacji, kiedy mamy, kiedy mamy się tzw. na nazwijmy to właśnie mówiąc już medycznym językiem stan wyjątkowy generalnie zaś chodzi o to, że mamy chaos, a świat jest chaotyczny świat jest nieprzewidywalny i to już w ogóle to co do upodobnienia epokę Szmidta do naszej epoki i zrobiło się wyjątkowo nieprzewidywalne wszystko wszystko to było strasznie krucha nie wiemy, dokąd świat zmierza jesteśmy, jakby wstanie permanentnego kryzysu udaremnić narodu różne wartości fundamentu, czyli tak jak to właśnie Schmidta wydawała się demokracja liberalna odchodzi dała do lamusa takich naszych czasach wydaje się, że demokracja liberalna jest jakimś przeżytkiem, a wiadomo, jakimi są przechodzi na ostry kryzys zarówno instytucjonalne jak taki kredyt zaufania społecznego i legitymizacji Joasia Schmidt było, że ktoś, kto szukał innych źródeł legitymizacji władzy na jej widziałem właśnie z tego rodzaju właśnie przed prawnym de facto o mapie licznych nazwijmy to stanie, gdy po prostu ten, kto ma siłę ten ma władze nauczycielkom jak jeszcze głębsze głębsze dodaje odniesienia tutaj co trzeba dodać tutaj ta siła dziś niewiele się znikąd pobiera się swego rodzaju swoiście pojętej demokracji przez Schmidta gdzie, jakby jeszcze rodzaj jakość taka Wola ludu było, która polega na jego tożsamości własnej tożsamości polegało na tym również pani powiedziała, czyli na tym, że mamy swoich wrogów my jesteśmy my tutaj dokoła są one też nasi wrogowie, których my wskazujemy arbitralnie jako racjonalnie na zasadzie takiej to po prostu nasi wrogowie metod tylko mecz to co ci, którzy nie są nimi nie ma, ponieważ państwo nie ma nas bez nich niemal nie byłoby w ogóle nas jakiekolwiek naszej wspólnoty jakiekolwiek naszej tożsamości, gdybyśmy nie mieli wrogów nazwach tym ważne jest to ci wrogowie nie są naszymi bogami jak interesu, bo nie są drogowych niż o jakieś dobra zamieszek działań są niejako po prostu koniecznością tego rodzaju musimy mieć jakiś wrogów i tyle po prostu być wspólnotą musimy mieć jakichś takich, których nienawidzimy, których jesteśmy gotowi zabijać, bo dokładnie do tego od Ostrowa do użycia przemocy czyli jakby koniec końców chodzi o to, że polityka opiera się na przemocy ani na umowach na konwencjach nie na nie naprawia je na przestrzeganiu prawa ostatecznie zawsze prawa można nie przestrzegać prawa można narzucić siłą i to po co łączy tam tę wizję dzisiaj są polską tak do tego właśnie odchodzi z naprawą i sprawiedliwość nie nomen omen w tym wypadku, bo właśnie ta partia powinna nas właśnie w szuwarach i szuwarach i Wola Wola i Suwary tak się bliższe ich nazywać Wola i SUV-a tak czy działania ten suweren ta Wola 1 jakaś instancja tym wypadku prezes prezes partii, które nie są też emanacją woli narodu woli wszystkich Polaków one niejako tym czym większość Polaków chce biegać Polaków się identyfikuję Osamę i na zasadzie tej tożsamości oni jako tę wolę wyraża stoi ponad prawo tak dlatego konstytucja sądy to zajęcia są traktowane instrumentalnie, bo lubował się inspirowane przez swojego inspirowanego przez Smitha mentora Stanisława Erika prezesie Kaczyńskim, ale że prawo jest tylko łączy instrumentem w rolach w rękach władzy, a nie czyni to tę władzę ogranicza i dające jak klucz chyba zrozumienia jego postawy jego polityki dzisiaj, jeżeli resort Ramos Piotrowi Górskiemu, ale jeszcze dodam, że oczywiście Schmitt bardzo punktował liberalizm to właśnie też można bardzo współcześnie odczytywać jako taki w związku z tym, że szukający kompromisu to dziś ostatecznie to oczywiście wulgaryzm owa czy olbrzymią post polityczny na po skoro pokonujemy spory znajdujemy jakąś wspólną wspólność to niema już sporu, czyli nie ma w pewnym sensie polityki nie wiem czy Piotr jeszcze korekt strój trochę, a potem zajmiemy się krytyką albo nie Schmidta, by do tego do tej analizy coś dorzucił współczesne Schmidta, jeżeli chodzi o też obecność Schmidta w Polskiej debacie myślę że, że to jest takie, gdyby gdzieś nawarstwiają się taki element, który powraca i który powraca właśnie na na prawicy w zasadzie można powiedzieć od 20 lat 25 może, ponieważ on rzadko był taki, by na początku pewnych procesów natomiast on się pojawiał tak jakby po po pewnym czasie wy w debacie publicznej i ten i ten momenty, w których powracał, czyli dzisiaj pojawiał myślę, że są też takie właśnie kluczowe dla dla tego w jaki sposób też prawica się w Polsce w tej kształtowała pierwszy raz pojawił się pod koniec lat dziewięćdziesiątych w wtedy, kiedy dziś i był przedstawiany jako taki właśnie podstawą i kluczowy krytyk liberalizmu, który miał właśnie takiej intelektualnej prawicy w Polsce albo Konsek i intelektualnym konserwatyzm ma w Polsce dać argumenty dać siłę do do krytyki właśnie takiego państwa liberalnego co było w tej powiedziane liberalnego, który właśnie jest wielu wielu obszarach neutralne, które właśnie opiera się na nie na zapisach prawnych i tylko ich i ich interpretacji drugi i drugi moment, kiedy się pojawił to związane z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej wtedy, na który przedstawia się przedstawiono Carla Schmitta jako jego właśnie obrońcy suwerenności jako osoby osoby, która ma dawać argumenty na rzecz suwerennego państwa i dlaczego właśnie Unia Europejska niekoniecznie właśnie spełnia takie polityczne polityczne kryteria no i trzeci taki mocny punkt moment, kiedy się właśnie pojawił no to w 2015 roku właśnie związane z z reformami czy reformami wymiaru sprawiedliwości i tego w jaki sposób Leśnika Schmitz krytykował pozytywizm prawniczy, czyli właśnie to, że w ostateczności jednak państwo opiera się na nie i nie tylko na pewnych zapisach prawnych, ale przede wszystkim właśnie na nie na decyzjach, które niekoniecznie muszą być wynikiem właśnie prostych procesów procesów prawnych czy z tej ścieżki właśnie tworzenia tworzenia prawa każe mi właśnie podał przykład, że co w momencie, kiedy i, kiedy w 222 różne przepisy prawne wchodzą ze sobą oko w koncepcjach jak wtedy należy rozwiązać właśnie obawia się tego, ponieważ Karski był przeciwnikiem Trybunału Trybunału Konstytucyjnego Europie obawia się też jakieś mierze Polit z racji właśnie sądy z systemu będą sądownictwa i pod tym względem on może być też czytany na przekór na przekór właśnie takiej myśli i prawicowej konserwatywnej w Polsce, więc służy, dlaczego był krytykiem Trybunału Konstytucyjnego to nie doprowadzi do pytania o teologii, ponieważ uznał Łukasz Schmidt, że sytuacja, w której właśnie nie ma takiej osoby, ponieważ dla nich właśnie w polityce istotne były osoby, które w, które podejmowały decyzje Trybunał Konstytucyjny może opierać tylko łącznie na miał opierać tylko łącznie w tych w tych dyskusjach w dwudziestoleciu międzywojennym Trybunał Konstytucyjny opierać właśnie wykonany na przestrzeganie zgodności z prawem zapisami tak z pewnymi normami natomiast Carl Schmitt uznał, że właśnie polityk polityka jest czymś głębszym, że właśnie ma 1 jest wymiar, gdzie są podejmowane decyzje, które kształtują jakieś mierze wspólne, więc nie można poprzestawać tylko wyłącznie na tym wymiarze prawnym, bo właśnie był bardzo ostrym krytykiem takiego państwa, które no właśnie tutaj wracamy nad polskim analizie, że nic nie może, że jest tutaj wyłącznie zdominowane przez urzędników nie ma nie ma rządzących tylko są w zasadzie administratorzy, którzy mają dbać o to, żeby to wszystko wszystko dobrze dobrze szło no to jest też co ważne dla dla Schmitta było to, że istotne były takie momenty, kiedy właśnie jest dzieje się dobrze, kiedy wszystko się ten czas wyjątkowy tylko sytuacji właśnie nadzwyczajny i stany wyjątkowe stan wyjątkowy też bardzo specyficznie rozumiany, ponieważ o tym, się często właśnie się zbyt dużo takie, gdyby rzeczy włącza w tym stan wyjątkowy duet to jest stan wyjątkowy, w którym ktoś suweren ma prawo sięgnąć po władze tak, ale stan wyjątkowy dla Schmitta sytuacja, kiedy dana wspólnota państwo i jest w stanie zagrożenia egzystencjalnego znaczy jest zagrożone albo rozpadem albo sytuacją taką, że rzeki i styl życia danej danej wspólnoty może zostać zniszczony rdzeń dodajmy może to nie jest jakaś obiektywna sytuacja, bo to sama ta wspólnota decyduje jak na czym polega to zagrożenie liczono jest czego nie ma jest dla wszystkich, ale tak jak prowadzenie konta Matej konstrukcja jak obiektywna fakty pomija pamiętajmy o tym czy skoro na was potrzebuje wroga to wróg jeśli nie wroga już jest małym stanem dokładnie program to do tutaj można wobec czego bać takich jak też jest taki element tego tła historyczno ideowego charakterystyczne bardzo filozofii w ogóle niemieckiej poprawiłoby wstrzykuje ucha dla już niczego i na swój sposób też Marksa i zaraz dodaje bardzo, że powiemy o tym na nas w jaki sposób śmiecie z marksizmem te łączy dlatego jest dla niektórych lewaków z szli takim guru czy czy przynajmniej, jeżeli nie kuratora nie euro to jakim to, jakim się mając tę istotnym ważnym punktem odniesienia na mapie intelektualnej i gazu mają wszyscy niemieccy filozofowie niezależnie od wszelkich różnic między nimi byli filozofami szkodzi polityka filozofami wojny filozofami walki zarówno wagę jak Marks uważają, że jakby istotą wspólnot politycznej jest Kolski rolnicze uważa, chociaż znicze może mniejszym stopniu filozofem polityki, ale też dla niczego najistotniejsze glukozy dodaje tutaj taki słynnych czyta Hegla to nigdy nie nigdy nie naraził życia walce ten nie może nazwać człowiekiem to jest taka typowa właśnie dla niemieckiej tradycji intelektualnej ziemi tej politycznej do dwudziestego wieku do pierwszej połowy dwudziestego wieku łącznie ze Schmittem łącznie ustawa gloryfikacji wpolityce przemoc i siły i określił jako czegoś właśnie wyżej stojącego niż się niższe niż negocjacje niż grillowanie niższy niż z niższych kontakty i umowy, a wynika z jakiego rycerskiego nazwijmy to ducha krzyżackiego być może jeszcze ducha czytał Tańskiego ducha właśnie wojny walki jako czegoś co jest zadaniem szlachetniejszy niższy niż deliberacja, ale dopiero dzisiaj Habermas mówi deliberacji, ale coś, ale Habermas właśnie już nie jest filozofem niemieckim tylko, ponieważ po niemieckim wszyscy filozofowie niemieccy zawsze byli po stronie wojny i tak samo miejsc nawet Hanna Arendt była w tym sensie filozofką niemiecką ona bardziej po stronie polityki jako walki jako wojny niż jako deliberacji izolowania kontraktów, więc to jest taka tradycja i chciał mieć też projekty o szpital na pana inspirował się na pewno niczym Harlem to te są to samowola oczywiste dla niego źródła duchowa czy czy wideo, choć też, więc bardzo silnie z teologii politycznej przede wszystkim nawiązuje właśnie do pana u nas Korteza do o dem jest raczej do do tych finansów kontrrewolucji tak oczywiście, ale coraz większe Basia świat górskiej i tak jest to jest też bardzo ciekawy wątek tego tego, dlaczego też leśnicy krytykuje liberalizm trochę za taką jego miałkość tak na dobrą sprawę za to, że dochody także nie potrafi rozstrzygać konfliktów, że często właśnie mówi, o co możemy też w Polskiej debacie usłyszeliśmy, że będziemy o tym, rozmawiać natomiast nie potrafi podejmować podejmować decyzji to ten chwili tak tak m.in. ale też o to, że właśnie wszystkie problemy w zasadzie gdzieś zaczynają poprzestają właśnie na na niekończących się na niekończących się w dyskusjach są konkluzje inne to, żeby właśnie nie ma takiej 1 osoby, która podejmie decyzję będzie odpowiadać tylko te wszystkie takie rozmyte właśnie te wszystkie kontrolujące się władze, które muszą uzgadniać negocjować to wszystko właśnie raziło Schmidta myśli krytykował liberalizm za taki za takie jego niezdecydowanie i tutaj bardzo się nie właśnie ten wątek np. z wywodził też czy nawiązywał do o do hiszpańskiego polityka, ale też i filozofa politycznego Andy na kortach, za który żył to powie dziewiętnastego wieku, który właśnie pokazywał i pokazał w jaki sposób liberalizm często jest w napięciu między katolicyzmem, a socjalizmem co na dzisiejsze dzisiejsze warunki można wciąż jest taki napięcie między konserwatywnie między konserwatyzmem prawicą, a lewicą widać to też takich polskich dyskusjach takiej, kiedy ze strony właśnie prawicowej czy konserwatyzm konserwatywnej liberałowie koalicja Obywatelska np. jest pokazywana jako właśnie przedstawiciele lewicy właśnie, że oni są na usługi albo, że oni dążą tą samą stronę lewica natomiast lewicę za są jakiś czas właśnie zbija szpile właśnie liberałom i konserwa i czy przedstawić ją koalicji Obywatelskiej, ale także PSL-owi ich o tym, konserwatyzm ich właśnie też nie nie są tak na rozprawę zwolennikami tego taki też taki właśnie myśli i wolności, ale że być może i jak jakiś przedyskutują to to może i może i wprowadzane, ale żeby, żeby stawali na barykadzie i walczyli o oto od wartości pewne rzeczy no to czasami właśnie ciężko jest jest do tego namówić to ja mam takie pytanie jednak jako chyba jednak socjalizm wolną socjalizm wam się bardzo myśli tej rewolucyjnej liberalnej takie określamy po rewolucji francuskiej widzę to jako 1 filozofia ostatecznie anty demokratyczną to znaczy taką aktu Uro nie wierzy w poszukiwanie kompromisu nie wierzy w spór, którym może prowadzić właśnie do kompromisów taktycznych czy strategicznych mam nim inni doszukują nie przekonuje mnie, tak więc od bardzo podejrzliwa wokół tej wobec tego ujęcia Mirowskiego niektórzy rozumie przekonują, że to jest takie ujęcie, które jest poręczne na właśnie trudne czasy tak to co mówił Jacek Dobrowolski, czyli anarchia albo władza to, jeżeli grozi nam anarchia dopuszczamy, że ktoś musi wziąć to wszystko jak to się mówi za twarz i jakoś tym zarządzić już tak zupełnie wulgaryzmy czy mówię językiem publicystycznym, więc pytanie do was, jakbyście bronili to znaczy co, abyście dziś, jakbyście czerpali z tej filozofii Carla Schmitta, bo uważacie żona jest pomocna albo dobrze diagnozuje rzeczywistość może dajmy szczerze to jest też taka czekała aż do poprzedniego Kret poprzedniej kwesty i nawiązania, że w tej krytyce liberalizmu i to od razu też nawiązuje do tego pytania czy Smith był anty demokratą znaczy ja gadam z panią w tej ocenie rządu on demokrata natomiast osoba tak tłem dla sprawiedliwości osądu i bezstronności oddać się liberalizm też była jest antydemokratyczne, którą po prostu inaczej rozumie demokracji chęć lat niż my dodajmy, że demokracja rozumiemy domyślnie demokracja-li realną reprezentacyjną parlamentarną raczej opartą na rządach prawa właśnie to jest dla nas to są domyślne rozwinięcia pojęcia demokracji natomiast Schmid uważa domyślne rozwinięta powiedział demokracji są zupełnie innej właśnie jego idea demokracji jest liberałem, bo i jest wielkie pytanie czy istnieją nieliberalnej demokracji czy też demokrację nielegalnie liberalne należy uznać za równoprawne idee demokracji, a ja osobiście uważam, że najlepsza jest demokracja liberalna ani liberalne demokracje stają poniżej jej na nie mieliśmy uważał inaczej tak, by dobrze punktował też, jakby pułapki czy, a oraz wzoru oraz tutaj zarówno rząd jeszcze zauważył coś takiego i to też jak najbardziej jest element dyskursu dzisiejszego publicznego dyskursu prawicy u nas Schmidt mianowicie mówi coś takiego, że liberalna demokracja która, jakby odrzuca tę zasadniczą zasadniczy podział konflikt znamy i chorą nogą liberalnej demokracji właśnie zresztą są 1 wspólnotą mają dalej balować dochodzi do kompromisu do konsensusu nie ma wyrok tak dalej liberalnej demokracji nie ma wrogów są tylko różne strony, które udzielają, kontrolując tym samym zdaniem Schmitta to kompletnie zaprzecza duchowi i tożsamości wspólnot to znaczy innymi słowy liberalna demokracja wypacza zasadniczą taką źródłową polityczność wspólnoty, która musi mieć wroga, żeby być sobą i tym samym liberalna demokracja jest Cosmo polityczną formą ma ona wiemy do takiego o pozbawienia wspólnoty jej tożsamość a gdy dokładnie po co mówi przecież nam dzisiaj PiS za ich, że Platforma pozbawiona liberalna demokracja to tutaj reprezentuje jak tak pan to w tej pan w tym wypadku koalicja Obywatelska usta adwersarza i służy to jak nas pozbawia wspólnoty wspólnota polega na tym, że my Polacy mamy naszych wrogów się już będziemy tutaj nawet mówić, kto nim jest, bo wiadomo lokale mają ci wrogowie są takimi naturalnymi wrogami Polski może pan być chyba żywności wrogowie, bo jednak całej diagnozy są wewnątrz wrogowie jest mnóstwo różnych progów to 1 rok jest drogą mają jest mnóstwo są wewnętrzne są wewnętrznej są ukryci są ujawni itd. tak, by w roku może im więcej w roku tym lepiej pod datą nie chodzi do 1 guru, więc na-li beralna demokracja wmawia, że nie ma żadnych Agro tak nikt nie jest naszym wrogiem oczywiście pozbawia nas tożsamości i tym samym to nie liberalna demokracja wyraża demokratyczną wolę wspólnoty jej stałość, ale właśnie ta nie liberalna demokracja ta nasza suwerenna dyktatura demokratyczne Demokratów dziura w nazwijmy to wyrazem właściwego ducha wspólnoty w tym sensie jest bardziej demokratyczna niż liberalnym układ taki jest argument ten dokładnie to co mógł to mu dzisiaj przecież zwolennicy rządu Piotr Górski ryzyko, że znak w rzeczy na pewno nie nowość na ten właśnie ta myśl liberalna była była dla Schmitta większym większym zagrożeniem niższy niż demokracja demokracja, która właśnie też w zasadzie to co nam się w zasadzie w głowie nie mieści, ale tu pisał wprost, że demokracja nie jest sprzeczna z dyktaturą dyktatura nie musi być sprzeczna jest z demokracją można w zasadzie powiedzieć, że być może się opowiadał za czymś takim można byłoby nazwać dyktaturą Elektoralnej to znaczy co można czasami usłyszeć też jest taki pomruk, gdzie właśnie wśród wśród zwolenników dzisiejszej władzy, że OKS graliśmy wygraliśmy wybory to zasadzie dajcie nam dajcie nam rządzić 4 lata potem potem możecie nas z tego z tego rozliczyć tak można powiedzieć, że właśnie można było doprowadzić do takiej dyktatury Elektoralnej gdzie, gdzie państwo jest co jakiś czas po prostu przejmowane przez z UE przez 1 jedno albo drugą partię przez jakieś grupy grupy polityczne no i to też ciekawe, bo to jest tak niepełnosprawni też dziś obawa oba właśnie tak krytykował właśnie pewne przemiany państwa przemiany modelu państwa, które na przestrzeni wieków się dokonały, które właśnie doprowadziły od takiej od takiego państwa gdzie, gdzie jest właśnie taki jest silny ośrodek władzy, który rozstrzyga te wszystkie spory który, który zapewnia, więc spokój społeczny doprowadziło do poprzez ich przez 4 między 400 lat i procesy, które w tym czasie zachodziły doprowadzi doprowadzi wyprowadził się do momentu, w którym to państwo właśnie takie neutralne staje się w zasadzie tylko wyłącznie padł łupem rękach rękach określony elity czy właśnie różnych rewolucjonistów np. gdy kogoś kim dyrektor, kto przyjmuje nie przejmuje stery stery państwa i w zasadzie może, że władza, która leży na ulicy tak czasami i tak jak było w latach dwudziestych takie było też z jeszcze to po drugiej wojnie światowej tak architekta przemoc w polityce była znacznie bardziej, a obecna z dzisiejszej perspektywy dla osób wychowanych w latach dziewięćdziesiątych dwutysięcznej to jest zupełnie i inny świat tak, więc więc, tak więc Schmidt, który tak 1 właśnie szuka odpowiedzi co jak zrobić jak jak powinno funkcjonować państwo, żeby w momencie, kiedy jest właśnie sytuacja tego zagrożenia takiego konfliktu egzystencjalnego jak i jak zachować ten to państwo, żeby one się nie rozpadło i to taki, gdyby możemy dziś też obserwować wśród wsi między wielu osób właśnie taką tęsknotę być może potrzeba, że ten Carla, że taka demokracja parlamentarna, gdzie gdzie właśnie jest oddane dużo władzy w ręce samorządu w ręce społeczeństwa obywatelskiego, że w ostateczności nie ma takiej wiele osób uprawia niemieckiego poczucia pewności, że w momencie, kiedy faktycznie byłoby jakieś zagrożenie to byśmy utknęli na dziś właśnie dyskusjach niekończących się spora różnych właśnie ośrodkach władzy na tym np. ostatnie, iż to był 1 też właśnie z elementów kampanii ostatnich wyborczej tak będzie właśnie Andrzeja Dudę starano się przedstawiać jako takiego głównego gwaranta takiej stabilizacji w właśnie w tej w tej w tej liberalnej konstrukcji naszej naszej konstytucji i tu też jest taki ciekawy wątek właśnie, bo do niczym właśnie w tej dyskusji o oto, kto ma być strażnikiem konstytucji, ale konstytucji nie tylko tak rozumianej wąsko jako właśnie pewne zapisy prawne jak i jako pewien dokument, ale tak czegoś co logiczne konstytucji tak czy taki koszt czegoś co konstytuuje wspólnotę co stanowi jak mówił właśnie mi pewną pewną jedność polityczną co tworzy pewną homogeniczne dość to Tomasz się tak właśnie tu był ten spór między zwolennikami tych tego Trybunału Konstytucyjnego, a Schmidta, który twierdzi twierdził właśnie, że prezydent, który ma najsilniejsze taką silniejszą legitymizację społeczną on powinien w momencie, kiedy właśnie dochodzi takiego sporu takiego prawnego to to właśnie prezydent powinien rozstrzygać na litość jakoś też wpisuje właśnie nasze tutaj polskie polskie spory być może tej tężni właśnie nie chodzić, ale chodzi o na prezydenta daleko od otworzył właśnie ośrodek ten środek wady z jednoznacznie tutaj utożsamiany z Jarosławem Kaczyńskim jednak miał wpływ na to, że właśnie na decyzję przez Trybunał Konstytucyjny to ostatnie słowo zmierzamy do końca do Jacka Dobrowolskiego zwrócę, ale też od razu odrzucających ten wątek, bo trup w szafie nam został, ale uznałam, że skoro wy tego nie podnosić to być może jednak jak przekonują zwolennicy czy Czytelnicy Schmidta nie ma znaczenia, ale Szmidt obok Haidera uważanej za 1 z tych najbardziej znanych rozpoznanych największych filozofów nakład był prawnikiem uwiedziony przez nazizm nie będę teraz chodzi o szczegóły tej biografii, ale rozumiem, że jeżeli uznajemy tego za jak już kluczowe dla jego myśli i to do Jacka Dobrowolskiego z takim ostatnim proszę o podsumowanie płytę błyskotliwą nauką co do tego uwikłania nazizm to sprawa jest rzeczywiście dwuznaczna w praktyce Schmidt popierało Hitlera i nazistów, ale tylko do 3006. że popierał końca, ale tylko 3006. roku urodzaj 1000 znaczy, ponieważ lub ich jakiś temu frakcyjnych tarć został oskarżony nie dość prawicową linię nie dość nazistowską linię nie dość szczery antysemity, chociaż deklarował wiele razy, a to jednak prawdziwi esesmani nie, jeżeli do końca Schmidt jest szczery jak w danym antysemitą, więc został odsunięty na drugi plan zachował posadę prof. Uniwersytetu, ale jakiś politycznych istotnych funkcji 3006. roku do końca nie pełnił nawet w tym zarząd chyba nic jeszcze złego w praktyce w życiu nie zrobił nie można było na pewno zarzucić żadnej zbrodni rok Amerykanie po wojnie trzymali go on miał się takim odosobnienie czynną w areszcie w zasadzie, ale koniec końców go zwolnili nie można mu wypadło w praktyce narzucić żadnego przestępstwa natomiast z drugiej strony jeśli chodzi o samą jego teorie osoby jego idee to tak, pamiętając o tym, że większość jego najważniejszych idei powstała jeszcze w latach dwudziestych za czas z Republiki Weimarskiej, zanim Hitler doszedł do władzy a zanim Hitler doszedł do głowy to zmieni go nie popierał więc, pamiętając o tym, że nie jakiś bezpośredniej inspiracji nazizmem czy hitleryzmem czy systemem totalitarnym powstała ta filozofia, ale powstała jeszcze wcześniej to nie mniej no co, bo cegielnia do istoty rzeczy Schmitz jest po prostu faszystą tak, że nie są zatem osób jednak tego żaden sposób okrycia ani odważyć i ograniczone, bo to jest zresztą właśnie trzeba ideowe, więc czy jako ideolog jest to prosty czysty faszyzm i tyle na krótko Krupka troska o to Haider był mniej faszystami o jego metafizykę ostatecznie da się czytać zupełnie w oderwaniu od jego uwikłań w tym, że każdego ma także od czerwca ideowo jak Tomasz Szmid w sposób czysty fałsz, dlaczego w 1 zdaniu no ale w 1 zdaniu, dlatego że uważam, że wrogów ostatecznie trzeba po prostu zabijać tyle na na tym pasie pasy popiera zabijanie naszych wrogów, by sami definiujemy, a następnie zabijamy to jest właśnie waży Piotr Górski błyskotliwe zakończenie nr 2, dlaczego czy nie jest możliwe trzeba myślę, że właśnie też nie warto się takie historyczne rozważania tutaj nad świtem wydawać się był dosyć mocno uwikłany był i był postacią dosyć właśnie oportunistyczne nią, ale mimo tych wszystkich właśnie zły chce jest ich cech z takiej SA od osobowości był jednocześnie bardzo inspirujący myśli myślicielem politycznym z list, do którego warto, a do, którego warto myślę, że żebracy i rozwoju 1 zdaniem właśnie dlatego o trochę od pamięta co nocą na początku powiedziałem czy jest jest wyrazicielem pewnej i czy 3 nazwał bardzo dobrze pewną, ale czy okresu pewną tradycję czy wyraził pewną tradycję Europejskiej myśli politycznej, która nie jest nie jest moją bajką nie jest też łatwa dla w czasach demokracji liberalnej jest wyzwaniem dla dla demokracji zdaniem liberalizmu ale, ale takim wyzwaniem, z którym warto się zmierzyć żeby, żeby się samemu lepiej zrozumieć, żeby też zrozumieć właśnie osoby, które w, którym bliżej jest właśnie do tej i do tej tradycji, którą reprezentował mimo w ostateczności im i osoby, które właśnie są są nie Schmidta nieśli chińscy i osoby, które są świńskie żyją w tej i w tej 1 wspólnocie, więc musimy tutaj też jakoś siebie zrozumieć nie doprowadzić do tego właśnie do czego Schmitz chciał doprowadzić czyli, żeby właśnie, używając słów słowa, które często Jarosław Kaczyński używa się, żeby nie doprowadzi do wzajemnie się do anihilacji ja uważam żony jest ciekawy jako krytyk liberalizmu jeszcze tylko pytam zupełnie naprawdę końcówka lubuskiego wedle pana w 2 warto to jest wybitne czyta się czytając uczymy sza re nie na pewno warto o mitach wydalenie nie odmawia też intelektualnej, aczkolwiek z drugiej strony do rejestru, a także nie jakimś niesamowitym odkrywca one ich spraw, których byśmy bez niego nie mogli sami odkryć na własną rękę o dużej mierze to podstawowego założenia to nie są żadne tam odkrycia tylko wykonał pewien sposób widzenia świata, które jest obecny filozofii być może już od czasów starożytnej do czasu sokistów z tym polemizował Platon, a nawet chować za czasów Machiavellego to taki nazwijmy to taki skrajny realizm polityczny, w którym uważam, że polityka jest wyłącznie domeną gry sił walki i MOPS najserdeczniej też konfliktu tożsamości, które jest, jakby czym się źródłowym podstawowe nie potrzeba podkreślenie konfliktu interesów, bo konflikt interesów jest zakłada pewną racjonalność interes to jakieś dobro przynajmniej czyjeś dobro taka, a tożsamości to nie są interesy tożsamości są irracjonalne i konflikty tożsamości nie do rozstrzygnięcia to nie do o żydowskim nie do przezwyciężenia konflikt interesów da się jakoś tam rozstrzygnąć bo, ponieważ to jest konflikt interesów napadać na kompromis za konflikt tożsamości nie da rozstrzygnąć, bo nie ma kompromisu to jest walka na śmierć życie albo my albo ostatnie 2 to jest jak na ogniu z 1 strony pędzenie podsumowuje nasze poczucie ogólnej irracjonalności stosunków międzyludzkich polityki historii idzie już państw, ale z drugiej strony też odbiera nam jakąkolwiek nadzieję też narzędzia jest takie Demokratycznej i próbę przezwyciężenia tego stanu lasów dr hab. Jacek Dobrowolski filozof związany z uniwersytetem warszawskim też nową orgia myśli oraz Piotr Górski historyk idei związanych z kolei z republiką nową byli państwo gość bardzo dziękuję Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: WIECZOREM

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA