REKLAMA

Modliszki zamiast świerków, czyli jak katastrofa klimatyczna zmienia bioróżnorodność w Polsce

Magazyn Radia TOK FM
Data emisji:
2020-08-02 14:40
Prowadzący:
Czas trwania:
22:29 min.
Udostępnij:

Jak kryzys klimatyczny wpływa na różnorodność gatunkową w Polsce? Co dzieje się z owadami i roślinami? Które gatunki na tym zyskują, a które tracą?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
niedzielne magazyny Radia TOK FM kłaniam się państwo ponownie przed mikrofonem Przemysław Iwańczyk po drugiej stronie naszego mikrofonu jest z nami pan Mateusz Skłodowskiej ogród botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego pracowni edukacji ekspert kampanii centrum współpracy dialogu Uniwersytetu Warszawskiego dzień dobry kłaniam się dobry państwu temat, o którym dziś będziemy mówić dotyczy tego jak zmienia się nasz świat zasięg tych gatunków poprzez katastrofę klimatyczną Rozwiń » może taką mamy do czynienia to chyba nie będziemy polemizować panie Mateuszu prawda tak niestety przyszło nam żyć w czasach Andropow stanu, czyli zmian klimatycznych niezbyt przyjemnych dla nas nie tylko dla nas nie należy patrzeć tak bardzo egocentryczni ten jest pan Botaniki mi ekologiem to też ma pan zupełnie inne spojrzenie niż my, którzy nie przywiązujemy być może na co dzień takiej wagi do zmian klimatycznych, a co za tym idzie do konsekwencji tych zmian, bo myślę, że to jest temat, który warto poruszyć tak gatunki, które dawniej był u nas bardzo rzadkie rzadkie często nawet nie notowano od lat w dzisiejszych czasach dzisiaj stały się w wielu przypadkach nawet powszechne to wszystko za sprawą takich zmian geograficznej biograficznych one po prostu poszukują swojego optimum do rozwoju takim ciekawym przykładem z naszego podwórka chociażby takiego Warszawskiego jest modliszka zwyczajna wiele wciąż może teraz się bardziej powszechne wiedza na temat podwyżki mamy w Polsce w Europie środkowej modliszka będąc w szkole podstawowej pamiętam jeszcze kiedy dowiedziałem się, że występuje w Polsce modliszka zaczął szukać można znaleźć pamiętam, że były to bardzo drobne izolowane populacje takie wyspy ciepła gdzieś w Sudetach pamiętam dzisiaj tak naprawdę można spotkać Modlińska w szczycie rozwoju oczywiście w osiedlowym ogródku Warszawy Otóż ona występuje tak naprawdę w całej Polsce jeszcze dalej na północ Europy także to wszystko się zmienia proszę powiedzieć jeśli mogę o to zapytać co jest tym czynnikiem najbardziej determinującym te zmiany wyższe temperatury susze brak zimy, który z tych czynników wskazałby pan jako jako pierwszy to są czynniki powiązane to wszystko jest tak naprawdę naczynie takie połączone wyższe temperatury i za tym też idzie o z zdane tylko częściowo podłoża czy też samego powietrza także wszystko jest tak naprawdę naczynie połączone cieplejsze zimy oczywiście też umożliwiają przetrwanie wielu gatunkom które, chociaż laty wały np. do Polski występowały w Polsce to nie przeżywały zimy dotyczy to zarówno roślin, jakie zwierząt, czyli krótko mówiąc Barcina teoria o tym, że jak mroźna zima to wybija wszystkie niepotrzebne, a o o wady też inne szkodniki to jest prawdziwe tak takim myślę, że odbijającym się na naszej skórze jest przypadek np. kleszcza i takie ciepłe zimy umożliwiają przeżycie większej ilości kleszcze one, że wtedy mają możliwość rozmnażać się dużo dużo bardziej zwiększa swoją populację to natomiast zwiększa też często my, które za tymi treściami dom borelioza, aby bez oznaczeń podkreśla zapalenie opon mózgowych na ostatni możemy się akurat zaszczepić, ale one też występują w środowisku częściej przez, toteż my możemy części na te choroby zachorować dziś postarajmy się wobec tego podzielić te zmiany inaczej w jaki sposób zmiany klimatyczne wpływają na wady i nie tylko na uwadze także na nas na inne stworzenia, dzieląc je na ofiary i beneficjentów myślę, że tak taki podział ten można przeprowadzić tak no tak z niczego takiego podwórka polskiego możemy np. zaobserwować, że zasięg np. takiej dużej pszczoły naszej największej polskiej szkoły za wcześnie wylotowej zwiększa się ona po prostu dzięki temu dzięki tym cieplejszym latom łagodniejszym zimą korzysta na tym zwiększyła swój zasięg występowania można spotkać nawet już na Suwalszczyźnie czy nasz taki nie będzie ogólnie zima ona ten południowo tak naprawdę Europejski gatunek występuje już nawet tam, ale to właśnie działało oczywiście w drugą stronę gatunki, które mają swoje optimum pewnych temperatura, gdy robi się, gdzie cieplej one przesuwają się prze przenoszą się 4 rejon cieplejsze, ale z drugiej strony tam, gdzie już za ciepło one niestety tracą one muszą po prostu mu zmienić swój zasięg występowania znikną załóżmy z tego regionu przenieść się z południa Europy zniknęło ma opłacać naprawdę już ponad 8 gatunków motyli pytałem o wiele gatunków kilkadziesiąt odniosło się przeniosła swą granicę na północy Europy motyle są bardzo dobrym takim modelem do badania, ale to dotyczy wszystkich gatunków w pod kątem takim botaniczny naszym takim ciekawym przykładem jest świerk jego zamieranie spójrzcie związana jest nie z nagłym niespodziewanym się Kujawę bardzo groźnego kornika, ale z drugiej strony ten kornik pojawił się, ponieważ on świń polskiej czystą Miedź to swoje optimum szuka jego gdzieś indziej stosuje się na północ Europy u nas traci odporność zaczyna być obrażany przez kornika, a zamiera, ale daje miejsce innym gatunkom taka naturalna kolej rzeczy piękna sprawa on traci w Polsce w naszym za usługę naszej granicy zasięgu, ale oczywiście przesuwać na coś na północ co natomiast nikt z gatunki, które żyją w takich granicznych w środowiskach np. czy Arktyki tam np. niedźwiedzie polarne nie mają możliwości przywędrował na chłodniejsze bez, bo po prostu już niema, gdybym chciał w praktyczny sposób podejść do tego zagadnienia no mam powinienem był rozpocząć nakłonić pana do dyskusji o komarach, które doskwierają nam, zwłaszcza w tym sezonie najbardziej komary tak to te długie w końcu długo wyczekiwane tygodnie takie mokre wilgotne dały możliwość rozwoju komorą można też myśleć, że wraz ze z tymi komarami morze przywędrował do nas załóżmy, że epidemia malarii drugi czy chorób innych lokalnych jeszcze aż tak źle nie jest grozi nam to, ponieważ temu chociażby rodzic ma lali jego jego OPTeamu nie występuje w Polsce jak też temperaturę polskie to wciąż dla niego za mało dlatego zarządca także nie mamy się zobaczy malarii, chociaż inne choroby przenoszone wraz z komarami czy muchami taka jest choroba, dzieląc przeżuwaczy ci z niebieskiego języka on to choroba tropikalna już występuje w Polsce tak naprawdę już tuż pod naszymi granicami granicami naszego kraju także myślę, że wiele chorób wirusów różnorodnych wędruje inni no i wielu jeszcze pewnie nie wiemy bo, ale to jest przepraszam to jest konsekwencja zmian klimatycznych jest to konsekwencja tego, że nie wiem, bo przez nieuwagę czasami zdarza się za plecy np. jakiś gatunek komara wraz z transportem owoców czy też światłowód to jest konsekwencja zmian klimatycznych, bo oczywiście możemy zawrzeć komara żywego do nas on załóżmy przeniesie nam nam to choroba jednak on nie będzie w stanie Ros rozmnożyć się w naszym kraju, więc on od jego potencjalną takiej zakazania niewielka natomiast ocieplanie klimatu to stwarza możliwości z roku na rok i rozwoju tej choroby, ale tak jak mówię, że niewiele dzieli tylko chorób malarii czy ręka one nadal potrzebują dużo dłuższego cyklu do Ros do rozwinięcia się pełnego także to jeszcze jeszcze nie u nas na szczęście czym są już w Polsce komary tygrysie, bo to jest chyba taka apokaliptyczna wręcz groźba, nad którą wszyscy się zastanawiają dzisiaj, próbując opędzić od tych komarów, które w tej chwili u nas są wiem, że komary przenoszą właśnie chociażby malarię komary molo liczy ona już występują w Polsce, ale właśnie przez te niedostateczne tak w naszym nasze szczęście temperatury te to malaria nie jest w stanie się jeszcze rozwinąć w naszym klimacie naszym w naszym kraju także nie należy jeść spać tak naprawdę komary, choć są nam doskwierają tą są bardzo ważnym ogniwem w ekosystemie pokarmem wielu gatunków ptaków inni proszę powiedzieć czy on jest takie nie, gdyby pan zechciał powiedzieć naszym słuchaczom również co jest istotniejsze w tym w tym procesie, który pan mówi w tym zjawisku, które obserwujemy to, że zjawiska pogodowe są bardzo ekstremalne czy czy to, że temperatury są rzeczywiście wyższe, bo mamy do czynienia z 1 strony z nawałnicami burzami z drugiej strony jest susza i pytanie co jest tutaj bardziej niekorzystne co nieco bardziej pogłębioną ten obraz zdecydowanie bardziej niekorzystne jest to taka średnia temperatura takie sytuacje ekstremalne są faktycznie miejscowo groźne mogą spowodować jakieś lokalne zachwiania ekosystemu jednak najbardziej dotkliwe są tak długo długo terminowe działania zmiany, czyli właśnie załóżmy wiele lat postępująca susza, choć teraz wydawałoby nam się że, że przecież w końcu źle podał, więc jak susza to jednak poziom wód gruntowych w Polsce Europie środkowej nadal bardzo niski spada, a postępująca oczywiście ma rację nie pomaga prócz komarów jakich powodów jeszcze powinniśmy obawiać, które są konsekwencją zmian klimatycznych u nas w kraju może ma pan dobre wiadomości, że nie ma takich, a tak naprawdę nie ma takich gatunków są nie ma tak naprawdę takich gatunków groźnych, które mogą był u nas występować, jeżeli naprawdę nie mamy się obawiać żyjemy naprawdę bezpiecznym miejscu jeśli chodzi o gatunki potencjalnie niebezpieczne, czyli poza Oscarem związkowym, który jest bardzo, przytaczając życie możemy być spokojni tak możemy być spokojni jeśli chodzi o naszą skórę, ale oczywiście należy patrzeć bardzo szeroko, ponieważ zmiana zasięgów wielu gatunków to też jest osuszanie susza, która wpływa na na całą takie po progi te bezkręgowców to wszystko wpływa na różnego rodzaju tzw. usługi jako systemowe i to to jest zachwiane to przekłada się też na nasze funkcjonowanie pani także, choć nie zobaczymy tego bezpośrednio na nas, że nie ugryzie nas jadowity Pająk to jednak my sami będziemy o tym, też cierpieć za chwilkę wrócimy do naszej rozmowy pan Mateusz Skłodowskiej ogrodu botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego pracownie edukację ekspert kampanii centrum współpracy dialogu Uniwersytetu Warszawskiego z moim państwa gościem to jest niedzielny magazyn Radia TOK FM oraz informacje niedzielne magazyny Radia TOK FM Przemysław Iwańczyk kłania się państwo ponownie chciałbym przywitać ponownie także naszego gościa pana Mateusza górowskiego dzień dobry panie Mateuszu czy dobry ponownie reprezentuje pan ogród botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego pracowni edukacji pan ekspertem kampanii centrum pracy dialogu Uniwersytetu Warszawskiego ma to pana pytanie, bo oczywiście to by chronić Planete zależy od zmian systemowych, gdzie nie wszystkie są wszystkim na rękę natomiast my w obrębie naszego ogródka podwórka jak zwał tak zwał też możemy zrobić wiele też pewnie nie wiem tacy domorośli ekolodzy też mają w planach szereg działań, które zapobiegłyby, by tej katastrofie, którą mamy do czynienia pan ma taki katalog może postępowania taki kanon, wg którego powinniśmy po prostu żyć, a które, by naszej planecie przyjął tak kropla drąży skałę, choć oczywiście duże zmiany potrzebują zmian systemowych to tak naprawdę bardzo ważny jest bardzo ważnym są nasze działania takie drobne lokalne myśl globalnie Działaj lokalnie tak mówi się co faktycznie jest prawda w ogrodzie botanicznym prowadzimy taką edukację, żeby właśnie tych takiej domorosłych ekologów tym osobom, które po prostu zależy na tym, żeby zmienić przekazujemy wiedzę na temat tego co można zrobić jak można, że nie było lepiej bardziej świadomie dla dla planety i właśnie z tego też powodu powstała taka pani uważnie na suszą prowadzona przez centrum współpracy dialogu Uniwersytetu Warszawskiego, ale też ogród botaniczny też bierze udział w tej kampanii wypuściliśmy też taki takie cykle filmów z kilku wywiadów ze specjalistami tzw. 100 pytań usłyszą tam takie tak naprawdę pytania, które drążą nas wszystkich zostało zadane specjalistą możemy dowiedzieć się no i rzeczowej wiedzy naukowej no dobrze, ale gdyby, gdybyśmy chcieli wymienić choćby 23 rzeczy, które można sobie wziąć do serca później wprowadzić w życie to Niewiem to byłoby zbieranie wody oraz wodne, które przecież tak mocno wpisały się choćby w kampanię prezydencką tak my bardzo bardzo zachęcamy do tego, aby dbać o wodę w swoim najbliższym otoczeniu, czyli np. zbieranie deszczówki jeśli mamy ogród zbierajmy deszczówkę zakładajmy ogrody deszczowe to, że trochę bardziej skomplikowane ale, ale warto tam woda nie ma potrzeby, żeby nam uciekała ze spływem powierzchniowym gdzieś dalej możemy ją zatrzymać na miejscu z niej korzystać też namawiamy do tego, aby np. rezygnować chociażby trawników trawniki są takim można powiedzieć taką patelnię, z której to woda paruje niesamowicie szybko możemy trawniki przykryte kołderką takim 10 takim załóżmy warstwą izolacyjną, czyli po prostu zasiać tam gatunki, które uniemożliwią parowanie wody zatrzymają wodę zarówno w tych roślinach, jaki sklep przez rozbudowany system korzeniowy, czyli po prostu sadzenie roślin okrywowych, które zatrzymają to woda w naszym czasie w naszej okolicy, by proszę wyjaśnić termin nam generalnie tylko roślin okrywowych to są rośliny, które po prostu tworzą okrywa na na ziemi to mogą być to może być zamiast trawnika może to być zasiana tzw. łąka kwietna, czyli po prostu zbiór bylin roślin jednorocznych, które tą wodę utrzymują, ale mogą to być rośnie też wieloletnie jakieś ozdobne czy to może być np. lek. Rumianka czy bluszcz pospolity czy Barlinek to po prostu możemy możemy to gleby przykryć roślinami po to, żeby ta gleba nadmiernie parowała bardzo modne też, ale rozumiem, że idące w sukurs przyrodzie jest zajmowanie się pszczołami w obrębie naszych gospodarstw będą popiera tak oczywiście to naprawdę stałe dzikie, bo to im należy się ochrona mówimy tutaj pszczoła miodna, która jest naprawdę gatunkiem obcym i ochrony nie wymaga to jest po prostu zwierzęciem hodowlanym ochronę należy gatunkom dzikim w Polsce mamy blisko 500 gatunków pszczół samotnych większości, które wymagają ochrony, czyli po prostu potrzebują ożywienia miejsca do rozwoju, ponieważ czemu przez wielu po prostu tego nie ma tego to zanika baza pokarmowa, czyli różnorodne różnorodność kwiatów zanika w środowisku dlatego też zamieniamy to takie pustynie zielone, czyli trawniki na zauszne kwitnące dywany kwiatów tzw. łąki kwietne dajemy im też miejsce do rozwoju dawniej nasze budownictwo, którzy się różniło było załóżmy drewniane gliniane tam jeszcze wcześniej oczywiście pozostał pozostała Warszawa Puszcza też tego nie mogły rozwijać dzisiaj w betonowym mieście już tych warunków nie ma dlatego dajemy miejsce pod postacią takiego domku dla zapylaczy, które wypełnione właśnie trzciną drewnem, jakim są członkami sieci nowymi te gatunki mogą znaleźć swoje kroku elementem też Pańskiej pasji jest to szerzenie świadomości ekologicznej wśród wśród Polaków jest z nią coraz lepiej pańskim zdaniem o tak jest lepiej, ale myślę, że bardzo o bardzo nierównomiernie rozłożone jest lepiej myślę tam, gdzie ta edukacja, a jest, czyli załóżmy Mości śmiało mogę powiedzieć warszawiacy już naprawdę są dużo bardziej świadomi, ponieważ edukacja tu występuję znakiem będziemy naprawdę widać duże zapotrzebowanie na szerzenie wiedzy po prostu ona edukacja taka proekologiczna o tym jak można zmienić swoje otoczenie bardzo powoli wędruje dalej, ale jesteśmy otwarci skłonny do zmian choćby choćby w obrębie tutaj ta zła własnego gospodarstwa i tego co robimy na co dzień, a myśli tak myślę, że to jest naprawdę bardzo ma bardzo pocieszające o nie może właśnie dostrzega się bardzo powszechnie chęć zmiany chociażby właśnie tych taki takich bardzo to ostatnią łąk kwietnych faktycznie dostrzegamy to, że jest to nie tylko zaleta taka estetyczna, że te dywany są piękne kwitnące, ale też pojawiają się tam owady, które wymierają na świecie i to ma przełożenie też na no właśnie ich dobrostan dziękuję panu bardzo za rozmowę pan Mateusz Skłodowskiej z ogrodu botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego był moim państwa gościem kłaniam się panu dziękuję bardzo, widzenia państwo państwo zapraszam teraz na informację dziękuję też wspólnie spędzony czas przynajmniej w tej części naszego magazynu, którego wydawczyni jest Małgorzata Łuczyńska realizatorami Szymon kuli, a także Maciek Gulczyński teraz informacje po informacjach strefa szefa, a państwem usłyszy się punktualnie o godzinie siedemnastej informacje Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: NIEDZIELNY MAGAZYN RADIA TOK FM - PRZEMYSŁAW IWAŃCZYK

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Black Weeks w TOK FM Premium to 60% zniżki na wszystkie pakiety. Podcasty i Radio TOK FM bez reklam w najniższej cenie w roku! Poznaj nowy pakiet "RAZEM" dla 3 osób.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA