REKLAMA

O książce "PRZEGRANE ZWYCIĘSTWO. WOJNA POLSKO-BOLSZEWICKA 1918–1920"

Historie Polski
Data emisji:
15-08-2020 20:00 (Powtórka: 15-08-2023)
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
52:36 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
Maciej Zakrocki dzień dobry zapraszam państwa na specjalne wydanie audycji historię Polski 15sierpnia w sobotę, a to dlatego, że to dzisiaj mamy setną rocznicę bitwy warszawskiej albo jeszcze jak inni mówili cudu nad Wisłą gościem audycji jest pan prof. Andrzej Chwalba Uniwersytet Jagielloński autor świeżo wydanej książki przegrane zwycięstwo, która to książka bardzo obszernie o tej całej historii opowiada dzień dobry pani profesor dobry panie, którzy dzień dobry Rozwiń » państwu jak bym może pana zapytać przede wszystkim o oto nad czym pan sam się zastanawia na początku swojego opracowania, kiedy ta wojna się zaczęła, bo bitwa to wiadomo kojarzymy konkretne daty natomiast, jeżeli wojna jest przez żadną ze stron niewypowiedziana no to pewnie historycy próbują ustalić, kiedy jest początek wg pana, kiedy nową właśnie na tym się pochyla i o o postulat próbują dalej skarbowe wyjściowy to to co zrobić ową portu, żeby ostatnio za wejście podkreśla, że początek to były zbrojne starcia na Polesiu w lutym roku 900 dziewiętnastego, ale się wydaje stąd taka sugestia, że to wojna przyszłości odrobinę wcześniej o 23 miesiące wcześniej to w 2 miejscach po pierwsze do Rosji nie powstały 2 polskie dywizje, które publikowały pod względem organizacyjnym Hallera dowódca polskiego Francji także tutaj nie może nas to dziwić, że powinności wice wojska organizowane w Rosji kontaktowego, a Polska we Francji i armia podlega naczelnemu dowódcy wojsk sprzymierzonych z PiS, czyli wszystkich wojsk aliancki marszałkowi Ferdinandowi osób tam no na Wschodzie Rosji doszło do pierwszych starć już w grudniu roku 900 osiemnastego między wojskami bolszewickimi działa po rzymskim o 1 z polskich dzięki i bo w przekonaniu skoro jest to armia Polska nadzór nad tą marką polityczny z kolei komitet na Polski uznawany przez aliantów za polską tymczasowy rząd, który o paszporty Polski Sejm albo wydają ten rząd wyciąga, choć Polski nie ma pożyczki na Zachodzie jest noc należała jednak uwzględnić drugi druga drugi punkt to jest Wilno pilnie znajdowała się pod znajdowała się Polska Samoobrona to było ich słaby, niemniej tyle mocny, że przyjęto 2 w końcowych dosłownie w Chinach godzina grudnia od roku 900 osiemnastego co prawda pewnie później na wiodąca od Wschodu armia czerwona wyprosiła wojska polskie wycofały z racji słabsze to mówię ten końcowego grudnia osiemnastego roku plus Rosja to jest przed panią początek czy ta klamra pewne te 1820 a, ale to jest dziś wydaje się bardzo ciekawe ważne rozważanie, dlatego że tu na chwilę przejdę do polityki historycznej już nawet bardziej współczesnej no bo też można znaleźć w różnego rodzaju opracowaniach takie próby wskazania, kto zawinił albo kto zaczął albo kto sprowokował no i oczywiście Rosjanie chętnie mówią, że to Polacy my jesteśmy przekonani, że to bolszewicka Rosja no i mamy na to całą masę argumentów, sięgając chociażby jeszcze nawet do Marksa, szukając tam informacji na temat tej rewolucji, która zostanie rozpalone na cały świat wiemy, że na pewno rosyjskich planach taki pomysł był szczególnie jak w Berlinie jeszcze rozpoczęła komunistyczna rewolucja mówiąc w skrócie no to to trudno takiej okazji skorzystać nie ruszyć na zachód przy okazji, przechodząc przez przez Polskę ją, zajmując no, ale jak z kolei spojrzymy na działania Piłsudskiego w tamtym okresie jego koncepcje włączania wschodnich ziem, że do Rzeczpospolitej czy to jakiś federacyjnej czy innej formie jeśli przypomnimy sobie właśnie też wyprawy Wileńską tą pierwszą czy działania zbrojne Piłsudskiego na Ukrainie chociażby ze znanym marszem na Kijów to jakby od tej strony na to spojrzeć, kto zaczął być z tego bierze problem problem to, że strony konfliktu Rosja bolszewicka i Republika Polska wkrótce wystąpi Polska uważały ziemie, które znajdowały się, a wschód od, a więc, jaki Bóg leki nie będą za swoje Rosja oboje pierwszy od czerwona uważała spółka Prosna, czyli łącznie z królestwem polskim to jest dawny Intel carów powinno być również częścią tego nowego imperium, które powstaje proszowickiego z kolei Polak twierdzili, że ziemia, które były częścią dawnej Rzeczpospolitej, by powinniśmy zbudować armia czerwona wchodziła na ziemie Litwy Ukrainy Białorusi uważam, że wkracza na swoje terytorium również Polacy obie strony obie strony miały pełne prawo w swoim przekonaniu do powołania i o tym jak to naprawdę będzie wyglądało to terytoria przejmie to miał rozstrzygnąć po rzecz ciekawa oba państwa, czyli Rosja bolszewicka i Polska wspominała o tym, narody zamieszkujące otrzymają jakieś tam po by z powodu narodowe dysku państwa może być ona pojawia się idea bardzo atrakcyjna narodu da wtedy realizowanego państwa związkowego to by związek równych w suwerennych republik oczywiście praktyka wyglądała zupełnie inaczej w przypadku Polski trzyma część polityków skupionych wokół zyski, bo to jest koncert, który widziała bowiem dla niego było najważniejsze wyrzucenie Rosji Europy odsunięcie Rosji jak najdalej na wschód może pójść z pogranicza wielkiego Księstwa moskiewskiego wieku szesnastego, czyli na wschód, a na Kaukazie na północ liczono na Sojusz zgodzi na Ormian z Azerami przeciwko przeciwko sile po państwa bolszewickiego także tutaj tego tego wniosku, aby obie to o swoje racje w związku z tym Potocki, który się pojawił dostarcza on czekały postu z tej koncepcji do, gdyby tak, choć oczywiście poza tymi koncepcjami takimi strategicznymi no mieliśmy jednak do czynienia też nie tylko z myśleniem, ale działaniami praktycznymi pan trochę tutaj już w wyprzedza fakty m.in. opisuje moment wejścia wojsk polskich do Kijowa no i wraca pan uwagę, że jednak poza co dużo mówić jednak dużą mniejszość Polaków, którzy tam zamieszkiwali oni z radością witali wojska jakiegoś wielkiego entuzjazmu nie było no, więc dlatego pytam czy jednak nie, tyle że chcę się bić w pierwszej to w dniu Wiktorii pod Warszawą no ale my nie mamy tutaj też trochę jak to się mówi potocznie za uszami wrosła w rozpętaniu tej wojny tak front ustabilizował się późną jesienią 900 dziewiętnastego botki na parę miesięcy działa wiadomo wiadomo zima poza poza Europą epizodem nagrań łotewską polskiej natomiast strona bolszewicka zaproponowała mu bałtyckich Polsce Rumunii zawarcie pokoju są sporo dziś myślą lekami czy to był o prawdzie to była tylko dryfowanie czy rzeczywiście czy to może mówić istotę istotne jest to, że prowadzi Polska ono wywołała entuzjazm Moskwie to powinno niepokoić leni troski by, że Piłsudski puszył na kiju to problem klubie Przyboś Ukraińcy w Republice ludowej, ale jak przejrzymy jakiegoś czasu rolnicy dzienniki pisane przez polskich świadków owi nikt nie wspominał o tym, że ich będzie ukraiński przypominano, że Piłsudski ruszył sprawdzą szlakiem Bolesława Chrobrego ustawiono go głosowe problem porównywano go Bogiem wojny taki, jaki był na to, a w Warszawie zgotowali mu prawdziwe nawet kulisty co cesarskie 3 czy Polski przyjedzie, kiedy Pluciński oba, dlaczego się Legii troski, a to dlatego atak był była aktywna święte to na prawidło wszystkiego co dobre historie Rosji Rosja jak wiadomo dziś wspiera się z Ukrainą o to czy Kijów był początkiem Rosji z wyjątkiem Ukrainy, ale wiadomo Rosjanie mają początkiem wielkiego Księstwa litewskiego wielkiego Księstwa wielkiego Księstwa litewskiego, który na części ruskie wielkiego ustawa z moskiewskiego i Rusi Kijowskiej czy tych 3 części ruska wielkie Księstwo litewskie, bo Moskwa już róż wszystko powstało państwo pełnomorskie i podniesienia ręki na ten świat miasto wywołało oburzenie na piątek Rosja zaczyna się wojna Jana to nie jest wolna wolna Rosja tylko bolszewickiej w końcu akces do armii czerwonej zgłosiło kilka tysięcy białych oficerów na czele z generałem w Rosji najwybitniejszym rosyjskim straty wojenne pierwszy wolny co było nie lada sensacją może być możliwość skali kalibru Europejskiego co najmniej i to sztabowcy dawni Forst absolwenci uczelni europejskich rosyjskiej prowadzą armie czerwone przeciw przeciwko Polsce w ramach tej konserwy, czyli latynoskiego atak na kiju był możliwy parę niebios to one wiadomo, jaką mogli otrzymać o w związku z tym powinna niepokoić i sam Piłsudski choć, pisząc idzie do, ale sam Czerwiński cóż małżonki obok bramki powiada, że jest zaskoczony zaskoczony, że Włochy i wyraża mokre, czyli Moskale czy równie uciekają nie chcą ROD żadnych negocjacji no jak prawdę ci nie dziwi bowiem ani czerwona miała, gdzie uciekać wiem jak to było w wypadku Napoleona wiem jak w przypadku dymisji jak kiedyś też mniejsze wycofać i ostatek również tutaj zastosowali, czyli kraje zbrojnego konfliktu, a wciągali głąb wielkiego tego państwa wojsko polskie, które się, bo tu opuściło kilka nowości Piłsudski zorientował, że to pułapka pułapka tego powiedział stop zakapturzony maszerować nie będziemy, a na północy za ryzyko co widać też szanować nie będzie zostanie łatwo okrągłymi i pokonaniu robić, bo się decyzją linii na wstępuje szybki przerzut wojsk w głębi państwa na tzw zachodni, ale jako Budionnego na północy Arnie aż 4 ary ram frontu Zachodniego kierowanego przez Tucholskich, bo pan, że osiągają wagę również moralną bowiem udało się wrócić propagandy bolszewickiej taką ojczyzną narrację i biało Polacy agenci rząd wariantu tam, gdzie oni realizują interesy kapitalistów francuski i odebrać nam kapitał został do zainwestowania, aby je przy czym to, które by bolszewicy uczyniliśmy dla rosyjskiego Polacy odebrać walców za film o podatku obce francuski czy angielskie, a wnioski interesy to musiał się z myślą skończyć się skończyły no no ale dobrze to jest dobry mimo no właśnie to jest dobry moment, żeby powiedzieć to rzeczywiście jak to było z tą Anglią Francją czy to co się dzieje, a przecież mamy konferencję pokojową no mamy te wszystkie oczekiwania szczególnie Brytyjczyków Francuzów coraz mniej może Amerykanów, że to jednak te zwycięskie mocarstwa będą rysowały mapę Europy czy rzeczywiście już nie mówię, że byliśmy agentami Andante, ale czy to te wszystkie poczynania, które się dzieją od końca roku osiemnastego przez 19 dwudziesty początek dwudziestego roku spotykają się właśnie taką akceptacją mamy po swojej stronie tym, że Andante czy oni jednak uważają, że to nie polskie wojsko będzie ustawiało ustanawiał granice na Wschodzie tylko zwycięskie mocarstwa tak jest bardzo bardzo ważny moment dziękuję, że przejmie bowiem przypomnieć, że w traktacie opisany w Wersalu, który kończy konferencję pokojową w Paryżu panowie ten ład wersalski w Europie jest bardzo ważne zdanie z o architekturze Europejskiej aktywiści po politycznym o granicach decyduje kontakt z mocą ten mocno nogą się one duże litery Robert językowych angielskiej francuskiej główne mocarstwa sprzymierzone i to głównie tam powstrzymuje żonę czy tzw. wielka czwórka w Europie, bo jeszcze Włoch, ale wiadomo pisze i dali w tym w tym szczególnie nie liczyły za Amerykę, ale ona też za chwilę dla swoich prawniczych zostaje ta dwójka padłoby to one mają budować o granicach Europie w tym również ogranicza pomnik czy tylko dotyczy tej części zachodniej, która w, którą Juszczyka tak to warszawski również wschodni np. granicę z Turcją Grecją graty z Rumunią, a Rosją to wszystko jest w kwestii wielkich mocą Piłsudski no tytułuje się na końcowe wariantami one by pozoruje, że współdziała z nim faktycznie realizuje własną politykę na Wschodzie powiadają, że nie są to cele imperialne on chce zabezpieczyć interesy tamtejszych narodów Litwinów Łotyszów Ukraińców musimy przed agresją ze strony armii czerwonej, ale wiadomo, że póki Polacy odnoszą sukcesy, a ja i niewiele mogli uczynić potężnie chcieli cofnąć wsparcie Polakom politycznego wojskowego bowiem może wojna, którą Polacy prowadzą na Wschodzie jest zgoda interesami aliantów nie chcą utracić zainwestowanych miliardów różnych walut na terenie natury Rosji z tym, że a, jaki stawiają na Białoruś Rosję i uważają, że to Tusk powinien się z tą białą Rosją porozumienie, a z kolei jadą Suski białą Rosją publiki, bo biała Rosja jak Polski, a Rosja chce Polski po mojej skromnej co najwyżej co najwyżej i to jeszcze pod protektoratem rosyjskim także tutaj z gąską punktu czerwona Rosja biała Rosja alianci jeszcze narody, które mają swoje własne jak Litwini Ukraińcy chcą budują budować swoją wojnę Wall właśnie po państwa narodowe i poruszają się w tym już w tym rozgardiaszu różnymi słup wiemy się wykluczają niezwykle skomplikowane i niekoniecznie zawsze jest po naszej myśli, a jeszcze, jakby tego było mało można powiedzieć, że całą tę komplikację potęgują takie obiektywne warunki doprowadzenia chociażby tych działań zbrojnych i chciałbym poprosić pana takie skrótowe siłą rzeczy przedstawienie sił, które mają stanąć naprzeciwko siebie zwraca pan uwagę w swojej książce jak ogromnym problemem dla nowo powstałego państwa polskiego przecież do niedawna podzielonego przez 3 zaborców, a zatem służyli w armiach zaborców Polsce Polacy dysponując różnego rodzaju i mundurami i przepisami uzbrojeniem i zasadami itd. itd. do jej tak jak wielokrotnie mówiliśmy przy okazji stulecia niepodległości jak wielkim wyzwaniem było wstrzymanie tych kawałków 1 organizm tak jak się spojrzy na wojsko to dopiero wydaje się nieprawdopodobne, żeby w tak skomplikowanej sytuacji, kiedy jest tyle rodzajów amunicji karabinów działu no właśnie plus te wszystkie rzeczy związane z wyszkoleniem żołnierzy regulaminami tak dalej, żeby raptem stworzyć 1 silną armię, która jest w stanie walczyć z potęgą, ale właśnie czy potem czy co będzie kolejnej części moim pytaniem czy po tamtej stronie ci, którzy też mają dopiero swoje nowe państwo w rozumieniu ustrojowym, którzy przynajmniej początkowo odrzucają dziedzictwo burżuazyjnej Rosji, którzy nie mają zaufania do doświadczonych oficerów, choć wspomniał pan o tym jak umiejętnie przetworzyć tę wojnę na wojnę ojczyźnianą bolszewicy liderzy bolszewików i i w związku z tym wciągnęli również białych oficerów na swoją stronę, ale Alto to jest fascynująca opowieść no no właśnie w biegu, bo tak to wygląda, bo w biegu, tocząc wojny paru miejscach, bo mówimy jej również wojnę w Galicji z Ukraińcami mieliśmy wolne, że przynajmniej konflikt zbrojny co jakiś czas osób ją od 5 przed traktatem wersalskim napięcie z Niemcami powstał front zachodni, bo wydawało się, że Niemcy nie pozwolą na przejęcie przez Polskę, by Polski Pomorza i uderzą do armii polskiej, aby Piłsudski czerwona jeszcze mieliśmy powstanie wielkopolskie po powstaniu Wielkopolskim, że także tutaj jest jest możliwy konflikt powtarza musi jednocześnie powstawać państwo wojsko, a wojsko może być przez państwo, czyli to państwo musi być to określić poziomy już wojsko i Prostak wojsko polskie składało się strzegł poznał autonomicznych de facto co zwanego wojska krajowego, które tworzone od podstaw od listopada grudnia roku roku dwunastego poprzez nabór Ochotniczy i pobór pobór przymusowy, ale mamy również na koncie umundurowaną wyszkolono wielkimi ambicjami armii Hallera, gdzie 13 żołnierzy to są emigranci polscy mieszkańcy stanu rzeczonej nie wszyscy zdają już jak Polski pragnę również z wydawania wózka w języku język angielski mami emigrantów stron, które są już tej armii Hallera wreszcie mamy sporo, ponieważ pan, kto był łaskaw w powstaniu Wielkopolskim ma armię Wielkopolską, która pod koniec działań wojennych ponad 100 000 żołnierzy o nieprawdopodobne myślę tylko pola dla celów gen. Józef Dowbor-Muśnicki między tymi 3 Józefa Józefem Piłsudskim Józef MHM, a Józef Dowbor-Muśnicki noc trwa rywalizacja kazus szokowały żołnierz naprawdę pierwszym dowódcą, ale mózg uważają, że Piłsudski nie powinien, aby naczelny wodę opłaty nawet gdy tak, aby nie był w wojsku nie ukończył żadnej szkoły wojskowej także oni są stawów co burzy, którzy dowodzili Kimi wielki zasięg większy formacjami ta rywalizacja powodowała również 5 między oficerami żołnierzami umocowanie do karabinów były kary było bardzo dużo potu szybkie wytwórnie, a Europejski był tutaj reprezentowane również żołnierze mieli kolegia, a nawet w obecnej karabiny fińskiej tak można powiedzieć trafiły tu do do wojska polskiego także, a Polski przemysł projekt zmniejsza ją nie produkowano karabinów remontowano nie produkowano udział, czyli ciężki sprzęt w tym karabiny maszynowe należało importować, by cały czas zależy od portu itd. sprawy ją bojkotem dostawy broni amunicji do Polski dlatego dwudziestego roku dostawały spowodował słowo mogło, że rząd nie mieliby karabiny ani mieliby do tej amunicji żołnierze, którzy byliby kartami pierwsze światowe już granicy nie rozkazu serwować przerwać ogień nie rozumie należało to powinni po niemiecku i wtedy dopiero rozumieć słabsze osiągi bowiem komend do studni austriackiej chodzi o to podstawą zwrotu wojenny była, bo dokumentu Koper niemiecko podobnie jak weterani armii niemieckiej już znali jak niemiecki, który w ogóle nie rozumieli języka polskiego cóż się Polakami takie dowodzenie w takiej sytuacji i sprawy trudne i Piłsudski podejmuje działania rozbito ustaleń unifikacji, żeby ujednolicić broń wyposażenie komend i regulaminu szkoły i zwyczaje oczywiście brać do końca nie mogło to powodu orzekł, które dywizje miały czym numeracja numeracja nie bardzo którymi dowodził która, która naprawdę jest właściwa stąd nie wszyscy generałowie dowódcy dywizji rok i pory, bo uważają, że są inną wizją niż zostało poddane grupa jedno o tym filmie mówi świętujemy ciężką bitwę ale, ale warto pamiętać od kuchni żołnierskiej i kuchni wojennej, a tak Bujny wolno mówił trudno było kilkaset tysięcy złotych pochodzących z różnych środowisk uczynić uczynić, którym wspaniałym również dyscyplinował jest jeszcze 1 element, który chciał pana zapytać, bo mi się trochę kojarzy też z naszymi już współczesnymi dylematami dotyczącymi okresu transformacji przed 30 laty chodzi o to, że ogromna część kadry i tutaj najwyższej to byli żołnierze właśnie, którzy jeszcze przed chwilą służyli w armii zaborców przywołuje pan w swojej książce taką tabele, która została opracowana przez Mieczysława cieple Wicia w pracy wojsko polskie w latach 1426 jest to tabela generałowie oficerowie wojska polskiego w 1921 roku, a więc rok później, ale rozumiem, że te proporcje się specjalnie nie zmieniają i pan i w tej tabeli jest napisane, że na 145 generałów armii rosyjskiej było 66 z armii austriackiej 60, więc 126 na 145 generałów to byli generałowie, którzy służyli zaborcy 3 generałów było armii niemieckiej tylko w tej proporcji można powiedzieć 12 z Legionów polskich 4 armii Hallera ja jak jak sobie z tym radzono czy to Piłsudski widział jako atut, że np. ci generałowie, którzy służyli w wojsku carskim no to to lepiej będą widzieli właśnie jak tamci będą działać, jakie będą mieli pomysły co do prowadzenia wojny czy dla niektórych to jednak mogło być jakiś rodzaj co najmniej znaku zapytania czy ci co służyli zaborcom, a więc temu, który gnębił nasz naród ze wysyłał na zsyłki w zamykał w firmach wieszał itd. czy to są najlepsi patrioci do obrony ojczyzny no właśnie tak to bardzo bardzo ciekawy wątek Piłsudski nie miał zaufania do generałów oficerów armii rosyjskiej ani generał armii austriackiej, choć sam później ich właśnie generała armii rosyjskiej prawie wyłącznie dla języka polskiego ścisk, ale osoby wnioski nie zdali języka polskiego zaliczali niemieckiej i to mój język nr 1 z trójki Polaka dlatego Piłsudski w obozie charakterystyczna żył wyłącznie w swoim, czyli legionistą na ich in pierwsze brygady po to, z życia brygada druga przygoda to do nich osadu opowiada taka wioska do takiego zaufania i tam też wpisują dowództwo, które powstało opinię pozostałym to są właśnie obliczano Legion, kto wykonuje 1 z najsłynniejszych operacji w pierwszej fazie wojny czy operację Wileńską kwietnia roku dziewiętnastego no 4 legionowe siły atak na zysk również oficerowie legionowi co przygotowuje atak na znaki ma się w pierwszym szeregu znowu oficerowi w głowie regionowi, kto przygotowuje przeprowadza kąt uderzenie znad rzeki Wieprz obliczono regionowi także to jemu potrzebę, bo już patrzył co będzie po wierzy, że będzie to wojna zwycięska, ale po wojnie, gdzie też wojna dla środkami cywilnymi o zdobycz utrzymali była i tu postaci byczyńskiej operacji 1 będzie przesądzają o jego przekonaniu, który uwiarygodni ekipę Piłsudczyków jako jedyną, która powinna po służy dalej podszywających, bo nasze spędziła w stroju najlepiej za rosyjski tu tacy po niepewni populacja się Polacy podobnie jak armia usteckiej jest prawdziwi Polacy ci najprawdziwsze to są oficerowi Legionową tak rzeczywiście będzie wyglądało po zamachu majowym, że wszystkie operacje legionowe będą traktowane jako operacja to wojska polskiego, aby wyglądało to, że wojsko polskie było do meczów i oficerów legionowych i to dzięki nim on się to zwycięstwo zostało zapewnione dlatego oficer, którzy mieli inne zdanie Rozwadowskiego nie wiemy ostatecznie korzystał niewykluczone, że pomoże, że ktoś mu pomógł w śmierci Włodzimierz Zagórski armii austriackiej do, że skończył prawdopodobnie został został zabity o Sikorskim zapomniała oni są zupełnie na docentowi no dobór sam mam się o ich wyeliminował bowiem przyjął dowództwa, których ludzki zaproponował, więc dojść, że nie uczestniczy także na placu boju pozostali sami swoi oni przygotowują witał realizowaną wersje bitwy warszawskiej polsko bolszewickiej będzie później, jakby zażądał, więc prawo państwa był bardzo użyteczne potrzeb umocnieniu państwo, ale również straciła, ale szok może warto wspomnieć, że co są też są wspomnienia pod koniec przeciw oficerowie i nowi, którzy będą z generałem 3009. roku będą na spotkaniu z wojskami niemieckimi Wehrmachtu z obrażeniami rąk mówiącego, bo ten również i morza, bo dopadł czy częścią mitu uwierzyli sprawa się dwudziesty roku w ten sposób, bijąc udało zapewnić życia, w którym zdamy sobie radę sami podobnie walczą czy lekceważono wkład lotnictwo co było też pewniakiem wojny dwudziestego roku, że najlepszymi logiki Amerykanie no właśnie o odsyłam skład się do książki pana profesora, gdzie jest bardzo dużo ciekawych szczegółowych opisów dotyczących polskiej armii również od strony nawet takiej jak aprowizacja jak buty właśnie jak mundury utworzono wszystko jest, więc PRL-u no właśnie, ale mamy też, żeby też, by o tym, powiedzieć trochę tej armii wroga, bo taki jest wyobrażenie właśnie że, że to ta armia nadchodząca właśnie na to co są takie zabrudzone chłopaki niemal często przedstawiani właśnie jako jakiś taki Znicza zdziczałe prymitywne ludy no, a sam pan też przywołuje, że jak Piłsudski 14sierpnia dwudziestego roku, więc tuż przed bitwą warszawską wizytą wizytował oddziały to co się okazało, że 30% żołnierzy polskich było Bosych kolejne 2030% miało buty szmatami no ale tak mu tytułu odsyłam do do książki no to jak to było tną armię wroga no właśnie po rewolucji listopadowej październikowej miały Bolek wagi nowa formacja typowo milicyjna taka zbieranina pójdą różnych osób, które były połączone ideom dom rewolucyjną i Lenin Trocki troski to postać wtedy nr 2 doszło do przekonania, że takimi formacjami to my nie wygra stąd decyzja o powołaniu więcej o rok wcześniej przy powstaniu wojska polskiego Jana Dzierżona ma kilka lat po około 1012 miesięcy więcej na osiągnięcie dojrzałości armia, a Polska powstaje armia czerwona i teraz tak uchwała ta dyskusja w kierownictwie czy byłaby czy powinno to armia dowodzona przez komisarzy politycznych czy jednak czy generał wybrano takie rozwiązanie hybrydowe mianowicie, że w polu dochodzą generałowie oficerowie ciast, czyli sprawdzeni działania wojskowych nie my nie mamy do nich zaufania, ponieważ biali 2 w Ostrowie w związku z tym przy każdej armii froncie dywizji istnieli powołani specjalni komisarzy 1 taki najbardziej znany komisarzy oto przebudują będzie będzie Józef Wissarionowicz Stalin i to ostateczną decyzję o natarciu czy pani udział podejmowali komisarze, bo Bóg dał na poziomie frontu Daria miała łączyć entuzjazm rewolucyjny, a więc armia francuska czasów rewolucji taką solidnością dyscyplinom dawnej armii carskiej czternastego roku w jakimś stopniu się udało, niemniej do momentu, o którym wspominaliśmy, czyli do wyprawy Kijowskiej Piłsudskiego dezercja była olbrzymim problemem osobą masowo uciekali na końcu po tylu latach wojny trudno się bić co ważne polskie trybuny Jackowi nie tak dużo od momentu zajęcia Kijowa ta realizacja wychowanie spada, bo wszyscy zaczynają to wojnę wojna Ojczyźniana co do wyposażenia no jest problem to były objął 2 głosy 12 armii polskiej i armii czerwonej brakowało obuwia zajmie sobie później po pokojach zabitych, a niekiedy radnych zdejmowano przywdziewając przewijała swoje nogi o nim od problemów ze szczeblem, dlatego że chcemy zbrojeniowy dawny Rostowski był słaby z tego co Rosja carska wojnę przegrała, bo nie miała wystarczającej ilości broni amunicji armat teraz ze względu na blokadę gospodarczą ze strony aliantów no również również jest również problem może niejednokrotnie oni byli wyposażeni grosz zdobytą na biały już niejednokrotnie dysponowali hełmami brytyjskim czasów pierwszej wojny światowej i karabinami brytyjski ewentualnie francuskimi jak zdobyli na Polakach amunicję do tak ratownicy osobową w pewnym momencie angielską bądź to część francuską no właśnie, czyli taki mamy mniej więcej stan tych tych wojsk, niemniej jednak nawet przy tych wszystkich mankamentach co tu dużo mówić no Rosjanie pod tą Warszawy podchodzą tak jak powiedziałem wszystko możemy zasadnie tak, bo wtedy ciasto osiągnęli właśnie na północy przewagę ponad dwukrotną liczebną nad wojskami polskimi i ta przewaga spowodowała nie przewagę jakości tylko przewaga ilości spowodowała, że tak szybko zasługi dla wojska polskie w kierunku Zachodu no właśnie teraz dni znowu odsyłam do książki pana profesora wszystko dokładnie można prześledzić jak przebiegały te zmagania militarne jak właśnie armie bolszewickie podchodziły coraz bliżej to to przypominam też za panem profesorem front potężny szerokości 800km więc, więc łatwo wyobrazić różnego rodzaju i problemy z koordynacją działań z zaopatrzeniem armii tak dalej na pewno to, że są pod Warszawą powoduje też, że od tej strony armia najeźdźcy ma coraz więcej problemów ale, odsyłając do książki chce jednak w audycji jeszcze zapytać pana takie wątki, które czasami się pojawiają szczególnie podnoszą to dzisiaj działaczy polskiego Stronnictwa Ludowego może właśnie, gdyby nie Witos Rozwadowski to to na dobrą sprawę nie wiadomo, jakby pod Warszawą było i zwracają uwagę na te elementy, które się pana książce też pojawiają się jednak rzeczywiście mówi się o jakimś trochę załamaniu Piłsudskiego w tym okresie mówi się o tym, to jest fakt także 12sierpnia składa na ręce Witosa rezygnację ze stanowiska naczelnego wodza do nikt oczywiście niektórzy tłumaczą, że to jest pewnego rodzaju też gra po to, aby właśnie no wszyscy zwrócili się potem do niego, żeby jednak tym naczelnym wodzem został toby wzmocniło jego pozycję, ale dziś sąd te informacje, że Piłsudski opuszcza stolicę gdzieś tam jedzie na południe sama żona przywołuje pan też ten cytat pani Aleksandra po latach wspominała, że przed wyjazdem do Puław był zmęczony posępny no to niektórzy właśnie podchwytują to był rodzaj jakiegoś załamania nerwowego i dopiero właśnie Rozwadowski to wszystko wziął swoje ręce i kości jedno on jest tutaj głównym ojcem sukcesu tak oczywiście pojawiały się plotki rozmaite niektórzy powiadają wskaże zdradził i uciekł Dolina był socjalistą, a może nawet komunistom, że tylko udawał polskiego patriotę i powiadają, że zgromadziło majątek myślą Szwajcarii pan miał zabezpieczone konto bankowe i tam będzie generalnie spokojne źródeł swoich ostatnich dni, porzucając Polskę marnie także to plotki rozpuszczane przez jego przeciwników politycznych w tym ludowców w tym narodowców na pewno jemu też bardzo przeszkadzała jej dziecko przeszkadzało zachowanie polskich oficerów generał odpowiedzialny za działania wojenne no bo jednak łatwość oddania winna fakt bez klubu nawet ochrony Grodna i wystawiało dobrego świadectwa, ale jak właśnie sytuacją gen. Żeligowski nastąpiło nastąpiła taka psychoza wśród żołnierzy cofaniu się oboje czy mamy atakować ma oszacować tak się powinni wysoko i to przeciwdziałanie temu co pani się nastąpiło dopiero w pierwszych dniach sierpnia, kiedy nastąpiłaby przewrót w tym myśleniu o wojnie o obowiązkach wobec państwa ojczyzny jak po stronie polskiej pewnością powstanie rządu Witosa Daszyńskiego czy apel do obu polskich do polskich robotników spowodował, że po pierwsze, ani chłopi, ale nawet robotnicy nie poparli armii czerwonej żaden sposób idea rewolucyjna była absolutnie obca silniejsza była idea narodowa 2, że powstała ta Roda obrony państwa bardzo dobrze pracująca działał fantastycznie to jest dziś postać trochę zapomniano Kazimierz Soćko Sosnkowski uznamy dobry sposób Legionów namiotu wykonał piętą pracę organizacyjną, ale popatrzymy również na skuteczność polskiej propozycji może być w zakresie propagandy, bo żaden z rozwojem ekologicznej, kiedy udało się prawie wszystkich polskich wielkich artystów scen twórców tak jak literaci aktorzy może być budzi celebryci oby celebryci zaangażowali się bardzo mocno wy działania zbrojne, jeżeli podział zachęca do Brożka pisała płomienną odezwę także Polska powodowało, że obecność ludzi sztuki ludzi kultury wpływała drogą obecność kobiet kobiet które, które wzywały trwały warszawski chór jak mówiły do do walki mówił pan mi się zatem, że same też się do walki chciałem go tak grali tak bataliony bawiono się rola tutaj kościoła i rola mody to i tak też odrębna sprawa, skąd to wytwarzał taki klimat poziom gotowości w tym klimacie gotowości pojawia się, gdy bardzo dobra mianowicie idea armii Ochotniczej młodzi ludzie bez często bez żadnego przeszkolenia wojskowego, ale silny duchem podnieśli te nastroje i przyczynił się do tego przewrotu mentalnego uciekać od pracy, aby stawiać Parnica pars obu, a następnie kod atakować i pokonywać nawet liczniejsze oddziały strony przeciwnej, ale może powiedzie wojsk nacierających też miały już sporo w nogach to tak w normalnie, że o ofensywie muszą kiedyś się zatrzymać one one słabną energia oper, gdyby słabi na to czekano i Piłsudski też tutaj dobrze to to zdiagnozował tak być tutaj jego załamań oczywiście wiemy, że wysoko miał po Scooby stan ducha, ale skądinąd wsuwa się dziwić przed 30 lat marzył o tym, żeby powstała Polska, która odetnie Rosja daleko na skup może o tym, że rozwija Rosję na kawałki tak starający się z państw narodowych wobec nas buforowych, bo plany sypały się z dnia na dzień wyglądało to ono bardziej dramatycznie nawet powiedział osoba silna duchem nie była w stanie tego wszystkiego widać, ale w końcu tych ostatnich dniach przed kąt uderzenia i Litwą warszawską, żeby zebrać się w sobie staną na wysokości zadania i to on odpowiada za zwycięstwo, ale głównie za porażkę Rozwadowskiego bardzo dobry sztabowcy Białystok udział w przygotowaniu zwycięstwa, ale decyzję ostateczną podejmuje Piłsudski no to w ostatniej części mamy jeszcze jakieś 3 minuty poprosił pana o odpowiedź na kluczowe dla mnie pytanie, dlaczego zatytułował pan swoją książkę przegrane zwycięstwo czy to jest tylko właśnie związane z tym nie realizowaniem wizji Piłsudskiego tej Rzeczypospolitej na Wschodzie właśnie tak jak jak dzisiaj panu opisywał jeszcze jakiś inny powód dlatego tytuł no oczywiście sam Piłsudski jesienią przyznał bowiem również, że to zwycięstwo przegrał bowiem, choć zwycięża nad wiernymi pod Warszawą to jednak ktoś inny zdecydował o składzie delegacji polskiej o warunkach pokoju Jon kierunkach negocjacji ze stroną bolszewicką, a przeciwnicy politycznym jego narodowcy ludowcy byli inną wizję stąd jego przegrana, ale równie przegraną była ta klęska wizerunkowa wizerunek zwycięskiego w akcji wygląda jako jako prawdziwego wycięte, bo musiał boleć ludzkiego musiał również pole, że alianci nie złożyli mu gratuluję, bo zwycięzcy warszawski dzisiejsze wydawało, że przywódcy świata powinni Piłsudskiemu wysłać telegram gratulacyjny i się takiego nie stało, a Anglicy Włosi premierzy wysłali gratulacje do akcji wygląda i później przez długie lata to on był tym królem zwycięstwo to Osowo bytu w Polsce przeżywa bardzo to kupi się Rozwadowski Piłsudski, ale na możliwość na rynkach światowych ten konkurs przebiega nie po naszej myśli, bo tam właśnie wygrywają ci, którzy faktycznie na przewidział swoją większego wpływu nie mieli tak już w wypadku historii, kiedy państwo znikąd próbuje zająć miejsce, które jeszcze dla niego przy stole prezydialnym nie było przewija naiwnością cesja praw, że prawa wioska spowodowała to wreszcie Anglicy Francuzi przejęli władzę na historią polskich granic oni narzucają znika żona oni narzucają granice stosować się utrata Załomia i narzucają granicę również Litwo, że inna Wileńszczyzna będzie po stronie litewskiej wcześniej za zgodą zresztą, bo po stronie polskiej to drewno straty terytorialne bardzo bardzo poważne niestety chciałby już Mazur już nie mówiąc o tym, choć to jesteś na na dłuższą opowieść historia również takie straty nazwijmy to relacji do sąsiedzkich prawda jednak pokój ryski z punktu widzenia Ukrainy to jest też rodzaj opuszczenia co najmniej jeśli nie zdrady ze strony Polski no, a cała historia litewska w tej wojnie na pewno ciągle też gdzieś tam wybrzmiewa w naszych animozje i stosunkach no tak nie byłoby nie było zbrojnego zajęcia Zaolzia ja nie byłoby buntu Żeligowskiego, który dzisiaj jest pod przewodnictwem wymaga również czasem polityka historyczna rosyjską kremlowską, gdyby jednak nie było tej wyprawy wyprawy Kijowskiej, która jednak nie mogła osiągnąć zakładane cele przyniosła jednak bardzo bardzo widoczne dzisiaj dzisiaj skutki w każdym razie warto jest poznawać historię, bo potem się nie dziwimy, dlaczego coś dzisiaj dzieje kiedy, kiedy prześledzimy co się wydarzyło nawet 100 lat temu, a w przybliżeniu tej historii pomógł nam się pan prof. Andrzej Chwalba Uniwersytet Jagielloński autor wielu książek, ale polecam szczególnie ostatnio przegrane zwycięstwo panie profesorze bardzo dziękuję za rozmowę ja serdecznie panu rektorowi dziękuję bardzo, dziękuję państwu Maciej Zakrocki miłego wieczoru Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: HISTORIE POLSKI

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej! Dostęp do nagradzanych podcastów, wszystkich audycji z anteny oraz Radio TOK FM bez reklam w świątecznej zniżce.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA