dr Jakub Dąbrowski: "Zdjęcie prac Pawła Susida to forma cenzury prewencyjnej"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

kultura osobista dobry wieczór przed mikrofonem Marta Perchuć Burzyńska gośćmi kultury osobistej są dzisiaj Paweł Suszek malarz rysownik projektant profesor warszawskiej ASP i dr Jakub Dąbrowski z katedry historii sztuki również warszawska ASP autor książki cenzura w sztuce polskiej po osiemdziesiątym dziewiątym roku witam panów bardzo serdecznie wieczór dzieli go o to by nie panie profesorze zwracam się do Pawła susze daczy mógłby pan na początku w kilku słowach Rozwiń » opowiedzieć o swojej wystawie, której jednak nie zobaczymy w teatrze wielkim Operze narodowej w Warszawie no to przykra sprawa wyglądała pokrótce w ten sposób zostałem zaproszony przez kuratora galerii Opera pana Marcina dziś do przestrzeni wystawy w przestrzeni tracą wielkiego to jest to ci duże pomieszczenie, gdzie znajdują się kasy i było tam kilka wystaw w ciekawych artystów do tej pory, więc zgodziłem się z przyjemnością mu zaczęliśmy przygotowywać tę wystawę lub o obrazy zostały zbliżonego to oprawy z w poniedziałek zespół tygodniu przyjechałem Ross Ross umieszczać te obrazy od razu wieszaliśmy na ścianach wszystko udało to znaczy poza tym, że na początku do 5 gazów prokurator miał zastrzeżenia, że na coś jakiś podobały się komuś ze względu na treść objaśnienia w tych swoich obrazach umieszczą słowa jako treść obrazu wprost przekazano no ale wystawy żeśmy powiesili wpłynął właśnie miałem akurat dyplomy we wtorek przyjechałem do danego środka, żeby zobaczyć to jak mojego pomysłu były rozmieszczone wszystko wisiało na ścianie wtedy Tal macie przecież przedstawił mnie z panią z działu promocji, które poszkodowany był duszony i wspomniał jeszcze może 2 obrazy trzeba było zapłacić 3 przed samym rozstaniem to było w środę ja, ale boi się nie mieściły nie, bo ze względu na treść Senat w obrazach jak było ich treść równo na 1 obrazie było o prostytucji spalający o z napisem łaski wiary dziś trzeba stoczyć się drugi był od treści, jeżeli organ płciowy nie z powodu mieszczą w samym centrum człowieka gustuje miałyby w roku wsparci obyczajową wyborczej o politycznym ma charakter tych, którzy rozumiejąc wątpliwości, ale wskaźnik się, że sprawa wyglądała tak, żeby czwartych po południu ze zwolnienia następnie przyjechał do mnie pan kurator i oświadczył, że wystawa już cała wielka i odbędzie się, kiedy pytałem się uzasadnienie powiedział, że noc zresztą wiele osób miało zastrzeżenia kręcili się i New moją prośbę dostałem następnego dnia takie oświadczenie, które zamieściłem na Facebooku, na którym w, którym było wyjaśnienie, że ze względów pandemii wąskiej przestrzeni możliwości tłoczenia się Pobrzeże 800 osób projekt tak jak ludzie szczeci stacji goście zgarnęli 7 ustawy sztuki współczesnej, więc to oświadczenie ciężko było również satysfakcjonujący, ale fakty fakty się stało muszę przyznać, że współpraca panu zwróciłam się piszą poddała się bardzo dobrze był zadowolony z tego wniosek o głos, tym bardziej byłem zaskoczony tym co się stało, że została wielka i nie dostał pan propozycję, żeby ją przenieść w jakieś inne miejsce chodzi oczywiście o obszar opery ród tak tak kiedyś powiedział, że bardzo chętnie zrobi przestrzeni galerii Opera za jakiś czas no ale jeszcze człowiek wygodnie w tym także podziękować należy klub krąg tych zwłaszcza, że to plan na bardzo się plany mają trzyletniego ustawa przy przesunęła bliżej nieokreśloną przyszłość panie doktorze zwracam się do Jakuba Dąbrowskiego co pan ten pan demoniczne argument uwierzył pan w taką właśnie argumentację teatru sam argumenty mocno technokratycznego przekonującym natomiast sposób jego przekazanie czas reakcji wskazuje na to, że nie do końca o to chodziło czy przygotowania do wystawy trwają kilka dni musi muszą odpowiedzieć zarówno władze instytucje pracownicy jak pracownicy techniczni prawnicy, którzy przygotowują umowy z artystą itd. tak dalszych skomplikowanych procedur angażuje ludzi, jeżeli teatr podkreśla, że względy bezpieczeństwa odgrywają tutaj olbrzymią rolę na niego i są przez nich, bo my procedury bezpieczeństwa bardzo przestrzegane czemu nie zastanawiamy się nad tymi procedurami bezpieczeństwa w trakcie organizacji wystawy pierwsza druga rzecz, dlaczego obrady ściągano partiami tak, bo nie było także ogrodzenie całą wystawę tylko poszczególne obrazy więc, o ile tutaj o takiej można powiedzieć administracyjnego, a do tego administracyjno prawnego uzasadnienia formalnie nie może zbytnio przyczepić to jednak sposób jego przedstawienia jest mało wiarygodne wydaje się rzeczywiście mu chodzi o coś innego niż same względy bezpieczeństwa w trakcie pandemii, o co mogło chodzić, bo może ja jeszcze zacytuję kilka haseł, które pojawiały się na obrazach własności da bez Bogu człowiek był spokojny zrównoważony albo miejsca, skąd biorą dzieci przysparzają nam zmartwień i radość to to są hasła pana zdaniem, które nie mieszczą się w nie mieszczą się, więc kimś kanonie sztuki tu nie chodzi o kanon sztuki tylko płatne pakiety są merytoryczne tymczasem łączone są często dwuznaczne obecnej sytuacji politycznej to jest dwuznaczne raczej nie powinno mieć miejsca łączy plac władze preferują jednak w sposób wyraźny wyraz takiego mostu w bezpośrednim, o czym świadczy lepiej kontrolowana przez nich instalację Kliny muzeum Narodowym w Warszawie natomiast pełne dwuznaczności czy ocieranie się o może być takie tabu obyczajowe na wzmocnienie na rękę z nich nie chodzi tu może są bezpośrednio akcje własne oczy zachowanie władz opery prawdopodobnie mogli się przestraszyć tego wystawa zbóż jakieś kontrowersje, a wiadomo, że są na garnuszku ministerstwa w związku z tym mówi się spodziewać również, jakie się represji z tego tytułu to najważniejsze pytanie pytanie o cenzurę zadam panu jeśli panowie pozwolą już w kolejnej części kultury osobistej moimi gośćmi są Paweł Sulik i Jakub Dąbrowski rozmawiamy o wystawie, której nie zobaczymy w teatrze wielkim Operze narodowej w Warszawie za chwilę wracamy do naszej rozmowy dobry wieczór raz jeszcze przed mikrofonem Marta Perchuć Burzyńska gośćmi kultury osobistej są dzisiaj Paweł Suszek malarz rysownik projektant profesor warszawskiej ASP i dr Jakub Dąbrowski z katedry historii sztuki również warszawskiej ASP autor książki cenzura w sztuce polskiej po 1989 roku rozmawiamy o wystawie Pawła Suzina, która miała być pokazana w holu teatru wielkiego opery narodowej w Warszawie do tej wystawy nie dojdzie ze względów jak tłumaczą władze opery ze względów pandemii innych czy panów zdaniem mieliśmy w tym przypadku do czynienia z cenzurą o wniesie wydaje, że przy tak mnie nie przekonują argumenty o zagrożeniu również zachowaniem dystansu społecznego korekty na wystawach sztuki współczesnej ten problem wydaje się być mniej istotne panie doktorze cenzura pojęcie bardzo rozciągnie we jak pan pisze na początku swojej książki wspomnianej już cenzurę w sztuce polskiej po osiemdziesiątym dziewiątym roku na czym polega rozciągnie dość tego pojęcia i właśnie czy w tym przypadku możemy mówić o cenzurze czy może bardziej o auto cenzurze autocenzura na pewno nie była to w naturze, że artysta sam nie podjął decyzję on w zgięciu i 5, gdzie układ o podium tę decyzję władze teatru wielkiego teatru Narodowego trybu organizatorem wystawy i takiego wcześniej mówiłem, jakkolwiek od strony formalnej argumentacja wydaje się jakoś tam logicznie uzasadniona to jednak sposób przeprowadzenia całej operacji 5 ustawy z bardzo mało wiarygodnym Świetlik tłumaczeń w związku z tym wydań czytaliśmy do czynienia z formą cenzury prewencyjnej na takiej, której nie pozwolono widzom również zapoznać się z dziełem sztuki wystawa czy nie jest tak, że jakiekolwiek zapędy cenzorskie pan jest specjalistą od cenzury tak myślę mogę powiedzieć jakiekolwiek zapędy właśnie dążące do łamania autonomii artystów powodują raczej umocnienie się sztuki krytycznej niż jej osłabienie jak to jest niekoniecznie niekoniecznie w grę wchodzą oczywiście na kwestie bytowe kwestie procedur kwestie instytucjonalne niż takie proste, bo artyści nie są zupełnie wolnymi podmiotami z modami społecznymi, którzy z funkcji poza systemami są uwikłani również dzięki rodzaju problematykę życzą nas wszystkich dotyczy tańczyć i kwestia finansowania możliwości stawiania tak dalej tak dalej w związku z tym tego rodzaju działania o charakterze operacyjnym represyjnym nie muszą wzmacnia sztuki są jakieś specyficzne okresy, w których np. wytwarza się nowy typ między atakiem za komuny znaczy, że sztuka pod dokumentem na cenzurze komunistycznej zyskiwała nawet do warunków form języka grupowego próba świetnie rozumiana przez społeczeństwo, które pozwalała zapomnieć o terminowe formalny treściowe zabiegi dzieło sztuki natomiast współcześnie w przypadkach nie jest to obecnie dzieję się w kulturze raczej sztuce w ogóle zresztą w sztuce krytycznej nie służy dobrze co się dzieje generalnie rzeczywiście można zauważyć pewne działania działania represyjne czy nakazowych ingerencji władz konkretne przedsięwzięcia artystyczne tutaj oczywiście od teatru chodzi o te sztuki wizualne niedawno się skandal z programem trzecim polskiego radia natomiast ksiądz Pino, jakby zupełnie inną macie obecnie mamy do czynienia z formą rewolucji, a czy może kontrrewolucji ciężko nas, że to jest ten utrzyma na odpoczynek w kulturze i próbą całkowitego przebudowania systemu społecznego systemu instytucjonalnego wprowadzenia nowych elit tak dalej itd. i obecnie bardziej niż kwestie zakazu, który w części skierowanej do wyborców tak i do artystów tutaj pokazujemy wyborcom, że działamy artystów przestrzegamy, żeby nie podnosili głowy mocno ważniejsze tego rodzaju działań może być takie kompleksowe działanie władz, które prowadzi do unifikacji przestrzeni społecznej czy kulturowej i kto nie może być hegemonii kulturowej także wiązać np. sny takim marszu przez Instytut instytucję i przechwytywanie instytucji przez ministerstwo wymianą kadry w obu instytucjach później i kierowanie strumieni pieniędzy do określonych w określonych instytucji czy pod określone działania dyskryminujące te, które są działanie jest wygodne władzą to zmienić no nie wiem duże działania przyjęciem mediów publicznej kinematografii itd. tak dać mam do czynienia z kompleksowym wybudowaniem systemu instytucji kulturalnych, które będą służyły też w określonym celom politycznym no tak, ale co się zmieniło jeśli np. porównamy te sytuacje, które jest teraz z tym co było kilkanaście lat temu, bo jednak w pana książce cenzura w sztuce polskiej po osiemdziesiątym dziewiątym roku sporo przykładów cenzurowania sztuki teraz jakby ta sytuacja się pana zdaniem nasiliła zdecydowanie takim przybrała zupełnie inny charakter instytucji powiedziałem to, że zdarzają się jakieś działania zakazowi represyjne ze strony rządzących samorządu rządu tak czy ministra nie jest niczym dziwnym zdarzają się w zasadzie na całym świecie natomiast tutaj mamy do czynienia z kompleksowych działań takiej ani się może nawet pani redaktor obejrzę nagle będzie pracowała w koncernie, którego właściciel będzie Orle ta, więc to nie jest nie chodzi tutaj sam zakaz jako kilku działań może być produktywny takie, które wytwarzają 52 świadomości świecie słuchacze odbiorcy kultury i odbiorców wiadomości informacji tak dalej panie profesorze zwracam się do własności do pan czuje, że stał się ofiarą jakiegoś właśnie kompleksowego działania wymierzonego w sztukę współczesną pan tworzył w latach osiemdziesiątych także ma pan też porównanie niema pan takiego jednak poczucia, że sztuka zawsze znajdzie sobie sposób na to by z cenzurą sobie poradzić jak jeszcze wrócił na chwilę do tego terminu, który padł autocenzury, bo to co mnie się przydarzyło teraz z tą wystawą w Operze ma właśnie chyba charakter, jaki takiej autocenzury nie powiedzieć strachu ze strony Mielca styl, lecz galerii, która spełniałaby stawiać, bo tak dlatego właśnie użyłem tego sformułowania te jak wódz, więc i tutaj nie ma sprzeczności z tym co mówi pan doktor o pewnym momencie zaczyna działać w instytucjach prawda z tych powodów, o których wspomniał one są to utrzymało państwa pewnej części zaczyna działać pobudzająco autocenzury to zjawisko jest nowe bardzo niebezpieczną mieliśmy przykład przewidzieć to odbywało się na węże dzisiejsze odbywa ta sztuka krytyczna czy niezależne kompletnie przeszłaby do obrony, żeby potem o lot tutaj jeszcze spotkał z okazji tej wystawy olbrzymią Solidarnością z poparciem ze strony mu o stronę galerii akurat ukrywać wspólnie z podatku od większości ku w całości, bo w trakcie zbliżającego się borsuka weekendu o UPO z inicjatywy pana rewidować wszystkiego zostałem zaproszony, jakby z nieobowiązującym swoje wystawy to pokazanie ich pod 1 czy kilku godzin w galeriach, które biorą udział w w tym lub ważnych wydarzeń takie dość symboliczne panie profesorze, bo tak to odbieram jako wraz z Solidarności środowiska lub systemów z tego powodu bardzo, więc również zostałem zaproszony do przeniesienia tej wystawy nowe przestrzenie otworzy pan Paweł Janowski Wrocław lub jeszcze jako nasze będzie nazywała oczywiście ze względu na inną przestrzeń zrobi zależy inaczej to ta ulega też inne częściowo inne obrazy też o mogę powiedzieć, że swoich doświadczeniach z lat 80 właśnie o to pytałam też wypadku pytała mnie ja w tamtym okresie oprócz tego, że malowałem cały czasu i wystawiałem tu również prowadziłem galerię sztuki dosyć, aby istotną zaproszono go przez zachęty wystaw jednak jako jedno z 5 wystaw wystawy zachęci galerii lat 815 wystaw w kraju galeria młodych się nazywała była przy klubie presji książki coś Empik tak nazywało na Żoliborzu w Warszawie miałem miast ze względu na to, że pani dyrektor była jedyną bezpartyjny czy życie pani Stefanowski była umożliwiające dłuższe dyrektor oko to naraz zaprosiła cenzurkę myśli o wystawy tam rzeczywiście bardzo inteligentna kulturalna pani rozmowy ze mną powiedziała coś takiego, że pyta hasło obrazu Ryszarda grzyba pojawiło się zresztą środek, żeby pojawiło się na mieście było to inaczej jest przestrzeń galerii, która jeszcze przez wielbicieli sztuki współczesnej dotacji doświadczeniem wtedy ze szkół jako środowisko artystów przechodzi do wystaw podziemnych osiągnie 3 jak nie doczekamy czasów cieszy jest niebezpieczne no właśnie na koniec jeszcze propos tej przyszłości też pytanie, bo obaj panowie pracują z przyszłymi artystami z młodymi adeptami sztuki w jaki sposób można uczulać też tych młodych ludzi młodych artystów na zjawisko cenzury w sztuce autocenzury, zważywszy na to, że oni po prostu nie pamiętają chociażby czasów PRL-u nie to oczywiście łatwo, bo problematyka takiej autocenzury ona im będziemy każdy jednostek szczególnie takich planów min takie inne funkcje publiczne czy mówimy tutaj o redaktora Radia czy mówimy o artystach mówimy o szkoleniu wykładowca czy naukowcach, którzy aplikują o Grant piszą lubią wydać książkę, a więc to jest istotne właśnie to, żeby zdawać się zdawać sobie sprawę, jakby szerokości tego pojęcia czy jakiś sposób różne mechanizmy była bardzo już tak może być mogli i siódmy mechanizmy oparte o nimi o kwestie ekonomiczne np. czy ten wpływają na nasze decyzje czasami w sposób nieświadomy czasami wybieramy je, a obecną one być sposób immanentnie wyznaczają uznacie naszą aktywność naszą świadomość i ważne z takim uruchamianie ciągłego myślenia krytycznego auto krytycznymi podaniem sobie, żeby tych gestów czy tej decyzji tych decyzji, które podejmuje panie profesorze róże dla wniosku Legii głód powiem, że my z racji spotkań ze studentami nie namawiamy do wyłącznie do uprawiania sztuki krytycznej stwierdzeń o zajmują się formalnymi problemami w swoich pracach, ale obserwuje teraz chociażby po obronie dyplomu w tym roku bardzo niewiele osób bardzo wiele w naszych absolwentów także studentów interesuje się zjawiskami społecznymi w tym co się dzieje wiem co się dzieje z klimatem z coraz więcej tego rodzaju prac na pewno nie zniechęcamy ja powiem w dodatku, że zawód artysty czy rolą artysty jest krytyczne spojrzenie na wszystkie dziecko otaczający, że od roku osoby, które zajmują się tą dyscypliną auto zostało od strony wystawi niczym ciele czy zarządzający aktualności strony państwo na ogół sobie zdawać sprawę, że to jest to miejsce, w którym odbywa się nieskrępowanej dyskusji w taki przekaz Górskiego deregulacja student bardzo bardzo panu dziękuję za to spotkanie dzisiejsze łączach Sky powód telefonicznych przypomnijmy jeszcze, że prace prof. Pawła Suzina będzie można obejrzeć no nie na wystawie w teatrze wielkim Operze narodowej, ale podczas zbliżającego się kursu Gallery weekend wystawę, do której nie doszło będzie właśnie tam prezentowana w poszczególnych galeriach bardzo panu dziękuję prof. Paweł Sulik i dr Jakub Dąbrowski byli gośćmi kultury osobistej dobranoc dobranoc dziękuję do usłyszenia czas na informacje w radiu TOK FM Zwiń «

dr Jakub Dąbrowski: "Zdjęcie prac Pawła Susida to forma cenzury prewencyjnej"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: KULTURA OSOBISTA

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 16:00

Najnowsze Podcasty

O czym (nie) pytać w referendum? [ sondaż dot. aborcji]

Jakie są nastroje konsumentów na zakupach przedświątecznych?

Stany zapalne jelit a probiotyki

Koszty ratowania banków - przykład SVB i Credit Suisse

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL