na prawo patrz dziur państwo wolne sądy ze studia Radia TOK FM nie nazywam Sylwia Gregorczyk-Abram to jest spotka się naprawą patrz Michał Wawrykiewicz wolne sądy prawo patrz będziemy rozmawiać z państwem, o czym jest idea państwa prawa, dlaczego jest dla nas ważne, dlaczego niezależność sądownictwa, której dyskutujemy od 5 lat na okrągło jest co ochroni nasze jesienne marynarki była mam nadzieję, że kaście będziemy patrzeć na prawo normalnie patrzymy na lewo i naprawą
Rozwiń »
dookoła siebie, a tutaj będziemy patrzeć na Paulinę Kieszkowską-Knapik będziemy się państwo przekonać się, nawet jeżeli interesujecie się prawem to on interesuje się one związku z tym będziemy chcieli wam pomóc bronić się przed nim albo wykorzystać po to, żeby nasze życie było łatwiejsze, żeby się udało w prawo to nie tylko przepisy to również ludzie instytucje wpływające na twoje życie, bo wszyscy musimy się bronić przed bezprawiem naprawa pat podcast inicjatywy wolne sądy i Radia TOK FM dzień dobry państwu witamy w kolejnym odcinku na prawo patrz podcast wolnych sądów dzisiaj dwoje z nas Paulina Kieszkowska-Knapik Michał Wawrykiewicz oraz nasz Szanowny gość pani prof. Anna Rakowska Trela, która będzie z nami rozmawiała o tym co się wydarzyło z polskim Trybunałem Konstytucyjnym ja dodam, że pani mecenas Rakowska Trela jest prof. Uniwersytetu łódzkiego znawcą prawa Konstytucyjnego to dobry dzień dobry dzień dobry witamy i chcielibyśmy słuchaczom przybliżyć całe to cały ten dramat, który dotyczy Trybunału Konstytucyjnego, zwłaszcza w tym tygodniu, ponieważ w momencie, kiedy nagrywamy naszą rozmowę nie znamy jeszcze wyników posiedzeń ciała zwanego Trybunałem Konstytucyjnym, a jest to bardzo brzemienne skutki tydzień, ponieważ na wokandzie tego ciała jest ultra com kontrowersyjna sprawa wprowadzenia praktycznie całkowitego zakazu aborcji prosili byśmy, więc napisaniu profesor o to, żeby powiedziała w kilku słowach co się wydarzyło Trybunałem od 2015 i może jeszcze zanim pani profesor tutaj dopuścimy do głosu powiem takie 2 zdania że, dlaczego dzisiaj rozmawiamy o Trybunale z 1 strony, dlatego że mamy właśnie sprawy, które powiedziała na wokandzie, ale z drugiej strony ja mam wrażenie, że o Trybunale Konstytucyjnym trochę zapomnieliśmy w tym ogniu batalii o polską praworządność także na tym poziomie europejskim gdzieś Trybunał Konstytucyjny jego problematyka została odsunięta na bok tak naprawdę od Trybunału Konstytucyjnego to wszystko się zaczęło to całe zło i rola Trybunału Konstytucyjnego jest oczywiście w Polskim systemie ustrojowym ogromna jest niezwykle ważna i dlatego zapewne do Trybunału Konstytucyjnego zabrał się obóz rządzący od razu praktycznie jak pani profesor czy może pani przybliżyć wszystkim słuchaczom kilka kroków destrukcji, które nastąpiły od 2015 roku tak oczywiście bardzo się postaram, aczkolwiek postaram się to zrobić krótko, bo oczywiście już teraz nie będziemy raczej wracać do szczegółów pamiętamy wszyscy to zaczęło się rzeczywiście w 2015 roku, że to była sytuacja bardzo dynamiczna, że działo się bardzo wiele w tej sferze faktycznej w tej sferze prawnej tak naprawdę na to ogromne znaczenie dla tego co się dzieje teraz natomiast dno tych wydarzeń było niezwykle duża pierwszym takim wydarzeniem, które miało ogromne znaczenie to był wybór sędziów przez Sejm jeszcze siódmej kadencji później też niejako można powiedzieć poprawione oczywiście w cudzysłowie ten wybór przez Sejm ósmej kadencji, bo na ostatnim swoim posiedzeniu w październiku 2015 roku Sejm siódmej kadencji wybrał 5 osób na sędziów Trybunału Konstytucyjnego te 5 osób miało zastąpić 5 sędziów i tutaj co istotne ich kadencje kończyły się w listopadzie w grudniu 6listopada później też na początku grudnia i to wywołało ogromne wątpliwości wskazywano, że może niekoniecznie, bo tak ta kadencja Trybunału kończyła się mniej więcej kadencja sędziów Trybunału kończyła się mniej więcej w tym samym czasie, kiedy kadencja tych sędziów i to wywołało ogromne kontrowersje ostatecznie Trybunał Konstytucyjny też się w tej sprawie wypowiedział i Trybunał stwierdził wielkim skrócie oczywiście parafrazując, że Sejm mógł wybrać tych sędziów, których kadencja upływała jeszcze w tej starej kadencji sejmowej natomiast co do tych, których kadencja tych sędziów, których kadencja miała działać w nowej kadencji sejmowej to powinien się wypowiedzieć i wybrać nowy Sejm nowy Sejm, czyli weszło 3 tak weszło spraw, czyli teoretycznie Trybunał powiedział, że 3 z tych 5 stało się sędziami wybranymi ważnie, a dwójka nie taki system jeszcze wtedy zadziałał system zadziałał Trybunał tak powiem sam oczyści tę sytuację w swoim wyroku tylko dodajmy do tego że, aby móc faktycznie objąć funkcję sędziego Trybunału Konstytucyjnego to trzeba być jeszcze zaprzysiągł najwyraźniej to pewnie, że prezes sza odsłona dramatu tak do tego do zaprzysiężenia właśnie nie doszło natomiast zaczęły się na problemy tak, gdy rozpoczęła się nowa kadencja Sejmu Sejm nowej kadencji też wielkim skrócie doszedł do wniosku, że może wybrać wszystkich 5 sędziów, czyli zarówno tych co, do których był uprawniony tak stwierdził Trybunał jak i tych co, do których których miejscach były zajęte tak w ten sposób pojawili się w Trybunale tzw. sędziowie dublerzy, czyli ci, którzy zostali wybrani na miejsce już zajęte, ale ja wejdę słowo pani profesor, bo to jest bardzo ciekawe i myślę, że o tym też powinniśmy opowiedzieć jak jak do tego doszło jak i instrument prawny został zastosowany, a mianowicie Sejm nowej kadencji, czyli ten Sejm już wybrany w 2015 roku podjął uchwały dotyczące wcześniejszego wyboru uznał je za nieważne te uchwały wcześniej wybierające sędziów, czyli wyobraźmy sobie taką sytuację, gdyby np. poprzednia kadencja wybrała Rzecznika Praw Obywatelskich wybrałaby prezesa Najwyższej Izby Kontroli i kolejny Sejm podjął uchwałę, że tamta uchwała o wyborze była nieważna tutaj myśmy analogiczną sytuację prawda rację tak tak ta zaś absolutnie poza Konstytucyjnego coś, czego tak tak absolutnie nie do wyobrażenia to były uchwały to one być nosi tytuł w sprawie stwierdzenia braku mocy prawnej tamtych poprzednich wyborów ile dobrze pamiętam i rzeczywiście wtedy prawnicy szeroko otwierali oczy czytając te uchwały, bo wtedy jeszcze nie byliśmy przyzwyczajeni do tego, że takie rzeczy w sejmie się dzieje no teraz już myślę po tych kilku latach łamania prawa jesteśmy do tego bardziej przyzwyczajeni natomiast rzeczywiście wtedy to było wielkie zaskoczenie zupełnie nie do pojęcia tak, choć Sejm nie ma kompetencji do podejmowania tego typu uchwał no i równocześnie przypomnijmy, że tego wyroku, który stał sprzeczności z podjętymi przez nowy Sejm uchwałami nie opublikowała ówczesna pani premier to był drugi szok prawne, które nas wszystkich dotknął jak może rząd nie opublikować wyroku Trybunału, który jasno wynikało, że ci 3 sędziowie Stali się nimi ważnie, Ergo ci nowi są przebierańcy ami tak wtedy zaczęła się ta praktyka jak pani mecenas słusznie zwróciła uwagę nie publikowania wyroków, które wedle Kancelarii Prezesa Rady Ministrów rady ministrów czy dla większości rządzącej ogólnie mówiąc mają jakieś wady prawne także pojawił się w rządzie pojawiła się taka koncepcja, że ma kompetencje do badania zgodności z prawem wyroku Trybunału Konstytucyjnego no równie absolutnie nie do przyjęcia jak te uchwały Sejmu, a może nawet jeszcze bardziej nie przyjeżdżamy nawet chyba trudno oceniać, bo zacytujmy art. 190 ust. 2 konstytucji orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawach wymienionych w art. 188 podlegają niezwłocznemu ogłoszeniu w organie urzędowym, czyli nie ma tutaj kompetencji na pewno rada ministrów czy ktokolwiek inny, aby zablokować było kompletnie bez sensu w strukturze podziału władzy po co się dzieje dalej oni chodzą do do do Trybunału, bo wówczas jeszcze prezesem jest pan prezes Rzepliński jeszcze przez parę miesięcy trwa nerwowe nerwowa batalia pomiędzy Sejmem Trybunałem o uchylanie różnych kolejnych przedziwnych nowelizacji, które już w ciągu roku ten Trybunał kompletnie przenieść go w ogóle winne miejsce i tak itd. różne były tam koncepcję tych nowelizacji było kilka czy kilka 77 tam do zmian w taki prawie rok batalii o Trybunał jesienią 2016 roku kończy się kadencja w ogóle sędziowska kadencja pana prezesa Rzeplińskiego zaczyna się jak rozumiem druga odsłona dramatu tak, czyli powołanie zaczyna prawda co się dzieje wtedy zaczyna się jednak bój kolejny to jest bój o funkcję prezesa Trybunału wszyscy wiemy, że od prezesa Trybunału, jakie przecież ty, a może nawet więcej tak, bo przecież wiadomo, że prezesi sądów teraz wystarczy złożenie mu na prezesach sądów, bo to jest zupełnie inny temat, ale prezes Trybunału Konstytucyjnego zupełnie różne funkcje organizacyjne tak wyznacza składy ma jakiś wpływ na kolejność rozpoznawania spraw na tempo oczywiście może to być wpływ bardziej oficjalny albo mniej, ale pełni funkcje organizacyjne w związku z tym od niego dużo zależy jak wygląda praca Trybunału Konstytucyjnego, jakie są właśnie przede wszystkim składy sędziowskie no i w związku z tym, że ta funkcja jest tak istotna pamiętajmy, że w Trybunale 15 sędziów to nie jest wielki sąd tak że, gdy będzie jest bardzo wielu tutaj mamy 15 sędziów, więc zaczyna się bój o wybór prezesa Trybunału znaczy wtedy już chyba tego co pamiętam takie swoje emocje tamtego czasu to mniej więcej można się było spodziewać, kto tym prezesem zostanie czy zgodnie z prawem czy nie zgodnie z prawem to już wszyscy wiedzieliśmy że, że tam znak, bo tak, bo nie wszystko przebiega tak, jakbyśmy sobie życzyli my prawnicy natomiast liczyliśmy się z tym, że ta wojna to ten w powiem brzydko fotel stołek prezesa będzie się odbywała no tak rzeczywiście było w istocie na naruszenie można siedzieć procedur została na wybrane powołana na tę funkcję pani sędzia Julia żyła, ale może właśnie opowiedzmy na czym polegało to naruszenie procedur, bo w tym roku w momencie, kiedy była wybierana pierwsza prezes Sądu Najwyższego mieliśmy do czynienia z analogicznym naruszeniem konstytucji dotyczącym wyboru w akcie nie mieliśmy uchwały zgromadzenia ogólnego sędziów Trybunału Konstytucyjnego, która by przedstawiała kandydatury prezydentowi do wyboru tak tak tak, bo oczywiście czym innym jest głosowanie na kandydatów tak zgłoszonych w czasie zgromadzenia ogólnego czy to Trybunału Konstytucyjnego Sądu Najwyższego tak jak mieliśmy do czynienia ostatnio, ale też trzeba pamiętać, że no przedstawia kandydatów w tym przypadku prezydentowi na prezesa Trybunału zgromadzenie ogólne, czyli to nie może się zakończyć głosowanie nad nazwiskami mnie, bo to jedno jeszcze nie wszystko tak nie ma tej kropki nad i musimy większości po prostu uchwała o przedstawieniu tych kandydatów, a tego w 1 w drugim przypadku nie było no bo w jednym z2 przypadku zgromadzenie ogólne nie posiadało większości, która by pozwalała na przedstawi, gdzie kadra na obejście większości, która była neutralna niezależna wybrana jeszcze za czasów nazwijmy to praworządnych tak, czyli mieliśmy tak, bo to jest taki tak taki taki sposób na omijanie tego wymogu, jeżeli nie mamy większości to po prostu nie będziemy głosować jest i cała ta batalia, bo od samego początku tych 3 dublerów była o tyle istotne, dlaczego dlatego była tak ważne dla obozu rządzącego, że właśnie chodziło o arytmetykę cały czas obóz rządzący nie miał większości tych 3 było ogromnie istotny dlatego też pamiętać, że w międzyczasie zwalniały się kolejne stanowiska sędziowskie w Trybunale Konstytucyjnym na większość sejmowa dobierała kolejnych kolejnych sędziów do Trybunału, bo zaczęła się nowa praktyka paraliżować pracy sędziów nie własnych nie wybranych przez PiS na różne sposoby prawda zakwestionowano wybór 3 z nich pana profesora bije Biernata, który był wiceprezesem Trybunału w ogóle odesłano na jakiś wieczny urlop w efekcie chodziło o to, żeby po prostu składach spraw, które się toczą nie zasiadali sędziowie, którzy nie gwarantowali wyniku, jaki życzyłaby sobie większość rządząca czy dobrze rozumiem oczywiście pamiętajmy, że prezesem oczywiście wybranym w sposób wadliwy co też cały czas warto podkreślać jest pani sędzia Julia Przyłębska, tak więc ona ma decydujący wpływ na te składy i wyznacza składy jedno można powiedzieć wedle swojego uznania tak tak jak to widzi na potrzeby danej sprawy, którą dany skład ma rozstrzygnąć teraz jeszcze ciekawy nastąpił ruch z mianowaniem do Trybunału 2 bezpośrednio politycznych osób, czyli pana Piotrowicza pani Pawłowicz, że wprost sław sejmowych wprost z ław komisji, która te wszystkie zmiany uchwalała Stali się sędziami tego Trybunału wbrew przepisom o wieku też przypomnijmy, bo cały czas szła narracja przeciwko sędziom Sądu Najwyższego, że 65 jest bariera intelektu i po prostu potem człowiek kompletnie karcenie nie może być sędzią tymczasem obaj oboje ci państwo mieli więcej niż ta data, stając się tymi sędziami Trybunału Konstytucyjnego w związku z tym możemy powiedzieć, że po pierwsze, naruszana była konstytucja, ale po drugie, później już w tym w tym maratonie przez płatki w tym w tym w tym napadzie, jakby na ten Trybunał już po prostu łamano nawet własne reguły prawda te, które sam PiS ustali jak co do tego wieku to jeszcze nie to nie tylko łamanie narracji czyni go narracja była tym wieku 65 lat koszt jest prosty zastosowanie miała ustawa o Sądzie Najwyższym jeśli chodzi o wymogi wiekowe do kandydatów na teraz, jaką mamy sytuację czytam w ogóle jeszcze jest jakiś sędzia z czasów przed pisowskich jak tak sobie patrzymy nas skład Trybunału Konstytucyjnego z 15 nazwisk, więc też tych nazwisk nie ma aż tak wiele no to oczywiście znakomita większość już są sędziowie wybrani pani profesor sędziowie w tym wypadku słowo znakomita może nie być adekwatne tak tak to znaczy znakomita cały czas zbyt mało tak o chyba tylko pan sędzia Leon Kieres jest jeszcze na tym sędziom wybranym czasach przez pisowskich na poczet PiS-owskich natomiast cała reszta to są sędziowie wybrani wczasach PiS-owskich tutaj Noble Ziobro albo albo następcy dublerów tak bowiem, że miały miejsce 2 takie przykre przypadki oczywiście śmierci sędziów dublerów no i na ich miejsce już też pojawiło się nowe nazwisko i teraz jeszcze może wrócimy, bo nakreśliliśmy przebieg tej batalii dotyczącej przejęcia Trybunału Konstytucyjnego w zasadzie od tamtej pory, kiedy Trybunał został przejęty no to tak ustrojowo systemowo nie dzieje się z nim nic tak jak mniejsze w ciągu roku 7 zmian ustawy o Trybunale Konstytucyjnym to od 2016 roku od grudnia w tym zakresie nic się dzieje tam jest już całkowita kontrola obozu rządzącego no i Trybunał stał się takim ramieniem politycznym rozmawia, bo chodzi o to też przestał całkowicie pełnić swoją rolę przypomnijmy, jaka ona jest znowu, że i trybunały jakąś ostoją konstytucjonalizmu versus Wola większości jest to trybu jest to koncepcja w ogóle powstała po drugiej wojnie światowej, kiedy dowiedział świat dowiedział, że większość może wszystko łącznie z wymordowaniem milionów ludzi i ten Trybunał jest zawsze potrzebne w jakim stopniu można powiedzieć dla mniejszości prawda dla tych, którzy nie rządzą tak, aby rządzący jednak patrzeć konstytucyjnie na ręce również, że ta funkcja w ogóle została sparaliżowana zarówno ilościowo jakościowo czy się mylę zdecydowanie została sparaliżowana jak patrzymy sobie na ostatnią działalność Trybunału jest teraz na wokandzie są 3 bardzo wrażliwe społecznie sprawa się nie tylko dopiero co mieliśmy też czy też rozstrzygnięcia dopiero co miesiąc temu, ale wszystko dopiero co ne dotyczące tzw. sporu kompetencyjnego przepraszam za udany, ale tak tak dla wykładowcy uczelni śmieszna sytuacja zaraz wrócimy do tego też ciekawe bardzo ta, który tego sporu kompetencyjnego niby pomiędzy Sądem Najwyższym organami państwa mieliśmy już wyroki dotyczące KRS czy dostęp dotyczące uchwały Sądu Najwyższego to wszystko te to wszystko wskazuje na to, że te czarne scenariusze, o których była mowa przy tym przejmowanie Trybunału Konstytucyjnego się sprawdziły to znaczy trybuna już nie stoi na straży konstytucyjności prawa, a stoi na straży realizacji woli większości rządzącej tak naprawdę, czyli wszystko zostało odwrócone postawione na głowie także Trybunał, który ma honorować władza ma bronić mniejszość przed szaleństwem większości jeśli większości przyjdzie do głowy uchwalać jakieś ustawy, które są zupełnie wzięte z kosmosu nie mają nic wspólnego wartościami zapisanymi w konstytucji na to Trybunał ma nas przed tym bronić tymczasem i tak systemowo i w praktyce zawsze było także to opozycja składała zwykle wnioski do Trybunału konstytucyjności o zbadanie ustaw uchwalonych przez większą lub obywatele w skardze konstytucyjnej takiej indywidualnej, bo powiedzmy też wszystkim przypomnijmy, że obywatel przegrawszy wszystkie sprawy w sądzie miał prawo skierować swoją sprawę do Trybunału Konstytucyjnego, oczekując uznania przepisu, na którym został skazany czy, na podstawie którego przegrał jakąś sprawę za niezgodne z konstytucją te sprawy zresztą miały mieć zawsze pierwszeństwo ja np. założyła Jerzego adwokatka taką sprawę, reprezentując apteka przeciwko ta sprawa dotyczy przeciwko tak powiem przepisowi o zakazie reklamy apteki ta sprawa czeka 8 lat te 8 lat tymczasem te wszystkie sprawy polityczne, które pojawiają się na patelni politycznej natychmiast są przejmowane do obróbki kulinarnej przez panią prezes Przyłębską i resztę sędziów i zbyt potrawa podawana jest natychmiastowo PiS-owi tak czy teraz wnioski nie są składane przez mniejszość nie są składane przez Rzecznika Praw Obywatelskich na siebie przez obywateli tylko przez rząd tak naprawdę no chyba przez marszałka Sejmu przez posłów rządzącej większości niejako dno próbują w ten sposób potwierdzić swój sposób myślenia no to potwierdzenie zazwyczaj uzyskują no ale jakie mamy przykłady możemy wszystkim przypomnieć o tym jak jak co się działo np. wyrok natychmiastowe o tym, że stara rada sądownictwa została wybrana ciągle powoływany zresztą nowa rada Ano wybrano dobrze absurdalny jakiś argument że rzekomo wspólna kadencja tej rady dalej daje niezależność wybieranie każdego na odrębną kadencję nie daje na to co samo w sobie jest już idiotyczne, ale taki wyrok zapadł celem Żyro Konstytucyjnego nazwijmy to w ten sposób dla ataku na krajową radę sądownictwa jakieś inne przykłady jeszcze przychodzą nam głowy nie przechodzi do głowy przykład wniosku premiera sprzed dosłownie kilku tygodni o stwierdzenie niekonstytucyjności art. 417 kodeksu cywilnego, czyli tego artykułu, który pozwala każdemu obywatelowi przedsiębiorcy wystąpić do sądu powszechnego odszkodowanie od skarbu państwa za wadliwe wykonywanie tego imperium władzy, bo władze publicznej i za szkody z tego tytułu poniesione tutaj powstało to na kanwie wezwań do zapłaty, które były skierowane przez przedsiębiorców w stosunku do skarbu państwa odszkodowanie w związku z tarczami tzw. antyków ideowymi i premier postanowił skorzystać z Trybunału Konstytucyjnego jako tego organu, który po prostu zablokuje roszczenia przedsiębiorców no co mamy jeszcze takie sprzątanie po Sądzie Najwyższym też prawda co tutaj w ogóle po sądach tak wszystkie orzeczenia dotyczące sądów, które dotyczyły kwestii wyłączenia sędziego albo uchwały Sądu Najwyższego tak z tak też samych można mieć orzeczenia kuriozalne w ogóle kwestia tego, że Trybunał się podjął to odda tym osądu, jakby pani profesor o tym mogła powiedzieć to jest niezwykle ciekawe to jest niezwykle ciekawe, dlatego że został do sądu Trybunału Konstytucyjnego złożony wniosek o zbadanie właśnie uchwały Sądu Najwyższego tej, która odnosiła się do kwestii powołań sędziowskich może nie do powołań tylko co umożliwiała badanie niezależności niezawisłości sędziów wybranych przez udziałem Neo KRS i wykonywała wyrok z UE tak naprawdę wykonywała wyrok cóż tak można powiedzieć, że nawet, gdyby nie ta uchwała to i tak przecież mamy wytyczne wyroku złe, ale zostawmy ten temat na bok, bo to też jest temat odrębny od w tej sprawie w sprawie zbadania tej uchwały Sądu Najwyższego został złożony wniosek do Trybunału Konstytucyjnego prawnicy powszechnie mówili, że niemożliwe jest badanie przez Trybunał w ogóle uchwały Sądu Najwyższego, bo uchwała sądu, jakie do uchwał Sądu Najwyższego z tzw. aktem stosowania prawa tak to nie jest ustawa to nie jest przepis powszechnie obowiązujący to jest wyraz w wyroku ładu nad stosowania prawa, a nie stanowienia prawa tak, ale Trybunał stanął na przeciwnym stanowisku uznał, że jest to przepis powszechnie obowiązujące ta uchwała i te uchwały zbadał oczywiście wskazując, że jest ona sprzeczna z konstytucją, a w nowych w związku z tym nie wiem nie powinna obowiązywać nie powinna być stosowana, tak więc to jest można powiedzieć kuriozalnych sprzedała takie jest takie jest zrozumienie dokładnie tak jak pani profesor mówi, czyli że nie powinna być stosowana, dlatego że w tej chwili nowe Izby Sądu Najwyższego w swojej argumentacji jak chociażby niedawno izba dyscyplinarna, która wywiozła w swoim postanowieniu, że wyrok Trybunału sprawiedliwości z 19listopada, czyli ten wyrok sprawa Izby dyscyplinarnej Izby i krajowej rady sądownictwa, że nie za nie znajduje zastosowania w Polskim porządku prawnym, czyli nie obowiązuje, czyli oni sobie sam ale dlaczego tak mówi ten wyrok Sądu Najwyższego wyrok co jakby wykopać systemu oraz właśnie izba dyscyplinarna powołała się na ów na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, mówiąc że Trybunał Konstytucyjny uznał uchwałę połączonych izb Sądu Najwyższego za niekonstytucyjną, Ergo nie obowiązującą jeszcze była taka skandaliczna sprawa niem czy pamiętacie państwo, kiedy Sąd Najwyższy bardzo słusznie rozstrzygnął sprawę odmowy obsłużenia osób LGBT słynna sprawa drukarza, po czym po tej wygranej Pack do Trybunału sprawa uchylenie uznanie za niekonstytucyjny ten przepis kodeksu wykroczeń, na podstawie którego cały ten wyrok zapadł, czyli w efekcie za jakiś czas może się okazać, że Trybunał uchyli wszystkie przepisy prawa, na podstawie których jakiś członek PiS-u coś przegra no np. kodeks cywilny albo kodeks karny, bo w zasadzie to jest takie serwowanie tych dań politycznych na zawołanie wtedy, kiedy nie podoba się rok do przedstawić sobie tutaj cały stos kuriozalnych tzw. orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, ale zastanówmy się teraz da co dalej, jakie one mają znaczenie i zabawmy się w tej chwili w wróżki i próbujemy odgadnąć przyszłość co się stanie w sytuacji, w której będzie możliwe naprawianie Trybunału Konstytucyjnego co z tymi wszystkimi kwas orzeczeniami co z tym już teraz co z nimi co ważne teraz jak one mają znaczenie np. wyrok w sprawie aborcji, który zapadnie w sprzęt ze sprawozdawców pan Justyn Piskorski, który jest sędziom zdobyły lekarskim w Królewskim w trybie wybrany w związku z tym w ogóle nie jest sędzią ani profesor, jakie za morze znaczenie prawne mają te kwas orzeczenia TK to jest oczywiście bardzo trudna sprawa, dlatego że no wiemy, że w Trybunale zasiadają, o czym mówiliśmy ci sędziowie dublerzy następcy sędziów dublerów już w momencie rozpatrywania sprawy dotyczące właśnie krajowej rady sądownictwa z ten problem się pojawił wówczas w tym postępowaniu brał udział Rzecznik Praw Obywatelskich, który wskazał zwrócił uwagę w swoich pismach na ten problem, że na temat problem ze składem tak przy żadnym sądzie także w Trybunale Konstytucyjnym nie może zasiadać nie może wydawać wyroków osoba, która nie jest do tego uprawniona i zwrócił wówczas Rzecznik Praw Obywatelskich uwagę na to, że możemy mieć do czynienia z tzw. sentencja egzystencji, czyli wyrokiem nieistniejącym na podobne na podobną sytuację czy ten argument podnosiła też krajowa rada sądownictwa jeszcze w Starym składzie, kiedy brała udział w postępowaniach toczących się w Trybunale albo gdy cofała swoje wnioski, bo też pamiętajmy, że KRS cofała swoje wnioski właśnie z tego powodu jak wskazują, że nie chce wyroku wydanego przez osoby nieuprawnione tak, więc jeżeli te wyroki rzeczywiście będą wywierały, jakie skutki społeczne te w cudzysłowie wyroki na to być może znowu czasie będzie zastanowić czy to rzeczywiście są właśnie wyroki, które mają moc powszechnie obowiązującą takie wyroki w sensie konstytucyjne ale gdzie gdzie, bo wyjaśnijmy też wszystkim, gdzie to myślenie powstanie, bo teraz tak np. uchwalona jest u ustawy wyrok zapada, że wszystkie te przesłanki, które dotychczas są dozwolone, bo niektóre dozwolonych przesłanek aborcji obowiązują są niezgodne z konstytucją jest zabetonowana sytuacja ktoś ma jakieś nieszczęście zgodnie ze starą ustawą np. w sytuacji jakiś dramatycznych wad płodu zwraca się do lekarza aborcję na ten lekarz w zasadzie to interpretacja tego wyroku będzie nam na barkach tego lekarza, który wtedy mówi sobie uważam, że nie obowiązuje mnie interpretacja tego Trybunału i uważam, że mogę wykonać zabieg tak jak brzmiała ustawa, ale oczywiście ten lekarz musi się spodziewać represji państwowych, ponieważ aparat ten wyrok uzna tak czy dobrze rozumiem, że obywatele będą musieli ponieść to ryzyko nieuznania tych wyroku obywatel tak czy tutaj cała cały ciężar poradzenia sobie z tymi wyrokami będzie spoczywał niestety zapewne znowu na barkach sędziów sądów powszechnych, którzy będą rozstrzygali te sprawy, bo ja nie wierzę, żeby tutaj jakieś wątpliwości jak prokuratura czy inne organy ścigania, które będą ewentualnie tych lekarzy ścigać tak tutaj raczej znowu ten ciężar spadnie na barki sędziów sądów powszechnych mogę tytułem przykładu podać, że takie taka tak podobną sytuację, choć jeszcze nie rozwiązano mamy już tzw. sprawach dezubekizacyjną to znaczy tych, w których byłym funkcjonariuszom obniżono emerytury w 2017 roku oni się odwołali do sądów powszechnych do sądu pracy do sądu pracy wtedy tylko jeszcze w Warszawie sąd w Warszawie wystąpił z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego o konstytucyjność tych nowych rozwiązań i zawiesił wszystkie sprawy, które się przed tym sądem toczyły one wszystkie czekały na rozstrzygnięcie Trybunału później, gdy okazało się, że Trybunał tej sprawy nie rozstrzyga to mimo, że to pytanie prawne nie zostało cofnięte sędziowie sądów powszechnych sędziowie ubezpieczeń społecznych zaczęli wydawać jednak wyroki korzystne dla ubezpieczonych dla tych funkcjonariuszy wskazując, że nie będą dłużej czekać na wyrok Trybunału Konstytucyjnego i tutaj naprawdę wykazali się wielką odwagą jako argument, traktując też to, że te przepisy są po prostu z konstytucją niezgodne, czyli rozproszona kontrola tak na słynne rozproszona kontrola, którą sędziowie dzielnie bowiem kontrola tzw. rozproszona kontrola nie wiem co się stanie, gdy Trybunał wydał wyrok w tej sprawie trudno powiedzieć czy sędziowie nadal będą wykazywali taką odwagą czy znajdą jakąś ścieżkę po prawną, którą mogą wykorzystywać wydaje mi się, że na pewno będą się starać możesz wyjaśnijmy słuchaczom co to jest rozproszona kontrola konstytucyjności, bo to jest bardzo ważne zagadnienie jak rozległa kontrola konstytucyjności jeśli mogę 2 słowa polega na tym, że nie czekamy właśnie tak jak tutaj na rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego oczywiście Trybunał Konstytucyjny jako organ pozostaje w sferze konstytucji nie praktyki w naszej przy kraj aktualne Trybunał oczywiście może orzec, że dana ustawa dany przepis ustawy jest niezgodny z konstytucją ten przepis wtedy znika z naszego systemu prawnego tak on jego nie ma, bo Trybunał tak orzekł wyrok Trybunału ma moc powszechnie obowiązującą rozproszona kontrola polega na tym, że ten sam proces myślowy jest przeprowadzany w głowie sędziego np. sądu powszechnego sądu administracyjnego tylko, że po takim wyroku nie jest także przepis, którego sędzia nie zastosuje, bo uzna, że jest sprzeczny z konstytucją znika systemu prawnego tylko po prostu nie jest stosowany w tej danej sprawy tak dlatego kontrola rozproszona, bo oczywiście można się obraz można sobie wyobrazić, że 1 sędzia w Łodzi dojdzie do wniosku, że przepis jest zgodne, a sąd, a w sądzie w Warszawie dojdzie do wniosku, że jest niezgodne, tak więc takie ryzyko przy tej rozproszonej kontroli zawsze istnieje dobrze jeszcze dodaliśmy do tego, bo to jest interesujące w kontekście w ogóle całego zagadnienia Trybunału Konstytucyjnego tego jak naprawiać aspekty europejskie, czyli mamy sprawę nie mamy zawisły sprawy przed Trybunałem sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczącej prawidłowości funkcjonowania Trybunału Konsek czy blanki kształt Trybunału w Polsce kwalifikuje go do roli sądu w rozumieniu Europejskiej, dlaczego no to jest bardzo skomplikowana sprawa rzeczywiście tutaj prawo europejskie nie wkracza aż tak daleko w sam ustrojowy system funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego w kraju członkowskim jest możliwe zadanie pytania prejudycjalnego dotyczącego funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego jeśliby od orzeczenia tego Trybunału Konstytucyjnego Polski sąd Polski Sony zadać takie pytanie albo jakiś zagraniczny sąd w europejskich, jeżeli on tego wyroku zależało stosowanie prawa Europejskiej czy można sobie wyobrazić, jeżeli np. ta ustawa aborcyjna zostanie tak zmieniona, że Polka jedzie do Niemiec, bo w Polsce wszystko jest niemożliwe w Niemczech dokonuje takiej legalnej aborcji np. występuje z odszkodowaniem do państwa polskiego za za wszystkie krzywdy, które z tego wynikały załóżmy i co wtedy np. niemiecki sędzia mógł zadać takie pytanie no to różne scenariusze prawne byłyby możliwe, ale one oczywiście trzeba sobie uświadomić zawsze obarczają nieszczęsnych obywateli, a później sumienia sędziów, których nie chroni już obiektywna niezawisłość tylko własne sumienie w Polsce w tej chwili tak na tych 2 podmiotach, jakby ciężar konstytucyjności w tej chwili zostanie przeniesiony także można tak powiedzieć, bo taki ewentualne konsekwencje związane z tym, że zostanie zadane właśnie pytanie prejudycjalne czy czy jak obywatel czy sędzia podejmie inną aktywność tak wiadomo, że władze to się nie podoba, gdy sędzia podejmuje jakąś aktywność związaną właśnie z obroną obywateli przed przed tą wolą większości ta, której już obecna wszędzie także właśnie w Trybunale Konstytucyjnym, o czym cały czas czemu, ale jest jeszcze 1 ścieżka możliwa, żeby sprawa zawisła przed Trybunałem sprawiedliwości, a mianowicie skarga w trybie przeciw naruszenia złożona przez komisję Europejską i co ciekawe w tym raporcie, który niedawno został przyjęty przez parlament Europejski dotyczący polskiej praworządności parlamentu przygotowała komisja liczbę w parlamencie jest jednym z sugestii jednym z wniosków dla komisji Europejskiej jest właśnie wszczęcie postępowania przeciw naruszenie owego odnośnie zasad funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego w Polsce, więc być może taka inicjatywa zostanie podjęta no i też jeszcze powiedzmy, że taka narracja, że taka jest wyżej ponad 3 UE, która się pojawia też, bo nie było parę wniosków przez ministra Ziobry do Trybunału, żeby badać traktat badać zakres kognicji UE to jest odwrócenie pojęć, ponieważ przystępując do Unii zgodnie z konstytucją podlegamy traktatową traktowanym jako wyższy źródło prawa niż nasze nasze ustawić sama konstytucja, jakby daje prymat traktatowi, więc można sobie wyobrazić, że pewne aspekty naszych praw człowieka będą mogły być dyskutowane przed 3 UE, a nie przed naszym Trybunałem tak, czyli że sędziowie w Polsce będą zadawali pytania w różnych zakresach praw obywateli polskich do UE czy to zgodne czy niezgodne z prawem europejskim wiedząc, że Trybunał Konstytucyjny jest już, jakby w aliansie z władzą nie spełnia swojej funkcji można tak powiedzieć, że taka ścieżka jest czy tutaj jest na pewno dość podjęte dość trudny temat tak w relacji pomiędzy prawem europejskim pierwotnym, a polską konstytucją oczywiście tutaj tak jak to dość trudne zagadnienie natomiast też nie w tym tkwi problem tak, bo to nie Polska konstytucja jest sprzeczna z traktatami traktaty sprzeczne z konstytucją zależy, z której strony patrzeć tylko to co robi władza im takie doraźne i z konstytucją z prawem Europę tak jak na tym zasadza się trochę dodam do tego, że ci, którzy mówią o tym, że Trybunał Konstytucyjny ważniejsze od złe najwyraźniej mają pojęcia, o czym mówię dlatego, że to są zupełnie 2 różne wzorce oceny Trybunał Konstytucyjny ocenia ustawy pod kątem zgodności z polską konstytucją Trybunał sprawiedliwości w Luksemburgu ocenia Polski z ustawy pod kątem zgodności sale aksjologicznie Europa jest niemal identyczność w tych zakresach dotyczą praw człowieka ochrony sądowej prawa do niezależnego sądu lub te przepisy traktatowe polskiej konstytucji też znajdują, więc to, że np. psuły broni niezawisłości polskich sędziów niż żadną ingerencją w sprawy polskie, ponieważ nasza konstytucja identycznie zawiera postanowienia, że każdemu obywatelowi należy się sprawiedliwy bezstronny sąd tak tak, ale jeszcze jest jest było kilka razy przed złem była rozpatrywana taka sytuacja, której mówimy, czyli taka, która nam odpowiada na pytanie, które rozstrzygnięcie jest ważniejszy, bo były sytuacje, w których sąd Konstytucyjny danego państwa członkowskiego inaczej rozstrzygał na temat tych najważniejszych wartości, a inaczej rozstrzygał Trybunał w Luksemburgu sprawa Belgia Adeli, w której sąd Konstytucyjny francuski inaczej orzekł orzekł, że ustawa zgodna z konstytucyjnym porządkiem francuskim, a Trybunał sprawiedliwości powiedział, że nie jest ona zgodna z europejskim porządkiem i co się wydarzyło orzeczenie Trybunału sprawiedliwości w Luksemburgu musi być wykonywane przez sądy francuskie jest ważniejsze po prostu fakt tutaj też tę optykę taką u nas zupełnie z no to z przeznaczoną widać chociażby w tym rozstrzygnięciu Trybunału wrócę do niego, które odnosi się do uchwały Sądu Najwyższego tak, gdzie Trybunał uznał, że to nie tylko z polską konstytucją ta uchwała miałaby być sprzeczna, ale że też ona przecież pozostaje czy sprzeczności z wyrokiem Sułek akcja już jasno zupełną abstrakcją, który wykonywał faktury wykonywała, tak więc ja naprawdę szeroko otwierałam oczy czytając ten fragment chyba nawet komunikatu prasowego jeszcze nie uzasadnienia czy możemy spuentować jakąś nutką nadziei na na przyszłość czy czy ten sąd kiedykolwiek uda się jeszcze odzyskać reformować jak jak trzeba go będzie budować ani jak pani myśli no jest to wielki problem myślę, że nie tylko prawne bo jednak by teraz jesteśmy bardzo trudnej sytuacji tak, dlatego że mamy obowiązującą konstytucję tak sobie czytamy konstytucję na to wszystko z porządku mamy Trybunał, który zasiada 15 sędziów co prawda są wątpliwości co do trójki, ale co z tego przecież było dawno, tak więc to tak to co tak wygląda trudno, dlatego że no i ci sędziowie mają dziewięcioletnią kadencję tak sobie nie za bardzo jest możliwość ich skrócenia nie mogę tych dublera, bo tutaj można szukać jakiś chwytów prawnych natomiast w stosunku do pozostałych to tych wybranych w sposób zgodny z prawem, aczkolwiek wątpliwe z punktu widzenia nie wie moralnego i zasad państwa prawa to już było trudno cokolwiek system z tymi sędziami zrobić może jakieś postępowania dyscyplinarne tylko ewentualnie tak natomiast to też nie jest takie proste, tak więc obawiam się, że jej, że w przypadku Trybunału Konstytucyjnego będzie niezwykle trudno albo ten organ mamy on został zepsuty przez rządzącą większość z tą naprawą nie będzie łatwo tak nie wiem czy nie stracił autorytet społeczny jeśli tak to oprócz problemów prawnych pojawiają się właśnie tak na międzynarodowy zupełnie nazywane jest marionetką niestety i ze Trybunału, który był wiodące w tych rozmaitych gremiach sądowych światowych europejskich zupełnie nos z nich zniknął stał się pośmiewiskiem no tak zresztą oceniła komisja wenecka już w 2016 roku, przygotowując pierwszy raport na temat funkcjonowania i też powiedzmy, że to jest dlatego też tak smutne, że ten Trybunał poprzednio istniejący można powiedzieć był bardzo konserwatywny było tam bardzo wielu sędziów z punktu widzenia lewicowej części społeczeństwa byli na zupełnie innym biegunie, ale jednak wszyscy się zgadzali co do pewnej ramy prawne których, której istniejemy konstytucyjne ramy prawnej i w tych ramach wszyscy ci ludzie i konserwatywni lewicowi funkcjonowali to zostało całkowicie zniszczone, ponieważ Trybunał przesunął się na ostro na stronę władzy, czyli stracił absolutnie rację bytu dokładnie tak samo KRS się również przytulił do władzy, choć ma ją kontrolować w zakresie niezawisłości sędziowskiej, choć państwo musimy zmierzać do końca może spróbujemy podsumować te najważniejsze rzeczy na temat Trybunału Konstytucyjnego, czyli tak mamy całkowicie zdemontowany system tej takiej instytucjonalnej kontroli konstytucyjności mają nam kontrolę tych wartości ewentualnie się z regionu przez sądy nie w trybie europejscy europejskim co dalej pani profesor mamy nie prezesa faktycznie Trybunału Konstytucyjnego mamy nie prezes same wyroki już kilka zapewne będą następne zupełnie nie odstające od standardów konstytucyjnych standardów europejskich jakiś konwencję innych nasz nawiązał znasz nas wiążących, tak więc na to orzecznictwo też pozostawia bardzo wiele do życzenia mamy sędziów dublerów, którzy nie są sędziami tutaj też możemy przywołać jeszcze takie orzeczenie ważne trybu Europejskiego Trybunału praw człowieka w sprawie strat co prawda, czyli to orzeczenie, z którego wynika, że w rozumieniu Europejskiej konwencji praw człowieka ktoś, kto został nieprawidłowo powołany do sądu nie jest sędzią, a orzeczenia takiego organu nie są orzeczeniami sądu, więc to być miało zastosowanie do możemy tylko skonkludować, że tak długo jak długo będą ludzie, którzy tą wiedzą widzą nazywają po imieniu tak długo jest jakaś szansa, że kiedyś się zmieni, jeżeli pogodzimy z tym stanem rzeczy wszyscy jako społeczność to bezprawie się zagnieździć jak jak piasek w Iranie i będziemy wiecznie wiecznie w stanie zapalnym które, które społecznie jest nie do powstrzymania także wszyscy państwo pamiętajcie, że musimy nazywać rzeczy po imieniu, na który się dzieją, żeby później ewentualnie jako społeczeństwo móc je naprawiać społeczeństwo Worach ludzi dziękujemy bardzo zapominać póki tak póki póki póki cały Puck zwracamy na to uwagę póki są ludzie dobrej woli należy wierzyć, że ta sytuacja, kiedy się odwróci znowu Trybunał będzie Trybunał nieważne czy ten czy jakieś zbudowane odnowa dziękujemy dziękuję bardzo, Paulina Kieszkowska-Knapik Michał Wawrykiewicz Anna Rakowska Trela dziękujemy narada oskarżenia dziękuję bardzo, do usłyszenia naprawa
Zwiń «