"Polski biznes w sytuacji pandemii"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

szefa audycja strefa szefa przy mikrofonie Marzena Mazur witam państwa bardzo serdeczny i jesteśmy w trakcie drugiej fali epidemii to co dzieje się w firmach wszyscy wiedzą właściwie większość firm teraz przeszło na prace staną ciągle nie wiemy co będzie z tym i z tymi branżami, które jeszcze pracują ciągle nie wiemy ile to jeszcze potrwa no i to jestem dobry moment, żeby popatrzeć na nastroje przedsiębiorców w Polsce Akademia Koźmińskiego naukowcy z Akademii Rozwiń » Koźmińskiego przeprowadzili już czwartą turę badania Polski biznes w sytuacjach pandemii i tych badaniach sobie dzisiaj rozmawia państwa i moim gościem dzisiaj jest pan dr Piotr Wójcik adiunkt w katedrze strategii Akademii Koźmińskiego jest słowo Korban Polski biznes sytuacji pandemii dzień dobry dzień dobry pani dzień dobry państwu panie doktorze, skąd pomysł w ogóle na badania uczono się wpisują jakiś szerszy zakres badawczy czy po prostu monitor moni starają się państwo monitorować sytuację w Polsce znaczy jako akademicy zawsze jesteśmy zainteresowani badaniem rzeczywistości i próbą i próbą wyciągnięcia jakichś ciekawych wniosków, które byłyby zarówno przydatne z punktu widzenia biznesowego, ale także to co interesuje nas równie mocno to wnioski z punktu widzenia teoretycznego, więc to dzisiejsza sytuacja ta obecna sytuacja, z którą mamy do czynienia no jest takim dość ciekawym czasem z punktu widzenia badawczego no i to skłoniło nas do podjęcia się tych badań to się czwarta tura, kiedy rozpoczęła się, która pierwsza i pierwszą, które przeprowadziliśmy w kwietniu, a więc to było już kilka tygodnie po rozpoczęciu pierwszy po pojawieniu się pierwszy zakłóceń obecnie czwarta faza to są to są zabrane odpowiedzi w październiku, a więc można powiedzieć, że jest to taki dość świeży świeże spojrzenie na to co obecnie się dzieje wśród polskich przedsiębiorców to popatrzmy na te wyniki jak one się kształtują na przestrzeni tych kilku miesięcy rozumiem kwiecień to pamiętam przynajmniej nastroje heroiczne wręcz dam radę bez sprawdzamy się zaciskamy zęby idziemy i walczymy tak było tak tutaj tutaj w tej pierwszej naszej turze badań dał się odczuć taki taki dość wojownicze nastawienie przedsiębiorców menadżerów osób prowadzących różnego rodzaju biznesy w związku z ciemną tak tutaj widzieliśmy, że było mocne zwarcie w szeregach różnych w różnych przedsiębiorstwach pierwsze efekty pandemii najmocniej odczuły te firmy, które miały czy mają ekspozycję międzynarodową, a także te, które działają w sektorze biznesowym, czyli dla, których klienci to są inne firmy, zwłaszcza dotknęły to te firmy polskie, które znajdują się czy są częścią globalnych łańcuchów dostaw i w związku, z czym one pierwsza poczuły, że coś zaczyna się dziać po z 1 strony ich dostawcami były filmy produkcyjne, zwłaszcza te zlokalizowane w Azji, a z drugiej strony odbiorcami to są firmy, które zazwyczaj mają swoje siedziby w krajach Europy zachodniej w stanach Zjednoczonych czy Kanadzie lub Australii, ale kwiecień to był już czas lockdownu, czyli już byliśmy zamknięci już były bardzo daleko idące obostrzenia czy wtedy no właśnie, jaki postawił wtedy dominowały jednak ten chory heroizm czy Niewiem muszę lęk był na pierwszym miejscu jak to wygląda, żeby być bardziej precyzyjnym kwiecień to był moment, kiedy już do nas te odpowiedzi spłynęły, a dotyczyły one sytuacji, która miała miejsce w marcu w niektórych nielicznych co prawda przypadkach również w drugiej połowie lutego, a tutaj firmy przede wszystkim odczuje zakłócenia w postaci opóźnienia dostaw spadku popytu i sprzedaży czy utrudnionej komunikacji z partnerami biznesowymi, ale także musiały się borykać z pierwszymi opóźnieniami płatności tutaj oczywiście to był taki w pierwszym momencie zarządzający przedsiębiorstwami zresztą pracownicy też to był taki moment dla nich szoku niedowierzania po pierwszy raz w czasie, który każdy z nas jest sobie w stanie przypomnieć nie mieliśmy czymś takim do czynienia co prawda kryzys 20089, a również było mocne to również następnie odczuwalny kryzys natomiast pandemia przyniosła zupełnie coś innego ten kryzys jest jak się wydaje obecnie o wiele głębszy może mieć daleko idące reperkusje bardziej dalej idące reperkusje niż ten wraz z 20089 i tutaj z 1 strony szoki niedowierzanie z drugiej strony takie mocne nastawienie gotowości do walki zarówno przez zarządzających, jaki jak i pracowników w pierwszym momencie to w jaki sposób polskie firmy zaczęły reagować to było coś co również spotyka się w innych częściach świata i co jest typowe w ogóle dla jakichkolwiek kryzysów, czyli to były redukcje cięcia kosztów ograniczenie kosztów tutaj w naszym polskim kontekście oznaczało negocjowania warunków dostaw czynszu czy obniżenie płac pracowników i takie taką reakcję ograniczenia kosztów z zadeklarowało ponad 50% naszych badanych ponad 80% również zadeklarowało dostosowanie w postaci digitalizacji procesów związanych z pracą głównie tą pracą biurową, a więc praca zdalna niewielka część wówczas przedsiębiorca starał się przedstawić swoją produkcję lub profil działalności np. w najłatwiejszej sytuacji znalazły się te firmy, które funkcjonują w branży kosmetycznej, ponieważ przedstawiły się dość szybko na produkcję płynów dezynfekujących i także tutaj możemy mówić jeszcze raz powtórzę o takiej mieszance z 1 strony szoku z drugiej strony gotowości do walki no i tutaj należy powiedzieć się pomimo pierwszej publicznej pomocy ze strony rządu to ta pomoc nie została najlepiej odebrana przez badanych przez nas przedsiębiorców no właśnie jak jak przedsiębiorcy wtedy w tamtych miesiącach oceniali tarcze antykryzysowe no wydaje mi się, że ten te początkowe pierwsza druga tarcza to były takie też działania ze strony ze strony władz naszej dość dość chaotyczny sposób one były wprowadzane co znalazło odzwierciedlenie nawet o odczuciach badanych przez nas przedsiębiorców natomiast już te dalsze dalsze lata 30 ona spotkała się znacznie lepszym odbiorem, niemniej za każdym razem wszystkich rundach będzie tura naszego badania spotykaliśmy się takimi stwierdzeniami, że mimo, że można ocenić tę pomoc jako względnie poprawną późniejszym okresie to jednak istotne były też bariery biurokratyczne i bardzo dużo przedsiębiorstw przez kilka pierwszych miesięcy po pojawieniu się tej sytuacji pandemicznej dzisiaj nie dostały pieniędzy bardzo często były to bardzo prozaiczne powody jak np. błędne wpisanie liczby UR w formularzu, a więc tutaj nie należy się dziwić się badani przez nas menedżerowie przedsiębiorcy mieli tak jak inne odczucia nie słyszałam o przypadkach, gdzie cofam wnioski po 34×, bo była wpisana błędna data rozpoczęcia działalności firmy, bo 1 urząd chciał, żeby to była data wpisu do KRS-u, a inne, żeby to była data zawarcia umowy spółki, a jeszcze ktoś inny twierdził, że ma być zupełnie inna obawa czy na wpis do ewidencji gospodarczej itd. tak więc te nigdzie nie było takich bardzo jasnych wytycznych jak to ma być zrobione w nas tutaj to pokazuje, z jaką dużą takim dużym problemem musieli się pan się tylko przedsiębiorcy, ale też władze widać było pewien chaos przynajmniej w początkowym okresie to troszkę później się poprawiło, ale wciąż w odczuciu po trzecie badanych nie jest idealne pan porównywał ten kryzys okresu 2008 roku myślę faktem wystąpił taki zupełnie nowy komponent emocjonalny Podlasia lęk orzeczeń o zdrowie na samych naszych pracowników naszych bliskich nie było tego w roku 2000 usunięcia mieliśmy do czynienia tylko po prostu z czystym kryzysem ekonomicznym i ewentualne lęki dotyczą przyszłości ja sobie poradzę czy wygłupiał się utrzymać i to co na co wskazują uwaga wszyscy eksperci to także efekt ten kryzys się w tej pandemii doszło do niespotykanej skali nie było tego wcześniej ochronę miejsc pracy, że naprawdę wszyscy się skupili na tym większość snem skupiła się na tym, żeby utrzymać miejsca pracy, żeby już do tego właśnie komponentu emocjonalnego strachu wielkiego nie dodawać jeszcze strachu o stabilność zatrudnienia, chociaż zgadza się pan wstępną czy badania to okazało się tak zdecydowanie nie tutaj jeszcze warto powiedzieć o tym że, o ile kryzys lat 20089 to był kryzys, który dotknął wybrane branża co prawda miał też charakter globalny, ale wydaje się, że to zamknięcie nie trwało relatywnie długo o tyle w przypadku tego Korona kryzysu możemy chyba mówić o tym, że żadna branża została oszczędzono, a do tego doszło tak jak już pani powiedziała doszły obawy o życie własne zdrowie własne własnych rodzin nie ominęło także liderów w tych firmach, którzy dodatkowo musieli się borykać się z trudem walki o przetrwanie firmy praca zdalna dała się we znaki pracownikom, o ile w początkowym etapie pierwszej turze naszych badań, a bardzo dużo było takich pozytywnych wypowiedzi na temat pracy zdalnej wreszcie możemy zobaczyć jak to jak to wygląda jak praca zdalna wygląda co planowaliśmy od jakiegoś czasu, ale jakoś nie było dobrej okazji do tego, żeby zaangażować się bardziej zastosowanie tych narzędzi w zakresie pracy zdalnej o tyle wyniki w turze drugiej i trzeciej w maju czerwcu, a jeszcze bardziej dobitnie pokazały to wyniki, które czwartej październikowej, a no już odczuwalne jest mocne zmęczenie znużenie wręcz frustracja związana z pracą zdalną jak każdy z nas może się domyślać się przebywanie w domu w początkowym czy w tej pierwszej fali pandemii to było jeszcze związane z obecnością pozostałych członków rodziny w domu, a no tutaj rzeczywiście było to problematyczne, a dla dla całych dla wszystkich dla wszystkich organizacji i nie oszczędziła nikogo na różnych szczeblach zarządzania, a także tutaj ten Korona kryzys podkreśla rolę prawidłowego czy poprawnego liderowania zespołem liderowania całą organizacją i tutaj widzę, że rzeczywiście znaleźli się bardzo trudnej sytuacji psychicznej, bo o musieli walczyć o przetrwanie swojej firmy zapewnić względnie zadowalające przychody, aby było z czego wypłacać wynagrodzenie pracownikom, a z drugiej strony musieli sobie też radzić własnymi problemami nierzadko też problemami, które rozlały się na pozostałych członków ich rodzin w związku, z czym pandemia pokazała tak naprawdę, jakie to są te pożądane cechy przywódcy no i też pożądane cechy pracowników pożądane cechy przywódcy pracowników w okresie pandemii, bo jeżeli jest wszystko idzie dobrze to to cechy nie są aż tak istotne dla to też wiemy, że zupełnie inny zestaw zachowań obowiązuje wczasach kryzysowych, a inne wtedy, kiedy wszystko idzie dobrze rozmawiamy na temat na temat wyników badań Polski biznes sytuacji pandemii przeprowadzonych przez Akademię Akademię Koźmińskiego sem studio państwa i mój gość pan dr Piotr Wójcik, a adiunkt w katedrze strategii Akademii Koźmińskiego za chwilę wrócimy do tej rozmowy zapraszam teraz na skrót informacji Radia TOK FM strefa szefa audycja strach Warszawa przy mikrofonie Marzena Mazur w ustawie o państwa i mój gość pan TOK dr Piotr Wójcik adiunkt w katedrze strategii Akademii Koźmińskiego współautor badań Polski biznes z sytuacji pandemii rozmawiamy o wynikach badań już czwarta tura badań przeprowadzonych przez Akademię Koźmińskiego pierwsza w kwietniu potem kolejne no właśnie jak kolejna tura wyglądały miesiącach Państwowa kwiecień maj czerwiec i ostatnia tura początek października są momenty, kiedy otrzymaliśmy cały zestaw odpowiedzi od badanych przez nas przedsiębiorców menedżerów i da daty te oznaczają, że wyniki dotyczą informacji udzielonych przez badanych przez nas osoby wcześniejszych wcześniejszego okresu czyli, jeżeli mówimy o kwietniu to mamy obraz tego co działo się w marcu wyniki majowe druga tura to znaczy widzimy co działo się w kwietniu i podobnie czerwiec widzieliśmy co działo się mają no i październik objął okres między czerwcem, a końcem września chciałabym jeszcze wrócić do tej pracy zdalnej, bo to rzeczywiście była wielka rewolucja w naszym kraju prof. Monika Gładoch ostatnio wydała monografię właśnie praca zdalna w praktyce jak to wygląda z punktu widzenia prawników jak to wygląda z punktu widzenia prawa pracy, ale też jak to wygląda praktycznie od strony przedsiębiorcą, a więc z 1 strony po raz pierwszy w ogóle prawie pojawiła się praca zdalna zdefiniowana i można było ją zacząć stosować, bo wcześniej była tylko telepraca z drugiej strony zmieniła to rzeczywiście podejście do organizacji pracy w sam w głowach wielu wielu szefów i po początkowej euforii, kiedy chyba wszyscy cieszyli się, że nie muszą dojeżdżać do pracy mogą, więc w piżamie załatwiać sprawy służbowe potem mam poczucie, że pracownicy podzielili się na 2 grupy ma tych, którym ciągle się to bardzo podoba oni chcieliby tak pracować już zawsze w przyszłości ewentualnie jakiś dobry dzień i takich, którzy rzeczywiście czują się wypaleni czy to też pokazuje wychodzi w badaniach ten podział czy też jakoś to inaczej wygląda to akurat w naszych badaniach i nie nie znaczy na podstawie naszych badań jesteśmy w stanie jednoznacznie stwierdzić czy, jakim takiej skali ten podział między zwolenników przeciwników pracy zdalnej występuje natomiast ze swojej strony mogłem podzielić się mają taką refleksją, że w zasadzie wszystko zależy od tego jak z jak dużą intensywnością pracy przed komputerem musimy sobie radzić im dłuższa im trudno im dłuższa konieczność siedzenia przed komputerem no ten człowiek czuje się bardziej wyczerpany pamiętajmy, że bardzo często praca zdalna w domu to nie tylko wygoda możliwość wstania troszeczkę wcześniej z łóżka, ale też konieczność pracy z innymi członkami rodziny bardzo często osoby z młodszymi dziećmi no tutaj mogą się powołać SM nie mogą jasno wyartykułować swoim pociechom, że aktualnie pracują na czymś ważnym, a w związku, z czym ta frustracja czy to zmęczenie może też być związane właśnie z tym także tak chyba mógłbym mógłbym ten wątek podsumować z naszych badań, a co teraz mówią te ostatnie ostatnia tura co teraz mówią przedsiębiorcy w zasadzie to co nas najbardziej interesowało na samym początku badań jeszcze jeszcze w marcu kwietniu to było zrozumienie w jaki sposób polskie przedsiębiorstwa reagują na kryzys wywołany pandemią koronawirusa, a w szczególności interesowało nas to, jakie jakich reakcjach możemy mówić osób zarządzających na poziomie zarówno poznawczym jak i emocjonalnym oraz jakie były konkretne działania firm i patrząc przekrojowo przez NATO nasze badania to należałoby stwierdzić, że możemy zauważyć 3 rodzaje reakcji firm na to co się w ostatnim czasie w tym roku zadziało pierwszy okres to było tak jak już wspominaliśmy wcześniej cięcie kosztów ograniczanie wydatków, a skupienie się na podstawowej ofercie czasem też dochodziło do zmniejszenia złożoności organizacyjnej, a więc tutaj można by powiedzieć, że ten pan ten okres do połowy kwietnia powiedzmy na przypominał sytuację, z jaką niektóre zwierzątka muszą się zmagać, kiedy się zwijają w kłębek, kiedy np. jest zbyt gorąco lub brakuje wody natomiast już w drugiej trzeciej fazie widzieliśmy troszkę inną reakcję to była pierwsza na oznaki takiego aktywnego rozwiązywania problemów przetrwania bardzo silna chęć przetrwania UE na i tutaj w lepszej sytuacji znalazły się te firmy, które miały tzw. wolne zasoby w taki dłuższy organizacyjnych, które mogły czerpać tutaj również jak pokazują wyniki badań oraz innych prezesów wcześniejszych chociażby kryzysu azjatyckiego 978, a czy kryzysu 220089, a tutaj bardzo istotne wsparcie publiczne, a więc to podejście czy ta strategia przetrwania polega na wykorzystaniu własnych zasobów, ale też zasobów zewnętrznych na jej wreszcie druga połowa naszych badań, czyli natura trzecia czwarta, czyli czerwcowa październikowa pokazała, że po pierwsze, są jest pewna część firm, a moglibyśmy określić ich udział na 40% naszej drugie oczywiście nasza próba nie może być określona jako reprezentatywna pierwsza tura to 110 odpowiedzi druga tura 8370 ostatnia październikowa tylko 50 ale, toteż pokazuje prawdopodobnie te nastawienie zarządzających, a którzy muszą się mocno skupić na ratowaniu swoich firm wracając do tury drugiej tutaj widoczne były pierwsze oznaki takiej odnowy przebudowy modelu biznesowego to była duża chęć dywersyfikacji działalności rozszerzenie z sektora biznesu w sektorze biznesowym na sektor skoncentrowany na tym kliencie indywidualnym to jest również poszukiwania nowych kanałów dystrybucji oswojenie oswojenie się z pandemią to był to był taki okres ten to lato to wiązało się również z takim lekką poprawą nastrojów pewien optymizm wkradł się głowy menedżerów, a ne to również czas, kiedy koncentrowali się oni na podtrzymaniu dobrych relacji z interesariuszami, zwłaszcza dbali o dobrostan pracowników nie tylko ten fizyczne nie tylko chodzi o bezpieczeństwo i higieny pracy, ale również ten dobrostan psychiczny wiele firm rozpoczęło programy wsparcia psychologicznego co należy uznać za coś rzeczywiście pozytywnego w porównaniu z tym co co się działo przy poprzednich kryzysach natomiast już faza, która trzecia czwarta pokazały, a znowu pewien odwrót odwrót od takiej od tej przebudowy modelu biznesowego i przyjęcie takiej takiego podejścia oczekującego zaczekajmy co się jak się rozwinie sytuacja i być może na tej podstawie jak zbierzemy jakoś tam ilość informacji będziemy mogli podejmować dalsze decyzje, czyli znowu gdzieś końcówka lat początek jesieni to jest powrót niepokoju zaniepokojenie w związku ze wzrostem liczby zachorowań i tutaj firmy jednak porzuciły tą początkową chęć odnowy przebudowę modelu biznesowego jednak przyjęły znowu taką taką pozycję wyczekującą skrócił się horyzont planowania zamrożono plany pewne inwestycje, które być może już wcześniej były planowane było takie wejście w tryb przetrwania ja myślę, że teraz ten ostatni kwartał tego roku będzie mógł być pisane pod tym znakiem, a takie takie przetrwanie wyczekiwanie niepewność, ale też frustrację, ponieważ w wielu odpowiedziach menedżerów ujawniła się bardzo ciekawa rzecz to znaczy mimo ich usilnych starań, żeby wyprowadzić firmę na przyzwoity poziom jeśli chodzi o przychody zyski to jednak te starania spełzły na niczym Lupu lub niewiele niewiele się poprawiło w związku z tym tutaj jeszcze do tego doszła frustracja zarządzających mimo tego, że 70% badanych oceniło, że firmy radzą sobie dobrze, a 20% oceniło się te firmy radzą sobie lepiej niż w poprzednich miesiącach to jednak też wybrzmiewa z tych odpowiedzi pewna frustracja pewna frustracja zmęczenie los innych badań też wychodzi się blisko 70% firm nie zrealizowało swoich planów sprzedażowych kwartalnych półrocznych dla potrzeb nie są realizowane, ale skądinąd potrzebnej tam sprzedażowe były układane przy zupełnie innych warunkach zewnętrznych dlatego jeszcze pandemii nie było pod koniec zeszłego roku, więc to właśnie dziwnego że, że one nie są realizowane chciałem jeszcze spytać właśnie tę frustrację przedsiębiorców jak bardzo odbija się niepewność, jeżeli chodzi o decyzji rządu mamy drugą falę ciągle nie mamy informacji o rekompensatach nie wiadomo czy będą kolejne tarcze nie wiadomo, które branże zostaną zamknięte albo zostanie wstrzymana ich cham, ale ich praca to na pewno też musi dotykać przedsiębiorców i wydaje mi się, że rząd też przyjął taką trochę takie podejście wyczekujące rządzący próbują jak najdłużej jak najpóźniej wprowadzić ani bronią przed tym ten pełny lockdown, a lockdown w wersji, który pamiętamy z marca i kwietnia z prostej przyczyny jak zamkniemy całą gospodarkę to i budżet na tym ucierpi z kolei dzień przez to, że rząd nie będzie w stanie pomagać w wybranym branżom lub lub wybranym grupom przedsiębiorców, ale też ludzi, a czy pracownikom, a w związku, z czym tutaj jesteśmy takim takiej dość niewygodnej sytuacji, bo zarówno przedsiębiorcy wyczekują co zrobi rząd rząd wyczekuje a jaka będzie sytuacja związana z pandemią, a i prawdopodobnie niestety dla przedsiębiorców będzie cokolwiek wiadomo w ostatniej chwili niemalże na rząd przyzwyczajona do tego, że różne ogłoszenia podaje dość dość późno zostało nam 1,5 minuty czym na podstawie wyników tych badań można nie wiem stworzyć jakiś radę dla przedsiębiorców czy jest coś co mogłoby im teraz pomóc w tej sytuacji ja myślę, że patrząc na, a te 3 główne rodzaje reakcji przedsiębiorstw ma sytuację pandemiczną, czyli cięcie kosztu to próba przetrwania i wykorzystania swoich wolnych zasobów, a ja aktywów i trzecia grupa odpowiedzi, czyli reakcji, czyli pewne pewnego rodzaju innowacje, a czy próba przebudowy modelu biznesowego to cięcie kosztów pozwala jest relatywnie skuteczną strategią podejściem w krótkim okresie natomiast w drugim oznacza to potencjalnie destrukcja tworzonej wartości drugie podejście druga reakcja przetrwania i wykorzystanie wolnych zasobów ona jest najskuteczniejszą metodą, a w przypadku średnim okresie w krótkim średnim natomiast najdłuższym okresie najbardziej skuteczna okazuje się ta to podejście związane z innowacjami, czyli próba poszukiwania szans, a w tej sytuacji kryzysowej może to brzmi trochę paradoksalnie, ale tak to tak to wygląda, więc tutaj chyba kluczowe jest to jaki horyzont planowania przyjmą liderzy po teraz już wiemy o kilku miesiącach, że należy przyjąć ten horyzont raczej średnio lub długoterminowy aniżeli krótki bardzo dziękuję za udział audycji państwa i moim gościem był pan dr Piotr Wójcik, a adiunkt w katedrze strategii Akademii Koźmińskiego współautor badań Polski biznes sytuacji pandemii dziękuję bardzo, dziękuję panie dziękuję państwu, a ja nazywam się Marzena Mazur zaprasza na kolejną audycję strefa szefa już za tydzień do usłyszenia Zwiń «

"Polski biznes w sytuacji pandemii"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: STREFA SZEFA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 12:00

Najnowsze Podcasty

Wybory w USA: "elektorzy mogą na prezydenta wybrać nawet Myszkę Miki"

Jaka będzie przyszłość technologii mRNA? [Nobel z medycyny]

Afera wizowa z punktu widzenia Hindusów

Prof. Włodzimierz Wróbel: "W dzisiejszych czasach naukowiec musi być odważny. I nie ulegać naciskom''

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL