do wysłuchania podcastu zaprasza izba gospodarcza ciepłownictwo polskie organizator kampanii 20 stopni dla klimatu wg danych światowej organizacji zdrowia z powodu zanieczyszczonego powietrza w Polsce co 10 minut umiera człowiek ofiar smogu co roku jest, więc wielokrotnie więcej niż tych, które odebrał życie koronawirus w całej Europie gorszej sytuacji niż Polacy są tylko Serbowie Rumuni Węgrzy i Ukraińcy, unikając zmian na lepsze nie tylko ryzykujemy utratę zdrowia, ale przede
Rozwiń »
wszystkim narażamy się na dodatkowe to dość znaczne koszty finansowe i ile naprawdę kosztuje nas smog wyjaśnił dr Adolf Mirowski z Instytutu certyfikacji emisji budynków w Krakowie wg analiz jako społeczeństwo dodatkowo oprócz tego, że ktoś zakupił tonę węgla czy tona drewna to my jako społeczeństwo dopłaca 2400zł do każdej spalonej tony węgla i 2000zł do każdej tony spalonego drewna w kotle pozaklasowe to są koszty chociażby ponoszone na leczenie włączamy się wszelkie dolegliwości, które wynikają właśnie działania smogu już nie wspomnę o kosztach przedwczesnych zgonów, które szacowane są na poziomie 40 lub 50 000 w ciągu roku i jeśli my wprowadzimy wszelkie działania, które doprowadzą do likwidacji smogu to my oczywiście odzyskamy te środki po prostu nie będziemy ponosić nakładów, a więc walka o czyste powietrze zwyczajnie nam się opłaci nie wygramy je jednak biernie, siedząc w domach, bo jak się okazuje nawet pandemia i obowiązujące w tym roku restrykcje nie poprawiły stanu powietrza w Polsce co powinniśmy zrobić na jakie rozwiązania postawić i jakiej pomocy oczekiwać od polityków o tym rozmawiam dziś z moimi gośćmi Małgorzata Gołota zapraszam na klimat potrzebuje zmian musimy zmienić swoje przyzwyczajenia i nawyki codzienne proste czasem najprostsze stawką jest nasza przyszłość dlatego nadchodzi klimat zmian podcast ekologiczne Małgorzaty Gołoty i Piotr Siergiej i Bartosz Piłat z polskiego alarmu smogowego są dzisiaj moim gościem dzień dobry toną w dzień dobry dzień dobry pani dzień dobry państwu wiosną tego roku wielu z nas zachwycało się ubocznym efektem lockdownu wprowadzonego przy okazji pierwszej fali pandemii, czyli czystszym powietrzem posiedzi krążyły wtedy nawet zdjęcia Himalajów, które były po raz pierwszy od kilkudziesięciu lat widoczne w odległości kilkuset kilometrów właśnie dzięki temu, że zmniejszyło zanieczyszczenie powietrza w Indiach no i teraz pytanie do panów jak realnie wygląda ta zależność pomiędzy zastępowaniem gospodarki jakością powietrza, jakie efekty przyniosła w Polsce na ile pan Delia lockdownu czy czy też nakłada na obywateli ograniczenia, bo w tej chwili już dawno nie mamy mamy tylko restrykcje obostrzenia chociażby w przemieszczaniu się mogą pomóc uporać się z problemem smogu to może zacznę, bo w marcu tego roku, kiedy mieliśmy pierwszy lockdown w Polsce sprawdziłem stężenie dwutlenku azotu w stacji komunikacyjnej w Alejach niepodległości w Warszawie i rzeczywiście w ciągu 3 tygodni poczynając od pierwszych dni lockdownu w ciągu 3 tygodni stężenie tlenków azotu spadło o ponad połowa była bardzo duża poprawa jakości powietrza w noc to jednak uwagą, że mówimy tutaj wyłącznie o tlenki azotu, czyli o takiej emisji zanieczyszczeń powietrza samochodów silników samochodowych i faktycznie lockdown pomógł to powietrze się znacząco poprawiło przynajmniej w tym 1 aspekcie to znaczy tlenków azotu, ale my musimy pamiętać, że zanieczyszczenie powietrza nie są tylko tlenki azotu Ozon, czyli toczą wytwarzają samochody, ale też pyły zawieszone rakotwórczy benzo Alfa piren, czyli to co wytwarzane jest w gospodarstwach domowych podczas spalania węgla drewna i tutaj mówiąc o tym jak lockdown obecnie ten jesienny wpłyną na poprawę jakości powietrza ja sięgnąłem do danych z Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska po prostu sprawdziłem my ich pomiary w ciągu ostatniego miesiąca 1,5, a w miastach, które były najmocniej zanieczyszczone przynajmniej z rankingu polskiego usługowego miasta były na pierwszych pozycjach, czyli Rybnik Pszczyna i Nowy Targ no i okazało się, że właściwie jakość powietrza albo nie uległa zmianie tak jak było to w nowym Targu czyli, porównując listopad do listopada rok dziewiętnasty rok dwudziesty w zasadzie nie mieliśmy znaczącej poprawy jakości powietrza w Pszczynie w tym roku jest nieco gorzej niż w roku poprzednim w Rybniku również jest nieco gorzej niż w roku poprzednim, więc tutaj ten lockdown na pewno wpływa na zmniejszoną emisyjność zanieczyszczeń powietrza tę samochodową no ale jesienią to nie samochody są główną przyczyną smogu tylko właśnie nasze gospodarstwo domowe no tutaj niestety mamy już do czynienia z rekordowymi stężeniami Nowy Targ czy znaczy Czernik to już są stężenia dobowe 300% ponad przekraczające dopuszczalne normy, więc mojej intuicji nie mamy oczywiście badań cały sezon grzewczy, ale mojej intuicji ten obecny lockdown raczej będzie miał tendencję do gorszego powietrza niż stanu sprzed lockdownu, dlatego że po prostu więcej pozostajemy w domu, dlatego że siedzimy w domu grzejemy częściej palimy w kotłach części rok temu wychodziliśmy do pracy, więc ten okres środkowy dnia był czystszy to zresztą wynika z pomiarów jakości powietrza środek dnia zawsze tradycyjnie zimą był nieco czystszy niż poranek wieczór no teraz tak nie jest ten efekt lockdownu, bo tak naprawdę trochę przy okazji tego wiosennego lockdownu mogło konieczności walki mówi się w Polsce od kilku lat bardzo głośno i no i teraz pytanie co zmieniło się na plus to znaczy czy sytuacja z wiosny, kiedy faktycznie stężenie tlenków azotu zmalało zmniejszyło się mieliśmy troszkę czystsze powietrze na skutek tego, że mniej po prostu poruszaliśmy się czy samochodem komunikacją miejską po mieście i to wszystko było troszkę przy okazji, a czy mamy jakieś świadome działania ze strony rządu zmierzające do tego, żeby jakość powietrza na stałe poprawić mówię tu m.in. o projekcie stref czystego transportu, które zaproponował niedawno zaproponowało niedawno ministerstwo klimatu środowiska pani bardzo może teraz pana wywołany do tablicy notuje jeszcze tylko woli mikro uzupełnienia czy wypowiedzi Piotra bezpośrednio przełoży się na kwestie związane ze strefami czystego transportu, a od tego kiedy zauważył, jeżeli było widać lekki spadek to przede wszystkim tym jak sportowy w Polsce tu zaznaczyć spadek był mniej widoczne, a niż znaczka we włoszech czy we Francji albo Belgii, a to z tego szczęśliwego służenia, że w Polsce mamy mniej wizji niż społeczeństwa zachodniej dopiero po bardzo dobrą informacją, a dlatego, że to przede wszystkim silniki blizna to odpowiedzialne wspomniany Piotra dzięki azotu, a bardzo kłopotliwą bardzo szkodliwą substancję dla ludzkiego zdrowia i jeśli mowa o strefach czystego transportu to one mają na celu właśnie doprowadzić do obniżenia emisji i przede wszystkim tlenków azotu i jeśli dziś w Polsce rozmawiamy o zanieczyszczenie powietrza albo UE pod kątem niskiej emisji kotłów węglowych, ale pod kątem pakietowym to ich zachodnich miastach Europy właściwie muszę tylko wyłącznie o lękach i emisji UE to sportowe to co dziś mamy, jeżeli chodzi o strefie czystego transportu w Polsce to jest narzędzie, które jest po pierwsze, niepraktyczne po drugie nie ma szans doprowadzić do obniżenia emisji tlenków azotu misji transportowych, a to z tego prostego powodu, że nie można, a taką strefę czystego transportu ognistego miasta i nie można obciążyć wymogami objęte wymogami samochodów należących do mieszkania netto powoduje, że przynajmniej 60% aut jeżdżących po polskich miastach żadnych rygorów wypełniać w takiej sprawie nie będzie musiał UE z grubsza mówiąc to powoduje, że takie strefy będą po prostu nieefektywny, a teraz nowa propozycja rządu w sprawie de facto, że zamiast naprawić to co mamy jeszcze bardziej zepsujemy to znaczy z 1 strony propozycja zakłada podzielenie samochodów pod kątem tego, jaką normę euro spełniają, więc a, jakie wymogi emisyjne spełniają, ale z drugiej strony w dalszym ciągu mieszkańcy są wyłączeni z dalszym ciągu liczba pojazdów, których nie dotyczyć będą wymogi jest gigantyczna więcej miejsca, a tych pojazdów jest tak skomplikowana żaden policjant strażnik miejski nie będzie chciał kontrolować czystego transportu, bo o wskazanie tego czy ktoś miał prawo nie miał prawa wjechać do prawidłowości niemożliwe w Europie istnieje ponad 200 stref czystego transportu zagranicą w jaki sposób one działają czy są skuteczne to znaczy to znoszą strefą naszym pomysłem na strefy czystego transportu jest coś nie tak czy generalnie sama inicjatywa stref czystego transportu to za mało i nieefektywne działanie nie strefy czystego transportu same w sobie stanowią rodzaj bodźca, który ma przyspieszyć wymianę samochodów na te mniej emisyjne a, czyli jest to narzędzie, które przyspiesza mówiąc krótko odnowieniu taboru generalnie odnowieniu tego czym jest nią, a w naszym przypadku Polacy Europejczycy de oczywiście działanie bardzo oczekiwane, ponieważ to wraz z zaostrzeniem norm emisji euro, a mamy samochody, które coraz mniej emitują różnego rodzaju szkodliwych substancji przede wszystkim skupiamy się na tych lękach i jakie w innych miastach dostęp działają, a przede wszystkim, gdy zaczynamy wprowadzać strefy nikt nie steru poprzeczki tak wysoko jak postawiliśmy sobie w Polsce z 1 strony mówimy, że wjazd do strefy będą miały tylko pojazdy spełniające normę euro 4, ale rząd nie sprawdził ile takich samochodów, które zostaną wykluczone jest, a nie da się tego rodzaju stref wprowadzać bez korelacji w tym co jest się dzieje w Polskiej gospodarce tym jak wygląda pan polskiego społeczeństwa i pojazdów wykluczony w tej wersji było 25 proc wyższe niż żadne społeczeństwo na to nie zgodzić samorząd nie wykorzysta tego przepisu, jeżeli nie będzie mógł wprowadzić łagodniejsze program rządowy z tego zdaje sprawę, bo nawet tyle luk i wyjątków w tych przepisach, że właściwie wiele będzie mu kartę, ale idea akurat pisała na tej propozycji jest to błędne jest w Paryżu jeszcze do przyszłego roku do lipca przyszłego roku do strefy czystego transportu tamtejszej będą mogły wjeżdżać samochody będą nowe wyprodukowane w dziewięćdziesiątym siódmym aktu jest spełniające normę euro 2, ale już nie wjadą tam pojazdy właśnie czternastoletnie Ville, a i to jest bardzo ważne rozróżnienie, którego w Polsce znowuż nadal nie mamy bardzo ważne rozróżnienie dlatego poziom, dlatego że poziom emisji leków azotu, a silników diesla jest wielokroć wyższe niż ten silnik będzie ono tak podobnie zresztą, jeżeli chodzi o pyły i inne szczególnie te najgrubsze weekend 20 Ewy katastrofalna to przepaść dopiero najnowsze pojazdy wyprodukowane w 2011 roku mają wyniki zbliżone do pojazdów benzynowych od 2001. tak to pokazuje przepaść wizji w zachodnich krajach już się niestety dewizę są wyprzedawane i jeśli dzisiaj w Polsce nie zaczniemy np. za pomocą czystego transportu mówić Polakom Słuchajcie nie kupujcie jeśli kupię coś, czego nie musi być najnowszy samochód niczym auto wyprodukowane miesiąc temu może być samochód 8 letni to możemy tam dziesięcioletni ani pójdzie dziś i kupuje już dziś tego najbardziej szkodliwy pojazd i prawdopodobnie najszybciej zostanie wyeliminowany z polskich mówi no wychodzi takim rokiem przełomowym mówię o tych miast, które mają być tego komfortu i będzie rok 2005. wtedy albo w części miast w zakresie w ogóle poruszania figurami na albo też będą dopuszczone tylko spełniającym wymogi normy euro 6 najnowszej być może wdrapuje się też na jeszcze jeszcze surowca jak niedawno wprowadzona norma euro 6 idee dotyczące właśnie tylko łącznie Billie ze względu na ich szalenie wysoką emisyjność, choć olimpiada, a więc tak mają sens strefy UE mogą doprowadzić do skokowej poprawy jakości powietrza nawet jeśli wyeliminowane zostaną najstarsze auto i Paryżu w Krakowie wg badań, które były przeprowadzone w maju 2019 roku eliminacja tej grupy pojazdów, jaka dzisiaj nie może wjeżdżać do wielkiego Paryża powodowałaby prawdopodobnie prawdopodobnie, bo to są oczywiście modele UE spadek emisji tlenków azotu o około 2023%, czyli 15 tymczasem ta grupa wykluczona to byłoby około 7% wszystkich pojazdów najstarszych tak, czyli te 7% wystarczy, żeby poprawić zmniejszyć emisję tlenków azotu i wydechowych około 2020 ba 3 proszę panie Bartoszu jak to się stało, że nasz rząd popełnił tyle błędów przy projekcie opracowywania stref czystego transportu PE politycy nie zdają sobie sprawę z tego jak taki projekt powinien zostać przeprowadzony wdrożone, jaki jest stan polskich samochodów typu samochodów z polskich gospodarstwach domowych czy sądzę, że to jest takie balansowanie pomiędzy i mitologicznym moim zdaniem strachem postaci polskiego kierowcy, który nie wróci na żadne ograniczenia UE, a oczekiwaniami strony społecznej czy ambicjami polityków, którzy mają jednak pewnej części świadomość tego jak ruch samochodowy transport wpływają na jakość powietrza do wyraźnie widać w tej najnowszej propozycji tak tak jak powiedziałem z 1 strony wreszcie zauważy może istnieć tak jak normy euro czy można kategoriach samochody pod pod tym względem, ale nie uwzględniono ich na ile będzie nowe, jakiego powodu nie wiem prawdopodobnie chodziło o to, żeby pokazać, że normy, że chcemy czystego transportu są ważne, ale też Polska o tak różni się na tle Europy, gdzie normy są łagodniejsze natomiast liczba wyłączeń pokazuje, że politycy najwyżej nikt się boją wyłączeni mieszkańcy, dlaczego było to byłaby też największa grupa objęta tego rodzaju wymagania w tym przypomnę po nim mieszkańcy Sowieci to samochody to jest ta różnica bardzo względów prawnych bardzo tego względu, że to nie mieszkańcom zakazuje po części pojazdu mieszkańcy mogą sobie wypożyczyć samochód, jeżeli rząd bardzo rzadko do zimy płaci albo perspektywą wyprzedzającą poinformowani, że takie normy to się pojawią będą miejsca mówienia drugą grupą pojazdów gigantyczną wytyczoną od tych obecnie są przedsiębiorcy mikro i przedsiębiorcy ma w sprawie dla mnie było w Polsce dlaczego, bo są bardzo liczną grupę, którą zdaniem polityków tego rodzaju wymagania mogłyby uderzyć w UE i wreszcie trzecia sprawa popularny gaz LPG popularny wśród ludzi oszczędnych ludźmi, którzy mają mniej pieniędzy, więc występ scholi panie nie gaz LPG każdy pojazd zasilany paliwem mógłby jeździć do czystego transportu poprzez Ciach to jest absurdem nie wiem, dlaczego szczepienie zauważył, bo wg tych przepisów do mety takiej czystego transportu UE, którą proponuje resort UR trzydziestym roku 2030 roku mógłby jechać 50 letni samochód zasilany gazem PGA nie mógł wjechać samochód 2014 piętnastego roku pieniądze tylko normę euro 5 i tutaj trochę no jakieś nieporozumienie zachęt do rzeczy te 3 przykłady najbardziej pokazują, że politycy po prostu boją jak i kierowców tymczasem obie dawno doświadczenia miast, które wprowadzają, jakiego żądają zmiany organizacji ruchu ograniczenia na arenie Kraków Knights okazują się kierowcy bardzo szybko się do tego dostosowują i protesty wcale nie są takie silne albo oburzenie nie jest takie duże, a po drugie, jeśli chodzi o samych mieszkańców to naprawdę tak jak mówię nie ma sensu wprowadzać jakiś radykalny, bo w tych miastach jest jasne, że społeczeństwo nie uwagi, jakiego powodu ktoś się uparł, żeby temat mógłby tak surowe nie mam bladego pojęcia trzeba w poprzeczkę postawić Nisko tych samochodów najstarszy jest naprawdę bardzo bardzo mało jeszcze trzecia rzecz, jeżeli chodzi o samych przedsiębiorców mego doświadczenia jako człowieka, który in w Krakowie testował strefę czystego rachunku na przepisy osobistego akcentu na krakowskim Kazimierzu wynikało, że przedsiębiorcy, o których mowa w obecnej ustawie są najbardziej skłonne do współpracy to są ludzie, którzy pierwsi mają stosunkowo nowy pojazd oczywiście nie wszyscy, ale stosunkowo nowe pojazdy to są przedsiębiorcy, którzy te pojazdy najczęściej kupują leasingu albo kredy i oni mają przewidywalny horyzont, w którym sąd pani wymienić samochody nowsze jeśli tej auta miały być stalinizmu śle, uważając częścią w Polsce pojazdów śląskich to są pojazdy do dziesiątego roku życia przeważającą, czyli ich, jeżeli mówimy o dostawcach, bo są też w dużej mierze pojazdy Patriot te leki pierwszy dostarczy albo jakieś małe pojazdy, które nie typu kombi, jeżeli mówimy o tej grupie to są naprawdę ludzie są oni do współpracy oni po prostu potrzebują przewidywanego harmonogramu dlaczego, bo mają swoje kredyty, bo mają chwili, a więc ja nie wierzę w to, żeby rozsądne konsultacje z tą grupą społeczną miało doprowadzić do kryzysu po prostu ludzie powinni usłyszeć, jaka będzie przyszłość po to, dla nich najważniejsze, żeby zaplanować chętnych, żeby zaplanować zakup kolejnego ujawnia panowie ja dobrze rozumiem, że transport, którym tutaj tak ciekawie rozmawiamy i systemy grzewcze to są 2 najpoważniejsze problemy czy 2 największe wyzwania, z którymi musimy się zmierzyć jeśli chcemy uporać się problemem smogu w skali kraju tak to, jeżeli patrzymy na to, skąd się w Polsce w ogóle bierze zanieczyszczenie powietrza i jaka jest jego podstawowa przyczyna notowano oczywiście coroczny raport krajowego ośrodka bilansowania i zarządzania emisjami, który dosyć precyzyjnie podlicza, skąd się ten smog zanieczyszczenie powietrza bierze my wiemy, że połowa zależy od roku może być 49% 5153% zanieczyszczenia powietrza pyłami zawieszonymi, czyli po prostu taki popularny smok to przyczyną są gospodarstwa domowe sektora komunalno-bytowego, czyli te kotły na węgiel drewno i pewnie powinniśmy doliczyć do tego kominki to jest aż połowa całkowitego zanieczyszczenia powietrza pyłowe w Polsce, jeżeli spojrzymy na rakotwórcze będzie Alfa piren, czyli węglowodór aromatyczny bardzo szkodliwe lub mutagennym no to 90% tej substancji tych substancji pochodzi naszych gospodarstw domowych natomiast, jeżeli mówimy już o transporcie sektorze transportowym to uśredniając po powierzchni kraju tę przyczynę zanieczyszczenia no to jest mniej więcej 12% wszystkich pyłów zawieszonych w Polsce, czyli około pięciokrotnie mniej niż nasze gospodarstwa domowe, więc widać potężną różnicę w skali kraju natomiast, jeżeli będziemy się przyglądać już precyzyjniej bardziej szczegółowo miastom poszczególnym no to tutaj oczywiście te różnice procentowe będą zupełnie inne to znaczy taka taki Zabierzów wieś pod Krakowem, w którym jest, w których bardzo wysokie zanieczyszczenie powietrza praktyce sektor transportowy czy samochody osobowe ciężarowe, które jeżdżą po tej wsi w praktyce nie wpływają bardzo mocno na zanieczyszczenie powietrza w tej wiosce czy innych takich miejscowościach natomiast jak już mówimy o metropoliach o Wrocławiu Krakowie Katowicach czy innych miastach no to oczywiście w okresie letnim no to będzie zupełne zupełnie inna inny odsetek po pamiętajmy piece nasze domowe kotły gasną tak mniej więcej na przełomie kwietnia i marca no i to powietrze, gdyby nie samochody powinna się natychmiast oczyścić no tak jednak nie dzieje, które z tych wymogów jest gorszy, która jest ważniejsza jak to się w ogóle rozkładać w skali kraju, bo rozumiem, że smog, który powstaje na skutek transportu na skutek korzystania z samochodów osobowych i nieprzyjaznych środowisku dotyczy ten problem dotyczy głównie dużych miast, a smog powstający na skutek temu ogrzewania pomieszczeń gospodarstw domowych nieodpowiedniej jakości opałem to już nie są tylko duże miasta, bo tak to prawda pytań, jeżeli patrzymy na mato jak wpływa wpływają te zanieczyszczenia powietrza tzw. niska emisja, czyli to co wydostaje się z kominów i to co się dostaje rur wydechowych Noto mamy rachuby europejskiej agencji środowiska, która szacuje, że każdego roku niska emisja, czyli nasze gospodarstwo domowe przyczyniają się przez przedwczesnej śmierci mniej więcej 4546 000 osób rocznie każdego roku podkreśla każdego roku około 45 000 osób umiera przedwcześnie na skutek zanieczyszczenia powietrza to jest, więc miasto wielkości Kołobrzegu albo Oświęcimia każdego roku, jeżeli patrzymy na zanieczyszczenia powietrza wynikające z emisji transportowej no to tutaj wpływ tlenków azotu ozonu europejska agencja środowiska szacuje na mniej więcej 16001700 zgonów rocznie, więc wydawałoby się, że może samochody są dużo dużo bezpieczniejsze niż ta niska emisja, ale też musimy patrzeć na to trochę inny sposób to znaczy wspomniała pani o o powszechności smogu tego sektora komunalno-bytowego i tego, że właściwie każda Polska miejscowość każde miasto każda wioska ma przez 45 miesięcy zawiesina pył zawiesimy dymu w swoim otoczeniu, czyli to jest bardzo powszechne zjawisko wpływające na bardzo duży odsetek populacji w związku z tym tych zgonów epidemiolodzy szacują na bardzo wysoką liczbę natomiast zanieczyszczenia transportowe miejscowo bardzo wysokie są ograniczone do dużych miast do bliskości ulic wielkich arterii komunikacyjnych w związku z tym odsetek populacji narażonych na te zanieczyszczenia powietrza jest dużo mniejszy stąd mniejsza liczba, więc ja bym raczej nie mówił, który smog jest gorszy, który jest lepszy, ponieważ zależnie od tego, którym regionom rejonów Polski się przy patrzymy to będziemy mieli zupełnie inną opowieść to wiadomo, że Zabierzów ma inną smugą historię niż powiedzmy centrum Warszawy czy centrum Krakowa Poznania czy innych aglomeracji dodam jeszcze tylko tutaj zanim, zanim pana Bartosza poproszę odpowiedź, że liczba zgonów powodowanych przez cnoty te, do których smog przyczynia przed czasem zgonów jest mniej więcej 2×, bo nawet już prawie 3× wyższa niż liczba ofiar covid-19 to także państwo słuchacza zdawali sobie sprawę z tego, że im to nie jest także z powodu smogu umiera jakaś naprawdę niewielka liczba osób IT i 4550 000 rocznie zgonów, żeby nam się tutaj gdzieś w rozmowie nie rozmyło to jest bardzo duża liczba na panie Bartoszu na ile realne jest wyeliminowanie smogu przy tej naszej obecnej infrastrukturze przy obecnej sytuacji sektora transportowego naj przede wszystkim określonym stanie budynków jednorodzinnych wielorodzinnych i też tych wykorzystywanych w przemyśle bierze lekcje być może ciekawostką powiem ten problem ze smogiem zanieczyszczeniem powietrza polega na tym, że nic nie widzi na ulicy człowieka, który umierając mógł, bo to jest coś co toczy organizm to jest coś co przez lata wdychane powoduje niż nie przyspieszoną śmieci np. wzrost zachorowań na jakieś życiowe przypadki na biologiczne układ nerwowy udane to są wszystko rzeczy bardzo często powiązane np. jaka jest tak zresztą likwidują szpital i która tak na pierwszy rzut oka nie wiąże się ze śmiercią dlatego w tym również w Londynie ludzie zaczęli przywracać gdańskiej obiecał wtedy ten słynny w latach pięćdziesiątych ustawa, która miała naprawić sytuację w Londynie działa się właśnie stąd ludzie zaczęli przywracać nogi i dopiero wtedy ten problem został tak realnie numer wywracając do do porządku jeśli chodzi o Unii te źródła zanieczyszczeń to jest tak jak odpowiedział niezależnie od tego jakie perspektywy patrzymy może mieć inny dlatego, aby rzeczywiście nie ocenia co jest lepsze jest gorszy i każda z tych substancji jest szkodliwa i jeżeli samochody to tylko 12 potem w skali kraju no oczywiście jak dojdzie do skupisk, a jasne jest, że to miasta czy tam jest najwięcej samochodów, a będą miały zupełnie inny problem z miesiąca sportową np. Kraków jeszcze zanim rozpoczęto walkę z Anitą skoków miał udział emisji transportowej na poziomie około 4043% dużo więcej prawie 50% by kotły dziś stosunki na pewno wrócimy w Warszawie z kolei, a wg badań profesora bandy z Politechniki warszawskiej i ta odbiera za około 60% akcji testu zależy jak na jaki miasto patrzymy jest ono warunki klimatyczne czy pogodowe i wreszcie na koniec, dlaczego tak się dzieje jeśli jakiś lokalnej drodze przejeżdża 300400 samochodów na godzinę to ci ten w Śródmieściu to są tysiące to ani samochodu zależnie od tego jak ciepły ma na drogę, więc to nie jest pewne to nie jest tak, że któryś Nokię i gorszy czy lepszy jak temu zapobiegną pewnie tak perfekcyjnych sytuacją byłoby, gdyby nie było żadnych zajęć z akt oczywiście każdy zdaje się z tego, że to jest ideał, ale raczej pewnie niemożliwe do osiągnięcia na pewno nie widzę chęć szczera i jeżeli skupimy się na Eques jak głów no to już samo to, że przez lata w Polsce nikt nie był termoizolacji budynków, a powodował, że życie np. paliw stałych jak dla było 630, a nawet 50% wyższe, bo trzeba było dograć, a bardziej już więcej goli od ściany co chciano uciekało ciepło jak i podobnie w przypadku transportu mamy problem z transportem zbiorowym z usługami publicznymi, a w związku z tym, gdyby się przemieszczać zużywamy więcej paliwa tak musimy iść inni samochodami prywatnymi co zużywamy więcej paliwa mamy więcej zanieczyszczeń niezależnie od tego już, jakimi autami im tak po prostu więcej jeździmy, a więc wracając do takiego idealnego modelu idealnym modeli każdy inżynier ruchu będzie basen miasto wygląda także około 20% podróży będzie odbywało się samochodami wszystkie pozostałe będzie ruch Eton park zdrowym rowerowy jeszcze jakąś inną formą niż mu auto jest taki perfekcyjna wersja miasta bardzo niewiele miast takich klasycznych do tego Dąbia a, ale są takie, które mają np. na poziomie 23% samochodów, gdy 1 akcent niemiecki takiej sytuacji, która idealnie możliwa, dlaczego tak się dzieje dlatego my się po prostu musimy przemieszczać na koniec likwidacja emisji transportowej to nie jest tylko kwestia wydechowy UE, bo przemieszczający się auta, a tu także starty klocki hamulcowe to także starte opony wybite pył, a więc rury wydechowe jeden z kłopotów drugą rzeczą jest właśnie do wypowiedzi przed chwileczką, czyli UE liczba pojazdów na ulicach i teraz chciałem zaprotestować przeciwko 1 takiemu mitom już nie pojawi znaczy, że w pandemii i widzę Polski i polskich miast marnie misji jest po prostu nieprawda, że taka sytuacja, że wg faktycznie amal były dwa-trzy dni natomiast okres mniej tego wyłączenia lub szpanu, owszem, ale zależnie od miasta było 7080% tego co normalnie rejestrowano wymagać ustaleń spadek nie był taki dramatyczny, a mimo to pewne poprawy jeśli chodzi o odpowiedź były widoczne, dlaczego Ano dlatego jak obniżyć ilość aut na ulicach zwiększa się płynność ruchu bardzo dobrze widać w wakacje, kiedy zależnie od miasta samochodów jest mniej lipcu sierpniu mniej 2030% na ulicach wszyscy kierowcy powinni w wakacje dziś nie daje się nieźle, bo nie ma takich tzw. tirów zostanie na światłach bardzo często udaje przechodzi płynnie przez miasto i płynny przejazd mniejszemu niż przyspieszenie akcji nim Hiszpanii nie emisji pyłów, a tymczasem wystarczyło obniżyć ruch na ulicach tylko 30 proc tej chwili znowu, kiedy ktoś mówi mi, że ja oczekuję jakiś niewybuch na niebotycznych zmian w mieście to odpowiadam zawsze, że nie to jest po prostu nieprawda zresztą fikcja nic nie ruchu ulicznego 20% nie jest istniał, a upłynnienie ruchu na ulicach nie jest to systematyczne przyspieszanie wymiany samochodów nano przyspieszenie podkreślę, a nie jest fikcją nikt nie mówię to wszystko musi znać nagle naraz 1 miesiąc to musi być protest, ale chcielibyśmy, żeby ten produkt został przyspieszony, bo nie może być tak, że będziemy machać ręką ciekaw jestem z niej po prostu się po nie zgadzam a kiedy w Krakowie zaczęła się walka o zmianę jakości powietrza o likwidację kotłów węglowych, a rodził się sen minęło 10 lat dopiero teraz Kraków doprowadził do do tego ostatecznego celu, czyli wykluczenie jakiegokolwiek spalania węgla drewna do używania w nie, żeby tym czekał kolejne 10 lat to zmienimy samochody na lepsze, bo ni za nimi jak immunitet docentowi, który dąży się w okresie dojrzewania nawet jechać, gdzie panują ogólnie po prostu jest taka jedna z moich prywatnych używa, a co mogłoby te zmiany na lepsze w Polsce przyspieszyć, bo z tego co panowie mówią obaj to nasi politycy doskonale wiedzą jak problemy wypadałoby rozwiązać mamy odpowiednie do tego technologie mamy wzorce, które płyną do nas z zagranicy to czemu tak to nam idzie topornie i powoli skoro to jest groźne dla zdrowia publicznego smog jest groźne dla zdrowia publicznego powoduje masę kosztów już takich niezwiązanych z wydatkami na wymianę pieca czy ogrzewanie czy lepszy samochód, ale kosztów właśnie związane ze zdrowiem publicznym to są koszty, które też obciążają nasz budżet, więc chyba wychodzi wynika z tej w tej dyskusji z tej debaty, że wszystkim opłacałoby się i byłoby nam wszystkim na rękę pozbyć się tego problemu to czemu idzie tak połączyć morze ja zacznę teraz tylko oddać głos w 1 dziedzinie, a winnej dziedzinie to jest właśnie bardzo charakterystyczne, dlaczego tak się dzieje moim zdaniem wszyscy przyzwyczaili się do tego, że jeździmy samochodami zwyczajnie się, dlatego że taktycznie od 20 lat, a zapomnieliśmy w Polsce o tym, że ta zbiorowy jest przydatny zapomnieliśmy z 2 powodów po pierwsze, on jako rzecz, która nigdy nie jest rentowna nie zawsze przynosi straty bardzo niechcianym samorządy w latach dziewięćdziesiątych i samorządy wówczas bardzo biedne oraz czy takie normy en do prywatyzacji, a wszystko mówiąc krótko prowadził do tego, że tam zbiory były likwidowane otwarcie rynku na wagony od zagranicy z kolei spowodowało, że samochód tani i ona przestanie myśleć o tym, że autobus jest 8 i teraz, jeżeli popatrzymy na to co taki klasyczny Polak, który musi do pracy przyjechać samochodem, bo nie ma automatów znaczy w swej miejscowości i właśnie mówi o tym dlatego bardzo ważne nic ludzi przyjeżdżają do miasta nie pani nie przyjechał, dlatego że lubi przyjeżdżają dlatego muszą taki człowiek, który np. mieszka 30 km od Warszawy Krakowa uznani za pracę, ale musi przyjechać samochodem dopłaty, choć najdroższy bilet miesięczny Olsztyn 400500zł najlepszym przypadku samowoli i tak między policją to niezachowanie, dlatego że Polacy na to już nie zwracają uwagę, że sami przyzwyczaili do tego, że 1 rzecz to jest koszt realny nie zwracał uwagi na to, że np. wydając 150zł miesięcznie na leki przeciwastmatyczne do swojego dziecka, bo np. dzięki autobusom silnie związane z pytaniami, a my też takie koszty, które razem stanowią wielki guz, ale tak potrzebne naszej wsi szczególnie osobne atuty to nie jest jakiś tam szalony szalony problem pozornie tani chce tak mówią chcieli 500zł na dojazd do pracy, bo wy coś mi więcej jest pokrywany przez słynne 500 plus tak dziś jakaś rodzina ma 500zł dodatkowo właśnie rząd użył właśnie pokrył wydatki na dojazd do pracy tak to są rzeczy w związku z tym ciężko zauważane nikt nie liczy ile średnio o Polakach kosztuje utratę premia związana głównie jakością powietrza, a nikt tego Polakom nie uświadamia płacy nie widzą tego na swoim rachunku VAT nie widzą tego, że służba zdrowia np. jest bardziej obciążona niż mogłoby być, że łóżek w szpitalach dni mogły być dostępny tak wszystko to są rzeczy, które są niewidoczne są rzeczy, które przewidzieli systemowo dopiero kiedy spojrzy się statystyki statystyki mało, kto wygląda tak jak powiedziałem o smogu się nimi na ulicy, więc pozornie problemu nie ma patrząc już te koszty patrząc na pieniądze teraz mówiąc o tym sektorze komunalnym bytowym mówiąc o naszych domach, które są często używane w sposób no powiedziałbym dziewiętnastowieczne, bo to oni są problemy z jakimi się wzmaga nowoczesna Europa to znaczy to, że my w naszych domach używamy węgla drewna do ogrzewania i tego i to ogrzewanie w tej chwili to jest mniej więcej około 40 kilku procent polskich domów używa węgla do ogrzewania to jest rzecz bezprecedensowa w Europie tego po prostu już się w Europie nie robi tak jak Bartek wcześniej mówił, jeżeli Europa mówi o zanieczyszczeniu powietrza to mówi o smogu samochodowym, ponieważ ten drugi uniknie występuje występuje za to u nas i to jest rzeczy, którą musimy zmienić i teraz jak moglibyśmy się za to zabrać, bo rządzący doskonale sobie zdają sprawę z problemu wiedzą czym mamy do czynienia wiedzą też 45 000 zgonów rocznie no, więc postanowili głównie za przyczyną alarmów smogowych za przyczyną aktywistów obywateli, którzy chcieli, żeby tę sytuację zmienić postanowili no dopomóc nam zmianie tych nieszczęsnych kopciuchów w tych najgorszych kotłów, które nam zatruwają nasze miejscowości jak tylko bowiem szacuje się, że takich zatrudniających na powietrze kotła jest mniej więcej jakieś 3 do 3,51 000 000 sztuk no, więc co zrobił rząd rząd powiedział stworzymy program dopłat nazwali go programem czyste powietrze ogłoszono wielką pompą, że oto na ten program czyste powietrze będzie przeznaczone 103 miliardy złotych, bo kwota gigantyczna potężna zapowiedziano, że te 103 miliardy złotych zostanie w ciągu 10 lat rozdysponowane między obywateli po to, żeby mogli sobie ocieplić dom wymienić okna drzwi drzwi wymienić kocioł piec i wreszcie oddychać tym czystym powietrzem no jesteśmy po ponad 2 latach obowiązywania tego programu czyste powietrze jak przyjrzymy się temu jak ten program działa to no to działało delikatnie oszczędnie mówiąc bardzo słabo zaledwie około 180 000 wniosków może trochę więcej już teraz złożono w pierwszych 2 latach programu przypomnę zapowiedziano, że każdego roku będzie wymieniane ocieplane 300 000 polskich domów, czyli do tej pory powinniśmy być już blisko liczby 7000 sztuk no jesteśmy bliżej tych 180 boja mówię tylko złożonych wnioskach, a nie mówi o tym ile tych wniosków rozpatrzono pozytywnie i ile tych kotów rzeczywiście wymieniono, więc widać, że jesteśmy jeszcze daleko w lesie jeśli chodzi o ten proces wymiany kotłów i ocieplenia polskich domów i ale ale też chciałbym coś pozytywnego dodać, bo tak to cała nasza rozmowa ma takie dosyć ponure jednak wymowę mogą właściwie wydawałoby się, że znikąd nadziei, ale ja troszeczkę tej nadziei by jednak tchną w tę rozmowę, bo sprawdziliśmy jak wygląda podejście Polaków do źródeł ciepła do tego jak ogrzewają swoje domy mamy informacje, które akurat pochodzą z programu czyste powietrze, czyli wiemy, czego Polacy sobie życzyli to znaczy składają wnioski o wymianę kotła i mogą złożyć wniosek na kocioł na pelet ma węgiel gaz na pompy ciepła ma co się okazuje okazuje się, że z pierwotnej wersji tego programu czyste powietrze składano bardzo dużą bardzo dużo składano wnioski najwięcej wniosków złożono na wymianę kotła na kocioł gazowy, ale już kolejną kolejną grupą były kotły na Węgrzech aż 20% tych wymian to było wymiany na kotły węglowe natomiast już w tych najnowszych wersjach programu czyste powietrze widzimy, że 20% zmalało do 15%, czyli kotły węglowe są coraz mniej popularne wśród Polaków i to jest dobra wiadomość jest spadek 20 na 15% natomiast co jest bardzo ciekawe niebywale wzrosła popularność pomp ciepła coś, o czym jeszcze kilka lat temu mówiono, że to jest w ogóle niszowa sprawa niczego nie będzie kupował to jest drogi absurdalnej to dług lekarz nowalijkach Zachodu i pierwszych odsłonach programu czyste powietrze pompy ciepła to było 9% wszystkich wniosków, czyli tylko 9% obywateli w swoich domach, jeżeli likwidowało kopciucha osobie zakładało pompy ciepła i po 2 latach mamy wzrost do 19%, czyli prawie dwukrotny wzrost tych ekologicznych źródeł ciepła, czyli mamy 2 trendy 1 to jest dynamiczny niebywale dynamiczny wzrost pomp ciepła jako źródło ogrzewania domu i to jest bardzo dobra wiadomość dla nas drugą wiadomością jest spadek popularności kotłów ma gaz i kotłów na biomasę na drewno kotły gazowe trzymają się mocno wciąż jest dosyć dużo tych kotłów gazowych, ale to jest taka informacja, którą mówię, ponieważ jest światełko w tunelu tylko, że może rząd powinien ten program czyste powietrze, który działa tak na niecałe 30% powinien po prostu zaangażować się bardziej ambitnie powinien przyjąć jako siły swój priorytet nie taki priorytet medialny, ale taki prawdziwy priorytet, bo priorytety poznaje się o tym, że są realizowane programy, jeżeli program jest zaplanowany ogłoszony i działa w niewielkim stopniu ograniczonym zakresie no to ja nie widzę tutaj żadnego priorytetu to jest po prostu bezwładność urzędnicza, która po prostu sprawia, że pewne rzeczy się gdzieś tam toczą ja nie widzę tu priorytetu po stronie rządu właśnie patrząc na działanie programu czyste powietrze, bo skoro zapowiedziano z taką wielką pompą, że te kwoty będą dla obywateli przeznaczone do wymiany kotłów docieplenia domów no to powinno mieć miejsce niestety wciąż wciąż daleko nam do tego założonego celu w kontekście materiałów grzewczych rozwiązań dotyczących ogrzewania czy budynków jednorodzinnych wielorodzinnych i jakie znaczenie w poprawie jakości powietrza ciepło systemowe, które ostatnio mówi się sporo natknęłam się już kilka pozytywnych opinii na ten temat chce i teraz pytanie czy one są pozytywne słusznie czy to jest rozwiązanie nie idealnej dla każdego jeśli mówi ja bardzo proszę proszę ciepło systemowe to jest te dobre rozwiązanie, ale tam, gdzie mamy dobrą pani etykę dobrą urbanistykę, bo ciepło systemowe opłaca się tylko pan, gdzie jest odpowiednia liczba mieszkań na kilometrze kwadratowy i ciepło systemowe jest Super, bo ta energia dostarczona nie wiąże się z żadnymi punkcie odbioru, a my się systemowym jest problem inny, niż kiedy nieczyste, bo czy to electro będzie południe czy spalarnie odpadów, które produkują na świat ciepło, a i wojsko zakłady, które najczęściej dobrze kontrolowane najczęściej emitują bardzo małą ilość zanieczyszczeń tego co zwykle zakłady publiczne tylko instalacje publiczne najczęściej są dobrze kontrolowana i wdrożenia tutaj bardziej na szczycie klimatycznym UE to ciepło systemowe pochodzi z jakiegoś spalania dziś, więc jeśli ciepło systemowe będzie systematycznie modernizowane to moim zdaniem jest w dalszym ciągu jedną z najlepszych, a źródeł energii cieplnej, jakie możemy wyobrazić i do tego polskie miasta są niejako predestynowane do korzystania z tego ciepło i dziedzictwo PRL-u jest takie polskie miasta są bardzo pewnie odwołany tak bardzo dobrze wyposażone w sieć przesyłu energii cieplnej za pomocą u, a PiS coś, czego nie ma w miastach zachodnich coś, czego nie mam w miastach jak teoretycznie bardziej rozwiniętych, a to jest dobro, którego realnie skorzystać skoro mamy taki istniejących sieci, a powinniśmy z tego korzystać te instalacje, których kody wcześnie mówić o bycie gaz, a czy nawet ogrzewanie prądem tak może gdzieś opłacić wątpię to są źródła energii świetne tam, gdzie niema odpowiedniej gęstości zabudowy będzie ona rozliczona rzadka, gdy w Polsce takiej zabudowie bardzo dużo en, więc jeśli mówimy o cieple systemowym tak to jest bardzo dobre źródło ciepła, a przede wszystkim, dlatego że emisja i które potrzebne do wytworzenia energii jest bardzo dobrze kontrolowana może tylko rzuca odnośnie do tego co Bartek powiedział mamy w Polsce około 51 000 000 domów jednorodzinnych większość z tych domów nie jest podłączona do ciepła no pewnie prawie wszystkie domy jednorodzinne nie są podłączone do ciepła Miejskiego w związku z tym nie opłaca się do tych domów dociągnąć rurę ciepłowniczą i to są to my, które będą miały zupełnie inny rodzaj ogrzewania, więc tutaj ocieplą miejskie takich badań powiedział jest wskazane w bardzo dużej gęstości zabudowy natomiast zabudowie rozproszonej zwyczajnie nieopłacalne ekonomicznie piątek przypomniał mi 1 rzeczy mianowicie, jeżeli chodzi o ilość paliwa potrzebnego do produkowania energii, żeby ograć ludzi za pomocą ciepła systemowego to ten przyszłość tego źródła ciepła jest m.in. bardzo świetlana, dlatego że przez ten mówi do nas m.in. budynków wielorodzinnych jesteśmy w stanie doprowadzić do sytuacji, w której pomieszczenia mieszkania potrzebują mniej ciepła, czyli ta sama ilość paliwa jest w stanie obsłużyć większą liczbę innych budynków, a stąd m.in. takie systemowe jest bardzo chciałbym ostatnie pytanie dotyczące finansów, czyli tego czym trochę już powiedzieliśmy, a tych kosztach dojazdu do pracy w kosztach zdrowotnych czy konsumenci zyskają finansowo na wyeliminowanie problemu niskiej emisji problemu smogu w ogóle, jakie znaczenie w procesie tych zmian na lepsze ma w Polsce problem ubóstwa energetycznego to rzeczywiście był problem ubóstwa energetycznego jest bardzo poważną sprawą to jest duże pole do popisu dla samorządów dla rządu, ponieważ w tej chwili w programie dotacyjnym w programie czyste powietrze i w zasadzie uruchomiono dofinansowanie dla ludzi najuboższych, ale w praktyce jest to przepis martwy martwy, dlatego że ludzie ubodzy ludzie z tej grupy ubóstwa energetycznego nie mają bardzo często zdolności kredytowej no bo takie dofinansowanie ocieplenia domu czy wymiany źródła kotła polega na tym, że składamy wniosek płacimy za inwestycję, a potem odbieramy pieniądze z budżetu państwa, więc jeśli nie mamy pieniędzy to nie możemy tej inwestycji podjąć jeśli niema zdolności kredytowej również nie może podjąć takiej inwestycji w związku z tym ludzie ubodzy, jeżeli nie zostaną objęci specjalnymi instrumentami finansowymi, które im pomogą po nie ma co marzyć, że ta grupa w ogóle będzie chciała się zająć docieplanie swojego domu czy wymianą źródła ciepła, a ludzie również często podchodzą do zmiany sposobu ogrzewania swojego domu jest taką dużą ostrożnością, ponieważ uważają że, ale nie węglem drewnem jest po prostu tańsze i najtańszą metodą ogrzania własnego to my teraz zależy, bo my tak, słuchając takich argumentów na różnych spotkaniach od mieszkańców no po prostu zapytaliśmy ludzi płacze no to ile kosztuje was ogrzewanie konkretnego domu najlepiej waszego, żebyście znali swoje koszty otrzymaliśmy takiej odpowiedzi i tutaj może słuchacze, którzy znają kogoś, kto Opala dom węglem to będą znaczne koszty natomiast kilka przykładów domów ogrzewanych albo gazem albo pompą ciepła gorzej podkreśla domów ocieplonych to są koszty roczne ciepła lub ciepła prądu sięgające 30003200 najwyższą Mel najwyższy przykład takich działań było pompa ciepła 3600zł, ale razem z prądem, czyli światło, a energia elektryczna i ciepło dla całego domu 3600zł rocznie to teraz słuchacze, którzy znają kogoś, kto kupuje będzie w nich zadadzą sobie pytanie, o ile oni wydają na ogrzanie własnego domu kupując sędzia czy kupując 3 tony 4 tony 5 ton węgla po 800900 albo 1000zł rocznie niech się zastanowią co jest dla nich finansowo korzystniejsza niż się zastanowią nad tym co jest dla nich wygodniejsze, jaka metoda ogrzewania domu daje im czyste powietrze Święty spokój to znaczy niewchodzenie do kotłowni kilka godzin, żeby coś tam dorzucić rada i nie oddychanie tym smrodem z komina to jest coś co warto, o czym warto mówić ja podkreślam, że mówię cały czas o kosztach domów ogrzewania domów, które są ocieplone, bo jeśli oczywiście mamy dom nieocieplonych tzw wampira energetycznego no to możemy zainstalować najnowocześniejszy piec gazowy czy pompy ciepła i koszty ogrzewania tego domu będą bardzo wysoki oczywiście tak nawet taki trochę błędne koło ocieplamy domów koszty są ogrzewania bardzo drogie w związku z tym kupujemy najgorsze najtańsze paliwo, a najlepiej to za darmo, skąd weźmiemy nie wiem drewno sadu czy no niektórzy nawet śmieciami potrafią palić odpadami no i wtedy obniżamy koszty ogrzewania, ponieważ ten dom jest dziura energetycznie to musimy palić byle czy da to jest takie błędne koło, którego bardzo wielu się przyzwyczaił uważa, że nie ma z tego wyjścia na wyjście jest tutaj w przypadku jeszcze raz powtórzę ludzi niezamożnych oczekujemy od rządu zmiany programu czyste powietrze tak, żeby ci ludzie niezamożni byli w stanie o takiej inwestycji poprosić się dzisiaj i te inwestycje musieli wykonać jak my mówimy o ubóstwie energetycznym można mówić o świecie sportowym i tym samym błędnym kole, a im bardziej niema autobusu swoich sił w swoim mieście, tym bardziej potrzebuje samochodu, tym bardziej potrzebuje, żeby samochód jak najtańszy dla mojego odpala to jest najbardziej widoczne natomiast nikt nie patrzy na to bardziej perspektywicznie perspektywicznie i nie ma takiego systemowego podejścia o stronie rządu samorządy, a ministerstwo klimatu i planuje strefy czystego transportu Szuby, ale bardzo mało osób kojarzy to w tym, żeby np. właśnie dbać o odbudowę transportu zbiorowego czy ministerstwo infrastruktury mówi się zastanowić, dlaczego to trzeci rok z rzędu gminy nie chcą korzystać z 800 000 000zł, które zostały przeznaczone na wsparcie popłynęły pieniądze są nigdzie nie korzysta na coś nie gra, a naszym zdaniem NIK przede wszystkim o możliwości organizacyjne samorządów tam i 2 września 20 lat nikt nie panował od związku z tym nie ma urzędników, którzy byliby panicznym dań nie jest tylko potrzebują jakiejś systemowej pomocy trzecia sprawa i ci przedsiębiorcy złączeni system wczesnego baroku dlaczego, bo rzeczywiście nie da się zmiana dzień haracz mini pojawi się w UE, dlaczego nie da, bo albo jeśli są przedsiębiorcy zajmujący się o tym dziś brodę komercyjne mają gwarancję, że za rok pojadą, czyli żaden bank nie dają kredyt na aut i szkoleń przedsiębiorcy, którzy zajmują się transportem towarów, a nie podejmą wysiłku zmiany samochodu jeśli na niskoemisyjną wiele z nich nie są wsparcia dziś biały są szalenie drogę jeśli chcieliśmy wydać 2 miliardy złotych na wsparcie dla aut prywatnych, gdy był niemądry pomysł, bo pieniądze rozpłynęły się nie przyniosły żadnego efektu, a nikt natomiast nie pomyślał o tym, żeby stworzyć precyzyjny program 5 do konkretnego, a np. taksówkarzy unijną 2030 km mieście jak np. mieszkaniec Warszawy nie są 200300, czyli pojazd emituje dużo więcej pań warto byłoby wesprzeć taksówkarza, żeby kupił sobie elektryczne auto albo hybrydowe podobnie jest takie leżący po mieście bardzo dużo kilometrów przez cały dzień bardzo byłoby pomyśleć nad programem, który wsparłby ich zakupiliśmy przyjechał coś co byłoby widoczne na ulicach i zachęcają do elektromobilności czy niskoemisyjnych samochodów, a jednocześnie dałoby efekt m.in. właśnie związane z tym, że akceptacja dla różnego rodzaju ograniczeń mi pani, czyli m.in. też będą kwoty byłaby wyższa i tutaj znów dochodzimy do punktu, w którym jasne staje się, że bez zmian systemowych postępu słuszną stronę zwyczajnie nie zrobimy, aby kiego nie zrobimy dobrze jest przynajmniej wiedzieć jak sobie ze smogiem radzić tak by możliwie ograniczyć jego negatywny wpływ na nasze zdrowie dlatego teraz zmiana ekspertów dr Katarzyna wokół Krawczyk grupa Lux MED dołączyła do studia pani doktor jak smog wpływa na nasze zdrowie i po jakimś czasie ten negatywny wpływ staje się widoczne na pewno wszystko właśnie zależy od tego jaki rodzaj po mamy w powietrzu, którym oddychamy, bo drażniące działanie pyłów tych dużych w tych dużych cząsteczek zawieszonych po powietrzu będziemy odczuwali na śluzówkach jamy ustnej one będą szybko działały szkodliwie na nasz organizm, bo będą drażniły miejscową nasze śluzówki mogą spowodować jakiś właśnie takie uczucie podrażnienia pieczenia wnosi się w gardle w przełyku do górnych drogach oddechowych natomiast drobne cząsteczki pyłów pyły te malutkie były poniżej mikro w 2,5 i przedostają się do naszego krwiobiegu i nie odczuwamy ich nie odczuwamy wahań odczuwamy należą one są nawet w skórze niekoniecznie musimy widzieć natomiast one rozpuszczają się przenikają przez barierę śluzówka ową w płucach przez pęcherzyki płucne dostają się do krwiobiegu i powodują szkodliwe działanie i w tym śródbłonka ku dróg oddechowych już głęboko, ale również właśnie, uszkadzając naczynia krwionośne w całym naszym organizmie i to działanie tych drobnych pyłków nie będzie natychmiastowe będzie związane z długością ekspozycji i czasem przy czasem przebywania w tym takim niezdrowe powietrze, a czy możemy powiedzieć o różnice na sposób w jaki i były zawieszone właśnie ten zabieram te mniejsze większe cząstki wpływają na stan zdrowia dorosłych dzieci i seniorów tutaj jest różnica jakaś wstępnym jak one oddziałują na organizm no na pewno od władzy organizm ma takie tendencje do reagowania na aktywne na różne drażniące czynniki za dotyczy to zarówno wirusów, jaki bakterii, ale również zanieczyszczeń środowiskowych to będzie powodowało, że np. dzieciaki mogą reagować skurczem oskrzeli, czyli wpisami dróg oddechowych, czyli takim zapaleniem oskrzeli zapalenie oskrzelików, ale również kaszlem tak najczęściej to wygląda u dzieci oczywiście tam jakieś wodnisty katar może się pojawić, ale przede wszystkim takie taka akcja krzyżowa może wystąpić starsze osoby to w zasadzie zdrowa osoba, która nie chorująca na układ na choroby układu oddechowego może nie odczuć poza takim właśnie też w pieczenie w gardle paleniem takim, że zaczyna pokasływać tych, których tego smogu w naszym powietrzu natomiast osoby chorujące na drogi oddechowe mające astmę chorujących na POChP mogą to odczuć zdecydowanie bardziej poprzez właśnie za ostrzenie dolegliwości astmatycznych, czyli świsty ostrzegawczej uczucie duszności, czyli nasilenie kaszlu czy generalnie pogorszenie wydolności oddechowej, a teraz perspektywa czasowa czyli, jakiej perspektywie czasu jak po jakim po, jaki po upływie, jakiego okresu czasowego skutki są widoczne, zwłaszcza jeśli chodzi o mniejsze cząsteczki tego powiedziała pani, że ich gdzieś tam nie reagujemy na nie na bieżąco one mogą tam dłuższej perspektywie powodować uszczerbek na zdrowiu no właśnie tutaj w kontekście tych mieszkańców Rybnika atakowali, a nie jest w stanie tak pani dokładnie powiedzieć, jaki musi być okres tej ekspozycji, żeby skutki zdrowotne nastąpiły, bo one mogą być bardzo różne tak to poprzez właśnie rozwój, a rok później niewydolności oddechowej śród miąższowego zapalenia płuc włóknienia płuc poprzez choroby układu krążenia choroby nowotworowe to są najczęściej choroby od wielu czynnikowi i trudno jak gdyby podzielić to tylko ewidentnie smok przyczynił do ich do tych chorób natomiast to są raczej lata niż miesiące dni, ale nie jestem w stanie dokładnie powiedzieć, jakie długi musi być czas tej ekspozycji na ten smog, żeby te choroby wystąpiła myślę też nie mamy takich badań, które by to jakoś tak jednoznacznie nam pokazało natomiast jak żali się obejrzało statystyki dotyczące umieralności w tych rejonach największego najbardziej zanieczyszczonych to na pewno tam będą się przewijały się tam umieralność zachorowalność na choroby nowotworowe, a jest zdecydowanie większa to są jednak toksyny tak to są jednak toksyny związku z powyższym przekroczenie jakiegoś dopuszczalnego progu 1 wywołał wywoła choroby szybciej u innego wywoła choroba wolniej, ale myślę, że skutki zdrowotne przebywania w tak mocno zanieczyszczonym powietrzu zasadniczo odczuje każdy organizm myślę, że tutaj nie ma żadnej odporności na NATO sytuacja, bo to są po prostu substancje toksyczne to nie są bakterie wirusy, gdzie my możemy uruchomić równe znaczenie wyprodukujemy przeciwciał przeciwko wymogowi on będzie druk każdego dnia tak samo tak samo i będzie się kumulował w naszym organizmie i tutaj akumulacja ma istotne znaczenie oczywiście nie ma w domu jeśli faktycznie ten status normy smogowe są jeśli powietrze jest zdecydowanie niezdrowe to powinniśmy to aktywność na świeżym powietrzu ograniczyć do takiego no niezbędnego minimum, które naczep typu musimy dojść do pracy, ale oczywiście trzeba pamiętać, że największe stężenie mogły w godzinach wieczornych inna i wczesnych rannych a kiedy są takie ciśnienie takie pływające do ziemi, kiedy wilgoć, bo to ma też duży związek z wilgotnością powietrza prawda takiego takiej takich normalnych sytuacjach, bo jest jeszcze również taka sytuacja, że ciśnienie atmosferyczne przed bardzo wysokie i dopływa wszystko do ziemi dostatek druga sytuacja, kiedy pogoda piękna smok straszny tak, ale wtedy damy, że zwykle w ciągu dnia w szczycie dnia, jeżeli to nie jest ten smok związane z tym ciśnieniem atmosferycznym, bo to może być przez cały, że cały dzień tak samo, ale zwykle, jeżeli to jest tylko takie związane z różnicami temperatur wilgotności powietrza w ciągu dnia no to w godzinach takich środkowych dnia, ale to zdarzenie jest na odpowiedź jest najlepsza będzie, jeżeli ktoś koniecznie chcą uprawiać sport nadwozie to nie wybiera po prostu środek dnia jak się przed smogiem chronić czy maseczka wystarczy taka maseczka, jaką teraz wszyscy mamy obowiązek nosić zsunąć się być maseczka na pewno nie chirurgiczna, bo chirurgiczna maska ze tylko duże cząstki zatrzyma natomiast maseczki takie już FP 2 SP 3 mają mające do onych pomstował gruby utkane w związku z powyższym zatrzymują coraz drobniejsze piłki taki ma też oczywiście nie komfortowo się pecha bo, bo to tamto przepływ powietrza wolniejszy poniżej planów w powietrzu nie tylko przepływ jest wolniejszy, bo cząsteczki tlenu są na tyle drobniutkie żona tak się przedostaną tak się przedostaną natomiast zaczerpnięcie powietrza przez barierę jest po prostu trudniejsze i nabranie powietrza jest trudniejsze są osoby chorujące na jakieś choroby oddechowe mające niewydolności oddechowej różne i astma POChP mówią, że nie mogą się bardzo się duszą no trudniej zrobić po prostu przez tę przeszkodę wdech i taki jak potrzeba natomiast takie w takie maseczki rzeczywiście powodują, że w naszym w naszym powietrzu oddechowymi jest zdecydowanie mniej tych pyłów zawieszonych i ale ale tylko dotyczy to my takich maseczek, a mieszkanie pani doktor ja czy mieszkania np. warto wietrzyć raczy warto, więc warto tak, ale jak wtedy, kiedy mamy faktycznie to stężenia zanieczyszczenia powietrza duże, kiedy są tylko zachodnia wietrzyć można tylko w środku dnia tak wtedy, kiedy rzeczywiście wiemy, że to stężenie pyłu jest jak najmniejsze w naszej okolicy, ale nie zawsze realne, bo czasem jesteśmy po prostu w pracy nie jesteśmy w stanie wtedy wywietrzyć mieszkania i też niekoniecznie ze względu na ogrzewanie i to, że nie można przez cały dzień tracić ciepła w ciągu w ciągu dnia nie zostawiamy okna otwartego na cały czas, kiedy nas w tym domu nie ma jest bardzo trudne pytanie trudno powiedzieć chyba jest bardzo źle to lepiej, więc tak jak jest już naprawdę tak ekstremalnie na czerwono tak to może poczekać IAI za jakiś czas to powietrze się wokół nas oczyści będzie można było porządnie przewietrzyć znał rozwiązanie jeszcze oczyszczać prawda co one są bardzo różnej nas rzeczywiście dobierana podanej pod producent podaje za każdym razem kubatura pomieszczenia jakie, jakie ten oczyszczacz jest w stanie wyczyścić tę i w jakim czasie, a więc to już ma jakieś coś mierzalne i rzeczywiście może mieć istotne znaczenie i o tym też warto pamiętać, zwłaszcza w czasie pandemii oddychanie zanieczyszczonym powietrzem, o czym mówiłam kilka tygodni temu w jednym z odcinków serii koniec świata zwiększa również ryzyko ciężkiego przebiegu zakażenia koronawirusem odsyłam państwa do tych treści i dziękuję bardzo, dr Katarzyna Krawczyk oraz Bartosz Piłat Piotr Siergiej z polskiego alarmu smogowego byli dziś moimi państwa gości do usłyszenia klimat zmian podcast ekologiczny Małgorzata Gołota rozmowa z ekspertami praktykami życia musimy zmienić swoje przyzwyczajenia nawyki do wysłuchania podcastu zaprasza izba gospodarcza ciepłownictwo polskie organizator kampanii 20 stopni dla klimatu
Zwiń «